Koolbladen,
Een Winkelhuis
MijnenDijn
MMrijigiHsÉ
P. DE MINK,
PAKHUIS
TE KOOPl
Baidslsoidenmiiig IG1IC1LT1U,
NIEUWE SCHOUWBURB.
HET HOFSTAD T00NEEL
Lavatoian.
tabletten.
BINNEN LA N D.
TWEKDK KAM JUL
D« afdeolingen der Tweede Kamer heb
ben bcuoumd lol rapporteur*
lo. de hoereu Van R«|>pard, Dookara,
Van de Laar, V toner vau lJaeudwru eu
11 easev oei voor de weUoulwerpen ver-
hoeging va& hel maximum van hel ren*
lelooze vooreohoi uit e Rijks sctiaiktet ten
behoeve van den aanleg van oen locaal
spoorweg van Wlneun naar Zoutkamp;
ovorneuüng in beheer en onderhoud bij
het Kijk van een vak vau het bij de
guineoiue Zwijndroctit ln beheer en on
derhoud zijnde gedeelte van den rij ka-
weg van i .otterdam naar Ziwijmirecht j
goedkeuring van een met de geuieciuo
t trecht gesloten overeenkomst tot alatand
var gronden i» do gemeente Uaihnrijne;
onteigening voor een havenapoorweg aaar
den Jlnxcr Maasoever te Kotterdaoi; ld
voor een etootrunteltofabriek voor deeleo-
trloHeitavoorziening in Friesland; goed
keuring van den ondnrhandeohen ver
koop van domeingrond ouder 'ieterlngen
en Princemhage aau de gemeente liroda,
ld van overdracht van een gebouwtje c.
a onder Alnikerk in eigendom aan A.
V. d fa tolt Zen. aldaar; onteigening voor
vütbradmg van het aohieUerreln der le
gerplaats bij Oldubroek; goedkeuring van
den ondertiandaohen verkoop van domeia-
grond onder Hoog© en Lage Zwaluweaan
die gemeente; en onteigening van hoef-
aiagen op do bermen van den öchledam-
echen dijk te Vlaardingen voor het aan
leggend van wegen en andere werken als
mede ter befitrijdfng van werkloosheid
2o da heeren Van Zadelhof/, Beurnor,
Po© la, Do Geer en De Wilde, over de
wetsontwerpen: wijziging van art. 11,
tweede Ud der Burgerlijk* Pensioenwet;
wijziging van art 86 der wet op do
woonwagens on woonschepen 1914; natu
ralisatie van M. G. Nicol» en 116 ande-
'tren; wijziging van de wet tot vaststel
ling der tarieven van gerechtskosten in
Mra/zaken waarvan de gewone rechter
;«ennia neemt; wijziging van de wet op
de kanselarijrechten,
3o. de heeren Kleorekooper, Van Schalk,
Kluit, Lood en Van Veen, over hetwete-
«ntwerp: vaststelling in de tegenwoordi
ge buitengewone omstandigheden van bo-
peddngen tor verkrijging van meer plaats-
'rulmt* voor de tenuitvoerlegging van ge
vangenisstraf enz.;
do. de heeren Bongaerts, De Wijkor-
slooth do Weerdesteyn, Hetedlngen, Do
Geer on Oud, over de wetsontwerpen: re
geling van d© Inkomsten en uitkomsten
van de posterijen, die telegrafie en tele
fonie voor 1919 en wijziging en aanvul
ling der wqt tot regeling der brloven-
posterlj en van art. 4 der Pakketpost-
wej, en
&o de hoeren Ketelaar, Boumer, Win
terman*, Oudcgoest en De Wilde, ov«r
de wetsontwerpen: natuiraltóatie van H.
J. Nauta en 46 anderen en onteigening
voor verbouwing van den spoorweg tóneek
-Botewnrd.
Schriftelijke vragen.
Naar men verneemt heeft het Tweede
Kamerlid dB heer Koltiiek, zich met do
volgende vragen tot den minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel gewend:
1 Heeft de minister reed» maatregelen
genomen om de heropening van de vaart
Op Scandinavië ten spoedigste dienstbaar
te maken aan den aanvoer van caloum
oarlid uit Noorwegen, waaraan hier te
lande zoo groote behoefte bestaat als mid
del tol huhsverlicfcting op bet platteland?
2 Zoo neen, is de minister dan be
reid die maatregelen zoo spoedig mogelijk
te nemen
8 Is de minister voorts bereid om ten
spoedigste maatregelen to nemen tot het
aanvoeren van petroleum, ten einde aan
het groote en lot allerlei misstanden lei
dende gebrek aan verlicht!ngnmkkkilon op
het platteland, op doeliireffonde wijze te
gemoet te komen, dan door het verstrek
ken van het tegenwoordig Toateoen van
kaarsen en calcium carbid
waardvolle hulpmiddelen op zichzelf -
tegemoet te komen,?
4 Is de minister van plan maatregelen
te nemen, dié tot gevolg zullen hebben,
éat de acheepsruhnte, waarovër ons land
te beschikken heeft, ook inderdaad al
thans voor loop ig, wordt gebruikt in do
meest dringende behoeften van ons volk,
dus ter voorkoming van een toestand,
waarin do achëepsru Lmte op de vrije markt
zal worden geworpen, waardoor de moge-
llODB EN HYGMNE.
Ken nieuwe Textiel* grond
stof.
Geep on uen hondenhaar.
Da oorlog heeft heel wat nieuwe indus
trieën ln het leren geroepen, waartoe ook
gerekend kan wordea te teshooren de fa
bricatie ven 'breiwol van gekaand hond©»
haar. Benige dames to Ecgeland zijn op
hel idee gekomen, of het ui (gekamde haar
van honden soms tot dit dod te gebrui
ken was en na lang en geduldig te heb
ben geprobeerd, is het spinprooes tenslotte
prachtig geslaagdMennen van de weten
schap toonden belangstelling ln deze
nieuwe ontdekking en een klein vertrek in
net Vlietoria- en Alberttnusouin werd inge
richt voor een expositie van dit werk. Be
langrijks voorstellen zijn ingekomen van
de zijde der handelswereld, die de voor
dellen ven deze nieuwe inlustri© vlug
heeft ingezien, doch zoolang de oorlog duurt
bestaat tar voor den handel geen belang bij
de onderneming.
IAngjnnrlge honden verschaffen het be-
iKHxftgjd materiaal en van hun uitgekamd
haar kan een buitengewoon «ijdeacbi-geen
zachte wolsoort wordew vervaardigd. Een
malgsel-fcleurlce sok, licht als zijde, maar
lij kluft' wordt geschapen dot zo wordt
dienstbaar gemaakt aan don aanvoer van
artikelen, die uitsluitend particuliere of
groepsbelangen ten goede komen, doordat
de bttUnghebbeuideo bij den aanvoer van
die artikelen den hoogstun prijs voor de
«ckeepsruimte betalen V
Ie de mmjisier ook van plan om do in
ra»g 4 bedoelde rantaoeueertag van
scheepsruim te vergezeld te doen gaan van
etui maximumprijs, om to voorkomen dat
de reederijun, die reeds zulke enorme
winsten hebben gemaakt in de oorlog»,
jatten, ook in 't vervolg zullen profitee-
ren van het groote gebrek aan schoeps
ruimte, ten uadeele van het gpheelo Ne
der laiutocbe volk
Prof. dr. D. van hmbdcu, door de Pro
vincial© Blaten van Noord-Holland tot lid
van do Eerste Kamer gekozen, heeft aau
hu gemeentebestuur van Amsterdam toe
stemming verkregen, dit lidmaatschap te
bokleodon naast zijn hoogleeraaraatnbt.
