E
p-
lit Blad.
it.
NA DEN OORLOG.
No. 13863
Dinsdag 26 November 1918.
57e Jaargang.
31, GOUDA.
Feuilleton.
ierscbe, SÏOINUL
PI
Door duisternis tot licht.
Berkenwoudt
3STiertx',wsi - ezx Grcxxd.au OzxxS'txeZbcezx.
VERSCHIJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
Bureau: MARKT 1
Reductie i Telef. Intens. 645.
Administratie i Telef. Intern. 82.
J
3528 94
4
wor-
9 96
a ia.
SNDA.
J. p
B. B.
voor jndj
(Word» vervolgd.)
s.'
ide-Achterhoek door
e Drukkerij
k ZOOM, *- •OCBA'
Gewone advertentiën en ingezonden ntododeoüogan bij contract tot «tor gorodn-
ceerden prijs. Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Adverteetiën kunnen worden ingezond» door tusocbankomrt van aoliodo Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onzo Agenten.
Niéuwe Schouwburg b
rstelling
ucht-
voor
hier*
Het Wolff-Bureau maakt bekend:
Foot blijft in alles vasthouden aan de let-
leder
te rich-
dat
Eu-
en
N.
van
3.75.
onse
Sriep
ift aij
epon
>ndar
te in
koa-
Dr. Solff heeft opnieuw een nota gericht
aan de regeering en der vyandeJijke staten,
waarin hij zegt:
De eischen van den wapenstilstand zullen
de wereld den vrede, waarnaar zjj smacht,
niet brengen, «ij «dien het herstel van de
rust in Duitschland en een ordelijke demo
bilisatie onmogelijk maken. Zij zullen het
zwaar beproefde land aan een chaos en de
anarchie overleveren. De Duitsche regee-
ging ziet in de handhaving van de harde
bepalingen een aanslag op de beginselen
van de beschaving en moet tot de slotsom
komen, dat het de regeermgen van de ge
allieerde landen om niets anders te doen is
dan het Duitsche volk te overweldigen en
te vernietigen.
Totdusver heeft de Duitsche regeering er
geen bericht over gekregen, wanneer einde.
De conferentie te Spa. Een beschuldiging van dr.
SoH. Troepen uit den Krim. - Het overschat der
Duitsche vloot. Britsche oorlogsschepen naar
Kiel. Een nieuw versperd gebied. - Eisohen van
Japan. Wilson’s verblijf te Parijs. Op de Duit,
sohe grens. Verlieaen. De actie tegen Rusland.
ONS OVERZICHT.
ter van het contract; hij instrueert zijn
vertegenwoordigers dat zy de vervulling
blijven eischen van de onmenschelyke en in
de praktijk voor het meerendeel onuitvoer
bare voorwaarden.
De vervulling dier wapenstilstandsvoor
waarden moet onmeedoogend worden afge.
dwongen. Alle door de Duitsche vertegen
woordigers ingebrachte uitleggingen en
vertoogen blijven totaal zonder resultaat;
de tegenstander wil zich nu eenmaal niet
laten overtuigen, hy stelt zich tqtaal afwij
zend tegenover alle feiten, die voor eiken
militairen deskundige of eiken kenner van
de economische omstandigheden voor alles
overtuigend zouden moeten zijn.
De gevolgen, die de tenuitvoerlegging van
de matelooze eischen voor het economische
leven van het Duitsche volk, zou moeten
hebben, hebben niettegenstaande de
dringendste uitleggingen van den kant der
Duitsche vertegenwoordigers tot dusver
niet de minste uitwerking gehad. Het Duit
sche volk mag zich volstrekt geen illusies
maken, het heeft een vy and tegenover zich
die zonder genade is, die niet wil onder
handelen doch enkel voorschrijven, die niet
denkt aan verzoening der volken, doch ea.
kei met ruw geweld een deel der voordeolen
die hij van het sluiten van den vrede ver
wacht reeds thans hoopt in de wacht, te
s eepen.
Naar het Duttseh
van
VON BORST BCDEMSR.
bewerkt door
WESSEL INK-VAN RO8BUM.
