in de van ouds bekende kwaliteit.
Vrijwillige Verkooping
Een perceel Tuingrond
Openbare Verkooping
Aanbesteding.
KAASPAKHUIS
Nouveautés voor bet
Zoieerseizoee.
GÜU1SCKE CllfüAlT
Wel-, Hooi- en Hooiland,
Hofstede
en irnrp,
Moedersi
VU
te huur gevraagd
Belangrijke prijsverlaging
Pas op Uw borst!
Abdijsiroop
G. A.
hersenen.
nieuw Eiken- en Cmila-Miut
Onafgewerkte Meubelen,
stalling Schëvenlhgen.
KOOPHANDEL TABAK.
Firma D. G. VAN VREUMINGEN,
Telephoonnet Gouda
Abdijtabletten
Voeding 1
Openbare
te Gouda, 9409 70
in het Hotel „DE ZALM" aldaar, op
DONDERDAG 3 JULI 1919, bü Inzet
en op DONDERDAG 10 JULI d.a.v.
bjj verhooging en afslag, beide dagen
des vóórmiddags ten 11 uur, ten over-
staan van de Notarissen MONTIJN
te Gouda en EVERWIJN te Lochem,
van:
BELANGRIJKE VEILING
Notaris MAHLSTFDE
openbaar verkoopen
Het bouwen van een
Fabrieksgebouw.
Prims
J. C. FICKWEILER,
O. TAP, KatWigfcstraat 77.
dooi^^^M€IJIER^JCirii£erllaai^^5^^^^47^o
Passalon ter beschikking.
Adverteert In tilt Wed.
Laat riü UW Woning
voorzien van
Aardbeien
Asperges
Bananéil
sinaasappelen
Citroenen
Nieuwe vijgen
Nooten
Een maagkwaal
der
tiii
Tweede Blad.
"3CU ons cPnrlsmsnt.
Gouda Kaarsen
de KAPITALE, in zeer goeden
atant van onderhoud zijnde
genaamd „DE NIEUWE HOEVE",
nr. 1 A aan den zuidelijken dwars
weg nabij de ringvaart in den ZUID-
PLASPOLDER onder de gemeente
MOORDRECHT, bewoond door den
heer Jan Goes, met stalling in de wo
ning voor 33 koeien en verdere stal
ling en berging in 3 schuren, 3 roe
den bieren hooiberg, wagenloods, var
kenshokken BRON GASINSTALLA
TIE (uitstekend proefhoudend ge
bleken), met ruim erf, werf, weg,
berm, tuin, boomgaard en water en
DIVERSE PERCEELEN aan elkan
der en om de woning gelegen uit
muntend
ter gezamenlijke grootte van
24 Hectaren, 58 Aren, 30 Centlaren.
De landerijen komen met 1 Jan.
1920 en de woning met erf en werf
met primo Mei 1920 uit de huur ter
aanvaarding.
De betaling der kooppenningen
heeft plaats bij de aanvaarding der
landerijen op 1 Januari 1920. Be
zichtiging alle werkdagen, mits gele
gen komende.
Nadere inlichtingen bij voornoemde
Notarissen, terwijl bij Notaris MON
TIJN het kadastrale plan ter inzage
ligt en notitiën verkrijgbaar zijn nk
den 2Gsten Juni e.k.
(wtgaat ophaffing aanar Maubalfabrlak).
WOENSDAG*4 JUNI 1919, 's mor
gens 10 uur, wordt ten overstaan van
Deurwaarder B. KRUIJNE te Rotter
dam, in pand No. 12 a d. Open Rijs-
tuin aldaar, publiek verkocht wegens
liquidatie der Meubelfabriek „FU-
TURA:
Eene aanzienlijke partü prima
in diverse maten, groote partij
2454
35
Tafelpooten, Meubel beslag, Schroe
ven, Sloten, Spiegelglas en blank
Facetglas, Houtlij m, Werkbanken,
Meubelmakersgereedschappen en
meer andere goederen tot de instal
latie eener Meubelfabriek behoo-
rende.
KIJKDAGDinsdag 3 Juni a.s. van
9 fot 5 uur. Telef. Int. 3279.
te Bergambacht zal WOENSDAG
4 JUNI 1919 dos voormiddags elf
uur, in hot Koffiehuis van don hoer
P. STOPPELENBURG to Stolwijk,
ten vorzoeke van hot Korkboatnur
aldaar in hot
iu drie perceelen, zoouls door palon
i« aangeduid
met WATER ,;olegen onder de go-
meonto
STOLWIJK,
aan den Koulwijkachen vliet, nahy
het dorp,
groot 48 Aren, 28 Centiaren.
H« t perceel is thans in huur b(j do
boeren J. Zijderlaan, C. van Dam Wz
Abr. Anker en Ario Boom Wz.
Nadere inlichtingen geeft voor
noemde Notaria. 2419 39
Op MAANDAG 30 JUNI 1919, des
avonds ten 7 uur, zullen, in liet
IJölel „DE ZALM" te GOUDA, ten
overstaan van Notaris MONTIJN
aldaar, publiek worden geveild en
vorkocht
alle staande en gelegen
te GOUDA.