Goederenverkeer met het buitenland.
Ier voldoening aau den in de vorgjEole-
riug der 'lweedo Karnt* vau 30 Ootober
xeuoa»r gemaakten woitech, hooft |le mi
nister van Financiën, ia verwand met de
ocuaudoiing van hot wetsontwerp tot un
der© reacting van het goederenverkeer
•uet ho. wntoulandH aan de Tweede Ka
mer ove^eiegj afschrift van le de ou
der digteeKendog van IJ Üo.ober 19|17 fi»
Sioicn ovoroenkiiut tus»ch«n Neder land sohe
bankinstelling©» en euu consortium van
Oostienrijkocho en Hongaarsche banken 2«.
lo op <fc.e overeenkomst betrekking heb
eend© vanklanng van do toenmalige mi
nisters van landbouw en van financiën
1-d. 12 October 1917.
Bij de opneming van de Neder lawlsch©
Utvoermaatsohappij aldus teeku.it mi-
ntotiv do Vries hierbij aan - heb bun de
zooqfleu berioolde ministers tMamttonds de
aiorvvwan omschreven overeenkomst eti ver-
tlain^ig tor kennis van die .jwutteohnppij
gohracht, mot de uitnodiging de overne
ming van alle uit die overeenkomst voort
/looien^© reantm en verpachtingen zoo
veel mogelijk te bespoedigen. —ede we
gens do inkrimping van den export, ble
ven de inkomsten dar maatschappij sterk
bij do raming tan achter en is deze over
neming belangrijk vertraagd. Zij vorad
earst ptlaaw in den aanvang der maand
Augustus 1918. Met bo.rexking tot dezu
aangelegenheid teekent de minister nog
aan
le. dat tot meerdere zekerheid, itoar hst
consortium, boven de ten beloop© vuu list
crodlet van f 34 miilljou af gogo ven schat-
kia;biIjotten, nog voor een bedrag van
7.300.000 aan die oil.etten in onderpand
zijn gegeven
Jj. dat de N. U. M. do ovorniaming
heelt kunnen bestrijden uit haar beschik
bare middelen, zoodat van een bijzondere
staaiBgairantier ton behoeve van de Neder-
landsche Bonk te dezer zake geen sprake
ia geweest
3e. dat vlerhalve de ln het thans aan-
hrngigB wetsontwerp voorgestelde regeling
met Ooodig is tot reguiarisatie ln ecnlit
opzictit van de hier bedoelde transactie en
zulks in toiQofltelling mat hetgeen het ge
/al itt ten aanzien van de jongpue, me,
Duittecnland gesloten, tco le no ver eonkomst
4o. dat uit dezen hoofde in de toelich
ting qp de derde nota van wijzingen
uitsluitend ivan deze laatste overeenkomst
is maiding gemaakt.
De nx»u»ter voegt aan deze punten toe,
dat hijna de lnzemdiqg van de zooeven
bedooMe nota van wijziging; zich genoopt
ïeeft gezien op 15 October 1918 adsnog
aan de Nederlainische Ban.r ean liijks-
|Oramtie te verleenen tot een maximum be
Jragi van f 3.507.000, ten eimde ds N. U.
d. m aijaiat te stellen haopr aaixleel te vol
doen in het örediet, hetwelk aai Duitsch-
laiad is verleend andor hoeveelheden Ijzer
en steal, dóe door dat land, nx den afloop
met 1 April 1918 van de op 6 October
1917 gesloten kolen- en ij zenovereenkornet,
zijn mgelevend. Het gold hier derhalve
feitelijk oen voortzetting van die overeen-
wiinst, behoudens hot maximum van lzu.ODO
ion ijzer on staal, voigpns punt 2 van
het protocol van 0 October 1917. Wordt
dazb hocvöoUield ten volle gebvord, dam
zaïl het aandeel der N. U. M. In he. hier-
bedoaldo suppletoir creiliet de bovenge
noemde som van f 3.507 000 uiimaJKen.
Daze fiOJn had reeds aanstonds verstrekt
moeten worden, Indien de 120 000/ton wa
ren geleverd vóór 1 April 1918. Aange-
teskend zij, dat onder het vorig kabinei
was 'OesHiat, dot, ten einde over de voor
ons land benoodigde hoeveelheid ijzer en
staal de besohlkaing te krijgen, de voort
zetting der overeenkomst in voremstaanden
zin van giroot gewicht was te achten Hot
tegenwoordig kabinet kan zich met die
zienswijze ten volle voreenigen.
(Reeds ln een gedeelte van onze vo
rige oplaag opgenomen.
welke warmte al dodelijk word geVoeld,
als meu er ©ven met de hand of de kin
langB streek, werd gebreid van een Oni-
oee8che hond. I>e witste on zachtste sok
keu voor do gewon leu, worden vervaar
digd van de uitgekamde haren van Witte
poedels. Stevige aaknen van zacht grijze
wol levert de oude Engelsei+e lierders-
hond. Gezwart, wnetteloos en glanzend Is
de wol, geraaott van het krullende haar
vau don jachthond. Collies, wtodltMjnklan*
Chows en Pomerims, Barzois en Yorks
h:res gewone on mooie soorten, allen ver
.schaffen de fraaiste wol. En mogen l o.it-
lieid on zachtheid en warmte hoogst vou
aame eS»?nsohappen zijn van wol. tie nieu
we wol onderscheidt zldh nog bovendien
door het feit, dat Zij buitengewoon stork
blijkt bij het draifon Het beate bewijs
hiervan is geleverd door sokken, die vanaf
verleden jaar herfst door soldaten aan het
front zijn gedragen ea die ni herhaalde
lijk gewao3chen te zijn nog getn apoor
van slijtage vertoonden.
Lady Algernon Gordon Lennox en Lady
Go»ford zijn het eerst op het Idee geko-
men en he-bben het ten aógemeeno nutte
ümStbaar weten te maken, dmarin bij.aje-
siaan door Lord Algernon Gordon Lm
nox, dis pennJngmee6t:r is van de Bri-
De achaepvaart op Indië
Do VweouigUig va» Importeurs van Ne-
liorlaaideclv- Injliociie Producten heeft aan
dun inLniater van* B innen landsche Zaken
oeu adres gezoudeo, wairln wordt verzocht
dal de |negocjrüig too.lanige maatlregjrien
tro'fe, dat ,1e «clieep vaart tu»schen het
inooderlnnd en Nol. r landach- Indlb ten spoe
digste wordt horvat.
Vjirca<ant heefl zioh de vraag gesteld,
of het uitvaren van do achepen tliaus
pracÜOeh mogelijk L en meent die vraaj
lïevoiKiifond te mqien beantwoorden., daar
de moei 11 jubelen, die a*n het uitvaren ln
doq wig stonden, voor het grootste gie-
deeHe magen worden geacht te zijn opgs-
iiovod. Immers de geassocieerde negieerln-
?en Iwbbon vwklaard de sohepon welke
de Nederlmdeohh havens verlaten, niet te
zullen requireeron en zijn bovcniiten be
reid, voor de uitvarende sohepeu gedegen
heid tot bunkeren te geven.
De sociale toestanden bij de bruinkool
ontginning.
Sedert een weck vortoe't te Heerlen ho.
Kaintfrftd P. Staalman om ln opdracht
van de Rogeoring een onderzoek ln te
stellen naar de social© toestanden der ar-
leiders bij de bruinkoolowit^nntogon.
