Groote Uitverkoop
Schiurplictt.
f
J^am
Groote ilitverlnrop
Hoerenhuis net Tuin
cqüosche mm
\fc
«Gemaakte Dames-Ondergoederen
>tr
'Eleclfisclie Liclit-
Lamberty Briketten
Snaai
en
20 korting op alle Modor/lrtikoleo.
Wisbrun Liffmann,
als HEMDENJ NACHTHEMDEN,
FLANELLEN fenPANTALONS
aiRIEK n UKKUUtTS van JEIKTHKI -ÜDTOREH
Hoofdagenten gerraafgd.
Alls Winter-Artikelen moeten tot eiken (Jtljs weg.
«511 IHItlTtH tm»S IE MltUIST IIH HIEI5E15BIE WIE THE.
V£ü oh* dfiar lament.
K>/ "Is
lew Rlltttllen
n
b e I a o hi» 11| K a j
ZIE DE ETALAGE.
e ,pnl|;
ZIE DE
-
slijm op de
A N G A - SIROOP,
(Om buitenshuis, hetzij op reis. iri
anqa.bobbons
B IJ p c h r IJ v I n g{ d e(p !;i
nte
Blauwe dsMsiwen
Sinaasappelen
Citroenen
Zure appelen
Zoete
Stoof penen
Blikgpoenten
uiT-de MtmrTE koopi
Wij i hébben heden in den winkel geëtaleerd
eene zeer groote partij lappen zijde, fluweel,
flanel, stoffen, kant, feston.«nz. voor de helft
'der gewone .prijs, zonder verplichting tot koopen
kunt u deze komen bezichtigen, op elke coupon is
de maat en prijs genoteerd.
Wij kochten eene groote partij prima zwarte
katoenen ^dameskousen voor een spotkoopje
zoodat wij deze voor f 2*40 't paan kunnen leveren.
Mankt SO.
Tweede Blad.
-Tt"'-' iff1' f W
'"*T J'
yd iji.'V"' V' 1 -,!."• 4f_, ^ArtltiriQV)
416
AANLIG van
Ondergeteekende kan 'fiög'
-Vaat IGG-4fl*IIS.
J. VAN DUIN A Oo. - Gouda
y. 2T#3 24
Onderlinge Ve*v*rzck«ring.M**tsch«ppij
l«va»Mgi BAFLO, (pro». Gr on.)
Opjariekt 18 Pekrasrf 1898. 88 nftkocrlag. Tim. 1500 vssaekeméea.
Direetie i J. DOD RABO ACM A Zn.
Us Direct ie deelt mede, del onxe bijn» 35 Jsreiv met vesl «uccai werkaade
Maatschappij thans toor heel Nsdsrland ia uitgabraid, *ol|cn» beslait van
10 Dec. 1918.
Wij vragen voor de 6 provincial N.-Holland, Z.-Holland, Zeeland.
Utrecht. BribMt se Limburg:
Hoofdagenten voor gadeahea va»rikeprosaseiraat uitstekende kennis
san paarden en rundvee en vele relaties onder de veeheuders. Paarden-
en veehandelaren onnoodig aieh aan te meiden. Zij. die in hst vesvaraoke-
ringswexen werkzaam lijn, geweest xtjn ol dasfoor bl|lo»derogee«h4kt-
held bssitten. genieten de voorkeur. Brieven franco met eigenhandige
opgave van vroageran warkkriag aa paraooaiijke bé|*o«de»faedes te riahtenJ
san de Directie.
Inspecteur voor Nederland DidSOtie
ALBERT TOXOPÉUS, Qroniegen. J. DOORN BOSCH A Zn., Baéo, (pr*Gr
Vesmarktstr 89a. \2r*l2m
®Msiiwn '«8nmi:-«wiMPJLTeLi^.afl3tfjsatis^8iBsmi.iiÉM8Bir:^ irjh^c^|,utiiaBa8(inniion uiinuDniiinimiiafMinuiiuninnBi'
KLEIWEG 31, - Taltfoon 552. - GOUDA.
Fa. W. v. ZANEN - 20 O-Haven
Atelier voor
Moderne Portret-Fotografie :t
De jongste deoionstratle met
heeft aangetoond dat dezelve zeer goed andere brandstoffes
kunnen vervangen. 429 W
Prijs f 7.50 p.r lOO K.O.
JOH. DKSSING Co.
KirMori OOSTHAVIN SS - OOUDA.
402 15*
W. Th. v. d. StUIS,
Boskoop..
voortdurend hoesten, scherpte in de ketl,
bronchitis en kinkhoest.
Gebruik hiertegen
Betere borstsiroop bestaat niet.
<,de» trein» bijjl vorderingen ef op *Jw*
werk een goed hoeststillend middel bij
de hand te hebben, fabriceeren wij
verpakt in gemakkelijk in uw sak te
dragee doozen v. 50 en 90 ct. 421 33
Fabr A MIJNHARDT. ZEIST.
Verkrijgbaar bij Apotb. en Droglaten-
Tetiosds Anton Coops, Wijiiatr.
29| Sohoonhoven A. N. v. Zetten;
Boskoep Wed. lampuitJ. F
Verkade; Waddisirsss A. v. d.