(Nadruk verboden.)
Generaal Nudent seinde aan maarschalk
Foch:
Daar de ontruiming van den Krim doer
de Duitsche troepen aanzienlijk wordt ver
traagd door het spaakloopen der spoorweg,
verbindingen, verzoekt het Duitsche opper
bevel machtiging, een divisie over
see van Sebastopol naar Ni
kola jef te vervoeren. De daartoe
noodige schepen liggen gereed.
De Duitsche regeering vraagt om de zen-
disg van Italiaanach vertegenwoordiger
met afgevaardigden der andere geallieer
den naar Berlijn, tot regeling van de ra.
patrieering der Italiaansche krijgsgevange
nen via Innsbruck en Salzburg.
en abonnementen
orden aangenomen
ude-Dorp door
-„ni
schreeuwde hij,
les, zooals L.
Naar Wolff uit bevoegde bron verneemt,
zou de ontwapening van de in Wilhelmsha
ven, Emden en Bremerhaven liggende
oorloge, en hulpkruisers gisteravond plaats
vinden. De ontwapening van de in Cux
haven, Hamburg en do Oostzee liggende
oorlogsschepen is binnenkort te verwach
ten.
Het a.e. Lucie Wörmann met de man
schappen der derde duikbootploeg is op den
terugweg van Engeland naar KieL De vijf
de duikbootploeg bestaande uit 25 duikbot,
ten zou in den ochtend van 25 November
onder geleide van het sji. Scharnhorst van
Helgoland naar Engeland zee kiezen. De
in Karlskrona en Helsingborg geïnterneerd
geweest zijnde duikbooten zullen waar
schijnlijk de zesde ploeg vennen. Ten op
zichte van eenige in Hamburg liggende,
reeds onttakelde duikbooten wordt de be
slissing van admiraal Beatty nog verwacht
Ook in de oostelijke Oostzee is het trans
port van het marinepersoneel en het ma.
teriaal in vollen gang. Het geschiedt over
zee.
Zondag zijn, naar uit Londen wordt ge
seind, weer 28 Duitsche duikbooten in de
Noordzee by Harwich uitgdeverd. Er be
hoorden vier duikbootkrujsers toe, een et-
van was meer dan 100 M. lang. Een van die
duikbootkruisers was de bekende Deutsch
land U 158, die het Amerikaansche trans,
portschip Triconderosa getorpedeerd heeft
Gisterochtend zyn voorhoedebooten van
de Britse» vloot naar Kiel gestoomd, o.*,
een flotielje mijnenvegers, die naar Kopen
hagen stevenen om de geul b(j Elseneur
naar de baai van Kiel te zuiveren voor
grootere schepen, die achterna komen. Dat
zullen het slagschip Hercules en tien tor
pedojagers zijn on het «al do taak van ad
miraal Montagne Browning, die het bevel
zal voeren, «ijn om zich te overtuigen, dat
het overschot der Duitsche schepen op de
bases van Kiel en Wilhelmshaven naar be-
hooren ontwapend wordt.
Bovenzaal Soc. Réwh
ouwenclub.
zelfde zaal. Soc. Car
en aid. G«A
GOIftSCHE ((OWE
I I—iftll II I 1,1
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels fiM, elke rogri meer /0.40.
Op de voorpagina 50 hooger.
Sociëteit de Rhuds.il-
lu diplomatieke kringen te Wanhlagtou
wordt verklaard, dat de Japanacbe ge-
delegeerden ter vredesconferentie de .vei*
geude zeven grondbeginseien voor hel
vrodesvurdrag zullen vooreteMeu1. liet
meedoen van Engeland met de vrijheid
tor zee; 2. sympatide voor bet plan der
geallieerden can de kleine naties te be
schermen; 8. erkenning van de noodzs-
kelykhekd voor Japan om la Siberll de
orde te handhaven; 4. erkenning van Ja
pan» efeer van invloed op het gebied
van financiën, handel en nijverheid; 5.
blijvende bczcoing van Kltuupjau «oor
Japan; 6. eon, Japanaeh protectoraat over
do Marehail-eilanden, de UaroMne-eilandea
on andere Duitsche eilanden in den Stil
len Oceaan; 7. w<rierkeerigh<4d»rechteu
voor Jgpansche burgers overal ter we
reld.
inderstandBCommissis Ar
iw voor Bouw «af*
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.—, per week 15 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 «ent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per pert per kwartaal 2*0, met Zondagsblad 8.40.
