D Ji Öhr. KEET, Groote Prijsverlaging urytTihkeiilijniSIgarefl. MODE-ETABLISSEMENT Abonneert U op dit Blad. STROBIN ONZE 20000 pracht Sigaren, N.V. „GOUDA" Een goed adres JL HOLLANDER, loelebde 38, 6bé Bleekzuchtige Meisjes Gekleurde Overhemden, Linnen Boorden In alle maten en verschillende modellen •na., enz. ,m GOUDERAK, BOSKOOP. staat aiet gelijk met ordinair goed te verkoopen of enkele stuks met lagen prijs te etaleeren. AMSTERDAM zooals de ROTTERDAM T. ANDERS, Abdijtabletten Ontvangen groote sorteering SANDOWN in alia moderne kleuren. vo«r nit an dagttljk «trfwarklt diton Adverteert ia dit Blad. BEDDEN (treeren en kapok) KAPOKMATRASSEN-DEKENS Zie etalage. en ANTON COOPS A S. VAN DANTZIG. ANTON COOPS L. VLE66EERT, Goaderak. P. A. WELLEK, Zijdeweg 72. Tweede Blad. Da 2ald-Afrlkaanscha deputatie. i- °y hi,rüi' b- - Goedkoop zijn beteekent niet» anders, dan in verhouding tot den prijs, de beste kwaliteit, het nieuwste model en de beste afwerking in groote keuze aan te bieden. Slechts door nauwkeurig vergelijken van stoffen en fayona met hunne prijzen, kunt U met zekerheid vaststellen, waar aan daze voorwaarden het best wordt voldaan. En steeds zal U dan blijken, dat slechts eene groote moderne speciaalzaak in staat is U werkelijk goedkoop te bedienen - eene zaak, die den reusachtigen omzet heeft, de buitengewoon lage winstberekeningen de streng reeele stelregels handhaaft. Ziet onze aanbiedingen en overtuigt V zel£ NIEUWENDIJK 192 EN 197-20» LEI05CHESTR^39 AANDACHT HOOS5TRAAT 1^3 2 Y& S\9 HOEK VIADUCT IliF.qF.MK LFEDINCMAC 1875 258 fabiisk«prijs. Vsidst git ds op- der fijns Sigaren itatd* door, OPRUIMINQ tot Zaterdag 10 Mal van alia voorradig sijada Rook- en Pruimtabak bonsden rsiaisg WEER ONTVANGEN 18?1 28 beslist gefabriceerd van rijpe, overheerlijk over- saeeche tabak, groote eigaar, wordt opgeruimd voor 7 cent, verder groote vertcheidenkeid vanaf 8'/i tot lOiot.g laat de gelegenheid om puiks Sigaren of Tabak voor weinig geld |n ta koopdn niet voorbijgaan «onder er welf van ta profiteeren. Wet bij one gekocht wordt en niet naar genoegen mocht sijn wordt gald terug betaald of kan worden omgeruild. Turfmarkt 84. Engvos. Endetail. Zaamladar, Zeamdoaken, Sponzen, Dweilen, Coeoswerkborslels, Cocosstolfers, Engelache Bezems, 1397 '20 nu. enz. Firma Wed. P. UITENDAAL, Bezem- en Borstelfabrikant, Kleiwefstraat 13-15, Gouda. rik heb nog gefn last van mijn maag. Maar ik aorg den ook I geregeld na eiken maaltijd twea I Abdijtabletten in te nemen. Oe „voor de maag" kunnen U van Uw maagonge- makken: misselijkheid ne bet etes, opriepen, maagpijn, hart water etc. afhelpen. De Abdij- tabletten, bevatten geen verdoo- Vende beaianddcelen. l)w dro- giet en epothekrr verkoopt te voor f 1.25 per doo». Eiscbt rooden baud met onze handtee- keningt t863 40 L. I. ACKER, Rotterdam. TEL. 131 MARKT 26 Belasten zich met de uitvoering van allt voorkomende werken Betreffende het huls en decoratie schildersvak Inlichtingen en prijsopgave wsrdsn gaarne verstrekt MEUBELEN - TROUWEN!!! Prachtige aoliede meubelen (nieuwe en ?c-hand>) te kooi Spiegels, Thsstafsls, Schilderijen, Wollen Ookeni, Satijn Dsksns, SPECIAAL ADRES VOOR JOROELUI MET NUWELIJKSPLARRER. SIMQMSTRAAT 448, Bovenhui» nabil da Schlikada, TELEFOON 12800. ;n (nieuwe en ?c-hand>) te koop ala Tsfals, Stoalan, Kastalt, srijsn, Boekenkast™, Uittrektafafs, Twsepsrsoons Badstallan. is, Lasrstoslsn, Laarfautaulli, enz. RsuzenkoopjssI!I 20 MARKT 3 en 4, GOUDA. In alia artikelen. KARPETTEN. VITRAGES. VLOERZEILEN. LOOPERS. Rheumatiek