I.
au
)OP.
echt
DE OORLOG.
De laatste oorlogsdagen.
ip!
d laten
en ont-
ndeling
g wordt
Prijzen
3911 74
:exx.
I
ijdeweg 72.
•3
’A.
1EER,
Feuilleton.
IONE MARCH,
hm het lehateah
No. 13845 Donderdag 7 November 1H18. 57e Jaargang.
VERSCHIJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEn\
Bureaus MARKT 31, GOUDA.
ruwE
N AAN
>i* de
Redactie i Telef. latere. 545.
Addinietratie i Telef. latere. 82.
HEN
che
ten,
St
ekt.
A
i'
Bomber, ver achter -ztch.
ver.
18
HOOFDOTUK XXXVIII.
GepreiketintenL
van
abonnementen
n aangenomen
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen btf contract tot Mar geredu-
ceerden prijs. Groots letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Dat
kei, g.
IAASTRECHT.
mdsoommiesl» Ar-
or Bouw enWo-
voorwaarden voor een wapenstilstand mede
te deelen.
i advertentiën
COURANT on
HE COURANT
it aangenomen
r
we Schouwburg.
Billing.
Réunle. Lezing
Gouda Eerste
wangen geheel
Mi en buifuNK
lik van
hokkev
►kukn»
ikkerij
- «•USA
I
rverij
I 41.
a.
gerooid t«dic
tvanggu van ver-
v»nn»to»1 jktiwtoa,
«fMMta H V«- j
j
Londen meldt, dat art. 4 van het wapen-
atilateiwisverdrag met Oortenrük-Hongarlje
in de onzijdig» landen, veiwntniot ia aangeko
men. Het luidt:
De geallieerden sullen het volstrekte
recht hebben: a .tot vrije beweging lang»
eiken weg, spoorweg en waterweg op O.-H.
gebied en tot gebruik van de noodige O.-H.
transportmiddelenb. tot bezetting van alle
strategische punten, op door hen nooddg ge
achte tijdstippen, ten einde hen in
de gelegenheid te stellen tot
het voeren van militaire ope
raties, of dagorde te handhaven; c. tot
requisities tegen betaling.
“at gaat nog ietwat verder dan het aiti-
dat'Weenen one draadloos nond.
Dat telegrammetje als stenaningsbeficht
heeft groote betteekenia. Het zegt: wij moe
ten vrede sluiten, of anders krjjgen wjj een
binnenlanxifichen oorlog. Van twee kwaden
dienen wtf het beate te kiezen.
Wie meer bewijs noodig heeft kijkt maar
even onder „Duitschlamd", waar hij aal le
zen hoe de matroven tegen hun officieren
in opstand kwamen, en dat te Hamburg
en Lubeck groote stakingen beginnen met
begeleidende utaqiattingen. De Rijtakarwe.
lier en de socialisten hebben proclamaties
ufltgevaardagd. Maar of die de menschen
in bedwang tullen kunnen houden?
OMKttn.
MrteaH doer
««lsii-tai bmum.
(Mnk n^.uUe.)
Uit deze nota blijkt dus nog eens op.
nieuw dat wapenstilstand vrede beteekent,
en dat de vrede wondt gesloten op grond
van de 14 punten van Wilson. Alleen de
vrijheid ter zee moet nader wonden om-
whreven. Verder moet de Duitsche regee
ring schadevergoeding geven.
Dat is alleszins billijk, want Duitsdhlanri
aou, ingeval het den oorlog gewonnen had,
ook heel wet hebben ge&soht. De voorma
lige Duitsche gezant in de Vereeodgde Sta
ten Bernstoff heeft in teen de Duit,
sdhers voor Parijs stonden, te Washington
de voorwaanden medegedeeld, waarop aian
Frankrijk een wapenstilstand zou worden
toegestaan.