Heide; Moordrvoht J. v. Gennep;
Stolwijk B. Natzijl. 4546 99
Aan belanghebbenden wordt kennisjjgegvvefli dlji
over 1^18. gaiegauhjeidi-aftl -bo,taan in het gjwo ji
Woonadaa aft, .Dons
Vrijdag a4 Januari 1B1B telken, dee aflttmde ven 8 tot 9
Alle bo»d«. ^te.-Wuti-Hpearbankboekj.s woiden opgeroepen
een -deeer evonden de rests te doen bijathrijvSn, daar nalatigheid
bij terugvraag v»n gelileu, tot vertraging sou knnueb leiden.
"Oouda, Januari 1919.
I BET BESTÜ
tot f
lokaal der B
tegen coneareerend* prijzen.
4513 24 Aanbevelend.
LANGE TIENDEWEG 27 GOUDA Tsl. 133
ssn zoo goed sis nlsuw
bavattends beneden voorkamer met
suite, tusschenkamertje en tuin
kamer, met keuken en kelder»
boven voor en mehterkamer met
tusschenkamertje en bergplaats,
gelegen op mooien stand te Gouda
te samen groot ruim 40 Aren.
Kooppryd f 7500.
Het pand ia verhuurd tot 1 Mei 191b.
Voor nadere inliehtingea aich schrif
telijk te vervoegen ouder no. 401 aan
het Bar, GoodABhe Courant, Markt 11.
Tftil. InL 02O.
Tol. led.
431 200
VP If van Dlslrlbull*.
ZA&BHUAÖ 18 JANUARI 1919.
bouwJbegrostin©, dis os Onderwijs san ds
.arde aal ztyn.
i
Daarna ween Onderwijs.
Met zeer weinig oppositie is de instel ling
tan d«n Qntierwjjprsad er doos gegaan. A:-
lè«v de. Kroyt verwnehtte er niet veel van
en wilde de scholieren den Onderwijsraad
moe laten kiezen. Het past wonderwel ia
het eyeteem ven aolrtatenraden. gwhrnge-
neftraden en einder onraad!
Men is thans gevorderd tot de afdeeling
Kunsten en Wetenschappen. Het onderwas
is m een lange, matte discussie afgedaan,
op oen paair stemmingen na, omdat d<| noo-
dage stomroers daartoe ontbraken.
lelaor geen oveuhassting voor dit ontwerp,
v/aalkver de onderwijzerset-ganisatifes rog
yeen oordeel hebfeoa kunnen uitspreken
«loodig, maar de Kamer meende* dat de
wehadMi vam deze organisaties wel kende;
*ij beMoot reeda UmRiib tot, behamdeling in de
ceotks.
Nog probeerde de heer Wijnkoop om zijn
interpellatie ter za|e v*4| het niet toelaten
van dsn Russischen; gezant spoedig hehan-
d«|l t» lougau zio moOBlyk onmMMlUfc
i deze poging
Ij TWEEDE KA Mm
Regeling'van werkzaamheden. Onderwijs.
President Wilson. Een waarschuwing
Voor Wijnkoop. Vragen vnn Kamerleden.
Na ean reoes heeft di ftamar «itijd lieè1
wat Ingekomen stukken af te doen np
voorts haar agead» same* ff - ateÜAS. Ea».
ianga reeks wetsontwerpen gaat naar da
ifdeéUiunan, oA. dat batralfcAd»db Omlir- --
Wel wilde d€ lieer ^ewlonden èn aan Wijnkoop en dr. vki Ra.
De belangstel ling was niat groot.
f De meeste baiamgstellihg was nog Ivoor
het garucht van den dood van Liehkiecht
wv Roaa Lraxemhwrg, de avondbladen warden
Eiteyin voorgelegd. Uiterlijk waè het
aan hen te beepeuren, dat de tüjding
steric ontroerde..Toch moet er veel z{jn
Omgegaan jn de leidei» der Nedèrlandscho
oonimunieten, dia, naar men zegt, juist «peer
met plannen omgaan. En nu dr. Liebtovpcht
«en; Rota Luxemburg gedood. Do risico van
bet bèidryf!
- 4- Iw.JJnLnl. 1t - 31 f| gr
iw— nooMSvttiCb LiavHHxmw. imm
ai
die verkl
r och zelf
verplichtt
De heer
en deze sta;
rokeal
utrala
Het sala
heeft zijn
tie van de
behandelen
Tegen de
speciaal
Na do negjpling van werkzaamheden werd
voortgegaan met de bogrooting vöbr on der-
wy», ^raarin 'de Kamer drie weken' g|
i« hl dven «teken. oVan de rede'
verfje'jden #y in dedeerète plaati
kten h'éar K.
de hoer Oseenjijborp v^
had loeii hjj <M opetil
staatssohool 4
.sprak voor de' frttctii
standpunt, dat'<le bi
ot volledige g^lijilj;st<i|ling dient'te
nageleefd. Ovérigeroj pleittie hü voor uit
breiding! van don leerplicht tot het 14e jaar,
vermindering van deiiandhoaw-venoven en
verstrekking van kleediug en schoeisel,
Wanmoer ook de hw de Muralt zich ver»
klaart voor royale of 'loyale uitvoering vaa
art* 192 der Grondwet, dan bedoelt hij daart
mede niet, dAt hij onvoorwaardelijk elk
voorstel van e«t' rechtschen minister aan
vaardt.
t thans is voorgesteld,
hij wenscht de kwej.
