Jongste Bediende.
Mirti- en laasmw
Firma J. G. SfBBES f
DIMES-
tDIISEH
Uitverkoop.
Gouda—Rotterdam.
H.H. Landbouwers,
Vreeselijke
GROOTE REVUE
w ARME LEA
HENRI TER HALL'S
Bestel Uw Drukwerk bij
A. Brinkman Zoon.
ZIE DE ETALAGE.
n. f
Telephoonnet Gouda
Motorbootdienst
W. M. ELSHOUT,
Groote sorteering
1.06 - 1.26 - 1.56
en hooger.
iSStSm
Voorlooplfl ■•rtcht.
KOMTIII
MARKT 3 en 4 - QOUDA
Groote Halfjaarlijksohe
OMZEN VERKOOPPRIJS,
Adverteert In dit Blad.
Een groote partij coupons Vitrage,
hst is bewezen hoe dat ding aan dt
sijde een verschrikkelijke verlam
ming van de verbeelding en het denk
vermogen ten gevolge heeft door de
menachen te verblinden met krijgs
roman tiek.
En de krij giromantiek xat er in
Duitschland zoo diep in, dat men zelfs
kleine jongens naar de school zond In
nagebootste militaire uniformen.
Menachen met sabels gelooven in
het geweld
Ook in EngelandDaarom zijn
de eene niet beter dan de andere, ze
zijn alleen politiek sterker en dat be-
teekent oneindig veel. Zoo denkt men
nu in Duitschland en zoo betaalt En
geland zijn schoolgeld om de wijze
van oorlogvoeren, die het van
Duitschland leerde.
ten der boerentafel" dan mogen
we dus zeggendat de urine een be
langrijk grootere waarde heeft dan
de vaste uitwerpselen.
LAND- EN TUINBOUW.
Stikstof
Phosphorzuur
Kali
Kalk
Mest, Mestbewaring en 8talver-
betering.
De actieve „Vereeniging voor Stal-
verbetering in Noord-Erabapt" heeft
al vroeger een brochure in het licht
gegeven, waarvan thans e..n herziene
en vermeerderde druk is verschenen,
welke brochure handelt over de be
waring vaa stalmest en gier, en de
waarde dezer meststoffen voor de be
mesting.
Wij willen de hoofdinhoud van dat
belangrijke geschriftje samenvatten.
Het le hoofdstukje bespreekt
waarde der uitwerpselen. Nog bij
zeer veel boeren bestaat de meening,
dat de vaste uitwerpselen eigenlijk de
mest fan beteekenis vormen, dat de
vloeibare van weinig of geen waarde
zijn. Nog op zeer veel boerderijen
worden de laatste verwaarloosd en
laat men ze achteloos voor een groot
deel wegvloeien. Daarom moeten hie,
eerst een paar cijfers volgen. Wat
zit er in 100 K.G. Urine, en wat in
gelijlt gewicht vaste uitwerpselen?
100 K.G. 100 K.G.
Urine vaste Uitw.
0.68 pet. 0.29 pet.
0.01 pet. 0.17 pet.
1.49 pet. 0.1 pet.
0.01 pet. 0.34 pet.
De vergelijking doet ons zien: dat
de urine juist 2 maal zooveel stikstof
bevat, als de vaste stoffen,. Sn onge
veer 1 Vi maal zooveel kali. Fhosphor-
zuur en kalk vindt men in de urine bij
na niet. Maar, zegt ge terecht, het
komt niet zoozeer aan op de samen
stelling der meststoffen, als wel op
de totalè gewichtshoeveelheden stik
stof, kali, enz. in beide. Juist. De
gewichtshoeveelheden worden ook
berekend en aangegeven, rer rund en
per jaar bedroegen ze:
Voor de Voor de
Urine vaste uitw.
27.26 K.G. 37.70 K.G.
0.47 K.G. 22.10 K.G.
70.03 K.G. IS.—K.G.
0.47 K.G. 44.2 K.G.
Nu krijgen we er beter kijk op. Met
phosphorzuur en kalk zjjn de vaste
stoffen verreweg de baas natuurlijk.
Ook met stikstof zijn ze vooruit,
maar kali .bevat de urine meer dan 6
maal zooveel. De Schrijve™ hebben
ook getracht de geldswaarde van bei
de te becijferen. Dat kan nooit geheel
zuiver geschieden, want genoemde
cijfers zijn aan groote schommelin
gen onderhevig, en wat de waarde
van een voedingsstof in den mest pre
cies is, in vergelijking met die stof
in kunstmest, valt ook zeer moeilijk,
of liever, in 't geheel niet te zeggen.
Het is een schatten. En dat geeft ons
toch wel eenig houvast bij onze be
oordeeling. De slotsom der becijfe
ring is: dat de urine, die een volwas
sen rund in één jaar afscheidt, een
totale waarde aan plantenvoedende
stoffen vertegenwoordigd van 37.96,
de vaste stoffen van 12.08, of klein
het derde deel I Dit is een verschil in
't voordeel van de urine van 26.87.
Letten we alleen op de stikstof, dan
wordt de meerwaarde van de urine
18.67 per koe en per jaar. Dit had
ge zeker niet gedacht. Dadelijk moe
ten we er echter iets aan toevoegen
om geen verkeerde voorstellingen te
wekken. Wij hebben hier alleen de
waarde becijferd van de plantenvoe
dende stoffen, en buiten beschouwing
gelaten de organische stof, die voor
humusvorming dienst doet Ieder
weet, dat die stoffen voor den bodem
van zeer groote beteekenis zijn, maar
het is ai uiterst moeilijk om de waar-
Wde in geld uit te drukken. Dat doen
we dus niet Alleen zü vermeld, dat
'de organische stof in de vaste uit
werpselen van een volwassen rund
per jaar berekend wordt op 1885 KG.
die in de urine op 165 KG.
