y
I
vil)
irk
■ai I tail.
tveen.
No. 14036
ÖSe Jaargang»
Eerste Blad.
iR, Rotterdam.
27S8 n
IOOM,
Feuilleton.
Het recht der möeder.
naar hei 'DüiteÖb
▼aa
HELENE BöHLAH.
BEROEPSKEUZE. beroep kunnen kiezen, dat eenigszms
Bureau» MARKT 3L GOUDA.
Zaterdag 21 Juni 1919.
VERSCHIJNT DA^ELUKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
▲dminhtratM I Telaf. Inters. 82.
Rcdaotiai Tal?f. Inters. 54S.
2670 Ul
g«V<
3A.
lig uit»
Voor»
v hoofd
ten met
irzorger
heid.
INGEZONDEN MHUDUUNOMNl 1—ragela 11M, elk. regel meer /MO.
Op de roe^egtae M koetote
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en twee bijvoegsel».
voldoeaée
laarwaier.
n Bouw- en
ndeootmnieele Ar-
wnnementen op
enomen door
Wnddlnxveen.
vertaald door
WES6ELINK-V ROSSHM.
(Nadruk verboden
wanneer die noodzakelijkheid ver
schillende wegen open laat, zijn het
veelal andere factoren dan de aanleg,
die de beslissing geven. Zoo men al
kei, omdat men de beteekenis van de
keuze van een beroep, die iemand's
arbeid en bezigheid dag aan dag een
heel leven lang bepalen zal, voor zijn
eigen geluk en het welvaren der ge
meenschap niet wil inzien.
Niet wil! Want het is toch te dui
delijk, dan dat men het niet zou kun
nen opmerken. Het moet toch immers
voor iemand’s levensgeluk van beslis
sende beteekenis zijn, of hij al dan
niet met graagte en lust dan wel met
tegenzin en onder veel moeite dag
geregeta
Btvaages rearer-
vermekelijkhsés»
•gMte
van den leeraar een uiterot btilanjrr li
ke is, zoo voor individu als gonieen-
en het mitsdien betreuren, dat
zü nog bijna geheel wordt verwaar
loosd.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
CCCCCLXX1X.
Hst fenomeen yu den dag ta natuurlijk
Itubmi. Op gezette tijden schijnt de wereld
mm opgrechrikt U moeten worden door
dezen ot génen extra-ordjnairen kunste
naar in mystiek* sakon, die alle geleerden
verbluft met zijn daden, welke min of meer
op wonderen gelIjken. De wetenschap staat
dan een oogè*blik vorslagen en versuft; x*
moet zich even hersteUm om haar hyfMhe-
sen op te bouwen, die den schijn zullen
wekken, dat het geheim wel snapt, maar
nog niet kan dsfiniseren.
Zoo gaat het nu ook weer met Rubini.1
Deze vertoont zeer krasse staaltjes van
kiezen, men zou dan tenminste een
uviwp kuuuuu niezë», dai «enigszins
in de lijn van den natuurlijken aan
leg ligt. Maar men laat zich gewoon
lijk door geheel andere overwegingen
leiden. En wanneer de persoon, die
te kiezen heeft, hierdoor al niet be-
invioeu worut, aan doet het wel zijn
omgeving, zijn ouders, familie en de
kring waarin hij leeft. Van een eigen
lijke keuze kan, uitzonderingsgeval
len daargelaten, dan ook over 't alge
meen nauwelijks sprake zijn. Het be
roep wordt gewoonlijk bepaald: le.
door de vraag, hoeveel men er mee;
1111
ils, Stsslsn, Kastwi,
irioons BsdstsIlM
•WPJMMIII M
JkaeLANNEM.
TEL&OON WOO.
86)
Ia de kamer kon men dijor het ge-
rew en geechreeuw niets hoeren. Christi
ne kon heel nauwkeurig de diepe stem
v»d Bimm Bimm ondeg«|hejden. Hot
•chten, dat hij op do een of andere on-
•angename maaier werd bewerkt. Behal
ve die stem onderscheidde Christine nog
verschillende steunende, jammerende stem
men en het geluid van stampen, blazen, en
hijgen.