Burgemeestersbenoeming.
Naar wij uit ®>ol ingelichte bron ver
nomen zal Mr. W. G- A. van Sonsbeek,
CommiesdQriffter der Tweede Kamer, be
noemd woirden tot burgmeester van Breda.
De ongeregeldheden onder de militairen.
Naar vernomen wordt zal cerstdiiaga doof
don minister van Oorlog een oomm ijsde
worden benoemd qnder voorzitterschap van
ten oud-minister van Oorlog ji.r. mr B.
C de Jo'mge, tot het 'mistellen Van een
onderzoek naar de oorzaak en don om-
van; dor enger egel 1 heden onder de mili
tairen, dio im do 1 mts te dagen Ln verschil-
hndo garnizoenen hebben plaats gehad
omtrent de Bameustelltng dier oommLeie
kan op hot oogembllk no-; niets worden
medegedeeld, doch wel kan worden bericht
lat zij zal bestaan uit militairen em bur
?>rs.
Generaal Snijders te Harskamp aangekomen
Naar de Tel. verneemt, te do Opperbe
velhebber van toni- eo zoemaoht gistermor
gen te Harskamp aangekomen. Da batal-
- jon acom mand amtenregiments- en brigada-
oamnvwufwit zijn ontboden, terwijl alle ni-
liii.iren, die daartoe het verlangen te ken
nen geve», door don Opperbevelhebber zul
ten wonden gehoord. Ook de in arrest ge-
.ftelden zullen, desgewensout, gehoord wor
don
CRISIS-MA ATREGELEN.
Rlikskleeding
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
de Voedselvoorziening meldt, dat de Rijk»-
kleedingvoorzienirig thans aan de Gemeen
tebesturen gelegenheid) heeft gegeven hun
bestellingen te doen. De aanvragen moeten
vóór 1 December aijn ingekomen.
Beschikbaar koiheai ongeveer 150.000 hee.
ren ulsters (winkelprijs fZx.bO, To.OuO jon
gensulsters 18.60 en lö.'iO), 90.000 kin-
deruteters l0.7«, 12. »0 en ƒ14.50);
75.000 .notorjekktr» ƒ17.50; 35000 diimes-
monsbels vi2.501 60.000 medsjesmantels
18.45, 15.60 en 12.75); 225.000 wollen
serge damesrokken 11, 10 en 9);
1.200.000 manshemden( 2.70, 2.50 en
2.20); 225.000 jongenahemden 1.75,
1.50 en 1.35); 1.200.000 vrouwenhem
den 2.65, 2.45 en 2.20); 225.000 meds-
jeehemden 1.80, 1.45 en 1.30); 15.000
moltonnen hemden speciaal voor mijnwer
kers 3.50, 3.25 en 2.75) en 15.000 mol.
tonnen onderbroeken specdaal voor mijn
werkers 2.50, 2.40 en 2.30); 500.000
tricot mansonderbroeken 2.25); 200.000
tricot jongensonderbroeken 2); 300.000
tricot mansborstrokken 2.45); 150.000
tricot jongenisiborstrokken 1.90); 200.000
gebreide vrouwenborstrokken 1.50);
100.000 gebreide meisjesborwtrokken
1.30); 100.000 gebreide kinderborstrok
ken voor jongen» en meisje» 1.05);
500.000 katoenen vrouwenpantalons 1.80)
250.000 katoenen meisjespantalons (ƒ1.50);
500.000 bozeroens 3.10, 2.90, 2.70,
2.50 en 2.30)250.000 blauwe werkbroe
ken 4.25); 250.000 blauwe werkjassen
4.25); 100.000 moltonnen dekens (ƒ2.50)
en 100.000 omslagdoeken 2.20).
Ten deele zijn deze kleedingstukken reeds
gereed; ten deele kan met de levering 15
November of 1 December worden begon
nen.
De bedoeling te de beschikbare hoeveel
heden van iedere soort gelijkelijk over de
gemeenten te verdeelen naar hun zielen
aantal. Als maatstaf voor de verstrekking
van kleedingstukken aan de verbruikers
t.sh Dog a Wool Association, zooals de
laden daarvan zich zeiven hebben betiteld.
WintortoiloUen.
Fraaie peluche stoffen eo andere pool-
weefseils, die nu nog in keurige kwaitel-
ten gjfabrloeerd worden, komen, zegt do
Mxajifadcurier, in aanmerking voor de
moest moJieuse nvtntelmodallen. En'cel e de
zer wor jen nog rijirer van aanzie», v an
neer ze «tedfnbin«ei\l zijn met vos, wad-
beer (raccoon) of ander langharig boat
Zeer groote gqpneerknoopen van zwaar
celluloid, door groote Imoopsg&te» gere
gen, in plaats van aangenaaid te zijn,
vormei» om effectvolle garneering 0|p deze
winterachtige stoffen Al deze peluchs man
tels hebben ceintuurs en sommige zijn aan
merkelijk korter, dan wij ze gewoonlijk
zien dratgen. Vole zelfs zijn niet tonner
dan 90 95 o.M.
Boni on goudkant komen weer voor op
verscheidene aardige japonnen- va» geor
gette, tulK enz., ofschoon combinaties van
sitin on geanfette zmder eenige andere
gameoring dan het nieuwe van de8^in of
model, eveneens buitengewoon aarlfg staan
Zijden .kant en tulle zijwaarts tot rijke
draperieën gearrangeerd, ol tot groote
vliodervormige rozetten -op de heupen, ko
gekit alleen de bdhoefte van den aanvra.
ger. Diens fiuancieele omsthndigbeden blij
ven due buiten beschouwing. Ala regel
moet de hooper echter een door hem zelf
afgedragen oud kleedingwtuk Inleveren; de
gemeentebeeturen kunnen daarvan echter
in zekere gevallen ontheffing verleenen.
De gemeenten verplachten rich ook aong
te dragen, dat de winkelden» voor verande
ringen aan bovenkleedmg zich zullen hou
den aan maxdmumpryaen door de regeering
mede vastgesteld.
De Rjjkrideedingvoorziening verstrekt,
voor zooverre beschikbaar, op aanvraag
koatelooa reparatielappen.
De gemeenten zullen, gelijk we roede
mededeelden, een regieter voor de dtetribu-
tie bijhouden, terwijl de koopera schriftelijk
zullen moeten verklaren het gekochte kiee-
dingatuk voor eigengehnuk te bestemmen.
Beide maatregelen strekken om opkoopen
tegen te gaan.
Maximumprijzen voor pootaardappelen.
De Minister .an Landbouw heeft voor
poortaardappelen de maximumprijzen voor
levering in het najfcar 1918 vastgesteld:
L Bü den verkodp door den verbouwer:
A. Poters van kleigrond -per 100 KXJ.
11.60, 10.50 en 10. B. Poters van zand
grond 10 en 9. C. Poten» van veengrond
ƒ10 en ƒ9. (Van 1 Januari 1919 af zullen
deze prezen met 1.50 ,per 100 K.G. worden
verhoogd). D. Poter» van vroege soorten,
a. voor de soorten Due of York, Kokrianen
en Ninety-fold ƒ10 per 100 K.G., b. voor
de overige soorten 12 per 100 JLG.
IL Voor den verkoop aan den verbouwer
afnemer zijn de maximumprijzen gelijk aan
de maximumprijzen vastgesteld bjj den ver
koop door den verbouwer, vermeerderd met
ƒ1.50 per 100 K.G. voor partijen van 2600
K.G. en grooter, en vermeerderd met 2
per 100 K.G. voor kleinere partijen.