Letten we alleen op de plantenvoe
dende stoffen, zooals we die in onze
handelsmeststoffen aanknopen, en
welke w» wel noemen de „vier poo-
Stikstof
Phosphorzuur
Kali
Kalk
De samenstelling van stalmest in
zijn geheel (vaste en vloeibare uit
werpselen en strooisel) is zeer ver
schillend, zij hangt b.v. af van de voe
dingswijze, de soort van strooisel en
de meer of minder zorgvuldige be
waring. Voor een goed begrip moe
ten we er echter nog eens met nadruk
op wijzen, dat vooral bjj de urine de
samenstelling in hooge mate van bo
venbedoelde factoren afhankelijk is.
Dat wil zeggen: Wanneer de stalmest
armer of rijker is aan plantenvoedsel
ten gevolge van een minder goede be
waring, of een slechtere voeding van
het vee, dan komt dat in de eerste
plaits, of misschien bijna uitsluitend
daardoor, dat de urine, die er in zit,
armer of rijker is, tengevolge van ge
noemde invloeden. Men zal derhalve
inzien, dat het zaak is te zorgen, dat
ook er vooral van de vloeibare uit
werpselen voorzien zoo min mogelijk
verloren gaat. Verlies kan ontstaan,
doordat de stikstof, en doordat op
losbare plantenvoedende stoffen
uit wegspoelen. Elke kilogram stik
stof, die als opgelost plantenvoedsel
of in gasvormigen toestand ver
dwijnt, beteekent voor den landbou
wer een verlies van minstens 75
cent.
Kali en phosphorzuur zijn niet zoo
duur, maar vertegenwoordigen toch
ook een belangrijke waarde. Waarop
heeft men dan voor een goede bewa
ring te letten? Op deze 4 punten:
1. De mest moet zoo goed mogelijk
van de lucht worden afgesloten. Dit is
zoowel voor de vloeibare als ook voor
de vast uitwerpselen noodig, ja zelfs
voor de vloeibare nog meer gewenscht
omdat deze per KG. voor meer geld
aan plantenvoedsel bevatten dan de
vaste.
2. Aan dezen eisch, betreffende af
sluiting van de lucht, kan het best
voldaan worden als men de urine ver
zamelt in een goed sluitenden gierput
en de vaste uitwerpselen op de mest
vaalt
8. Wanneer men de vaste en vloei
bare uitwerpselen bij elkaar verza
melt op een mestvaalt, dan geeft dit
aanleiding tot grootere verliezen aan
stikstof. Ook om deze reden is het
aan te raden de urine in een afzonder
lijken put te verzamelen.
4. Er moet voor gezorgd worden,
dat de stalmest niet uitdroogt.
Bij elke mestbewaring komt verlies
voor, dat verlies is zeer ongelijk. Het
verloren gaan van waardevolle be-
standdeelen is mogelijk aldus: 1. Er
kunnen opgeloste plantenvoedende
stoffen met het vloeibare gedeelte
van de mest wegvloeien, of in den
grond, ter plaatse waar de mest be
waard wordt, wegzakken. 2- Er kun
nen gasvormige stoffen, b.v. ammo
niak vervluchtigen, dus in de lucht
opstijgen en verdwijnen. 8. Er kun
nen voor de planten gemakkelijk op
neembare stikstofverbindingen (am
moniakverbindingen) in moeilijk op
neembare verbindingen (eiwitstof
fen) worden omgezet. Deze zijn dan
wel is waar niet geheel verloren,
maar de mest is door dit proces toch
veel in waarde achteruit gegaan.
Wij willen elk der bewaringsmetho-
den kortelijk nagaan en zien in hoe
verre hierbij verlies kan plaats vin
den.
Het bewaren in open mestvaalt van
den gemengden mest is een van de
slechtste manieren. Verlies komt
hiérbij voor op alle drie hiervoor aan
gegeven wijzen. Meer dan een derde
der totale stikstof (85—40) kan er
bij deze bewaringsmethode volgens
Prof. J. H. Aberson verloren gaan;
van de gemakkelijk opneembare stik
stof, welke voornamelijk in de urine
zit, blijft er vaak niet meer dan 20
pet., dus een vijfde deel, over. De
rest is weg, of moeilijk opneembaar
geworden. Wordt de mest bewaard in
een z.g. mestput, met ondoorlatenden
bodem en dito wanden, dan is het
verlies wel wat geringer, doch nog
zeer belangrijk; deze voorzorgsmaat
regelen zijn dus niet doeltreffend.
