BOTfrfLArrow winrt.
iDiegruiM© McefMntat
rugzewRRg van tie meeste beaoekle kxyga-
g®va»ig©lt® by de geallieerde rcgeeiligen
to bvgtoliei) eu boreui te zyn hoi Ouder-
lluge goederen ver k eer tuauchen hot bezet
te eu hot niet beauti© Duiiacklaud too .0
u/uui, vowio^voc werkloosheid en do
daaruit voortvloeiende oiigeregeldhed®
daardoor worden voorkomen.
Naar do „Berdner Zettung aw U.n ver
neemt zijn btj de onderhandelingen der
wapenet IsuuideooiniuioBie in lrler buten-
gewoon gewiahdgo verzachtingen van de
oorspronkelijke voorwaarden der entente
bereik*. lie termijn voor hei a/iev«xen der
landbouwmachine© wead toi 1 Junt 1»19
uitgebreid. Voorto fa h\* den Duiwctheu
onderhandelaars golukt or door te krij- I
gen, dat er eon bepaakl aantal der uk ie I
leveren machine» tn het verdrag ui* meer
worden aangeduid, doch dat slechte in
beginsel ia vastgesteld, dat do lamÜxAiw-
uiachlnea zijn af te leveren. Reeds ia
met Ik* opstellen van ceg lij at der in
het rijk aanwezige machines een begin ge
maakt.
Do totalio waarde dor af te leveren ma-
cMm» tadxaagi 7S toniio.» mark, d. w.
t bij lovende» van vijl iiumndon WO.OjO
mark per da» Uit bedrug ia aieohl» iet
tioiido gedeelte van de Vaarde dor oor
spronkelijke gottaohte 600 Iwonwt.mon oq
eui 19.000 wagon».
De mF'tadre otMwniaeie, betont met het
onderzoek, in zake do a^ai re-Li eb coecht-
Roea Luxemburg, heeft een bolooning van
10.000 Mark toegezegd aan hem, die hoi
drama kan ophelderen.
OMEN» lUmnilUBi.
indienen Volgen» dat ontwerp bestaat net
I Duitsoue rijk ui* de staten,' die tot nu toe
I deel daarvan ulunaauttcn zoomede uit de
I gebieden, waarvan de bevolking uithoofde
I van het' zelfbeschikkingsrecht opneming ur
I het Duitsoue rijk verlangt eu U(j een
I rijkswet opgenomen wordt, liet staat bet
I Duiteche volk vrijzonder uiet de natio-
I nolo grenzen in hun tegenwoordige 11 luop
I rekanlng te houden, nieuwe vrije Duiteche
I stalen tn het rijk te stichten. Deze moe-
I ten op zijn minst twee miilioeu bewoners
I tellen. Lenige staten kunnen zich tot eon
I nieuwen vrijen staat vereenigen door on-
I deriing een staatsverdrag aan te gaan,
I dat door do volksvertefeuwbordigjug en
I rijksrogeerlug moet worden goedgekeurd.
I De voorrechten of nadoelen van geboor-
I te, stand, beroep of geloof zijn afgeschaft I
I De vrijheid der godsdienstige ovenuigtng
I en godtidl©a«*oefeniiQg is vaslgssteld. Over
I do verhouding tusuchon staat eu kerk zal
I een rijkswet do beginselen opstellen, Voor
I do toopaiwdng waarvan de wije Duiteche I
I staten hebben to zorgen.
I De rijksprosldent wordt door het heele I
I volk gokozen. Verkiesbaar is, wie zijn I
I 36ste lovenstjaar heeft voltooid en op zijn I
minst 10 jaar Duitecher fa. De rijkspre- I
I sident moet het rijk vertegenwoordigen, I
I op hem berust de uitvoerende macht. Het I
I ambt der presidenten voor de afzonder -
I Mjke landen k zeven jaar geldig. Hij
I kan herkozen worden.
I De riJlüBregeering bestaat uit rijkskan
selier en rijkwuinkters, dlo door don I
rijksprosident worden benoemd. Zij zijn
verantwoordelijk aan den Rijksdag, leder
I rijksminister is zelfstandig voor de za-
I kon in zijn ressort verantwoordelijk.
schikking al» vorenbedoeld de levensba-
I iaijgou van Nederland op het spel. Deze
lut> 3>tc overweging moest, volgens de over-
tuiuging der regeering, in dezen den door
slag geven.
Do inhoud van de regelingen kan ak
I volgt worden weergegeven.
'Ie onderscheiden vult tusschen- de re
geling met Amerika oenerzijde en die met
elk der overige landen anderzijds. De
laatstbedoelde regelingen dragen het ka
rakter van krediet verst* ekking
W«ü het aan Lngelaad te verleenen cre-
diet betreft, dit wordt tot een maximum
van f 76.000.000, in zes, maaudehjksche
termijnen verstrekt tegen 6 pCt. Engel-
sohe «ohatklatibrijoiteu met een looptijd
van vijf jaren «11 luidende ln guldens.
De krodioteu aan Frankrijk en ltalk
buloopen onderscheidenlijk f 30 miliioen en
f 18 utillioen, eveneens in zes, maaiido-
lijkischo termijnen te verstrekken tegen een
rente van 6 pC't. De kredieten worden
verleend aan bankgroepen dar genoemde
landan De Fraosoho groep wordt ge
vormd door het Crédit Lyonnob, het
Comptoir National d Eecompte an do Bain-
quo de Paris et des Pays Bas. Do ban
ken, welke de Italiaansche groep vor
men, zijn nog niet bekend. Intiusschen
houdt do Italiaansche overeenkomst in,
da», het consortium zal bestaan uit de
voornaamste Italiaansche banken onder
leiding van do Banca d'Italia.. Ak on»
dorpand worden onderscheidenlijk 6 pCk.
iransche en 5 pCk. It&lkan^che scJiat-
kistbiljetten in guldens gegeven en met
een overwaarde van reep. 20 pCt en 10
pCt.
Do Amerikannsche regeling strekt niet
tot het verleenen van krediet doah tot «de
wederzijdbclie beschikbaarstelling voor bei
de landen van betaalmiddelen in hun algen
valuta. Do bd«lukbaar«ted$ng geschiedt
op de volgende wijze: Nederland stelt h.
t. 1. of in do Nederlandsohe koloniën gul
dens ter boschikking van Amerika tot een
gemiddeld bedrag van ton hoogBte f 20 I
mil hoeft gulden voor elk© twee achtereen- I
volgende maanden van het tijdvak, waar-
I voor de algemeene economische qcliiklkkng
tuwchen beide landen van kracht te, der-
I halve tot een- maximum van f 120 mil
iioen. Hiertegenover stelt Amerika d. t
1 ter besobÉkking van Nederknd gelijke
bedragen in dofikrs tegen de goud-pari-
ueit.
De wijze van financieren dezer k/redio-
len heeft een punt van ernstige overwe
ging uitgemaakt. Reeds aanstonds rees de
vraag in hoever het mogelijk zou zijn
belanghebbenden te nopen een deel van
hei buitenlandse lie kredietpapier recht
strecks over te nemen Hiervoor zoudbn
in aanmerking kunnen komen de reedérs
en de lichamen en personen., die in de
I eerstkomende tijden wellicht belangrijke
hoeveelheden goederen aan de geassocieer
de landen zullei^ leveren. De regeCring is
J tot de slotsom gekomen, dat dwang, g©.
Istetö deze ware mogelijk, geen aanbeve
ling zou verdienen. Afgescheiden van de
practteohe uitvoerbaarheid is de regeering
van meening. dat het allerminst wensche-
I lijk ware, parficuliere bedrijven te nood
zaken oen deel hunner besohikbare midde-
I len op langen termijn vast te leggen. Dit
alles neemt uit den aard der zaak niet
I weg. dat de regeoring op de medewer
king van de zijde der zooeven genoem-
I de lichamen ten zeerste prijs stelt en ook
I met zal nailaten hiervan te doen blijken.
I Ir. elk geval dienen bijzondere voor-
zienihgen getroffen te worden. Het Ugt
naar de meaning der regeering voor do
I band, dat de overeeukoiiiBten voorzoover
deze oredlecvorotrelwing beoogen, van Ne
der taiuteche zijde worden uitgevoerd door
da Nederlandsohe Uitvoermaatechappij
Vrijgelaten schepen.
I Het inuuwteTue vtua OuitdnjOncLan« zaken
oeult liet volgende mede
Bnjuons eivi toiegwon vain Hr. Ms. ge-
z-uit te Londen zijia de volgenue schepen
-Ktor.ijd uoort de Br.tsohe rOgjeriiug in oe^
iidgi genomen, dun» vrgge.a,en de Pa-
iroomtj te LKuiiKenten, de Autanor teLi-
»orpool, de Noirdwijk te We-t Hardepoo..