Nader, meer uitvoerig bericht volgt
later. 2468 20
te GOUDA op DINSDAG 10 JUNI
1919 's avonds 7 uur in het Hotël DE
ZALM aan de Markt, ten overstaan
van
Notaris J. Koeman,
van2393 39
te Gouda,
als 10 aan de Heerenstraat no. 144
tot en met 162. Alle b(j de week ver
huurd, no. 162 voor 2.25, de overige
voor 2.een aan de Vrouwenstem
no. 2 verhuurd bij de week vo 1
1.85, een aan den Groeneweg no. 81,
verhuurd bij de week voor 1.75, een
aan de Geuzenstraat no. 9 verhuurd
bij de week voor 1.60, en 2 am de
Kom ij ns teeg' no. 55 efi 57, verhuurd
bij de week no. 55 voor 1.65 en no.
57 voor 1.80.
Breeder bjj notities. Nadere inlich
tingen geeft Notaris Koeman te
Haastrecht.
Ten overstaan van Notaris PITLO
te GOUDA, zijn de
'i
ongeveer 21 H.A., onder Waddinx-
veon, op 28 Mei 1919 ingozet en met
de verhooging gebracht op: perceel 1
f 14000.pereeol 2 f 6000.—, per
ceel 3 f6200.perceel 4 f 14000.
perceel 5 f 6500.perceel 6 f 9000.—,
perceel 7 f 11600.perceel 8
f 10500.perceelen 9, 10 en 11 elk
f 2000.en perceel 12 f 20.000.
samen f 103.300.—. 2472 32
De alslag blijft bepaald op
Donderdag 5 Juni 1919, te 11 uur
in het Hotel „Dh Zalm" te Gouda.
Inmiddels worden ten kantore van
genoemden Notaris verhoogingen aan
genomen togen 10 der verhooging.
I)« Wed. BOONSTOPPEL
A ZONEN te WADDINXVEEN,
zal op WOENSDAQ den IldenJUNl
1919, des voorm. ten lO'/j uur in het
Koffiehuis van den heer KWAAK
aldaar, in het openbaar trachten
aan ta bestedon 1
Bestek en teekeningen a f 7.50 per
atol, welke tot 8 dauen na aanbesteding
weder a f 5.worden ingenomen bg
P. D. STUURMAN, Architect, Wad-
dliixveon. 2566 28
v.h. L VAN OER BECK.
I Watch het hoofd uwer kinderen
eenmaal per week met
rUUOLZKEP
I en u suit verwonderd sijn over I
l dan overvloedifen en prachtigen 1
f haargroei. 2559 18
j Bij Apoth en all* Drogisten.
I Ter plaaue bij de adressen ge-
noemd in de advertentie Mijn-
hardt'* Levetogen, welke in d
I zelfde nummer voorkomt
N.V. ALLAN Co's Kan. Ned. fabrieken
van Meubelen en Spmorwegmatcrieel.
Kleiweg BS Hllllgersberg
(toegang personeel einde Bérgsingël)
kunnen geplaatst worden
't
Adres: FABRIEK.
24SS3 40
Ruime gelegenheid voor uitspanning. Be
waarplaats voor Automobielen, Motoren, Rij
wielen, enz. Ongeveer 2 minuten van STRAND -KURHAUS.
TEVENS REPARATIE-INRICHTING. Men lette s.v.p. op het juiste adres.
VANAF HEDEN
van
Wtgdstraat 20,
Gouda.
KLEIWEG 31, GOUDA.
TELEFOON 552.
2342 60
mbubclkn
TROUWS NIH
TafBIS, Stoelen, Kitten,
Tweepersoons Bodstellen,
Reuzenkoopjes 111 20
SPtCIWAIL HONES VOOR JOWQELUI MET HUWELIJKSPLANNEN.
SIMONSTRAAT 44B, Bovenhuis mblj de Schiekede, -k» TELEFOON 11000.
Prachtige «oliede meubelen (nieuwe en ?e-hahds) te koop #lsT
Spiegels, Theettfels, Schilderijen, Boekenkasten. Uittrektefeli, Twe
Wollen Dekens, Satijn DikVnl, Leerstoelen, Leerfeutiulls, enz. Reuzi
Hoest gif Kucht gij? Zijl gij verkouden? Wecht niet tot dat
een broncbi(i«, influence of asihftia U aanpakt 1 Weet gij wel, dat
xclfa het «cbiftibaar onbeduidendste kuchje bij verwaarloozing ge
vaarlijk* gevolgen kan hebben
Verliest geen kostbaren tijd, doch gebruikt tijdig hel juiste
geneesmiddel Koopt nofl hedfen de veelgeroemde
welke dadelijk Uw hoest en verkoudheid krachtig bestrijdt en de
ontsteking veroorzakende slijm gsmdkkelijk kan doen loskomen.