Laat men de vloeibare bestanddeelen
die uill den mesthoop sijpelen, in een
open jpersloot loopen, dan geeft die
groote verliezen aan stikstof. Uit
onderzoekingen is gebleken, dat uit
een open gierkelder door vervluch-
ting in 211 dagen bijna 98 pet
dus nagenoeg alles der stikstof
verloren ging, terwijl de Rijksland-
bouwleeraar de heer Nobel bevond,
dat in een goed gesloten gierkelder
het verlies niet grooter was dan 8
pet Dit kan zelfs bij bijzondere
voorzorgsmaatregelen tot 3 4 pet.
worden teruggebracht. De pot-
s tal bewaring, waarbij vaste en vloei
bare uitwerpselen èn strooisel ge
mengd zijn, is een betere dan de
voorgaande, indien geen vocht kan
wegvloeien, de bodem dus ondoor-
laatbaar is. Toch schijnt deze
waringsmethode beter dan ze inder
daad is. Want proeven van Schneide-
wind en Mkrcher hebben deen zien,
dat van de stikstof, die verzameld
werd gedurende den proeftijd, ten
slotte maar 87 'pet was overgebleven
13 pet. was dus verdwenen. Toch niet
veel, zegt ge misschien. De overge
bleven stikstof is ook goeddeels ver
anderd in ongunstigen zin. Bij ge
noemde proefneming was er overge
bleven in den mest ruim 407 KG.
stikstof. Hiervan was 142 KG., d.i.
bijna 35 pet., voor de planten ge
makkelijk opneembaar. Maar dat had
anders kunnen zijn. De proefnemers
hadden ook de samenstelling van het
gebruikte voedsel onderzocht; hier
naar gerekend, had er in den mest
348 Kti. gemakkelijk opneembare
stikstof moeten zijn, dus 206 K.G.
meer dan er in gevonden werd. Zóó
veel stikstof was er derhalve van den
gemakkelijk opneembaren vorm ver
anderd in moeilijk opneembare. Dit
leert ons, dat de potstalbewaring nu
juist niet zoo „model" is, als men
vroeger algemeen gelooide, en velen
nog geneigd zijn te gelooven. De kwa
liteit der stikstofhoudende bestand
deelen gaat veel achteruit.
C. B.
BINNENLAND.
Nederland ache weck te Stockholm.
Gelijk bekend ia heeft de SkandiiMviache
CVwiumaste der „V^reeaigring tot Verbrei,
ding van iceamis over Nederland in den
Vreemde", onder voorzitterschap van prof.
dr. H. Blink het plan opgevat tot het hou
den van een Nederlandeche week te Stock
holm in September aa
Ter bevordering van het doei, dat met
deze Nederlendsche week wordt beoogd,
ia besloten gedurende dien tyd in Sweden's
hoofdstad een tentoonstelling te ho
van Nederlandeche en Nederlaadach-Iodi-
sche producten. De voorbereiding en
leiding van dit soa belangrijk onderdeel
van de „Nederlendsche Week" zijn toe
trouwd aan een apecuaal daartoe gevormd
uitvoerend comité, samengesteld uit land.
genooten, waarvan eenigen op het gebied
van het tentoonstel]ingswezen veel e
ring hebben en anderen met de behoeften
renachen in Zweden vertrouwd zijn, -ter.
wijl door zitting te nemen in het e
comité, vooraanstaande mannen in Neder
land getoond hebben hun moreden ati
aan dece onderneming te willen geven.
Deze tentoonstelling aal onberekend*
nut opleveren, "4» tijden als d«za, nu
kleine Staten nfeer dan ooit moeten zoe
ken naar onderlinge toenadering, elkaar
dienen te steunen in den grooten economi-
acben wereldkamp.
Reeds hefbben twee leden van het uitvoe
rend comité een bezoek gebracht te Stock
holm voor het verkrijgen van een gunstige
gelegenheid, waar de tentoonstelling kan
worden gehouden, en om zich van officaeeie
zijde daar ter plaatse de medewerking te
verzekeren. In Wie opzichten is men vol
komen geslaagd; zoo ia de beschikking ver
kregen over eeb aantal zalen in de zeer
gunstig gelegen Academie van Weten
schappen.
De uitgaven zullen niet meer bedragen
dan gemiddeld 100 per Inzender.
Liquidatie van de N. O. T.
lm de gisteren gehouden algemeens ver
gadering van aandeelhouders van de N. O.
i het voorstel van den Raad van Be
stuur aangenomen om de Uitvoerende oom.
miseie te machtigen tot liquidatie der ven-
no' tschap over te gaan, zoodra zij het
oogenblik daartoe gekomen acht.
Zooais bekend is, zal de overeenkomst,
in December 1918 tusechen de N. O. T. en
de geassocieerd» regeehngen gesloten, ko-
te vervallen, zoodra de algemeene
economische overeenkomst tusechen de Ne-'
derlandsche regeering en de geassocieerde
regeeringen zal zijn opgeheven.
Zoodra de contracten, verband houdende
met door bemiddeling van de N. O. T. aan
gevoerde goederen geacht kunnen worden
'te zijn ontbonden, stelt de Uitvoerende
GoomniLssde zich voor daarvan bij adrer-
terrtiè kennis te
De nieuwe Zondagswet.
Naar wij vernemen staat de inter-depar-
tementaie commissie, aan welke ia opge
dragen de voorbereiding eener nieuwe Zon
dagswet, onder voorzitterschap van mr. J.
Kan, direeteur-generaal in algemeenen
dienst Oq van het departement Bin-
Zaken.
Inspectie Lager Oaderwija.
Naar verluidt* sal vermoedelijk bestemd
worden voor het ambt van inspecteur van
het lager onderwijs in de eerste inspectie
(Noord-Brabant, Gelderland en Limburg)
de plaats van mr. L. F. H. baron Mi
ddels van Keeeemick, de heer mr. P. W. H.
Truyen, rechter in de arrondUsements-
rech thank te Roermond.
Uitroer naar Zweden.
De N. O. T. heeft bericht ontvangen van
het Intergeallieerd comité te 'a-Grawnhage
dat de aanvragen om uitvoer uit Neder
land naar Zweden niet meer behoeven ge
dekt te zijn door afnoaderüjke garantie».
