DE OORLOG.
j R0UPPE vam oerVOORTlZ?
Os vluchtelingen uit België.
gemengde berichten.
ielegratittcb Weerbericht
advbbtkntiin.
DuiUoMMd allaan. - Duitaoha bladen. Da Engal-
aoha ragaaring. Da Rijksdag komt baden
bijean. Hulp «oor Luxemburg. - Hat groote
offenaief. Duitaoha tegenaanvallen,
Da Donau bereikt.
0N8 OVERZICHT-
Nu wij v&Kweg hot belangrijks to van
het nieuws - de nota aan Wilson»- heb
ben behandeld ia een atzoaderiijk artikel,
rest one weinig werkelijk gebeuren. Op
merkelijk en, omdat het met het amiwoorü
van kAkUKshlMKi eigenlijk nauw ter baud
houdt, hier wel vermeldenswaardig, is een
redo van Mectimtluuin Haroen, uie Zater
dag te Berlijn voor veie du*zenden uit
gesproken werd. De toejuicuingen maak
ten, d«U telkens moest Jpiuxiden. li ij sprak
overi Wat er is gebeurd en wat er ge-
beureu moei
bpr. betoogde het voigeode W ij z ij'n
alleen. Bulgarije is bezet, het
lot van Turkije bezegeld, Oos-
l«ar ij k-Hongar ij e heelt den
strijd opgegeven. De wreodetahu-
mor van de wereddgesdnledenis ia, dat
oen oorlog, gevoerd om een onhoudbaar
Oostenrijk staande te houden, hiermee
«nd'gt, dat Oostenrijk ziohaeif voor on
houdbaar verklaart. Maar dat alles kan
ons niet angstig maken. Niemand kan
het Duiteche volk vernietigen. Met aulke
wnswenoingen wil men (d. w. z. de on-
verzoenlijken) ons alleen maar huiverig
maken. Maar het is noodzakelijk snel een
besluit te nemen.
De oota van Wilson is misschien in
tactisch opzicht niet goed opgesteld, maar
op een onhandigheid in den toon mag
zulk een ernstige zaak niet schipbreuk
lijden. Het komt er op aan de gevolgtrekkin
gen van den stap van 5 October op ons
te nemen. Als de vesting niet
meer te houden ia, is het niet
oneerviol, ais de commandant
de vesting overgeeft Ludcndorff
heelt het aanbod van een wapenstilstand,
niet duidelijk besef voor-de noodzakelijk
heid ervan en overeenkomstig zijn plicht,
goedgekeurd en wij moeten nju de gevolg
trekkingen hieruft maken of anders ver
klaren dat wij besloten zijn door testrij
den. Nooit kan het een schande zijn, de
gevolgen van oen handeling voor welke
men aansprakelijk is, op zich te nemen.
Br moeten offers gebracht worden, offers
ook <kxxr den Duitschen keizer. Dit olfer
moet van tweeërlei aard zijn. In de eer
ste moet de Duftache keiber een nieuwe
gelofte doen tegenover Duiteehland en
Pruisen. Hij moet er zich toe bepalen,
do verpersoonlijking van de natie te zijn
en aan zijn opvolgers elke mogelijkheid
benemen, om de natie schade te doen en
zich niet meer mengen in het gewoel van
den strijd om beschaving, politiek en
kunst Hij verklare plechtig, dat hij zich
bij hot nieuwe Duilschland als zfjn eer
ste burger' wil aansluiten.
Ton tweede moet hij het kruis op zich
nemen, om den noodzakelijke® vredeisnel
te sluiten en datgene wat er hard is aan
dien vrede, voor zijn ver&ujt-
woording nemen. Indien eenmaal
aan vija«delijken kant een militaire
meerderheid aanwezig is, ddn moe-
teh wij ook den militairen weg naar den
wapenstilstand bewandelen. De mllitai-
re opperbevelhebber moet op-
draoht krijgen ©m den viijan-
delijken Legeraanvoerder om
«en wapenstilstand te vragen.
DU moeilijke beeluit moet de Duit-
so he Keizer voor zijn rekening ne
men. Er is geen ander middel dan óf een
volledige breuk- met den vijand óf volle
dige erkenning van datgene wat eenmaal
zoo is.
Wat moeten wij nu in hot antwoord
aan Wilson zeggen In de eerste plaats
dat wij het er mee oeus zijn, de kwestie
van den wapenstilstand als een militaire
aangelegenheid te beschouwen, die door
militaire instanties beslist moet wojrden.
Het voorstel van een gemengde commis
sie is door ons ook hierom gedaan, om
v»et te stellen, in hoevor de vijandelijke
beschuldigingen nopens onnoodlge ver
woestingen ié' Frankrijk juist zijn. Al
leen op deze wijze konden die beschul
digingen aan feiten, die bewezen konden
Worden, getoetst worden.
Met erkenning van de mili
taire meerderheid van dien
vijahd zijn wij voornemens de
troepen aohter de thans gel
dende grenzen van het Duit-
sohe rijk terug te trekken. Op
hetzelfde oogenblik zou elke oorlog te
land, onder water en in de lucht moeten
ophouden.
Het D/uitsche volk is in de
toekomst vast besloten atjir-
lot zelf id handen te nemo 11.
Een oorlogsverklaring moet in elk ge
val de goedkeuring van dón Mjktidng1
toedragen. Het leger moet den eed aan
de Grondwet afleggen. Mot zulke en der
gelijke verklaringen zouden wij, naar
«pr.'a meening, een Vrede bereiken, die
niet het Duiteche volk onderwerpt, maar
die een groote gedachte van de meosch-
hoid helpt zegevieren, voor welke ge
dachte, alhoewel #ij naar het uiterlijke
aan vele verwachtingen en wenschen niet
beantwoorden kan, toch geen druppel edel
bloed Van de mecochbeld vergeefs gevloeid
Sm."
Natuurlijk zal de Duiteche keizer nooit
doeD wat Harden hem als plicht voorlegt.
Harden zelf gelooft dat ook niet. Maar
hij wil dat de keizer heengaat.
'voor bet Duiteche antwoord ia, behal
ve LuüeoOorlf, ook admiraal beheer ge-
noorit. Volgens het „BexBner iagebl&tt
heelt iuj au vies moeten uitbrengen over
Ue voigenae punten De steunpunten van
ue buitsdhe duuhooten. De toestand van
ue vloot voor Ue volie zee. De ontrui-
nifljgöüweeUe en het gevaar van een uioa-
attue van Helgoland en Wilheimehafen
De avondbladen drukken meer end eeLs
ueii kust der Duiteche nota aan presi
dent Wilson zonder meer af. De „Kölni-
sche ZiCitung schrijftde nota der Uuit-
sche regeenmg aan Wilson heeft opnieuw
een tegemoetkoming getoond. Daze be
wijst daarmede nogmaals dat zij zich mei
uoor de bewuste onvriendelijkheid der te
genpartij laat afschrikken, doch harer
zijds ai het mogelijke wil doen, wanneer
zij daarmede haar doel, het inleiden van
vredesonderhandelingen, kan bereiken. Het
bevel aan de duiibooikapiteins beteekeui
niefs anders dan dat de onbeperkte duitt-
oooioorlog is geëindigd Wilson moet daar
in een bewijs zien, dat wij het ernstig
met den wensch naar vrede meenen en
dat wij een doeltreffend middel van onze
oorlogvoering prijsgeven, wanneer wij
daarmede den waarborg kuntebn verkrij-
gon den vrede in te leiden.