0e Abdilsfroof» vtrSflcht. zuivert, fltföéest en wordt alora ga-
ttflfett, h*«Bohh«id, kèdpljth «Ittwh,
oreren bij r
brwiMlItHia, warwaaHorfad# verkoudhnW, •MfMs-
mm klnkhoaat, influanaa ea Btthmg.
Prijs per flacon van pl. m. 230 gr. f 1.60, van pi. M. 5S0 gr.
3.25, van pl m. 1000 gr. f 5.—. Alom verkrijgbaar. Flaeht
rooden band met onze handteekening L- AKKER,
dJ843-1'*
Aangeslstcn
Tel. No. 410. J.v. DIJK, Café Tram-
zicht, Ridder van Catsweg 9
Tel. No. 578 J. CV BINNENDIJK
Sigarenfabrikant, Fluw. Singel 43'
Tel. No.-500. R. A. RAflUSEN, Kap
tensingel 4. 2562 13
Vraagt opgave. Begrootingen
kostotoos.
bevelend,
Electrtsch Installatie-Bureau,
Keizerstraat 83.
TELEFOON «W. 2.79 30
diverse soorten
LANGE TIENDEWEB 27 GOUDA Tal. 313.
fien maagkwaal ontstaat door
dat de maak ziek is en dus
niet sterk genoeg meer om
het voedsel behoorlijk te ver
teren. Komt Uw maag te hulp
met de Abdijtabletten voor de
maig. Neemt geregeld na eiken
maaltijd twee
„voor do maag"
in èh U ztilt spoedig geen
last meer hebben van maag
pijn, het zuur, oprispingen,
misselijkheid, hartwater en
andere maagongemakken. Een
doos Abdijtabletten kost overal
f 1,25 co dor heelt U den
voor gcruimen tijd genoeg ian.
Eischt rooden bafid met onz*
haPdteekening2560 36
kcdWa;
MÉM
Brsgtsterij MARKT 8.
Hasmoferln
<a
Bloglopln
VerLrtMhe.r Mj
S. H. VAN LOÖN
H ./t WOLFF Cc.
Allen, die veel hersenarbold moeten
verrichten, of zij, die aan hoofdver-
móeidheid lijden ten gevolge van
overmklige inipanning, gebrttlken
eenrgen tijd
BRtihardt'a LaVètbfa»
DH votedt en versterkt de hersenen.
In bülsen vdimf 90 cent.
Bij Apoth. «n Drogist au.
Ta Goitf* Attton Ctföpi. WUdakr.
A. N. v. Zchié*
Spruit; IF'
Verkade; Waddlaxv**u A.
Boskoop Wed.
Verkade; Wad.
Heide; Moordree
Iftfo B. Natel
'i1
ZATE ff DA 0 31 MEI 1919.
TWEEDE KA MEK.
D« Kloet. De onderwUzeruMtlariusen. -*
De voomtellen van België. Indische
leening. Verhooging van parti.
De Voorzitter beeft allereerst gevoelvolle
woorden geiw(jd -aan de slachtoffers van de
Kiloet. De Miniatei' van Koloniën sloot zich
diaarbtf aan. Reeds had do IU«eeruig zich
met de Ipdiiache Regeer;lltf iD vetbiiuiing
«esteld, om haar zoo noodig hulp oan te
Weden. Echher had ze nog «reen awtwoomi
gekregen. Ze wist echter, dat geöxeal Neder-
lend gereed stond om te helpen
De geheale Kamer rees van haar zetels m
h'öordo hi plechti|re stilte deze redevoeiin-
gen aan.
Daarna Weer de onderwuzerasalarisvsen.
Over dè by.iaklte werd ndt en de na ge
praat. 't Was Loven en bieden. De Minister
handhaafde zijn stamdpunt en de voorstel
lers repèieeardeai uit dén treure. In een
nota van WyaLgi^g was de Minister ai vet4
tegemoet gefcomm aan de wenschen in dp
funwidei n enten beMchaamd. De Slimste*
was alsnog bereid het vakteelcenen op tg
iwmen, ondier de betaalde tyj-akten. Dat
was de Laatste ooiiceesde. Het was zoo ver-
WatM, dat zelfs de heer Ketelaar verkLaar-
de, dat hij héit niet meer kon vodgen.
Alle amendementen werden gedacht, met
vaak groote meerderheid.
Toén kwam de salhrdeering van de hoof
den van scholen.
Dft heter Otrto bood op; de heer Bulten
Vrilde de vrije woning laten vervallen en
vervangen dodfr wohlngtoeslag, de heer van
Van dei- MoJen wensohte den woningtoeaLag
te laten bepalen door déy, gemeenteraad.
Weer een verwaixle discussie. De Minister
nam het amendement v. d. Molen over en
de heer Bulten trok het zjjue in en de aanen^
dementen-Otto werden verwerpen.