De asnvallingshroodksarten voor de
politie.
De Minister van Landbouw heeft ann de
burgemeestere medegedeeld, dat aan de la
gere polil.e-beamotm tot e» met de» .rang
van brigadier, voor zoover deze beamb.en
nattatlieqpt verrienten, een derde aanvul-
lin^ebroodkaart kan wo-oien uitj?ereirt.
i'olide-beambten, THe uithuilend kantoor-
arbeid iverrichton, vallen niet onder de
hier bedoelde categorie-
Zeeppoeder.
De Monistev van Landbouw bèeft voor
zeeppoeder met een vetzuurgehalte van ten
minna 10 pCt., welk zeeppoeder echter
een hooger soda-gehalte aeeft dan het in
de luwde zeep en zeeppoederregeling ge
noemde zeeppoeder met 15 pCt. vetzuur,
en derhalve niet goedkoaper ln dan han
del gebraónt ka» worden dan laatstge
noemd zeeppoeder, een maximum kletn.ian-
delaplrija vastgesteld van f 0-20 per pakje
van 250 gram netto.
Bij aflevering va» kleine hoeveelheden
is de prijs in verhouding te stellen, zoo-
lat bij aflevering van een hoeveelheid van
62^ gram de kleinhandelsprijs f 0.06 zal
bedragen.
Vervoer van hout.
De Minister van Landbouw heeft inge
trokken zijne beschikking van 22 Augus
tas J.I., waaroij het vervoer va» hout, be
houdens eenige uitzo»deringe», werd ver
boden.
De boterprljs.
Do (miniöter van Landbouw, Nijverheid
en Handel hea't bepaald, dat met Ingang
/an 2 November de maximum-tcieinhandel-
jrijs voor boter zal bedrage» f 4.40 per
K.G.
LAND- EN TUINBOUW.,
De Eleclriciteitsvoorriening van het
platteland.
Dt electromotor is de „beste vriend vau
den bocr.j'
Wij schreven hierover al eerder. De
zaak is echter van zeer groot belang en
wo wetqn, dat het platteland conserva
tief is, dat men. daar niet spoedig oude
toestanden vaarwel zegt en tot nieuwe,
ingrijpende maatregelen overgaat. De
lichtnood werkt mee in de gjoede rich
ting; hier en daar gaat men zich meer
va» hot „nieuwe lioht" voorzien en zal
men het leeren waardeeren. Waar het zijn
intrede gedaan heeft, blijft het en breidt
het zich verder uit. En van het licht
gebruik kan bet komen tot krachtgebruik
Maar daartoe zal nog een herhaalde eb
krachtige opwekking noodig zijn; op
overtuigende wijze moet men de landbou
wers tot het inzicht trachten te brengen,
men voor bij een groot aantal nieuwe
avond- en dincrttolletten. en de daarbij ge
dragen .wordende hoeden, zijn groot en
a lap afhangend, hebben slappe viel vet bol
len en volle struiapiumes.
De oudqrdom van een dienen
den engel.
De Amerikemische secretaris van Oorlog
is er van overtuigd, dat de vrouw, waar
pijn en ziekte üe&rscheu, een dienende
en^tel to, miar was er niet zeker van,-op
welken leeftijd haar engelachtigheid het
b8gint te whunen van de jeugdïouten, die
zulk ean. ernstig werk, als door den oor
log wordt gevorderd, zouden kunnen echo
den. H«j he©6t de beslissing daarover dan
ook maar overgelaten aan den opperbevel
hebber, generaal Pershing, en deze hee't
den leeftijd van betrouwbaarheid vastge
steld op 25 jaar, zoodat voor geenerloi
hulp, bij het Roode Kruis of waar ook,
jongere vrouwen worden toegelaten. De
jongere dames zullen wel - niet zeer en-
gelsgewijs - mopperen, maar tounnan er
op rokejoen, dot haar ergernis metdendqg
zal afsmelten en op haar 25en verjaardag
verdwenen zal zij».
(New-York med. Jouin.)
dot veelzijdige toepassing van de elootrl-
cltflit ln hun bedrijf van groot nu en
voordeel zal zijn, on dit te meer, naar
mate zij die toepassing van den aanvang
af krachtiger doorvoeren.
WIJ meenen daarom goed te doen be
paaldelijk nog eens ln hot licht te stel
len, waarom snelheid van electrlflcatlo
goweoMbt Is Wij zijn zoo vrij dit te
doen door een en ander over te nemen
uit een beschouwing en betoog van aen
lieer F. A. Smit Kleine, die een serie
belangwekkende arikrien schreef in het
Weekblad voor Zuivelbereiding en Vee
teelt", staande onder Redactie van den
heer T. J. Swierttm
Er kunnen vier redenen genoemd wor
den, waarom snelheid gewenscht en noo
dig is, en niet slechte met een sukx-.il-
drafle o! zeer geleidelijk op den inge
slagen weg moet worden voortgegaan.
Dozo redenen zijn lfe De bevolking
heeft groote behoefte aau licht en krocht
2o De fiuancieele resultaten zijn voor
goweet en gemeenten beter bU een snel
doortasten, dan bij een langzaam voort
sukkelen. 8o. Na den oorlog zal er op
't platteland zeker een klimmend gebrek
aan arbeidskrachten zijn, en 4o. De fl-
nanoieele resultaten van het boerenbe
drijf zelf zullen in hooge mate aihanke-
kolijk zijn van het gebruik van eloctri-
citeib
Wat punt 1 betreft, mag allereerst wor
den opgemerkt, dat beter licht in do huis
kamer niet alleen de gezelligheid en de
huiselijkheid zal verhoogen, dus zal bij
dragen tot veraangenaming van het fa
milieleven, maar ook meer licht in fi
guurlijken zin, di w. z. meer ontwikke
ling tengevolge zal hebben. Zoowel de
jongere» ais de ouderen, zoowel de vrou
welijke als de mannelijke leden van het
gezin, zullen meer gaan lezen: nleuws-
en vakblad, boek en tijdschrift, en dus
gebracht worden tot zelfontwikkeling en
beschaving. Dat het peil van beschaving
ten platteland© door algemeeue toepassing
van het electrteoh Hebt hooger zal wor
den opgevoerd, achten wij allerminst denk
beeldig, maar buiten allen twijfel.
Er is echter meer. Komt er goed lioht
iu den stal, dan ziet men onmiddellijk
als deze vuil en wanordelijk ia, het valt
mee<r op. De arbeid bU goed licht ver
richt, wordt zorgivuldiger uitgevoerd, en
geeft minder aanleiding tot ongelukken.
Het brandgevaar voor hooizolders enz.
vermindert tot op een heel kleine betee-
keeiB.
Wat do kracht betreft, is electrisoh ploe
gen, vervoer van de producten van het
veld naar de stapelplaatsen van groot
bdlangp Vooirta is eleckrlsch dorschen, ma
len, water oppompen, hjakoeken breken,
haksei e» bleten snijden, van niet te on
derschatten beteekenis.
De electromotor is dan ook de „beste
vriend van <ten boer."
Va» de allerhoogste beteekens in pol
derstreken is de „electrische bemaling"
Steeds gereed, kan ze onmiddellijk ingrij
pen zonder tijdverlies voor stoomopatoken,
enz. De hoeveelheid en hoedanigheid der
bodemproducten is in hooge mate afhan
kelijk van een goede beheersching van
den waterstand en veelal zal ook met
vrucht bU droge tijden des zomers in-
gemalen, in stede van uitgamalen moeten
worden. Ook hier kan de „eleotriciteit"
een uitkomst zUn.
