ourracHLAND.
Tclegrsfisfh Wefrfccricht.
Ingram iet» konden meededen, luidt:
L De geassocieerde mogendheden be
schuldigen Wilhelm 11 van HoheoxoUern,
voormalig keizer -van Duitachland, niet van
misdaad op grond van het W. v. S., maar
van de zwaarste schending van de wetten
der zedelijkheid en van de heiligheid der
verdragen. Een bitoadere rechtbank zal
worden ingesteld tot berechtiging van dei
beklaagde, wien alle rechtszekerheid, inzon
derheid wat zijn verdediging betreft, zai
worden gewaarborgd. Deze rechtbank zai
bestaan uit vijf leden, te benoemen uit en
door de volgende mogendheden: de Veree.
nigde Staten van Amerika, Groot-Brittanje,
Frankrijk, Italië en Japan. De reohbank zal
bij haar oordeel worden geleid door de ver-
hevenete beginselen van het volkenrecht,
ten einde de plechtig aangegane verdragen,
internationale overeenkomsten en internatio
nale moraal te doen eerbiedigen. Aan deze
rechtbank zal het oordeel toekomen over de
straf den beklaagde op te leggen. De geas
socieerde mogendheden zullen zich tot de
Nederlandsche regeering wenden met ver
zoek den gewezen keizer uit te leveren, op
dat hij berecht worde.
II. Daar de Dudtsche regeering de be
straffing van hen, die worden beschuldigd
van daden in strijd met de wetten en oor-
logsgebruiken niet waarborgt, zullen zij
door de geassocieerde mogendheden worden
vervolgd, voor krijgsraden terecht staan en
indien daartoe termen aanwezig zijn, over
eenkomstig de militaire wetten veroordeeld
worden. De Duitsche regeering zal aan de
geassocieerde regeeringen of aan die mo
gendheden, welke daarom verzoeken, ieder
een moeten uitleveren, die wordt beschul
digd van misdrijven tegen de wetten en oor-
log&gebruiken en die met name aan de re-
geering zullen worden opgegeven dan wel
aangeduid by het ambt of het beroep,
waarin ue Duitsche bewindslieden hen had
den gesteld.
IIL De geassocieerde mogendheden zul
len hen, die strafbare daden bedreven te,
gen menschen uit verschillende geassocieer
(je landen dagen voor rechtbanken, samen
gesteld uit leden van de betrokken mogend
heden. leder beschuldigde aal akh zelf een
verdediger mogen ldezen.
JV. De Duitsche regeermg verplicht zich
alle documenten, van welken aard ook, ter
beschikking te stellen, waarvan de afgifte
noodzakelijk mocht worden geacht voor de
volledige kennis van de gewraakte feiten
het opsporen van de schuldigen en de juiste
beoordeeling van de aansprakelijkheid.
Volgens een telegram uit Bazel duurt de
Roemeensche opmarsch voort, voornamelijk
tegen den Zuidelijken vleugel van het vijan
delijk leger. Men verwacht, dat Boedapest
binnenkort in handen van de geallieerden
zal zijn. De Hongaren bieden slechts zwak
ken tegenstand. Zij rekenen op de hulp van
bolsjewistische troepen, die niet komen en
waarschijnlijk nooit zullen komen. Bela Kun
heeft tot Lenin een oproep om hulp ge
richt, waarin hij «egt, dat de toestand wan
hopig is.
In Fiume hebben de Italianen luidruch
tig tegen de aldaar verblijf houdende Ame
rikanen betoogd. Atnerikaansche officieren
werden op straat met gejouw begroet. En-
gelsch-Fransche strijdkrachten handhaven
de orde in de stad.
Volgens een openbare kennisgeving zal
het Oostenrijksche geld, dat in het district
Fiume in omloop is, na 29 April ndet meer
toegelaten worden. In het district Fiume
mag van dien datum af alleen Italiaaansch
geld In omloop rijn.
Na de redevoeringen van minister-presi
dent Delacroix en enkele senatoren heeft
de Senaat de volgende, door den voorzitter
voorgestelde motie aangenomen: De Belgi
sche Senaat, getroffen door het bestuit der
conferentie te Parijs, hetwelk de aanspraken
van Brussel om zetel van den volkenbond
te worden, miskent; ernstig bezorgd ove'
den jammerlijken toesband, waarin de oor
log zijn land heeft gebracht; overtuigd dat
de tallooae pdihboopen, die het Belgisch
grondgebied bedekken, niet alleen met 'dto,
nationale hulpbronnen kuriheh \Vordén her
steld; richt zich onder den driik éene*
ernstige ongerustheid tot uwe vergadering,
om haar te bezweren met haar uiterste
wilskracht tasschenbeide te komen ten ein
de te bewerkstelligen, dat de plechtige be
loften nopens een spoedig en volledig her-
steil, welke veelvuldig zijn gegeven, zullen
worden vervuld in den geest van onbekrom
pen billijkheid en edelmoedig medelijden,
welke haar hebben ingegeven.
Vertrouwend in de gevoelens van solidari
teit, die alle beschaafde naties vereenigen
en in de getuigenissen van oprechte en innige
sympathie, welke uwevergadering aan Bel
gië heeft willen schCken, acht de Senaat
zich er zéker van in haar een machtigen
steun te vinden voor de verwezenlijking van
de rechtmatige en onmiskenbare schade
loosstelling, welke van de conferentie te Pa
rijs voor het herstel van het Belgische land
wordt gebiecht
De rede van den minister-president,
waarin deze verklaarde, dat België eerst
na 30 jaar geheel schadeloos zal zijn ge
steld, heeft een emarteHjken indruk op de
vergadering gemaakt
Loonsverlaging noodzakelijk.
In het Berl. Tagebl. betoogt dr. Freund
de noodzakelijkheid van verlaging der ar-
beidsloonen. Allereerst een paar waarheden
als koeien, zegt hy. Wfl verhongeren, als
wij geen levensmiddelen uit het buitenlau'
krygan. Het buitenland levert ons geen le
vensmiddelen, als wü ze niet betalen. Wij
kunnen op den duur niet met goud betalen,
omdat wy het niet hebben; wy moeten dus
met goederen betalen. Onze waren «yn ech
ter slechts dan betalingsmiddelen, als wij
er op de wereldmarkt mee kunnen concw-
reeren, m. a. w. als wij goedkooper, al
thans niet duurder zijn dan onze concurren
ten. Want al» wij een machine voor 1000
Maric aanbieden en het buitenland lavet
haar voor 990 Mark, zal niemand ter we
reld er aan denken, de Duitsche machine te
koopen. De prijs der goederen is, afgeaien
van de productie- en transportkosten, in
hoofdzaak afhankelijk van den prfjs der
grondstoffen en van het arbeidsloon. Voor t
betrekken der grondstoffen zijn wy van het
buitenland afhankelijk en wy moeten er, ten
gevolge van den lagen Markenk oer», meer
voor betalen dan onze buitenlandache con
currenten. Willen wy dus cancurreerea, dan
moeten onze arbeadaloorien lager zijn. Zy'r
zy dat niet, dan hebben wy geen betaalmid
delen, dan krijgen wy geen levensmiddelen,
da,, verhongeren wy.
De loonen moeten dus verlaagd worden.
Gedoogt onze productie, om te kunnen con-
curreeren, slechts een dagloon van acht
Mark, dan moet het loon in alle geval tot
dit bedrag als maximum worden vermin
derd. Dan moet echter ook de levensstan
daard dermate verlaagd worden, dat de ar
beider met acht Mark per dag een menach-
waardig bestaan beeft.