Een groote angst overviel Ckristfno, die
rich met haar eigen donkere, bange ge
voelens - met haar verlangen— met haar
ilelseenzaamheld tot iets* verbond, dat toet
h*rt en de zinnen drukte.
Het geschreeuw der kinderen van Ma-
frake schokte haar, kwam haar zoo el-
«n beklagenswaard voor. Zij kreeg
buiten voor del ftenr een scherpen indruk
T«h het leeiijke, onvriendelijke vertrek,
**arin de kinderen zich bevonden, en had
J® gevoel, alsof er een of aafier ooge-
moest zljm gebeurd.
Zij schelde harder - en nog een» -en
*6 een*. Eindelijk hadden ^j het g*
icert Ons
r Jager».
verdient. En dit gebeurt ook, wan-
neer de vopr de beroepskeuze gestel
de, niet door arbeia in ztn onderhoud
behoeft te voorzien, of wanneet* hij op
andere wijze, maar minder verdienen
de, dat evengoed zou kunnen;
2e. door de vraag van de in te ne
men maatschappelijke positie, die den
stand bepaalt;
8e. door den kring, waarin hij leeft,
of de familie, waartoe hij behoort,
veelal zelfs rechtstreeks door het be
roep, dat zyn vader uitoefent;
- omstel
jongen van school gaat, een plaats
open komt op dit of dat kantoor, die
werkplaats of die fabriek. Dit ge
schiedt vooral in den kleinen burger-!
en arbeidersstand. x
Met de neiging van den jongen of
het meisje wordt in al deze gevallen
slechts zeer terloops en onvolledig re
kening gehouden en naar aanleg
wordt slechts in hooge uitzonderings
gevallen gevraagd. Het is, als gold
het het koopen van een nieuwén hoed
listen steton Sr Ui, Mjhm to**J geteerd, den
ken heel diep, maar snappen er niets van.
Jammer dat zulke wondermenschen altijd
op even snelle wijze van het tooneel ver
dwijnen ala ze er op verschenen zijn. Tjt
nog toe ie lange dezen weg niet veel ont
dekt, dat langs directen wetenschappelijke!!
weg niet gevonden werd.
't Was Zaterdag e«n zonderlinge optocht
door de Hteagsche straten. Eenige auto’s
achter elkaar snorden rond. In de eerste
stond een bleek* man recht overeind. Hij
was in rok en deed denken aan een opera
zanger, die 'm om heeft. Met een strak
bleek gelaat staarde hij in de lucht, rijn. lin-
kerarm had hjj opgeheven als wegwjjz?r.
Om hem heen in de ante zaten oen paar
doctoren en een paar journalisten. In de
tweede auto stond Willy Mullens, de be-
kende füm-operater van Albert Frères.
Daarna volgde nog een auto met menschen
van de pers.
Rubini moest van uit café Central ergens
in een der buitenwijken van de stad uit een
woonhuis een schilderij halen. Het ging
nogal recht-udt op hak doei aan; alleen vlak
in de buurt werkte de mystieke kracht niet
zoo precies meer. Eerst jverd toen een
tochtje over den strandboulovard gemaakt.
drukte stenwnkig. zag] tiaar zoo vreemd
ep akelig aan. Zij voedde »iob niotgoed,
niet vrij, niet zooete andere, loom en
zwaar. En nu jutet kwanijn de donkere
dofte gevoelens, van angwt, die haar on
derweg hadden overvallen, die zij met
aandoénlijk gewald van zich algehouden
had, die zij niet wilde kennen, niet ver
moeden wild» zeik.
Èn deze donkere gevoelens rustten niet,
lieten zich ntet afwijzen en wikten ge-
daonïe aannemen, zij kwamen steeds weer,
«edert gOTuiinen tijd, op alle uren van
don dag on den nacht, en roofden den
elaap en eiken vrede.
•En het meeat iete ontzaggelijk* zijn,
wet haar op elke schrede, ondank» al
len strijd eu allen tegenweer, ondanks
aio swlOioheeraohtag lu haar bewustzijn
wilde dringen.
En weer richtte zij zlctt vaat en vrij
op, zooate dretljde, toen zij In den tuin
a*n het strand,, stond en do wind door
baar haceu ging, m rondom bas* gMtalto
waaide, en «ij zioh »ob vrij, zoo een
met al het titeecho en levensblij* voel
de, soo sterk en Hcht tegelijk, ateot zij
kon vliegen.