Waarover de ooderwUzei-s ook ontevreden
mogen Zy", gchirek, aan bela'igateïliivjg
van de Kamer voor de regeling van Jltül
laaissem kunmen zjj niet klagen. De Kaane*
loopt ovea- geen enkel ónderdeel van de re-s
geJing heen, zy beziet alles onder de lpu-
pe en geen fed! ontgaat aan het speurend
oog vain de véle deskundigen, wélke de Ka
mer op dit gebied telt. Het debat dreig!
soms een oogenbldk te derailleeren, man*
dat duurt noodt l»n«i Minis f^. VooniU
ter zy'n beiden uatnemmd in de materie
thuis en zij wetén alras wat duister schijnt
op te helderen en weef op gang té hrengeni
wat niej loope^ wilde, dapper gesteund
door de leden van de Commissie van Rap
porteurs en andere specialiteiten, die zich
zeer insponnen om oneffenheden weg te vij
len.
Nog zijn afgedaan de artikelen 26 sexiee;
Bepties, octdes, novtLes, deed es, undecies, ent
duodeciee en 27, reep. regelend de verhoo
ging van de Jaarweden in bijzondere geval
len dor de Kroon, belooning voor tijdelijke
diensten, het ndet toekennen van verhoogin
gen, de extra-beloonringen en het heriwu
lingsonderwija.
Er was ook nu weer een serie amende*
menlten, welke ten slotte ingetrokken of verj
worpen werden. De direct-gelnteresweerdeT!
zullen in Analytisch Verslag, Handelingen
en onderwijsorganftn huil hart kunnen op*
ophalen.
Slecht» één amendement vond n°<r genoda
by den MH niet er, een amendement van derf
heer Otto, waardoor de toelagen bedoeld bij
art. 26 duodeciea (d. c. toelagen op grond
van het beat of van het gebruik maken
op pde schooi van bevoegdheden, waarvoor
geen wettelijke akten van bekwaamheid
verkrijgbaar zijn, alsmede op grond van
aanwijzing tot plaatsvervanger van het
hoofd der school, overeenkomstig de wel
van 23 Februari 1918 zullen worden mede-
gerekend bij de grondslagen, naar welk#
voor pensioen is bij te dragen. De heer Otto
die rich bij dot ontwerp zoo geducht weert;
had dit succesje wel verdiend!
De heer Ketelaar wilde de salarisregeding
vóór 1 Januari 1924 en verder telkens bin
nen 6 jaar na elk» vaststelling herzien. Hel
laat zich verstoon, dat men de thans aan
hangige regeling ndet als een eeuwigdurend#
wü beschouwen en hoe minder ideaal men
dit ontwerp vindt, hoe grooter zal de nei
ging zyn om spoedig tot herziening te ko
men. Maar een wettelijk verplicht debat om
de 5 jaren (of korter) over deze materi#
trok de Kamer toch niet aan. Blijkbaar was
mem van oordeel, dat ook zonder wettelijk#
verplichting de wet herzien zal worden;
wanneer de Regeearing en Kamer daarvoor
termen vinden. De ervaring door den wet
gever opgedaan met zichzelf opgelegde ver-
plichtlng«n tot het tot stand brengen vart
herzieningen, is trouwens niet gunstig 1
Een poging van den heer Ossendorp om
«t. 24 van d# wet op het L. O. in de wij-
■ging te betrekken (de verhouding tus-
when het aantal onderwijzers en dat van da
schoolgaande kinderen) mislukte als ontoe-
^haor, wijl deze kwestie niet bij dit ont-
WWP aan de oud# ia.
De Belgisch© regeering heeft tot durver
fron voorstellen bij de Nederlondadie re-
IPtoring ingediend in verband met de her.
lifting van de tnact&ten van 1839. Aldufl
luidde h»t antwoord van den Premier op de
vraag van mr. Merchant of onze Begeering
het bezit was van dergelijke voorstellen,
"•"mee vorviri vanzelf een antwoord of
41 tweede vraag, of d# Begeving, Mj es*
bevwtigtmd antwoord op de «ttte, t&a&s
ara overgaan tot publicatie daarvan.
Minister Buye de Beerehbrouck voegde
editor aan zijn antwoord toe, dat oiue Re-
gOBrtng wei heeft vernomen, welke wen-
«rtron Belgis» aan de confertmtle van mtoist
tors van bullmlandsche zaken te Parijs
heeft kenbaar gemaakt. Maar de Neder-
laiwtoche regeering is niet in stoat te beoar-
deel en of de huidige stond der bepprekiu-
gen h»t iif's land# belang raadzaam mankt
aan die wenocban op dit oogenbük typen,
baariiedd te geven (de Minister legde bjj-
zondemi nadruk op het woord ,4it") en du»
moet zy zich van mededetitngen dienaan
gaande onthouden.
Dit antwoord sluit uiteraard een latere
mededeeling ndet uit. De Regeering weiger
de niet zonder meer, zij is „niet in staat te
beoordelen'*. Er komt echter natuurlijk een
oogenfalik, dat de Regeering dit wèl kan en
het was daarom te begrijpen, dat mr. Mar.
chant een dodere vmag wilde «tellen. Een
„opheldering" mocht alleen wegen* h* reg
lement van orde; een „ophelderende vraag"
dan, recti ffioöerdp de heer Merchant gevat
En de nieilwe vraag luddde:
„Ifi de Regeoring niet van ooideel, dot
het voor haar van waarde is, vóór de vast.
stelling van haar antwoord op de door d#
Regeering van België geuite wenschen den
indruk te kennen, drien deze wensdhem zullen
maken op het Nederiamlsehe volk?"