Voorts neemt de Bntsche r,g,eiing.maat
roeien tot vr.j.acing van de Boeren te
i-onoen, de Dande te Leiui, de LoosdrcObt
en te IJsjvom te Londen, de Noord-uol-
und te Loitn, de Mercator te Mtddieaoro,
ie r r^el vnd en de Hengelo te Hgill «a de
aars te Londen.
I Ho .'entten zuilen worden mjgieiaten op
I de lijden, ni «ronder genoemd
uarf Januinti. de S.-hot.and te Huil, de
I v .1 «stroom tie landen, de Scheikstiroojn te
I 11x11, dw Tellus te Londen, de Lhberuen
in het itanxil van Biistod
diud Januari, de Qosvurland te Huil, de
faioliai'.us in een haven van hat Veren
Koninkrijk, de Lombok in «en havm van
het Ver. Koninkrijk, de Hoigland te Lou
l'«x, de Venus te Liiverpodï. de Gau,.er-
iaifl te Huil, de Mad&oe.i un een hav.>n
van l«* Ver. Koninkrijk, do Proieeeor
I Buijs ta Ho.ll, de DeWshaivcn nog met ba*
knmi
I 23 Jaiuiri, da Waad te Sunderlandge
durende Jaiuari de Boeroe ln het kanaal
van Bristol de tweede helt van Jaaua II
de Kambamgan un ei-o haven van h t Ver
K>ninirijk liegin Februari, de Se-ielaaid
te Londen 5
in-wild February de Yildum in een ha
ven van het Vèreen. Koninkrijk en de
Vlnixs/lwivon loonden 1 worde hel t van
Februari de Sint Philipsland ite Londen;
Ln don loop ven Februari de Roe sum ki
liet kttvial vnn Bristol
eüil Febnarl de St. Arenalaml te Lon
den, de Jacob, de Roohueeen. de van.
Henmatoarkl, de Pijnnoker Hordij h, ale te
Singvporo, de \-an Waerwijck te Hoo;kr»^j
ln Maart of April de TjitsrOoin te Horg
kong
De Sumatra zal evwieens worden vrij
geliim. Iliuuwntnent zijn geen anders gw-
gavwvi hekend.
Uitvoer uit Engeland.
Een Uejter-te.egxum uit Loodeu meldt dot
4 verbat vam ukvo«r weer van verdere
gotxieren ia opgeueven, wanzUKter koper
eu Aufdkjrwitou, eomuii^ie O-ieuuufttiLn, dro
gerij on, jatogoudareu, jutegu»o..s, Lu^wer-.
zdAiuzn, mkutraie oljtu, motoroLe, pe.ro-
«oumpKkLiucten en terpai hj nolle
Blij luns uit Londen door de Briteohe L-
gutno fcn Don Haag omvangen b*uc.it zijn
me '>qperkende bepalingen betrdLeuJe dén
uitvoer van smeeroi.öu uit Engeland tians
opgdhoven en zui.en voor be. oogenolik
auvourvxrguiiniagion vrijgevig verleend wor
den.
Wittebrood.
Naar de N Cru inelut, zal begin Fehr.
wittoorood van zoodanige quuilateit woiueu
gelüivaixi, dat liet ongeveer gelijk, te aan
uat van vóór den oonog D© sAmqaa.e.l.iig
zal bosman ujt 60 p(Jt. Amerikaanse.»© ter-
we, 3/>i pt't. iift.umi80ne tarwe en 12^
pUfc. roggo.
Het aardappelmeel, dat aan het tegen
woordige brood zijn miudor oangiaoameu
smaak ga f, zal dus niet meer voor do
saroenateliimg worden gebruikt
Requisitiebons.
De Miuteicr van Bui^nlandscho Zaken
gddit ma. Nederlanilors hter te lwida, die
ia. het bezit zijn van requisitieton» d r
Je Duitsxie overheden of muita-ren in be
zet gebied van België a/gegeven, in over
wftging hun bons naar het minteterl# van
ouioanjlaridaoha zaken op te zenden, 0pd1.1t
dtt ze kan doorzenden naar Hr Ms ge-
zantachap te Brussel, hetwe.k bereid i» de
bons aan de Be.gisch« regeering te uoen
toef.iomon ter overlegging a.tn de betrok
ken geine«ntebestarien.
Bij dio toezending der bons, die verge
zeld moet giBn van. de bjveaibedo*1 Idi> op-
gxv-ein, moet duidelijk vermeid worden aan
welk gomeentebesjuur zij motten word®
ovorgelogvi ook moeten duidelijk vermeld
worden de namen der eigenaren en hun
woonplaats of vroegero woonplaats In Bel
gië, adsmate hun tegenwoordig adres.
Bureau Nijverheid.
De N. R." Crt me.dt dat do heer G
Dorker, oaiorclno/ van liet huneou nij ver
hel 1, hot voorbeeld van den ohe< van di.
buiraau, iten heer P. Do.er, lieeft gevolgd
door ook ontslag uit a Kijk» dienst te
vragen.
Een economische schikking met
Duitschland
l>e onderhandeliijjpen tusaohèo Nederland
en Duwtso.mafiJ, Itebbeai, naar hit Hb,d
meld^, fihaaia geleid tot hét sluiten van een
sojilokükig, die zich iu noovdzaiik bt-paau
tat den uinvoer van vlscU en groent® naar
Duluttoaland, waartegenover een aanvoer
»-ain kolen m zout zal a.a&a.
Groote scheepswerven in Rotterdam.
v ue iN. 1». crt .s aan d n.ee.
a. 1. ue uroot, üoo.uiiigiea.euJ>ui»r<*>tout
uiu UeJi r.jiw»wajei«t.at ©ou VcTiof Vuu uuto
jju-an wr-oena. Li.l verjot uoadt verban.
..k* uo.t aankoop, ©.mg© jaren, gek-uen,
u.oar u© N v. Wutous aiaiiniuufaurk-k en
okJoieepsweri vau oenea.eu uur ia^k.
«ai p. ui- fü .H-A.„ g-kg®, tussen.n iaa
j.»ugsn» en öuj.wuaiu, vour d«<u aoi.1 g .an
oo.w.-ep-'ix/awworiiiii tot net iua.vtn «.n n*c
oiei.ea van nowpm. lig zai optrqikn at.
ou.'uiuux vuur net oouWcn •an do iuj...e
.ur*c.iuugi©q, waarheen de N.V. v^oune
-»«.« »s naar bourgf mdt.e.Ujd ovjr a:
oreuigian. LH> sc.iepen zoi.cn er no». Op
-jeukigeiu geboawu worden, maar im vaswt
dOAJu.111, af te sluiten met sompuouirwn. en
zai aumvangea met dtn bouw vau quu
«tok, dat tegelijkertijd voor 2 schep® var
-DO M. leugiö (d. k een sohqp v au e®
grootte tussaien de Kotteraam &a ue
riiivstaiMain inj zai kjumoeu «Jkn«.n en «*>k
voar kleine scwepea van luO M. loige
ecu sodx* standaarusonepenzou men kun
nen zeggen.
Ais deze nieuwe metnode van bouw,.»
van scnepon, uiilge.onden bij Widen, Vo-
do©t, ligt net in do bedoeling ©enz*iAie dok
te bouwen yoqc scnepen van 3u0 M. lengie
d. w. z. voor grooter sahep® dan ne
bekende Va/terland v® de Hamoarg-Ame-
rika-iijh)M® krijgt op deze wijze bflu,
vocwsellLig van de reuaaentage Merken,
V ©rii'r zou er ©en groot drijv©.id droog
Jok koman voor h<* opuemivn van «ctae-
pen vu*» 40.000 tun (de Statendam mat
plm. 32.000 ton).
Wanneer do scneepswerf met bijbehooren-
«io werken gereed is, zal zij, zoo diekle
ie hoer do Groot ons nog mede, e® grjo-
ter oppervlakte bea|aaia dan eenig» weri
tn Europa, grooter dus ook don die van
HarJand en Wolf te Belfast, waar o.a. de
Staicnlam en de Rotterdam op a.afpel zijn
gezok
Vreemdelingen in ou land.