<|web-herzienmg partieel te
in, Limburg woar-
„rooaem" de dupe zijn,
kwam de heer de Jonge op. Men ontziet
zich niet de kinderen op te stoken tegen de
ouders.
Minister de Visser heeft in breede Hjnen.
zijn werkplan ontvouwd.
Ter bevordering van de Zondagsrust zul.
ien vereenigingen voor de lichamelQke op
voeding alleen subsidie krijgen onder voor
waarde, dat de spelen Zón iags niat vóór
's middags één uur zullen aanvangen.
Het rapport der Bevuedigingscom missie
blijft voor den MJmiater riahtsnoer bij zyn
plannen. Geen verzwakking van de waarbor
gen wenscht. hij, dodh hij acht de aalar'sver-
betering voor de onderwijzers te zeer ur.
gent da» dat hij dezen wil laten wachten op
de volledige herziening. Voor de herziening
'leed hife een krachtig beroep op alle par
tijen. Hij wil de onderdeel*» afzonderlijk
behandelen, maar toch zorgen voor een
geheel, zoodai het onderwijs niet meer uit
brokstukken is samengesteld, gelijk than»
het geval is. Scherpe scheiding is noodag
tusscben alle voorbereidend onderwijs en
eind-onderwijs.
De landbouw-verioven zijn ten doode op
geschreven. De Minister is er sterk tegen
en overweegt afschaffing zoo noodig met
een overgangsmaatregel door een langere
zomervacantie. Uitbreiding van den leer.
tijd achtte hij een dringenden eisch, voor
uitbreiding van den leerplicht gevoelt hjj
niet veel.
De rede maakte een goeden indrux.
Hoofddoel van den Minister is verheffing
van het onderwij® en om te bereiken
riep hij aller medewerking in.
Eenigen tijd geleden heeft H. M. de Ko
ningin een uatnoodiging gericht tot Presi
dent Wilson om tijden® zijn verblijf in
Europa ook e«n bezoek te brengen aan ons
land. Bekend is, dat de President het verzoek
in beraad hield, omdat hij niet wist of hy
daarvoor gelegenheid zou hebben. De Voor
zitter der Kamer meende, dat de Regeering
«r prijs op stelde, wanneer de Kamer zou
willen uitspreken, dat ook zij zeer gaarne
den Resident in ons midden zag. Hij stei-
de daarom voor, dat de Kamer zoodanige
uitspraak deed. Een hartelijk applaus weer.
klonk. Alleen de heer Wijnkoop scheen het
»iiet goed te vinden. Hij vroeg het woon.'
ma&r de Voorzitter gaf het hem niet en met
bl tegen 17 stemmen weigerde de Kamer
hem het woord. Een deel der S. D. A. P.
temde vóór het verzoek van den heer Wijn
koop.
De uitspraak van de Kamer zal alge mee.
b® toejuiching vinden. Het Nederlandsche
volk ia nimmer spontaan in rijn uitingen m
de invitatie van de Regeering heeft slechts
weinig weerklank gevonden. Nu in de volxa-
verfcegenwoordiging op zoo ondubbelzmnigo
wijze is gebleken, dat ma» de komst van
den President op grooten prijs stelt, kan
dat stellig meewerken om inwilliging te
«rijgen van het verzoek.
Op zijn verzoek is den heer Sanne® var.
i*VWleend vngen te- richten tot Mi
nister-van IJaselsteijn in zake de melkvoor-
isning, speciaal te Amsterdam. De gele-
gwihaid daartoe zal gegeven worden bü de
tigemaena beschouwingen over de T..^
a Voorzitter heeft medegedeeld, dat de
jen, die Kamerleden schriftelijk aan Mi-
.«tisWrs zenden «n die tot dusver „verfcrou-
TJk" ter kennis van d» Kamerleden wer-
i gebracht, 1 voortaan niet meer vertrou-
ijk zijn. ,Het werd tijd. Die „vertrouwe-
e" vrajjLn vond men dagelijks in de
pers verrtritó en een goeden grond voor die
gdfceimzinr|gheid hebben we trouwens niip-
m«r vernomen. Deze vragen, vaak voor het
publiek van groot belang, «uilen dus voort
aan langs d^n jikon Lnklijken weg gepubli-
oeerd worden.
Op dit punt was de Eerste Kamer voor
dan de Tweedel
Ot G-urtndig en het
wetsontwerp-Schaper.
1 iluo.. C. 1,jy.U Jb.. I,. U.
j,iaOJuv>ui.o*ftrc4ai^-.riLA|ip ii«.y.vüL.n. u<.n
4 ui vufüuiux mei ikut w«»a^n.»e.p
liij vv|j.»k éi up u^t ua ijlwlo.
xuAooriug vtt.i eau v>etMU4j*ien aj.,*
|JU uXMUA^a^g tiiaus OjM. uOOw 6\\ft
OUdf/lliUJlA^e UlOUUCUCil Jl,| iML JUet Ü-'"
jiuc YVXVWRaOuuU UUVLiriVKlAakpUCull WOru4
/jrioaMAUÜM, Wa«xniOae Zij COli K«r gK.LUO.L
■jteutiu (jopraet rieuueu t>»er ue ve.^..^
aii Ucu po.iriJMjagAjxijcutirfücn leo.Uj vuo
*r*>eu4.r® van <0 op üj j.ar En toon a*b-
»t' WO utur mei ejn z»ok^to d^e.i, die
.*«11 liet uiuefSte pülajig Xan zij n VOkat ou/e
u..0ki«*.rni cd ü.e we« met Oen. ivoOui^e..