De Mandator was blijkbaar op deze vmag
niet voorbereid. Z.Exc. overwoog even zijn
antwoord, dat wederom, in verbond met de
afwezigheid van zijn ambtgenoot voor Bul-
teniandsche Zaken, den Trager en het
hem het géheele land in het onzeker#
moest laten.
Het antwoord van den minister luidde:
„Het aal de Kamer niet verwonderen, als
ik *iet onmiddellijk op deze vraag eed
antwoord kon geven. De onderhandelingen
en Wprekangen, welke thans te Parij3 ge
voerd worden, zijn vaar zoo «Uibtaeden en las
tige» aard, dat de aanwezigheid van mijd
ambtgenoot van buitenlandse he zaken noo-
dig 'La, om te beoosvkelen, of en welk ant
woord op die vraag op dit oogenbij k zou
kunnen worden gegeven.
Daaa- mijn ambtgenoot üiaató niet aariwe-
zig is, is het my op het oogenWik niet mo
gelijk de nadere vraag van den heer Mer
chant tc beantwoorden."
De Minister kon moeilijk eet» ander ant
woord geven. En wy zullen de laatotor.
on eem ontydige publicatie aan te drin-
egn. Men is thans aan liét cnderiiandeleii
en in da,t stadium kan alleen de onderhan
delaar beoordelen of publicatie gewenscht
en geoorloofd i». Men kan "tegenstander zyö
va.ii geheime diplomatie an toch erkennen,
dat aandrang tot ontijdige publicatie omzé
poritde zou bunnen vemvakken. De weten-
de behartiging van onze belan-
pn te narya towotrouwd aam even
bekwaam als voorzichtig «rnusxer,
staan door een aanitol eerste-rangs advi
seurs, kan ons er te eea- mee verzoenen, dal
onze belangstelling voor de wenschen van
onzen zuiderbuur zoo op de proef wordt
gestold. Slechts willen w\j- liet vertrouwen
uitspreken, dat onze Monaster van Buiten-
landsche Zaken het gerechtvaardigde van
deze nieuwsgierigheid by ons volk niet zat
uit het oog verliezen en dus de vootriicn-
tdng van *Ün lomd geen dag langer zal uit
stellen dan noodzakeiyk is.
De Indische leening beefy de stemmed
van de revolutionairen moeten ontberen. Er
wordt daarbij ook een bedrag aan vlottend#
schuld geconsolideerd, dat door vloot-uitgaJ
ven ontstaan is; bovendien is de rentevoet
(ten hoogste 6 volgeius dr. van Rave-
atejm te hoog eu de conversie eerst na d
jaar is de derrie reden, waarom het revolu
tionair quartet met deze leening niet korf
ine temmen.
S'
De wyxigingen van de wet tot regeling
van de brievenpoetery zyn goedgekeurd mei
de stemmen van sociaal-democraten, revo
lutionairen en mr. van de Laar tegen. Da#
laatstgenoemde zich by de volksvleier#
voegde, viel tegen; hem moest het toch nde#
onverschillig laten, of een bedrijf als d#
post zich bedruipt dan wel met verliet#
werkt.
Het zal dus de langste tyd geduurd hab-
ben, dat een stadsbrief 3 cents, een bruetr
door garaéh het land 5 cents kostte. Alle#
alaat op!
BRIEVEN UIT DUITSCHLAND.
(Van on^n R.-oorreepondeut).
Parade.
Sedert de vreedzame belegering- tl
de onbloedige inneming van Leipzig
is er in het openbaar leven van deze
stad een groote verandering geko
men. Zy heeft weer den aanblik van
een Duitsche stad van vroeger en dit
bewijst hoe het grootste deel der l>e-
volking heelemaal niets voelt voor de
politieke proefnemingen, waarmede
een klein deel zich bezig houdt. Nu de
door de rijksregeej-ing voorgeschre
ven ïouwweek om ae onmenschel\jke
vredesvoorwaarden der Entente
voorbij is en het gewone leven zijn
gewonen loop hei-nomen heeft, be
merkt men nog lichter dan vroeger
hoe al wat de onafhankelijken en de
Sprrtakisten willen, zeer ver verwij
derd is van wat de eigenlijke volkswil
wil. De vurigste wensch, die iedereen
koestert, is zoo vlug mogelijk loonen-
den arbeid te vinden, te werken en te
laten werken, omdat men bij onder
vinding weet, dat werk het eenig re
delijk middel is om in sijn onderhoud
te voorston #b tot welstand to komen.