Schryver zou nu aan den Staat de twee
ledige taak willen opdragen, om ten eerste
de arbeidsloonen, desnoods met dwang, te
verlagen, en ten tweede den arbeiders by de
ze gereduceerde loonen een mnschwaardig
bestaan te verzekeren. Dit is slechts moge
lijk door de prijzen der levensmiddelen te
verlagen. De rantsoeneering moet blyven
bestaan; de rantsoenen dienen echter ver
hoogd, de maximumprijzen in verhouding tot
de loonen vastgesteld te wrden. Deze ma
ximumprijzen echter moeten en dit aohf
dr. Freund het kardinale punt niet alleen
voor de binnenlandsche producten, maar te
vens voor de ingevoerde goederen gelden.
Natuurlijk zou de uitvoering van dit plan
den Staat millloenen, misschien milliarden
kosten, maar ddtmag geen beletsel zyn.
Tydens den oorlog en vooral tydens de re
volutie lijn ér ontzaglijke SomVnen zinneloos
verspild; thans geldt het een productieve
belegging, namelyk voor den wederopbouw
der Duitsche staathuishouding. Daarvoor
moeten de middelen gevonden worden. In oe
eerste plaats zou men de O. W-ers moeten
aanpakken. Vier milliard onteigende oor
logswinst be teekent 4 milliard minder
schuld, beteekent 200 milliard minder ren
tebetaling per jaar, die voor andere doelein
den zouden vrijkomen.
De vrye handel dient in het verkeer met
het buitenland te worden hersteld.
Ten slotte bepleit schrijver een beper
king van den bankbiljettenomloop ter ver
betering van de Duitsche valuta, en ook diC
is slechts mogelijk alB de loonen en prijzen
worden verlaagd.
De' 1 Mei dag.
De lste Mei zal door de arbeiders in
Frankryk gevierd worden door een arbeids-
stilstand, die, naar in de bedoeling ligt, in
groote kalmte zal plaats hebben. In zekere
bedrijven zal deze betooging trouwens een
zeer beperka karakter aannemen. Zoo zul
len de treinen loopen; ze zullen alleen alle
op denzelfden tyd een kwartier stoppen.
Het persoeel van de telefoon zal ook maar
een zeer kort estalring houden, nameiyk 2
maal een half uur, eerst 's morgens om
10 uur, daarna 's middags om 5 uur. Het
verdere gedeelte van den dag zal de tele
foon bediend moeten worden.
BINNENLAND.
TWKKDE KAïriOK.
Lager Onderwijswet.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen het
aajigakondigd wetsontwerp op het Lager
Onderwijs.
In d» toelichting ëfehrijft dé minister
(van Onderwijs, Ktinstëii eii Wetenschtp-
pen, dat In- dit orétwerp zijtfi (Jenkfoeplden
'omtrént een uitwerking van de iy het ge-
wijzigde artikel 192 dw Grondwet neer
gelegde/ beginselen met s betrekking tot het
ailgemeen vormend lager onderwijs zijn
bel.chaamd.
Bij de samenstelling heeft de minister
zich op het standpunt gesteld, dat de
vooratollen der bij kon. besluit Van 81
December 1918, Ingestelde S-aateoommissle
voor het onderwijs den grondsla-g
dier uitwerking behoorden 4e
vormen. Eéhter heelt hij het tevens
wenschejijk geoordeeld verschillende wij
zigingen en aanvullingen in dit ontwerp
op te nemen, die naar zijn meening door
de belangen van het onderwijs zijn ge
boden, en die noch het beginsel der
rechtsgelijkheid tusschen het openbaar en
bijzonder onderwijs noch de grondslagen,
waarop de Staa'aoommiaste dat beginsel
heeft uitgewerkt, aantasten.
Hét ingediende wetsontwerp, waarin ook
het door do Staatscommissie ge-la net af
zonderlijk voorstel betreffende de oplei
ding der onderwijzers is verwerkt, gaat
van de begnselen uit, die de Staatacom-
misfte In de eerste pars graal der toe-
lietbing bij haar ontwerp I aldus for
muleerde
„Hot stelsel, dat «n de vooratellen der
•Staatscommissie voor het onderwijs Is uit
gewerkt, beTust op vergoeding van
de k o «t e nj van bet bijzonder
algemeen vormend lager on
derwijs uit de openbare kas
sen naar detvzeUden maatstaf als het
overeenkomstig openbaar onderwijs. Ten
nanzieo van bet aan lagw onderwijs voor
afgaand bowaaiwohoolonderwy» en de op
leiding van onderwijzer» voor het lager
onderwijf is eenzelfde stelfri aangenomen
en in afzonderlijke wetsontwerpen uitge
werkt
.JWH bijzonder onderwijn, dat voorde-
ze geéde.ljke voorziening in aanmerking
zal komen, moet aan oren "booge etMheu
van deugdelijkheid voldoen als aan het
openbaar onderwijs worden gesteld.
,,Bij het formuleeren van deze eaetaen
dient de grondslag van bet bijzonder on
derwijs, bet behoud van de v r ij beid
van rlobting, 4et opvoedkun
dig^ zelfstandigheid, onaange
tast te'blijven, evenala de é.echen, voor
deugdelijkheid wan het openbaar onder
wijs gesteld, met de eerbiediging van
ieders godsdienstige begrippen niet in
strijd mogen kouten
Ook de wijze, waarop de Staatscounnir-
e/.e, kot door baar aangenomen stelsel
heeft uitgewerkt, vindt bij den minister in
stemming. Zij «telt in de volgende para
graaf liarar toelichting op de uiteenzet
ting van haar stabel voorop, dat de uit
gaven, welke \oor i«dere school te ma
ken zijn, in drie groote rubrinken kun
nen worden verdeeld, n.l. lo. de bouw
en inrichtingskosten; 2o. de jaarwedden
voor het onderwijzend personeel; en 3o
de overige exploitatiekosten, waaronder dén
de i.iOflten van dagelijksoh onderhoud der
gebouwen, de leer- en hulpmiddelen enz.
worden samengevat, im hec kort dus de
iaaxlijjksche uigaven met uitzondering van
die voor het personeel. In aansluiting
daaraan zet hij vervolgens uiteen, hoe in
haar voojwtel; lo de zorg voor het
stichten van de sohoolgëbou-
w e a, zoo-wei voor openbare als bijzon
dere scholen, wordt gelegd op de schou
ders der gemeenten en de kosten daar
van voor 'haar rekening komen; 2o. do
jaarwedden van hetonderwijzend perso
neel in iedere gemeente voor de openba
re scholen en de uit de openbare kassen
bekostigde bijzondere scholen gelijk zul
len zijn, en de uitgaven deswege doof
h »t Rijk worden gedragen; 3o. de overi
ge expVottatiék oston, zoowél wat de open-
Jifre éls Wat dé bijzondere scholen be
treft, uH/de gemeentekas worden bestre
den.
iMet de beschouwingen, die de Staats-
I oomiïftssie wijdt aan de vraag, op wel
ke wijze de deugdelijkheid van
het o n d e r wij s door hetgeen zij voor
stelt gewaarborgd -zal zijn; en met het
antwoord, dat zij op die vraag geeft,
stemt de minister grooiendeele in. Hij
acht del waarborgen voor de deugdelijk
heid van het openbaar onderwijs en het
uit de openbare -kassen bekostigd bijzon
der ondep-wij», zooals zij in dit wetsont
werp, in horfftzaak op voetspoor van de
SlaatsoOMBikissie worden voorgesteld, vol-
doende.
Invoering van een zevenja
rigen leert ij d voor de algemeen©
volksschool i» volgens den minister bij
dozo herziening onafwijsbaar.
Het uitgebreid lager onder-
w ij s heeft naar 's Ministers meening geen
reden van Klstaa».
