lilt,
reau
recht.
WE
NA DEN OORLOG.
No. 13868 Dinsdag 3 December 1918. 57e Jaargang.
JlTién-ws- ^cL-rr®Tt©XLti®“blcLëL «^r-pox Q-oixd.au exx OsxxotxelreXL-
verschijnt dagelijks behalve zon- en> feestdagen’
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
IADA
NK
Feuilleton.
82
Deer iuistersis tot licht.
(HEER,
ons ovasaiaw.
■N
«TIEN
ndaohe
Heken,
Administratie i Telef. Intern. 82.
Redactie i Telef. latere. 545.
i af-
Btrekt.
ten allen tijde
IDA.
ruWrerij
k)ü. - eeuBA
Het derde Amerikaansche leger heeft de
Duitsohe grens overschreden en de linde Al-
fnstef Winterscheid—MasterMuhlbach
—Konz—Saarburg—Tabenau bereikt.
niet teruggekeerd* krygsgnvMgenn i1Um
misschien later b^aoudere afgevaardigd**
kunnen kiezen.
412 52
KN.
abonnementen
en aangenomen
-Dorp door
rkenwouda
Achterhoek door
ck STBLWUL
ABONNEMHHTSPRIJS: p*r kwartaal 2.—per week 15 ctot, met Zeudagablad
per kwartaal 2.90, per week 23 eest, •verai waar de becergiag per looper geschiedt.
France per peet per kwartaal 2.M, met Z—degoMad 8.40.
Abonnementen worden dageiyhe aangentoMu aaa ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
by om» agenten, dea boekhandel ea do poatkantoron. 4
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en ooatrekea (beboerende tot den beaorgkring):
1—5 regels 1.05, elke regel meer 0.20. Van buiten Gouda en den boaorgkring:
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.26. Adverteniiën van publieke vermakalük-
hodoa 12% coat per regel.
Naar tot Dtototo
VON HOH0T BCDKMMR.
towmfci dtor
WMKML INK-VAN BOH8UM.
QtadwA vaéndü.)
In de Zaterdag te Berlijn gehouden ver
gadering der Du itsch-xtem oer attache partij,
heeft prof. Weber de opzienbare mededee-
ling gedaan dat de heeren Thyssen, Stinnes
en andere groot-industrieelen zich op het
oogenblik in Spa bevinden om met de en
tente te onderhandelen hoe hun fabrieken
in het Rijnland onder Fransche herschapptf
zullen worden uitgehreid.
Te Spa wemelt het thans van Fransche®,
iatorhanden.
Joo» 30 »n 60
J|iaten. 421
wagen opengegaan,
zijn leden gegaan,
eerst niet wiet of
en advertentlën
E COURANT en
!CHE COURANT
3cht aangenomen
HAASTRECHT.
Fooh stelt een ultimatum aaa Duitaohland. - Aken
door de Belgen bezet. - De besprekingen te Londen.
De invloed van Wilson. - Do Duitsohe industrieelen
te Spa. - Da troonsafstand van den keizer. -
Bethmann-Hollweg weerspreekt Wilhelm. - Be
verkiezingen. De Engelsohe vloot voor Libau.
Onlangs berichtte het Bert. Tagebl., dat
het de bedoeling van de Entente was den
oorlog voort te zetten, en omdat er nu geen
tegenpartij meer is, zou dit alleen beteeke-
nen dat de Entente Duitschland geheel be
zet Het lijkt er op of het blad gelijk
krijgt, want volgens Berlyneche bladen
heeft maarschalk Fooh een ultimatum met
een termijn, van 24 uur aan de Duitsohe wa-
penstilstandscommissie doen overhandigen,
waarin de Fransche eisch nopens de uitleve
ring van alle krachtigste en beste locomo.
tieven. opnieuw wordt gesteld.
