IKOOIJ
wen 4*
KE
MtaiM,
DE VREDESCONFERENTIE
No. 13095
Maandag ft Mei 1919»
58e Jaargang.
BEHALVE 2ON- EN FEESTDAGEN.
w ktaM. aa.
leien
M.ic« i
i
odellen
iden,
ppelen
m
jnen
vijgen
pelen
8
0
X
TZIO.
LEMAN.
ec mo.
uo* I
ROS.
Feuilleton.
CINDERELLA.
raao,-.
ltSSfi
nno,-.
VH*M»lel*e ItaHssmaelM SkrfsasMs.
Beloften oon Japan. OaataaaUkaeha gaSale.
geertioe geeoodigd. Hat haMal vaa Kiel ea de
kabels. Teleurgesteld Belgii. ■ahMieaHa la
Hongarije. BlOaohaa bevrijd.
Bureau: MARJlT 31, GOLDA.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
(W«* WWll«l)
ifrirtiiitlli km »4a taataa 4m», Mmtaak mHtfe Ml»
Wmw, Mnamtan—m A(Mm.
INGEZONDEN MEDBMKUNMNl 1-4 1*4, f K Al <M M>/Ml
0* .mwkll M D-r-u
II
>nten
:nde preien.
UDA.
Pynappri, die behooren tot den Econom.
Bond. Scharee niet de »oc--democraUsche
vrouwen «ich onder hun partij En wat zien
wtf by de Roomsch-Katholieken hier in
Gouda? Door de gewijzigde omstandigheden
zUn honderden vrouwen lid geworden van de
Aanbevelend,
I 27 80UDA Tal. 131
v3 b rwmi.
UB het Mee varteen
daar
J. P. WBK8MKK~WI MMKM
(MedM verteiw.)
kreeg,
i uiU
vrede
RES voor GOED, I
DUOERWETSCH I
IWERK. I
INDWERK. -
dte iuu Stamk wlHm oprakk* Bot kmn
tat mb iwgoretM. D. ItalUum moMtao
teroctroklMn «n ilotm 4rio Q vwo, dl. «ot
ter.
EncdKh. mWtafcm MAm> Urn» 8u-
rak tweet
1670 40
veten.
De national» raad van Fiume hoeft tea
antwoord gegeven op het manifest vaa
Wileon. Hü betoogt daarin, dat allo Donor
landen, wier handel over Fiume loopt het
best gediend zijn bjj de toewijzing aan Ita
lië, dat do haven voor allen onbsperirt aal
opansteUen. Waaneer Kroatië Fia
mui het den handel van Hongarije,
ais Kroatië meeat landbouwprodm
voort, belommeren en daardoor 4
in gevaar brengen.
Verder woedt de bewering van Witoon,
dat Fiume niet ligt binnen do natuurlijke
grenzen van Italië, hiermee bestreden, dat
Tareatica, op welke puteboopm Fiume ia
gebouwd, lag binnen den „valium Roma.
nuaa”, die steeds do scheiding is «ewoeet tua.
aehen hot Oosten hot Westen, tuseehsi
het Heilige Romeinocho rijk en Hongarije,
tuasohon Italië en Kroatië.
sohrok op. Zij hoorde het geluid van ge-
smoor4 «nikken. Wie kon het zijn. Wan
er feta gebeurd Mlawchten was sij slak.
Misschien dorsten zij ’t haar niet tover-
tellen. Ternauwernood durfde zij de deur
te openen en naar binnen te zien.
Zij zag Megsy neergeknield bjj hjjdtritoe
bed waarop de trouwjapon*TSf“Tfljgebreid.
Die schepping van de groote artfxe was
acirtelooe opzij geschoven en Mtgpjr streek
glad en streelde een eenvoudige japon
van neteldoek mot rtrlkjte van zijde, die
er gedachtig in het Mgftobt uitzagen,
terwijl he< over de toppen der bomnra
naar binnen droog.
Megsy lag op haar kelten voor deze
mhooknotejeviurk, plooien glads trijuondo
en de luwen der strikken met haar rtijvo
vingore uithalende. Maar het was het ge-
luid van haar «nikken, dat Heater trof.