De handenarbeid is opgeno-
niea onder dc vakken van ou
de r w ij s. Handen-arbeid i's zeker geen
panacee tegen alle euvelen; maaT de tuch
teloosheid en de vernielzucht der jeugd,
waarover 'tf-ianë veelvuldig» wordt ge
klaagd, kunnen niet beter worden bestre
den dan door bevrediging te schenken aan
deh scheppingsdrang, aan de bewegings-
behoefto, die wonen In een normaal kind,
en helaas «vaar al te vaak worden onder
drukt.
De minister kan zich vareeuigen met
het voorstel der Staatscommissie om een
opleiding -in het leven te roepen voor
één bevoegdheid, die in veie
opzichten as gel ij k te stellen
met die, welke nu door de
h o o fda k t o r d t v e"H e e n dl. Hij
wH echter, in «wijking van het stand
punt der Staatscommissie, hiermede niet
gettegd wordeH, dis bevoegdheid noodig te
acbtcfl voor Mét geven van onderwijs in
alle- klassen "der lagere school Met name
wensoht hij éen uitzondering te maken
voor de beide 'laag&ï? leerjaren.
Deze uitzondering steunt op het verband
dat naar zijn meening moet gelegd wor
den tuSHohen het bewaarschóbLondorwlje
en het onderwijs gedurende de eerste twee
leeraren der gewone lagere school.
Inzake de onderwijs-bevoegdhetd ver
schilt de minister nog op een ander punt
van de Staatscommissie Deze wenécht
één enkele algemeen goluen-
de onderwijsbevoegdheid, die
ooi: de varken Fransch, Duitsch, En-
gelsoh, wiskunde en gymnastiek «al om
vatten. Van twee kanten ontmoet deze
zegeling bezwaar.
Ten eerste is de minister van meening
dat het onderwijs in de vreemde talon
aan do opleidingsfnriehlingën in aanslui
ting met de vooropleiding niet moetkun-
neu voeren tot het verkenen der bewoegd-
he'd om d5t onderwijs te geven aan de
lagere school ki haar vollen omvang, dus
ook aan de oudere leerlingen dier school
Nog in een ander opricht wijkt de mi
nister af van het standpunt der Staats
commissie, waAr 't de algemeen geldende
bevoegdheid betreft om als onderwijzer op
ta treden Keurde hij af, dat daarin het
recht om onderwijs te geven in de vreem
de talen aan uitgebreid lagere scholen
werd opgenomen, evenmin kan hij goed-
/keuren da*J- omgekeerd bij die bevoegd
heid het recht om onderwijs te geven in
handteekenen word uitgesloten. Het tee-
kenonderwijs op do opleidingainrichting
moet net het oog op de belanden der la
gere «ohooi zoodanig zijn ioge-kht, dak
'edere geslaagde onderwijzer bevoegd moet
zijn, «elf onderricht in dat vak op de
lagers school te geven
Met de Stbataoonunissie is de Minister
voorts van oordeel, dat da velerlei oplei
dingsvormen moéten plaats inakea voor
een enkelen, die eeo opleiding beoogt to.
minstens den 20-jarigen leeftijd voor één
bevoegdheid, welse in vele opzichten is
gelijk te stellen met de bevoegdheid, die
nu door de hod'dakte wondt verleend. De
eigenlijke valkoploiding op die kweek
school dJont ta worden begonnen op min
stens 15-jarigen leeftijd en zich aaa te
sluiten bij hef onderwijs met algemeen
programma, gelijk dat aan scholen voor
uitgebreid lager onderwijs of aan hoo-
gero burgerscholen met 3-jarigen cursus
gegeven wordt.
Het adgiemeep staatsexamen
voor de ver kr ij ging van de
akte van bekwaamheid al r ou
de r w ij e dient te»* worden vervangen
door oen gecontroleerd eimd-
examen aan de kweekschool,
op ^omzeilden voet als bij de
tegenwoordige eindexamen
dien gymnasia
De bijzondere kweekscholen verkrijgen,
wanneer zij ten opzichte van de voor
waarden van toelating, leergang, eindexa
men, bevoegdheid der leeraren enz, aan
gelijke d«chon voldoeen, ais ten opezich-
te van do Rijkskweekscholen zullen wor
den gesteld! een otffcieela erkenning dier
gelijkwaardigfco'd van Rijkswege. Haar
wondt dus eveneens het jus promovendi
harer kweekeiin^en gegeven. De kweek
scholen, die hiervoor in aanmerking ko-
rr-eo, zullen bij Koninklijk bestuit, den
Onderwijsraad -gehoord, worden aangewe
zen.
Het koartt den minister fewensebt voor,
althans een| minimum aantal kwealceiingen
bij do wet aan te geven, hetwelk tot de
kweekschool moet zijn/ toegelaten. Dit aam-
tal ware voor de beide eorste klassen te
zamen te stellen op den.
Voor hen die zieh, hetzij door eigen
studie,hetzij op andere wijze, voorberei
den voor het behalen der onderwijzers
akte, moet de gelegenheid hiertoe] open
staan examen te doen. Daarom, zal een
•Staatsexamen in den trant «Is de/ exa
mens, bedoeld in de artikelen 12 en 123
der Hooger onderwijswet, dit stelsel moe
ten aéfwulleni.
Voor de opledJng der hulponderwijze-
ressen, die in de bewaarscholen en de
laagste klassen der lagere school onder
wijs zullen moeten geven, acht de Mi
nister de geprojecteerde kweekschool niet
noodig. Daarvoor kunnen eenvoudiger op-
leidanigéinriolitingen in het leven worden
geroepen
Voorts Is de Minister van oordeel, dat
do tijd is gekomen om hot schoolopzie-
nersohap tot een zolfstandlge bezoldigde
betrekking te maiken.
Ook hij is van meoning, dat handha
ving van het stelsel van een zoo beperkt
mogelijlkf aantal inspecteur» de voorkeur
verdient.
In het Ministeriele stelsel blijven dus
drieërlei ambtenaren niet de uitoefening
van hett schooltoeaiicht bélast hoofd-
inspecteurs (inplaats van de tegen
woordige ir(9peotcurs) inspecteurs.
(In-plaats van de tegenwoordige districts
schoolopziener») e«i schoolopzie
ners.
In bijzonderheden denkt zich de Minis
ter de reorganisatie Tan het Rijkaschool-
toezioht, gebaseerd op dfM stelsel, ongeveer
aldus
a. Vier hoofdinspecteurs.
b. Ten hoogste dertig) inspecteurs
c. Ten Hoogste zes en zestig school-
opzieners.
d. Ten hoogste 29 bureau-ambtenaren.
Dc koéfien van dit elelsel zijn globaal
te ramen op ongeveer f 490.000 per
|»aar.
Ook de regeling vdn het piaatedijk
achooltoezicht kan niet ongewijzigd wor-
.den gelaten een herziening van de
onderwijswet. Het komt dén pulnlster voor
dat voor de plaatselijke eommife&ie pene
goedé taaf: kén Weggelegd zijn, mjA» bare 1
bes'arimlilg wordt gewijzigd. Naari zijn
tneening behoort deze niet anders \e zijn
dan een raadgevend college, dat zijn ad
viezen geeft aan het gemeentebestuur en
hbt RijkJstoozScht en desgevraagd ook aan
de onderwijzers bijstand verleent. Haar
toedicht op d* scholen za| zich Oua die
nen te bepalen tot datgene, wat voor dit
adviseurschap noodig is.
Aangenomen mag worden, dat van de
pl.m 430 onderwij zeressen,, die bij het
openbaar l. o. gemliddeld als nieuwe leer
kracht per jaar in functie' treden, onge
veer 200 kunnen en) ook zuilen volstaan
met de opleiding tot hulponderwijzeres.