Tai en mdt 15 Januari zijn in Neder
land biw:ii6ngieiromen 222.347 kngsgevange-
nen, waarvan 120 Aineritcanen, lA.756b^-
gen, 61.603 Engeiecheu, llJ.Ul'J Frtkaeehun
13^930 1 tal ionen, 15 Japanners,, 4303 Por-
cugeozen, 6021 Russen en 4316 Serviërs
Uit Nederland werden afgevoerd 2u2.250
krij fl^gevanganan, van wie 120 Araerika-
nun, 17j349 BeAjen, 64.417 EigeLdhen,
110103 lYanscfhco, 9.050 iti linen, 15 Ja
panners. 3725 Pontugeezen, 4170 RuSOtQ
en L30 Shrviërs.
Huldiging nagedachtenis Dr. Bos.
Naar de N. Prov. Gron. Crt. verneemt
zal «te naglediaohtenós van wijlen het Ka-
metnhl dr. Bos to Winschoten wonden ge-
oor 1 door het stióhten v.in ojvenbure
leeszaal cjaan ter plaat»t>. Daarvoor is t vans
door viéPjohilllende personen f 8085 bijen-
gebracht. Reeds heelt men een gebouw te
WuMohotea \-oor het doel op het oog.
Nationaal vredesfonds.
In aansla tbj van het bericht ln zak©
de fidohtt-ig ran een Nationaal Vr«di«f nis
kan worien meegedeeld, dat deêni<ieTe
vartl^tolling van het oomfcó voor ZjII
Hofttnrnd, onder voorzitterschap van prof
mr. W. van der Vltigt, he©1! plaats gehad.
Hel doel van het foods Is, gfcen uit all©
ueuhjn van os Und uqeeu te breu««n tq
te vurzaiiie.en wu gitoot fo.jtte, .«.ato
uaüil V mteatuius gukuuiki, uat voor de
kume.uto tquen krxoutig zal kuu®tn meaa
w<*t4>n aan Ue varueLiug van d© naiio-
udue kraoif. ui ons laud zoow©. op weten-
kooappelijtr ais op mauttoOappeLjk gs id.
.ju ocktiasing over de beateuiiuL^ vag
•iet fonds zal te gelegener tijd Wor.enDs-
lugj na handen van de KouLigJn. aiis noofd
den staat, met weuae keuze H M.
zidn zal wilted betlusteu.
Tot rnjdewenruig voor dat doei zal het
geheu-e NedertaiKuou© volk blnneako.t wor-
aen geroepen.
Het pro iuodaal oomitó voor Zuil-Hoiianj
is ©amengeetelJ als volgt
Voorzitter prof. mr. W. van. dar Vlugt
hoog eeraar te Leiden -, eecret irij J. w!
v® Aken Jr., commies n® hst dapari©^
mout van oorlog, s-Grareunag».
De gezant,te Bucaresk
Tot Nederi gezam ie Buoarest is be
noemd Dr. Hendrik P. N. Muiter, d© o©-
.vOiMte puoiioWt op eoonouiiach eu Mstp-
riiioo geuued.
De neer Muller, aanvankelijk lAer te
•kikte ki den hamiel werkz®m, vertoefde
Juoniu geruimen tgd in ituki-Afri®, weri
door de UioiversLeii van Kaapstad tot duo-
tor hojwifco oau.® bevorderd en was v«-
volgana consul-generaal van den Oqoqie-
vrijnieaai
ilg ledMe naJUan te s-Graivenhage b
ambtolooa border, tot hem op het ande
va» 1914 de leiding werd opgedrag® van
uet tot herborging der BegioO^e \tecJto-
tiitgnn opgerichte kamp te Nuuspeet.
Bond van Vrfle Liberalen.
De buitengew. Aig. venu&dertog van den
Band v® Vrge Libexui-en is /ateffla^mid.
aag te Udroont v^xorigezet anddr presi-
«fium van mr. H. C. Dreaselhiuy» te Deo
Haag.
ha zijn openiiigiswoiord deelde de voor
zitter mede, dat, ingevoge de opdracht das
.'ortg^ wraadermg, hot noold'bescuur eau
commjjsie heeft s-uniengeeteLi tot het u.t-
oronijen van ©en rapoort over na wijzi-
gingpn, welke in de Graxdwet beuooren te
waëton aangebracht. Benoemd weri ais lid
wo voorzitter de beor D. W. Sterk, lid
v® ile Eerste Kamer te Hengeloals lid
en onder-voorzitter prof. mr A. C. Vas-
ier van IJz®doorn, ld van d« Twisd©
Kamer te Leiden als lid en secnearos e
in.j. Johanna Naber te Ams^rvl®i j alj
leden mejj. Anna Polak te D® Haag an
de ivoeren mr. J. J v Boldauis te ^en
Haag, mr. H- J. KjoOttenbelt te Rotter
dam, mr. R. W. J. C. de Mont.iom Baxe,
rechter te "s Boson, Jhr. mr. F. W. van
Styrum. oud-lid der Tweede Kauier ta
Haarlem en nw. dr. J. A. v. Thtei, amb
tenaar O. M. bij het Kautoogeroehi is
i-toechit.
De voorzitter leidde vervolgens de be-
apnskinutoh in over da vaststelling der hou-
•iiug v® dan hand tegenover we.Llijk©
•>eparking van den arueidsuag. Hg be-
soiiouwvle dit onderwerp v® vrij -uoerual
.-dan<l|punt au zette de redenen uRe® wel-
.Te heb oen geleid S>t de houuing der rru-
iHaraton Ln Nov 1.1 He onuenra.-p moet
worten hesohouwd los v® het eoucreet
voorstal-Schaper. De Regeer.ng he«ft ©en
wetwoaiAwerp afgekondigd, dus di®, ge
wacht te wonlen wat dd zal brengen. N©-
Jerljind maa.it, m veigeLjlcjig met h.lbui-.
.enluind, wat den arbeidsduur betr©.t, g«©n
.teel* figuur. In diverse oedrijven eouter
•tomen gevalllen van ovarmatj|gen arbeiua-
duur bij nonnaling voor. Men zon dus met
emlg r®ht kunnen zeggen, dat hier reden
te voor arbeidsbescherming, z© kan wor
ien beschouwd als een torren van werz-
zaam.veid voor d© vrij -lLoerai.e pokti© jü©
vrxag te echter, of door bjpërkyng van
den arbeidsduur vo.>r volwassenen hel ai
gemeen beiung) niet wordt geschaad Naar
spr. s opvatting is de tegoujwtKwdige tijd
julsfe bijzonder geschikt tot het kivcaren
eoner wettelijke beperking van den ar-
b©idsdu*ir. Een verkorting vaa den w«k-
d>l tot 8 uur over de geheyle lijn van,
buidel 01 industrie behoet nL* te leid®
en zal ook niet leiden tot verminder ng
Jer productie. Een proefneming im.1 Lui oa
ring van den 8-urigen arbeudsdag i» iianx
aide«zins gemotiveerd.
Na eoni^e disoussie werd de volgende
ui/spraak autigenomen
De Bomt van Vrije Liberalen verktaart
zich in beginsel voor een wettelijke j®^©-
Jn,i van den arbeidsduur voor aUan ex
tornen arbeid Ln de richting van den acht-
urondag. JHij vendaart de pradtsube uit-
wortoHig Ln vrtji'.iberalen' geest over tola-
ten a® de vnj-i©berale afgevaardigden te
de .dtvten-Goneraai.
De (vergadering sprak zich verder uit,
dat spoeiig tot invoering van de sociale
verzekering moet worden overgaan. Zfj
be.ioort ook wervoloosheLLsverzekertng te
omvatten en zich, ook voor de Ongeval
lenverzekering, mede over den lanJioouW
en de vissohenj uit te strekken. De or-
gtulsabte moet zóó zijn, dat voor alw ver
zekering, waaraan de arbbider medebetaalt
Ik* Ijeitocir o.verwegend in handen van den
arbeider komt.
Mej. Polak bepleitte invoering van moe-
dersciiap^erzekerini?, niet alleen voor da,
apl>»dwu6vrouwen, doch voor alle wier In
komen beneden ©en zeker bedrag blij ;t
De voorzitter zegde ernstige overweging
in ito partij -commissi© toe.
Op vpo-nstol v® den voorzitter weid be
sloten de bespreking der landbouwmnat-
regwlen aan te houden tot d© vergadering,
waarin de voorstel,len tot grondwetsher
ziening besproken zullen worden.
Nj? kwam aan jte orde: verhooging dar
loomon v® overheidspersoneel.
D© ver?idering *prak zich, na ©enige
liscjissto, uit in dien geest, dat herziening
(en verhooging) v® de toonen van het
overheidpersoneel noodig He. Over deteoh
nisohe ui»werking zal nader over'eg wor
den gepleegd, zoo mogelijk reeds In de
bijeenhwnst welke belegd zal worden rooi
de interne organisatie van den Bood.
Daarna wend de vergadering «paloten.
De revolutionaire partijen.