AboDMmenten worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
Hf onae agenten, ten beekhaadel en de postkantoren-
ADVERTENTIBBRIJ8: Uit Gonda«n omstreken (behoorende tot den becorgkring)
W rsgels 1.05, elke regel meer 0.20. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels f 1.80, elke regel meer 0.25. Advertentiën van publieke vennakelijk-
boden 12M «ent per regel
De Duitsche commissarissen melden, dat
Fmnsche troepen 23 dezer in de Palts Vin
ningen, Trulben en het station Gorsheim
«ouden hebben bezet en Duitsche soldaten
zouden hébben gevangen genomen. Ze ver
zoeken, indien dit met de feiten klopt, do
Franjohe troepen terug te trekken en do
gevangenen in vrijheid te stellen.
Maarschalk Foch seinde gisteren aan
Nudent:
Wil den vertegenwoordigers ter Duitsche
regeering uitnoodigen aan de bijkantoren
van de Rijksbank in de bezette gebieden last
te geven marken gereed te houden om te
voldoen aan de eischen der betaalmeesters
der geallieerde legers. Het bedrag van te
ee'ito kredieten welke geopend moeten
wirden zal nader worden geseind.
uur. Vergadering te
Arbeid voor te
H Legt
euwe Schouwburg.
departement.
■n wU gsrsgsld
la mn agsate M*
J»
Wileon zal, als hij do volgende maand
to Parijs komt, «IJn introk nemen lu hei
huis in do Rue Monceau, dat prins Mu
rat ter IwHchikklng van do Framcbo re-
gceringgeoteld heeft. Het te een waarlijk
vorstelijk vertiljï mot een groot park
ni’ddtti in parijs en vol gweldedkundlge
herinneringen aan Murat on Ney van
wieti de tegenwoordige primes Murat een
kleindochter te. Deze in ook, wat den
president der Voreonigdo Staten bijzonder
zJ aanstaan, verwant mei Washington,
wiens nicht getrouwd was mot een prüw
Acldlle Murat. De tegenwoordigo prins
Murat had oudanks zijn leeftijd la he4
begin van den oorlog dienst genomen bij
do cavalerie. Een zoon van hem te go.
sneuveld, em andere werd gewond.
Volgens medadeeling van ten Zweedacbsn
gezant in Ixmden heeft de Engeische reu
geering opnieuw een gebied in de Noordatea
voor elke wijze van scheepvaart gevaarlek
verklaart Het wordt door de volgende linie
begrensd: 59* 20’ noorderbreedte, 0* 50*
westerlengte, 50* 50’ noorderbreedte, 20’
21’ waaterlwgte, 58’ 50’ noorderbreedte^ 0*
50’ westerlengte.
Zondag hebben Engeleche troepen den
opmarndi naar den Rijn voortgeset
de Duiteche grens omnidtellijk ten
van hot groothertogdom Luxemburg be
reikt. Do algesneene Unie was s avonds
do grens ten Z. van Beho-Grsnd Maa
nt 1Bomal-IIoel-ten O. van Avenues.
Generaal March heeft medegedeeld,
do Amerikaansche er ped!tie-legers In
ropa tot aan de ondertekening van den
wapenstilstand de volgende verliezen heb
ben gleden aan teoden 38.169, aan go-
Hrt schijnt wel, dat de geallieerden te
Spa onwrikbaar vasthouden aan de uitvoe
ring van de gestelde eischen.