In verband hiermeda behoeven de Neder-
lan> "the «s;« -tenrs bU hun desbetreffende
aanvragen aan afdeelhif II (uitvoer; van
de N. O. T. geen opgave meer te uocn van
het referente nummer van bedoelde garan
ties, welke tot dusver door de Zwcm'ache
ontvangers aan hel Intergeellieec I Comité
te dtockhlom moesten worden geeati.
De tigaren-industrie.
De Haageche correspondent van het
Hbld. heeft van den minister van Land
bouw vernomen, dat de minister er niet
aan denkt om aan dsn uitvoer van levens
middelen naar Cftrtraal Europa de verplich
ting van aankoop van sigaren te verbin
den. Een dergelijke verplichting nou de mi
nister „immoreel" vinden, boe gaarne
de industrie sou helpen.
hij
Dividend- en tantièmcbelaating.
In de Econ-Stat. Berichten beantwoordt
prof. Molengraaff nog kortelings de op
merkingen van prof. van Gijn, over de di
vidend- «n tantièmebelasting. Het volgende
iis aan het artikeltje van prof. Molen
graaff ontleend:
„Prof. van Gijn doet mij in *yn repliek
in het nummer van 2 Juli van dit week
blad de vraag, of de grondbelasting van
«*n gebouw van een vennootschap, welke
teu Laste komt van de vennootschap,
ook alleen door do aandeelhouders moet
worden betaald? Ook stelt hij dezelfde
vraag ten aanriep van de personeeie
lasting.
Bij deze vragen schijnt mij uit het oog
verloren, dat do grondbelasting en de per
soneeie belastingen heffingen zijn van een
geheel anderen aard dan de dividendbe
lasting. Da eerste moeten worden betaald
onverschillig of er al of nd«t winst is; ma
ken deel uit van de onkosten van het be
drijf, na betaling waarvan'eerst zal hlty»
ken, of er winst is. De dividendbelasting
daarentegen wordt geheven, zooals art. 1
der Wet op de Dividend- en Tantièmebe-
lasting het uitdrukt, „van de uitdeeiingen'
Van haar is dus geen sprake, als er niet
is winst an wel tot uitdeeiing bestemde
winst. Zij behoort nie^ tot de onkosten van
het bedrijf, maar is een belasting van de
uitdeeiingen, een last, drukkende op hen,
die de uitdeeiingen genieten. De wet
daaromtrent volkomen duidelijk.
Dat de belasting verschuldigd is door
die vennootschap, brengt in dit karakter
der belasting geen verandering. De ven-
nootscbao heeft haar te betalen van de
uitdeeiingen. Zij moat, wat de winstaan-
deelen en salarissen betreft, de belasting
in mindering brengen van die aandeel en
en salarissen. Voor de uitdeeiingen aan
aandeelhouders geldt niet hetzelfde. Het
voor de aandeelhouders beschikbare bedrag
mag dus tusschen deze &n den Staat naar
evenredigheid worden verdeeld op de wyze,
in mijn 'vorige bijdrage aangegeven.
De opvatting van mr. van Gijn leid^er
toe, dat de belasting niet alleen wordt
heven van de uitdeeiingen, maar, zo
de door hem in nr. 176 gegeven bereke
ning aantoont, óók Van bedragen, die niet
worden uitgedeeld; hij brengt de\divldend-
bel&sting teu laste o. a. van het deri
de winst, dat volgens de bepalingen vin da
statuten fan het reservefonds ten goede,
komt en dus niet wordt uitgedeeld. Ik acht'
dit in strijd met de duidelijke woorden van
de wet. Dat de belastingschuldigen alleen
met deze hebben te maken en met met mee
ningen, bij de behandeling der wet door
regeering of door Kamerleden verkondigd,
schijnt mij moeiiyk voor tegenspraak vat
baar."
DE WET OP DE COÖPERATIEVE
VEREENIGINGEN.
Een Staatscommissie benoemd.
By Kon. besluit is eene Staatscommis
sie! ingesteld, aan welke is opgedragen te
onderzoeken of wijauging van de wet
17 November 1676 tot regeling der coö
peratieve vereenigingen wenschelijk is, dan
wel of een nieuwe wet nöodjg moet worden
geacht, een en ander mede in verband met
het onderscheid tusschen coöperatie en an
dere vereenigingen.
In dece commissie zy'n benoemd:
tot lid en voorzitter mr. J. A. A. Bosch,
raadsheer in den Hoogen Raad der Neder
landen te 'a Gravenhsga.
tot leden:
A. A. Bajema te Warns; J. F. Berkvens
raadsheer te Eindhoven; dr. J. van Beur
den te Heeswyk; G. J. D. C. Goedhart te
k-Gravenhsge; W. Kakebeeke te Goes; U.
G. Kooistna te Leeuwarden; J. M. van
Llngen te Amsterdam, Chs. Misery te Am
sterdam; A. G. Mulder te Ommelander-
wyic; W. Nykamp HXÏzn. te Enschede;
Joh. Obbtnk te Aslten; mr. dr. M. Polak
raadsheer in het gerechtshof te ArasterJ
mr. J. M. L A. Simons, administra
teur by bet Departement van Justitie te
's-Gravetihege; dr. D. A. Sioos te Amster
dam; mr. P. W. H. Truyen te Roermond,
mr. J. Verdam te Amsterdam; P. T. Vos,
notaris te Lichtenvoorde; W. Warneer te
Saaseenhaim; voorts rijn toegevoegd als
secretarissen: C. L. E. Molier en A. Sem-
plonius te 'eXravenbage.
