iet
mllM
istallaties.
rtol
COOP.
ii MOTOREH
No. 14O62
Donderdag 10 Juli 1019.
68e Jaargang.
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
Feuilleton.
- Gouda
IOA»
itmansplantsoen. te
Muziekkorps.
Het Verdrag met 208-115 aangenomen.
Het recht der moeder,
naar het ’Duiteeb
vaa
HELENE BöHLAÜ.
vertaald doer
R,Zijëeweg72.
XTïeix"WS' ezn. -A-d’vextezxtïeTDlsud.'voox Gto-ulcLsl ezx OxMLS-toielEeaa..
VERSCHIJNT DAGELIJKS
ASminiatrati* i Telef. Inter*. 83.
Redactie i Telef. Inters. 545.
kunnen
wy
schoonmoeder te o v^rtiandlgeni.
1537 22
ft iwb
u
u
eert Soc. One Go
uw Bouw-
wil nuj> vanpfiüjn kind wegtuk-
(Warcll vorvctaA)
wet*
waar
Gewon* advartentiln
eoarda» prfl*. Greet* letter*
tefwial— nadaMia**a M ooatrart tot ster i ar tea
raadte worden berekend naar plaatmfate.
*m*d< w«a
.«ekrfütwei
H M"*
►ASTA-:
AMSTeOOAM
tan.”
Da keizer-kweatie. De uitlaveringalijat. - Een
politieke draai wan Italië. De krijgsgevangenen.
Aankomst van Wilson.
OMS OVEZZ1CHT.
Te laat om hot nog in de courant op te
nemen, ontvingen wij gisteren het tele
gram, dat de Nationale Vergadering het
Vredesverdrag bad geratificeerd, d. i. goed
gekeurd.
Het is bij meerderheid van stommen ge
gaan; 208 waren er voor, 115 tegen.
De „Düaseldorfer Zeitung” verneemt van
neutrale Jijde, dat 167 personen op de uit-
leveringslijst staan. Aan het hoofd de ex-
keizer erf de ex-kroonprins. Van de hooge
officieren werden genoemd: Hindenburg,
Ludendorff, Falkenhayn, Einem, Heerin-
gen, Kluck, Mackenscn, Beeeler, liman v-
Sanders, Falkenhaueen (Biasings opvol
ger als gouverneur van België), von Hein
rich (de vroegere gouverneur van Rijseel),
uit marinekringenTirpitz, Cappdle, Hip
per, Scheer, Mikke, Dohna (de comiiKtn-
dant van de „Möwe"), 58 duikbootcomman
dante®. Dan staan op de iyst von Beth-
mann Hollweg, Von Jagow, Zimmermann,
Helfferich. De volgende particuliere per
sonen worden eveneens genoemd: Röhling,
een der raadgever» van Ludendorff by de
vernietiging van de industrie in Noord-
Frankryk en België, Walther Ratenau, die
al het metaal uit België gehaald zou heb
ben, en professor Nernst, de uitvinder van
den gasoorlog.
1. F. WESSELINK-v R0S8UM.
(Nadruk verboden)
Adv«rt*ntita kunnen werden ingesoMtan door teaeeheakoowt van salttea Beteken*
deLven, Advertentlebureeux M oom Ageteaa.
„en» hoe zij op mij
t wilde verdragen,
vader In zijn graf be-
DfGIZONDIN MKDaDULlNBM: I-B regel* /LM, «ft* regel /I*
Op de voorpagina *0 hoer*'*
Italië is in de geschiedenis van den laat-
sten tijd altijd een politieke weerhaan ge
bleken-, en het heeft sr alle schijn van of
het nu, na den oorfog, weer aansluiting
«net Duitschland zoekt.
In Italië is het n.l. een warboel tusschen
tusachen de Italianen onderling en in Flu
me ie liet hommeles tu>»schen de Italianen
en de overige geallieerden.
Verleden week zyn er te Fiume ernstige
ongeregeldheden voorgevallen.
Er is eenigen tyd geleden een vrijwil H-
gersbutaljon gevormd, om tegeu de beslui-
yan de vredesconferentie gewapenden te- J
genstand te bieden. Dit deed een aanval op
Fransche en Engelsche soldaten, met het
gevolg dat een gevecht ontstond, waarbij
do Franachen en Britten vijf dooden en 50
gewonden hadden.