De „Volkazeltung" schrijft over de Duit
eche nota van antwoord: op militair ge
bied heeft de Duitse he regeering allo ver-
eischte voorwaarden geschapen, welke een
oprecht banen van den weg naar den
vrede mogelijk maken. Zij heeft er vooris
in meerdere mate dan v»n een onafhan
kelijk volk hoegenaamd mag worden ver
wacht, rekenschap van gegeven, dat ook
de binnonlandsche politieke omstandighe
den in Duilschland volkomen in ovoreen-
etoinming met de opvattingen van Wilson
zijn Deo© uiteenzetting is zoo uitvoerig,
dat zij een tegenwicht vormt voor het
door Wllsoh zelf zoo hoog gehouden zelf
beschikkingsrecht, hetgeen geen staat de
inmenging in den binnenlandmchen toe
stand van een anderen staat veroorlooft.
De indruk mag niet worden gewekt, dat
do binnenlandeche hervormingen, waarvan
de Duiteche nota spreekt, een ooncessio
aan de hulp van huiten vormen. Inder
daad heeft het oorloge kabinet reeds den
6cn October principieel tot doze óuitenge-
wono veranderingen in de grondwet be
sloten. Llier kan nog aan worden toege
voegd J, dlat de| parleinentariseering in Duitsoh-
land nog verder zal gaan dan in de Duit
aoha nota is aangekondigd en dat een
uitgebreider toepassing van artikel 17 der
grondwet nopens het keizerlijk contrasign,
door den aan den Rijksdag verantwoor
delijken Rijkskanselier elke leemte in de
medewerking van hei parlement aan de
regeering des rijks zal aanvullen.
De Engeteche regeering wil zich niet
de kweshe voorshands niet bemoeien. Het
Duiteche antwoord is tot president Wil
son geriebt en het staat aan hem ia de
eerste plaats om het te behandelen en te
beslissen of hij ec de geassocieerde re
geeringen in kennis van zal stellen, 'lot.
Uat dat stadium is bereikt, is het, naar
duidelijk is, niet wenschelijk een offici-
eele verklaring af te leggen.
De Raad der oudsten van den Rijksdag
is gistermorgen bij eei^ekomen. Vanmid
dag 0111 twee uur zal Óen volledige bij
eenkomst van den Rijksdag plaats heb
ben, waarm de rijkskanselier het
eerst het woord zal nemen.
Daarna zal er een algetneeae politieke
beraadslaging plaats hebben, die, naar 11 -en
verwacht, twee of drie dagen in beslzg
zal nemen.
De vetreeniging van Luxemburgers in
het Belgische leger heeft aan den Belgi
schen minister van bujtenilahdache Jfaken
een telegram gezonden, waarin zij een
beroep op de Belgische regeering dopt
om haar te verzoeken den edsch tot ont
ruiming van het groothertogdom, onlangs
door de Luxemburgs oho Kamer opgesiold,
bij de geallieerde mogendheden te onder
steunen.
De minister heeft geantwoord, dat zijn
regeoring den 8en October aanstonds de
rogeering der Ver. Staten heelt doen \se-
teü d«t, in geval een wapenstilstand wordt
overwogen, België den- dringenden wensch
zou uitspreken dat de geallieerden de
ontruiming van het Luxemburgs oh grond
gebied zullen elschen. Detelfdo stap ia
bij de regeeringen der overigp 'geallieer
den gedaan.
Nog altijd schijnt het groote offensief
hog op komst. Een rapport van generaal
HiaJg «lult mót dessen zin:
De mannen van alie Britsche rangen dn
het Britsche leger reikhalzen naar den dag,
waarop de snel groeiende sterkte van het
AmeriJcaansche leger den Amerikaanschen
en Britschen soldaten een gemeen
schappelijk off emaief zaJ mogelijk
maken.
Inmiddels zetten de Dutechere hun terug
tocht van de Nederlandeche grens tot be
zuiden Valenciennes nog voort In België
zfln ze goed op weg naar Eecloo en Gent,
door de geallieerden dicht achtervolgd Van
do Lys (Leie) ia hot Brittcho tweede leger
na Korbrijk te hebben gezuiverd, over vier
myl langs de spoorlyn naar Brussel opge
drongen. Het staat dicht aan de Scheids,
waar de vijand wellicht cal beproeven den
opmarsch tot staan te brengen.
Ooateljjk van Rjjased nadert het Briteche
vijfde leger Doornik, de meest oostelijke
stad van de groep fabriekssteden, waarvan
Rjjssel het centrum as.
Zij is van het Noord.Westen en hst Zui
den door de Engelschen omklemd. Ds val
van deze stad, het knooppunt van zeer ge
wichtige verbindingswegen, kan wonden be
schouwd als een gebeurtenis van groote be-
teekema. Het zal den Dvutschera dan zeer
moeilijk worden zich tusschen Maubeuge en
Bergen te handhaven
Op den rechtervleugel heeft het vijfde le
ger Denain vermeeaterd en is thans in de
nabijheid van Valenciennes. Ten Zuiden van
deze stad had de vijand zich gedurende een
week op de linie der Seiie gehandhaafd.
Eeigisterochtead deden Engelsche troepen
een aanval op deze linie van Denain tot Le
Cateau. De aanval slaagde en bracht 8000
gevangenen op.
Zuidelijk van Le Cateau werd de boven-
Selle vermeeaterd door het vierde Britsche
leger, gesteund door twee Amerikaansche
divisies, met Franeche troepen aan haar
rechterzijde. Hier is gedurende de laatste
vier dagen een vooruitgang van vijf tot
acht mijlen gemaakt, tot het Sambre.Oise
Kanaal, en zijn door de Britsche troepen al
leen meer dan 6000 man gevangen genomen.
Het tweede Britsche leger ia België heeft
sinds 14 October 6200 gevangenen gemaakt
en 69 kanonnen vermeeaterd.
De Duitschers spreken in hun legeibe-
richt van tegenaanvallen.
„Onze tegenaanval tegen de door den vij
and bezette hoogten op den oostelijken
oever van de Aisne aan weerskanten van
Vouoiers schiet goed op.
De Engelsche admiraliteit gelooft, dat de
Duitsche torpedojagers en torpedobooten,
die hun- bases in Oostende en Zeebrugge
hadden, naar Duitsche havens zijn gevlucht.
Het aantal is niet nauwkeurig bekend. Alle
mogelijke maatregelen werden genomen om
ze te onderscheppen, maar met het oog
daarop, dat de Duitsche vaartuigen in het
donker weg konden komen en ze van de
Nederlandsche territoriale wateren ge
bruik konden maken, bestond niet de zeker
heid, dat eenige maatregel doel zou treffen.
De levensmiddelenvoorzi en kig van het
heroverde gebied zal tijdelijk worden ver.
richt volgens een door Frankrijk, Engeland
en België getroffen vergelijk. Frankrijk en
Engeland zullen elk 20 millioen kilo, dus
40 millioen kilo levensmiddelen zenden, in
afwachting dat het Amerikaansche comité
zich kan belasten met de voorziening over
Rotterdam.
Een officieel elegram uit Parijs meldt,
dat de Fransche troepen den Donau in
de richting van WadtiLn bereikt hebben.