jtusi mag worucu otULuKtoid.
ua dLw.jver vestigt dm ue aaiMl.iclw op
.**t «jcvKitc uettaug van ue wojue dtv iu
aatimg va» ucn aomiorcnnaj, u*s wtj weei
HP uw vr.jo oiarat met net bufteaund a l
*j«i mooien OJnCoricordu, of waeu.eec u».
a.ii.tiiia.au Q.i.8 iiicr conoorroniic «an.oo -
ue tpurdteuerd van iu*. o.AwuCpvdsua-
p*ir wijzen iu -mu moinur-e vu» antrtO„r.
jp ue giuisuge ervartog m do door dui.
■eer ze-f medo ge.eLe nuuu.i<fa-
iW* IrJ tloag^iu mei den o-urigjeö w*r*.-
*4 opdeu«*wi, maar de seftnj ver uci.t de
jiwiiwte wol wat vooroarig, aan ez-Lda
tn aiie iaidusmiieua zuUuen ku*j-
-Ji wuruoir oervi-c. jn e*n. aijem.ono m.-
nuoiauricK w omt naoSt veen m**iumow j»u.
1O6 v\.Oi oaiauwerk v*r.ic.,t jja r cLt laat-
AC wor.v o»«r het alzeiiM*». v* rinocu.,d i>
t inispiit kian^ veMiisoht, lad e.a te l^n0e
.«Awifcija'tut miaiuer inteusioi wtvXau. vo.r
.vuiuguAxien, die' wvr-ituven bedrf..«Li, gedt
oze ntügiQ.ij ahuii vaa productevenuocgwi*»
^ur eenuwui van tyd ia Kwrverea WoT-aju
uot 'in vvo.i auoge mate.
iets a-«lor0 is h;f oj. do z.g. ma=ev-..a-
.ojiub ui vorso.ii Ijode utiuotrtoón, v.a r
jut wer.tiiuig gelieol overLoeicsottdiul en uo
*n vloed vm 4«w man, die net Weinctuig ue-
.jeat, op de pooducuis gering is ts «ah
■on. Daar zal ver*ortrog van Wexkt.jddu
•vdt met produotteveruiiid.-ii ig ^aar
.aan» Gaiuküi^ k ju.st by uit so.rt
venx iio* looa veelal een factor ia» niji-
.er betoe-ems en wordt aan dea auieirm
.*ud aio de ve^oete.uig der pnodic.iviD t
vaa deze Sfoort wer-t.ii3en me. snuoes ejo
Om>oto mate van .industrieel v. x.^aft b*-
^toad, zoadat de bezwaren op den duur
zijn te ovorwlnnen.
i>e ervaring - gaat de heer St>rk voert
- dóe wij met dea. kor»er<.n wee .tijd Op-
daa, ia over het geaeel guiioti^ eo op groau
.iee egvatriog moea ik te nio^en z-g^im
vaaaaer ia een iabriek gedurende Puim o
iron per dag werKelij»t Vlijtig wordt ge
vonk., ie deze Ajd in de meeste balnjyan
Un^ genoog.
...tiaair zijn overtuiging over hot wei-
«iielijwe dot onze indusa»iöïle anlwikke-
ing ziuh bowcy» in de richting van werk
.yd ver .coring, neemt niet weg, dat net
en groote lout is te achten, da. tinos ,a
*n aantal gemeenten een 8^urigc werkd1^
4 zalJs een -45 urige werkweek is i .ge
oer 1, zolder dat maa tracht, d n urb -i-
-or te. ons tot Intens ie ^er axbtid te b.ou-
5r}, on zonder (la* mm onderscheid maak',
twaolien verseliillende soorten va» airbe.d.
ifet is tooh ean dwaasheid, dat baltenwer*.
«ist zouder of mat onvoldoend tep« U i
livtiteloniisgsmesmteii gelijk wordt gnsod
bijv mgespanneo stokorsagbeld. i» e».i
■leotrisohe oentrafc met intnsief 6 drijf
hosv^sl werk ligt dear niet tia<catn,
wuamrtMr een «oo korte werktijd vosrioo
ptg omaoidig moet worden g-ectu. Aan
m wedloop d?r idaeën in d n mo»d van
s»me ilecëilooze raadMeien danit men
loos «leze maatregelen, dl« e-EorbiWüA
•«floiaerderiog van gemeore.ebol9®t o© n en
."«i productiekosten - direct en kidircot-
en gmvoJJge zulk» habbei. Want de v«r
«Kring der werktijden ga t met groote ver
loogtng der weekloonen g«pa rd. Iedar »a-
lusArfoo! mat vvranriro»rd 1 j Wheètsrn f
vrv^jgt zich bij hat- «pdMtaMt v»a deze»
wa^n btyxMsfti al, tok walk sa» do wie
'i-s ons zm voeren.'*'
Ten aanzien van het ontworjHÖehapor,
aagt scihr., dat dit a!» «sn ematlg stuk
wwk i» te beschouwen en, ook als bot
mooni worutn rogetrófcaen
uiftKiu voor
o- B ngcsnugiioulwerp, iieofL het ais voor
beeld een goede Uaa vorrioht. Do hoor
ritork betreurt bet oatoutr» dat uit hat out-
worp» onder da» indrua van. do „rooua
week, «Ito avsrgui«absp»Kii«sft gtwobrapl
ayn
Do. Ihmt btoari hoopt daarom, dat dé
mutiater vaa Affbsid In hot duor heao la
te Oiauen woteontwsrp ororganfMormijaen
opneemt, die in Ui van industrieën noo
dig iuliou wezen. Do wetteiyke raaairo*
gi-leu, die hier te lands genomen worden,
zullen m o\ ereenwumiining moekn zyn.