Het ultimatum liep gisterochtend om 10
uur af. De voorzitter der Duitsohe wa-
penstitetandscommissie, staatssecretaris
Erzberger, heeft onverwijld nadrukkelijk
verzet aangeteekend en verklaard, dat het
vervullen van den eisch zelfs dAn ónmoge
lijk zou zijn, wanneer men''het geheele
Duitsohe economische leven voor het uitzoe
ken der sterkste en beste locomotieven in
wanorde zou brengen. Hij heeft het bemid
delingsvoorstel gedaan, dat Duitechland alle
locomotieven, welke zich thans in reparatie
bevonden. uitleveren zal.
Het is zeer de vraag of Foch daarmee
genoegen zal nemen.
De correspondent van het Journal ver
telt hoe de z.g.n. troonsafstand van den kei
zer in zijn werk ging. 8 November verscheen
Hindenburg ’s ochtends tien uur ongeveer
blootshoofds op den drempel van Hotel Bri-
tannique. Enkele minuten daarna kwam de
keizer aangetwft H(j droeg het uniform van
Pruisisch generaal met een ruime jas. Toen
ging h(j met Hindenburg naar de groote ka
mer boven de voordeur, waar ze langer dan
een half uur redeneerden. Daarna kwam de
keizer terug, hij reed met een generaal in
den auto weg, terwijl Hindenburg een die
pe buiging maakte. In volmaakte stilte zon
der gejuich, zonder een woord van vaar
wel ging Wilhelm in ballingschap.
Vier en twintig uur daarna nam de revo
lutionaire raad de leiding van zaken in
handen.
In de mededeel ingen van professor We
gener in de „Kölnisdhe Zeitung” bevindt
zich ook de bewering, dat vod Bettmann
Hol 1 weg en von Jagow den keizer in Juli
1914 „volstrekt tegen zyn wil” naar Noor
wegen gestuurd hebben.
Tegenover deze bewering veridaart de
„Deutsche Allgemeóne Zeitung":
Bij een onderhoud van onzen vertegen
woordiger met von Bethmann Hollweg op
26 November, wees von Bethmann Hollweg
er op, dat de keizer voor het aanvaarden
van zijn rei* naar Noorwegen naar zyn
meening gevraagd had. Uitstel of volkomen
opgeven van de reis zou ongetwijfeld in de
geheele wereld als erkenning van een juist
vaft Duitsch standpunt uit zeer kritieken
toestand opgevat zijn. Daarom heeft von
Bethmann Holleweg den monarch aangera
den de reis te aanvaarden. Hy verwachtte
daarvan een zekere ontmanning van den
al gemeen en toestand. Niets moest onbe
proefd blijven wat geschikt scheen om de
onrust weg te nemen en den dreigenden
wereldoorlog af te wenden.
Met alle scherpte sprak von Bethmann
Hollweg zich echter uit tegen de bewering,
als zou het ryksbestuur den keizer destijds
uit Duitschland verwijderd of „op reis ge*
ttaurd” hebben, zooals in hel. artikel van
professor Wegener gezegd wondt, oin nu
ongestoord op den oorlog te kunnen *anstu
ren.
INGHKONDEN MBDBDEBLINGBN1—4 ned* Ska ra(4 amr ƒ4.44.
Op de voorpagina 50 hooger.
G*wone adverteutito to Ingezonden mtoedeelingen bij oontract tot w indu
ceerden prijs. Groote letters «n randen worden bersktod neer plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaMhenkomet van ooüedo Beekhanr
dolaren, Advertentiebureaus en onze Agenten.
Aken is door de Belgen bezet.
Zaterdagmorgen zijn de Amerikaansche
wachtposten, die die stad voorloopig bezet
ten, afgelost door een vijfhonderd Belgen,
en Zaterdagavond zes uur hielden de Belgi
sche cavalerie en wielrydeistroepen hun in
tocht, aan het hoofd kolonel Gratia, die
voorloopig tot commandant van de stad en
de landkreis Aken benoemd is.
Voor het Nuelenhotel, het voornaamste
hotel der stad, bevond zich een groote men.
schenmassa. Hier logeert de Belgische
staf.