In de Kroatische Liberale vereen!gingen
zijn de portretten van Foch en Clemenceau
verbrand, onder het uïtstooten van kreten
tegen Frankrijk.
Vrijdag hebben drie bataljons van de ge
regelde Italiaansche troepen de straten
en piemen van de stad bezet.
Italië wil Frankrijk doen gevoelen, dat
het gevaar loopt de vriendschap van Italië
te verliezen.
Bovendien is het handig de aandacht van
het publiek af te wenden van de btnnen-
abonnementen oy
langenomen doer:
de heele wereld de broederhand bij
strijd voor de vrijheid der wereld.
Na een langdurig gedachtewisseling
over de motie der Duitsch nationale volks-
party, waartegen zich o. minister Mül
ler met klem verzet, omdat Duitschland’s
vijanden er slechts een laatate kunstgreep
in zullen zien, wordt het wetsontwerp in
alle drie instanties en by mondelinge «tem
ming met 208 tegen 115 stemmen aange
nomen.
krottteij
BM, - am*-
De tribunes zyn zeer dicht bezet, als
president Fehrenbach de zitting om kwart
voor elf opent. Aan de orde is de ratifica
tie van het vredesverdrag. De Duitsche na
tionale volkspartij heeft een motie inge
diend om te besluiten tqt de ratificatie on
der uitdrukkelijk voorbehoud nopens de ar
tikelen 227 en 230 (de uitlevering) en met
den eisch, dat het vraagstuk van do schuld
voor den oorlog door een onzydig gerechts
hof zal onderzocht worden.
Müller, de minister van buitenliandsche
zaken, zegt: Wij handhaven voor vandaag
en voor altijd ons eensgezinde protest te
gen deze verdrag geworden geweldpleging,
maar tevens handhaven wy ook onze belof
te om het verdrag na te komen tot aan de
uiterste grens van ons kunnen. Wy hebben
de ratificatie bespoedigd, omdat ons de op
heffing van de blokkade in het vooruitzicht
is gesteld. Als het woord vrede nog niet
geheel en al zyn beteekends verloren heeft,
moeten ook onze krijgsgevangenen terug-
keeren. Wij danken van ganscher harte de
onzydige landen en den Paus, die onze ge
vangenen genezing en ontspanning hebben
geschonken, wy zyn niet bij machte om te
verhinderen, dat er van Duitschland een
sjuk wordt afgescheurd zonder dat men
zich bekommert om het recht van zelfbe
schikking. Wy kunnen echter de Duitechers
die daarin wonen, de verzekering geven,
dat wy hen nimmer zullen vergeten. Wij
gelooven dan ook, dat zij ons evenmin ooit
zullen vergeten of verloochenen. Voor het
overige zuilen wy onze Duitsche woning
met inspanning van al de krachten, die ons
overgebleven zijn, zoo inrichten, dat bij on
ze zusters en broeders, die van ons af zijn
gescheurd, het K«voel van nationale saam-
hoordgheid wakker zal blijven, totdat
naar wy hopen binnen niet al te langen
tydlangs vreedzamen weg in een we-
zeniykep volkenbond alle nationale vraag
stukkenwaarover thana nog strijd gevoerd
wordt, een rechtvaardige, dat wil zeggen
een op den wil des volks gebouwde oplos-
Bing hébben gevonden. (Levendige toejui
chingen).
Kratrig (socaaai-democraat) zegt:
Mil IMHE CO4M
-AJWNNIMÏNTSPBIJS: pér kw*rt»zf j,l.W, per wêök 2» mit Kondag*bï*d
kirirtepi /.AM, per week 2T c*te, evteel waar da baoorgtag pea looper geaehiedt
FnMt per port P«r kwartaal All mrt Zcadagobtad A-.
AteoMUMtete worden dagaWhe aaageMM aaa ou ButeMi MABKT11, BOUDA,
Ui oam «gateen, den boekhandel en de pnlteentnren.
ADVBBTBNTI1P1UJ8: Bit Goada ea etertee (babeorand* te» dm bezergfcring)!