Er zal dus moeten worden gerekend met
een opleiding vaal 800 onderwijzer» voor
het openbaar onderwijs. Naar deze ver
houding kunnen de 45 Rijkskweekscholen,
d:c volgens het Rapport der Staatscom
missie noodig zullen zijn, worden ver
deeld in 35 kweekscholen en 10 oplei-
dingsspcfclojenj voor huIpondervijzTesaen.
Te zaanen zal hiervoor fS.804 '0) noo
dig zijn, Tegenover deze Rgaven zullen
komen te vervallen dé op h.wfdsrnK V a
der Staatabegrooting uitgetrokken gelden
voor dé opleiding, bedragende voor 1919
f3.38D%0.
Do opbrengt3* der schoolgelden werd
door de Staatscommissiegeschat op f 1000
per school en per jaar.
De opleiding der onderwijzers eubulp-
ondef^rijzeircesen zou dus een stijging der
RijksttKgaven meebrengen van f4.819.721
Totaal wordt de vermeerdering der Rijks-
u'tgaven tengevolge van dit wetsontwerp
geschat op een bedrag van f7.069 720 of
rond 7 mTOioen per jaar.
De aan de gemeenten op te leggen fl-
nanoieele lasten zullen volgen» de gemank
te berekeningen par jaar bedrag**
gena
a. exploitatiekosten U 510.000; b. var
goedingj voor bestaand® lokalen, alsmede
bouw en larfehtint van nieuwe loualen
f5.500.000, totaal 17.010.000, of rood 7
mUiioen.
Tegenover deze verzwaring van lasten
staat, dat de gemeenten zullen worden
ontheten van het betalen der jaarwedden
van d© onderwijzara, inclusief de beloo-
nlngen. wegens het geven van herholW
onderwijs m de tegemoetkoming in hui*,
hupr aan de gehuwden.
Deze uitgaven bedroegen voor de fe-
zatmenlijke gemeeüteui over hei jaar 1016
a jaarwedden f 2l 842.64l.18Jj; b. ba.
Looningea wegéns hezhattisTgpéMha^^
fi5tHi.044.42Ji; c. tegemoetkoming in hui»,
huur f 45l.412.19Jj; totaal f 22.c63.097.90k,
waaraan dé rijkshij dragen in- mindering
komen, zoodat ten laste der gemeenten
bleef f 15-198.860.901$, met welk bedrag de
budgetten der gezamenlijke gemeenten in
het vervolg zullen worden ontlaat
Uitgegaan is van de veronderstelling dat
de nieuwe wet met 1 "Januari 1920 in
werking zal kunnen treden.
Opheffing van diatributie-vereenifiaceu.
De minister van Landbouw heeft ontbon
den, met ingang van den eerstpn Mei 1919,
voor zoover zy niet reeds vroeger door be
sluit van de ledenvergadering of op andere
wijze ontbonden zijn:
de Botervereenigang, de AardappeJver-
eemiging, de Vereeniging Groenten-Centra
le, de Zeevischvereenaging, de Paardenyar
eeniging, dé Run<jveevereendging, de Sui-
kervereeiuging, de Vlasver een ging, de Rib-
bahooavereeuiging, de Vereemdging van
Stremselfabrikanten, de Kaasver eeniging,
de Peulvruchbenvereemigingg, de Vleesch-
vereeniging, de Vereeniging van Aardappel-
meelfabrikanten, de Vereeniging va Fabrie
ken van Melkproducten, de Vereeniging
Zaad-Centrale, de Vereemdging Fruit-
Centrale.
Geen administratiekosten meer.
De minister van Landbouw brengt ter al-
gemeene kennis dat met ingdng van 1 Mei
1919 door 't Rylcskatoor voor Zeep geen ad-
ministrataekoisten meer zullen in rekening
gebracht worden voor dé door dat kantoor
te verstrekken geleddeWljetten voor veter
een, oleïne, soapstock, afvalvetten van do
margarinefabricage, zoomede voor onder
dat Rykékantoor ressoerteerende chemdcv
liën.
Statenverkiezing OverfjaeL
De heer G. J. Vdehoff, gekozen tot lid
van de Provinciale Staten voor de Comraa-
nietische Partij, heeft voor de benoeoniag
bedankt. In zyn plaats is benoemi de
heer W. van Winsum, te Deventer.
CRISIS-MAATREGELEN.
Tarwebloem voor banketbakker»
en hotelhouders.
Naar wij vernemen heeft het Rijksgraan-
bureau een: circulaire verzonden aan de re-
geeringscommissarisaen, belast met de
ryksgraaninzameling, waarbü medegedeeld
wordt, dat te beginnen met de Mei-distri
butie, voor banketbakkers en houders van
inrichtingen, waar maaltijden aan het pu
bliek verstrekt worden, ten behoeve van
hun bedryf het volle kwantum tarwebloem
kan worden aaangevraagd, dat door hen
over het jaar 1916 verbruikt werd- Tot hé-
den werd aan banketbakkers slechts 50
aan hotelhouders en restaurateurs 25
over genoemde hoeveelheid verstrekt
Uit bovenstaande mededeeling blykt du»,
dat de tarwebloem voor banketbakkers en
met Mei nog volstrekt niet vry komt, gé
lyk ten onrechte door sommagen veronder
steld werd, doch dat de bemoedigde bloem
aan het Rijksbureau moet worden aanga-
vraagd.
Wél eigenaardig is het weer, en teekc-
nend voor de wysee, waarop door het Ryks-
graanbureau de dhrtributie getegeld wordt,
dat van bovenvermelde belangrijke wifri-
ging in de thans geldende voorschriften,
btj dé gemeentebesturen, tot heden, naar
ons van bevoegde rijde verzekerd werd.
niets bekend is.
GEMENGDE BERICHTEN.
De moord te St. Oedenrode.
De gearresteerde I. BriJlesiijper la gis
teren naar Den Bosch overgebracht. Bij
de gistvrn&middaig te zijnen huize In de
Nieuwe Ametelstraat aldaar gehoudenThuis-
zoekinig is het aanwezige lijfgoed van.den
verdwohte in beslag genomen om M W
gaan of daaraan ook de knoopen ont
breken, gevonden op de plaats van de
misdaad en te onderzoeken of op eeoig
kleedlngjstuk ook versohei bloedvlekken
zijn te ontdekken. De po itle-soheikundi-
go, de heer Van Ledden Uulseboyoh, houdt
zich met dit onderzoek onledig. Vermoed
wordt dat B. d« man is, kort na den
moord in de Meijerijsche tram, rftflitlng
den Bosch in gezelschap van andaren ge
zien en die een» bloedende snede opeen
der Wangen had.
BrlUeeiijper ontkent zijn medeplichtig
heid aan de misdaad.
Een bezwarend getuigenis tegen
Brillenslijper.
't Wordt hoe langer hoe duidelkljr, dat
de moord gepleegd is met het eobaermsa
van den te Amsterdam gearresteerden
veedrijver Isaac Br Mies ijper. Desa had
hij den Amwtecdamschen barbier, bij wlen
hij zich liet scheren, een elfen mes- Dit
mie bij daags vóór den moord komen
halen. De barbier heeft het niet terug
gezien, maar toen hem beden hef MJ
den vermoorde gevonden scheermes ver
toond ward, herkende hij dit onmilddal-
iijk als het eigendom van BrUüeulijper
De moord te St. Oedenrode.
Naar wy vernemen, beeft de dader van
dan moord te St. Oeaenrode, Isaac Brille-
Blyper, die gisteren la zyn. woning aaa da
Nieuwe Amatelatraat gearresteerd werd,
heden voor de justitie te 's-Hertogeubosch
een volledige bekentenis afgelegd, wat zjjn
aandeel in deze moordzaak betreft
Een afgrijselijk ongeluk.