INGEZONDEN MEDEDEKLINGKN.
^KASPHALTEERKttfiOTSM wS BUIZEN
-0RAVENHAGE
GEMENGD OORLOGSNIEUWS.
voor 6R0HD:STA«lHHRE6EKW«rERia0IHfi.
VRAAGT GEÏLLUSTREERDE CATALOGUS.
Vergelding.
Een HollandsjCh correspondent, die het
veroverde Thourout binnentrok, schrijft:
Een kenschetsende zin komt telkens weer
op de lippen der inwoners; zij herhalen tot
de soldaten: ge moet nu naar hun toe gaan;
wij hebben zoo lang geleden, dat w\j nog
eernge weken meer zullen lijden, indien het
noodig is. Doch onze soldaten moeten naar
Duitse hl and gaan om ons allen te wreken.
Het moet
Ik heb een bezoek gebracht aan de groote
Bertha, het vermaarde 28 c.M. kanon, dat
op meer dan 40 K.M. Duinkerken en La
Panne heeft beschoten. Het is een geweldi
ge inrichting op een bolwerk van beton van
verscheiden meter dikte, dat onder een ont
zaglijk pantser verdwijnt Het geheel is
een klein, krachtig fort met een electriache
centrale en tal van andere inrichtingen. In
de nabijheid was een onecht stuk opgesteld,
onder een opzettelijk onvoldoende maskee
ring. Doch deze misleiding heeft niemand
bedrogen, hetgeen wordt bewezen door de
talrijke trechter», die het werkelijke «tuk
omgeven, hetwelk ongeschonden door de
Belgen is buitgemaakt
In Ryssel (Lille).
De burgemeester van Rijseel, De Lesalle
heeft aan een medewerker van de Time»
roerende bijzonderheden mjedegedeeld over
de vier jaren van lijden der thans bevrijde
stad.
De bewoners van Rijsael waren ©edert
lang reads van alles beroofd en leefden
slechte van de verzorging door de gemeente,
welke levensmiddelen distribueerde, die
door neutrale comité's werden gezonc
Dagelijks werden plagerige verordeningen
op de muren der ©tad aangeplakt en alle be
gonnen met de autoritaire formule: „ik
wil" of „ik beveel". Het regende boeten en
zij, die niet konden betalen werden in de
gevangenissen opgesloten, wanneer ze niet
werden terechtgesteld.
De Duitschers vorderden voorts al het
koper op en gaven den burgera bevel de
voorwerpen gereed te houden. De heer De
Lesalle zeide hun, dat zij alles konden ne
men wat zy wilden, doch dat hij niets sou
geven. Zij namen toen het koper weg. Deu
volgenden dag legde men hem 300 francs
boete op en daar hij weigerde ze te betalen,
Bloot men hem een maand in de militair#
gevangenis op, op water en brood.
De ergste schanddaad der Duitschars was
de wegvoering op groote schaal van jonge
meisje» en vrouwen, die uit haar gezinnen
werden weggerukt en als arbeidsters naar
andere streken werden gezonden. Het ten
uitvoer brengen van dezen maatregel was
aan speciale troepen toevertrouwd, die be
kend waren om hun hardvochtigheid. Men
kan niet alle bizonderheden mededeelen
van de martelingen, die de vrouwen hadden
37IS 12
te doorstaan. Eenigen tijd vóór bun ver
trek voerden de Duiteohers alle mannen van
15 tot 50 jaar weg.
Ongeveer 14 dagen geleden begonnen de
Duitschers met de verhuizing van het op
percommando. De Duitsche soldaten werk
ten met koortsachtige haqet, aangespoord
door officieren, die zeiden: wjj begrype»
er niets van, maar wij zien wel dat we ver.
toren zijn. Den avond vóór hun vertrek
sloten de Duitschers, ondanks het protest
van den burgemeester, de waterleiding en
het gas af en hulden de stad in het duister.
Een gek.
Een matroos, wiens geestvermogens wa
ren verstoord, heeft na door geweerschoten
zyn omgeving verjaagd te hebben, een
sneivuurgeschut van een der batter yen, die
bebenice (Daimatie) beschermen, in wer
king gebracht en daarmede een groot aan
tal scnoten op de stad gelost. De mateneele
schade is gering, doch de dood van een ma
troos en de verwonding fan een infanterist
en een vrouw is te .betreuren. De waanzin
nige matroos werd gepakt vóór dat het hem
gelukte verdere schade aan te richten.
Het NeüorianuBcbe ivoode Kruis heeft
langs de BraUantsche en Liimbuxgecbe
Belgische grenzen noodziekenhuizen inge
richt ter opneming van de te verwachten
zieken. Het hoofd, de ieger-commisearis
generaal-majoor P. P. C. Colette, heelt
de ajgenneene leiding ter plaatse, ter zijde
gestaan door den commissaris van het
rsederlandSche Roede Kruis bij de 8e di
visie, kolonel F. H. W. H. Spiaringhs,
door dden bij de 4e divisie G. C. D.
d'Aumale Baron van Hardenbroek on
door den kringconunissaris voor Limburg
mr. L. B. J. van Oppen.
Met hulp der plaatselijke afdeolingen
dier vereenigjing is o. a. alles te Baarle-
Naseau reeds voor opname gereed. Te
Eesel zullen de gewone patiënten bene
vens de besmettelijke zieken verpleegd
kunnen worden. Te Bladel zullen kraam
vrouwen onderdak vinden. Ook te Val-
kenewaard wordt druk gewerkt. Te Weert
rekent men op oen 10-tal kraamvrouwen;
voorts kunnen aldaar 20 aan besmettelij
ke ziekten lijdenden en 120 gewone pa
tiënten verpleging vinden. Nog kunnen 10
kraamvrouwen te tótamproy en 10 besmet
telijke patiënten Je Ittervoort, benevens
60 gewone patiënten en 10 kraamvrou
wen Ie Thorm verpleegd worden.
'Het hoofdbestuur van het NederLaodaohe
Roode Kruis zond verschuilende wagon-
ladingen met bedfournituren, verband- en
verpiegLngstmdtdelen naar deue plaatsen
en stolde een groot aantal bedkribben uit
zijn kirfngmagazijnen te Breda, 's-Herto-
genboeoh en Maastricht ter beschikking.
Een 30-tal diaconessen Kerd welwillend
door hot Centraal-Bureau voer Dadelijk
Hulpbetoon der Nederlandsche Diacones-
senhuizen door tusechenkomst der Johan-
nitororde ter beschikking gesteld. Zij zul
len zich zoodra noodig naar het Zuiden
begoven om, evenals lfcO leden der mo
biele transport-colonnes van het 'Neder
landsche Koode Kruis, stations- en trein
dienst te verrichten. Voor zoover het Roo
de Kruis in de uitvoering van haar taak
do hulp inriep van de Malthezer orde,
werd deze welwillend verleend.
De vluchtelingen stroomen aandeLlm-
burgsohe grens gestadig toe. De voorloo-
pig ondergebrachten zijn voorloopers van
vele duizenden.
Gisteravond arriveerden Belgische trei
nen uit Eindhoven en uit Weert om in
eenen gang drieduizend vluchtelingen over
te brengen naar Huis ter Heide bij Zeist
en naar Amersfoort.
Gisteren meldden zloh 1500 aan om de
barrière te ptwseeren. De menschen wor
den alle eerst geneeskundig onderzocht,
zoodat het doortlaten vrij langzaam gaat.