Men zal 't even noodig krijgen op 't
platteland als „brood/'.
2e. De gemeentelijke e» gewestelijke
netten moeten veelal op groote copaol-
teh worden gelegd met 't oog op de toe-
komst. Rente en aflossing der kapitalen
daarin vastgelegd, ls men dun tochkWgt,
ongeacht of er veel of weinig aanslui
tingen zijn. De zeilfkoeten per K.W.U. da
len dan ook in beide gevallen snel met
't debiet. Ziekeneurt men nu lang over
de aansluitingen, dan heeft men uit den
aard paren met dalende verliezen, die dan
pas langzamerhand in winsten overgaan
Dit is due de critieke bedrijfsperiode.
Meu kan niet beter doen don deze perio
de niet door te sukkelen, maar door te
stormen, de verllesperiodes zijn dan zoo
veel korter, dan anders het geval zou
zijn. Alle gemeenten moeten dus ia het
belang van het gewest zooveel mogelijk
gelijk komen, hetgeen tevens centralen
inkoop va» materialen mogelijk maakt.
En alle Ingezetenen moeten in 't belang
van de befcreflfende gemeente, ook zooveel
mogelijk zich aansluiten. Dus niet de kat
uit den boom zien," een zoo specifiek
Ilollanicteche eigenschap.
Bijna alle Amerlkaansche
verpleegsters In militair*]*
dienst.
Het Amerikaa»sche Roode Kruis vraagt
25000 verpleegsters voor leger, vloot, kam
pementen en andere arbeidsvelden, ln ver
band met den oorlog. Dit zafl een gfoot
tekort oa» verpleegsters voor de burger
bevolking doe» ontstaan. Het Roode Kruis
stelt van de inschrijving vrij die verpLeeg
sters, die onontbeerlijk zijn voor den ge
zondheidsdienst en ander bezoekwerk, en
zil aan deze verpleegsters een keoteekeo
uitreiken, waardoor het publiek ka» zien,
dat zij zich niet wlflakeurtt? hebben ont
dokken aan den oorlio^adienst. Het pu
bliek zal zich moeten beperken in het In
roepen vara verpleegstersmulp. Het hestuur-
van de wijkverpleging te New-York macut
de bevolking daartoe aan, oja. in „Tl»
Med'knl Record", en hoopt op deze wijze
te bereikt®, dat de aan de wijkverpleging
verbonden verpleegsters een deel van haar
wonlkRalgfr» overhouden voor artyid tea
behoeve der militairen.
(T. v. Ziekenverpleging).
8e. Gebrek aan arbeidskracht na den
oorlog.
Er zijn helaas vele koetbare mannenle
vens vernietigd, don zijn er vele mon-
nvnleveus lamgeolagen naar lichaam en
ziel, en dan zijn er nog eens vel» vrou
wenlevens voorgoed gekaakt. Wat dit zeg
gen wil, laat zich beter donken don be
schrijven. Er ««i veel zijn op te rich
ten, te herstellen, Op te bouwen en er
zullen vele zeer hongerige magen e» li
chamen weer moeten worden aangesterkt
en opgekweekt tot nieuw leven. Menzche-
lijko arbeid zal dus in waard© stijgen,
dat lijdt geen twijfel. Speciaal uit ons
land *al een „exodus" plaats hebben naar
andere landen met hoogerealoonatandaard,
voorts zal de droogmaking van de Zui
derzee vele arbeidskrachten, vorderen. We
zullen dus noodgladiwongen machinale
kracht moeten gebruiken, om den strijd
om 't bewtaan te kurmen volhouden. Ook
de trekkracht der paarden zal veelal Ver
vangen dienen te worden door den mo
tor lastwagen of ook wel „de automobiel"
tevens xal het vervoer van producten
van het land met etóolrisohe transport-
inrichtingen een goede toekomst tegemoet
gaan
De groote te doelmatigheid dient ln Olies
betracht; we zullen ons niet langer de
weelde kunnon veroorloven, zooveel han.
denarbeüd te verrichten.
Ten 4e. De finoncleele resultaten van
het boerenbedrijf hangen uit den aard
der XMk af van een menigte factoren, en
zeker niet de minst belangrijke, to de
post arbeid* loonen''
Door deze te besparen in den goeden
zin, eene besparing die wellicht gepaard
zal gaan met niet onaanzienlijke stijgiug
van het loon van den enkeling, zullen
de bedrijfsresultaten verbeteren.
De waarde van den geschoolden arbei
der zal stijgen en wel le omdat die
nog acihaarecher zal zijn dan vóór den
oorlog en ten tweede omdat aleen goede
kennis e» geschooldheid hem ln staat
stelle» de machines op de juiste en meest
doeltreffende wijze te gebruiken en te
onderhouden.
De oorlog ia ook hier weer de groote
leermeester, die indirect en zonder dat)
meu 't veelal beseft, zeer veel zal ver
anderen en verbeteren, ook in 't boeren
bedrijf. Als machtig hulpmiddel tol wel-
vaajrtevertaeerdering zal de „eleotriciteit"
een eerate rol spelen en de boerenstand
als geheel beschouwd, zal goed doen dit
machtigo hulpmiddel naar waarde te schat
ten en te bevorderen, en vooral niet in
te slapen en te vervallen in den ouden
sleur, ato er boo aanstonds weer petro
leum is en de urgentie van „electrioitelt"
niet zoo groot meer lijkt als nu het ge
val is. Die .urgentie" is en bhjft noch-
thans toch bestaan, indien althans onze
Netlerlandsohe boerenstand krachtig voor
uit wil blijven streven. C B.
GEMENGDE BERICHTEN.
Brand in den koninklijken trein.
Man meidt uit Roosendaal aan de N. R.
Crt., dat de koninklijke tredu, waarmede
H. M. gisterenavond Vhesingen verliet, 6<
minuten te laat vertrok. Jon het statten
Woenadracht werd waargenomen, dat een
der rijtuigen van dezen toein was warrn-
geloopen en dit werd aanstonds naar hét
station Roosendaal geseind. Versotdileode
spoorwegautoriteiten, de statiouscommau-
dant en de stationschef, benevens het noo-
dilge personeel waren aan het vierde per
ron aanwezig om van advies en hulp te
dienen. Inmiddels was de trein een kwar
tier Iragelofopan.
Te Roosendaal bleefa, dat twee tappen
van het tweede rijtuig, als slaapwagen be
stemd voor de heeren van het gevoig,
verbrand ware» e» dat ddt rijtuig uit den
trein verwijderd moest worden. De Konin
gin en haar omgeving zaten bij de bin-
nenkiamst nog aan tafel. Bediende» haast
ten zich, het slaapgerirf en het toiletgerei
uit den defecten wagen dn het derde rij
tuig over te brengen. Dat gai een zenuw
achtige drukte. De harmonicav^rbinding
weitt inmiddels losgemaakt en na eenige»,
tijd reei de locomotief met den keuken
wagen era het warmgailoopen rijtuig weg.
om dfct laatste er af te rangeeten.
Niettegenstaande het ongeluk met den
koiijtoklijkeo brein van eenigera tijd gele
den, was Hare Majesteit niet in 't minst
verontrust, toen zij het ongeval bemerkte
De deskundigen schreven het hieraan t»,
dot dit rijtuig in geen anderhalf jaar bad
gereden. De Koningin maak tel echts in
hoogst noodig© gevallen gebruik van Haar
trein, met het oog op de kolenschaarschta.