Spit, Iackias Spierverrekkingen li grind ts jsnsitn door VISSER'S Rbeumatiekolie Prija 1.45 Verkrijgbaar bij Uwen Apotheker of Drogist te Gouda ANTON COOPS, Wijdatraat, S. H. v. LOON, Markt 6 en bij den fabrikant P VISSER, Emmer Erftcheidenveen (Dr.). DROGIST. WIJDSTRAAT 29. WiJbarHablettcn. Emsarpastilles. Forsaamiattablattan. MARKT as. OOUDA. GROOTE KEUZE vrouwen l Gebruik Mijnhardt'a Staal-tablettea. Dece genegen «we bloedarmoede es geven U eene gezonde gelaatskleur. Indien op de dooa 1865 20 A. MlJNHAEDT ontbreekt, koopt U namaak en be nadeelt daardoor Uw gezondheid. Eiaeh daarom uitdrukkelijk eeu dooa Mijnhardt'a Staal-tabletten. In doozan vanaf 90 cent. Bij Apoth. en Drogiaten. hal bMM WMOhmlddal voor Stroo- en Panamahoeden. V.rkrijtba.r hij 1792 12 DROGIST WIJDSTRAAT 2». Advertentlën en abonnement» op dit blad worden aangenomen door: laodpaffo ApüWt?- 3MM Advertentitn en op dit blad «ordaa door ZATERDAG 26 APRIL 1919. Het is van den aanvang van den nu feitelijk geëindigden wereldoorlog nau welijks twijfelachtig geweest aan wel ke zijde de sympathieën van de meer derheid vén ons volk stonden. Voor een deel was dit partijkiezen voor de Entente, een gevolg van den tegenzin tegen het Duitsche militarisme en (te vrees voor het Duitsche imperialisme, voor een ander deel het verzet tegen de schending van België's neutraliteit, ia de derde en zeker niet geringste tlaats, van de leuzen, waaronder de ntente ten strijde trok, maar ten slotte ook van werkelijke voorliefde voor d£ Westersche mogendheden. Deze voor liefde gold echter vrijwel uitsluitend Frankrijk, dat altijd de sympathie g<*- had heeft van de inteiiectueele wereld en een groot deel der Nederlandsche burgerij. Men kan zelfs zeggen, dat, zoo het partijkiezen voor de Entente niet nog algemeener was, dit voor eeh niet gering deel veroorzaakt werd door den wrok, die nog altijd bij een belang rijk en vooral bij het krachtig-nationaai voelende, deel van ons volk tegen Eiv- geland mokken bleef wegens de ver nietiging van de beide Zuid-Afrikaai*- sche Boeren-republieken. Die vernie tiging trof ons zeiven ais een opzette lijke slag in het aangezicht. En loyale, ruimdenkende Engelschen zuilen het ongetwijfeld moeten billijken, dat wij dezen slag zoo makkelijk niet vergeteh konden en de herinnering eraan nog al tijd onze goede verstandhouding tqt Engeland bederft De Boeren in dfe beide ZUid-Afrikaansche republieken waren Hollanders, die juist omdat zfe HoIIajjdsch wenschen te blijven, deh strijd tegen het overmachtige Britsché rijk meer dan 2 jaren volhielden. Het zou natuurlijk in ons belang zijn ge weest, wanneer zij in dien strijd over wonnen hadden. Een HoIiandsch-Zuid>- Afrika zou ongetwijfeld in nauwer eco nomische betrekking tot ons getreden zijrt dan dit met een Zuid-Afrikaandw ErigéiSche heerschappij het geval kon zijn eh oris nationale leven zou dodr een zich tot' een machtiger staat uit breidend Hoilandsch rijk een achter grond gekregen hebben, die het thans mist eti ons ras een plaats in de wereld die het nu missen moet. Maar boven dien „bloed is dikker dan water". Zon der dat ons volk deze berekeningefi maakte en deze overwegingen deed gelden voelde het zich door den Engeli- schen aanval op de Boerenrepubliek zeil aangetast. En zijn sympathie ging dan ook natuurlijkerwijs in de jaren, van den Afrifcaanschen oorlog vrijwel onverdeeld naar de strijdende en Jijt dende stamgenooten. Maar ons volk, en vooral de hoogere standen en inteiiectueele kringeh, heeft geen sterk-ontwikkeid nationaal zelf