Zondag vergaderd® te Rotterdam da
hoof Ibestuurders van de Commun-stlsche
Partij (S. D. P.)Felect van rer.
sooi»H»teo. de Bond v® ChtiMen-aoctalis-
tan, da Christ. Soc. Vrouw®bond, deSoo.
F och aan het woord.
eklnaarsctiepi F och Ixeeft to Trier
den correspondent van de Matin ont
vangen. 'loen hij werd gevraagd naar
zijn oordeel over de waponstilstaudson-
derhandoltngeo, do eischeu der Duitschi-rs
eu hun talmen ïuet het maleveren van I
materiaal, zi«to de maorsolialk, terwyl hij
de bladen papier toonde, die de Duitacne
gevolmachtigden hem hadden overhandigd:
ziehier, wat ze mij Jiog hebben overhan
digd, zij overstroomt® ons nog steeds
met papieren.
De correspondent merkte op dat hij had
vastgesteld dot het leven sodert twee au-
d«u Vrij goed tn in <to Rijnprovincies.
Voor u, antwoordde Fooh, iteax ge in
de groote hotels leeft, die tot hoogjeu prys
eni htandestlen levensmiddelen versohaf-
fenf idoch m Pruisen, en vooral in Uoa-
teaarijk, Staat het volk dacht bij den hon
gersnood. Fooh wil niet zeggen dat het j
volkomen terneergeworpen Duiteohlaud
geen neiging ineer zou gevoelen om zich
weer op te heften. Het bezit nog een
leger, ailhoewel het in ontbinding en ver
warring verkeert Wij zyllen echter een
goed stuk van den Rijn behouden dat een
krachtige strategisch© slagboom zal vor
men, waardoor wij tegenover Duitschland
alle toegangen bezitten, welke wij willen.
Foch gelooft niet aan e_*n overweldi
ging door hot bolsjewisme, waardoor de
geallieerden tegenover oe» Duitschland
zouden komen te sta®, da* ren elke re-
geering zon zijn ontbloot. Alhoewel de
maarschalk erkende h.erover niet» meer
darren- pers to weten, zoido hij reden te
hebtoa om to gerfooven dat Dultscliknd
zleh zal opheffen om die goif van ver
giftigd gas te verdrijven. Foch houdt er
zich niet mee berig om te weten of de
regeoring van Ebert "duurznam is. Hij
kent slechte de Dultsche gevolmachtlgiien
en zijn bowon<lereJi8fwa®dlgo soldatem. ln-
diiv. do lAlitechars «iet aan de wapenstil-
standsvoorwaarden voldoen, zal Fooh on
verwijld den waipenstiistaud opzeggen- Hij
zeide.- wij zijn in staat van oorlog tot
na den voorloopigen vrede.
Toen do correspondent opmerkte: dan
kunt ge op uw lauweren rusten, antwoord-
de Fooh: «preek geen groote woorden, ik
hoo gedaan wat lk kon als een ander,
dat ia allee.
In een toespraak tot de Amerlka®ucho
dagbladcorrespondenten to Trier heeft Foch
hiide aan Amerika gebracht, wegina zi n
aandeel in den oorlog en gezegd wij
moetan thans een vrede maken, dlo bo
ort Woord* a® den omvang onzer o er-
winning. De vrede moet ons bewo'i -rui-x
tegen adlo tookomstige ®nvallen. De na- I
teurlijke grens, wdke do beschaving zai I
beschermen, is de Rijn, waar wij He I
Duitsoliars moeten vasthouden Door don I
R»jn te gobruiken, kunn® wij het hun
onmogelijk maften, hun slag van l')i4 I
nog eens te slaan. D© Rijn l» een vre- I
deswaar borg voor alle natiën, die hun
bloed voor de zaak dor vrijheid b eb bon
vergoten. Wij denken er niet aan Du'tseh-
l®d aan te vatllen of den oorlog nog
eene te beginnen- Democratieën als do
onze Vallen nimmer aan; zij vragen slechte
in vrede te lev® en te gedijen, dodb wie
kan zegden, dat Duitechl&nd, waar de
democratische dankbeelden zoo jong en
wellicht zoo oppervlakkig rijn. ziek niet
spoedig zai herstellen v® zijn nederlaag
en binnen weinige jaren ten tweede male
zal traditen ons te verpletteren? Zoolang
de staal van zaken ln Europa niet ge
regeld fa, mooten wij gezamenlijk eenoog
ln het zeil houden, opd* wij dovruch- j
ton der gemeenschappelijke overwinning I
niet verHezeni.
DUITSCHLAND.
De Grondwet.
De „B«rl. Zig. am M." geeft bUondey-
heden wecy u't het ontwerp van de nieu
we staatsregeling d©s rijks, ètt d© rc-
geeringp in de Nationale Vergadering zal
.at'
Een Hochl op den Keizer.
Zaterdagavond had in het sportpaleis te
Berlijn een vergadering van Berlijmechc
ambtenaren plaats, waaraan ongeveer
10.000 personen deelnamen. De sociaal
democratisch© leider LUdeinaun wildo een
red©voting houden, maar dit wenl hem
bc-tot, daar omidddellijk bij het begin van
zijn toespraak een rilitetire kapel begon
te «peten, w aardoor hem h«* spreken on
mogelijk werd gemaakt. Vervolgen*-, bracht
I de vetgadertog een hoch op dun kefzer
I uit
HNOtAND.
Prins John overleden
I In den avond ren Zaterdag fa 's ko-
ntflgs jongste zoon. prins John Charles
I Frauds, overleden. Hij was den 12en
Juli 1905 te Sandrlnghan geboren.
Prins John leed sinds zijin kinderjaren
aan epileptische toevallen, die in den
I laatst©n tijd herhaaldelijker en an ern
stfger aard werden. Hij ls te SandrLgham
na e©n toeval, dat Zaterdagmiddag plaats
j had, nietig ln zijn sl®p overleden.
POLEN.
Paderowski minister
president.
jieA- Itoofatahe Corrtwpond®Uo Bureau
meldt
ln den loop der zitling van den mi
nisterraad ap Donderdag fa I'ilsudslci in
het stadhuderlijk paleis verschenen. Hij
had een koj*© bespreking mei eerste mi-
niAer Moraezewfl^i. Kort daarop werd een
brief van I'ifaudflki overhandigd, die luid-
do
Na ovorweging van uw verzoek van
de daarin aangevoerde redeaen onthef ik
u van uw ambt als minister-president «n
verzeker zoowel u afa de andere aftre
dende ministère van mijn waardeering
voor uw werkzaamheden in den moeilij
ken en wisselvallig en tijd dor grondleg-
giiig ren de Poolsche republiek.
Tegelijkertijd benoem ik d® heer Ig
natius Paderowski tot minister-president®
verzoek u uw ambteaak en aan hero over
te dragen.
Volgens ®n draadloos telegram uit En
geland zal Paderewskl zioh zelf met de
portefeuille ren buitenlandscho zaïken be
lasten Zijn regeeriiig zal in nauwe over
eenstemming niet de gealUeerd® optre
den.
BINNENLAND.
Goedkeuring overeenkomst met de
Geallieerd®.
Ingediend fa ©en wetsontwerp ter goed
keuring van do overeenkomsten, onder
scheidenlijk op 5 Decepiber 1918, op 3
December 1918 op 5 Deoember 1918
gus loten tusschen Nederland Groot-
BritaOnJè en Ierland, tussch® Nederland
en Frankrijk, tusschen Nederland en ita- l
lië en tuseahen Nederland en don War I
Trade Board v® de Verewiigdo Stat®
van Amerika, alsmede voorzieningen van
geldelijken aard t® ®nzion vaa <to over
eenkomsten.
Blijken© de memorie ren toelichting op
I hei wetsantwqrp zijn deze overeenkom-
I sten, - houdend© de, ter voorziening van
I ons land m«. noodzakelijke lev©t»behoof-
I ten en andere goederen, getroffen alge-
met ne economische schikking tuaeohen Ne-
I derland en do geallieerd© mogendheden -
I Ier vertrouwelijke kennfaneniing ititrilui-
tond v®r de led®, ter griffie neergo-
legd De schikking stelt als voorwaarde,
dat binnen derlig dagen e® regeling wor-
de getroffen voor het verstrakken van
I kredieten en (of) voor andere flnanciee-
le voorziening® van Nederlanduche zijd©
ten bahoeve v® de hierbov® genoemde
vreemde mog®dJheden. Met elk dezer lan
den la een overe®ko«nat van geldelijk®
I aaixl gesloten, die thans aan de Stpten-
Generaal ter goedkeuring word® aange- I
bod®. De geldelijke overeenkomsten leg-
gon Inderdaad een zwaren lost op ons
land, maar aan den ander® kant stoo
tton bij het tot skuid kom® van e®
Vrouw®bonii, do Intern. Anti Mliit V«T-
eottiriaj, de vereeni.ji.ig Gemeeaaohappe-
lij'Ï GronilbezU en do Soda.ist.ach© Pairjj,
op uiuwoili^jng v® het partijbestuur der
S. P., Je© morgeus om 11 uur in „D©
Blaadiop". •-
Er warden besprekingen gehoud® om
tot aénheid in da revof* onnaira artxi-
derebo voting t© gertüc®.