Bovendien zou de smeerolie va» elleohi ge-
holte zUn.
Een oplichtersbende.
Dezer dagen werd in hat Vlcttfdahotel
te Rotterdam door een gezelschap oortog»-
bandelaars met een oeeterhandetoar uit
Yerseke een transactie gemaakt. Zij zouden
bem aan den wal aldaar leveren 18.000
liter petroleum. De tusechenpersonen zou
den een premie gfenieten van f 2T700, die
hier zou worden geteponeërd en uitbetaald
na ontvangst van eera telegram va» de»
oester handelaar dat de petroleum werd aan
vaard en hij tot uitbetaling machtiging
gaf. Dit telegram arriveerde en <fe f 2700
werd uitbetaal!. Gebleken is echter dat de
petrejleum niet te Yerseke is gearriveerd
en het een volsch telegram w&e.
In verband met deze oplichting zij n reeds
gearresteerd een Hagenaar en eeo timmer
man»knedtt uit Ridderkerk,, terwijl nog,
twee leden van den oplichtersiberade wor
den opgespoord.
Eerlijke Polen.
Bij de firma Zumpolle aan de Hoofd-
«teeg te Rotterdam kwamen dezer dogen
een paar cbic gekleed© Polen portefeuilles
uitzoeken. Ze verdwenen, volgens opgave
van de winkeljuffErou*, met drie van de
duurste portefeuilles zondfer te betelen.
Vau ifcue opJUahuwg word Wj da politie
aangifte gedaan.
Gistere» kwamen, zegt het iHbki., de
Polen in den wiuxel terug. Ze leverden
twee dor portefeuilles weer ln eu betaal
den voor de derde i 82. Thaow bleek dat
van qpilchtiiig geen sprake was. De vreem
delinge» hadden portefeuilles op zioht mes-
gouauieu oni oen kinmis er een cadeau te
doen pn dies» zelf te laten uiisosMB. Ze
legden de winkeljuffrouw uit,dat se hour
daartoe toestemming verzocht haddan, maar
uit het gemougd Poo toeft, Daltoon, Hol-
'laiktoch taaltje dat de heeren hadden ge
sproken, had de jufrouw niet wijs kun
nen wonden.
Als ds scholen open gaan.
Bcdoojuris, dr. ai. vmm ikr lloeve, u»
AmortMKirt schrijd aau de rt. iv. Crt.
opMUusoue giuep ht-et. iu lut ge
itouw Uuu ue sohoWto oi onUout oi kco.t
ue auirorïtoiton er toe gouracut zo te siiu-
ien voor de euoo.üu ouivukt ware». Het
resuuoat is ia Udkio ge vmten hotsende
er is oen oaverwacute vaoauke nxinxouea
ate zonder togeuaprat*. zeer stoiend* moei
ueooe» kiguwer** op du normale ui werking.,
van net go wou© on aer wysprogr annua.
liet is cUu cox logiscn te verwachten,
Jot men do h,erdoor ouistau© ooiiterstAiiu
zal IracUte» in te baien door vorf»oogdo
inienèUvett vau het ouderwijs en moor hula-
wwrx'.
Vooral ie dit waarschijnlijk in de hoog
ste Klassen van gyiuuusti, middethare
sonoleu en m. u. 1. o.-scuote», waac hei
eindexamen nadert eu van die lagere scuo-
wn, die hunne leerlingen voor eeu tee.a-
.njjSexamen vooroeretieu. Eeo groot aan
tal va» doz© teerlingen zullen genezen pa-
liéuton zijn, die juist nu» aanval van
opaonsone ^riop heeben door^naaxt en.
a.e daardoor een minder weersiaadsterach-
iig lichaam, maar vooral ook oen minder
.veerailaadsxrachtig zenuwstelsel zuitenheb-
oen. Ik wijs in dit verband op de tal
rijke gevallen van minder weerathudsrver-
mogen van het zenuwstelsel in vroegiru
iiuluenza-epUemleë», die toch zooveel ge
lijxenis vortoouwi met deze epidemie.
Gevuariijker nog wordt deze tosetsivd,
nu onze voedselnood on vooral onz* tij
dens deze epidemie, pernitieuse melxdtotri-
butuo, de uans tot snel herstel zooveel
kleiner maakt.
En het is daarom dat ik de hulp van
onze geheele dagbladpers e» van de vak
pers Inroep om met den meeaten aondraug
te waarscnuwen tegen de gevaren, die hier
1e teerlingen bedreigen en ieder, dteindit
opzicht Invloed kan oefenen of z«J in
grijpen ikan, ojpwek zijn volle
hieraan te wUden, opdat de schalie, aan
o»3 volk toegebracht, niet nog grooter
wordt gemaakt
Doodeltyk ongeval in het kamp te
Oldebroek.
Bij het schiiete» der artillerie30hood in de
legerplaats OldebrO'ek, is aen granaatkar
tets, direct na net verlate» va» de» vuur
mond ontploft, met het noodlottig gevolg,
dat 2 main gedood en één zwaar gewond
warde». De laatste to echter later even
eens gestorven. (Av|p.)
Het vliegongeluk te Soesterberg.
Omtrent net ontzettende vliegongeluk te
Soesterbotig worden de volgende bijzonder
heden gemold
Even elf uur bewoge» zich twee machi
nes op ongeveer 125 meter boven da hei
in de nabijheid van de hangars. Het wa
ren een groote Caudron machine met twee
80 paards motoren, een vroeger door hot
Rijk ln Frankrijk gekocht toestel, eerst
bommenwerper, maar thans ais oefentoe
stel in gebrujk, alsmede een type Henri,
F airman, uit de Spljker-fiaibriek, "oorzien
van een 85-paards motor. De Caudron
werd bestuurd door den le Lt. J. van
Oosten, uit Utreqht en had den 2e U. B.
A. van Dpern, uit Bussum, als paaea-
gier, de F airman had als bestuurder Serg.
De Gtreef, ait Arnhem en als passagier
èiirg W. Schoppeuhauer uit Söhevenimgen.
De Caudron was dale»do, de andere Vloog
met den motor in volle werking Plotse
ling botsten de beide toestellen met de
vjeugeds tegen elkaar. De Farmam brak
in de lucht en stortte, tot .geweldige ont
zetting van de talrijke aanwezige», dH bij
de loodsen stonden, onmiddellijk naar be
nedem. De Caudron bleef nog een oqgen-
blik ln rl© lucht, dook toen voorover en
sloeg, 50 meter vanaf de plek waar de
Farman was neergekomen, tegen de aard©
te pletter.
OBflolereu en manschappon sehoten toe
om hulp te bieden. Bij de ruines der ma
chines zagen zij echter dat de Luit. yan
Doorn en de Sergeanten de Greef en
Schoppenhauer dadelijk waren omgekomen,
Li#t. van Oosten atiert na eenige oo*
blikken.
De dooden werden naar de ziekenbarak
overgebracht.
De tragische gebeurtenis heeft onder de
bewonerB van Soesterberg een zeer diepe»
indruk gemaakt, dis zich uitte in de ge
sprekken van de officieren i» hot Carino
en 'in de eorwoudlgtoe pwifons, dje mé-
chanioiens bij de hangars en alle militai
re», verbonden aan de hichtvaairtafdeellng.
Ato tragische bijzonderheid vernemen wij
nog dat de serg. Schoppenhouer, reeds
vroeger hij de luefitivaartaipteetingi had
gediend, daarna was overgeplaatst en gis
terochtend om 10 uur weer by de avia-
teurs terugkwam. Een uur later vood hij
den dood
\lle slachtoffers waren ongehuwd.