Onophoudelijk kwamen troepen binnen,
talryke machinegeweren met zich voerend,
Belgische artillerie met gepunteerde auto's
en kanonnen. Die intocht duurde met tus-
schenpoozen voort tot Zondag 12 uur. De
stad wemelde van militairen, waaronder
ook Engelschen, doch in veel kleiner aantal.
Een correspondent van de N. R. CL
méldt:
Zatedagmorgen. was overal ongeveer het
volgende in het Fransch en Duitsch aange-
HANDELAREN
OOO.OOO,- 3677 I
De «tand der levensmiddelenvo trxitoin*
in Duitsch'a od is teel minder krtisk, dan
de oproepen van Solf zoudtn dom gelodven,
zegt een Fransch telegram. Duitechland
Kbëft tot April levensmiddel*n, mits ds le
ger, reserves ter beschikking van de bur
gers worden gesteld. De reserves die he
October aangesproken zijn om het land te
voeden, zijn onmiddoliyk aangevuld. Er be
hoeft dua in den winter geen hongersnood
te zyn, nuts de rantsoeneer!ng strong fta
haxidhWi! wordt, to do verdsoUng ovsf do
verschillende «toten regelmatig geschiedt
Vaaphiltende koninklijke prinsei «b prfn-
seo^n ven het huis Hohoniollern hebben
toestemming gekregen het ryic te verlaten,
evenwel met «chterlating van hun vermo
gen, dat bij een ryionrot sal worden gere
geld.
„Zij was geschrokken, toen zij onver
wacht zijn schreden hootrde.
Ik heb In hei geheel niet gMlapen,
HeveBew.”
„Jij Btoutertt”
Zij dreigde hem sohijka met den vUB
gor.
Hij lanhte. Daarna riep hij Wilhelm en
1M lijn hoed en Jas brengen.
„Je commandeert alsof je een rogtmenl
voor je hebt! Had ik die dlngtm niet kun
nen brengen
„Waarom?"* Hij richtte rich op. „Ik
wil Je geen minuut missen. En dan, voel
ik mij lichter, vrijer! Van tijd tot lijd
moet men aijn krachten beproeven
Zij dtak haar arm door den zijnen, en
langzaam Hepen rij door óen grooten
tuin.
Laurierstruiken omgto'en de wegen, een
paar geweldige «Wmriken strekten bua
takken uit naar den helderen homel, over
slake dadelbootnen wierp de soa baar
gouden glans.
„Het is een paradijs!”
Waaruit wij in het voorjaar toch wor
den verdreven door verlangen naar tos
gtboorteiasd, tenminste mij grijpt het
steeds weer aan. Dat zal zeker wel ko
men omdat ik nlri !n sneeuw en ijs mag
vertoeven. Wat wij menschenkUnderen niet
mogen hebben, dnairnaar verlangen wtj
nu eenmaal dubbel?*
8tU sloeg hij haar gnds om te alen,
welken Indruk sija laatete woorden
haar hadden gemaakt
rg. Kamer van Ar-
«drijven to. Arl Lagi
steeneiken dook sen lang uitgestrekt wit
huls op.
De huisbewaarder wendde zich om.
„ViDa Esmeralda!”
Grete greep de hand van Jsatolm.
„Zullen wij die geheel alleen bewonen?”
„Geheel alleen,” klonk het droomerig
van zijn lippen.
In de donker gemaakte kamer lag! Jód-
chim na het mkldagmaal te rusten. Maar
de Slaap wilde vandaag niet kernen; hij
was hier drie weken, of zijn toestand
beter was, daarover kon hij zich g»en
rekenschap geven. Gewichtiger aangele
genheden dwongen hem zijn gedaototen bij
een te houden. Steeds moest hij angst
vallig oppaesen, dat blik noch woord hem
verrieden. En daar hij met zijn eigen
persoon zooveel te doen had, had hij,
bij wie® eüke wanklank soo pijnlijk na
werkte, niet gemerkt, hoe het me* Grete
stond. Totdat vanmorgen vroeg sijnoogen
Een schrik was door
waarvan hij In het
het een blijde of een
angstige waa. Maar de schellen waren
hem van de oogen gevallen.