Zij hukte naar dl» gevoelens van
baar geboorteplaat», terwijl gij nu vaat en
kracbtg in haar jeugd in d» donkere
voorkamer stond, eA sij dacbt, <tet sij
toch aog dezelfde Chrtettae wse, geheel,
geheel dezelfde, en dat deed haar her
ademen I
Maar ook an vielen deae moedige, jonge
arm«n wat wet sn Oteteüto* Jtep tang-
zaata naar de kamer vaa baar v»der*n
opende de deur, die sMte aan etomk De
hoord Zij stormden naar button en toen
zij Christi ue zagm mot' den rozenkrans, en
bet witte kleed, trokken zij haar onstul-
migf naar zich toe - on zij bevond zich
op e^ns hi een waren wervelwind van
géschreeuw van allerhande aard.
,,Kjalm,’' zei zij telken weer, „kalm,
wee&t toch kalm."
Maar dat hielp nletó Zij was omringd
en als door een polyp vastgeboudon. Leni
gen tastten'mot spitse vinger» in de zak
ken va« haar japon: „Meegebracht - wat
meegebrachi? sohreenwde geheel de klu
wen
„Neen, nu niet,” zed Christine, „maar
jelui krijgen wat- Morgen krijgen jelui
van alles.”
..Hoei!” werd op den meest verschillen
den toon geschreeuwd, „morgen. Waarom
niet vandaag? Kom maar, ui moet mee
spelen!
Cbrtetiae werd angstig en ongerust. ZIJ
keek rond, zij keeki de kinderen Majunke
aan, waar zij twsechen. geraakt wa», als
In dichte doornenstruiken, waanilt zij zich
niet kon bevrijden. Al=| zij een oBp los
had gekregen, hingen zij aan ees» ande
ren du6bel vast en verboodeo.
Alles wa* hier somber en troortdoos,
onverzorgd, ontoereikend Ih alle opzich
ten En zij speelden tuseehen de er ult-
gohaaide en in de war gebrachte bedden,
f-n oiuler de triest walmende hanglamp. De
vuile, altijd vochtige vloer, het bevlekte
behangsel, de onaangenamelucht In de
kamer - allee zoo anmalig, zoo ver
bruikt
Nu liep Chr'etlne midden in het dolle,
woedende en snuivende kluwen, breidde
uur. Verg,
areeniging.
Vergadering van
ld voorde Bouw-
61.
waarbij hij eveneens op de onder
schatting der innerlijke factoren, die
voor de keuze van een beroep eigen
lijk den doorslag moeten geven, en op
het noodwendig onderzoek der
eischen, die elk beroep stelt, zoowel
als van den individueeien aanleg
wees.
Het zou te ver voeren, daarop thans
nauwkeurig in te gaan. Wü kunnen
niet geheel vrij is om elk beroep te
jriaoron «rui zien +rïnminaia AZ1M
Op het onlangs te ’s-Gravenhage
gehouden Nationaal Congres voor
Vakonderwijs werd na^r aanleiding
van een praeadvies, waarin voor de
keus van een vak eenzijdig den na
druk werd gelegd op de vraag in wplk
vak veel vraag was, door Mevr. Van
Italië van Embden terecht opgemerkt
dat men het vak niet moet wegen naar
de geldswaarde, al rekent men er
mee, maar dat de aanleg de vakkeuze
in de eerste plaats moet beheerscAen.
Het is zeker opmerkelijk en een
eigenaardig teeken van den geest van
onzen tijd, dat men deze zoo natuur
lijk lijkende waarheid bijna geheel
over het hoofd pleegt te zien en dat
men er zich nauwelijks bewust van
is, welke een funeste gevolgen ditj
over het hoofd zien niet alleen voor
het individueele geluk van millioenen
menschen, maar ook voor het welva-
ren der gemeenschap moet hebben.