Aan het strand iby Braamspunt ia een
afigryeelyk ongeluk gebeurd. Het was laag
water eq een breede, tameljjk vlakke bank
veroorloofde om vry ver in zee te loopen.
Een der gasten, de heer K. R. Wirth, wai>
zoowat 5ü meter in zee, waar het water
hem tot de borst reikte. Op een gegeven
oogenbkk is hy onder water aangevallen
door een zeemonster, waarschynlyk een
zaagvisch, die hem het linkerbeen tot de
knie afsneed. Het andere been vertoonde
een diepe sneewonde, terwyi eenige vingers
afgesneden waren.
De ongelukkige, die per ante naar het
hospitaal werd vervoerd, overleed eenigo
uren later tengevolge van het ontzettende
bloedverlies. (N. Ct)
Grootste houtboot.
Maandag ia te Zaandam aangekomen het
Duitsche sj. „Winfried", dat niet minder
dan 2400 standerd gezaagd hout aanbracht
daarmede de grootste houtboot is, we'-
ke daar ooit in de haven kwam. Het stoom
schip was reeds in het vorig jaar te Sand-
viken beladen voor Delfzyl, doch ging in
November door den gewyzigden oorlogs
toestand naar Hamburg, vanwaar het nu
na een half jaar pas verder ging naar de
nieuwe bestemmingshaven. (Hbl.)
Bedsteden verboden, een speelterrein
gewenseht.
De gezondheidscommissie voor hétiÖ^rict.
Winterswyk heeft bésloten by het geJ
xneentebestuur dier plaatse aan te dringen
op het opnemen in de bouwverordening van
een bepaling waarby het aanbrengen van
bedsteden Verboden wordt Voorts zal den
gemeentebesturen tin het ambtsfpbied ver
zocht worden, hun aandacht te schenken
aan het oprichten van speelterreinen, waar
voor van Rykswege een subsidie van 40
verstrekt wordt
Een politieagent als heler.
Chir. van Nvoormaig agent van po
litie to Breda, te door do Arr.-Recht-
bank aldaar veroordeeld tot anderhalf jaar
gevangenisstraf, wegens heling. De man
had een. paatr diieven eeu. geaohlkte plaats
tot inbraak aangewezen in de buur. waar
hij surveilleerde en goederen van dieiolal
ftÜQoius'tig tenj geschenke gevraagd.
Sport ea. alcoholisme?
In de Rotterdammer vinden we het vol
gende bartaht t
„Dezer dagen is tusechen de Bohiedam-
pdho* euf Rotterdamsche voetballers pen
wedstrijd gehouden om12 floeechen
jenever."
Zooalg deze mededBeling iiier staat, ia
ze onjiuitotj B-ij de jubileumsweffcljcijden
'van Hermee zijn voor do winnaars van
den ve leranenw ©dateijd, elf kruiken jene-
,vor geéchóniken, maai1 kirui/koni van
charivari model.
Fraude by het brandstoffenbedryf te Breda.
Dc gewezen directeur Van het brand-
rtoffendistributieljedrijf te Broda, L Krul-
niger, die in begin va& dit jaar ruim
f 2700 verduisterde in zijne functie, werd
door de Arr Rechtbank te Bredk ver
oordeeld tot één jaar gevagenisatrai met
aftrek van preventie;.
De etech wae één j'aar en zes maan
den.
Een vreemd verbaal.
Zaterdagavond vond eén ltd van de
gezugvoorders-club va® de vereeniging
„Zeevaart", te Rotterdam, toen hij op het
Kantoor van die vereeniging boven het
Bestauraw. MR<ohe" kwam, da werk&ter
M. E. B. met een prop in den mond op
een stoei vastgebonden zitten. Zij deelde
na haar bevrijding mede, dat een drie
tal gemaskerde personen haar hadden
overvallen en géhonden en dat dezen ver
volgens zes biljartballen ontvreemd had
den, De politie vond In dit verhaal aan
leiding om de werkster in bewaring te
stellen. Zij wordt verdacht dil geheefo
verhaal verzonnen te hebben en mede
plichtig te zijn aan den diefstal.
Kermis te Assen.
Op advies van den inspecteur van den
geneeskundigen ddeowt dr. Hulshof-Rol,
werd Donderdagavond door den raad der
gcflieeato Assen besloten de kennis (fit
JMr niet te laten doorgaan- Verschillen-
oe eigenaren van tenten en kramen die
w»v pa<fit3om reed» betaald haidden en
w«h reeds te Assen bevonden, .etoonden
«ch hierover zeer ontevreden.
Gistermiddag was een spoedel'schende
ktedsvergadering belegd en besloot de raad
met 12 stemmen voor mi 2 stemmen te-
®en ket raadsbesluit van Donderdag ln
trokken en de kermis to laten door-
faan' daar door een drleal genees-
aldaar geen bezwaar w«w ge-
De melkprijzen,
öe Bond van Melkveehouder» hield gis-
i J2JU* h«t Algemeen Verk.oopiokaal te
rigemeene vergadering, d'3
'ww had het standpunt van den honi
te bepalen ten opzichte van hst al of niet
handhaven van de prijzen der opgemaakte
productierekening, ook in verband met de
volgons eenige bladen te verwachten prij
zen van de melk.
Na breedvoerige besprekingen werd een
motié van bet hoofdbestuur aangenomen,
waarin besloten wordt de minister In zyn
pogingen om den conaumptipprys te verla
gen tegemoet te komen, door de melk te
leveren franco stad (fabriek) in plaats van
voor 15 cent, zoodat het den melkhandel
mogelyk zal zyn den consumptieprijs ia den
ft-s. zomer lager te «tellen dan den thans
geldenden. Deze verlaging als uiterste coo.
cesaie te beschouwen, zoodat by niet-inwiL
liging tot staking van de leverantie zal
worden overgegaan, terwyl de bond de melh-
voorxiening zelf ter hand nemen zal en
zich voor de werkelijk geleden schade ga
rant verklaart; aan de levering in den a.*.
zomer deze voorwaarde te verbinden, dat
eventueel door den bond te nemen maatre
gelen in verband met de levering onder alle
omstandigheden door zijn leden moeten
wordea opgevolgd; en deze motie te publi-
ceeren.
De vergadering vereenigde er rich mede,
dat zy', die, indien deze motie werd aan.
vaard, schade zullen lyden, ten volle schu
deloos gesteld «uilen worden. Zoo noodig
zal daarvoor va^ de leden een bydrage var
f 5 per koe worden gevorderd, waardoor
250.000 beschikbaar komt.
De doortocht naar 't vaderland.
Het stoomschip Atreus, dat het eerste
contingent uit China verdreven Duitschers,
Oostenrijkers en Hongaren naar ons land
heeft gebracht, had 720 doortrekkende
vreemdelingen, meerendeels Duitschers, ain
boord. Het aantal Oostenryjjers en Honga
ren was kleiner dan dat van de Duitschers,
maar toch niet onaanzienlijk.
De ontscheping geschiedde ondier toe
zicht van Nederlandycbe en Engelsche niill-
ÖBfeh. Een dér groote nieuwe loodsen var
het Katoenveem, aan de overzijde van de
Keilestraat, was voor de ontvangst in ge
reedheid gébracht Daar heetten dames en
hoeren leden van den Dudtschen Empfanga-
ausschiuaz en van het Comité fiir Oesterei-
cher und Ungarn hun landgenooten welkom.