Nu gaf hij zich moeite zijn gevoelens
te ontleden- En steedh weer was hel be
sluit: de arme drijft al» een schip op
stormachtige zee. Gebonden aan een man
voor wien rij diep medelijden koestéh,
meent zij sta de golven hooggatn, dat
rij hem wsaraohtig liefheeft, en als het
schip omlaag in het golfdal gaat, moet
zij dit gevoel verafschuwto!
Neen, er niet aan denken, dat bij haar
liefheeft! En als het uur kwam, waarin
hij voeHe dst sij rich moest dwtagra.
wfl fMwnid «SM
mfcnacm W-
vwMSM»
aa, nail m-
60UBSCHE COURANT.
De rykskieewet, die naar gemeld wordt
door de Durteche ryksregeering is aangeno
men, bepaalt, dat in het geheel 430 afge
vaardigden zullen worden gekozen door 30
naar evenredigheid ingedeelie districten.
Troepen, die nog in het veld staan en nog
Engeischen, Belgen en Italianen, terwijl
men tal van Duitechera met ondenwhai-
dingsteekens ziet Gewoonlljk vergadert de
commissie *s ochtends in de eetzaal van
Hotel Britannique. Ieder vertegenwoordiger
spreekt zijn eigen taal, terwijl een tolk ver
terit als de ander aan 't woord ia.
plakt: Tot nader orde is alle verkeer op
straat tdeeehen 7 uur 's avonds en 5 uur
*s morgens Belgische tyd verboden.
De café’s> theaters, enz. blijven tot nader
orde gesloten.
Alle vervoer van personen of goederen in
de stad, per rytaug of wagen is verboden
uitgezonderd de trams.
Alle verzamelingen op straat van men-
schen is veiboden zal eventueel met ge.
bruik van wapens uit elkaar gejaagd wor
den.
Voor hedenavond 1 Dec. moeten allen wa
pens ingeleverd zyn.
Huiszoekingen kunnen
overal plaats hebben.
By ontmoetingen op etraat met Belgi
sche officieren, moeten de burgers van het
trottoir gaan en het hoofd ontblooten.
(My werd door 2 officieren de hoed af.
gerukt, niettegenstaande ik zeide Hollander
te zij. Terwijl met de rijzweep anderen de
hoeden werden af geslagen!
Het verschijnen, verkoopen etc. van cou
ranten of drukwerk is verboden.
Nfemand mag Aken verlaten of er bin
nenkomen. Tusschen 4 uur ’s avonds en 8
uur ’8 avonds moet licht branden in de par
terres van alle huizen.
By overtredingen van bovenstaande arti.
kelen zal men op staanden voet doodgescho
ten worden.
De stad wordt direct een boete opgelegd.
Tien gijzelaars moeten steeds op het stad
huis zyn, om de 24 uur worden zy door 10
anderen afgelost
Deze aanplakbiljetten waren onderte
kend door den Belgischen militairen com
mandant „Gratica”.
In myn hotel kwamen hedenmorgen in
Aken een Belgisch geertelijke met twee
Belgische militairen. De geestelijke tr^d
«eer ruw op tegen een Duitsch logé, die
vroeger beweerd zou hebben, dat België
Duitsch zou blijven.
Zateidagntiddatf ta «to flottUja vaa 12
Engebchc torpedojagers die door de Sond
de Oortxre waren binnengevaren, voor U»
bau aangekomen.
De Engeloche marineconuniario sou gtett.
ren in W'denwhaven aankomen.
De Homme Libre schrijft: de troepen der
geallieerden hébben Duitsch gebied bezet
met dc wapenen in de haad, niet om er
rouw en verderf te aaa'en, doch om bet den
vijand ónmogelijk te itokto verder verme-
Lingswerk te doen. Tegelykertyii zal het
zich rekenschap van zyn nederlaag geven.
De bezetting zal voor hem een les zijn, hem
wellicht doen nadenken over den juiste» zin
der oorlogswettui en zijn verwaandheid en
onbeschaamdheid te niet doen.