Deze waren: le. afstand vten alle Fransche
koloniën aan Duitschland; 2e. afstand van
de naord-oostelijke Fransche departemen
ten; 8e. oorlogsschatting van 10 milliard
francs; 4e. opheffing van alle douanerech
ten gedurende 25 jaren voor alle Duitsdjo
producten; Duitechlamd behoudt het recht
de invoerrechten op de Fransöhe producten
te venhoogen; 5e. Frankrijk zal gedurende
de 25 eerstkomende jaren den verplichten
militairen dienst afschaffen; 6e. alle Fran
sche vestingwerken moeten gesloopt wor
den; 7e. Frankrijk zal aan Duitschland 8
millioen geweren, 2000 kanonnen en 40.000
paarden uitleveren; 8e. aan de Duitsche
uitvindingsbrevetten zullen speciale reehten
toegekend worden; 9e. het bondgenootschap
met Rusland en Engeland zal moeten opga,
zegd worden; 10e. Frankrijk zal met
Duitschland een verbond sluiten voor dep
tjjd van 25 jaren.
Men kan deze eisehen nu ook niet direct
bescheiden noemen.
Wilson zal da nwxlexjeeling van den Raad
van Versailles onmiddeliyk ontvangen, en
deze zonder verwijl aan Duitschland over
brengen. (Dit is reed» gebeurd.) De Duit-
sche regeering zal waarschijnlijk generaal
Von Winterfeld of een anderen parlemen
tair machtigen om Donderdag in het veld
om den ‘wiapanstibuu?.’ te vragen. ‘Dat
klopt ook met de feiten.) Men verwacht
niet, dat Duiitedhland een besluit zal nemen
voor de volgende week, maar dit besluit ken
verhaast worden door den geweldigen druk
die zijn legers aan het Westfront onder
gaan, zoodat het mogelijk ie, dat de aan-
Naar Weensche bladen uit Bozen verne
men, zijn de eerete ItaMaansche officter-
patrouilles daar in auto’s uit Trente aange
komen. Te Bozen, Gries en Meran heerecht
een rustige, gedrukte stemming.
Het verkeer op de spoorwegen in Z-
Stiermarken en Krain loopt in weerwil van
den geweldigen toevloed der naar thuis te-
rugkeerende soldaten nog betrek kei ijk gere.
geld. Het bestuur van den zuiderspoorweg
acht het in het algemeen belang om in de
eerste plaats den terugkeer der soldaten te
bevorderen. Op vele stations hebben solda
ten buitensporigheden gepleegd.
Tuaechen Mostar en Montenegro dolen
meer dan 100.000 (^wtenryicsch-Hongaar-
ache soldaten, die op vervoer naar hun lan
den wachten.
De Hongaren hebben zes Duitsche divisies
aan den Donau onder Mackeneen niet door
Hongarije willen laten terugtrekken. Mi»,
echien zullen deze troepen den geallieerden
in handen vallen. _-_
De Duitsche infanterie en erttUene in
Kaukasië, die bevolen is, over land naar
Duitschland terug te keeren, zal eveneens
waarschijnlijk in gevangenschap raken.
De Oostenrijkers zijn aan de Save de
grens weer over. Servische ruiterij is Bos
nië binnengetrokken, waar zij Vardiete in
de richting van Visegrad heeft beaat. De
Oosten i ijkers trekken in wanorde terag. De
De Amerikaansohe nota over de vredesvoor
waarden. - De Duitsche commissie naar Foch.
In Oostenrijk. - Op het Westfront duurt
de hevige slag voort.
ON8 OVERZICHT.
Is het niet wat kras gezegd, te spreken
van de laatste ooriogtsdagen Wtf geloo-
ven het niet. De Amerikaansche regeering
heeft ie Duitsche meegodeeld, dat zij de
VJOTwaardftil bjj Foch kan balen; een com
missie uit Duifbschiand is reads bij deh
Frïöscben opperbevelhebber. Zöze.f zal
niet Je bevoegdheid hebben de voorwaardeh
al dan riiet te accepteeren, dus ermee naar
Berlijn reizen. Van bevoegde zijde wordt
mergedeeid, dat de voorwaandfen niet bui
tensporig zullen zijn. Nu kan daarover
verschil van opvatting bestaan, maar dan
nog-: Duitechlamd heeft geen keus. Het
Wordt roindom door vijanden bedreigd, lijdt
Jewflldige verliezenhoer en daar breekt
zelfs de revolutie uit. Het kan, dunkt ons,
itfet ahdens, of Duitschland za|
in de voorwaarden toestemL
m e n ;en het zou ons niet verwonderen als
de drang der omstandigheden de Duitsche
regeering noodzaakten, nog dezeweek
te besluiten den wapenstilstand te doen in
gaan. En met den wapenstilstand is het
eind van den oorlog gekomen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2^-, per week 16 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ^90, per week 22 cênt, everal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 2.50, met Zondagsblad 8.40.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
bij onze agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 1.05, elke regel meer 0.20. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1-80, elke regel meer 0.25. Advertentiën van publieke vermakelijk-
hedsn 12H cwt per regel.