De groote exodus splitst zich naar zich
laat aanzien in drie richtingen: n.l. rich
ting Oud Vroenhoven (Maastricht)rich
ting Ittervoort-Valkenewaard en do derde
op Esaohen-RoosendaaJ.
De menschen hebben op bevel van de
Duitsche overheid hun woningen en dor
pen verlaten en zijn achtereenvolgens on
der hevige kanonnades gemarcheerd door
Marchlenncs, Campagne, St. Amand, Vieux
Condé, Stombrugge, Sirault, Neuvilles, Ni-
villes, G enappe, Ottigniee, Brain, Le
Camte Jodoine, Crez d Oiseau, Tirlemont,
St. Truyeo, Hasselt, Asch, Maeeeyck, Iu
tervoort, Thorn. In St. Truyen sloten
zich vluchtelingen aan die, naar Antwer
pen giekomen, door de Duitschers meer
Oostwaarts waren gedirigeerd.
•Allen hadden ontzettend te lijden van
van het slechte weer. De wegen waren
door de vele regens ln modderpoelen her-
sohapen, de Belgen waar zij op hun
doortocht door kwamen hébben kuh hulp
verleend en ook de Dnitache overheid
heeft vaak geholpen hen onderdak te ver
schaffen. In verschillende dorpen was de
ontvangst buitengewoon, maar ondank© dat
alles was 't een zware tocht.
Sommigen van hen vertoefden o. a. te
Douai w&ëbutafc in kehjers, huisgenooten
werdén in hun bijzijn door granaten ge
dood, zelve zijn zij ternauwernood aan
den dood ontkomen.
Bewoners van Hem-Lenglek zagen dit
plaatsje, nadat Zij het verlaten hadden,
in vlammen opgaan,
éver het algemeen sagen de menschen
r niet naar uit, dat zij zoo'u langen
toaht achter den rug hadden.
De Fransche opgewektheid was, toen
zij onder dak gebracht waren, spoedig
teruggekeerd.
BINNENLAND.
TWSBDB&aMBB.
Het kiesrecht voor de Kamer» van Arbeid.
rien wetsontwerp is ingediend strekkende
jm iojt het oog op de tjgenyv ooruil bu -
.ongewone omsiaikiigaedeo de bij zonde.e
inaait-iegeton, weLce ton opzionte van bet
iviesrecmt en de verkiesbaarheid voor de
htimers van Arbeid toi dusver getroffen
zijn, te bestendige®.
Voorgesteld wordt te bepalen, dat zij*
die het actieve 0/ paadeve kiesrecht la 1*18
butiüten of tin de toekomst verkrijgen, dit
recht zuilen behouden voor zoover zij al-
.liana met om de redenen, die de wet op
de Kamers va® Arbeid aangeeft, van dat
reent zijn uitgesloten, dan wel het Nedar-
Ijoktorechap hebben verloren of niet lan
ger ingezetenen des Rijks ziln, en voor
zoover het actieve sriesreoht betreft, nog
onder voorbehoud, dat zij aan B. eo W.
lunner gemeente hetl verlangen te kennen
geven op de kiezerslijst te Worden ge
plaatst
De voorgestelde regeling wijkt in twee
opzicnten af van de ttiane geldende bepa
lingen.
ln de eerste plaats wordt bedoeld, ln ver-
band mei de oestaaniie onzekerheid om
trent deu duur der tegenwoordige cribia,
de lihains te treffen regeling niet weder
voor een periole van één of twee jiren,
maar tot de® terugkeer van meer normale
omstandigheden te doen gelden.
Steun aan de Belgen.
Door de heeren C. J. K. van Aalst,
presijent dea Nederlandsche Handel-Maat-
achaippij e® W. Westerman president der
itottordimsche Bankvereenign, is het ini
tiatief -genomen tot vorming van een co
mité, hetwelk zich ten doel stelt, een a n-
ziealijk bedrag ter beschikking te s.elle®
van H. M. de Koningin der Belgen, ten
einde daarmede de smarten to verzachten
van de inwoners der juiat ontruimde ge-
Vhohuiitl-ooiperjle op de door het comité
ver kir ij gen resultaten, hebben genoemde
hoeren door welwillende bemiddeling van
den Belgischen gasant, Z. E. baron Fal
lon, een bedrag van vijfhonderdduizend
iranos al vast ter beschikking van Hare
Majesteit p-"1-"
Universiteit te Leiden.
Bij Kon. Besluit is aan Prof. MP. J.
E. (Heerea oorvol ontalag verleend ala
hoogleraar aan 'de Rijks-Unlveraitelrt te
Leiden-
CRISIS-MAATREGELEN.
Manufacturen.
Het Bureau voor madodeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt
Het Rijksbureau van Manufacturen heeft
een regeling voor verkoop en aflevering
van manufacturen, confectie en verder»
textielgoederen getrofien, .van de daartyj
beboerende geletoehiljetten en speciale ver
voer vergunningen, Weike met lö October
1.1. in werking is getreden, onder intrek
king, van alle vroeger bestaan hebbende
bewijzen, voorschriften of ontheffingen,
door het R. K. M. gegeven.
In daze regeling worden onder textiel
goederen verstaan goederen in ruwen,
halfbewerkten of afgewerkten staat, ook
geconfectioneerd, vervaardigd van dierlij
ke, plantaardige en/of kunstvezelst
Volgens deze regeling mog ;n fabrikan
ten van stukgoederen leveren aan gros
siers, confectietabrikanton en winkeliers,
uroesiers irf stukgoederen mogen leveren
aan winkeliers, ventere en marktkooplie
den, confechefabrikanten, keermakera en
naaisters welke voor eigen rekening con-
fectioneeren en uitsluitend afleveren aan
particulieren.
Oonfeotiefabrikantea die tevens stukgoe
deren wenschen te verkoopen, moeten een
oewijs teekeoen naar genoegen van het
Rijkekantoor voor Manufacturen, dat zij
voldoenden voorraad stoffen ter confectio
neering aanwezig hebben om gedurende
minstens 4 maanden het aantal personen
dat gemiddeld bij haar in dienst was,
werk te versohaffen in voldoende mate,
in overeenstemming met de capaciteiten
der betrokken personeelen.
Confectiefahrikanten, tevens grossiers in
stukgoederen, moge® geen stukgoederen
koopen bij andere grossiers.
Winkeliers, alsmede kleermakers en naai
sters die voor eigen rekening werken,
mogen uitsluitend leveren aan. particulie
ren voor eigen gebruik
Winkeliers die te grooten vooxr&ad heb
ben, kunnen onder vermelding van voor
raad en onder opgave van quantiteiien
en qualiteiten, welke zij wenschen te
verkoopen, deze tot en met 14 Novem
ber a.a. verkoopen aan confectiefahrikan
ten, confectie winkeliers of winkeltors la
manufacturen, welke te weinig voorraad
hebben. Voor iederen verkoop zal net
R. K. M. na Ingesteld onderzoek beslis
sen, of deze kan worden toegestaan.
Het is verboden goederen bij firma'»
te koopen en deze door den verkooper
aan derden te doen afleveren.
Alle verkoopen moeten geschieden on
der voorbehoud dat het R. K. M. daar
voor vergunning tot vervoer verleent.