Van het oogenblik af, dat de eerste groep
reizigers de loods binnentrad, heerschte er
drukke bedrijvigheid. Leden van de twee
commissies wezen den mannen terecht en
menigeeh stak een hand uit om een ver
moeide de afstand van het schip tot aan
del oods was tamelyk groot van een zwa-
rem koffer of pak te ontlasten. Beklagens
waardig zagen de menschen er overigens
niet uit Natuuriyk waren er van alle leef-
tyden en alle rangen en standen. Men za
er oudjes by, die misschien niet gedacht
hadden ooit nog hun vaderland terug to
zien. Bejaarde mannen, welke al hadden
niet allen bezittingen moeten achterlaten
wellicht posities betreurden, ndet gemak-
kelyk veroverd en bezwaarlyk terug te win
nen. Mannen de kracht van het leven,
die een hoogtepunt hadden bereikt en n'i
genoodzaakt waren, opnieuw te beginnen.
En ook vele jonge mannen, naar den
vreemde gegaan om him toekomst te ma
ken; misschien in de hoop, zich fortuin te
verwerven.
Er waren arbeiders en meer gegoeden,
maar nooddruftigem weinig of geen.
De ontvangst door de leden der twee co-
mité's met hun helpers en helpsters, den
doortrekkenden verjaagden bereid, is zeer
hartelijk geweest. Men heeft hen gespijzigd
met (Soep en dikke sneden brood; onthaald
op chocolade, sigaren, sigaretten; van kran
ten voorzien; jonge inedajea hebben hun
knoopsgaten en hoeden met bloemen ge
sierd.
LANDBOUW.
De rerge in L'mburg.
Dénk zy 'deai zeer hoogén pry's, die het
vorige jaar de regèering gafaydeerde voor
de logge van den oogst 1919, werd er in
LühÖurg enorm Veel Van dat product uitge
zaaid. Vele boeren beteelden eene opper
vlakte, twee maal zoo groot als die, welke
1918 voor roggebouw bestemd werd, met
het gevolg dat thans rogge voorkomt op
vele perceelen, waar ze eigenlijk in 't ge
heel niet verbouwd moest worden: laagge
legen stukken bouwland, die tin natte win
ter» gedurende maanden dras liggen, wer
den door velen voor roggebouw bestemd en
daar er tot half Januari ongekend veel
neerslag viel, is op het meerendeel diet
gronden het gewas als verloren te beschou
wen. Waren de maanden April en Maart
maar droog en warm geweest, dan zouden
de in ontwikkeling achtergebleven planten
nog met behulp van cbilisalpeter tot flia-
ken groei kunnen zyn gebracht, maar nu
het einde April nog nat en gnur i», zal man
op de meeste plaatsen tot omploegen en
verbouw van bieten of bruine boon en moe
ten besluiten.
Op de hooger gelegen perceelen maakt
het gewas over het algemeen een gezon
den indruk. Door het gure weer is het wel
wat schraal hier en daar, doch nu er weer
volop chilisalpeter is, lean met behulp daar
van het gewas weer op dreef gebracht wor
den en overigens bevat de grond nog vol
doende hoeveelheid plantenvoedsel om te
zorgen, dat het zieh ook by verderen groei
krachtig kan ontwikkelen. Vooral de rogge-
akkers toch werden 't vorige najaar zee
ruim van stalmest voorzien, waarom, a's
het weer niet tegenwerkt, voor de hooger
gelegen gronden in onze belangrijkste rog-
geprovincie een ruime oogst mag worden
verwacht, wat de boeren zeer te pa» zal
komen, reu ze byna zonder uitzondering te
gen h o ogen prijs een veel grootere hoeveel
heid chJüsalpeter hebben moeten ontvangen,
dan ze noodig hebbed.
Melk en melkproducten.
De BURGEMEESTER der Gemeeite
GOUDA brengt teer algemeen© kennis i
1. dat zijn ingetrokken d«\ maximum
groot-, tuMohen- en kleiohandelprijzeo
voor a. volle rauwe melk of lome ge-
paeteuriseêrde molk, b. gepasteuriseerd©
melk verpakt ln lloaschen, c, gesterili
seerde melk verpakt in flossohen, d. kar
nemelk, e. taptemelk, t boter.
II dat met Ingang van 1 Mei 1919 is
i(.getrokken bet verbod tot bereiding van
kaas en het verbod tot verkoop, alleve-
ring en vervoer van kaae.
(II dat met Ingang van 1 Mol 1919
Is Jngej-okken het verbod tot ervoer en
aflevering van gecondenseerde melk, ge-
com de ruseerde taptemelk, melkpoeder en
taptemelfcpoeder «n bet verbod tot ver
werking van melkpoeder, taptemelk poe
der, gwondensoerde melk, gecondenseerde
taptemelk, caseïne on wel.
IV dat met Ingang van 1 Mei 1919
zijn Ingetrokken dc maximum tuseehen-
en kleinhandel prijzen voor a. geconden
seerd melk met en zonder suiker, b.
gecondenseerde taptemelk met suiker, c.
melkpoeder, d taptemelkpoedpr.
V dat me» Ingang van 1 Mei 1919 Is
ingetrokken heft verbod tot verwerking
van molk, melkproducten en inelkbeetand-
dtel bij de bcreidirg vgn producten
der bakkerij en banketbakkerij
Gouda, 29 April 1919.
De Burgemeester voornoemd,
ULBO J. MIJS.
INK ICBTINGEN,
WELKE GEVAAR, SCHADE OF H INDElt
KUNNEN VEROORZAKEN
BUP&EMEjpSfTER «i WETHOUDERS
van GODDiA,
Gesden art 8 dcc Hinderwet
Doen te wetoo
Dai zij verdunning hebben vogleeod aan
T, P. Virwiy' ej* Co, tp en har»
rtjditvar<q-ijg,endon tot ,bpt utybre.den ha»
ÏW bestaande zeepfabriek, door plaat-ting
van 3 elcctroinotoren, respectievelijk groot
25 I'.K., 10 PK. en 7J$ PK- ln het
penceel plaateAljk gemerkt Buurtje No. 4,
kadastraal bedrad gemeente Gouda sectie
E No. 2420.
Gouda, den 28 A/pril 1919.
RwpttieMter an Wethouders voor».,
fff. VAN DER VEUR.
De Seoreéarte,
ULBO X MIJS.
INRIQHT INGEN,
WELKE GEVAAR, SCHADE OF HINDER
KUNNEN VEROORZAKEN
Burgemeester en wethouders
van GOUDA,
Gelet Op do artt 6 on 7 der Hinderwet;
Brengen ter algemeens kepnii», «bat op
de Secretarie ter Visie zijn gelogd de
verzoeken met bijlagen van
J. A.Ver burg te Hakendjpirp om yee-
gulining tot oprichting van oen brood-,
begëhui't- on kookbakkerij in het, perceel
gelegen aan dc Spieringtstraat no. 65 al
hier, kadastraal bekend Sectie C No. 3119;
2. de flruia A van Duin en Zoon te
Gouda ojn vergunning tot uitbreiding ba
rer bestaande Smederij, door plaatsing
van 2 eloctroimxoren, ieder van 1 P.K.
in het perceel gelegen aan den Kleiweg
no. 110 alhier, kadastraal bekend Sectie
0 No. 1629;
Dat op Dinsdag den 13 Mei 1919,
dee namdddug» ten 1)$ ure op het Raad
huis gelegenheid is om bezwaren tegen de
gevraagde vergunning ln te brengen en
dat gedurende drie dagen vóór dien
dag op do Seoretarie der Gemeente van
de ter zake ingekomen wohriftureo kan
worden kowri» genomen.