Versterking; van de middelen.
Er zullen in 1920 verschillende
maatregelen genomen worden om de
landsinkomsten te vermeerderen, o.a.
door wyzigingwan het tarief van in
voerrechten, waarvan eene verhoo
ging van inkomsten met milüoen
verwacht wordt.
Voorts ligt het in de bedoeling op
Januari 1920 over te gaan tot de
heffing van uitvoerrechten van alle
belangrijke stapelproducten: Suiker,
koffie, thee, rubber, kinabast, siaal-
hennep, tapiocaproducten, rijst, aard-
noten, copra, gambir, peper, pinang
noten en kapok en de daaruit in In-
dië bereide fabrikaten: katjang- en
klapperolie en kwinezouten. De reeds
bestaande uitvoerrechten op huiden,
tabak, tin, aardolie en aardoliepro'
ducten zullen mede worden herzien
en worden geheven volgens hetzelfde
stelsel dat voor de eerstgenoemde
producten wordt overwogen.
Verder zal de accijns van gedistil
leerd verhoogd worden van ƒ75 tot
ƒ100 per H.L. van 60 pet. sterkte,
waarvan eene meerdere bate van 8
ton verwacht wordt en waarmede ge
paard zal gaan een verhooging van
het invoerrecht van gedistilleerd
eveneens van 75 tot 100 H.L. Ter
voorkoming zal als overgangsmaatre
gel zyn vast te stellen de helling van
een zeker bedrag van de bij den aan
vang der verhoogde heffing voor
handen voorraden gedistilleerd.
Ook de petroteuraaccyns, thans
ƒ2.50 per H.L. bedragende, zal wor
den verhoogd.
De lucifersaccijns zal verdubbeld
worden. Deze bedraagt thans ƒ0.70
per gros doosje, elk doosje niet meer
inhoudende dan 79 lucifers en 6 cent
per gros meer voor elk vijftal lucifers
of gedeelte daarvan dat de doosjes
meer inhoudèn dan 79 per doosje.
Op een doosje drukt thans een ac
cijns van ongeveer y% cent. De accijns
zal worden verdubbeld, waardoor de
prijs per doosje met Vfc cent zal stij
gen. De te verwachten meerdere bate
worat geraamd op 4 millioen 's jaars.
Vrije hendel venei October.
In aansluiting op het bericht van gis
teren betreffende# het zondert bon v«r-
krijgbéer 'stellen van iumaalu*iiker, wordt
thans officieel medegedeeld det deze Ver
ruiming van het rauteben ia tebesctoou-
wenals een* overgangsmaatregel om met
October e.a. weder geheel tot don vrij au
handel In suiker te
Broodkaarten.
De minister van Landbouw heeft be
paald,
dat voor de 27e periode aio wittebrood-
kaarten, aonvulllAgBkaar'ten voor wittebrood
en dagbroodicaarten zullen gekiende la bij
beschikking van 1 dezer bedoekt» kaar
ten van vexaohllleode kleuren en wel
voor het 105de tijdvak do paar» gekt.
106d«i groen
107e rood <l# en
108ste zwart
kaarten.
Ito
Het uitvoerperomtage van boter.
minister van Landbouw heelt be
de* hatuptvoerperomtajge van da
productie van geoootroleerdé boter over dé
week ven 29 Jumi tot 6 JuB wordt
vastgesteld op 25.
Aftreden van het Kamerlid Boa.
Naar de „Tel." verneemt, la hot lid
der Tweede Kamer F. Bos, voornemens
ontslag te nemen. Gistermiddag heeft hij
■ede van verscheidene leden afscheid ge
nomen. De heer Boe, die (te Plattelaate-
partlj vertcgeniwooidiigde, zal worden.- op
gevolgd door den heer A Bract, (e He»
kelingen.
Vrye uitvoer van levengailddalen uit
Engeland.
De Board-Trade deelt mede. dat de N.
i T.-goedieren van lijst C, en hierbij in
begrepen eenlge goederen van lijst D,
thans vrijelijk naar Nederland kunnen
worden uitgevoerd, zpnder uitvoervergun
ningen op naam. Bedoelde goederen zijn
de N. O. TV geconsigneerd, ten be
hoeve* van de werkelijke geadresseerden.
De tevenemiddelen van lijst <J zijn vrij
en mogen uitgevoerd worden zonder oon-
siguntle op de N. O-T. Alleen kroor^tó
nj A, B en D worden nog epede
uitvoervergunningen gevraagd. Voor lijst
alleen zijn nog N. O. 'L-oettifioaten noo
dig
De haren afgeknipt.
Te Teroeuien heeft een man, wiens
vrouw hem ontrouw ia geworden, terwijl
hy gemobiliseerd was, haar naar Belgisch
voorbeeld de haren afgeknipt. Eerst gaf
zij te kennen zich wegens deoa schande te
suHen verdrinken, maar zy heeft zich later
bedacht en by een coiffeur nieuw haar be
steld. (Tal)
Rapseaplaag.
Dezelfde rups, die zich in de omstreken
van Wagoning en vertoont, richt in 4e Hoi-
landeche boeechen tusschen Baerle-Naesau
Hoogstratengnroote verwoestingen aan.
Een oppervlaktiTVan ruim 90 H.A. jongs
mast is er door aangetast. De rups is don
kergroen met lichte strepen op den rog en
en roeden kop. De nottviinderplaag i*
het niet. De rups is in die omgeving niet
39.060 KjG. maal afgekaart.
Mac meldt wt Desoyen san de Msb.:
Het meel, noodig voor hst brttinbrood, is
mr het gebruik afgekeurd. Ongeveer
86.000 K.G. meel woedt hierdoor aaa de
consumptie onttrokken.