En dat Duitschland, in de jaren vóór
den oorlog, welstand gekend heeft,
bewijzen honderden voorbeelden. De
vreemdeling, die tevens Frankrijk be
reisd heeft en Duitschland kent» kan
er van getuigen hoe, zelfs een klein
Duitsch dorp beter, zindelijker, flin
ker bestuurd is dan een kleine Fran-
sche stad en de vergelijking voortzet
tend, valt het telkens ten voord eel e
van Duitschland uit. Daar de naden
kende Duitscher voelt, weet hoe alles
wat tot de vermooiing van zijn leven
heeft bijgedragen, bedreigd kwordt
door de verschrikkelijke vredesvoor-
waaiden, heeft hij zich van zelf, uit
eigen aandrang, geschikt naar den
voorgeschreven rouw, die een heele
week duren zou. Ieder'heeft thans
gevoeld, wat men zoolang heeft ge
loofd, met die wonderlijke Duitsche
lichtgeloovigheid, dat de leuze dat de
Entente streed tegen den Dultschen
staat, een infame leugen geweest
ig.. dat het in waarheid gegaan is
tegen het Duitsche volk, dat in den
Duitschen staat de uiting van zijn le
venswil en zijn levenskracht ge
toond heeft, tot groote ergernis van
hen allen, die in hun politiek gestoord
worden door sterke machten van het
continent, of in een sterk Midden-
Europa een regelaar zagen van een
menst hen- en landenbedreigende al
leenheerschappij. De betere standen
voelen dan ook diep hoe vreeselijk het
lot is van het toch nog altijd geliefde
vadeiland en met m«er dan misnoe
gen wordt er gesproken van Onaf
hankelijken en Spartakisten, zoo
nauw aan elkander verwant, dat men
al een heel naïef mensch moet zijn
om het politiek belang van dat kleine
onderscheid niet te vatten, die de
partij d#r Entente opnemen en de
kneveling en de verwurging van
Dvutschland goedkeuven. Het is zon
derling, dat deze lieden in 't bijzon
der bij het gewone en eens zoo nij
vere arbeidende volk nog een goed
oor beb_(^jw-< rret is geen bewijs,
dat het DultSche arbeldersvolk
goed zijn belangen begrijpt en sterk
is in logisch denken; maar het be
wijst wat de pers, die de schoonste
gevoelens van de mensohen geëxploi
teerd heeft om eigen partij-belangen
te dienep in de lichtgeloovige harten
van brave menschen bewerken kan.
Voor enkele dagen sprekend
rret zulke lieden, vroeg ik hun wat
«V UIMUÏlvil Lrt-v» cm.» 17(1
woordden m(j met woorden van 'iritv
déUjdeü.over 'al wat 4dér den oorlog
in het bezet gebied verwoest was als
of aliei n „uitsche kanonnen en Duit
sche kracht de verwoestingen hadden
veroorzaakt...... Z(j hadden woorden
van verheven menschelijk medege
voel voor al de arme slachtoffers van
den oorlogAan zich zelf dachten
ze niet, dan door een enkel woord:
„Het 24) erg z()n, maar wn kunnen
het niet veranderen... „Als ik hun
zeide dat zy voor tientallen van ja
ren, misschien voor altüd, zelf de
slachtoffers zouden zijn, keken zij me
aan en antwoordden: „Als iemand
ttvee tafels heeft en zijn gebuur heeft
er geen, dan is het rechtvaardig, dat
hij een van die tafels afstaat
De Evangelische schoonheid van'
dat woord trof me zoo, dat ik waar-
lyk den moed niet had het onmiddel-
Üjk te beantwoorden. Ging het maar
om tafelsdie men missen kan...
Het gaat om heel wat anders en ik
ben van meening, dat het een zuiver
Hollandsch belang is, dat Duitschland
door een vredesverdrag niet tot sla
venarbeid verplicht wordt. Een ver
zwakt Duitschland maakt al minder
sterk de positie van Holland in een
wereld, die alleen door het eigenbe
lang geregeerd wordt; een Duttsch-
land tot slaven-dienst verplicht zou
voor Holland vele handels- en finan-
cieeie nadeelen hebben
Een moment hebben wy de druk
kende droefheid van deze droeve da
gen kunnen vergeten. Nog herhaalde
elk mensch de woorden van den
Duitachen minister-president Schei-
demann en Van den eersten voorzitter
der eerste Duitsche «publiek Ebert:
„Wij teekenen dat nietOnaan-
nemeiyk", als generaal Maercker een
algemeene parade beval van al de on
der zyn bevel staande troepen. Tus-
schen een dichte menigte, bestaande
uit alle klassen der bevolking, greep
deze troepenschouw plaats, die door
den ernat der manschappen, de voor-
treffeiykheid der bevolking, de flinke
tucht en de ernstige kleedy, al de
manschappen waren in veldtenue, den
stal-n helm op het hoofd - een onver-
geteiyken indruk maakte. Toen de
troepen voorbürukten, die eenmaal
Douaumont bestormden en namen,
ging een koortsachtige» jubel uit de
dichte menachenacharen... vrouwen
wuifden met zakdoeken, mannen met
hun hoeden... toen generaal Maerc
ker zelf aan hat hoefd vnn zyn vry-
wiiligara voorbyreed, (tag een nog
grooter jubel op en bloemen werden
den vromen soldaat toegeworpen
Dien dag hebben vele Dultache
oogen in Leipzig geweend... zy had
den in de glorie van een gouden len
tezon iets van de vroegere onbe
twistbare schoonheid, grootheid en
roem van het Duitsche vaderland
zien voorbyrukken als een droom van
macht en heerlijkheidvoor a!t(jd
voorby
En te dieper voelde men den rouw
en den smaad vail Versailles, die het
menschenwoord door hoon aan het
jonge geloof der wereld tot een leu
gen maakte.