GEMENGD OORLOGSNIEUWS.
Op de grens.
t)e bewolking van de uitgestrekte ge
meente Sas van Gent leeft den laateten
tijd in een begrijpelijke spanning. Haar
ligg" g aan het kanaal van Gent naar
Terneuzen, bij die uitepringende punt van
de grens, waar de inspringende hoek, die
tusechen hot Nederlandeche Moerahoop en
het Belgische St. Laurent begint, dan van
het Leopold-kanaal noordelijk gaat, en
met een sterke inbuiging eindigt, zal op
een nog niet juist te voorzien tijdstip van
een zeer kritiek strategjtodh belang kun-
men worden.
Iminors, zoodra do Duitochwa hun hui
dig» front aan het afwaturing**aoaal van
Ue Ly» aau het Uopoktokauaal melEec-
loo ala baato prijs moeten geven, to het
75 motor breede kanaal Teruuuzen-Geut
aangewezen ato de eerstvolgende sterke
verdedigingslinie. De Duttschere zien het
belang van den vorm onzer grens hier
blijkbaar zeer bewust in, vraut ln den
grooteu hoek westelijk van B«« van Geut
zijn vawehilleude batterijen opgesteld, te
beginnen bij 8t Laurent. (De troepen zul-
leu zioh hier tot het uiterste moeten ver-
dodugon en zioh zoo noodig ten slotte
door cm e grenswacht moeten laten In
terneoren Va» de 8taak bij gronipaal
312 tot grenspaal 314 loopt bovendien de
Vrijstaat, een neutrale wegk die over-
eeukouisUg een oontract uit 1843, zoowel
door Belgen als Nederlanders en nuooor
Di.itechere, evenals door de geallieerden
vrijelijk kan worden gebruikt. De Duit
schors hebben er hun munitie en jpro-
vland geregeld lang» vervoerd.
lu de» oosthoek, tusschen de grens eu
het kanaal Gent-Terneuzen, ia aan den
oosteUjken oever een aarden vorhooging
ontstaan van oen paar M. hoog, die daar is
gestort bU het graven eo veybreeden van
hot kanaal. Wanneer men hier staat, aan
de spiegeliabriek, ziet men dt«e verboo-
grug door de Duitschers mot machinege
weren, observatieposten, loopgraven enz
in sterken staat va» verdediging bren
gen Ook op dcccB verhooging ïuMen de
Duitochers bij een overmacht van de
«geallieerden worden afgesneden met geen
anderen uitweg dan over onze grens.
Heden zijn de Duitschers begonnen alle
ao-idatenbagnge naar don oofltellj ken oever
vau het kanaal over te bnengen, ter voor
bereiding van den terugtodht, en het
standhouden achter dozen breeden water
weg Deze omstandigheden rechtvaardigen
een zekere onrust in deze gebieden, die,
wanneer het zoover komt, zeker aanstonds
door onze burgerbevolking zullen wor
den ontruimd.
Tol heden is hier echter allee uiteraard
rustig. Aan de grens klonk ook heden
weer aanhoudend de verre kanondondler
uit-westelijke richting door. Om vijf uur
trok een eskader van meer dan dertig
vliegtuigen o* er oostelijk ZeeuwschnVlaaiv-
deren.
R ij e 1.
Het is vandaag, Maandag, wéér een
glorieuze dag geweest voor de rijke eu
scnoona stad Kijsel, sohryft deoorrespou-
deut van de „N. K. Grt."
ttat er gebeurd is, kan ik u In enkele
woorden zeggen, maar om u de geestdrift
vaii de bevouking en de güorte van het
militaire scJuiuwspel te beschrijven, waar
van lx getuige ben geweest, zou ik er
meer nooulg hebben.
De Eugetoche troepen, die de stad be
vrijd hebben, zijn plechtig door Rljsel
gemarcheerd, en generaal jfctirdwoord, de
bevelhebber van het vijfde leger, heeft
hei vaandel aan den burgemeester der
stud aangeboden. Toen ik gisterenmiddag
naar Kijsel tufte, was hei een* naargees
Uge, grijze najaarsdag die niet veel goeds
voor vandaag beloofde, en het wasdan
ook voor mij vanochtend een groote ver
rassing d© kwistig versierdo stad licht tn
joyeus onder een blauwe lucht zonder
wolkje te zien liggen.
Gp de Grande Flace, waar de plechtig
heid plaats moest hebben en waar het
prachtige paleis va» den Spaonschen ko
uiug Karei V het oog boeit, waren stel
lages, versierd met de driekleur, opge
richt voor de hooge burgerlijke autori
tdien. Aau de andere zijde van het plein
hadden de Engeitocho stafofficieren hun
plaatse», en do twee overblijvende zijden
van het groote plein waren vol Rij so
laars, die ook in dichte drommen langs
den weg van de lange kolenne van de
zegevierende Engelache troepen door de
ruim gebouwde stad ©tonden.
'legen tienen verwachtten duizenden de
komst van do troepen. De burgemeester
van l.ijsel, d© prefect en tal van ambte
naren hadden hun plaatsen Ingenomen en
luid gejuich van de menigte begroette de
vliegtuigen die op dat oogenblik tegen
de blauwe lucht boven de Grande Place
veredienen. Plotseling kwam er drukke
beweging in de menigte, die het plein aan
den hoek ven de Rue Nationale vulde.
En daar kwamen de bevrijders van Bij-
sel 1
Voorafgegaan door een kleine afdeeüng
infanterie en bereden manschappen, 'wam
goneraal Birdlwood, gevolgd door zijn
stal. Toen hij verscheen, juichte de me
nigte hem in de grootste vervoering toe
Do generaal die op een prachtig paard
rijdt, heeft een grooten bloemruiker in
de hand en stijgt, als hij voor den bur
gemeester met diens burgerlijken staf is
aangekomen van het paard. Hij houdt
een toespraak, waarvan ik, helaas, al
leen de laatste woorden: vive la France 1
versta en biedt het vaandel va» het leger
aan den burgemeester aan. Deze dankt
op zijn beurt met ee» rede en presen
teert den moeien standaard voor het le
ger De muziek speelt de Franech© en
Engelache volksliederen, ds menigte juicht
en tegen de zonnige lucht «norren on
verschrokken vliegers boven de bevrijde
stad Rijsel.
Dan begint de plechtige doortocht van
de troepen van alle wapens, de krani
ge bloem va» Engelandfs jongelingschap.
Hoe goed zie» zij er allemaal uitl Zeer
veler hunner hebben een bloem ln den
loop van het geweer getesken. Lweeuur
duurt he* défilé, en de bevolking wordt
niet moed©, te juichen voor deze sokla-
teu, „jea iibérateura de la vitto 4ekiller
(Reeds in een gedeelte der vorige ojp-
laag opgenomen.)
BUITENLANDSCH NIEUWS.
BJÈLGIti.
Van het Vlaauisohs Volk.
Ju Vrij Belfiu schrijft Jullu» Hos
te dr. dat de Viamtiigau niet iuinueu dul
den dot minderwaardig politiek gedoe,
ooato dat In België bij de verkkaiugea
hoogtij pleegt te vieren, tot halve op-
kufluge» van de Vlaauieqhe kwestie aan
leiding zal geven.