1—5 ngeie 11.»5, elke regel *M«r A2A Van buten Geoda te den bezergkringi
1—5 regel* LM, «B» regel meer ».25. Advertentiln vbb publieke vermakaiyt-
htete UH *tet pat regel, Adv«tette*u te hrt üatertegMUMMr 20 toeateg ap dan
Het blijkt wd, dat alleen de harde nood-
zakeiyheid vóórstemmers heeft gemaakt en
dat de kwesties uitlevering en schuld aan
den oorlog, zooels die in het verdrag wor
den behandeld, speciaal indruiechen tegen
alle gevoel van recht.
Men begint toch in Engdknd wel te
voelen, dat er met de kaizer-procedure iet*
niet in den hnak is.
De bisschop van Exeter heeft Zondag in
een predikatie gezegd, dat hy het ten diep
ste betreurde, dat een man als de vroegere
Duitsche keizer, voor yien hy de grootste
minachting had, een internationaal geding
waardig gekeurd werd. Hy zou er de voor
keur aan geven, dat iemand, die als een
tooneelspeler gehandeld had en wiens
breedsprakige dwaasheden de zaak van En
geland eer voordeel dan nadeel gedaan
hadden, werd overgelaten aan een leven
,van smaadheid. Dat was belief dan dat men
een martelaar van hem maakte. Maar als
hij dan toch voor het gerecht werd ge
bracht, hoopte hij ter wille van Engeland’»
haam in de geschiedenis, dat hy met de
ptriktete rechtvaardigbcMl behandeld
(worden.
Het parlementslid Kenworthy heeft dn
een rede een dergéiyk standpunt ingeno-
jnen. Hy noemde het plan van het proces
een grove fout. De aanklager* en rechters
mochten niet dezelfden zijn. De keizer had
terecht moeten staan in Den Haag of te
Genève voor een rechtbank van de best be
faamde neutrale rechters. Later zullen de
buitschers nu kunnen zeggen, dat het geen
feerlyk proces is geweest en men moet geen
|»artelaar van Wilhelm II maken.
De broeder van den Duitechen keizer,
prins Hendrik van Prudsem, heeft het vol
gende telegram gericht aan den koning van
Engeland.
„In naam der rechtvaardigheid verzoek
ik Uwe Majesteit te willen afzien van de
Uitlevering van Z. M. Keizer Wilhelm II.
Na het onderhoud, dat ik op den 26en Juli
1914 -met Uwe Majesteit gehad heb, ben ik
na Duitschland teruggekeerd om daar tot
de mobilisatie aan de zyde van onzen kei-
fcer te vertoeven.
f Ik ben er getuige van geweest, hoe de
keizer en zgne raadslieden alle mogeiyke
moeite hebben gedaan om den oorlog, als
43)
En zonder een stap voor- oir achter
waarts te doen viel zij op de plaats, waar
zij al dien nijd als een standbeeld had
gestaan, en hurkte neer, en weende en
snikte - en Peregrin speelde met zijn
spitse vingertje» in haar vodbtig gelaat.
Dien avond nog ging RotpllWz me» een
brief In de vuist naar Blankenhain en
rtak dien brief voorzichtig in dé gleuf
van de Blankenhainer brievenbus. Chris
tine had hem den brie! weenend toever-
trouwd-/'
Boe goed ea voortohBg RotpUte het
«ijno ook la deco uak W gedaan, en
onder welke heele tranen deze brtet ook
»«a geschreven, lijn beelenaning heelt
°lj nooit bereikt.
Be briet kwun ta handen van proteo-
•w Heoneberg, die aan al het mogoUjke
»n al het mogolijke bedacht, eoals
da unanhen too aan het bedenken gaan,
ta hol zeker, *u t* leta vertkwalda,
bepepaoa, verkeerd ultgalogdt leta
«fWtceWka <4 onopsettamk Mttn, Baar
zd Mevrouw Majunko, en
over de tafel de hand en
en met de andere hiekl zij
een etuk koek met de punt iu de koffie,
opdat het er niet te var In zou M*cken,
„Mathilde, dat wae een gezicht, waarover
dc engelen In den hemel hd^ben geweend
en nog erger, zij dreef het zoover als
of zij het werkeüjk wilde doen voorko
men, dat de gestorvene allee bad gewe
ten en er niet-» bijzonler» in hadl ge*
vonden - on je zei op dezen verfodlijken
leugen zoo juist: „zoon krankzinnige
kan op aarde niet rondloopen" - eo toeu
je haar dat dukldijk l>ewc««n en haar
daarvan overtuigd had, toen sprong zij
eerd recht op je
„Schrijl dat”
,,IXt zij den droiikou man, met wie»
zij zeer indtxn eolujnt om te gaarn. tegen
ons op heeft gdütót, om om* geld al te
persen, moet je ook vermeHeo, MattiMde.”