En haar antwoord op bovenaange-'
haalde opmerking legde mej. Polak/
die ^iet praeadvies had uitgebracht, s 4e. aoor allerlei toevallige omst
waar den nadruk op andere zü^j dagheden, «Is b.v. dat ®r toevallig,
der Kwestie. de jongen van schooi gaat, een pla
En het is ook ongetwijfeld waar,
dat men met den aanleg alléén zal
kunnen rekening houden, wanneer5
het leven niet meer eischt, dat men!
ook zijn brood moet verdienen. Mits i
men op dit „alleen” een sterken klem-
toon legge. I
De arbeid is nu eenmaal voor de
meesten onzer nog het noodzakelijke:
middel om zijn onderhoud te verdie
nen. En deze noodzakelijkheid maakt
de beroepskeuze meestal tot een on- j of een paar schoenen. En dit komt en-
vrije. Maar de simpelste levenserva-1 J-x-J~ u-t—J'
ring en meest elementaire kennis van
de maatschappij moeten ons toch wel
geleerd hebben, dat het niet deze on-
vermijdelijke onvrijheid alleen is, die
de door Mevr. Italië onder woorden
gebrachte waarheia door de meesten
zoo volmaakt doet negeeren. Ook-
waar de noodzakelijkheid om voor zijn
onderhoud te werken niet of niet in
dien dringenden vorm bestaat, wordt
toch de beroepskeuze niet hoofdzake-
lijk door den aanleg bepaald. En ook
Het wa* daar juist «eer ifruk sn du» wa
ren toevallig veel manschen Ia de gaiegM-
heul om den ietwat vreemdeoortigen op
tocht gade te slaan
Maar het succes was anorm. Kub ni
kwam mot ijMrescbiMerH aan an de weten
schap stond Wt een mond vol tanden. Het
komt In-U voor, dat deze nieuwe wond*r-
raenseh voor do wereld van heel vaal be
lang Ml worden. Een loopjongen vaa dato
bestetiuenst, die j* de boodschap Ueusaai
moet voorleggen, doet setoor over hot trana-
pori van een schilderij van uen Kraaeahur-
gerweg naar cate Central due uur. Rubini
doet boodschappen, die h(j alat weet, snel
ler. En toch rydt hy nog oen heel eind om.
Waartyk, Rubini moet een boateldtenat
opmen. „Rubini-graphische beoteMienst’*,
het klinkt heusch goed.
Intusochen wij wachten maar wesr af,
wat deze nieuwe geheimzinnige kunst op
levert. WU hebben al meer van dsrgeiüke
artiste® zien ópstaan en na eenigen ttfd zjjn
m toch weer gaan zitten. Maar je kun; niet
weten. Eenmaal gelukt het toch om het
geheimzinnige wonder, van h«L uitsluitend
göeetelyk contact, te ontdekken, ümutokig
zijn er menschen, die onmiddell:jk weer en
thousiast worden, als er een nieuw feno
meen verschijnt. Nieto is echter gevaarlty-
leer dan geestdrift b|j dergulUke ondoor
grondelijkheden, want die staat een nuch
tere analyse «oer in den weg. Voorloopig
blyven wij op een afstand en zien wU als
echte HoUanders het geval sceptisch aam,
Scepttech blijven wij ook staan tegenover
j het InbeUlagnemen van Barbusboek»
mjnlMw kmati 4» tatow» d» jounu- W.t 1. d»t uxfe mh oah.ndi«b«<ll Ww
IdA nldtatón, «1 di» rwnfUau raad»»»
IWSK11 Toi vóór d. had Ik
er niet één gezien, than, ontmoet men ze
orenl. In de tram zaten twee H.B.S. mNa.
je», de een laa de Hollaiulache rertaling,
de ander had de Fnuuche edlMe. Z(| zaten
zich te vennuken met het vergelyken. Zie.
daar het efloet van de vorbodabap^ing. Hot
verhaal gaat dat apoedlg hot verbod zat
worden Ingetrokken om nog t» roildra wat
«r te rédden valt. De ervaring loert thana
dat hot toch uilalultond la verhoorde han
den komt. Het toppunt vaa dwaaahaid ia
wel dal het toch in de eene atad wel vrü la
te krijgen, In de andere niet. Alaol er
geen briefkaarten en geen poet beetaat die
ala ijverig dienaar van den Staat druk mee.