In (het Berliner Tagebl. vertelt Dom
browski over de onderhandelingen;
AUe protesten onzerzyds zijn tot dusver
vruchteloos gebleven. Nog in de laatste
dagen heeft generaal Winterfeldt, de voor,
sitter van de Duitsche commissie, een on
derhoud onder vier oogen gehad met gene
raal Nudant, den leider der Bntente-com.
missie. Nogmaals deed Winterfeldt een be
roep op de redelijkheid en het menschelijke
gevoel van zijn tegenstander; hy betoogde
dat het onmogeltfk was binnen enkele da
gen een leger van millioeen man achter den
«$n terug te trekken, tegdtfkertfjd milï.
oenen krijgsgevangenen uit te leveren en
bovendien 5000 locomotieven en 150.090
spoorwagens aan Duitschland’s economische
leven te onttrekken, Dat moest spaak loe
pen.
»G(j ziet de zaak te zwart in”, antwoord
de Nudant koel. „Gy hebt een geregelde
regeering en wat in de laatste dagen op po
litiek gebied in Duitschland is gebeurd, was
geen revolutie, maar een evolutie."
Op alle tegenwerpingen, al waren ze nqg
zoo overtuigend, gaf hy slechts korte, dr».
ge» afwijzende of ontwijkende antwoorden.
„De voorwaarden moeten worden nage
leefde opdat geen onaangenaamheden voor
komen”, was zijn stereotiep antwoord.
Nudant handelt ongetwijfeld volgens
nauwkeurige strikt omschrevem instructies
van maarschalk Focfc. De Amerikanen, Ea-
gelschen en Belgen in de commissie waren
minder onverzettelijk, maar alleen Nudant
had te beslissen.
Toen Wirterfelt in een der laatste ver.
gaderingen na eed uitvoerige gedocumen
teerde rede opnieuw een verlenging van den
ontruinaigstermyn bepleitte, omdat anders
ook de burgerlijke bevolking de grootste el
lende wachtte, daar de voorziening met lp.
vensmiddelen en steenkool onmogelyk zou
worden, keek generaal Nudant nauwelijks
op en zeide: „Daarop heb ik niets te ant
woorden,”
„Brtet zoo niet, Adalbert. Je wm
jong, tui ben je een man geworden die
op do ooreto sport van d<> ladder acaat,
waarop jo «ipoedlg omhoog zah klimmen.
Begin nu een ander leven en denk nle»
meer aan wat voorafgegaan Is - doe je
dat ndri - dat wil ik Je wel zeggen-
dan trek ik mij van je rt.”
ÏMar birstie hij plotoeUng loe, kramp-
(whXg grepen zijn handen eon, arm van
rijn nieter, ato een stortvloed kwamen
zijne woorden ..lailder, menigmaal heb
ik gemeend, dat Ik ntijae roepig geülat
hebl - Men wordt stomp van hel eeuwig
drillen.... En ah men dan vuil en ver-
morid naar bule komt, den «ak meer of
minder vol met uitbranders - dat hangt
ri van het temper unent of de zenuwach
tigheid van den meerdere - dan heeft het
leven mij vaak tegengestaan I - En dan
de kameraden, De minder ontwikkelden
gaan In het Casino bij ^elkaar zitten pim-
lieten en akst spelen. Eu de anderen f
Wel voor hun geest hebben «ij nteta of
bijna niets gehad en om zich na afloop
van don <tien,X nog geestelijk In te «pan
nen, daar zijn rij veel to moe voor; die
gaa daarom languit Hhhfnl En de derde
toort? Die zoeken, het leven. Enkelen
\atten het verkeerd aan, tot die heb tk
behoor’, de overigen zijn de modoljon-
ge», en <Me pakken ook nlel alten hel
leven aan het goede einde «aa.
edelmoedigheid I’
Tenslotte komt dat op hetzelfde neer.
In elk geval heb Ik loeren inzien dat ik
met Wueeow - wij behoeven elkaar toch
nietp wijs te maken - waareohijnlijk niet
zulke goede tijden tegemoet zou gaan ate
met Joachim."
„Nu, leg mij dat oen» uit.”
Ik heb een zachte hand noodig. Die
verklaring 1» wei votdbendo." Adalbert
keek zijn zuster van het hoofd tot de
voeten aan. Dit kerngezonde meisje en
- Wussow of Joachim Btottstedt Het
was om te lachenl
„In het beste geval een gedachte waar
in je jezelf in slaap wl^gt.V
),XJedaohteB vormen on# geluk,
heeft tenefotta rijn eigen lev es In
ten.”