Os uitbarsting van de KIssL
De lezer weet het: Er ia een ontset-
ten 'e ramp gebeurd op Java. De vul-
caan „Kloet", gelegen op de grens
der resiuentie Kediri en Pasveroean
is opnieuw tot uitbarsting gekomen
en heeft volgens de korte officieels
berichten 16000 slachtoffers ge-
eisclit.
Wat zulk een uitbarsting beteekent
ka.t alleen degene zeggen, die van na-
by zulk een ramp aanschouwde. Eett
bestuursambtenaar geeft zpn herin
nen rg in de Nieuwe Courant aldus
„Lahar! De lahar komt!" En ang
stig beginnen de dorps-tong-tongs te
slaan, dof en gedempt de eene, sonoor
een andere: een-twee-dri-viei-vyf, een
twee-drie-vier-vyf, al maar door het
sein voor de grootste aller verschrik
king rde moddervloed van een vul
kaan in eruptie!
Lezers, moge de Voorzienigheid u
genadig zön, wanneer eens zulke ge
luide uw oor bereiken; als de aarde
bromt en siddert en er een steunen
en dreunen door de luchten gaat, als
wa 'c 1 alle hellekrachten tegeiyk los
gebroken!
In den stikdonkere» tropennacht is
hot een gejaagd door elkaar ioopen
va» hür.tieruen 'bloote voeten, de arme
de—IS tut hsuu- rustige» slaap opge
schrikt. Roepen hier, kindergeschrei
ginds, daar blaten een paar geiten,
elders vlucht een troepje losgebroken
rundvee met kletterènden hoefsla;
over de drooggebakken Oostmoesson-
grond. Ziet! daar slaat reeds de vlam
uit een armzalig bamboehutje, waar
in door de overhaaste vlucht de bran-
de 1 ie pelita 1) is omgevallen en met
luid geknetter van de in den vuur-
glyedjtnappende bamboestyien is het
Welk een t a ff ta1!ri trh' 1' 'cöi1 1 ueu
Ach neen, arme duivels, doet maar
geen moeite meer, de lahar komt, jul
lie gillen het immers zelf in je ver-
twy'feling: „De lahar komt!" Eni
waar de lahar komt, daar baat geen
vluchten meer, daar geldt nog Rlechts
de overgave in opperste resignatie.
Hiel' komt de vloed reedsZwarte,
•dikke brij, met groote, soms wel hui
zeng'note steenen vermengd, donde
rend, sissend en dampend, een dolle
berg van modder, waaraan niet»
weers' and kan bieden, die alles, maar
dan cok letterlijk alles, onder den
voet looptNu is al gauw geluid!
van mensch en dier verstomd. Ver
stikt, verpletterd, gaar gekookt, ver
morzeld, dood, alles doodl
Et urenlang dondert de vloed voor
by naar de vlakte, steeds weer nieu
we desa's aanvretend en vernieti
gend.
Eindeiyk, 0 na welk een eeuwig
heid! is de razende kracht der ele
menten uitgeput, de stroom jaagt
niet meer voort en de modder ver
stalt. Grauw is de ïykwade van het
gisteren nog zoo bloelende, lachende
landschap, grauw en doodsch zoover
het oog reikt. En stil, neen, die af-
gryseiyke stilte over heel dat duizen
den hectaren groote Doodenrjjk, die
is ontzettenuDat grijpt in de ziel.
Maar kyk toch even, die heuvel
daar, die is toch nog groen! En er
beweegt iets! Bil God, menschen
en nog een paar stuks vee en een
hond! Zy leven in deze woesteny!
Maar hoe zien ze eruit, grys en mat
de gezichten, ingezonken de oogen,
gebroken door het duivelsche kabaal
van dezen éénen nacht.
.am antwoorden zyn stil, klein, ge
geven met de rust van nietelingen
die de macht der eeuwige natuur
hebben bezeft. Stakkerds!
Lezer», zoo zeggen wy dezen be
stuur! ambtenaar na. zestienduizend
menschen behoeven we niet meer te
helpen, voor die iz het zwoegen en
tobben van dit leven gedaan.
viawr er rijn vele duizenden als die
paar op dat groene heuveltje, die
niets meer hebben dan het veege le
ven en de paar schamele kleeding-
stukken op het tyt. Hun huisje is
weg, hun rijstveld of akker is weg,
hun vee la dood, niet» hebben ze
meer! Sn ze moeten toch leven I Ze
moeten overgebracht worden naar
een andere streek, waar ze anderen
bouwgrond kunnen krijgen, ze moe
ten eer. nieuw huisje hebben, ze moe
ten weer een of twee sappi's 2) heb
ben om hun grond te bewerken, ze
moeten eten hebben totdat de nieuwe
grond een nieuwen oogst gegeven
heeft!