Do aandacht woedt er op gevestigd, dat
volgens <te bestaand© jurisprudentie niet
tof* beroep geroottfigd zjjn rij, dt© ®tot
ovrreenhoufetig arfiM t Hinderwet
voor hiït' Gemeen tebciuur of .fpeo of meer
zijner leden zijn voracheoeii ton einde
hurtöe bezwaren mondeling toe to lichten
Gouda, den 29 April 1919.
Burgenueeefter en Wothou(tor« voorn.,
A. J IJSSELSTIJN Az. Lo-B.
De Secretarie,
R. MDERKERK logeer.
In d« hedennamlddng ln HotM ,4» Zalm"
gehouden jaariyicache algemeen# verged#,
ring van aandeelhouders van de Koninklijke
Stearine Kaarsenfabriek Gouda alhier, wer
den het jaarverslag van de Directie, de ba
lans en de winat- en verliesrekening over
het afgeloopen boekjaar goedgekeurd en
vastgesteld.
Het dividend werd bqpaald op 800.—
per aandeel; al» datum van uitbetaling werd
vastgesteld 1 Mei 1919.
De aftredende commissaris, de heer J.
Ph. Schultz van Haegen te Graveahage,
werd herkozen.
Uitgeloot werden 10 obligatiën der 5 95
geldleening, groot 500.000 en 10 obligatiën
der 4 geldleening, groot 300.000.
Ter voorziening in de vacature van Direc
teur, ontstaan door het overlijden van den
heer Ir. C. D. van TUmhoven, werd be
noemd de heer Dr. J. P. Treub, chemlker
aan de Kon. Stearine Kaarsenfabriek Gouda.
Op voorstel van commissarissen en dl ree.
tie word het aantal Directeuren der vennoot-
schap uitgebreid tot drie. In verband daar-
rle werd tot Directeur benoemd de heer
Mr. E. C. U. van Doorn te 's Graven-
hage, thans secrttari» tan de Directie der
Kaarsenfabriek.
Jubilea Kaarsenfabriek,
De heer J. van Ry«wyk zal op 2 Md a~».
den dag herdenken, waarop hy vóér 25 ja
ren in dienst trad van de Koninklijke Stea
rine Kaarsenfabriek Gouda, alhier. Reeds
na 5 jaren in verschillende afdeelingen te
zyn werkzaam geweest, werd hy op 16
Maart 1899 als Hulp van den Assistent-
opzichter aangeweaen. Deze functie word
door hem vervuld tot October 1941, toen
hy tot aaairtent-opsichter werd benoemd. De
heer van Rijswijk bekleedt op de Kaarsen
fabriek een «eer belangryken werkkring ea
vervult zijne werkzaamheden met den mees
ten (jVer en de grootste toewyding. Dat dit
o6k dooi; de Directie wordt op prijs gestel J,
blykt uft het Ieit, dat onlang», teen, by de
invoering vpn de 46-urige werkweek uit
breiding aan het hoofdambtenaren-personeel
moest worden gegeven, genoemde Dlrectio
den heer J. van Rijswijk heeft benoemd tot
opzichter.
Wy gelooven wel, dat zoowel Directie al»
personeel den jubilaris zullen toewenschec,
dat hy nog tal van jaren die plaat» op de
Kaarsenfabriek zal mogen blijven vern»1-
len.
D# 2e Med staat voor de Koninkiyke Stea
rine Kaarsenfabriek Gouda wel in het te#
ken der jubilea. Immers behalve de heer J.
van. Rijswijk, van wiens jubileum wij hier
boven melding maakten, telt de Kaarsen
fabriek op dien datum, onder hare werklie
den nog een 8-to\ jubilarissen. De bee ren
D. M. v. Hoorn, G. Schouten, A. v. d. Stam,
S. Meewezen, C. v. <L Poat, W. F. de Jong,
A. Burghoorn en W. G. Huaselson herden
ken op dezen dag allen hun 25-jarigs dienst
vervulling.
Nat. Amsterdamsche Tentoonstelling van
Fotowerken.
Blykens een in dit nummer voorkomende
advertentie «yn van de door den heer Tuk
ker alhier ingezonden foto's 4 stuks san*
genomen, welke allen een diploma verwier
ven.
Brutfn uit Vkaidtegsn, Turfmarkt «fj F.
J. Dijkman en gszln uit Lakte», Keissratr.
78; B. va® Gelder uit Amsterdam, Goows
84; K. vaa dm Hay uit Stoiwyk, Park-
straat 83; Wed. M. Hogenatefer-—van dat
Kind uit 's Gravsnhag#, J. van der Heyden-
•traat 20; C. Eindhout uit Leiden, Groens»,
deal 87; E. B. M. Ponaiom uK Rotterdam.
Kleiweg 88; A. Rykeiyhhuiaen, uit Dord
recht, Karnemelksloot 58; K. Stent nit Mep-
pel, A. Baks teeg 14; W. Vleghert en gezin
uit Schiedam, Walvisstraat 87; A. da Wit
uit Waddinxveen, Oosthaven 10; H. Marse-
hia en gezin uit Schoonhoven, Lazaruskade
16; W. F. H. GuÖken uit Katwyk, Gouw#
131boven; B. van der Hoek en gealn uit
Nieuwenhoorn, Wilhelmireaatrset 18; A. H.
Kulik uit Noordwyk, N. Haven 175; L. v.
Oudshoorn en gezin uit Reeuwtyk, Schel te-
maatraat 24; H. J. Slootjes m gezin u't
Nieuwkoop, R. van Cataweg 182; L. Ver-
woerd uit Waddinxveen, L. Dwarsstraat 86;
J. van Vliet uit Waddinxveen, G. Floris-
weg 8; P. A. Voorkamp en gezin ,ylt Wad.
dinxveen, Nieuwthavcn 280.
I.A ATSTK BmWIITKI.
«ITAnSWStTW».
OOTOA. 30 April 1919.
Kaas.
Officeel is het volgende medegedeeld:
lo.van 1 Mei 1919 af wordt het verwer
ken van melk tot kaas geen ontheffing (Lé~.
gitimatiekaart) van het Rykskantoor voor
Melk en Zuivelproducten meer vereischt.
o. tot 22 Mei 1910 Wyven de bestaan
de bepalingen betreffend# verkoop, afleve
ring en vervoer van kaas van kracht an
mag geen kaas worden afgeleverd dan uit
sluitend aan de by het Rykskantoor inge
schreven commissiehandelaren.
o. de tot 1 Mei 1919 gemaakte kaas
raag door de commiasiehandelare^ nog aan
het Rijtaskantoor word» afgeleverd, mita
deze aflevering geschiedt vóór af op Zater
dag 17 Mei 1919. De kaaa na 80 April 1910
gemaakt, mag door de commissiehandels ren
niet van den producent worden afgenomen
vóór Maandag 19 Mei 1919.
4a. De produoenten zyn gehouden hou
door het Rykskantoor voorgeschreven ad
ministratie by te houden tot 1 Mei 1919.
Aleen voor zoover zy aan de hand daar
van kunnen aantoonen, dat hun productie
afkomstig is vaa vóór 1 Mei 1919, zal op
een afrekening op de basis van den win ter-
productieprijs gerekend kunnen worden.
By de keuring zal ten atrengsrte rekening
worden gehouden met de leverbaarheid van
de kaas.
Uitslag veiling Notaris Komaan.