Grete eolwdde het hoofd
„Waartoe dit getwist over dingen die
toch niet te veranderen zijn Men moot
do feiten maar nemen zooals ze zijn;
wij hebben alles van onze moeder ge
ërfd, energie, verrtand; gestalte, weetik
wat al niet. En zooals te hopon is ook
pnpa’n goedheid en. toegevendheid. lAat
ons dus tevreden zijn, en naar de mil-
lioenen rien, die het duizendmaal slech
ter hebben dan wij. De sterke worstelt,
totdat tevredenheid hem vervult, hij stelt
het goede in het Hebt, het minder aan
gename tn de schaduw. Dei te de eerete
voorwaarde, als men voor zichzelf een
dragelijk teven wil ophouwen
Hij was zeer getroffen. „Grete,” zei
hij, „fc geloof, dat je In het geheel niet
weet hoe groot je bent en hoe erbarm»-
lijk ik daar tegenover sta. Ik walg va»
mij self."
woord met zijn zuster spreken Mij»
hemel, ais hij alles overdacht don was
bet om gek te worden I
Hij stormde door de eetzaal, de trap
van de veranda af, maar bleef met oen
schok staan, toen hij daar op eens de
‘handen op den rug tegen een linde ge
leund, en de oogen naar den blauwen
hemel gerioht, zijn zuster zag staan.
Het was of zij» hart sou springen.
„Grete I”
Zij verroerde rich niet, glimlachte hem
slechts toe.
Toen ging hij vlak bij haar staan.
„Wat je daar wilt doen mag niet ge
beuren! Zulk een offer.”
Nu richtte zij zich op en liet haar rech
terhand langzaam over haar gezicht glij
den nog steeds met een glimlach om den
mond, alsof zij zoo juist uit een heer
lijken droom was ontwaakt.
„Wat zeg je daar Adalbert? Papa heeft
je zeker dingen wijs gemaakt, die in het
geheel niet overeenkomen n et de fel -
ten/’
Nu verloor hij zijn kalmte. „Het is om
gek te worden, schreeuwde hij, eerst
leest papa mij de les, zooals ik het ver
dien, daarna bedankt hij mij aangtvlaan
voor mijn examen en nu - zou jij mij
ook niet bedanken, omdat je
zulk een offer wilt brengen?M
„Det te onzin,” Adalbert! Je kent
Joachim toch! Schud maar gerust je
hoofd toch heb ik hem Mof.”
,JMn ben je gewoon krankzinnig ge
worden.”
„God verhoede het. Integendeel - veel,
veel verstandiger!”
„Zeg Merer, getroffen door sulk oen
medügerekend, niet tennaastebij vijf-en-
dertig duizend mark meer gebruikt, dan
je toelage bedroeg van de rente van
dit kapitaal wil ik nog niet eens spre
ken dan zou allee heel anders zijn
gegaan 1 Wij staan nu voor een feit.
Wij hier - vooral je zuster, moeten voer
je lichtzinnigheid boeten. Maar nu zag
ik het je, Adalbert, nu moet er een
einde aan loomea, andere zou je een last
voor je «wagar «ijn, en dat zou infaam
wezen....