mot do buitaoiandMfthe. in dié opzicht
üeed| i- eon nog met door dea humt-
schep, genat bevangen IndustriepriUa» in
Jiui^oluoud een hoBandsch afnemer een
grajrijige ervaring op. Een gereedstaand
vijrluiig koa nieé btooe» den door hem
gow#i»*cliton termijn vorsondeu worden
w^gKfiow -don „,4-atundeudag' directie der
•faling mooh Arsciraad wisteu hier te hel
pen; da voeowchrtlte» waren absol.uut.
Kiaaj: do woritlkdon zelf, ..d» bet werk
inyjfaen aflaveren, wtorpen hun „^stun-
dcril%' over boord voor een flinke tooi.
'l'qjRjn. hun op die befllnsel verzaking ge-
m het anéwoord ,^Ach,
die ftcioalpien. Gridver-
tiiupcn 1M dm Hauptzach.
MM wijst oj) een der_ oérdlnale j fouten
v«nll)|w« oatwürp-b<4iaper. De gcèeele re.
geling is veel te weinig lenig. Bij spoed-
eiach^nde reparatie^ bij afmaken van ma-
chinerieéo, die op eea bepaalden dag,
op| oen bepaald unï zette, gereed moeten
zijp, daar ze verscheept moeten worden,
ia.a^nls het verrichten van veel langer
overWejrk door bepaalde' personen noodig
eu schrijver noemt het evenzeer in
strijd^) mefcl bet belang van den ambltieu-
eea werkman als van het w$rk zelf,
do bkemmerifiten tegen
hand«klng te groot rijn.
vlotte be-
Da Evangtllipredlklng tn d«
soilate vraagttukkin.
pïof. Dn Slo tem aker heeft Woensdag j.l
te Leiden in een buitengewone class cale
vergadering eem achttal ate'.lmgan verde
digd over da Evangelieprediking en de eo-
te vraagstukken.
v de eerste plaats toonde spreker aan,
dat da Envangeiiepredikingun niet buiter
de sociale vraagstukke» omgaan, omdat
deze een zedelijk-gee»telyke zjjde bobben,
In het licht staan van de H. Schrift en
evenzeer als de intiem geestelijke vraag
stukken waarde hebben voor den daenst van
God In den tegen woon', i gen tyd riaan
zelfs voor zeer velen de sociale vragen in
het midden va» het cuktuurvraagstuk en is
er du® ten dezen voor de prediking een extra
taak weggelegd ta een axtga kans.
Vele menschen, die niet meer naar de
keek gaan, «tellen levendig belang in so.
ciale vraagstukken. Spreker, die dtkwjjU
«a«r volksvergaderingen gaat, en er ook
wel spreekt, weert het by ervaring. De
Evangelieprediking, die de sociale vraag
stukken ma®kent, doet groote schade aan de
keak. Vanwege de verstrengeling der gsss-
Teljjke en der aardeche vragen kan de
Evangelieprediking de laatste niet ter zij
de laten, zelfs niet al wordt dit door het
doodzwijgen er van beproefd.
De opleiding tot predikant ia er met op
aingelegd den predikers een goed in zich',
te geven in de sociale vraagstukken. Er s
volgen» spreker gevaar, dat de bemoeienis
van de prediking met het sociale leven zich
bepaalt tot incidenteel e opmerkingen en
ongemotiveerde onbillijkheden of gewaag
de lofprijzingen.
Ter vermijding van dit gevaar ware de
eieeh van bestudeering der sociale vraag,
stukken in den studententijd het beate mid
del, dbch waar dit tot dusverre zeer gebrek
kig; ia geschied, moet thans deze bestu dee
ring iri de pastorie en ia het volle men-
schenleven plaat» vinden. De prediking zal
zich echter moeten onthouden van het of.
dalen in sociale bij zonderheden en het behan
delen van actueele sociale middelen, doch
zy zal «e grondgedachten moeten in het
licht stellen en aan het Evangelie toetsen
of omgekeerd do sociale grondgedachter.
van hot Evangelie moeten blootleggen.
apretoer waarschuwde- voor de methode,
waarop de Katholieke Kerk het sociale
vraagstuk behandelt. Al® protestanten
moeten wy er voor w-aken, dot wij het
voorbeeld ven Rome niet volgen. Wnnt dit
knechting van het geweten. Zeer on
langs took is er een nrnnifeat verochenen
van de 5 biaechoppen in one land, waarin
de roomsche arbeider gedreigd wordt met
onthouding van den biecht en begcaving tfi
ongewijde aarde, als hjj lid blijft van ee»
niet-chriatelyke vakorganisatie. In de kerk
mogen de protestanten alleen absolute din
gen zeggen, geen dingen dia betwistbaar
zyn. Ook moet de prediking altijd op haar
hoeda zyn tegen het in een kerk altijd loe_
nand gevaar van algemeen conservatisme,
■onder oog voor de eischen van een nieuwen
tü<h Het is wel eigenaardig, dat kerkelij
ke menachen altyd verschil hebben over
oude dingen, die vroeger gebeurd zijn. tw-
wyi miet-karkolyke mensshen altijd strij.
den over actueel# vraagstukken.