Zaterdag zal worden aangekondügd. (Hier,
bij ook niet ie vergeten de onlusten te Kiel
en Hamburg. Red. G. Ct.) Neemt Duitscft-
land ze aan, dan zal de geallieerde raad
w*sderom binnen twee dagen bijeenkomen,
en de besprekingen in verband met de her
ziening van de kaart van Europa en elders
züllen vermoedelijk minder dan een maand
duren. (Dan is de wapenstilstand natuur
lijk reed» ingegaan.) De grondslag der
•overeenkomst zouden vanzelf president
Wilson’s veertien punten vormen met de
wijzigingen en aavuillingen, waartoe mep
zou hebben besloten.
Daarna zou het vredescongres beginnen
van alle oorlogvoerende naties.
Wanneer de Duitsche regeering besluit
om de wapenstilatandsvoorwaïarden der ge
allieerden niet aan te nemen, zoo verwacht
met, dat de oorlog nog een paar maanden
zal voortduren, waarbij de hamerslagen in
het Westen zouden worden aangevuld door
verpletterende slagen tegen het Beiersche
gebiéd. Dit is een nieuw punt waaraan
Duitschland aandacht moet schenken. Elke
week welke de oorlog langer duurt, komen
nieuwe troepen uit Amerika, hetgen nieuwe
eisehen stelt voor scheepsruimte om de sol.
daten van het noodige te voorzien. Elke
Amerikaan dae dn Europa aan wal stapt
vergroot de moeilijkheid om na den vrede
levensmiddelen, om van grondstoffen niet
te spreken, aan de D uitschors te verschaf
fen.
De „Manchester" behoeft niet ongerust te
z(j<n. Diuitechland zal ze aannemen. Er is
zoo’n aardig bericht in de Köln. Zeitung, dat
«temming moet maken. Het blad laat zich
uat Stockholm seinen:
De leidende bolsjewiki volgen de vredes
onderhandelingen van Duitschland met de
grootste belangstelling, waarbij zij den
wensch koesteren, dat die onderhandelingen
zullen mislukken. Een voortzetting van den
oorlog zou voor hen het meest gewenscht
zijn, hetgeen ook blijkt op vergaderingen en
dn betoogingen van de (Russische) regeer
ders.
Trotiaky heeft vertelaard, dat de vertap,
tering, die ten gunste van de bolsjewiki aan
het werk ds, hoe langer hoe grooter wordt
naar mate de oorlog langer duurt.
De Amerikaansche staatssecretaris Lan
sing heeft via het Zwütsersche gezantschap
de volgende nota aan de Duitsche regeering
gezonden:
„In mfjn nota van 23 Oct. 1918 heb ik 0
bericht, dat dé president zijn corresponded*
tie‘met de Duitsche autoriteiten had door
gezonden aan de regfieringen, met Welke
de Amerikaansche regeering is geassotk
eerd als oorlogvoerende partij, met het
voorstel, dat indien deze regeeringen ge
neigd waren om een vrede te sluiten, op de
aangeduide voorwaarden en beginselen, aan
hun militaire raadgevers en aan de militaire
raadgevers der Ver. Staten aou worden veri
zocht, aan de regeeringen die tegen Duitsch.
land geassocieerd zij», de voorwaarden veo|
te leggen, die ten volle de belangen der be*
trokken volken zouden waarborgen, en di«
aan de geassocieerd^regeeringen, de onbe
perkte macht zouden laten om de bijzonder
heden van den vrede te waarborgen en af
te dwingen, in welken de Duitsche regeering
had toegeatemd, vooropgesteld dat zij (mi
litaire raadgevers) zoo’n wapenstilstand
mogelijk achten uit militair oogpunt.