De Regeering zal helpen. 0 zeker,
in heel Indik zal men herpen, van
Sabang tot Merauke, en de armste
in!anders*zulion helpen, deze met een
geitje, gene met een bos padie of een
vracht djagoeng, een andere zal dui
zend dakpannen geven of een paar
bankoe's. Zeker, héét veel zullen de
arme inlanders aan hun nog armere
makkers geven.
Maar, wp, lezers, ook w(j moeten
de VI rongelukte onderdanen van ons
grooter Nederland helpen I Want er
wordt nu namelooze ellende geleden
in de districten Srengat en Blltar van
ons bloeiende gewest Kediri.
Op dan, gu Nederlanders, die uw
oud n roep gestand gedaan hebt ten
aanzien van Belgiscche vluchtelingen,
van verdreven Franschen en verhon
gerde Duitsche kinderen! Op en
ge» 't„ geeft véél, gp die veel geven
kunt, maar ook gy, die weinig te
missen hebt, geef toch uw penning!
Bedenk dat er ontzettende nood ia in
ons Kediri.
II Klein blikken nachtlichtje.
2/ Runderen.
VEETEELT.
W; t de koeien kunnen opbrengen.
De eene koe is de andere niet, dat
weet iedere veehouder wel. Wp be
doelen wat de opbrengst van melk en
melkvet aangaat. Maar hoe groot het
verschil wel kan zpn, hoeveel de eene
koe per jaar wel meer kan opbrengen
dan de andere, weten nog lang alle
veehouders niet. Een feit is, dat er-
/log heel wat melkkoeien worden aan
gehouden, die den stal uit moesten.
Dat een groot deel onzer veehouders
veel meer van hun koelen konden ha
len dan zy nu doen.
Dat het oprichten van een contrdle-
ver,-omging in menige streek de pro
ductiviteit van den veestapel belang-
rpa zou kunnen verhoogen.
Onlangs gaf de heer Reimars,
hoofdredacteur van „De Veldpost",
we :r eens door enkele voorbeelden te
ddSt-rlWfheirwi. „'Ie. tBsJksöötrSlgJn
le-vereeniging aldaar steeg de gemid-
uelde melkopbrengst in 10 jaren van
3155 K.G. melk met ruim 99 K.G.
melkwit, tot 4046 K.G, melk met
ruim 126 K.G. melkwit. De vetop-
brengst was dus in dien tyd met ruim
één vierde vooruitgegaan.
Een overzicht over alle in Oost-
Pruisen gecontroleerde koeien (4677
stuks in 1904 en 28783 in 1914) toon
de aan, dat men in 10 jaren een
si-ging kan constateeren -van gemid
deld 8 K.G. melkvet per jaar en per
koe, totaal dus in 1914 van 70000
K.G. per jaai\ De gemiddelde cyfer»,
die hier genomen zpn, laten de ver
betering lang niet op zyn gunstigst
ziei. Vele vereenigingen toch waren
nog maar pas begonnen met te con
troleeren, en de kroon op hun werk
moet dus nog volgen. Bp contrêle-
vereenigingen, die langer aan het
werk zpn, ia de opbrengst dan ook
nog heel wat.hooger opgevoerd: bp
102 veestapels, welke een zesde deel
uitmaken van alle gecontroleerde stal
len in Oost-Pruisen, bedraagt de op
brengst per koe meer dan 4000 K.G.
per jaar. En men heeft er 5 veesta
pel!, waarvan de gemiddelde produc
tie is ruim 5000 K.G.! Men siet dus,
dat in deze richting nog heel wat Is
te bereiken. Melkcontróle in lederen
stalmoet dua onze leuze zyn.
Naast melkcontróle, ook voeder-
contrüe.
Wp herhalende eene koe is de an
dere niet. Maar nu bedoelen we het
zoo: de eene koe kan per gelpke hoe
veelheid voeder méér opbrengen dan
de andere. Ook hier is eea tamelpk
verschil. En dus is het zaak voor den
veehouder ook hierop te letten. Zoo
veel mogeiyk produceeren en zoo
goedkoop mogelpk produceerendeze
beide zaken moeten vereenigd wor
den. Bovenbedoelde 23783 koeien ga-
ven ir 1914 per 100 zetmeelwaarden
6 K.G. melkvet. Maar bp de vijt
melkrijkste veestapels der gecontro
leerde stallen weid per 100 zetmeel
waarden zoo vertelt de heer Kei-
mers van 7.52 tot 7.91 K.G. vet
gegeven. Is dat geen verschil van be-
teekenis Een opbrengst per 100 zet
meelwaarden van ruim een vierde
meur! En vergelplct men de verschil
lende koeien met elkaar, dan komt
me 1 tot nog grooter verschillen. Daar
zpn er die niet meer dan 4 K.G. vet_
per 100 zetmeelwaarden geven, maar