helpt om hel Ingrijpen vaa den rechter vaa
nul en geeneriei waarde te maken. Zelden
la een Inboaüwneming zocht vermakelMke
fout geweeat ala ditmaal bfj het boek vaa
Bnrbuaee. Het typeert wel den towtand dat
hot boek legen lager prjja verkrijgbaar la
dan oorepronkeiyk hot geval waa. Ia ar
eoma een tweede druk verechenonl
De Haa^he winkelweek ia ba^nmenl
De wlhkeliera doen al hun beat om weer
een wit voetje te krijgen bij het publiek da*
in de crialajaren niet aangenaam Ia ge
hamer wee donker en tn hot maanlloM
aa$ zij boor veder, <»o hear rookt na-
deron niet had geboord, bij hel raamzit-
len. geheel In gepelna ver zo tik on, ooult-
aprekoUjk eenzaam In het 'haltere maan,
licht zag zijn gelaat er zoo mgvvallau
o't. de geheelo godaaate Inoengoamrau-
pold. Hol grijze haar hate hl) In de war
gewoeld. Hij hield «r zijn hand nog In
en eteowlo hot boohl op zijn arm. -
t larloüne dorat ach ntet te bewegen.
Zij waa bang lom aan hrt ochrlkkon te
maken Haar blik bleet gtrmdgd op den
oeneamen. zlAeo man die la hw did*,
t-r lu gedvobton verdlepl wee. Haar hart
dreigde te eprlnrra bij dten eanbllk. ZIJ
zou hot Hete op Item zijn teeg—odd «n
baar arm hart logen aijn arm hebben ge
logd hebben, maar zij Held teoh reeH
opgerloht, sloop zaobljee terug en vroeg
Annuaciika waarom haar vader zonder
licht wee.
„Mijnheer wilde hte teel hebben, kreeg
zij lot antwoord. Denttm otalt Annuachka
de lamp voor haar Jong. memterM aan
Chrteüne nam Itaar die uil de Maal om
ze zeil now haar vader te brengeai
Nu ging Annuachka voor haar aaaan.
„Hier ie bel nl« goed', mt zij heM,.
..Arme mljahMg y zte*. Hm kind bevalt
mij ook niet, het klad aleopl ’o naohte
nlrt - Ik weet het t WIJ motten weg.
„Spoedig", zH Chrfthne.
Antriechka ging Mrompelend on hooH-
■ehuddeod, nadat zij ha.r hart had ge.
luote, weer naar haar hoek, waar nlj
°p den grond ging rillen en hu «a
erndje kaam wM oeharreMe.
(»#z« vervolgd.)
te amen uil on echoot do woedende kin-
deren kraoatig uiteen.
„Weet j’ïlul wel”, «ei «ij om in deze
kkiderkauwA waft vroolijto* te zoggen
„Morgen zal bet «oker een mooie dag
aijn, dan moeten jelui naai de bergen
gaan, wij zullen jelui wat meegeven om
te snoepen.”
„Er komt niets vaa”, wi eec hunner.
„Drie van* ons moeton morgen nablij-
ven, wij weten het ai, morgea komen de
Latijnsche thema’s terug. Dan zit er voor
edemaai wat op
„Dan zal Annuschka nu 'dadelijk van
mijn zuster een pronte hoop koeken ba
len
Daar klonk eeu doordringend, woedend
vreugdegeroep en Bimm Bimm baet Chris
tine van genot In den vinger.
Zij; verzodil de kinderen nu rustig te
zijn, liet hen de boel opruimen, v^nd
onder een bed eon zakxbekje, en maiAte
den neus van Binirt^ Bimm daarmede
schoon, vroeg waar bet dienatoaïiej» wm
gebleven en of zij spoedig voor bet avond
brood zou komen. Tos» sij daaromtrent
tamelijk waa ingelicht, beloofde «ij nog
een* na een algemeene en dringende her
innering, Auuueabka om de koeken! te
zullen zenden en werd zij onder storm
achtige omhelzingen en liefkooz'ngen van
Bimm Bimm en de kleinen vrijgelaten
Do KTootercn riepen hear no, aa: „Maar
vaapaa« boa Je mooi Chrttthwl Woader-
Uteoll"
T«to klj boVMl wa» ^kot»a m Aa
BuMteka haar had opMtfateaé, amM zij
eer poosje blijveta Maan, o« op adem
I» komea. ZIJ wa» la ultaprakteljk
Gawoa» adrataaMta k«aaiMdaa ■adatMIamt Ml izatnrN tol war |tr»d»
Mtrdaa pry» Graat» ietoar» r—l— wcadaa b.rthtei naar plaatondtato,
AdvartaaUda kuanae trordaa MauaDaa door tuaKheakooirt eaa oolledo Beattaa-
daltow, AdvertaatlebarMuu ea MM Affaadw.