In alle gevailen waarbij uitzondering
moet gemaakt worden krachtens bijzon
dere toestanden zal het R. K. M. in
overleg met belanghebbenden ©en beslis
sing nemen.
Voor stukgoederen worden geen blanco-
jreleidebiheUen meer reietxeiU.
Do thans ln omloop zijnde hlanco-gelei-
debiljetien zijn ingetrokken met 10 Do-
t0\anaf 25 October *»i bet Tervoer
van taxtiei-gioedaren belast zijn met H
PAU. goleUlebiiiet*.. «T?
Ooiober vooralen «li" vf,
umg ol sumpel O. C. Kb>«e eo Altred
Polak.
Het R KM. behoudt zich t recht
voor geioidebilivttOB t« «bSoreo, roodor
verpliobl t» «JO. do der
"do1" SroSon regeling bolreltonde de
venterteerten, marrfgoopUedonlraarten, be-
hangers- on etoileerderennarten, reizigers-
kaarten, en doorloopende varvoervergun-
ningen bannen de gemeente blijven van
kracht.
Het kaarsenrantsoen voor 1918.
Eén pak per maand.
De minister van Landbouw deelt aan
de gemeentebesturen mede, dat bij de toe
wijzing van kaaroen i® de eerste plaats
is rekening gehouden met de behoefte
der z.g. liohtlooze gezinnen. Voor deze
wordt an de maanden November en De
cember één pak kaarsen per maand ver
strekt; een© ruimere toewijzing is onmo
gelijk, in verband met den bes taanden
voorraad kaareen.
Ditzelfde rantsoen wordt beschikbaar ge
steld voor k&juitverlichüng der binnen
schippers, ten behoeve van land- en tuin
bouwbedrijven en veehouders.
ln zeer oeperkie mate worden nog kaar
sen beschikbaar gesteld voor ziekenhui
zen, openbare diensten, industrieën (al
leen voor ketelbikken)voertuigen en
kwartiergevers, terwijl een reeervevoor-
raad schemerlichten, voor gevallen van
ziekte, zal worden bijgevoegd.
ven de steilere van deze berustemMtalm»
uier en daar nogal slappe nota dit z#U
wal
SpoorwegdietaUl op groote schaal.
Aan oe „reh Horut uit Amersfoort
gemeld
oh Amersfoort zijn Vrijdagavond eeni
ge amotenaron en beambten uer ttotLuw-
büüo öpoor naar Amsteruam georacaiou-
uer verdenking ren üielutul van goede
ren uit wagions. in totaal zijn er eea
twintigtaf bij dezen uitgehrteiden diefstal
betrokken. Men heeft acntenoooht gekre
gen üooTüat een der betrokkenen zeer
royaal en boven zijn stand leelde. Vier
zyn ux voorarrest ©esiead. Voor ^e ove
rigen was geen piaato.
neu inspecteur van de Ainstendamoouo
politie leunt in Amersfoort het onderzoek,
net is zeer moeilijk nauere gegevens la
artjgen. Huibzoeaiugea bij eenige vet-
aaonten leverden geen resultaat op. Van
allernet goeneren zijn ontvreemd, zooais
Btgaren en tabak.
UIT DE PERS.
De Duitsche nota.
De Nieuwe Courant het Duitsche
wederwoord besprekend, noemt den toon
van net antwoord verzoenend
Ai was Witson s antwoord een teleurstel,
ling, weitje het ook den meest vr.de.L-
venlen onder de Duitsche partijen mortJjjit
maakte de aaderhande.iugj® met de® pre
Sident voiJ«t te zetten, er klinkt nog geen
wantrouwen ol verwij t in het Duitscae
•atwoord, integendeel
„Zij (de Duitsche Regiering) vertrouwt
er op, dat de president der Ver. ötaien
geen etsch z©l goedkeuren, die met de e»r
van het Duitoooe vo.k en het voorberei
den van een vroie onvereenig baar sal
zijn."
Ondubbelzinnig getuigt het slot van het
antwoord van den demodratiechen koer»,
die thans in Duitschland wordt gevolgd.
Achtereenvolgens wordt gewezen op de
BiiaenAélliiag der regeering overeenkom*
Buig net parlementaire stelsel, op de eerste
daad der nieuwe rageering, een gavi.dwets
herziening volgens welke voor de ugsua-
Bii\g over oorlog en vrede de toestemming
van de volks vertegen wooidiging noodig is,
een regéing, welke niet aoatixblijft bij die
in ,ie ineest democratische lauden, en ten
slotte, dat
De wawborg voor de duurzaamheid va®
het nlauwe stelsel echter niet allee® berust
op de wettelijke garanties, maar ook op
dan onwrikbare® wil van het Duiso.1©
volk, dat in zijn groote meerderheid ach
ter lie hervormingen staat en hun torooht-
dalig» voortzetting verlangt.
Alsnog houdt Duitschland zich aan 'de
14 beginselen van WilSan, waarvan de pre-
silent echter, wat de Donaumonarchde be
treft, reeds een atap la teruggagaa®. Thans
begint een deel van de Engelsche en Ams-
riicttunsche pers te tornen aan een ander
'oalaingrijk punt van de beginselen, dat
voor Duitechland 'ee® tegenwicht hee t ge
vormd voor de concessies op ander gebied,
dat der vrije zeeën.Wij kunnen echter
niet getooven, dot Witeon ook aanditd^el
van zijn programma ontrouw zou wor
den.
Voor het oogenblik ia hoofdzaak of
wapenstilstand er zal komen, of Wi.soawil
inzien, dat hij te ver is gegaan en dat
deze weg niet leidt tot den door hem voor
gostane vrede door recht, of dat opnieuw
de aanga cnoopte betrekkingen zullen wor
den afgebroken. Het antwoord ivao do
Duiteche regeerlng laat nog eenige, zij
hei geringe, hoop.
Het Vaderland zegt
Wat kan de president, zoo hij zijn hou
ding, in zijn eerste antwoord aangenomen
wil gestand doen, nu nog voor bezwaren
aanvoeren' om een wape-natiistond te bs
werken O zou hij, de lijn van zij
aitwocurd aan Oostenrijk doortrekkende,
weat gij wel, dat mijn voorwaarden van
Januari 1918 en wat ik verder in
voeringen heb gezegd, niet meer mijne
voorwaarden zijn, en neemt gij ook ge
noegen met wat ik er op leg
Wij hopen voor den vrede en vertrou
wen van president Wilson, dat hij dat
niet z&l doen.
Het N i e u ir s v. d. Dag noemt
neta ee® kalm, haast juridisch vertoog
hierop neerkomende dat nu toch wel aan
genomen mag worden dat deze regjeering,
ln overeenstemming met een door het al
gemeen stemrecht gekozen Volksver tegen.
woorJigiag handelt ©n het Duiteche volk
indörlaad vertegenwoordigt, e® dait ook
voor de toekJomst tic wil van het Duit
sche volk ©en terugkeer tot al wat naar
absoJutiame riekt onmogelijk aal maJreo.
Zelfs de consolideer!ng der parlementaire
instellingen (verantwoordelijkheid van den
kanselier aa® de vertegenwoordiging)
wondt toegezegd. Alleen de regeering be
looft niet, Ludendorff te penSioneerec en
den Keizer weg te jigen.