bewustzijn. En zoo was het, toen de wereldoorlog uitbrak, in meerderheid den haat tegen Engeland, die tijdens den Boerenoorlog zoo heftig oplaaide, al fang weer vergeten en schaarde het zich, schoon lang niet onverdeeld en nog altijd door de herinneringen aan dien itaat belemmerd, met zijn sym»- pathieën aan de zijde van Engeland. Maar deze keuze heeft zeker nooit be- teekend, dat het de raak der Afrikaners ontrouw werd. Het is zeker goed, dat deze haat niet gebleven is. Haat werkt vergiftigend, ook op het nationale leven. Maar dit HYGIËNE. Schadelijks meelsurrofsten. Ds achaarechte aan levensmiddelen, dis in 1918 bestond, beeft vele fabrikanten ver. leid tot het plegen van niet geoorloofde han delingen by de bereiding en verkoop van o»*e levensbehoeften. Niet alleen dat men vele minderwaardige voedingsmiddelen in den handel bracht, doch ook heeft men - naarmate de voorraden uitgeput raakten vervangingsmiddelen, die dikwijl* ondeug* deigk Waren, daarvoor in ds plaats ver kocht. In Duitschland Ja men door dsn drang der omstandigheden gedwongen geworden om maatregelen te nemen, waardoor bet in dsn handel brengen van ondeugdelijke ver. vangingsstoffen van est- en drinkwaren kon worden tegengegaan. De schaanchte aan levensmiddelen leidde ook daar tot het be. van «arrogates, die onder schoon, khnkende nnmOa in den handel werden ge wrocht en bjj onderzoek dikwijls bleken •wadeiyke of waardeloocte bestanddoelen ts Wsvatteh, of voor sen prijs werden aange. wodsn, die in gesa redelijk» verhouding ■wad tot den kostprijs der samenstellends Doordat da fabrikanten dikwijls w*t den aard der bsctanddeetai «.ka^i «f doordat man tot had» «vrid. wil niet zeggen, dat men een aange daan onrecht vergeten moet. En met den aanval en de vernietiging van de Boeren-republieken heeft Engeland ook ona onrecht gedaan» maar meer nog dan ons onze stamgenooten in Zuid-Afrika. Het is niet noodig en het is ook niet dienstig de bijzonderheden van het ge beurde opnieuw op te halen. Wie de voorgeschiedenis van den oorlog ken nen wil, leze het boek van den nu ver- engelschten en voor Engeische belan gen strijden Smuts „Een eeuw van onr recht". En de gebeurtenissen van den oorlog zelf liggen ons nog versch ge noeg in de herinnering. Engeland had geen enkel recht de Boerenrepublieken te overweldigen en geen ander dan de tegenwoordige Engeische minister heelt het schreeuwend onrecht erkend, dat Engeland met deze oyerweldiging beging. Zou het dan nu de tijd niet kunnen zijn, dat onrecht goed te ma ken? Het Wilsoniaansche beginsel van zelfbeschikkingsrecht, waarvoor ook de Boeren ais wij gevochten hebben, heeft wel niet de toepassing gevonden, die zijn luide verkohdiging ervan ons had doen verwachten. We weten nu we>, dat deze strijd voor de rechten der kleine naties feitelijk een strijd voor eigen belangen was. Maar een pro gram, als Wilson ontwikkelde, moét toch iets meer dan een frase zijn. En de plechtige en openlijke verklaring, dat men dit program goedkeurt en het als een grondslag voor een toekomsti ge vredesregeling aanvaardt, legt ♦och zekere moreele verplichtingen op, die men maar niet onwillig en mei een schouderophalen terzij kan schuiven. Op de?e verplichtingen houwt ook de Zuid-Afrikaansche onafhankelijk' heldsdeputatie. Zij komt aan de Pa- rijsche vredesconferentie de ♦repassing van het zelfbeschikkingsrecht van aile naties, dat ook Engeland formeel er kende, ten bate van de destijds ver nietigde Boerenrepublieken en van Zuid-Afrika vragen. Het h niet waarschijnlijk, dat zij met deze