Wat nu eenmaal gebeurd is - nu je
weet het!.... Ik heb je nu nog alleen te
bedanken, dat je je examen aan de krijgs
school met suecee hebt afgelegdIk
weet, dat daar werk achter zit, en dat
doet mij hopen, dat het offer toch fe-
schlen niet vergeefs la geweest. Ga nu
het stof der rets van je dtepoelen I”
Adalbert zeide geen woord. Dat zou
nu ook geen zin gehad hebben. Zoo had
hij rich het eind van het lied niet voor-
grêteldl Het warrelde hem door het
hoofd, daarna overviel hem een zachte
stemming, het liefst zon hij eens hebben
uitgehuild. Het is waar, zijn vader bad
altijd gejammerd, maar hij was In de
meening, dat de oude heer vreeselijk
overdreef! Met goede voornemens was hij
steeds vertrokken, maar nooit hadden «e
lang stand gehouden. Maar.... Neen, eeret
sens den tuin in, en het bosch doorloo-
pen om op te frifiechen; de r^ls in den
nachttrein in de overvolle coupé, de
slechte lucht, de zelfverwijten, hadden
zijn zenuwen gewekfig aangegrepen en
ate vanmiddag de bruigom kwam, dan
moert hij zichzelf in bedwang hebben*
liTBtn wftdo hij Mirt dor «an ernstig
Hjk de regeeringen van geallieerden mrt
het vredeswerk een W8® zullen maken.
Het Duilacho volk begint te
twtyfolen of aehior die vertra
ging niet do bedoeling van don
vyand schuilt, do opgejaagde troepen
door het niet nakomen van onvervulbare
wapenstilstandevoonwaarden in het ongeljjk
te «tellen, en zoodoende voor de geallieer
den hot recht to scheppen om
den oorlog voort te zetten.
Do Duitsche regeering toekent daartegen
ten scherpste verzet aan. Uit de gevoelens,
die uit zulke handelingen spreken, kan eon
bestendige vrede niet voortkomen. Het
Duitsche volk kan tydelyk overweldigd
worden, maar zal niet ophouden zyn recht
om te leven op te eischen.
De Franache pora schrijft over de grie
ven, die van Duitsche syde zjjn te bende
gebracht
De Temps «egt: Hot is gemakkelyk te
raden. De mannen, die Duitschland bestu
ren, willen in staat zjjn, om aan de recht,
matige eischen van de geallieerden tegen
stand te bieden. Zij willen voorraden levens
middelen bijeenbrengen, opdat men hen niet
in Mei of Juni (want zij denken tot zoo
lang te kunnen marchandeeren) zal kunnen
dwingen, door hen met de blokkade te be
dreigen. Zij willen ook in staat ’zjjn, om
hun aanmaak van oorlogsmateriaal voort te
zetten en in staat blijven om hun troepen
snel te vervoeren. Kortom, willon
„kriegobereit" blyven, in de Uluzie dat zy
nog zouden kunnen zegevieren. Maarschalk
Hindenburg draagt er zorg voor te ver
kondigen, dat het „onmogelyk is den strijd
te hervatten”, maar met de bijgedachte otn
de geallieerden af te matten en te verdee.
len. Dat is wat Abrami reeds op het spreek
gestoelte in het Palais Bourbon gezegd
heeft Ails men den toestand betreurt, dien
hy onthuld heeft, moet men dien wy ten aan
de mannen, die in waarheid verantwoorde
lijk zyn, die onverbeterlyke regeerders in
Duitschland, die onder alle stelsels dezelf
den blyven en die men meedoogenloos mat
moet zetten, als men den vrede wil hebben.
Zijn auetor begroette hem met loslme
vriendriijkhrid In de vestibule.
„Ja, Grete.-1”
Verder kwam hij niet. Zijn vader riel
hem In de rede met de woorden
„Houd nu je mond, mijn zoonl”
Met vragenden blik mjg Adalbert naar
rijn «usier, die naar den grond keek
1» rioheelf gümtariste.
Het ontbijt was spoedig gebruikt, nie-
«Muri had den rechten honger.
Hun vader stond op, stoomde zwaar
met de handen op het blad der tafel en
zeide: „Keen dadelijk mee naar mijnka-
»er, mijn jongen I”
De knappe zeven-en-twintlgjarige ofMcier
stond tegenover «ijn vader, hij wae bij
na een hoofd langer. Wat hij daar met
dnoga woorden te hooien kreeg, dreef hem
bet bloed naar bet gelaat, de korte blon
de knevel trilde, de vleugels van den
groeten smadlen neus beefden *n Hf bad
■wette te verhinderen, dat de tranen In
rijn bhuwe oogen kwamen.
„Dus nu weel je het I - Bad je In
le nu Wjao nagan jaron, je vaanM^ijd