Dat het wantrouwen der Entente door
deze verzekeringen weggenome® zou zij
- wie gelooft het En dat de tegenetan
dera zich vooreerst nog met besprekingen
zouden inlaten, zoolang als het op het
oorloggterrein zoo'n gangetje gaat, geloo
bij «lob hxtatn. Sur tUe mwrwbljn-
Ujlubeid Wden «Ij niu Md ro«u In
den «in.
1)0 poim. Ml «s udw onderraak ln-
etellen.
Tramongeluk.
Op den Admiraal de Hulterweg nabij
AiMtoruom heott gistermorgen omstreeks
uur een ernstig tramougelak pUmte ge
had. Le® tram van de L. fc>. M. due stil
stond om reizigers uit te laten, 1» ach
terop gereaen door een tram van den
öktra-dienat van dezelfde inaateohappij. Het
achterbaicon van den laateten wagen van
de eerste tram en het voorbaioon va®
den eersten wagen van den extrardienst
werden grootenueels vernield.
Len reiziger, de heer M. Jacq, uit
Halfweg), werd ernstig aan de voeten ge
wond De linkervoet werd verbrijzeld en
aau don rechtervoet kï&tg bij een zware
verwonding. De bestuurder van de tweede
tram, F. van Es, werd hoht aan deh
gewond.
Geatolen.
De logementhouuer L aan den Lange
'iieudeweg aurtt aangitte geuaan dat Uit
een gekikotier ten mtoeete van ee® dar
logeergasten een bedrug van f 43 Is ont
vreemd. Vermoedelijk Is dit geschied door
een andexen logeergast die daar eemge
dage® vertoefde. De politie tracht dien
umu op te sporen.
Salarisver hoog Inffcn voor het personeel in
gemeentedienst»
Op de gamee® teoegrooung voer 1919 wor
den door ti. en W. uezer gemeente voor de
onrtlepmBt beambten e® werklieden ut
dienst der gemeente en femeenteoedryvon
verecniltende salons- en itoonoverhoogingen
voorgeeteid.
Kring 2. HoiL Mjj van Lendboaw.
Op Donneidag ol LCteber des morgens
te 1U uur zul „Kring 2vun de Holl.
van Landbouw een algemeens le
denvergadering houden in de boo. Dut»
Genoegen.
Aan ue orde komt 0. a. verkiezing, van
en lid van het Hooldheetuur der Maat-
ecoappij in de plaats van den heer A.
van Wijnen die moot aftreden dóch niet
herkiesbaar is; bespreking „museohen-
plaag in' verband mot een Ingekomen
schrijven van het Hoofdbestuur.
Gevechten aan de grens.
Uit Sluis wordt gemeld dat er den ge-
heelen nacht ia gevochten tusschen Bel
gen en Duiteohers, vlak aan de Neder
landsche gTens. De Duitschers zijn daar
vrijwel omsingeld, lot oog toe zijn zij
ttïot al Loopt het gerucht van wel -
over de grens gekomen. Ieder oogenblik
wordit de interneering verwacht
Enkele Duitschers, mat de brug in de
lucht gevlogen, zullen op Hoilandsoh ge
bied woirden begraven.
Aangeteekend© brief ontvreemd.
Bij de politie te Amsterdam is aan
gifte gedaan van de ontvreemding van
en aanget eekenden briof^ inhoudende
25.000 en 50.000 Mark aan bankpapier.
Spaansche ziekte.
In oost Drente neemt de 'Spaansche
griep nog ln omvang toe. In Wlldervank
zijn roede velen aan de ziekte gestorven.
In Bas van Gent heer acht de Spaan-
soho griep in zoo hevige mate onder het
garnizoen, dat een noodhosputa&l is inge
richt. Een leegstaand huis te daarvoor
in bealag genomen, terwijl van de boa-
ren de noodige melk wordt gerequireerd.
Ook onder de burgerbevolking heerecht
de ziekte heel erg.
„De
De griep.
Men schrijft uit Z.-ltimburg
Tijd"
ln don kreés Aken heerscht In hevige
mate de z.g Spaansche grep; de Aken-
ache hospitalen liggen vol grioplijdera, en
groot te het aantal sterfgevallen, tenge
volge van de chronisch optredende long
ontsteking. Hef volk ©preekt van longen
pest.
In de mijnen van het Wurm-bekken kan
niet geregeld gerwarkt worden, terwijl naar
schatting 40 pCt. van do mijnwerkers
ziju aangetast. Het grensverkeer van Hol
land naar Duitechland en omgekeerd, dien
de beperkt of wel verboden te worden,
omdat de ziekte door de Hollandeohe mijn
werkers blijkbaar wordt meegebracht
want ook in onze mijnstreek treedt
Spaansche ziekte steeds vinniger en
moorddadiger op. In Vaals bijv. sterven
tal van patiënten aan de ziekte; ook in
andere grensgemeenten breidt zich* do
ziekte geweldig uit.
Een groot deel van het personeel van
post-, telegrafie en telefoon is te Aken
bulten dienst, zoodat de bezorging van
brieve® en telegrammen en het voeren
vin locale en interlokale gesprekken zeer
gebrekkig gaat.
Van het personeel def Akenzche gas
fabrieken 'is 40 pCt ziek; burgemeester
Furwiok heeft daarom een proclamatie
uitgevaardigd, waarin wordt meegedeeld,
dat van des avonds 11 tot 's morgi
uur geen gas wordt gedistribueerd.
Duitsche militairen.
Met de provincial» boot zijn gistermor
gen te Vlieringen ongeveer 75 Duitsche
militairen aangekomen, die zullen warden
geïnterneerd.
8TADSNIEUW8.
GOUDA, 22 Ootober 191&
In d» fuik.
Hedennacht zijn in het Houtmansplant-
eoen drie personen, die daar knusjes op
ep® bankje zaten, aangehouden. Ze wa
ren allen :»t het bezit van een hengel en
deden alstf 'ze vteehten. Maar dat w«a
gekheid, want bij nader onderzoek bleek
dot zij een zak met inbreker ©werktuigen
R. K. Kienvereenigingen in Z-HolL
De R-rovuvclale Boud van R.K. kwsver-
eenigingen in Zuid-Holland heeft eea
algemeene vergadering gehouden, wel
ke, bij verhindering van den voorzitter,
rngr dir. Nolens, geleid Is door den heer
F. M. '1 hijsen, van Rotterdam.
Met aigemeene steuune® te aangenomen
de motie-Lenden, waarin do weuschemjk-
heid werd uitgesproken, dat de Bond in
zijn tegenwoordige samenstelling wordt op-
goüeven en het bestuur maatregelen neme
tot instelling van de Federatie van Pro
vinciale titoten-kueekxingea.
in verbond hiermede zijn de bestuurs
verkiezing en de bespreking der verkie
zingen voor de Provinciale State® van
de agenda afgevoerd.
Liefdadigheid» uitvoering.
Wjj verwijzen uag eens naar een ad
verlaatte ia di: nummer, de Lefdadigheid»-
uitvoeiring te® bat» va® t Goudsc«e Lig-
lukouids betredend.
BOSKOOP.
Aaa Mej J. M. LoUus Is door Burge
meester 0® Wethouders eervol ontslag ver
leond als tijdelijk onderwijzeres aan «te
openbare school alhier.
De Jongeling» vwdemiging „Bamuel" al
hier hoeft besloten de son winter voor haar
>»de® ee® cursus te openen ia de Engel
sctae laai en het boekhouden.
HAASTRECHT.