okea (hohWtodo tot den beaorfkriac) t
bulten Gouda oa den beaorgkrin,]
van publieke wmsknlUk-
com par regel. Aterartanfttet In hat Zatordagnanunar toealag tq, den
aan dag zal werken. Maar bovendien ling zeer belangrijke dingen gezegd,
moet ook die graagte en die luat van
invloed zjjn op lijn productie, op wat
hu te voorschijn brengt en dua op de
welvaart van het geheel. Want niet
alleen zal hy meer wenken, wanneer
hu roet lust werkt, maar hij zal ook
beter kunnen werken in dat wat hij
liefheeft. Zijn lust in den arbeid is
gewoonljjk ook het oninlddellyk ge
volg van zjjn geschiktheid voor dien w
arbeid. Zijn aanleg wordt meeatal alleen nog vaststellen, dat deze taak
door ziin neürma bepaald. Maar niet? kA.iannvii_
uitsluitend. Er werken natuuriijker-
wijs allerlei verwarren* maatschap- schap
pelijke invloeden en allerlei persoon-
lijke eigenschappen, als eerzucht,
geldzucht, trotsch enz. op ®un nei
ging in. En daarom is eenige leiding,
vooral bij heel jonge menschen, on
ontbeerlijk. Maai* daarom ook zou het
zoo noodzakelijk zijn, wanneer ouders,
ouderwijzere en leeraren zich meer
moeite gaven den natuurlijken aan
leg der kinderen en ook der ouderen,
die een bepaalde beroepskeuze moe
ten doen, te ontdekken en in die rich
ting hun pupillen te wjjzen en voor
te liditen. Dit voorlichten zou naar
twee rijden moeten geschieden. Aan i
den pqpii moet zijn eigen aanleg ont-’
dekt /en aangetoond worden. Maar
daarnaast moet hem een inzicht ge
geven worden in het maatschappe-
Ijjk/leveB en in wat een bepaald be
roep aan werkzaamheden, aan naden
ken/en inspanning, aan opoffering en
theoretische en praktische bekwaam-
heid van hem eischt. De meeste jon-1
ge menschen staan tegenover de1
maatschappij en het maatschappelijk
leven als tegenover een onbekende
wereld. Hun gezichtsveld is boven-»
dien te veel beperkt tot den kring,
waaruit zij voorkomen. Zij weten niet,
wat zij allemaal wel worden kunnen.
Zij weten ook niet, welke inspanning 1
het leeren van een bepaald beroep,
van hun intellectueele, moreele en
physieke krachten zal eischen, noch
welke eischen de praktische uitoefe
ning hun stellen zal.
Maar vooral ook zjj kennen niet
hun eigen geschiktheid en hun eigen
aanleg. En ook in het leeren kennen
daarvan, kunnen en moeten ouders,
onderwijzers en leeraren hen helpen.
Op het in April te Amsterdam ge
houden Philologen-congres heeft dr.
Poels omtrent deze taak van den leer
aar in de beroepskeuze van den leer-
(lOIIIMIlIJIIIKlVT.
lTieu.-ws- eap. t^Jd.-vextezxtïe'bleud. voor G-o’uxeLa, eaa. Oaacxstxelceaa..
ABONNBMBNTWMUSt PM ktrartral rato 4 -
»er kwert»»l 1.1M. Mr ««to M rato He (-.^.4», „M ),^r terahteW u. -• n.»».
Franco per port *w«rtMl lij tol Ztraéeoblnd f 4^-.
Abouaamocte» werdee da*olQb ...^MtntoNi m era Btuwttu MANKT II. GOUDA,
bil otue a*enten, den boekhandel «O,
ADVUTENTIBPBIJKi Uit Gouda Ml
-6 iwol» /LM, alk» ncai meer f tM.
-* r*«te> i M*. elke regel moor f K25. Adrertentékt
todmt ÜM W
pril».