BedkHan weri to* het samenstellen
commissie, beslaande uit één per©oon u
elke orgalxfaaitie, wier taak het zal ziji
een guwidefag voor de {romende eecLheiH
oaler de revolufltowffire groep® te Ont
werp sn. M-Crt
GEMENGDE BERICHTEN.
D© ^iillinawaa der onttroonden.
ln da „iLatMjacÈte Post kon® nadere
bijzocitoriie-ieu voor over «ie ^roo«.e «.api
Utoej, do de fainiLos HohJiazuiitjru en
Hoosourg Ln ons Uuui in vêthgüdu hou-
0® geurocut. De f tumble HonejizoLcrn
head «der to lande tegenwoordig 15 a 2u
mil noen mark liggen., d© famiie Haljsburó
100 110 mLLoea kronen. Het gehteic
roerend vermogen v® kda^r WLhdm, vo^r
axover uit eftojt® bjs.aaud.:, is I d®
loop v® Juili ld|i4 uit Louiton, waar ng
bot sedert jaren vMntktnhgheïUshalve hao
opgeborgen, overgcorao.d o»ar Amsterdam.
u© zorg voor «et bedfasek-n d-arv®
was opjKxlrx^en aan zgn zwager, do»
mui'/i,imuaiionaiir® voxwt Vwi Scxaumourg,
die geiurende d« ftee.e maand Juli neoft
geiogeeid, deels Keizersgracht 36J te Am
sterdam, deels buiten aan do Vea.it bij de
beer® Erinunn en Hsttoy, zijn zak®-
vrtonden se tort Lang, die zijm incognito
pnoohtig heobeoi weten te bewaar®, io®
ito oorlog werd v®Haard, hal de kezer
wor zich zijn geheel© familie e® raus
ochtig kopita.l, grootendoels door veri.ui
zin^ ui.. Engeland, im ons laud in veHg
arid gebr®ht.
Ongeluk of misdaad?
Laaigia den provaicial® weg nabij Reu-
sei bij Eindhov® is het dij k v® e® »er-
geicit ge.Towdan.die oen dezer da$en zou
moeten verschijn® voor den krijgsraad.
Den aorgixnt sdhijnt door een vumwa-
p® het teven ontnomen, te zijn.
Kazerneonlust® te Asa®.
Ir d® cantine v® het le reg. int te
Assen fa het Donderdagavond ze® ru
moerig toegegaan, zoodat men een herha
ling v® het gebeurde te Harskamp vrees
de. In de c®tine werden de ruL.en stuk
geslagen, stoel® vernield, het buffet en
de biljart® beschadigd. De poliüe-afdee-
ling was g®oodzaakt krachtdadig op te
treden en van de vuurwapenen gebruik
te mak®, waardoor e enige soldaten wcr
den verwond-
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van GOUDA,
breng® ter keunis van de ingezet®®.
dat het 2e Aanvuilingskohler dar Plaat
selijke Directe belasting naar hei iako
men in deze Gemeente, voor he* dienst
jaar 1918, door Gedeputeerde Staten van
Zuid-Hollamd goedgekeurd, in afschrift ge
durende vijf maanden voor een ieder
ter lezing is nedergelegd op de Secrota
ri® der Geme®te, en dat voormeld Ko
hier ter invordering is toegezonden aan
deu Gemeente-Ontvanger.
Gouda, 20 J®uari 1919.
Burgemeester en Wethouders voorn.
ULBO J. MIJS.
De Seoretaris,
M. VAN DER VEUR.
STADSNIEUWS.
6H9UJPA. 20 Januari IS19
Bevolking van Gouda.
De bevolking bestond op 1 J®uari 1919
uit 26481 person®, ni. 12952 maxui®
13529 vrouwen.
D®r geboorte vermeerderde zy met 556
personen, n.1. 284 mann® 272 vrouwen,
door vestiging met 1453 personen, nJ. 689
raamn® 764 vrouwen.
Zy verminderde door overlijden met 421
person®, n.i. 206 mann® 215 vrouw®,
door vertrek met 1696 person®, n.1. 779
m®nen en 917 vrouw®.
In den loop v® 1918 verminderde de be-
volking derhalve met 10 person®, n.1.8 12
mann® 96 vrouwen.
Vetbons.
De Minister va», Landbouw maakt bek®d,
dat de wi8selbons,*welke in het tweede* tijd
vak zyn afgegev®, ook nog gedurende het
geheele derde tijdvak geldig zuil® zijn.
Natuurkundig Genootschap.
Voor de af deeling Gouda van het Na
tuurkundig Genootschap zal op Vrydag 24
Januari des avonds half acht in de Soc. de
Réumie ais spreker optreden Ds. F. J. J.
Buitendijk, lector in de physiologie a® de
Vrije Universiteit te Amsterdam.
Dr. Buitendyk zal spreken over het ver
band tusch® instinct ervaring by dieren.
Soc. Dem. Vrouwenclub.
Voor .de Soc. Dem. Vrouwenclub spreekt
de heer4 Pde V® Donderdag 28 J®uari in
^oc' f6 over De buigerlyke Vrou-
w®bewéging.
Voor de G. B. B. en de afd. Gouda v®
S. D. A. P. spreekt de heer de Vos over
Geboorte beroepsstand®, party vorming,
**r®clul tusschen stand klasse.
„De Wapens neer!"
Ditmaal op Zondagavond in d®
Schouwburg eens ge® Zondagavondstuk
met dito-spel. Than© was er „Het Ni®we
Toonaai" van het Roren-Thaater uit Am.
•tordam met „Da Wapens rveerl" V® da
tyttsomstandigheden, al is Ut thans wapan-
stiistanci, heel t Lemaire heel handig ge
bruik gemaakt om het meesterwerk van
Jtsertha von buttaer te bewerken voor het
teoneeL I» 5 act® tracht hy hetzelfde te
gav® als de schryfster in haar boek, toont
hy de gevolg® van d® „froasch®, vrooly-
k® kryg", daarby ook gebruik makend van
enkele apotheosen, die al» visioen® moet®
<h®st doen.
Dat de Schouwburg gister® slechts
tig bezet was, was japimer ?oor het gesel
schap, dat e® vollezaal verdiende. Er ia
werkelyk goed spel te zi® gegev®. Wy
will® in de allereerste plaats noem® Me
vrouw Bouher, die de hoofdrol van Martha
uitstekend vervulde by menage® in de
zaal ontroering wist te wekken. Daarna
dient genoemd Maurite de Vries als Frie-
drich v® Tilling mevr. Baars als Mar.
tha'a zuster Lali, welke laatste met Willem
Faassen aardig spel gaf. Doch ook de an
dere acteurs en actrices hebb® het hunne
bygedragen tot het succes. Er klonk na elk
bedryf e® hartelijk applaus en gaarne zou
den wij het gezelschap hier nog eens te
rugzien.
Dreunen van geschat.
Vanmorgen werd in de geheele stad nu
dan het rammel® van ram® waarg®o»
men, wat door luchtdruk veroorzaakt moest
zyn. Vermoedelijk werd er hi® of daar met
zwaax geschut geschoten. Waar wet® we
niet Vermoedelijk werd® hier of daar
oefening® gehouden.
Aangehouden.
Hi® zijn aangehouden K. W. J. G.
H., beid® alhi® woonachtig /Lie in d®
nacht v® 17 op 18 Januari werd® aange-
troff® in het bezit van plank®, die nad®-
hand bleken ontvreemd behoord® aan
d® houthandelaar J. Proces-verbaal is te.
g® h® opgemaakt
Tooneelvereeniging „Vlido".
Naar wij vernem® zal de Goudsche Too-
ueelvereenaging „Vlddo" op 15 Februari a.s.
wed® e® uitvoering gev® t® bate van
het Lighalfonds, waarbij o.a. zuil® mede
werk® mej. de Haan e® Goudsch kwar.
te* strijkje.
GOUDERAK.