Gisteren is in Downingetreet te Londen
een conferentie gehouden, waaraan Lloyd
George, Balfour, Bonar Law, Sir Henry
Wilson en Foch, Clemenceau, Orlando en
Sonnino hebben deelgenomen. De bespre
kingen liepen over den datum der vreifes.
conferentie en de verdere uitvoering van
den wapenstilstand.* Ook de kwestie van
den gewezen Duitachen keizer werd flange-
roerd.
De beraadslagingen werden natuurlijk
filedtte voorloopig, daar beriuiten slechte
na aankomst van president Wilson kunnen
worden genomen.
Behalve de volkenbond en de vrije zee,
waarover wellicht scherp meenigsverschil
tusechen president Wilson en de Geallieer
den zal ontstaan, is er nog een andere zaak,
die tot uitvoerige discussie kan leiden. Zoo
wel Lloyd George als Clemenceau hebben
gezegd dat de gewezen keizer en andere
verantwoordelijke Duitechere moeten wor.
dan gestraft, maar Wilson heeft herhaalde-
Hjk verkondigd dat het recht getemperd
dient te worden door genade en uit de rede
voeringen, de laatste dagen door loden van
het kabinet gehouden, is af te leiden dat de
president nog tegen bestraffing is.
Of Wilson zyn inzichten omtrent den vol
kenbond en de vrij» m» aa «Verleg niet de
Ententestaatslieden nog zal wijzigen, dient
te worden afgewacht, maar men verwacht
dat hij de instelling van een internationaal
hooggerechtshof zal bepleiten, welks gezag
moet worden gehandhaafd door een inter,
nationale vloot, die dan feiteiyk zou be
staan uit een Engelsch-Amerikaansche
vloot, vermeerderd met de schepen, die an
dere leden van den volkenbond daarvoor
■ouden willen aanwyzen.
De groote moeilijkheid blyft de toelating
van van Duitschland tot den volkenbond.
Men gelooft dat de president voor de on
verwijlde toelating van Duitschland is en
dat hy zich zal verzetten tegen elk voorstel
om Duitschland ekonooniech te boycotten.
hem haar liefde te toonen, dan stortte
zulk een fijnvoelende zielsmenscb atehlj,
In
Wat hielp het trekken «ah do keten van
rozen? De scherpe dorens boorden slechts
dieper In het vleesch en er bleef dus
niets andere over dan ze, als het mo-
gejljk was, geduküg te blijven dragen
tot het nabijzljndo einde. Dan begon toch
pas voor Grete het gebak I
Voor het huls knarsten voetstappen In
het zand, zaoht stond hij van zijn rust
bank op en keek door de smalle reten
der jaloezieën. De roodp parasol over
deu scliouder, zoo liep rijn vrouw heel
langzaam met neergebogen hoofd, daar
heen Joachim trok zijn bovenlip tus
schen de tanden, lijn blik boorde zich
in haar gelaat. Er viel niet aan te twij
felen zij leed I
En nu hiel <ij het hoofd op, keek door
de altijd groene booinen naar den top van
de Ruivo, walks wit glinsterende muts,
klein en vlekkerig was geworden Zij
drukte den zakdoek, <Ken zij in desaam-
geknepen hand Meld, tegen de oogen, Me4
haar «cbooue gestalte op - daarna liep
zij weer met gebogen hoofd verder.
Zacht trad hij van het venster terug,
heftig klopte zijn hart. Nu wist Joachim
Blotteledt heed zeker, dal hij niet meer
mocht twijfelen.
Te vijf uur hadden zij gegeten, het kon
nu half zeven zijn, den seboonen achter
namiddag wikte hij met haar op het ter
ras doorbrengen, «r moest een gelegen
heid gezocht worden tot «en rustig ge
sprek.