Km Gaakwesti*
Men schrijft uit Deventer aan de N. Ct:
Reeds geruimen tyd heeft een greet# ee-
Iwrit TM mind.r-MO-1» W« hMr <m-
IrabMT gMMkt «r.T 4. boot*
(uprilHB m mv 4. rtrwc *8»
do «ataitdtMi m.w4m, ooa M
r ,unk«ui|« d» 6m4 W"*-
Ifean. hteft h* Hw. Soc. Oom. MO Mm.
fe* dm Bm4 «-rktlt, wttrio h* uom
1600 TOTMkt OOM j» I™
1. tot umutoenw ra gMtohakl.
o tot «toto tm doo fMpr#».
2. tot wrrtMUi» t
wolk Mm. B. >n W.
TM M *MprU»,
.fwjjMod wtmehon
ito beeohlkkw, 4mt baoé limien. inwilli-
MMte Toraoek om «Wjk-
JSJ „u oio tormwi- de puTerbruitefs,
dl. Mt door hM Temttaldfcd® bol™, wel
bétMldea m Tertofllng anrcutfeliik
der groote financieel® offers, die de ge
meente rich met veroorloven kan.
Doch bovendien ia er nog een adres in
verband met deze kwestie ingekomen en
wei van de Federatie van personeel in
openbaren ddenat. De directie der gasfa
briek toch is in deze als haar eigen rechter
opgetreden: *y Het de nog van een Lange
reeks gemeentearbeiders in te vorderen be
dragen aftrekken van de hun volgens
raadsbesluit van 17 Maart toekomende
loonsverhooging, zoodat zy de laatste niet
of slechts ten deele kregen uitbetaald. De
gemeentejarbeidera waren hierover zeer
ontsticht en wendden rich per adres tot
het gemeentebestuur, de onderstelling uit
sprekend, dat bet optreden der directie van
de Gasfabriek zeker op een vergtasnig be
rustte.
Deze illusie iis den gemeente-werklieden
thans ontnomen. In hun antwoord op het
adres verklaren B. en W., dat iy de direc
tie voornoemd volkomen in haar recht ach
ten. Daarbij beroepen B. en W. zich op art'
1462 B. W. en 1464 B. W., dat over com
pensatie of schuldvergelijking handelt, en
waarin gezegd wordt, dat vergeiyking van
rechtswege plaats heeft, en twee schulden
elkaar over en weer vernietigen, ongeacht
een verleend uitstel van betaling.
B. en W. adviseeren dan ook, aan het
verzoek van de federatie, het ingehouden
bedrag .alsnog uit te keeren, niet ta vol
doen, terwyi z(J tevens de meening uitspre
ken, dat het optreden der organisatie van
een bedroevend gemis aan gemeenschapszin
getuigt.
De federatie heeft ondertusschen reeda
verklaard, zich by een waigeren van haar
vjrzoek door den Raad nV goedsmoeds te
sqllen neerleggen.
Verdronken.
Eergisteravond lil* uur U do 24-jari
ge dakknecht R. N., woneirie Gedempte
Blaak, terwijl bij eec louw bevestigde vaa
do veerboot „Heen en Weeg jraarap hij
vrarkzasm wm, overboord geslagen en
verdronken.
Moord?
Te Drongelen ié Donderdagmiddag de
landbouwer K. me* afgesneden hals go-
vonden x.
Moordaanslag te Ter ApeL/^
In 'het wandelbooch te Tdr Apel is de
onderwijzeres K. uit Emmaroompwcum,
terwyi zy. daar piet zekeren M. uit En»-
men liep te wandelen, door een revolver
schot in de borst getroffen. Hoewel eerst
de dader onbekend wa», taf het dema-
rocb&usse gelukt door ijverig nasporen,
dezen in handen te krijgen. Deze, J. v.
K. genasmy, een gegoed' ingezetene van
Ter Apel, te in arreot gesteld, om Maan-
dag gevankelijk naar Winschoten te wor
den overgebracht.
Tyd is geld.
Zooals men weet, iis dit vrijwel de ïyf-
espreuk der Amerikanen. Men is daar dan
ook zeer zuinig met den tyd. Het gewone
systeem schrijfmachines, zoools dit in Ne
derland bekend is, met hoofdletters «n
kleine letters, is daar al weder gebleken
niet aan de «schen ven snelheid te kun
nen voldoen. Den laats ten tyd worden daar
dan ook machines gebruikt, waarop aUeen
hoofdletters voorkomen en worden de bne-
ven dus geheel in hoofdletters getypt,
t Ligt voor den hond, dat deze
veel minder gecompliceerd zyn dan de nor
male, terwyi het grootste voordeel ten laat
ste ia, det de machine sneller is te bedie
nen, daar het niet noodig is heen en weder
te grijpen om nu eene kleine dan weder
hoofdletters te schrijven. By een der groote
Amerikaonscbe levensverzekeringsmsat-
#ch#ippyep, waar meer dan 1000 typisten
dag aan dag aan 't werk zyn, is proef
ondervindelijk bewezen, dat het gebroik
van enkel kapitalen, by een achturig**
werkdag, per machineschryister 10 minu
ten tydsbeaparing geeft. D.w.z. voor den
1000 meisjes 10.000 minuten, of ongeveer
160 uur per dag. De besparing in tyd van
die maatschappy bedraagt dus alleen al
20 typistes, met een werktyd van 8- uur
per dag en dus by oen gemiddeld# verdien-
■te van f 10 per week, een besparing van
9 10.000 per jaar.