Hedenmorg® is onder groot» belangstel,
ing van de werf d® firma Bakk® alhi®
mét goed gevolg te water gelaten e® voor
eig® rekening gebouwd zeebootje van 1000
ton inhoud. Dit is thans het tweede ze
scheepje, dat door deze werf is gebouwd.
Het personeel kreeg na het afloop® van
daag vrijaf.
MPOKT.
- Voetbal.
I Lwliag® van gteter®
la aJuhs© A Ajax-D F.C. 4-0, Hercu-
ws-ttf-uiriiem 1—4, (Juick-Buauw W* 0-1,
opamu-V O C. 1-1, H F C.-H.V.V- 3-2,
m&iéT-fLV V. 2-1 B A.F.C.-W.F.C.
.'-1, R.F C.-Feij©noord 4-0, llermea-S.V
V. 0-0, V.V.A.-1D.V.8. 3-0, Dordrsa.it-
öpiutaan 0-4.
m kl. A Olympia—Victoria 1-3, O.D.E.
etex 1-2, HUvenum-Amutat 1-0 B
Aiwniarfaf-teaKh® 5-1, E-D O -R.C.H. 2-2,
D.E.U.-Z.F.C. 1-3.
Re» 2o Jci. C D.O.S 2-Vktoria 2 1-1,
Go»jI 2-L.V.V. 3 9-^0.
1© kl. Oost Enschedé- Tubanüia 2-0, B©
(Jxüjr-Go anead 2-4, G.V.C.-Qukk N.
i-J, Vkeaso—P.W. 1—2 Zuii VeLoc.*.©-
4.V.V. 1-4, Nood-Milde)ourg 0-0, V.V.
v'.—Heinnond 3-1; Nopni: H.8.C.-B© tyino
0-«i.
VrLdndso.iappelljk t Nootdco-Gh)» la 2-2
Oveiirzioht
D© wedstrijd® vun gijtor® h©bbon vrij-
<vdl to voorziene u.telagen te.»3)dvoibe gt-
uad. In Amsieriom wfat Ajax al ia-el ge
malckielijic winnaar te blijven, a ©nal.
Haar.ein Ln Utreclit- Zwaarder vi«l he
ohtsr Htiuw Wit bij Quok, wa.r het na
ex.* nk* zoo erg vrienuscnappeiij z fa toe-
ge^xan w®l er le klasje flink g©^m»
tea. öpirta-V.O.C. eindigde in o® gel.jk-
stpal. in d» B-afde©Ung beaoald© A.F.C.
oen moedijk© overwinning op W.F.C. Bij
R F.C.—Feijeiword g.ng het er fnsch laa*
vm oaide zgdea worien twee spelers uit
veto gezond®.
rtLt 2 A aangaat, wist Hilversum boos
aujv® ©n goluKto het Veox bij u.D.E.
te wiu^ie.i. Do Amsterdammers schijnende
Zluw »rwijt te zijn ©.1 «.aan tn®» n.g
olecxito door t»©_ei© doelpumien op d© 2o
'i. De strijd om de 3e pLui.s gt»tj-
reu ie gewmmen door Victoria. Oij rnpia
was er met haar *p©l „rnt de voor
hoede stiecut op. dre«' ea ook d» m d«Ln-
i.nii© was niet als anders. Vojg daarbij
oon swheitorecüter, oio op zunderltoga wij*o
ie baijenspeireget—mishand© ue n.g d-
^erse anjere 10 a tea maakte. Wat d© bl«u.«-
wuoe voorhoede a&ngant allien van Eijk
wa9 wat ap dreef, doch had gan at.-on
aan zijn rechwbinn®, wat. gfaLr® e®
zwaz punt was. Daarbij komt 00..ter 00»
l d de inhideinlijiie lang niet was als an
dere on dikwijls te veel vetvl«digde, ln
plaat» van te steunen. Dit ro©et voorel ge
zegd v® d® rechtshalf, die, hoe vmbe.i-
steiijit hij ook wenkt, ioor zijn oanmou-
tonl iviat binn® trekken, zij q vleug©',
•-erwairtoost 't spel "V® back en ap 1
a moei lij ffer maakt. Malton wn waer pr©
«ent en heeft ui.stekend work verrio .t.
redde eenmaal op schjterende wijz©
voor den doellijn. De verdediging had e®
zware laak Duijm was goed op dreef,
daarettteg® vergat Jün?liug di vw.jto d««n
-«nollen linksbuiten en liet hij zlkh io de
war brav?» door he* o»mbinaT?siiol van
ton Knrervleugel, wejke fout in de h®d
gewerkt werd door den recUsboR Cre-
mar wan in goefan vorm en hoi o® de
jemaakte doelpunt® geen sohu'd d.«
doelpunt® betreft wa© he* 2e geW -Idig bui-
teispel van het 3e beweert mm dit ook,
doch dit hebb® wij n*e* zien maken, roo
dot wij d© bewering niet do on*© t»
ven, mogelijk is het ©chler wel. Bij Vic-
loria wa» d© voorhoede ze©r gevaanijir.
mod© door be* voortdurend button pel rta m
waaraan de rooht«rv>©ug»l IkiktbJt-n
ziou voortdurend b©»untl%den. IrHlhui.,
unaebuck doounan verder ui ©»kond
dot terrein was zeer awaar. doch tuud«r
»jz® voor da zware Victorio-©p©lers dan
voor Olympic
Gouda gin/ e»n oef®wedstrijd spelen k-
guj He* Noord® in Rotterdam, lloewii
Guuda \®soli<liiend© invalters had^ wfat
zij tooh een getij zapei Uj beliaUn, 2-2
oiKtor ging niets door.
Ui> uipia- V Aotoria 1-8.
E.,«o av® twae wondt augerept0^111-
pu nu«: aitoen Vimuc*®, wa.r oor Kwin
-.etoub®g (invalt, Y.ctori» fa volieuig. aL*-
*>ge.totaande n«* giauu© veld, drvCl na
«ion aanvang ©ou vlug spei van oei>j»sg-
uwa. ifaltue piotten w^cn gnieal igen
euoon op ou Deurwungx krijgau de duei-
onoAgorH gavaarlij«r w®k t© Vtrricfua,i;
oij beiuen eent® ia de liuksiaok da^,®©,
die tairyae aan vallen alsaaat. Een scno.
van hektor kuu da V lojonn-dooan® uog
4ufat te v«rw«>n*t, dooh jUsenama, dee de
oai byxans voor op® «too. op z.jn \©o
.wTijgt, soiiu* nanl naudt Ew-n Uur 'weet
uteensnu u© bat vrg i« ma*®, doch so.det
lAJgöi «Jon te^ensteuder, terwij 1 og he.
«jiyiupiaduet mali®, op d® grond lg
3t)i»u vfax voor uea dafalyu, u© oot w©et
•veg) te w®*su iadooce goed Opgez *k
x iiivaii® w®u® anueroroKon, ou ©<.«r©t i.<
ao Idawte 2 inlauten w©et V ïo/ir» «fa toi
ding «o noiuoa (0—<i)
Aa rdit djg..it Victoria aattefomto b©i«r
jun ui/inpta eu wee* dan ook ua <©mA©n
uj i me* een boilus* buitenspel .o©.pu.,t d®
J.dnl op 2,-0 to brengen, uit wo. at a®
«te.ue.ijK op «fa Ui) mpAvooghOcde, due
«.nans oeter gout women <-» uit e» go©
a® voorzei v«m dteeuoma na tw«© ©o .o
«on, die atm doe m® Jtoudmo. e.n be
suooes hooi*, 'i iiiuus guau u© pa.iüje.i wt©r
geuja op en voortuureud ar,.oren da
iiooim in gevaur A«s dan ©Jic r (fa Vfa-
/>r».a jroouitoo.aaveo «1© b» voor de \oo®
gotetgi worit, aarzelt hij g»,n oogtnbjo.
On uiau ot aan de ouzeKer.ieid e-n cicL.
•jUnip a speent tnuma eeu ver or 11 a^ei en
.loewei zij noig dapper volftoudt, bnjit h
3-i voor de gasten.
De «tend in 2 A fa than» geworC®
Hiivereum 14 12 1 1 25 40-11 1.73
O. D. E 15 9 0 5 18 31-17 l.zO
Viotoria 10 5 2 3 12 20-13 1.2u
Olympix 10 5 1 4 11 17-17 l.iO
v elixx 10 4 0 6 8 13-20 O.cO
AH. 9 3 1 5 7 9-13 0.7»
Aiust* 10 3 0 7 6 9-16 0.60
A. 8. C
Kampong
2 0 6 4 17-30 0 57
11 2 1 8 5 8-22 0.46
KUNSf.
Nederlandsche Opera.
Othtillo: Groote Schouwburg,
Rotterdam.