Het is zéér te betreuren, dat in deze ge
meente op deze wijze een vrouweltfke can
didate ia gesteld. Bjj geen der politieke
partijen bestaan er gelukkig meer bezwaren
tegen bet toekennen van politieke rechten
aan de vrouw. Die tjjd is voorbij. De ver
kiesbaarheid der wouw is ia de wet vast
gelegd; na het reeds verleende passieve
kiesrecht rel weldra hot actief kiesrecht
haar deel zijn. In dit etadfam ligt het op
den weg der vrouwen, waar zjj geroepen
zullen worden zelve mede te werken aan de
samenstelling der besturende colleges, mede
te werken met de mannen in de kisevereeni-
gingen,opdat zij met hen in onderlinge sa
menwerking zullen kunnen bespreken de
maatschappelijk» vraagstukken, die de aan
dacht vragen, opdat in gemeen overleg kan
worden overwogen, welke mannen en vrou
wen in het belang der gemeenschap in de
vertegenwoordigende lichamen behooren zit
ting te nemen.
Laat de belangstelling der mannen voor
het werk in de kiesveremdgingeii, althans
b0 die der vrijzinnige groepen, helaas vaak
heel veel te wanscheu oves, het moét ge
zegd, dat de vrouwen op enkele uitzonde
ringen na jlleen hun kracht hebben gezocht
in eigen organisaties, en zich aan de kies-
vereenigingen der mannen niets hebben la
ten gelegen liggen. Nu de tyden «yn ver
anderd, moeten ook de vrouwen hun orga
nisaties wijzigen. Bekende strydeters voor de
politieke rechten der vrotfW hebben het voor
beeld gegeven, door zich te scharen onder
de politieke partijen hunner keuze; wij noe
men van hen Mevr, van RielSmeenge en
Mevr, van Balen—Klaar, die behooren tot
de Liberale Unie, Douair. Base. Van Haerdt
en Anna Polak, die behooren tot de Vry
Liberale Partij, Dr. Alette H. Jacobs sa
Mevr, van Itallie—van Embden, die behoo
ren tot den Vrijz-Dem. Bond en Mevr.
„Je grootmoeder breoht ze me»
*te je vader
jdat zijn hart
dk in kte w
ONS OVERZKMT.
Italië krijgt «yn zin en aan de eer ia
voldaan: De Raad van Drie heeft een uit-
noodaging aan Italië gezonden, om «tyn
plaste in de conferentie weder in te nemen.
Het Reuter-tetegram, dat daarvan mel
ding maakt, zegt erby, dat de uitooodiging
van dien aard is, dat men gelooft, dat Italië
haar zal aanvaarden.
Welke grond deze bewering heeft, wordt
er niet by vermeld. Misschien dat wy later
de uitooodiging in extenso onder de oogen
zullen krijgen.
Reemoch-KatboUabe Kieerereenigtag en
weldra zullen vrouwdyke leden in bk te
stuur worden opgenomen.
Spreken deze voorbeelden niet genoeg?
Sam«nw«rtting tuaechen vrouwen en maft»
Het Staatabiad van Oostenrtfk bevat
msdedoeHng, dat de oppeaste Raad der
l
Are. X
nu ia het toch niet aan te nemen, dat er
kiezers in het kiezerscorps worden gevon
den, die medewerken willen aan de verkie
zing van een lid wn den Raad, dat mogeiyk
in principieel» aangelegenheden biyk geeft
een geheel andere overtuiging te huldigen,
dan van die kiezers zelve. Dat zou een on
verantwoordelijke daad ^tfn. Een „wilde"
candidatuur ia etoeds «n gevaar.
Mn eek ep priftisk terrein te neoftg, flM«r
dan dM; Itet te mb oteote Dan «ent kaa <to
«venreftg» vwtegBMreerftgteg vaUteaMB
tot haar recht konisn. Ita daa ml «r geoa
sprak» meer «y» van am „wiMrf* tyat.
uen, die voor hun teood eshrevan, ande
ren vertelden vist de wet we», arm wa
rén en meisjes trouwden, die vsn dief
stal iMMchuldtei waren geworden, in Behot-
land in den asMacand verheven werden.