De president ia thana in het bezit van
GOI USUI E COURANT,
en ^.d.-ventezxtxe“bl®,d. Troco: G-ou.d-eu en. O±xxstxelt<
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 rec^s 1.65, alko r»gal mMr ƒ0.40.
Op de voorpagina 50 hooger.
memorie met beschouwingen van de gealli
eerde regeeringen over deze corresponden
tie wélke als volgt luidt: ,>De geallieerden
hebben nauwgezet de correspondentie over
wogen, die heeft plaats gevonden tusschen
den president der Ver. Staten en de Duit
sche regeering. Onder voorbehoud van de
hier volgende punten, verklaren zU
Zich bereid om vrede te slui
ten met Duitschland op de voor
waarden, die de President
heeft geformeerd in de presi-
dentieele toespraak tot het Con
gres, op 8 Januari 1918 en op de aanvullen,
de beginselen in zijn latere toespraken ver
kondigd.
Zij moeten er echter op wijzen, dat punt
2, betrekking hebbende op wat gemeenlijk
wordt omschreven als de vrijheid ter
zee, vatbaar is voor verschillende uitleg
gingen, van welken zij er enkele niet kun
nen aanvaarden. Zij moeten dus voor zich
zelven op dit punt volledige vrijheid, voorbe
hoede» wanneer zij ter vredesconferentie
komen.
Verder verklaarde de president in zijn
toespraak tot het Congres op 8 Januari ah
voorwaarde voor den vrede, dat het bezette
gebied zoowel moet Worden hersteld als
ontruimd en bevrjjding, en de geallieerde
regeeringen gevoelen, dat niet mag worden
toegelatem, dat er twijfel blijft bestaan om
trent wat deze vooraarde beteekent. Zij
(de geallieerde regeeringen) verstaan er
onder, dat door Duitschland rer.
goeding zal worden gegeven
voor alle schade toegebracht
aan de burgerbevolking deir
geallieerden en aan hun eigen,
dommen door den aanval van
Duitschland te land en ter zee
en in de lucht.
De president draagt mij op, mede te dee
len, dat hij instemt met de interpretatie ge
geven in de laatste paragraaf van het hier*
boven geciteerde memorandum. Voorts
draagt de president mij op u te verzoeken
de Duitsche regeering ervan te verwitti
gen, dat maarschalk Foch gemachtigd i*
door de Amerikaansche regeering en de ge*
allieerde regeeringen om behoorlijk geac
crediteerde vertegenwoordigers van de
Duitsche regeering te ontvangen en hun de
kiger man moge zenden, wien je aan
bieden kunt, wat ik geen recht heb te
vragen. Ione, je bent sterker dan ik,
opgewekter, je past jé beter aan den
nieuweren tijd aan. Ik zou er nooit ia
kunnen berusten een last te zijn voor
je beginnend leven. Wat ik vanavond,
uitaprak, zed ik eleahts voor de ooren
van de huichelachtige menigte daar, en
voor die haastige woorden vraag ik je
vergiffenis.”
Een wijle, die Keith Harford uren toe-
scheen* zweeg lone, terwijl de trein
vo^rtsnelde, donderend door Junnels en
zich daarna weer met een zekere blij*
heid van verlichting in de zuivere, dik
ke duisternis van den nacht werpend).
„Keith," zei het meisje eindelijk zacht
en vriéndelijk, „ik ben vanavond moe
Ik ben niet zoo sterk als je denkt. Ik
kan niet meer dragen. Spreek nu niet
tegei» mij. Ik zal je morgen, als Ik heb
gerust, antwoord geven. Voor vannacht
kun je mee naar Audley street komen,
zul je in het bed slapen, waarin jecoo
lang hebt gelegen. Jane Allen zal graag
het hare met mij deelen.**
Zij boog zich voorover en raakte twee
vam alln linrwl nn.
dat hij niet al te groote smart over haar
stilzwijgen zou hebben- En Keith, die
voelde, dat in haar woorden de beste
vergiffenis voor zijn haastig spreken te
Rayleigh Abbey lag opgesloten, leunde
achterover en keek naar haar, wonder
lijk rustig gestemd.