Do Nederiandsche Opera heeft Zaterdag
avond te Rotterdam in den Groot® Schouw,
burg de première gegev® van de groote
opera Othello, muziek van G. Verdi by den
tekst, bewerkt door Arrigo Boito naar Sha-
kwpearels drama Othello> de Moor van Ve-
stië. -• - te
Othelio is e® meesterwerk; het ia e®
van die grootsche werk®, waarvan de op.
voering telkens en telkens ni«uw genot moet
schenken. Het geheel is van zoo'n inmens©
schoonheid, dat m® in ©xtas© daarover
komt. Vooral het laed van Desdomona in
het vierde bedryf, het Av© Maria was met
de cello-naklank van ontroerende schoon
heid ,zoo rein en zoo subtiel; het gaf een
stemming van devotie, eerbiedvol.
D© Nederiandsche Opera heeft met deze
opvoering een grootsch, waardevol werk
verricht, dat hooge waardeering erken
telijkheid verdient. In elk opzicht stond
deze opvoering op een hoog peol. Het uit
nemende orkest werd door d® dirigent
Harmans zeer muzikaal geleid, de kor® aan
vankelijk niet te best, werd® later beter,
de regie was im hand® van den heer Ver-
atiirme uitnemend verzorgd en de decors,
welke door d® decorateur Deering speci
aal zjjn gemaakt, getuigd® van de groot,
heid v® het werk: ze war® sober maar
voornaam.
V® de solisten noemen we allereerst
Helen» van RaalteHernemen,
als Desdemomo. Zoowel in haar spel als in
haar zang heeft Helen© van Raalte e®
machtige vertolking van deze schoone rol
gegeven. In het laatste bedrijf bereikte z(j
het glanspunt van d® avond: het „Ave
Maria", door haar gezongen was van onver
gelijkelijke schoonheid en teederheid.
Helvoirt Pel vertolkte de zware rol
v® d® genial® booswicht Jago. Zijn actie
was levendag; zyn zang wa© indrukwekkend
bleef zyn volle schoonheid tot het Laatst
behoud®. Hij was in ©lk opzicht perfect.
Werd bij de opvoering® te Amsterdam
de titelrol door Jules Moe» uitnemend ver
tolkt, thans was deze Mtn Chris de
Vos opgedrag®. Aanvankelyk gaf deze
zanger te <i®k®, niet die spelkwalitait®
te bezitten die voor deze rol word® ver-
eischt, later werd dit toch beter, hoewel het
temperament van de Vos met het karakter
vajn de Otheljo-tol niet overe®komt. In
zyn zang was de Vos voortreffelijk en
•heeft hy heel veel te genieten gegev®. Zyn
Moor-imitatie was niet volkom®: b(j zjjn
hruim® kop bruingehandschoende han-
d® kwam® blanke pols® te zien, die a®
de a®dacht blijkbaar waren ontgaan. E®
beetje bijkleuren hier wel gewenscht
Edith Buy«n« vertolkt© zeer ver.
dienetelljk de Emilia-party, terwijl
S c h u 1 z d© Caeaio-party voor ztyn reke
ning had. Beiden warm Ln deze kleinere
roll® zoowel im spel als ki zang uitnem®d
vu ld® de anderen goed a®.
D© Othello-opvoering was «r ©ene van
hoog® kunstzin schitterende prae§tati«s.
D© Nederiandsche Opera geve dit pracht,
weri* telkens weer tot glorie v® haar zelf,
tot genot a® vol®
v® Burgam««sUr m Wethouders v® Am
sterdam d» ssng®©m© meóedeeüog, dat de
•ubaidi» dar gemewte, Un bedrage v®
10.000.—, thans definitief is verleend ©o
dat de helft daarvan onmiddellijk kan wor.
d® in ontvangst genomen. Over de tweede
helft zal d® aan het einde van het seizoen
door de directie kunnen word® beschikt
418e STAATS-LOTERIJ.
5e kl. Trekking v® Maandag 20 Januari.
100.000: no. 4641.
1000: aes. 1641, 7412, 20083.
ƒ400: nos. 9794, 15036, 15272, 19942.
ƒ100: nos. 1770, 2790, 4720, 8052, 10916,
15789, 17221, 19429, 20787, 20792.
Subsidie Nederiandsche Opera.
Heden ontving de heer G. H. Koopman,
directeur der N. V. de Nederiandsche Opera,
GBVESTIGDEN;
F. liiuuunto tut Doidiecht ui Krugur
-»4i 130; o. J. a. v® «fan Broek uit
Rivita ut heuorairaat 74 A. code» uit
ui Uobttav® 41; J. C J.
^xjjrtuuig uk cxytoomioveu in L. 'iwnde
K«g 30; U'. v.m G<-meren u-4 WaaiHSu-Wen
ui iioon\^uxniitr.tal 76 L. M. van ri©U4-
uou uH iu L. l tondoweg 19 B
llutomrver uit Leidon iu 4<* Kude 87; L
j. v® Hoistein uk Leéden in Ridder
oasJHeg l.»2 H. C. vm d® iloumi uit
s-Cfa»venasge ia R. van Cutsweg 15; H.
ij. J®ssen uit Amsterdam in oro«ja«
12 J F. Kinto uu* Hoorn iu «.rebrih-
■nraut 12 A. J. H. Kennolij uit Kotkr
«tem ca Martit 39 P. de Koning ©uge-
m utt Papoadrecilt Ln Goudkade 1 M
ixixnj uii Bergauibac.u ln M*rtt 59 A.
nukbnun uit Nguag® in KulporstrSat 20;
1. Nooriuou«r uit vtaduinxvi.® ia Njviw©
Havoa 131 ff. Root ©n gezin alt Utrecht
.n 8ptoruvgs*r&at 139 F. G. tvfasa u.t
LiSia® tn iUapAt 67 W C. C. van stiij«-n
tl* s-Grav«i*uog© ln Markt 67 VS ai. P
jjoob»-V roes wijk uit Nijmegaa Ln pr.m
He.uirti.rsiiuai 9 A. 1'. van Wijk uit
jKxorionecht in BoeJokade 35.
VERTROKKENEN:
H- vain «i®. End en gtzui ui* G®we
213 naar Eto, Itoesburge.-haun E.E 29
J. van der -Val ui* Bogen 63 naar Berg-
ambao.it E. van Mearv el J—Zever boom u.l
«.iu htrijeastratt 9 naar BurtkOop, Zijd©
59 H Jongon mrger uit BUn-iKSireMiiisgai
sQ natr Leidon, Hoo^e Woerd 42a; M. L
rtwjLuens ui*. Uostnaven 63 u uw Ouds-Pe-
.lela J. Veraeui Uit Sp x>rw«jgwtrOftl 9
iinuir liottcrd®),. N. BtauutAWeg 4o4a W.
F. v® Bear uit Kegenioitoe>p.®U*3® 17
ntsr llneCiil, Wenkrau* 12.' J Doglenom
en ©orim uit R. van Caisweg lil nfcur 11©1
inona R. van de.t Berg uit Turfxjn#* 2d
n-tar Uiivaireo.lK'ek, VorKOnmartti 276 L
Keeti uk W. Tomborgrtnwit 58 user Rijn-
satorwtjude N. B. van Eijk tul* Vort 85
niur 8nolrewaard G- J. Ber.ljn uit
Gouwo 1 na&r Utrêoh*. li. de Keij»ra*r
19; P. Peter© ui* Tulustroa* 81 naarWad-
dtoxve®, Jaagpad 11 J. J. Mij©
Grubffciistranjt 2 nuvr ZoeOarwomde, lto©i,r-
wog78g A. Turitenourg en gezin ul V®-
loronkos* 7 naar Rotterdam, W van Zuij-
tenetnae* 10 O. M. Vereteejj uil N. v®
Gooretrtut 6 naar Spaar «dam. Kolk 56
Af. v»m Leeuw® uk Markt 34 naar Kerk
wijk, Molenstraat 2; E Pees»---Bakker e>
{ezm ul: Groeneweg 33 neer Looeduhien,
if svgwëig 615.
MARKTBERICHTEN.
Maandag 20 Jon. 1919.
Aanvoer. 666 vette runder®, 206 vett©
en graskalveren, 17 varkens, 5 schapen
en lammer®, varkens en 1 schaap door
de VorderingHOommeieie u-gen taxatie over
genomen
Ge® noteering weg®» vuteenloopende
prijzen.
SNZE BRAASLMZE DUNST.
Rusland Foton.