Met iuama moet de Evangelieprediking
rich wachten voor sociaal conaervatsme,
dat in schyn of in werkelijkheid de bestaan
de sociale orde al» normaal of normatief
aanwaardt Al® de Bnvangelieprediking *n
den door apr. aangegeven geest haar taak
vervult, dan doet zij het werk, door Go
aalf opgedragen.
UW Wil
Hét 8.» ai sr Mil Van Pro sa en das I
Dot, zooéto guroold, de heer Vaaürdh-
□endael vrij uitgaat voor dea atrafraoh-
tea, de „Nleawa itott. Crt." wil het ge-
tooveü; aten aan, la. om dotuooraUsch
landje heel' wet zeggen, eu heel wat doen
- het to ia November nog weer geble
ken - zonder In onaangename aauraklug
luw dea stmfawhtor te koaiea
Voor dea lwer Van Groaueadael moet
dal eohtor het voornaamste ni«* zijn. Waar
hot voor hwo, in zijffa poel tl ui van volk»
ver ugeuwoordiger, ib do oerste plaats
opj aankomt, dit- Gaat hij voor de
reshtbamy der jzuMlsk* opinie «vawtaar
vrij uit f
Ter beantwoording dezer vraag releveert
de* N- K. C'4. den, dok door aw» vermel
den brief vnn den beer Van der Lendo
In. de LAratmrgor Koerier. Het blad zal
over de dpele nuchter inaterieelo, deel»
ideëel actbvimJeche opvallingen van den
zonderling rar. Van GroenesaJaed oèet in
ditcussio treden, maar "egt
„Hoi men verleden zomer, toen de
heer Van Mfoenendael tot Knraejrvld werd
verkozen, zijne opvattingen geweien, dan
lijdt het geen twijfel, dal dszo „avant-
«>ut LAnburgerniet op de oandidaten-
lijst zou zyn gebracht Hij mist het
eerste vereisohte, om een goed Kamer
lid ie kuhnjn weeenj avanMoui-Neder-
léndor te zyn, hei verlangen, om goed
au bloed Veil te hebben voor Nederland.
Zjjuo verklaring is dn» ee«ve vergif
«ing geweeet. Aan de «lieaera kan deee
vergissing niet worden vervreten, wel
echter san den heer Van Groenendsei
*lfv dis, dunkt ons, aan zijn atambooiu
verpliolit ware geweest, zij» oud-Noder-
lkridsoiie Opvattingen voor zijae oandl
daaéteUdpgi ruchtbaar te nutken.
Een Kamerlid we§. te krijgoa die het
vort rouwt» niet heeft ia heel moeilijk
Kamerlid blijven tegen dan wensab van
dei kuoera vereteoht weinig talent. De
kiezers kiannea eleohte eon beroep doen
opi het eergevoel, hei fetsoen van den-
gern, die door eea» vergissing naar he*
Binnenhof ging.
„Clt zulk een beroep in dk geval veel
«uooen hebben cal, meg twijfelachtig
worden genoemd. De heer Van Groe-
Uendsel is tot nu toé, naar het schijnt,
ongevoelig gebleven voor den publteken
•uulrang, die reeds Kv. in de Umburg-
«tehe pare werd uitgeoefend. Mteechion
heeft men do roebte snaar nog nieé we
ten te vetten. Men heeft cich op zijn
fétsoen tegenover de kiezer# beroepen
U* het patricisch geslacht van den hoer
Van Groeeendael beroept men zich op
zijne verplichtingen tegenover zijn voor-
^adecen.
Meneer Va» Groenendael, wij vreezee,
«o® gij niet een een oordiat be-
sjuit komt, uwe voorvadqren u zullen
dbsavoueeren. «"ij, ntetlge Nederlanders,
riiUlen voor ons zeiven niet spreken
onze wre»otieo en vertengens. onze op-
NWtilngon van eerlijkheid en van w«
past of niet past. stellen «wij niet Ion-
©er op den voorgrond, maar wilt gij
tei hausati om een Ktmerzetel in ons
onwaardige laad een brouille in do voor
vaderlijke familie riekeeren
Dat kan tooh uwe bedoeling alri zijn."
SodaaLDemocratie en bolsjewisme.
D-4. ,,u<n vul* tour ut U;beu oj*jrwikUs
'*ri- waeabtad' „ua Loods «eer be
jTy pulyji. mm te Bee.ij n z.c^ atspetéi u,
Mutetodwng, neé bumjroAH van du so
oijsdKLeuujocvAUu zej. y ia grckH gdormr-
*ea oaaot ds vottTdaurencte poopa^vi.da um.
iwwj teuzeu, Ite bij de uia.eas gjesui»irf.