Intueechen spoedde de boottrein zich
gestadig naar het noord-oosten door den
nacht en Uet Rayleigjh Abbey donkeren
Gisterenmiddag 5 uur is de Duitsche af-
vaiandiiging tot het sluiten van een wapen,
stilstand naar het front vertrokken en naar
verluidt ie zy reeds bij maarechalk Foch
aangekomen. Zij 'bestaat, volgens een zoo
juist opgevangen (11 uur v.m.) draadloos
bericht uit Berlijn, uit de heeren: Erzber-
ger, staatssecretaris en rijksdagafgevaar
digde, den vnoegeren igezant te Sofia graaf
Oberndorf, generaal Van Gündlle, militair
?ede’Bgecrde ter Haagsche Vredesonfu-
rentie en generaaDmajoor Von Winterfeldt,
vroeger Duitsch militair attacheé te Parijs.
Men acht het te Londen niet wenscheljjk
om ^bespiegelingen te houden over de aan
Duitschland te stellen wapenstilstandsvoor
waarden. In diplomatieke kringen gelooft
men, dat de vredesvoorwaarden niet hard
zullen zijn en dat zy den Engelschen extre
misten zullen mishagen.
De „Manchester Guardian’’ voorspelt den
loop der gebeurtenissen die tot den vrede
zullen leiden als volgt:
Den morgen van den dag na. de nach*
telijke reis van Rayleigh Abbey bevond
Ione March zich op do stoep van den
zeer beroemden dokter Everard Torance.
Hij had haar vader gekend en was ja-
ren geleden diens gaat geweest te New
port. Ione had, zoom's wij weten, vol*
strekt geen ziekelijke fantasie en aan de
woorden van de Zionares van Rayle:gh
Abbey hechtte zij niet veel waarde. Maar
toch was zij zich de laatrfte maanden en
vooral sinds den dood' van haar vader
bewust geweest van een onmerkbaar toe
nemende moeheid, die haar soma zoo
overheerechte, dat zij zich volkomen uit
geput gevoelde, en aan een elndelooze
verlatenheid ten prooi gaf.
Zij besloot daarom naar dokter Were
ard te gaan, van wien niet verwlbt
kon worden, dat hij In de slanke, Age
dame In haar eenvoudig, zwart kBed
w het meisje zou herkennen, dat opjsijn
maal' "zacht d«i rug van zijn hand, op- knie had gereden, terwijl hij naar de
keisteentjes en het zand van de baai te
Newport zat te kijken.
De vriendelijke man luisterde met groot
geduld naar Ione’s verhaal, voordat hij
zijn eigen onderzoek begon en haar mee
deelde, welke diagnose hij meende te
moeten stellen. Gedurende zijn onderzoek
werd hij steeds ernstiger.
„Gij hebt een adhok doorstaan,” zei hij
na een lange panzo.
87) ----
Kt~
°P
gen, dat u bij de volgende zitting
het hof een Fükreriwh krijgt!”
En nu dorst hij niet eens spreken te-
gen do vrouw, dl. hij Hot had. Wel
Iedere oll«rlddOT „m om
zijn M;e op een bimk bij de parkhek-
ken zat, had meer moed dan hij. Hij
dacht met naijver aan den onbesuisden
Marcus, die op ai hun tochten het woord
bod gevonden om den glimlach op de
lippen van het meisje te voorschijn te
roepen, en het aardig coquette rukje met
het hoofd. Terwijl hij, Keith Harford,
als een suffe, domme sukkel slechte zwij.
gend kon neerzitten, als de heldere oogen
van een mei$e"over zijn hootó heenke.