BERLIJN, 20 Jan. Do benoeming van
l'aderewski boe minister-president en mi
nister van Buitenlnndbcho Z&aen in Po®
word* door het weoreudeel der Duifachu
bieden zonder commentaar geplaatst, do
Framsche bladen daarentegen vernielden
daarbij dat Paderewtdu, in I bijzonder in
Warschau, e® zeer slecht© ontvangst U
bereid. De Amerfaaansche Regeeriug heeft
daarin aanleiding gevond® Plchon te
waarschuwen dat hij met zijn reaction-
nairo poli Ij «w tegenover Rusland ©n Po
len vrijwel geheel alleen st&a*. l'Lahon
erkent de reactionnair© richting v® bas
sonof en Paderowski, maar weigert zulks
van de vrijheidlievende groepen te doen.
Socialiseering v® de mjn®.
BERLIJN, 20 Jan. Ter voorbereiding
van de «oei alfaeer ing van de mijn® is
bepaald dat drie vertegenwoordiger», één
vau den staat, één v® de arbeiders, één
van de ondernemers, ziuiag zullen nemen
in het bestuur van bet koleosj ndioaat om
do vastetelftng der prijz® voor de ar
beiders te regel®
Maandag zal een zitting word® ge
houden van den volledig® arbeiders-
soldatenr&ad van het Rubrdfatrict, waar
bij zeer w&arechijnlijk mrerdere roge©-
ringlBverteg®woordlger8 aan de besprekln
/gen zuil® deelnemen.
Krij gsgev genen.
PARIJ8, 20 Januari. Uit den Haag.
Tot 15 Januari waren 223.347 krijgsge
vangenen, van wie 54.603 Engetechen en
119 019 Franooh®, in Holland aangeko
men
StootDcontrél© in het Rijiuch-Wertfaalach©
ko ton gebied.
BERLIJN, 20 J®. In aanmerking ne
mende de gelijk© belang® van de mijn
werken»: bet Ruhrfcolengebied en do ar-
befders van den staat, heeft de Regeering
beeloten d© kol®mijn® onder staalsoon-
trftie t© atollen door aanwijzing van ge-
niaolitigd®, de voor de sotiUto ©oo-
nuiitelio outwlkkolb, der wMdtn lui.
leo hekbrn Io wUuu «u lor, I.
dr^ou roar wetgevend, bepallupin, di.
noodt g mocht® Mij ken. Tot gevolmach
tigd® voor bet Uljcsoh-Westfnalach© ko-
lengebied zijn benoemd ato eerate Geheim
raad Ruhr if vanhet Miribgerie van H®.
dd, ato tweede Directeur-Generral Vëgi®
uit Dortmund en ato derde de baambt©
Otto Hu©.
De wapenstilstandsvoorwaarden.
BERLIJN, 20 J®uarL Het Berliner
'1 «gebtoit vindt de nieuwe wapens*tistan<to-
voorwaarden nii-ttrgeiMaoade d© tootot©
Verzoohting, nog buiiengew®n zwaar. Het
Duitoch© volk moet zioh onder zoo'n juk
buigen omdat de Kr&nsch® ingeval v®
weigering in Duitschland zowden binn®-
rukken Buitendien was men bevreesd dat
het leruggev® v® de Duitoche g©v®.
genen, waarvoor Foch zioh, voig.es zijn
mededeeiing aan Erzberg«r, liy»p®n® wil,
uitgesteld zou worden.
LAA1VTK RJUUOUW.
D© verkiezing®.
BERLIJN» 20 Jan. Ytuimorg® 4 uur
wj© «teolito ejn kleta de l v® d© r tal-
toten van «fa vepitnezuirfva voo/ de Nat.
v opgïidciVAg bekend. Voigeua d© thans bin-
ue igo^om® gsgov©ns zyn te Bi-r.ijn
WAjrtiKinjnuj.r geaozeu 6 meevdietrtfeids-
eoJjin>4>in, 3 Okuaiunkolijkeo^ 2 tiumuono-
ri ©a 1 Duitse 11 .Vittooa> pattfcj. T©
i^oipzi»; li«)b»n «fa ouaiuankeiij k® ©,n
gpjJt suooj© behaald V® he* nae
•Al steiinitMi (SiöOO) krog«R zij er 13800.
Ia Hannover, Ka*»el, D.rmaèod «n Dtolte
.eU heb oon de nn-enLir-rtifanOkiiito.® ©uo
oes ge ml. in MtaT*denou?g «n Neuren
berg rtuU «fa o««n iMmp.irtij n® het hoofd
In Ihin.wklopf zijn «fa vt^rkfaeiug® io d©
wor gestuurd door «fa revolutionairen, di©
Je ktozeirsUjaten v«rsch©uni®
Ir h©t vrije Duitschland.
BERLIJN, 20 Jan. cür©(tvniun
liu.)die voor «tin kiezers!vergadering
«patk, fa zwaar mwlwuxfajd.
De verkiezing®. f
BERLIJN, 20 J®. De ©«insuto aan «ie
versfazuigon te Berlijn, Uresdea, Lripzig
en Uppor-cklezië fa '>aiè©oif©wooii grout 40-
woest Reeds voor «fan inddaj had i?n d©
(farujnsciae kfaoburvaux reeds me«r dan 80
pi t. van de stemirea. Tot laat ln don
vond, afgezien van eoitefa onbsiaui^rij a©
.«otetparUjen, kwam® geen rusvvar»*una-
g «n v®r. Het ojus.r -atu-ve bjad „Rfacha-
ojto" pablioeert e® adres om dea Kii/«v
tor ge tegenheid van zijn 00®n verjaaruag
e® feitckatte te zond®
De zeeiiedecstaking.
In (fa Zotonidg u» itouordum «••houden
bgeunkomst van zoaJuxtoj fa bestoton ln
«fa bespreking vnn de toonkwestfa ni t 'uS-
fonanuetde te kpmem Bestoten werd om
aio bet s.s Rotierdam te monster®
Geschut in actie of ontploffing®?
M® seint ons uit TERNKUZEN:
Hedannamiddag fee half twee staat da ©tod
t© dreun® op e® wyze, zooato wy dit i«ifs
by h©t heftigste bombardement a® de kust
of o® onz© grenzen niet hebben meege
maakt.
Wat d© oorzaak is valt niet te bevroe
den. Slechts doffe geluid® van schiet®
of ontploffing® worden gehoord, Waarvan
de richting niet is o® te wysm.
(M® zi© ook ons bericht onder Stads,
nieuws. Rad.)
Hoofcprte »^unj 7719 t© dtoctihoim
Lassie «ouiJ 749.6 V e©u.u®v®
V'yrwaoi.Uiiig fat deu vogtudau uag 1
M«teg© Z.U. tot Zuidelijke «tiud, u»v©ltu
•ot biKnokkon, later wodich* regau, ©ijgnq;
to/iipfraluur
KOSTELOOS.
Steunregeling voor Gedeewhiltoeeriee,
De bUlvGrJtiEri3RER van GOUDA,
breng* he* volgende usr aigem©®© kan
is
H«* gebltfk®, dot versdiiifaud# (ilvMi-
plichtigen, die na 81 Jui 1918 me* on-
fa'paatd (k^ein) verlof of wegens ontslag
hufawaarfa zijn geconden, niet in fat 6©-
ait zijn g«»(ekl v® een groene kaart,
welke moet worden overgelegd bij des®,
vraag tan de Afdeeiing of den Correopo».
ddent v® d© Koninklijke National© Ver-
eeniging k* steen a® milioiens ter ver
krijging eoner tigtunoeLkmniiig voor OOn-
schafting v® kleeding m g<rt\<fachap en
voos vorbufakoatan.
Zij, die zoodanige kaart niet omvingen,
hoewel zij daarop ln verbond met hun
gedrag aanspraak meenen te hebben, kun-
nen zioh tot het verkrijg® van zulk e®
kaart afanog schriftelijk wenden tot d®
Kolonel, Hoofd van h«* Bureel Beheer
Landmacht, Plein 23, te *Orav®ha«©
ln hun aanvraag moeten duidelijk wor-
d® vermeld
a geslachte- voornamen (volui*)
b. positie (milicien, landweerptiohtige,
landstormplichtige ©nz)
e. liqhtuig, jaar klam© em.| 1
d korps ©n korpsonderdeei. waartoe b©-
langhebb®de behoort of toatntolljk ba-
boord heeft
e datum, waarop huiswaarto gekoerd;
f adres, waaraan de kaart mo©* wor
den toegezonden.
Alleen zij, die nog geen groen© kaan
ontvangen hebben, kom® «roor e® kaart
ato bovenbedoeld in aanmerking.
Gouda, 20 J®oari 1919. -
Da Barg©ro«©©ter roorntosmi,
ULBO J. MIJ8.