vraag succes zal hebben en het is ook niet waarschijnlijk, dat zij zelf daarop veel hoop heeft De Entente heelt getoond dit zelfbeschikkingsrecht alleen te willen toepassen, waaneer het ten koste van hare tegenstander^ werkte. En de Weigering der Engeische zeelieden om de dejputatie te vervoer ren, toont genoegzaam de stemming van het Engeische volk en zijn begeer te om ook de door Engeland onder drukte volken de vrijheid te hergeven. Maar de deputatie, aan wier hoofd ge neraal Hertzog staat, komt niettemin te Parijs getuigen en zich op het recht van het Afrikaner volk beroepen. Eh Wij, Hollanders, hebben den plicht door onze houding tegenover de depu- tatie de rechtvaardigheid van dat be roep te erkennen. BRIEVEN UIT DS ROTSTAD. CCCCLXXI. De Paaschdagen zyn voor de residentie en vooral voor Schevemagen een „strop" geweest. In plaats van een zacht lentekoel tje en een warm zomerzonnetje kregen wfj een scherpen herfstwind en een bewolkten hemel te genieten. Wed was er een strooit» menschen naar Dem Haag, maar het voor spel van den zoaner, dat op deze Paaschda- gen, die zoo uiterst laat vielen, prachtig had kunnen rijn, bleef uit Eerste Paasch- dag heerschte er win ter ache stilte. Op de boulevard en in de café's, die, gedreven door het zachte weer vóór de Paaschdagen, zich hadden geïnstalleerd op groote drukte, was het naargeestig stil. Een dergelijke te genvaller is niet gering en ai is men aan het strand dergelijke stropjes gewend, het was een hard gelag, dat deze zoozeer go. hoopte inzet bitter tegenviel. Van de Zon dagen «i de feestdagen moeten de extraa- had omtrent hun bruikbaarheid als men schel ijk voedsel, kwam het voor, dat de samenstellende bestanddeelem dier surroga ten schadelijke eigenschappen bleken te be zitten voor de gezondheid der gebruikers. Men heeft in Duitschland beproefd het in den handel brengen van waardelooze ver vangingsmiddelen tegen te gaan, door eenir ge verordeningen (Kriegverordenungen). Verschillende Bondsstaten (Baden, Saksen, Beieren, Würtenberg en verschillen de districten vaardigden verordeningen uit» waarbij voor het in den handel brengen vaa surrogate^ verlof moest worden gegeven of door ds handelaars de samenstelling dezer wrrogat«n moest worden bekend gemaakt Ook verschillende „Preispriifungsstellen" werden opgericht, ten einde het opdrijven der prijzen van de verschillende waren te. gen te gaan. Dece verordeningen hebben, doordat zU voor de verschillende Bondssta ten niet gelijkluidend waren, eenige ver. warring kunnen doen ontstaan, niettegen staande bet Duitsche Rijk eene „Zentral- steile" by het „Kriagsernkhrungsanmt" op richtte, waarbij alle mogelijke inlichtingen omtrent de samenstelling ven bet surrogaat en de toestemming om hst in den handel ts brengen konden worden ingewonnen. Tan slotte heeft da Duitsche regeer1 ng met iagsng van 7 Maart 1918 «ene Ryks. dwing Jngmtakt BR desa «""-V-g tjes komen en nu ditmaal Pascben zeer ver in bet lea te seizoen viel, was ds hoop levendig, dat deze dagen alvast een buiten- gewoon druk verkeer zouden brengen. Het waa niet zóó. Dientengevolge heb ben die dagen een zeer kalm verloop ge had en was hst in de oude stad alleen iets drukker dan op andere Zondagen. Pinkste ren valt dit jaar in het volle badseizoen en dus is thans daarop alle hoop gevestigd. Het was in de omstreken van den Haag veel drukker. Nu de auto's en dfe motoren weer over voldoende benzine beschikken ia het oude leventje weer aan den gang. Met de van ouds bekende overbodige snelheid en dus roekeloosheid, wordt