Glteiuereoavou i hieid de „Knegiteboaso'
eea druu bezochte vergadering in het ge-
bopw ..Conoordia".
Da voorait.er, de heer G. Van Dfiest, ad
inLiustreer.iud Hoofdman der Bosse'' heette
de talrijke aanwezige® welkom.
Vvun de Raad der Gemeente was ee®
©dhxijisen ingekomen du houdende goedkeu
ring \m Je vernooglng vaa ket »nlari
van dan Bode, hetwels va® f 20.- op
t 25.- per jaar da geiracht.
Vooris werd medegeJeeid uit den Raad
dat de heer Chr. van Del t zijn benoeming
als opvolger-lloa'dman heeft aangenon
De Raai heeft voorts io overwegung ge
geven de herzieong van de jaarwedde va®
don heer I)r. F- J- Hakkenberg, die als
genueaheer aan het fonds i» verbonden,
uilantodo een herziening van het reglement
Via® Dr. Hakkenberg was eea schrijven
Ingekomen, waarin hij mededeelde niet oq
de begaande voorwairden het toods te zul
tea blijven bedienen. Het uniforme Don
is voor dergelijke fondsen f 6.- per lid,
terwijl het salaris van het fonds voor
pl in. 50 leden f 175.- per jj*r bedroeft
Voorts deelde Dr- Hakkenberg mede In
voroond met de eventueel in te voeren
Ziektewet met den Hoofdman in ee® leden
vergadering de tttodige wijzigLigen 1® he.
reglement van het fonds te wiik-n Heerre
nen «1 toeuohten. Het laaiste gedeel e zal
guanno aanvaard worden ai» daartoe de
ujd go.vomen te.
Ten opzichte van de regeling va® het
siïuns werd een voor stil uit de vergade-
li.ig met algemeen» s.enuuen amganome®,
inhoudende De vergaaerin# machtigt den
Hoa.iima® met don heer I>r. Hokkétwberg
in overleg te treden om lot een nadere
regeling van het salaris te komen en be
sluit de bestaani« contributie te handhaven
tot de eerstvolgende jaarvergadering.
Hierna werd de vorgadering door deu
voortf.tior-Hoofdman geslote®.
ONZE DRAADLOOZE DIENST.
De groote ilif In het Westen.
Duitsck Legerbericht.
BERLIJN 22 Ook OüLtiaJ. Legwgroap
kroonprins Rupprecht. Aan de Leve en de
Scveluc inftuiterlegeveÜJten Moor malen
traohtte de vijand met kleine en s.arke
ifdeeJinjon over de rivier te trokken, 'len
N.O. van Kortrfjk drong hij met pantser
wage®», te® Z.O. van K>rtrijk met sterr»
atrijdkxacluon tegen onze linie» vooruit
Hij werd overal onder verliezen afgesla
gen. Da ondor-waciikmeflBtors Mtltier van
d« 9o o&ttorij van het vekiairtillerte regi
ment 00. 221 vernietig le hierbij 6 pointeer
wagen 1 van dm tegenstander De Engel-
sonen bezetten de door ons ge-spaarde k©r.-
t^rea va® St. A mind met machinegeweren
Aot wearakantet va® Sole imet eo Ia C
tasu heeft <te vyond rijn aaarriieo niri
hentieuwd. In naehteiljlto kietoe geveek
ja houd.
jücgiui-groqp Duiteche® Kroonprmn. Firin-
soae oauvoiton, (M h morgen» ten M. v-u
Serre mihUkg» «p »eo bw»-e« -tont
.utMo.1^ Use ea de oerre tegeu oase 11
ui«4 vrerae# uaderuomeu, worue® aXgOM*
goa. lea N vaa Mesorccour. voeraen de
lafatetw to troepe® een aaoowsvolie tcg-ji>Mrii
val uit. Op do Alsnehoogten ten 0» van
Vouriere bleven hevige gevechten aan
den gang.
De Wurtembergsche regimenten hebben
samen met Prutikache en beijsroohe bo
uillons, den vijand ia een suooeivollun
tegenaanval, de hoogten ten O. van Vau-
dy, tuuacben ballay en Uacrixta en ten
N van i »laise weer ontnomen en zich
tegen de sterke tegenaanvallen van den
vijand staande gehouden, 'len O. van
Uhzy mislukte een plaatselijke vijandelij
ks aanval.
Legergroep Gallwitc. Na een hevige ar-
tillerievoorbereldiiig vielen de Amerika
nen ten N. van Bommeronoe op een breed
front aan weerskanten vsu boothviljo
san. In het vuur en den tegenstoot zijn
de aanvallen van dea tegenstander mis
lukt VoornamMiJk door het vudr van
onze machinegeweren en arttUeriegrechut
leden de Ahivrlkanen weer zware verlie-
V.a® es® eskader van ongeveer 8
vijandelijke vliegtuigen, dat plaatsen in
het Ilahfidal aanviel, werden 4 vliegtui
gen neergeschoten.
Franoch Legerbericht.
PARIJS, 22 Oct. Officieel Ten N. der
Ol«o kenmerkte de nacht ztoh door oen
tamelijk groote vijandelijke artulierieacUe.
Op het front van de Beur© hebben de
Fronsohen hun voorwoorUehe beweging
weer hornomen; hun troepe® hebben den
spoorweg ten N.O. va® Asey-sur-Berre,
alsook de boerderij van St. Jacques ten
N.W. van Chnlnndry bereikt. Ten W. van
Ohateau-Poreien, artillerieactie van beide
zijden. Op het plateau ten O. vonVou-
ziere is de gisteren ondernomen aanval
verzwakt. Vastgesteld is, dat de aanval
len, gisteren door de Duitschers onder
nomen zeer hevig geweest zijn. De Fran-
schen hebben deelen van 7 divisies op
gemerkt Dien morgen is een Duitsche
poging op de boerderij „la Pardonna" ge
heel mislukt, ln de Vogeaen hebben de
Fra®»ohe patrouilles in de streek van
deu Col du Bonhomme gevangenen ge
maakt.
Amerikaansch Legerbericht.
PARIJS, 22 Oct. Ofhfcieel. In den loop
van een hardnekkig gevecht ten N. van
Verdun hebben wij onze linie» op ver
scheidene punten vooruit gebracht. Van
morgen namen once troepen hoogte 297
en verdreven den vijaad uit het boech
van Rappee, waarbij wij zes officieren,
255 manschappen en een aantal machine
geweren name®. Meer naar het weeten
hebben zij hun stellingen aan de noorde
lijke grens van het boech van Boothevlile
versterk* en hebben vooruitgang gemaakt
in het noordoosten van St. Ju vin. Ten
O van de Maas bombardeerde de vijand
onze stellingen in het bosch vin Caures
De neutrale commissie.
BERLIJN, 22 Oct De neutral» commis
sie bestaande uit Spaansche en HoUacduche
gezanten te Brussel s® aanzienlijke burgers
der stad, bezichtigden de verwoe«|?ng.-n, dia
de Engelsche granaten binnen korte®
nain aangericht hebben, en waren getuige®
van het voortdurend werpen van bommen
op Doornik en Vaiencii
Bfj den Keizer.
BERLIJN, 22 Oct. De Keizer ontving
gfsterennamiddag in tegenwoordigheid van
den rijkskanselier de pas benoemde staats-
socretarissen Scheidemann, Gxöber, Erz
berger, Hauemonn, Truimnborn ©o Bauer,
de onderstaatssecretarissen Deivid, Gil
berts, Robert, 8chmidt en Dr. August
Muller.