Deama had zij aan Int bel gedacht en
aan ben die werkelijk van aanzien waren,
en haar hadden mogen lijden en dte her
innering wa» eane voldoening geweest.
Maar nu op dezen morgen van haar
trouwdag, aa de eerste heerlijke trilling
van won^gr en vrees, werd het gelul:,
dat HeetereMBrat overstroomde en Inhe
rit nam, dooréén gedachte veroorzaakt.
Zij zou nooit meer alleen behoeven te
zijn. N'-t werkelijk, dat wil zoggen, dat
ala Carus van haar weg zou moeten
gaan, zij weten zou, dat hij haar „toe-
behoordeï ea weer zoo spoedig mogelijk
terug zou keeren.
Maar er wae voel te doen - «ij moert
daar nürt Rijven liggen - aan Cams
denkende Zij was nleuwagiarig. hoe de
wonderlijk^, mooie trouwjapon in de an
dere kamer er bij daglicht uit zoutten.
Foo r dooredhijnand, zoo zacht ritselend,
zoo wit had zij den vorigen avond ge-
echenetL Zij ekaipto uit bed en «loop op
bloote voeten over dra vloer naar de deur
der kamer, waar de japon uit Madame
CeMae's doos genomen wbb. Zij wildeer
maar heel even een blik op werpen. Ca
ns zou er haar In. zien. AMbb mei baar
Bef gelaat blozende van verwaebting, haar
haar iu jtejgnde kruller om haar haan
vallend, verward door den slaap,
ging Heater door het stille huis ah een
glinsterend gestalte In het jonkvrouwelijk
wit. Haar hand wm op de denrknop. Zij
IW -
Het w», ajaof zij altijd aan Carushad
gedacht. En nu - werkelijk het kon toch
niet zijn, dat zij heden, - voordat de
zon, die nu de oortelijke grenzen der
wereld rood keurde het de westelijke zou
doen - Hreter kon de woorden ternau
wernood uitbrengen - Carus’ vrouw zou
Van het hoofd tot de voeten gloei-
^e zij bij de gedaiohto. Maar zij glimt-
loeh e ook, zij glimlachte ioo bekoorlijk,
<tet het gelukkig wao, dat het de zon
tesehte wao, dfe naar haar keek door de
■reten der oude blinden van de pastorie.
Hri was juirt Iet» Voor Herter, dat zij
«geen oogenbHk aan dacht hoe zij en
CWus eenmaal genoemd zouden worden
- lord Darroch, lady Darrooh zij had
«r noojt K gwhoht, zeker niet dien mor-
*>l haar gekomen, toen hij
m Londen va«. Maar het had h»arzulk
y w-hrftta^ e„ 0mK<dlJ1( <4
het van alch had
MisooHen zou er toch n/sr ieta
J*®-^** gedeel’e verhoedde. MIe-
-Md tMn 1M niet toe, dat M»
Redactie i Telef. latere. 545.
11 I
Di kiiinli hitoiiiiniiiH.
Wy hebben kort geleden er op gewezen,
dat een Ih’st van candidaten, die samenge
steld is zonder dat rekening is gehouden
met de geestesrichting der candidaten, me
dewerkt tot verstoring van het begrip van
evenredige vertegenwoordiging, dist neerge-
legd is in de Kieswet. Het doel dier evenre
dige vertegenwoordiging toch is een verte
genwoordiging te verschaffen aan alle
stroomingen en richtingen in h»t kiezers
corps, welke naar verhouding van haren
invloed op vertegenwoordiging recht hebben
en de vertegenwoordiging van iedere stroo-
mtag of richting tot stand te brengen in
dier voege, dat zy zooveel mogeiyk juist
geëvenredigd is aan den invloed, waarover
elke strooming of richting te beschikken
heeft
De Staatscommissie,‘die in MM 1914 rap
port uitbracht over de vraag, w41k stelsel
van evenredig kiesrecht voor onze vertegen
woordigend^ lichamen het verkiesiykst is,
noemde de invoering van een stelsel van
evenredige vertegenwoordiging een edsch
des tyds. En zy motiveerde dat aldus:
,De ontwikkeling van het parlementaire
„stelsel Is de grond van dien eisch. In twee-
„erlei opzicht Vooreerst is de partijvorming
,4>elangryk gewyzigd. De partijen en hare
.fractien zyn niet meer groepeeringen van
„kiezers, die de leiding aanvaarden van be-
>fpde staatslieden; het zijn geworden
„groepeeringen van kiezers, die zelve
„de richting van het staatsbeleid be-
„palen. Zy worden niet gevormd van boven-
Irafmaar van onder op. De taak van den
„parlementairen leider is minder geworden
,4« volvoering van persoonlijk initiatief,
„doch meer het vorm geven aan wat leeft
„in het bewustzijn der natie. Deze verander-
„de partyvorming eischt, dat de verschil-
„lende schakeeringen van het politieke- en
„rechtsbewustzijn van het volk, welke
„zich in de partijen consolideeren, in het
„parlement in dezelfde relatieve kracht tot
„uiting komen, die zy in het volk zelf kun-
„nen ontwikkelen.