er weer op los gereden. Zondag heeft het op den Leitlschen weg weer aan een geheel on schuldigen knaap het leven gekost Eenige jaren is het in den omtrek van Waasenaar rustig wande len en fietsen geweest, maar nu is die rust weer wek. Wat zouden die automobilisten er toch aan vinden om als een bezetene langs den weg te vliegen? Nog minder te begrijpen Is het van de motorrijders, die alle aaiidacht voor hun machine behoeven en dus van het landschap niets genieten kunnen. In de omstreken van Wassenaar begint het hoe langer hoe voller te worden. De villa-bouw gaat voort dn het verband met den Haag wordt steeds nauwer. Reeds ia men druk bezig om den rechtstreekschen weé, die de verbindingen vormt, te verbroe den. Het ia wel eigenaardig, dat de oude oorspronkelijke weg weef in feere wordt her steld, twrwyi door het Haagache Bosch heen de breede Leddsche Straatweg ligt, dien men slechts even behoeft af te slaan om hot dorp en met name het parte Groot-Haeae- broeck te bereiken. Hier vormt «ich een be langrijke voorstad van den Haag. De plan nen voor «en electriachs verbinding met de residentie beginnen in het laatste stadium van voorbereiding té komen. Wanneer deze verbinding t»t stand is gebracht, zal het ver band spoedig tot eenheid vergroeien. Maar dan zal het ook noodig zyn, dat den Haag zjjn annexionisme botviert Gelukkig beeft den Haag allang oog gehad voor dezen kleinen groeiende»» nabuur. Reeds is zooveel terrein aan den rand der belde gemeente* door de Haag aangekocht, dat onze ge meente het heft in handen heeft en kan voorkomen, dat Wassenaar rich langs den rand nestelt om te proflteeren van alle voordeden van een groote gemeente. Het is toch zoo dringend noodig, dat ds wettelijke regeling ter Zake van de grens bepalingen voor de gemeenten eens grondig wordt herzien. De groote steden ondervinden het nadeel van den huidigen toestand en de kleine aangrenzende gemeenten profL tee ren er van. Men zou zoo verwachten, dat den Haag, de zetel der Regeering, meer te- gemoetkomiiYg by d» Hooge Regeeriug zou vinden ei» dat deze met eigen oogen de nood zakelijkheid inziende, zou meewerken om de wet te verandèren. Wel verre van dat! Toch we Veortdtorend hop urgent de grene- tttgrim en hoe don*" Haag met grooite schatten gelds zich alleen waarborgen weet te verschaffen tegen de opdringerigheid der aangrenzende gemeenten. Aan alle kanten is den Haag ingesloten. Wassenaar, Rijswijk, Voorburg en LoosduL nen liggen in een halven cirkel om den Haag heen. De eerste en de laatste rake» en de middelste sluiten de land grens af; met zijn vieren liggen ze als een hoefijzer om den Haag, zoodat de beide uiteinden aan de zee raken. zijn vele gemeenten in ons land »di® op deze wijze worden ingesloten, maar het nadeel daaraan verbonden doet zich pas ge voelen, zoodra de ingeslotene zich zoo zeer gaat uitbreiden, dat zij haar terrein heeft Volgebouwd. Tegenover de gemeente Rotterdam is de Regeering altyd zeer coulant geweest. Zy is niet teruggedeinsd voor een zeer ingrij pende wijziging van de gemeentewet, ten einde de annexatie van Hoek vaa Holland mogelijk te maken. Het zaken-doen gaf den doorslag, maar by den Haag zijn evenzeer belangrijke zaken san de orde. Den Haag moet attractie bezitten en het gaat niet aan dat de omliggende plaatsen daarvan een deal van het voordeel in de wacht sleepen. Wassenaar heeft nu zijn reehtstreeksehe verbinding gekregen met het strand. Daar door is de gelegenheid geboden om het denkbeeld van een badplaats te verwezen, ïyken. Intuaachen Is deas