oDfaiaomlljke rOtel" zei M ito ti
de, terwijl zij «ohreef. ,/iat matteeerde
or Dqg maar aan dat bij beschreef hu«
hd schepsel geboren werd!
„Ja, laa» dat weg,’’ ad mevrouw Ma-
junke „Zoo iete te vermelden zou toch
eigenlijk pijnlijk voor |e zijn tegwover
profowor Heunebog. Jij eo tej - want
hij 1» werkelijk ook zoodoor
kutecb DMn*tii>"
om u
Thans in het ogenaardig dat ox-minister
Scheidamann Zondagmiddag per automo
biel te Lugano is aangekomen en Orlando
daar gearriveerd ia.
Het zal wel meer dan toewal zUn, wte
die twee staatemanpen tezamen brengt.
Teven* heeft te MUnches al beapteldng
plaats gdhad tusschen twee vertegenwoor
digers van Italië en vertegenwoordiger*
van do regeering, de nyverheid, het bank,
jwozen en den groothandel van Beieren ten
einde de mogejykhekl van het hervatten
der handdsbetrekkigen tusschen de beid*
landen te onderzoeken.
Het bericht dat de Duitsche krygegn»
yangenen zullen worden teruggezonden uit
jFrankrvk naarmate daar vakarbeiders
pankomen, wordt uit Beriyn ten stelligst»
legengespi-oken. Duitschland is natuurlijk
bereid mee te werken tot het herstel van
Noord-Frankrijk en daarvoor geschoold*
Duitache werklieden beschikbaar te stal.
Jen. Het gaat echter niet aan om de be
schikbaarstelling van deze werkkrachten
hoe dan ook in veitaAd te brengen me*
pen terugkeer der krijgsgevangenen. Des*
tnoet volgens artikel 214 van h»t vrede»,
tienlrag na de bekrachtiging zonder moer,
op de vlugste wijze volgen.
Het transport der Duitsche krygsgevan.
^enen uit België naar Duitschland i* dan
pok begonnen.
pilaar '"het neerechrljvm» gendlilftMe, uM
fle lofwaanlige overweging om «Dee nog
bnder don eersten indruk naar watrhrili
kant to leggen. Zij1 wilden geen titel of
jota weglaten, ol andere voormollen, of
Jtoor deu een o! anderen Indruk laten
jvegvagen. Hrt moeë* alle» zoo woerge-
gegewen worden, dat sij met gerust ge-
Weten konden «eggen:» Beate pmleefior, al-
lefc wat wij hier rtftrljven heeft deceit
d< waanto voor u, alert u 1m< zelf had
betorfA”
En zoo war het haar ook naar l»ar
bwio weten géukt. Zij hadden alleeneer-
geschreven wat zij bij: Tan
Cltfietlne hadden gedacht, gevoeld/ en hoe
«ij baar hadden begrepen*
I'4i Christine moert hot zich laten aan
huilen, <tet button In de wereld sedert die
rc.H der tweo vrouwen een spookachtig*
«■daepto onder de meiMohen randgteg*
Van wie men zei dat Chrirtine wm.
En dit spook rteeg als een gJttgeadem,
uit deuk mond der meiwanen, pak|e zich
tomen on werd steeds wec'rzlnwi*k«nder,
Steeds ellendiger en verachtelijker, *ngif
tiger, en diï spook, dat de dubbelgangMer
van Christino heette, dat moert zij kalm
tatert ron^sjulpeu, daar kon zij niet* ic
gen doen; zij kon ar zich niet tfgen be-
ichermen. want het wm marttefcar gtrror-
den dan zij zelf.
meskschhed, af te wen- landsche nkoetlykheden. door die aandacht
te vestigen op de quaMMe* der buitenlaad-
ache poiltiak.