„Ten andere zy® de partyen veel meer
„dan voorheen geworden nationale partyen."
Door het stelsel van evenredige verte
genwoordiging wArdt aan het volk de be
slissing gelaten over de richting van
wetgeving en staatsbestel.
Een vertraagd tetegram uit Agrasn wtyrt
«rep, dat er gevechten plaats haddra
tussohen Italia n e n e n F r a n-
a e hen.
Franseh» treep«n hebben n.l. de brug toe.
aehen Fiume «n Susak JteMt, emdat M Ite-
Wijnaendts Franken* en Mevr. Boiraevain- he* Plan hedd^ naar Snraalt op te
rukken, dat door Servische bataljon» was
beaet. De Fransche commandant heeft den
Italianen doen weten, dat hy iedere poging
om de brug over te gaan, met wapengeweld
verhinderen aou.
Maandag kwam bet tot da eerste betoiag
tusoehen Franaehe en ItaMaasurahe troepen,
binnen, haar warme voetjes maakten geen
gahrid op den kalen, houten vloer.
.Jfegsy, Megsy, wat rfheett er aan?
Waarom huil je ‘zoo Wat ia het
Megsy achrtrte hevig, maar herateld»
zich otMniódeliyk, zij wendde afah ver*
owtwaartlgd tot Hreter.
„Builen - je bant niet wijs metete -
waarom zou oud» Megsy op een dagate
deze huilen?”
„Maar Magny. daar op je gsateht, dlt-
zelMe oograblk:, jou oude lieveling - wei
daar ie er een” - (zij raakte de natte
piek op Megay'a wang aan, waar een
rimpel aia een kanaal had gediend) „Ito-
vo Megsy, zag me waarom j» zoo be-
droedt bent. En wat te dit, ft het «ao
vaa je oude jurken?”
Achteraf bltfkt au, dat da Japaaam ia
hun eiachan betreffende Kiao-Tkiao wat
heel atark *teaa> Eau aete, gedateerd vaa
ld Februari 1917, aaaeaa da Briteeba regee.
ring aan da hpawihe regereteg warhaa
digd, luidt:
,Jtet betrekking tot bat aniiwwaïg waa
om onderhoud op 27 Jgoaari, teaa UX mfj
in kasnia atolde mat daa wananh vaa da
Kelzeriyke Japanacbe regeering, ota de Vir-
zeltoring te ariangaa. dat ter gelegenheid
van da vredeaoenfawntto» da regoarfag vaa
van Z. Briteah» Majartaft de aaaapMtoaa
van Japan mat batrektoag tot da baeahrtr
king over da Duiteeba rechten ia 8janteaag
en de Duitashe beciMagen ia de ril mi dan
ten noordea vak dan aguaterteal aadarataa
mb, heb ik da aar, op greUAaa laatgerta-
gao, dia mü hebbea bereikt van daa aaretea
staatoeaaacteiito vaar de tasttealMsdaake aa»
ka na l Brifanh. <U «olewi.
boodadu, na Z. Br. M. McMrla, «aa V.