nieuwe weg voor fietsers zeer prettig. Wie den Haag bezoekt, zijn aangeraden die van dezelfde beginselen uitgaat als dis van Saksen, is tevens vastgesteld, dat elke Bondsstaat het recht heeft een of meer „Zentralstellen." op te richten, waar de sur rogaten, die men in den handel wenscht te brengen, volledig worden onderzocht, hun pry's wordt vastgesteld en over hun al af niet toelaatbaarheid wordt beslist. De be slissingen door deze instituten genomen zyn geldig in alle Bondsstaten, terwijl alle „Zentralstellen" onder toezicht zyn gesteld van het .^riegsernfihrungsajnbt" te Ber» iyn. By ona te lande dreigde de toestand in 1918 even slecht te worden als in Duitsch land. Door het ontbreken eener levens, middelenwet was het aUesu mogelijk de be. dbrijding van ondeugdelijke levensmiddelen en surrogaten in die plaatsen waar keu ringsdiensten waren gevestigd, ter hand te nemen. De Regeeriug nam alleen maatrege len tegen het fabriceeren en in den handel brengen van thee- en koffieeurrogaten, na dat door eenige vergiftigingsgevallen ge bleken was, dat men gebrande narcissen en niet ontbitterd* lupinen, die schadelijk voor de gezondheid zyn, als koffiesurrogaat in den handel had gebracht Deze maatregelen, waardoor contróle op de bereiding dezer surrogaten mogelijk weid, hebben zeer gun stig gewerkt Daarentegen hebben in 1911 eens een uitstapje te maken naar bat parit te Waasenaar. Wij «eggen dat «onder jaloe zie, te meer omdat wy voorzien, dat de aa- nexatie van Wassenaar thans slechts een kwestie van korten tijd Ja Uitstapjes* naar da omstreken rijn als attractie van dan Haag als woonplaats natuurlijk sear belangrijk. Hoe langer hoe grooter wordt de aantrek kelijkheid van den Haag en boe langer boa meer hoort men van hen, die «ich hier kwa men vestigen, dat zy alleen maar zouden kunnen wenschen in den Raag te zoo rij er niet reeds woonde HAGENAAR. BRIEVEN UIT DU1SCHLAND. Reizen In modern Dititachland. Van onzen R. -correspondent. ln ben op reis geweest. Ik ga graag op reis in een land waar het nu een maal niet verveiend-eentoonig naar het vastgestelde reisplan gaat. Thans heeft men in Duitschland, waar vroeger al les zoo planmëssig ging, reizen met onverwachte gebeurtenissen en met hinderpalen. Men weet min of meer, beter min dan meer, wanneer inen ver trekt; men weet nooit wanneer men aankomt, en of men aankomen zal. Nu ja, voor iemand met avontuurlijken geest prikkelt dat wel wat en dat heeft heel wat te beteckenen in een tijd, dat de groote oorlogsprikkel als waarde loos verworpen wordt. Ik zou in Dusseldorf, niettegenstaan de Spartakisten-heerschapp'j een land genoot en dichter vinden, die met me mede naar Leipzig reizen wou. De heenreis was waarlijk wonderbaar; de terugtocht, die ik een volgende maal vertel, heerlijknu ja, voor mij. Zóó toch het verstaan. Ik vond een trein, van de soort die men gewoon lijk „personen-sug" heet om rond den middag te vertrekken. Hij zou inij bin nen bekwamen tijd naar Magdeburj* voeren, waar ik 'i insluiting vinden koh om over Hannover, Herford, Bielefeld en Dortmund tot Dusseldorf te komeit. De trein zag er betrekkelijk voor treffelijk uit. Hij boezemde vertrouwen in. Alhoewel slechts „personen-zug" bestond hij uit het materiaal van de snelle D-zug's, dc lokomotief inkluis. Ik beken eerlijk mijn hoop: misschiep zouden lokomotiei en voerder iets vah de goede gewoonten der D-zug's be houden hebben en had ik alzoo kans in tijds te Magdeburg aan te komen. Eenmaal in den trein is men heelemari aan den goeden wil van den modernen