Bij de op Maandag j.I. door Notaris
Koeman te Haastrecht, in het Hotel De
Zalm alhier gel to tulen veiling van onroe
rende goederen, werden toegewezen
Aan den heer G D. Korlln» te s-Gv®-
venhage, een pa.huin, met bovenwoning
aan de Gouwe No». 42 en 14 to Gouda,
voor 120.000. Aan den heer T. da Hoog
(e Gouda, e>en pakjiuls, met tiovenwoniHgl
aan de Gquwc No 100 t« Gouda, voor
f w5ÖO Aan den heer B. Bolonje teGou-
A (toft ,ou ©rf Af»® 4e La#»»aïd-
steegj k' Géuda voor 1/680. Aan. don h-#»
H.Hoogendoornte Gouda, twg# huize#
en erven, aan d« Boelekad© Nos, 197 «a
199 te Gouda, voor f 8620. Aan don heer
H. de Riet te Gouda, een buis en erf,
aan de Bpeldein#kor»»te«g No. 16 te Gou
da, voor f 1540. Aan den heeT A. van
dnn Hondel te Gouda, een Hul» en «rf
aan de Laurierbuurt No. 22 te Gouda,
voor f 405. Aan den heer J. K. Lissen-
dorp te b»oudo, een HuL en erf. aan de
Kleiwvigatraat No. 25 ie Gouda, voor
(3260. Aan den heer W. J, van Eyk te
Gouda, tweo huizen en erven aan de Mo-
Imwerf Noe. 6 en 6a te Goluda, voor
18710., en aan den heer D. Schouten
te Gouda, een perceel bouwgrond, san de
Vierdo Kade te Gouda, voor (830.
Q£ YJMTIGDBN
A. R. van Boek uit Béromreld, Bleeksrs-
singel 80; A. P. van Vilten uit Oud-B«y«r-
lared, Derde Koda 70; A. Dudok van Heel en
gezin, reit Amsterdam, Westhaven 53; J. b.
van Hoorn en geain uit Utrecht, Gouwe
165; A. Jesse uit Leidt», Krugerteaa 85;
F. A. Linnenbank uit Woensel, Erasmus,
straat 1; W. Loemdetsloot uit VeUan, Letb-
maetaraat 7; J. vo# Nood uR Rotterdam,
Wachtelstraat 2; L. C. Schoen «R Utrecht,
Crabethstraat 72; A. M. Scbocnderwoerd
uit Rbcuwyk, Jaagpad 10; J. Smit uit Til
burg, L. Tiendeweg 61; P. C. Spruit uit
Utrecht, Bteekersaingel 76; A. Verborg uit
Capelle a. d. Ussel, Crabethstraat 2; M.
Verhoef uit Moordrecht, v. B. IJ. Park 11;
A. M. Vlok uit 'b Graveahage, Boelekade
206; F. B. M. Voogel tilt Watergraafsmeer,
Punt 18; A. .van Willigen uit Alphen a. d.
Rijn, Wachtel straat 47; J. J. Witte uit Lei
den, C. Ketelstraat 46; G. Adelaar ut
Utrecht, Naaierstrsat 5; A. Boehlé en gezin
uit Rotterdam, Pr. Julianastraat 42; M. v.
Bommel uit Bergen op Zoom, L. Dwarsetr!
51; W. Bosshardt uit Neade, Gouw# 6; J. 4#
Naderlandsch fabrikaat.
Naar w(j varnemen heeft H. M. da
ningin een aaneohryviitg doen richten tot
da hoofden der departementen van de Ko
ninkiyke hofhouding, waarin mededeeling
wordt gedaan van H. M.'a uitdrukkelijk var-
langen, om bij de aanschaffing van alla «r-
tikelen, werktuigen en benoodigdheden op
elk gebied, waar zulks nog niet is geschied,
buitenlandsche fabrikaten te vervangen door
Nadarlandache, overal waar «ulka maar
eeniguins mogelijk is. H. M. verzocht daar
bij om op den ïston Maart 1920 va» da
hoofden der depurtcmente® een opgave te
ontvang** van alle sedert einde April 1919
aangeschafte artikelen, die niet te verkrij
gen waren al» Nederlandsche fabrikaat.
Noodlanding.
Me*' seta* ons uit Woubrugg"*" EeVNè-
derl. tweedetker <®oe»t DinMtegml.i4ag eén
ooodlaudlrm doen té Wou brug g'. Do oor
«aak was het bewiesen van den motor.
JIoowol d© machine over dou kop ftloeg,
bleven do beHtuurder en waarnemer on
gedeerd.
Hervatting dienst.
I Mei wordt de dlenM op de tfjnen
Vealo—Kakteoklrah©tt> en Venlo-Btraelen
hwrvat.
Boekbinders-patroons.
Men meldt ons uit AnwtordamDe al-
gvanecno vergadering van den NederUwt.
wherf Bond van FWnkhindere-patroon», (>e-
«Voot mot liet oog op de duurte der le-
vriiwOiolkoeUon, op tM verzoai der vrork-
imitterabohdnn in te gaan. De erisia-toe-
wlag op 1 Ja». j.I. voor de voracëBttende
loonklnween op f 8.50, f2 en f 1 por week
vatogettedd, i* uw verdubbeld m reap. |e-
hranbt' op f7. (4 o» f 2-
De algêmoeno vergadering lmsloot ver
der ooi, onder na«lere goedkeuring van
den centrale i Bond, do prijzen van
Buut en Brocgweweek naar ovnvrotttg-
hoid te vorhoégon
8-okk.Uck.p—
Men meldt ons uit ffohlth Op do rf*
vier de Rijn te I.ob'th to aangehouden bet
sleep*cWp „GeertruWa' van Roterdam.
In den mastkoker wsren 208 K.G. rug#
ruWu-r verborgen. Het «chip wordt te La-
bith vnxtgehouden.
Dr DuitiHohc raderboot „Kroorvprkw
Ernht Ludwlgi vxm Heenen" In dienst van
d© Engeteoho regeerteg voor het vei^oe-
rco van gcdemohlltooerde troepen, wwMk..--
blj aankoniKt te Lobith grondig onder
zocht £ii uit het vooronder werden 00
ktetjre lcwatta gehaald.
8CHMEPV A AKTBBR1CHTXN.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Andyk, 26 April van Naw York naar Rui.
faprdam. t-,
Sloterdyk, Baltimore naar Rotterdam, pais.
27 Aprü midd. 12 uur Dovtr.
Arasteldyk wordt 29 April van Rottsrdte#
te New-York verwacht
KON. HOLL. LLOYD.
Delfland, Amsterdam naar Buenos Aim,
pass. 28 Aprtt v.m. 8 uur 46 Dover.
Kennamerland, Buenos Aires naar Amster
dam, 26 April van Bahia.
KON. NED. STOOMBOOT MU.
Ulysaea, 28 April van Newport News naar
Amsterdam.
MIJ. NEDERLAND.
Birma, 21 April van Calcutta te Akyab.
Coram, SS April va» Cochen ta Calcutta.
Vermuï.lln» m d.n 7otfrul.ii ilmg
M.tfp, Mnrsnkriijk oclrtijk. U-
l.r uit wi-lelljk. rtohUufea, uui 1».
woüil tol (MrdücMv vuroohljldlik
I't'tO'Ii, low uobter.
lDVKKieNTIIN.
Ruil—nMriufbou.
BUSGEMEESTER ct WETHOODEE8
Vin GOIJDA brengen ter algemeene Iconic:
I. dn', van J—8 Mei eJn ver*-l>»er
lullen rijn op de navolgende bone van het
Iievenwniddelenboekje de durvhter ver-
melde Regeerjngsnrtikelen:
Bon no. 817:: 2 K.G. veennnndnppeien. 11
cent
B« no. |18; 1 K.O. klei aardappelen, T
cent
Bon na. 218: ons bruine boonen, 5Va
cent
~flua.d*t I" 1_S1 Mei 'k v.rkrbgba«r
"l, -C W van de TW en ïof
fieksart 1 ons koffie.
Oondn, 80 April 181».