KUNST.
Ken nieuwe Opera.
O» heer Déeiré Panwei», te Ametmium.
•dto. DM* «Kfca,
mlMMi iMd. vrnmod weed ln wrUnd
plannen toet <w„<o ton dn .igodlj.
Md gmn-
Mn. AIüim», .h„t hujkt
Bn« TM ton olmw. op*, door dmherr
PMTtod de dutte votdt bijgutun
«wr M oonurium waarin d. boer
F. Es-nu toto leidende plufe Inneeut-
Tf. "dOMi* M, Mn opera u
•tutu op MQdtojlfw rato, dot MM
volgende seizoen „alle» overtroffen zal
worden wat wij Mar van «Men aard heb
ben gehad of hebben.Hoewel dit «det ge
bed strookt mat de bedoelingen van den
heer Pauwak, te de opzet voond gericht
op een Italkaneohe opera. Het spreekt
vanzelf, dat doe ook de heer M. de Hout
bij de zaak betrokken U. De combinatie
üeeit voor baar planoen een gebouw op
het oog, dat na eoolge verbouwing geie-
genheld zal geven tot opvoering' van zeer
groo<e monteering eischende operas
Nationale Opera.
l>e Holi&ndsche Lelie bevat o. a. een
interview van Helene van KaaJte-tlome-
man, waaruit blijkt, dal de Nationale
Opera 0 October haar erizoen in Den
Haag hoopt te openen met 1 riston
Isolde:
Op het repertoire komen o. a. Meidir-
singer,'le Chemineau (do Zwerver) van
Leraar en een reprise van De bruiloft
van Figaro met de oorspronkelijke cynv-
baal begeleiding, en reoitatleveo.
Ook mevrouw Poobnan-Mefasnor blijft
PREDIKBEURTEN.
Zondag 13 Juli.
GOUDA.
REMONSTRANTSCHE KERK.
10% u. van. Ds. H. v. Aasendslft.
ST. JANSKERK.
7% u. vjxl Ds. J. E. ByL
10 u. v.m. Ds. J. Borger.
KERK PEPERSTRAAT.
10 u. von. Da. B. C. Reymders to Rotterdam.
Vee. De. Deur.
LUTHERSCHE KERK.
10 u. ven. De. Th. Schar ten. Avondmaal,
BOSKOOP.
REMONSTRANTSCHE KERK.
10 u. ven. De. A. Jager.
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. Nieuwburg. Doopetn.
WADDINXVEEN.
REMONSTRANTSCHE KERK.
10 u. v-m. Ds. Lindeman.
NED. HERV. KERK.
IX) u. v.m. en 8% u. mm. Ds. v. Wal te Delft
MOORDRECHT.
NED. HERV. KERK.
2% u. njm. Ds. Kalkman te Nieuwerkerk a.
d. U«
GOUDERAK.
'NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. v. d. Heyde te Berksnwoude.
STOLWIJK.
NED. HERV. KERK.
7 u. n.m. De. J. Kanis.
EVANGELISATIEGEBOUW.
10% u. vjp. en 7% u. n.m. De. P. Bokma,
Schiedam.
HAASTRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 u. van. Db. E. v. d. Broek.
GEREF. KERK.
10 u. van. en 7% u. am. De. J. L. v. d. Wolf.
AMMEItSTOL.
NED. HERV. KERK.
10 u. van. Ds. Kanis te Stolwyk.
Postkantoor Qouda.
LIJST vani onbestelbare brieven' en
briefkaarten, van welke da aézeoder» on-
bokend rijn
Terugontvangen in de 2e helft van de
maand; Juni 1919
Blonenla Brieven luepeatetir Direote
Itebwdngen, Gouda, Bateold P. H., Am-
stortten»Rauwe, Utrecht: Veen C, van,
Delft
Briefkaarten. Bocxhoom Faam, Dellt; Httlt
Mes. Me J. van, Rotterdam; v. <t. Zij
den A., R'daan; v. d. "Zijden J., R'dam;
v d Zijden A., R'dam; v. d. Zijden J.
L., RiViam; 1 zonder adro».
Buitenland. Brieven. Beck H, Trtemers-
helm.
Briefkaarten, Centeren v. d., Armée
Beige; Werte D., Charlottenburg.
SPORT.
Hedenavond herdenkt de Voetbal
vereniging „Gouda" op feestelijke
wijze haar 121/a-jarig bestaan in de
groote zaal van de Leesvereeniging
„Concordia", Westhaven.
Dat er feest gevierd zal worden,
bewijst wel de grootsche opzet die
hieraan voorafgaat door het uitge
ven van een feestnummer en pro
gramma, uitgevoerd in de clubkleu
ren.
In dit feestnummer geeft J. een le
vensbeschrijving der vereeniging,
waarin hij duidelijk het ontstaan en
haar strijd om het bestaan tot aan
hej; koperen jubileum weergeeft. Ook
W. S. dikt dit nog even met een klein
artikeltje aan, terwijl B. S. G. op
zeer aardige wijze haar in poëzie en
proza biographeert.
Ala slot van dit festijn heeft de
vereeniging „Gouda" toch de hulp
behoevende menschheid niet verge
ten en organiseert ze morgenmiddag
een wedstrijd, waarvan de netto op
brengst ten bate komt van de Goud-
sche Tuberculose-Vereeniging.