Duitschen stoomsleeper overgeleverd, en dat wil veel 2eggen. Mijn beiang als nieuws-jager primeerde ditmaal niet, mijii vriend wachtte. Ik heb nooit zoo langzaam gereisd... Bij het binnenloopen in^het station te Magdeburg, stelde ik vast, dat ik minstens twee uren te laat aankwam, en voor eenmaal was de trein, die ik halen moest met slechts vijf en negers tig minuten te laat binnengekomen Hij was vertrokkenEen troost had ik: ik was, neen niet alleen. Schamele troost waarmede ik warlijk niet pocH. Wachten dan maar, uren lang... eveit- als mijn vriend. O men wordt zeer ge duldig in modern Duitschland! Meh wordt er zelfs te geduldig. Men wordt er heelemaal onverschillig door ovef- maat van geduld. Na zoowat twee uren wachtens op een trein, die „plan- mlssig" voor een uur moest aanrollen, kunnen we voort tot een klein station, waar wij nog een trein Berlijn—Keulen zullen treffen. Een heusche verrassing, die niets-beduidende plaats. Ik heb se dert lang niet meer zoo goed geëten als daar. De waard, een pas-ontslagene marine-infanterist, die gedurende deh oorlog in Brugge en Oostende „gele- Deze bijzonder* correspondent zal on ze lezers en lezerwen geregeld rertellea, hoe het in het gemoderniseerde keizerrijk thans toegaat Rad. Rykscontröle ontbroken heeft, tallooze mai len aanleiding gegeven tot vergiftiging. Door de schaarechie aan meel heeft men niet alleen minderwaardige soorten in de plaats van de vroegers in den handel ge bracht, maju- ook schadelijke meelsurroga- ten. Het meest «yn voorgekomen vergiftk gingen met xoeel uit pronkboonen at uit schadelijke bloembollen bereid. Toen de eerste vergiftigingen met pronkboonen ia het begin van het vorige jaar plaats had. den, was over de schadelijkheid weinig be kend. In de Cbem. Ztg. 1918, blz. 246, ven. tigde Kobert de aandacht op een giftigs •tof, die o. s. in de pronkboonen voorkomt en door Landsteiner en Rsubitzscbek pha- rine was genoemd. Kobert gaf ook eet methode aan, om phasine uit dit moei af te zonderen en een eigenschap om phutes te herkennen (opgelost ia eene physiolo- gische keukenzoutoplossing werkt phasine n.1. agghitineeread op rood* bloedlichaam pje*). Voedt men muzen met een papje van pronkboonenmeel en water, dan gaas zy in den regel binnen 24 uur dood. Merk waardig is het, dat de schadeiyk* eigen schappen van phasine verloren gaan, indien men het pronkboonenmeel aan hooge tempe ratuur blootstelt. Een gevolg biervan is, dat gebak uit dit meel bereid alleen scha delijk ia, waaneer, de baktentperatuur niet hoog genoeg la geweeeL Goed gaar gekook. uit-gesproken Jen naam niet zeggen durf, (men weet nooit in wiens hand gen" had, scheen oo een groote ont vangst voorbereid. Bij het makke bin- nenstoomen van onzen trein, was in dat kleine nest alles op de ontvangst van recht uitgehongerde reizigerf voorbereid. Uitgehongerd waren we, nou dat mag u gerust geloovenl Men moet toch bedenlcen, dat Duitschland, zonder de minste overdrijving, een land is waar er allerhande noodzakelijke voedingsmiddelen te kort zijn. Maar daar, in dat van Uod en de menschen vergeten station, waarvan ik u recht- 'ggen inden geschrijf komt, en ik wil waarachtig den gedienstigen en vooruitzienden waard niet voor „hamsteren" doen vervolgen), vonden wij uitstekenden bouillon, heerlijke warme Frankfurter worsten met het onvermijdelijke, maar toch niet slechte „sauerkraut", echte mosterdlekker smakend ersatz- hier, vage herinneringen aan heusche Piisener opwekkend. Menschen en al les zonder spijs-markenWat hebben wij ons dAJr te goed