-auien weaken da Klaa*snswijd m*4 ow
rw»Uita«it vUarv*au, de ra.al.uie
-tk* Kretja ueeft zy Mmg^hoVvn to. h<-t
AUVuTdCisch ttusmny, het imp r.al.atsoh
AJdK-fGuutnd en in ~et re li; demaur«4i9*-u
.5eJen**nki, «diean om luuir partij ^ro», e
uevmEtAtfoa. ba, bas.a awppan wite«ui al
—mg. dst het wound „knasöaaatrij i* nit
iexcrnjk moest word» opgevat omdut da
^-ryd, ooasequeul uookggvowca, ri.o.t» d.
ai*4itic.isippy kun oi,UrkiH<n tn da a b,
ien» toe sAioi* o.feru uisAcn en dat metau
revolutie wel pulltieke rechte» dxsh ga. 14
fludrosjite vjordeel.-u voor au mine ld
.td«a» Wouden wjfüen VtrkrgntOch
^uig «d- iu de mee-K democra,.8o.ie laiv.eu
ouOer hun lekiéug en gO JdKeurtog de ueé,
ou#e, iiii>L-iueuue propa^uuis do*>r.
Lte sociJadrdamocrstk hirii aldus wittens
an wetuae hut voüt liairogeu. Ma«r rij
i*rfi teg«>ij.kerujd ia h*sr oacumng gJoici
(«os groep vaji dwepers, voor wie de b.-
fngpen ..ki«H8en»trijd en revolut ewe!
legphjk realiteiten bleven, wannuisc met
alk» knvebt en zelfs de minst geooriouifc
miltl-tlan. mosst worden gestroeid «1 <y«
oeitate msdadflgerM, tie vlaaien op lat m©
mnt dat oproer hen in «iaat zou stellen
in t hoerscltzccCu en disrlijkhrid den teu
gil te vieren.
De oor«oy; Iteo/t gehcele voIksd««-kn me;
iijn misère aacig»ta«t en geestcfijk do n
ootaariten en op dezen h»V.b.vi de dweper-
schurken vat Het anarcltteuic van de
i (-eeft 7/oh als inasee-v.irBCrtiijnse rer-
t>oari. Da klasseietrijd en de rwvólujle vio-
ren fitSne hoogtij or wordt xo rnléM. ge
piuodord, gemoord, er wordt gewerkt mot
Ie dfcetiituur van het nroMaria-nt en dat
illes onvlat #ïCiftri-4emoü*i 1 f-« ;h»a-
r!«n d» voor yerwezanlijking nletva bai*
zijn, tot werkelijkheid gemaakt dienen te
woralen.
Meiuwsftrdige namenloop van omstandig
beda-t 1 De Bolsjewisten vinden tbruis aan
hun. h0«Al hun eigen feestelijk» vader*,
hun I,«klere van nog kort geleden, hun op
voeder» i|a de begripptei vaa kUwteielivjd
en revoluti# de mannen die door dk*i Jeu
gfv\ do positie hebben vorworvem, dto zij
tiaqs. zij het met ger ng suooeg, innemen
?M moritr», om zloh te handhaven t"g*o
hatgeen zij zei# a's een mlsda^g town
'rinbteAn, Hon tégen leer en te"
tuvoate# prys geve» am w.rpen kt
ite uriuun uar lusffltouania oLtuknLu de»
votws.
Eu tooh kuuoen z(j niet meer do» hal»
wsur doett. Uuen groep beoci m.udvr wc
pouon tegen hut üomjewismv, dm\ Juist de
«HtidAidtMiMorsfttMMe, die ImH ausk gele-
ant iiov.it om (Ml Ontaarding dor maaoa
tut dsatruoMe to bevruchten, dto uog uoor
te veie bsnduu as» ds leuraxcilaigeu en
auu de personen der bous/iwitetetho Udders
te gooaudon out het kwaad met ziju u ut
tel nil to rorion Dat wema |U> Kiohhorn»,
do Liobkncohts on de hosas Luuumiurg,
en zij proflteeron ervan. Wordt het hut
ou* oogunhtik te benauwd, dan kunuen zij
altijd ue groep dor onaihaukeiij«en ambit-
sueron, em de samy|heki ven bottedeut uw
te vsrz wtikstt.
De oookwil dumocratte kou zioii van hu4
BdriUiewinmo riet vortoMon, hot ia de gif-
ugp angoi »u itaar staart, e» ai* wdterptoiun
z4 zy er door \em.eivgd wurdux.
too zul da nwolutio (ri»lurite«i, niat om-
dof zij hu DultsdiKUkl geon r o-t vaa ha-
i.eui hoeft gonad, moor omdat zij griekl
w«pd door de soc. domuorei.lo, die iryfdg
jtt*r Mg hwft gopre.lL» ecu ruvotetta zoo
als zy uiinuMtr rvebt van beauua a J WPy*
BINNENLAND.