Uit berichten in de Engetocho blade»
ov*r de gebeurtentaMn te Fiume biykt, dat
de Franactoe soldaten heitartddyk de stad
»yn doorgetrokken, daarby tegen de Italia
nen demonstroerende. Zy riepen: MW«g
mrt Italië!”, „I4mg leve Zuid-Staviël" M
tergden de Italianen door een trompetter
het ItaliaaDsch* terogtochtaignaal te late»
blasen. Generaal Grartoli verzocht daarop,
dat de Fransche troepen in dé kazernes
zouden hiy,ven, opdat verdere ongeregeid-
heden zouden worden voorkomen. Maar d*
Franaohe bevelhebber beschouwde het g».
beurde ai* een niet ai te beiangryk inci
dent en weigerde aan het verzoek van d*n
Italiaanschen commandant te voldoen. Op
den volgenden dag ontrukten twee Fra»-
sche soldaten een paar meisjes, welk* z»
ontmoeten, Italiaansche strikjes, onder
het udten van voor Italië beleedigend»
woorden. Dat wekte de woede der Italia
nen, een aantal Franachen werd mis
handeld Voordat ItaLiaansche en Britoch»
patrouilles tusschenbeiden konden komuM
Het heet, dat by d*ae relletje* dertig
Franechen werden gewond.
he soldaten
bezocht koffiehuis door een menigte b».
stormd en totaal vernield.
eeu groote «een, Mamawtje! Mamaatje!
Hei is beter stil te zwijgen, geen irtensch
begrijpt den ander.
Hat moet men doen
Ik weet het rtet.
Als gebeurd ie. wa< niet moert gebeu
ren, want hoe zrt men over het groote
water, dat onsl van de menrtohen «beidt
met woorden roepen'? Ate u mij maar
boort
Wie wil nu vam^bijn kind wegtnlo-
tam Ik vort het, daartoe te geen wet
en geen wil Merk genoeg op aarde-, bat
ifi heU recta der moeder
En al som ik dag en nwht om umoe
ton lijden, aidjd uw aim gerieft voor.
manier, waaruit bleek, hoo diep zij viel,
Verklaarde dat hei haar volkomen onver
schillig was hoe de harm talen.
„Ja,” zd Malbildé, „i
KMrtormde toen Uc niet
da; zij haar
Bchlmpte."<
„Mathilde -
reikte haar
drukte dte,
kere uur geoclireven.
„Ik lijd zoo bitter
altijd voor oogen.
Mijn arm, arm Mamaatje I
Bent u veel alleen
Ik kan niet rustig ademhalen, aio u
on. mij lijdt. Het drukt op mijn luwt ate
groote «een. Hamate! Mamaatje I
tnij moeten zien,> dan moet Ik toch bij
mijn kind' blijven.
ilrt te allee zoo hartverscheurend.
Ate u wist walt ik doorgqpóakt, hel)
Is er voor een schuld, ala die op mij
ligt, vergeving?
Brengt dan. noch smart noch ontzetting
vcrgevipgi. Neem den grooten, twaren steen
die mij dooddrukt van mijn hart.
Uwe arme Ohrirtlne.
Lk weet in het geheel Ktiete van u,
Biet waar u bent e» met wie u bent.
N.emand heeft het mij gezegd- Uk weet
Diet».”
Terwijl deze brief geseteeven werd,
zate» onze beide reisgezellinnen in Blan
kenhain in den Schuttersdoelen en dron
ken hun met moeite verworven krtfie Zij
hadden» een mandje bij zich, dat hunne
banketbakker in Jena rijkeiljk met koe
ken had gevuld, en dat tuMchen hen op
de tafel stond. Zij waren onder het drin
ken ijverig bezig met aaftrijvan, dat wil
zeggen, Mathilde schreef in een notitie
boekje énj mevrouw Majunk* dlrteerde.
In de eerrte plaat», Walde,zrtde
taevrouw Majunke. doopte een wafel In
haar koffie, kauwde,- k&M ernstig voor
ricn, „schrijf in de eewte pltate- zij wil
niet, zij wil nief naar haar moeder terug
keer en- Beschrijf hoe zij daar stond, de
gehoele stuitende scène, hoe zij ons vol
boon, zeer opvallend ai den tijd bet
schepsel vóórhield - en hoe elk woo«4,
dat zij sprak, de taaidmikeirirte aanmati
ging was. Hoe zij de bed eenvoudige en
waarlijk edelei voorslagen van onzm ver
eerden professor ate een wilde kat op
Mm - «a dat rij on» op e*n fwwmi
protestveren tegen den vrede van geiwrtd.