Gouda I speelt n.l. tegen Gouda I
Van 1910, hetwelk is samengesteld ais
volgt: Groenewoud (doel), Tamse en
van Leest (achter), Verkaaik, Lafe-
ber en de Jong (midden), van Eilk,
Verkaaik, Oudshoorn, Verstoep en
Kerkhof (voor).
H e t d o e 1, de attractie, het jubi
leum, enz., allemaal factoren dat het
morgen rondom het lijntje van het
Gouda-veld zwart liet ven toeechou
were, al leent de natuur zich beter
tot spelevaren en zeilen op de Keeu-
wijksche plassen.
ADVERTENTIiN:
EIWAAM TIUMESHAN
25 jaar *.lf.l.adi| kunnende werken en ven,oude
ietui,en voorzien noekt pl.ei.ln, voor vnel op
fnbrink of la ondnrnemln,. Ook ,nnc,en bijko-
mand warfc la vorrkh'an. BrinTno ood«r nummnr
2017 bureau Goudiebn Courant, Markt 31. 6
B.vra.ee par 15 S.pt. e.n
K•ukwnmwld «n
••tl W«pkm«ld.
Adre»Mevrouw TRIP, Priaa«viiik»np»rk 32,
Dm Haag. 3114 3
Db NATIONALE BANKVEREENIBINB
Kantoor QOUDA,
vraagt om »poedig in dienBt te treden
een flinke
3141 14
Aanbiedingen Bchriftel(jk.
Aangesloten2120 io
Telos. 590. J. BOKHOVEN, Aan-
nemer, Ksttensingel 41.
Telno. 592. J. VLAG, Kleermaker,
Kuiperstraat 43.
Tol. M7, Gouwe M,
1869 20 QOUDA.
van traaaport»* te
water neer alle plaateee.
■aag«*lotoa bij de Oedlarllnge Breed»
weraekeriee „BKRKKNWOUDK ee
Umetrekee", word» hvrteaerd Ma Att
■line» k, iauk» NOOIBBOU, hiervan s»l
uo het Baatuur moateo wordan kaonia |ejeven,
daar bij variuiai QECN uitbateling kij
kreedeokede «ee kueeee eleeta
kee. 3132 18
Da Vooraittar dar O. B. V, Berkenwouda
en OmatrekM",
M. VAN DORP.
De Secretaria, M. C. MOLENAAR.
GOUDA
H00aSTR«AT 7, Telef. 423.
kaa u aoo torallan, dat gij geea raad
neer weet. Eea oaar
Mij.hardt'a Hoofdpg. t.blotteo
ia soo'a geval genonea. bedaren
teratond uw hoofdpija.
Ia kokera tm 45 »a 80 ct.
kteh vooral aaerk „Mljakarfl"
BIJ Apotk. M DrogteCM.
Ter plMtae bij de adreaM# g«-
aoMBd ia d» adverteatie Mijakardt'a
Staaltabletten «eik» ia ditaalfde
3119 21
3023 30
BIOSCOOP „QOUDA VOORUIT.
Dei» week tea film die elk ontwikkeld aeaacb
Weer'eea onzer aeri» Tendeaafilma:
een bijzonder filmwerk met roio Noflpi ia de hoofdrol.
Eea achitterend pleidooi tegen het bittere en onrechtvaardige antiecmiHame dat aog
itacda in aommiga landen heeracht (Jodenpogroma Rualand). Een waarachuwing
aaa volkameiajea uit de pr»vincia tegen de |avar«n der proetitutie in de groot»
wereldateden. (Der gelbe paaa).
Elk volwaaeeae loaa dese film alea.
ATTENTIE t Kinderen onder 16 Jaar beallat geea toogaag.
Ptr In tik mntlné'a >p»oiaal programma.
3065 Izalloatlo JULI8 RINl 60
Chr. Keet
Talafoon lnt»rc. 448.
B(j dezen Uitverkoop zijn al onze prijzen bijzonder laag
gevteld. Van de meeste artikelen, welke w(j heden aan
bieden, is de nieuwe lnkoopspr(js^5 tot 50 hooger dan
terwijl alles er op wijst, dat de prijzen van nu af eerder
hooger dan lager zullen worden.
t
Van enkele artikelen volgt hierbij de pr(js:
Prachtvol:!- Karpetten rood|zwart 8X4- 11.90
Tapis Beige 8 X 4 -Ï0.78
Een prachtige partij Axminster Karpetten
8V4 X 4W -89.
Satinet Dekens (groot 3 persoons maat) -14.90
lieuzenkoopje in Molton Dekens (ieta vuil geworden).
Traploopera, buitengewoon sterk per el 0.59
Vitrages, enorme keuze, vansf - 0.34
Mattenper stuk - 0.76
Kapok Bedatellen (allerbeste Javakapok) vanaf 28.50
f.ngelsche Vloerzeilen, met rooden rug
183 c.M. breed, per el - 232
Prachtige wollen Dekens (iets vuil geworden
door e taleeren) vanaf - 8.90
2 persoons houten Ledikanten -11.25
Extra koopje in naturel Karpetten 8 X 4 voor -18.25
8V4 X 4*4 voor. 18.50
voor lj3 van den k os tendon prijsri
Groote Serrematten8.90
Afgepaste Engelsehe Tafelzeilen, groote maat- 2.90
Prima Graniet, 2 M. breedper el - 5.50
China Matten0.39
Echte bruine Kamper Matten - 0.79
Tapistry voor vaste kleeden- 1.75
Vaste kleeden worden gratis gelegd en genaaid.
Vleeraeilen worden gratie gelegd.
3053 155