De munitieaanmaak in 1919W
ingedüouu U ol'U wotsuutwerp lot véet-
ai«.aig vui de bi-groutiug Vau ktkuOMtett
ooi ULjavia «*u uei olsw.x»L.lhcdriJ
uU
rioro.voud is op d« vorvaftrd guog. téc
urikMVu van Nxlottamd, vu» f 1. ÜU.OOU
aai awdÉCjus, l LóuO-OwO oo» da b l^e.,
1 1ÜÜ.ÜUÜ a-Ai 2\ OcuuteUMT^i, a xóu Q»
aau t eaiiistukkon en f 2&.CM) aan out
tU4*Kon, tirwij 1 voorts voor ie oiuug van
.sutiott.- luuifa D lieste.d 1 ö.uOj 0 aou
guljoos, f IjOCO.oOü aan havvj gud n»,
i uüO üOO aan yt guiJens f l.afMd-Ott* 1 on
1/10 ^muc.is, 1 2ÜÖ.0U0 aaji 2,i t^n jljkl 11,
f jOü.üüO sou 1 ouaUtuluou sa t liKl.üO)
ouji >i oonstuKkea.
dkrowend wordt derhalve op d.n aan-
lus iA In 1919 van lil OüO DOU inuni-éak*
4A3H tegen t45.OBO.O00 «tu*a welks op liet
oog» v".uv*ciij k. uiuutprogiraiuiiia voor 1910
VO0JMWOUL
Vsrboaiing der duurtcbjjxlagen.
Voorstellen tot extra-uitiucrringen san
ingediend zijn «svow.-st woptomwrpsB
l#q verhouding van ri.e iiOü* istunktli der
oLteteuayrxwsig voor LulJ eu van oib o»
airtAutotgvn dor oLwuabudry von. De r g.-.;-
rntg 18 vaa inouning. dat Int oauouve i.tg
vatlLaai de tegeuius*AOudug,, wuLr>- vulgAtt»
dm di|Jrteuy»wgfv\goiing voor iplo toc-
gt*u»id ain uuil, «Us ouder d'e rugul.ug
4te<L, eonigertnaue to veruoogmu
yourgesicad wordt, alrfoog e-n e*lr.i-tsr-
luijn van dua bysiag (hoofd- ai kiaider-
uypéj©> Uil te nawWO. l«»te oitia-t vrnujii
au4 wttauHOiteit wtuc-te wojden uauov«uud
ao» tvon, <la tauus nog een b(trokki»ig be-
ktoivlea, du» up duurvAwijauag - (ujur do
duacvour uestsande regelu,g - MUupnwOL
gerit. L>e mikeerkig zul to he-, a gwui<«v
o»ri.-^4jen 25 pC'i. van izot b drag, iwywatk
aolteia(»g)ii«ribonde am i duur^bijidag O vee
u<i jaar ldü htvd genoten.
Vrouwenkiesrecht.
De Vrije Vrouwen Vore*'Iii^ing heeft zich
u>tt de .Staatsoommiseie tut voorbereiding
dof Groiuiwowherz'oiuug: gewend met 1n*
verzoek, wijziging vaa uri. dO eu daar-
iiuti varband houdende artikelen binueude
der voorstallen tol GronAlweani«*zie-
uing te willen brengen, in dier voeye,
dat bet vrouwmklearechtvraagsuuk tot een
fingle oftoseing wordt gebracht
Dü Vereenigiiig heeft zioh voorts gewend
tot. dsn minister van ütanenUuidoche Za
ke» met net dringend verzoek, doriabte-
commteKle betreffendo de grondwetoborzle-
u.Qg int tt breiden door de Ixmoenüng
vso één of mear vrouwen, die geacht
kugne» worden zoowel met theorie als
praktijk van ons «teateivcht vertrouwd
te aijn.
Export va» confectie.
Qo direcxeur van de Kij kaKleedingTOör-
zieping, de hear U. Hertzberger, heelt
aan hei hoofdbestuur van den Bood vaa
Nedert. U> idecii ef abrikonteu meegsdewid
dau in zake den door do contuciL'-fabrl-
kanten urlangdisi export, binnen ai»en-
banen tijd door h« l>epar(iMiiant v. Land
bouw een gunstige beslissing zal worden
genomen.
Ac tl# van Meclsgenten.
Binnenkort is, naar men aan het„Vsd.''
moljit krachtige actie van de agenten deur
NiyerUuwlsolm medfW>r4cken t» verwaoli-
te», terwijl een toenomsodo ontevreden,
heif steute meer tot uiting begint te ko-
ïutA Z^j voelen zich nén o! meer do
dupe van de tuwohon het Centraal Brood-
kanioor en het Rijkagraariwireau gerezen
kwssties. Vóór den oorlog hadden deze
honderd#» agoafen hun ctyitracten met de
fabrieken, waarin bepaald waa, dat zij
een zeker percentage provisie zouden ent-
angeo vaa edka l«al bloem of meel, die
lam fabriek In htm rayon oflèvort.
Toen in 1914 do regeering in de meel-
labrikske ingreep werd rastgeatedd, dat de
NedhrkaittlBche nHHÜfabrieken 25 cent per
100 kJÜogram aan hun agenten moesten
blijven ukkeereo, waarom ook die prij-
van meel en bloem met 10-25 wer
den verhoogd. Toen daarna het rayon-
stelset werd Ingevoerd, volgens hetwelk
een fabriek slechte in een bopoakl afzet-
gebied mee! mag leveren, an dus de eene
agent kans U«p geen, de andere rile pro-
visie te ontvangen, nam de regeering, om
dit bezwaar ie Ondervangen, di-A maatre
gel. de f 0.25 pee 100 kilo niet aan 4»,
meelfabrieken uit te betalen, doch zelf ts
behouden, om met do aldus vsrkragen ia-
kometen da agenten eohadriooa te aUftan