E. >m4« u l M. wilUM taak «MM-
kat Mnaak la na da Ja*aaaaka r„a
rin, on aaa WMhaalac, dat a* da aaa^n.
kan ven Japan beteadlantto do beashikk'jag
orar da raehtm na Dultaekland la Ajaa.
t<aa an da laaittlaMa na DaltaMaad ia
da «ilaadaa tan Nwrdamaa dta Equatar tar
„Iwaït.ii da Vrikarial—aal
ataawa. Dit ■«Uadt da a^atMa*. dat
Japanoaiio segeoritof bij de evenhneote
nadaar«f^ia« ia dn^/dan „aaat da aaa>
a^afeM vaa Gcno^BrlttaMdt 4 da Dn*.
M^kaluadata.**"
Frankrijk Bnalaori an Itetel bataigdan
hiannM hun InateBMBfng.
SOI BStnE COURANT.
ïTltetx-ritre- exx -^-d.'veartexxti.e'bla.dL vooi GFou-dLa. exx OTTxmxxmJbEmxx.
«nONNBMnkrrnFwre. vaa. Tart- ta
fat kwartaal /.UO, par waak 17 Mat, ovaaai waar da kaaawM par laapw llidi'r»
Eraaw par prat par kwartaal MO, mal Zoula«ablad f
AlxmnwMataa wrrdan daaaUka aaataaaman aaa ma Banaar MAMTM, BOUIU.
H maa «matia, dm bmkhmdai m da paMkaatorm.
ADVEBTENTIEPBUS: Uit Owda m^anatrakaa f-- - tal dm baam^rlaf)!
l-diacnte/14, «Ikanaaliaaar/OJO. Van Mtm Gmda m dm bmmtkrlaci
1—0rM«U ƒ140, .ik, ƒ045. AdvarttadUk, vaa pobUaka vammMGk-
Mm UH Mat par n««l. AdnataaMa h kal Ralania«maiaaw laaak« «p dm
Fin
dan die van die ééne vrouweiyhe candidate
komen daarop niet voor.
Kan van deze lyst nu worden gezegd, dat
ae ia ingedieud door een groepeering van
laezere, die zelve de richting van het
staatsbeleid in <t geval gemeentebeleid
- willen bepalen? Kan van deze lyst wor
den gezegd, dat aan de kiezers, die de in
diening mogelykmaakten, debaalleaing
wordt galaten over de richting vaa wou
goving?
Het antwoord kan hierop kwalyk beves
tigend todden. Trouwens, de kiezers, die deze
iyat onderteekenden, vormen niet e»n gros-
peering als hierboven bedoeld. Allen te ea-
men vonnen zy een groep, waarvan elk per.
soon individueel zyn sanctie heeft gegeven
aan de candidaatstelling van een vrouw.
Maar deze personen vertegenwoordigen te
zamen geen richting en de candidate
zelve kan dus evenmin als vertegenwoordig
ster dier richting werden beschouwd. Daa
in zit het tegenstrijdige karakter dezer lyst
Op zuiver poMtieken grond is deoe lyst
niet te verdedigen.
Hoe dan deze candidaatstelling moet wor
den verklaard? Wy gelooven, dat daarvoor
alleen gevoelsoverwegingen hebben gegol
den. Wy stellen ons voor, dat de kiezers,
die deze lyst hebben onderteekend, van het
standpunt zyn uitgegaan, dat de billykheid
eitoht, dat, waar de wet de verkiesbaarheid
van de Vrouw in de besturende colleges mo-
geiyk maakt, thans by de geheele vernieu
wing van den gemeenteraad, ook aan de
vrouw in dat college een plaats moet wor
den gegeven, al is h»t mogriyic, dat ook de
hoffriykhaid tegenover de geetelde candi
date zich heeft doen gelden. Dat laatste
zullen wy echter buiten beschouwing laten,
omdat dit met den ernst eener candidatuur
niet valt te rijmen. Het biliykheidsstand-
punt echter, dat ongetwyfedd de overgroot»
meerderheid der onderteekenaren heeft in
genomen, zou alleen dan recht van bestaan
hebben, indien de candidaatstelling droeg
een geprononceerd karakter, indie» het was
een uiting van «en richting «h dat is
hier, zooals hierboven gezegd, absoluut niet
het geval. De gestelde candidatuur ie een
„wilde” candidatuur, men weet niet, wat men
er aan heeft, men kan ze niet beoordeelen en
de consequentie van zulk een „wilde" can-
didatuuk is, dat ze zeer bedenkeiyioe gevol
gen hebben kan. Wanneer een candidate ge
kozen wordt tot lid van den gemeenteraad,
waarvan men niet weet, tot welke richting
zy behoort, dan kan men aap allerlei ver
rassingen bloot staan by de behandeling
van zaken, waarby het noodig is, dat een
principièele beriiraing wordt genomen. En
Wy hebben gezien, dat in Gouda oader de
eandidatemiystener één is, die geen politieke
kleur draagt Da| ie de lyst voorgd» eandi-
daatstelling van een vrouw. Andépe namen
Megsy dfc vereotmra - o» ftracM,
vangen ta haar «igoa triton» had slj
weeod en geboden, «b gabedsa «n
weend. dat haar iterellng era
gehikkjger levsn mocht hebben dan
jonge hruld ra vrouw, wier eenvoudige,
witte jurk voer baar iag uttpeprtdd.