gedaan. Ik ver geet het louter uit dankbaarheid van mijn leven nietEen bieeke, uitge mergelde reiziger (ik had waarlijk me delijden om den man), beweerde wel dat de overheerlijke Frankfurter wor sten zeker geen gram zwllnvieesch be vatten, en van geiten-vleesch, mis schien van paarden-vleesch, mogelijk ook van heel ander vleesch bereid wa ren. Hij deed hierbij een eigenaardige beweging met d-n neus, die aan het snutfelen der honden denken deed. Ik bezag starlings en zwijgend den spre kenden bleeken man. Nu begreep Uc eerst goed waarom hij er zoo uitge mergeld en bloedloos uitzag: de nijd verteerde hem. Die man was zeker een infame leugenaarMaar laat mij u toch bekennen, hoe ik overgelukxig was dat hij me, vcor het verder reizen, een kaartje afgaf, waardoor hij zich kennen deed als een weldanigen Mül- ler of Krause, fabrikant in moderne Duitsche worsten Specialiteiten voor. En Wat kon ik, arme, aanvoeren tegen zijn nevoegdheid? Kóln, werd er geroepen. Qoddank! door den spoed, die elk reizende maakte om 2ich een plaats te veroveren, kregen mijn gedachten een andere wending. Ik was van Iets ver schrikkelijks verlost. De trein wordt in sprakeloozén aan val genomen. Geen plaats meer in tweede en derde klas (de eerste is aan vele treinen afgeschaft). Dan maar naar vierde, nog liever zoo reizen, dan nogmaals onder de vervloekte sugges tie te komen van de onappetijkelijke woorden van den man met het bieeke gelaat. Ik val te midden van een troep Poolsche vluchtelingen, die de lieftaf lige strijd-methoden van hun landge- nooten en nationale verlossers ont vluchtenZij reizen naar Essen en hopen daar werk te vinden: het is of voor hen de oorlog niet voorbij is Ginder in Polen is net dan ook zoo Zij denken werk te vinden bij Krüpp..... oorlogstuigen maken en munitie fabri ceerenArme, arme lieden! Hun schamel bezit ligt rondom hen; een opkooper van oud geeft er geen vijf gulden voorEen oogenblik ge wekt door mijn komst, vallen nu weer hun oogen dicht. De mannen sla pen, rustend tegen de vrouwenDe vrouwen hun armen om de mannen ge slagen of Jeunen tegen het gepak Een jonge vrouw, gansch alleen, heeft mij een tijdlang aangekeken, daarna is ze heel zachtjes aan het zingen ge gaan Een melankolisch Poolsch liedeken verluidt In dien modernen slaapwagen van het modern Duitschland, waarin ten slotte iedereen slaapt, ook de jonge te pronkboonen hebben huane schsdeiyks eigenschappen verforen. Natuurlijk ia dar. geljjk meel in hooge mate schadelijk, waa neer het voor de bereiding van puddingen wurdt gebruikt Behalve pronkboonenmeel heeft man ook moei vaa verschillends bloembollen als vos. dingaittiddel ia den handel gebracht Het groots gevaar by het gebruik vaa dorge- ding de giftig* Uoemholleo niet iihIiiIiIm houdt ven de oneehadelUfee, ioodet nen li den regel medtmwg»*!., efkometlg vu verschillende bloembollen «eatoeft, ea de bene loopt, det del» mengeeh eehedelVht eigen adteppon hebben. Nog heden .orden mengsels in den hendel «ongetroffen, die beluitve fuudnppelmeei en tnlpemeel, de typische mphiden, afkomstig van hpach. then of nercleeen, bevatten. Dergelijk* ineelmengsels behooren voor het gebruik *1* nicnscheiyk voedsel niet te «rord-t gebruikt *n kunnen beter voer technische doeWaden worden verwerkt. Vermoedelijk sullen de moelsorrogetee spoedig verdwijnen, weneer voldoende kon. veelheden meel van buitenaf binnenkomen. Men lij met het gehetdk ven deen meel sar- rogeten echter vooesiehtig. M. t» het T. S. H.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1919 | | pagina 3