„Reeds op, Joachim
U)
De kapitein naderde de twee. Dus ge
achte baron, in het voorjaar neem ik u
weer kerngezond mee terug! Ja, |a, set
maar geen lang gezicht. Altijd geloovan,
dat is het beste geneesmiddel. Hoevelen
heb ik jeeds hierheen gebracht (Hemeen
den nu loop Ik op mijn, laatste beentjes
en Op den terugtocht walstenil”
De officieren van het schip en die der
koloniale troepen traden nader met en
kele anderb reizigers, die au en dan In
de kajuit der Blottstédt» de thee hadden
gebruikt Men schudde elkaar de Band.
Daar riep een breedgeschouderd' man
„Baron von Blotatedt!"
,^erl”
Dp man nam de jiet van het hoofd en
etond in postuur voor den majorsataheer.
„Boelke, bewaarder der villa Esmeralda.
De stoomsloep ligt aan de .valreep! Kan
ik de koffers krijgen
Een paar foracho negers ddkto adhter
hem op. Wilhelm, de bereisde ktanerdie-
Mar, trok heo aan den arm met ridb
BUITKNLAND6CM NTtTWB
VtHWVMM.
Ta Berlijtv
De straten van Berlijn, «egt de oorr.
van de „N. R OrL", foonen thans d«
vrooiijko volheid van vroegere jarto to
gen Kerottljd. Onder de menigte del men
vele paartjes, wien men hot geluk van
weer vareend te rijn, nog kan aanrien.
Var vrees voor de revolutie bemerkt m«u
bij het straatpubliek nleta.
Een duidelijke aanwijzing voor dealen-
we toestanden is echter de voor Berlijn
ongekende aanbliü? van h«4 ongehoord
groote aantal soldaten, dat te mlddm van
do menigte allerlei imuteterijen te koop
biedt.
Zij verkoopen zijde, bonbons, sigaret
ten, brochures, couranten, roede strikje*,
rcvolutlc-prentoriefkaarten w-o. reeds meer
of luindeFgbed geslaagde oaritoturtova<
den koteer.
Ook cht opzicht U» Berlijn hei va-
voludbnalh» 8L Petersburg nog wat meer
genaderd. Bbn andere zeer treffende over
eenkomst te nog, dat men hier thans
reeds af en toe Invaliden riet bedelen.
Intusflchen heeh de «tad. door «1 dez*
levendigheid en beweging oen vriéndelij
ker voorkomen gekregen, dam ze sinds ja-
ren had. Dit wordt nog vermeerderd,
door dm feestelijken vlaggentooi, die la
de binnenstad allenga rijk en bont wordt.
Roods vlaggen zlH men daarbij tn hel
Vijf minuten later namen de Blotteiedte
in de sloep plaats. Nog een wenken
en langzaam stoomden rij naar het doua
nenbureau.
Boelke had er slag van met de Portu-
geesche beambten om te gaan. Hot duur
de geen tien minuten en de visitatie was
gebeurd.
Een wagen, bespannen met twee muil
dieren stond gereed, voor de koffers en
bedienden een vrachtwagen.
Boelke ging op den bok zitten. De muil
dieren draafden snol door Funchal. De
straten waren nauw en vuil, dej&touzleën
voor de vensters neergelaten; volwasse
nen zaten voor de buizen; kinderen rol
den half naakt over het hobbelig pla
veisel, menschen van allerhande kleur
slenterden rond.
Spoedig waren zij bulten de stad en
reden over een weg die zich ate een
slang omhoog slingerde. Terranvormig
ptrekton zich wijnbergen en vruahtentui-
nen tegen do helling uit, villa’s doken
uit het groen op.
Diep haalde Joachim adem. Wat te dit
een wondervolte lucht!"
„Zoo zacht!” voegde Grete er aan toe.
„Dat te hei zuiden, Hoveling. Ja zult
er nog vele sohoone kanten aan ontdek
ken, maar ten slotte toch naar onzen
achter-Pommerschen hoek terugverlangen
Let maar op, het zal niet zoo lang du
ren 1”
„0, dat weet ik!" ....Maar d* kapitein
cal ook gelijk krijgen!"
Joaohhn antwoordde niets. Hij wist hoe
het met hem stond.
Arftav dadcipatato, tanritThagyn na