Ofwel, zoo vraagt aohr., zal ds rsgee-
riiig, die db gezindheid van recht eu
rust aanmoedigt» wil, tegenover het Vlaaai-
solie volk, overal waar zij er de be
voegdheid toe hoeft, onverwijld vervlaain-
schoii'1 ln plaats vau veilbasturend optie-
don, ofwel zullen Vlamingen er aam den
ken ©eu veldtocht te openen, opdat ge
lijktijdig met de herziening van het ar
tikel lu zaïko kiesstelsel, tiet berucht ar
tikel 23 herzie» worde, dat de vrijheid
der talon bevestigt maar dat voor de
.Vlamingen in de praktijk neerkomt op
onrecht en miskenning.
Indien artikel 28 uitriep, dat het Ne-
derlaudeoh de landstaal to voor d* Vlaam
se ho gewesten en het Franech de lands
taal voor de Waal echo gewesteo, dan zon
de Vlamingen geen wet uoodig heb
ben om zich ln de eigen taal tot het
bestuur te kunnen riabten, geen wet, op
dat hot openbaar onderwijs Nederloódsch
zij. geen wet om in eigen taal temogen
terechtstaan, geen wet om ln eigen taal
aangevoerd te worden I
fctodort 1830 strijden wij, Vlamingen, te-
gca de wijze, waarop de leuae „vrijheid
der talen" van staatswege uit wordt op
gevat Zou het dan te veelgevraagd zijn,
dat. wij na acht en tachtig jaar onafhan
kelijk bestaan aan de beurt komen oui
op Vlaamschen bodem niet langer ato
.uitzonderingstypcm" te gelden
De vraag, die wij stéllen, dient be
antwoord Wil men haar van de baan
ruimen, en vjij vragen niet beter, want
nie'. zoozeer op een grondhrettelijken tekst
komt het aan als op den geest self, die
het staatsbeleid bezielt, dan zal het voor-
ai op de nieuwe gezindheid aankomen,
die uit doden blijken moet, waartoe mea
chtens <1© grondwet zelve en de ba-
staande wetten bevoegd, ib.
Do Koning heeft op dat gebied door
zijn optreden te Brugge het voorbeeld ge
geven; wij begroeten hel als een hoop-
govend voorteeken, dat het Vlaamsohe ka
rakter van Vlaanderen tn de toekomst
door ons staatsbestuur zal worden erkend
en geëerbiedigd-
Weet de regeering daadwerkelijk ln hst
overgangstijdperk op te treden, dan kan
zij veel nutteloos geharrewar voorkomen;
dan zal de VUaamsche kwestie ln plaats
vun de gemoederen te verbitteren en de
harten te scheiden tot een der beste bint-
w arken worden van Onzen maatsoboppe-
lijken wed or opbouw.
Want dan zal het gaan zooals inzake
algemeen kiesrecht: wat aan sommigen
nog een gruwel scheen wordt plots bil
lijk en rechtvaardig: waarvoor men ban
bliksems overhad, wordt ato door een
wonder de meest rechtvaardige zaak van
d© wereld
Vrouwelijke Lagerhuis-
led s n.
In het Lagerhuis diende Cecil een
wetsonüwerp in, krachtens hetwelk de
vrouwen lid van het Huis kunnen wor-
DUITSCHLAIfD.
Spoorwegongeluk.
Gisterochtend om 8 uur 60 reed een
militaire trein met verlofgangers voor het
station Briesen (Marken) op een losge
raakt en staangebloven achterstuk van een
goederentrein te Berlijn. Er werden 19
militairen en een remmer gedood, 80 ml-
litadren zwaar en 13 militairen, alsmede
twee mafi van het treünpereoneel lioht
gewond. De zich in den verlof trein be
vindende militaire arts verleende de en-
ste hulp. De schuldkwestie ls nog niet
opgelost
BrisSwsrzsksrlni MaatufeappO
„HOLLAND".
I li».
KAPITAAL f 1,000,000,-.
RESERVES f 006185,18.
BRAND-*n INBRAAKVERZEKERIN8.
Ds Dirscfls f— ft kannis, dal zij bsaosmd
kaait tot Agent dar Maatschappij ta Issds.
in da plaats vak wijlas das kaar J. J. VAN
GALBN. dan kaar
HANDELSAOENT,
Kantoor: LANOE TIENDEWEO II.
tot wiaa mas slck voor sakas, kat AgaaMackap
batraffanda, galiava ta wan dan.
Dordrecht, 30 October 1918.
3873 33 Da Directeuren
P. J. DB KANTBB. K LOT8IJ.
Voor kat plaatsen van t
(la vans verzekering mat loterij kane) worden
zoowel voor Gouda ala omliggende gemeenten.
Zasr iMBsnd* ossditlss.
Franca brieven onder latter* B. A.AIg. Adv.
Bureau JOH. MULDER, Gouda. 3172 12
TE KOOP OEVRJMQD i
door J. WALVISZ, 3».
bsnsvaias anders suda Mol»—. 10
AdraaG. VERHEIT. Noodgadataag.
TB KOOP
Adro.H. SCHOEMAKER, Kro-
KorU.n 37 3768 11
KENNISGEVING.
BURGEM£EST®B en WETHOUDER#
v«r GOUIDA,
brengen ter konnis va& d© ingezetenen
dat het le AanvuUingnkohier der f iaat-
selijke Directe Belasting naar het Inko
men ln deze Gemeente, voor het dienst
jaar 1918, door Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland goedgekeurd ln afschrift
gedurende vijf i»a*ndl«n voor «en
leder ter lezing is nedergelegd op de
Secretarie der Gemeente, sa dat voormeld
Kohier ter invordering is toegezonden
san den G<*noer*©-Ontvinger.
Gouda, 1 November 1918.
Burgemeester ©n Wethouders vopen.,
ULBO J. MIJS.
De Secretorto,
H. VAN DHB VEUR.
ADVKBTENTHN-
Voor da vala blijken ran balaagatalliag,
ondervonden bij bat overlijden van onza liava
Moeder, BehuWd- en Grootmoeder
Mevrouw do Wod. H. F. BURIERS0UK—
I tiartalijkan dank.
Uk alter
betuigen wij onw
M. B. BURGERSD1JK.
Qenda, 2 November 1911. «BB It
tn durnaut gelcftn
mat Ml gav.lkra.1U via MO Mater.
Te bevragen b(| W. BOKHOVEN,
Gouda. 3822 18
■tren, hy,iioi,ch b«r»id, TL a#OP I
BODEN, per vat tn per /keultche inmaakpot,
3871 10 KarnamaHialwot §3. Gwtsda.
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1918
Dir.: COR VAN DER LUOT MELSERT.
3a Vooratalling ia het Abonnement.
Bpal van eerzucht an ijdelkeld in
daftlga stad,
door Jo von Ammbbb-KBlleb.
Mat made werking o.a. vsa Bus Mauhb.
Aanvang 7'|a uur preciea.
Entrfe van H.H. Léden, nlaMateakeasren
en Vreemdelingen, f 2.IO.
Niet-Leden hebben, behalve op da Galerij,
daan loslaat.
Entrfe voor da Galerij, zoowel voor Leden
ala Niet-Ledan. SO aan».
Kaarten verkrijgbaar op dan dag dar voor*
•tailing van 9—12 an 2—4 uur aa da# avonds
aan bat bureau.
Loting voor da ta baaprakan plaatsen, op
vertoon van coopons. op Woaaadngö November,
daa avonds 8 uur, 10 cents per plaats. Voor
de Üalerlj kna niet boa prokan worden.
Alle antrfaprijsan worden verhoogd mjS5^*
PeoglaterIJ MAHKT O.
V.,kHUkaa> M
S. H. VAN LOON
tf Wh WOLFF 41 Cal