ken en liefde zelf met diepe minachting
voorbij ging. 8
En nu hij In tegenwoordigheid wa»
van de vrouw, voor wie hij metvreug.
de zou zijn gestorven - dit le voile»
ernst en niet maar bij wijze van spre-
ken - kon hij geen woord vinden om
haar te qvelun. Efaidalijk htgm
.om hierheen en bjijf bij ons als gids zijn? En daartoe heb ik niet het recht
d® ^OQgete toppen. Wij zullen zor- - ik kan het niet zeggen. Je bent een
te kostelijke schat, dan dat Keith Har»
ford je zou mogen, vragen je schitteren
de toekomst prijs te gewen, je jeugdige
schoonheid te verbinden aan het volko
men en absoluut mislukte loven van een
gebroken man van middelbaren leeftijd.
Ione, Ik zeg je, dat ik, na mijn plaats
kaartje vanavond betaald te hebben, geen
shilling In de wereld bezit, die ik mijn
eigendom kan noemen. Ik weet zelfs
mot, waar ik vannacht mijn hoofd zal
nederleggen, als ik fn Londen aankom.”
Ione bewoog zich onrustig op haar
plaats en sloeg haar handen in elkaar
met de snelle, ongeduldige beweging, die
haar eigen wae> als de gedachten als
bliksemstralen door haar brein achoten.
Keith zweeg dadelijk, toen hij haar
geprikkeldheid waarnam; maar in zijn
gewone verbündhdd vergiste bij zidi in
de oorzaak.
„Meeui, ik zeg je (W niet om je me-
delijden op te wekken,” zd hij. „Ik
hoop alleen, dat God een beter en geluk-
„De dood van uw vader, uw worste
ling met de wereld, de ontdekking, dat
het daar ruwer toegaat dan ge hadt ver
wacht - deze en misschien nog andere
factoren, die mij niet bekend rijn, heb
ben ongetwijfeld een ernstige uitwerking
gehad op een constitutie, die noot heel
sterk was. Ik wil u niet varkelen, dat
de grootste zorg noodig zal zijn. Gij
moet dadelijk buitenslands gaan. Alle
werk moet ge laten rusten."
..Dokter Everard,” Bracht loiie treu
rig uk, „het een is voor mij even on
mogelijk ate het andere. Geloof mij, ik
heb mijn redenen om het niet te doen
en zeer gefwichtigo."
..Wees openhartig tegenover mij; be
denk, dat ik de vr'end van uw vader
was. zeg mij welke roden go hebt," zei
de dokter.
„Er Ih een man, dien Ik liefheb," ant
woordde lone zander een oogenbllk te
aarzelen. Ik zou hem trouwen, als Ik
kon Het is geloof ik, de eenige kans
voor zijn leven en om zfjn pogingen
wat te zijn, te doen slagen. Hij lijdt nog
sterk ond« de gevolgen van een kort
geleden doorstane ermtlge ziekte."
,X3e gaat toch niet de meest gewone
en tegelijk vreeeelljke fout begaan: een
man te trouwen om hem beter te maken?”
Ione glimlachte even en schudde het
hoofd. De hervorming, die Keith zou die
nen te ondergaan, behoefde alleen hier
in te bestaan, dat hij zijn maaltijden ge-
regeld gebruikte, droge sokken aandoed,
en er op toozag, dat zijn uitgever» hem
btanen een redelijken tijd betaalden.
(Wordt vervolgd.)
Advertentien kunnen worden ingezondea door tusscheaikoirurt van «oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureau! en onze A»4**
hij dan toch zijn niet gevaarlijk
haal.
r lone,” begon hij stamelend. Ik heb
je wat te zeggen. En toch weet ik eigen
lijk niet, hoe het uit te spreken. Het
valt mij moeilijk de goede woorden te
vinden ow mijn liefde uit te drukken.
Maar de zaak zelf ligt diep In mijn hart,
diep als de wortels van mijn leven.
Waarlijk, ik heb geen recht te zeggen,
dat Ik je liefheb. Want wie/ dat ult-
spreekt tegen een vrouw, moet er op
kunnen laten volgen: wil je mijn vrouw