ÜndertuMohcn was Heater In gedachten
verdiept.
„Mtonr” rad viel haar rite b. MIk
aal het vandaag dragen, dit kM raa
mijn rigra, Bar» mo«d»r....''
„Oncto, oysln mcrije-«uit brinrit,
je moogt hrt nric.”
.Xm Ik moet hrt, Ik wU M.”
„En wal ui haar Graad» «toBmi
u« tobriuA* „«Mm,, i«p«
w«w«Bpt, «U nar bMft ^ka4i
m «ta lauw v«( m Laadm kMft
- ’**-■ -»
Zaa werk uadu» CaUw'a Wlnanada
•ohmolt*. 1» «*a na««n «&mdaioa4
aaarnldlB (.laad wamhm 4aiM-
ptpbm. m «mtókt «aar «Mm. la 4a
npab. Twirtjl HaMm m U*r
maU, <li»4 m rnhaar. nat ««amptaoU
lm* m« rmanioa bmiBtai nar 4a
kteta. tmp brullolua-tai. 4ta a**Ma*
vasnam»hlra rondom de ettlla pnalerto M|
éri Dajcsochrheek.
4wT«m ‘**‘.*y‘ H’-* y*
»"4aül,, kaar viMa takbamalaar
haar oud», teute» japon.
„Het is je moeder s trouwjapon, Hes
tor,” zet Regay, blij «en onderwerp te
hebben. ,,Jê grooiruoedor r --*■*
terug. Het we» het etralge.
nk< verbrandde Ik denk,
brak toen hij beproefd»
te werpen.”
„Mijn moeder»* trouwjopon,'* sri Had»»,
„ven mijn «Ren Ueve me sis», dl» ik
norit heb gezien....”
„Zij kreeg er riet vod sasar dan >w-
drirt," zeiMegsy, ,4» Heer g»v» j» iraar
gekst en dat van jrerif er bij, mijn
morij»!”
„Zij heelt dra man gt®ra, dien zij
liefhad 1" zei Heater, - „tk geloof, dat
Ik berrid sou zijn te sterren, al» ik Ca-
Ma griteei jaar voor mij soil had
gehad!”
4*u vau naar awseu, aai nemer woi. Ik dacht,” vervolgd» M«gay, „dat je
Snel ri» een hohtrtraal «prong zij war het arise ding graag saudt den Daar-
- -- om harid» ft bet te voererahijn, eplctj»
zoiKk wrien, hoe veri mooter en voorna
mer de japon i», dl» hsar Orasde voor
t« gezonden hoeft. Ik writ, dat je hri
vwsehil soudt verlangen te zienl?
Sluwe Megsy - naijverig» Megsy ook!
ZIJ vosA dri des» groeten der wereld
rich al te voet rieatomrira, akte» tori»
voer haar naerijo te beeetefckan, salto vere
del zij haar wegnamen van do aravra-
dige, rade paatorie, ra d» soig vanRer-
rie en kaatste'. Zij hadden rite »tUb»>
ven baar wiegje grawried in de dage»,
tora zij aan klein, vertorin, ■orisrrio»
bundeltje we», dat sahrride ra piet ver
troost wilde worden, arnt w»»btaigriijke
lippra zoterad» naar hetgeen wft stomer-
nrar ra eren koud wa». Dparem had