Kwijtschelding van straf.
BRU8SEL, 20 Oct. Generaal-Gouvernsur
Vou Falkenhausen hoeft alle Belgen en
onderhoorigen der neutrale staten, die door
Daitsohe militaire gerechte® of militaire
bevelhebber» in het gebied van het
raio gouvernement tot vrijheidstraf
oordeeld zijn, hun straf kwijtgescholden.
Ernstig spoorwegongeluk.
WEEN EN, 21 Oct Hedennacht read Ue
gisterenavond uit Wee®en vertrokken snel.
trein in Rapfenberg op «ca jwst voorhij rij
ueaden goederentrein. Er waren 15 dood#®,
en 56 gekwetsten.
Vliegeraanvallen.
BERLIJN, 21 Oct. Aia voorboden van
le bevrijding ïoexen Ententev|,l«»jtiflkpn
1 igelijka beeeitii gebieden op en werprii
boinmeo op tot nog toe niet veroverde
Fraaaotve «ede®, ln den namiddag vu®
ion lden Ooi. vielen 12 vliegtuigen Gei
ion- Onder de 6i slachto.fcrs zijn 22
kinderen gedood.
ln den nacUt vu® den 18en op dm 19e®
warm Mwilieige, Hirson, Hautemoat, P#ur-
ilea en Mont Cornet d# doelpunten vsn
le vijandelijke vhegeraatwalieu. Behalve
aanzienlijke huls- 0® brandschade te een
%»vtat Dersooeii. HooBwiteelIjk uit tie bur
gi-rbevolk.ng, gedood eu gewond. De® 19e®
Oct. n ra. 2 uur werd Berg?® door bom
men b?©t)okt. In het vro iw«e«ho®pitj'»l, de
Jezuïten t'chting. het Dultsoie vcdhorpi-
t»»l e|i eenigo grieelten der «ad wonlen
3d persons® doodelijk gewort. wsirauder
23 vrouwen. Den lltep Qob werd Frau-
mont te® N W. vsn Hatfael door dg rijs®
ddijke artillerie beschoten.
Aan een olhaieeie tiuededeedag wordt
ouueend dat ae minmer van Buiteaisoti-
uone Laken naar aanleiding vos het ko-
Uoaanbo® van Amerika aan dsn Aratri-
kuoitoctisn gezant sen sdbrgvsn heeft go-
richt waann 0. a. woxot opgemerkt dat
bet aanbod ln de nauwste betrekking
etaat tot hst gebruik dat van ds vrijs
Nedenandsohs soheeperuimte, waarvan nog
ei in AmerJkaa&aóhe haven» aan
wezig lm, kan women gemaakt. De kwes
tie oer scheepsruim!» vormt een voor
naam ooderasel van de algemeens rsgo-
liug waarover ds onder handelingen te
Londen zulten loopen.
verband hiermee en ook omdat 18
October een meaodeeling te Ingekomen
van het Britsche gezautschap, waaruit
blijkt dat de Britsche regeoring zich met
het aanbod vereeuigt heelt de Nedsrtadd-
sche Kegeeriog gemeend deze aangele
genheid, waarop de mededeeling betrek-
kkng heeft, naar de onderhamteiUngsA te
Louden te moeten verwijzen, en heeft rij
haar gedelegeerden ter conferentie terza
ke van d« noodige metruoties voorsten.
Bij die oadexhondriiagen zal dan btij-
uen welk gebruik va® het aanbod «ter
Amerikaansche regeering zal kunnen wor
den gemaakt, met het oog op de beboet
en de gedragslijn die Nederland in
verband met zijn positie heeft in acht
te neme®.
De spoorwegramp bij Weeop.
Hedenochtend werd te Den Haag het
openbaar verhoor voortgezet in Mae de
upoorwegramp te Weesp. Gehoord weed
de ploegbaas M. Stoop en de opaiohter»
van den weg Boech en Uoelhouwer. Var.
zettingen en verzak king 00 hebben geon
van allen op de baan geoonaateerd. Vol
gen» Sioop was de baan in rust. Desa
getuige heelt ook kapotte draineerbuiaaa
in de® dijk gessen, doch het water dat
doorheen kwam we# zeer helder An
dere getuigen hebben daar nooit bulzen
opgemerkt.
Getuige Boelhouwer verklaart dat de
banketten waarmee de baan was uitge
voerd in de laatste jaren over 't alge
meen waren opgeruimd. Dat gokl echter
niet ln 't bijzonder dit baanvak Volgens
zijn meaning ia de veie regen van dia®
vlak onder de rails gezakt, zich daar
opgehoopt en geen uitweg kunnen vin
den. Stoop zegt oog dot de berm#loot
longden dijk op dia plaats hij doetloo-
pende vorst nooit bevroren ls. Opwellen
van het water heeft hij echter nooit be
merkt. Hij gelooft niet dot de aardkorst
vlok onder de rails zaoht was e® meeat
dat het water aioh goed kon versprei
den. r
De bouw- en werktuigkundige J. Leith
verklaarde dat na den brand Op het
baanlichaam ln 1864 groote hoeveethedoa
puin en zoden zon den dijk zijn ver
werkt. Het zand was toen goed droog.
Hij achtte het destijds ee® gebrek dat
het water ©lecht© uit de greppel naarde
bermsloot kon worden afgevoerd. Hij heeft
ook nog ai et laag geleden gezien dat de
greppel vol w&ter etond.
Men had destijds veel loet van verzet-
tingen bij de brug. Getuige vindt het
hobben van zware telegraafpalen op het
baanllohaam zeer nodeelig, doordat zij
don grond loswoelen.
M U M.-O.-
Hoogste bai
Duitschland.
Laagste barometerstand 780 te Noordse#
Verwachting tot den volgende® dag:
Zwakke tot matige, wind, aanvankelijk
uit Üoetalijke richtingen, meest awear be
wolkt, later wellicht regen, 1 elfde tempe
ratuur.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN 17 Oct. Bert», s. V. O.
van Eijk en S. Bakker. - 18 Oct. Aga
tha Alida, d. v. D. van der Sloot en C.
va® dor Lidt. -90 Ook Maria Rosattna
d. v. F. L. van Meooxei en Th. V«rt
OVERLEDEN 19 Oct. Adrian# C. I*
•inga, 5 j. - Jahannas Bajawol, 8 i- w
20 Oct Elizehrih Blok wed. v. J. Try.
Ut©. 84 - Maria J. E. van Hooft,
j. - Henrich G. Week, 69 j.
KOSTELOOS.
BURGEMEESTER WETHOUDER»
Mn GOUDA brawn Mr kan.
M.:
dat op Woamda, U Ootobra aal Mrkrtjf.
baar «kin .oor bondam Tan Ttnebknnrtan of
bon no. 7 i» «n Mn d. mrim B 7 tot at
■not B C l tot «n nwt CD, D l totma»
D 9, E 1 tot on mot ItaFl tot «n mot
F 9
2 «na Tknencb.
Rot na uur no, aanwoaifa olooacb ma,
TTki worden .orkocht
Gouda, 22 October U18.
Bur,aneoator en Wethouder. Toorn.,
ULBO J. MUS.
De Sacratmia,
M. VAM DER VEUR.