Nooit zullen wy ons er mee verzoenen, dat
men ons vaderland in stukken scheurt en
een groot aantal landgenooten een vreemde
heerschappij opdringt. Ons bondgenoot
schap met Oostenrijk biyft onaantastbaar
in onze lump op een eenheidsstaat. Wy pro-
Hesteeren tegen het afnamen van o-nze ko
loniën. Wie ons volk schuldig verklaart aan
den oorlog, spreekt een bewuste onwaar
heid uit.
Dr. Spalm (centrum): Wij aanvaarden
het vredesverdrag niet uit eigen vrijen wil
en innerlijke overtuiging, maar alleen uit
harde noodzakelijkheid. Spoedig zal blij
ken, dat verscheidene van de belangrijkste
punten van het verdrag onuitvoerbaar zyn.
Alleen al daarom is een spoedige herzie-
teng onvermydelyk noodzakelyk.
Schuecking fdemocraat)Wy
jiiet voor dit wetstontwerp stemmen. Wy
weten, dat het heele land achter *ns staat
In zyn moreele veroordeding van heit ’rre-
deeverdrag. Wy protesteerén plechtig ten
overstaan van de gansche wereld tegen
deze schennis van het recht van zelfbe
schikking. Wy bouwen onze hoop op het
geweten der wereld en op de herryzenis en
de versterking van het rechtsgevoel.
Dr. TraaiV .(Duitsch nationaal): Wy zijn
ons de gevolgen van een verwerping ten
Volle bewust. Het verdrag is onuitvoerbaar,
(lat zullen wy niet nalaten te herhalen.
Durft men het te wagen om zijn handen
uit .te steken .naar de beste leiders van ons
Volk, dan roepen wy: Handen thuis! De eer
|s ons alles! De wond, die deze vrede slaat,
inag en zal nooit of te nimmer helen.
(Stormachtige toejuichingen van de rech
terzijde. Applaus op de tribune, dat door
ilen voorzitter wordt onderdrukt).
Kahl (Duitsche volkspartijWij ver
werpen de ratificatie. Wti bidden en smee-
ken h«it Duitsche volk om d* gelederen te
Sluiten, met koortsachtigen haast aan den
arbeid te gaan en het geloof in het vader
land niet te verliezen. Wij wyzen een vro.
de als deze van de hand., voor nu en voor
altoos.
Henke (onafhankelijk socialist): Wy aan
vaarden het vredesverdrag onder den
dwang van het geweld, waar wy weerloos
tegenover staan. Wy eischen ook een on-
Diiddellyk opheffing van de blokkade en
den terugkeer der krijgsgevangenen. Wij
begroeten de teékenen van het nieuwe le
ven in de revolutionaire arbeidersklasse
met vreugde en reiken het proletariaat van
noott of slecht* zelden het rechte gebeurt
Hij gaf dezen, brief niet aan mevrouw
Alirenzee, maar vernietigde hem, dezen
brief, die uit het overvolle hart van haar
dochter wae gevlooid.
Eerst teg hij maanden lang bij hemin
de schrijftafel, de. professor wachtte het
geschikte oogenblik af om hem aan zijn
schoonmoeder te overhandigen).
Maar na eenigen tijd was het ge^cldkte
oogenblik voorbijgegaan.
'loen ging de brief in rook op, werd
asch als alles op aardemaar hij had
niet datgene uutgeriebt, wat hij had moe
ten uitrichten.
••Mamartje' A. had (Jhrirtine In het don
dan een onheil voor de
den.
Om alle, de waarheid tartende, lasterin
gen, die in de laatste jaren ever dan Duit-
schen keiker z(jn rondgestrortd, te weer
leggen, ben ik bereid om my uit vrijen
ter beschikking van Uwe Majesteit te «tel
len om Uwe Majesteit behulpzaam te zyn
de waarheid over de oorzaken van den oor
log en de gevolgen daarvan aan het licht
te brengen.”
2670 110
2705 24
