I OSSEN Zaterdag 26 Juli 1919. No. 14066 68e Janrgnng t va n euws Schijn in wezen vin eu leven. RAK. XTietx-ws- exx rt^d.-vextexxtie'bleud.^roox G-o-clcLsu exx Oixxstxelcexx. BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN* Bureau: MARKT 31, GOUDA. Eerste Blad. I Feuilleton. ML I I I Gouderak. i Het reoht der moeder. ■UI M Diüm. na heuse Btauc. vettantf doov VERSCHIJNT DAGELIJKS («tracht 30 Adminittratic Telat later*. 83. Redactie i Teler. latere. 545. BCHtUKt N ifw-briwAurfl in deu wfadi om 61J (Stol) geopend eu ENSCHAPPEN )RDE 3E8CH. IIKLEER L1STIEK H.L1JBR PREKEN ITIJL ÊIRIFT- ERBETERING 1 GOED REKENEN onnementen op nomen door: DU nummer bestaat uit twee bladen en twee bijvoegsels. INflKZONDBM inmainUMLINMN: 1-4 regelt flM, dke regel maar JA4A Op do voorgagiM W hoer** wel hoofdzakelijk het gevolg geweest den strijd tusschen menschelyk willen kunnen, tusschen het ethisch ideaal, Daar «veniet tiaar <fe schaduwen dor herinnering. De eonzaono, ingnmeauwde weg, die uit hrt boech komt - d*i wa» haar rer®eefrwh hopru ai de hopoloo»4if4d! UJ« tvangen van ▼<- vermak ai ij khedon agenda te ver- (bouw1 Bouw en iwtaad^»<nn#^ N, - DOUDA ziener. OudrSeoretario- reraekeringebank. i, Gep. Luit.*Kol. Stcrttarit. he< eonald scfcemerftoli» bij el- i en vrouw meergevor- - Perooon- do correctie sr ogenden re it&ten men zich stelde en de menschelijke neigin gen en hartstochten en begeerten, die zich aan de bereiking daarvan in den weg plaat sen, maar daarnaast ook van de mensche- Hjke behoefte naar verfraaiing, naar een achoonen schijn. In onzen tijd echter heeft deze tegen stelling vormen en afmetingen aangenomen die haar feitelijk van aard en wezen heeft doen veranderen. Men kon eigenlijk niet meer spreken van een strijd tusschen het ideëele, waarheen we zouden streven en een werkelijkheid, waartoe we het slechts bren gen kunnen. Want de wezenlijke wil ter be reiking bestaat niet meer. De tegenstelling ia er nog slechts een tusschen een geko men schijn, die wjj in den vorm van fraaie Woorden en leuzen uitstallen en een stre ven, dat op gansch andere dingen gericht IA Terwijl we, vaak onbewust van hun holheid, mooie woorden zeggen, zoeken we heel andere dingen dan waarnaar we be weren te streven. Het is niet, dat we het ideaal niet berei ken kunnen, maar dat ideaal, waarover we praten, bestaat voor ons nog alleen als fra se. Dat maakt ons leven door en door on waarachtig. En deze onwaarachtigheid wreekt zich in ieder van ons. Laten we eens trachten eerlijk te zijn. Onlangs las ik: „de groote zaak, waarvp het aankomt in het leven is hetgeen men anderen doet lijden.” Dat en dergelijke spreuken zetten we op scheurkalenderblaad- jes en als motto’s in herinneringsalbums. Maar wat meenen we er mee? Nu eens geen frsurtm. WzkteTvor wnteeg <te meesten onzer de groote zaak, waarop net aankomt in het leven? Niet in woorden uit gedrukt, maar in daden. Dat wil zeggen, waarnaar streven we, niet ondanks ons zei ven, maar zeer bewust, 'too bewust, dat ons gansche leven ernaar ingericht is. We weten het immers allemaal wel. Niet naar goedheid of schoonheid of waarheid, maar naar verdienste, dat wil zeggen naai geld, soms ook naar naam of eer bjj de menschen of aanzien. En dat geschiedt niet enkel in sommige erg materialistisch-getin- te kringen, maar ook in die, die zich zelf zeer ideëel pf godsdienstig of kunstlievend voordoen, in intellectueels en ideëele krin gen zoo goed als in tedere. Maar als dat zoo is, waarom zeggen we het dan niet? Waarom gebruiken we dan allerlei leuzen, die feitelijk voor ons geen beteekenis hebben? We maken het ons zelven en onze kinderen er maar moeilijk I. P. WMMUNK-v BOttHW. Diedrok verMea Adverteatóte fcnnta werden iageeoadMi door iemh—komst van poiJade Beettaa- isieaia. A<hfd»WiwwM en enze Agente*. beroepen, voor ion, Notariaat, a tante, Oader- itontaat. Be- 873 150 BRIEVEN UIT DB HOFSTAD. CCCCXXXIV. Na „Rubini” zijn wjj thans opgeknapt met „Morini”, het nieuwste femomeen op het gebied van duistere contacten. Men zegt dat deze spiksplinternieuwe telepaath een Rotterdamsche meneer is, één van de vele duizenden dóór Rubini aangestoken gedachte-lezers en wilsoverbrengers, waar van het in den Haag krioelt Het is niet meer mogelijk tien menschen bij elkaar te hebben zonder dat er minstens één Rubini in miniatuur of caricatuur bij aanwezig is. De nu pas geëindigde wereldoorlog en de daarop nu kortelings gevolgde vrede hebben ons wel een opmerkelijk- verschil laten zien tusschen de woorden en daden der medespelers in dit bloedig werelddra ma. Men toonde van alle zijden een buiten gewone voorliefde voor klinkende, pakkende leuzen, waarmee men de sympathie der wereld hoopte te winnen voor de. uitstal ling van ideëele motieven en het verpan den van schitterende beloften, waarmee telkens weer de werkelijkheid en de daden in flagranten strijd bleken. JSn de vrede, die een vrede van het recht zou zijn en die allen volken recht en vrijheid en de mocratie zou brengen en der menschheid een toekomst van blij vend en vrede en ge rechtigheid, is ook naar het oordeel van de Ententestaten een en en ge- gebeunhaas. Mij zjjn gevallen bekend va* een reeds volledig gediplomeerde die van het meest eenvoudige Fransche liedje niets begreep, doch het maar lustig opzong. Er zijn geleerden die I ewercn, dat het ook het lemaal niet noodlg is den inhoud te begrij pen, dat het zelfs oanoodig is, dat een lied inhoud hoeft. Met stelligheid ia mjj ver teld, dat er *n muziekleraar in Nederland is die alleen letters laat zingen. Het is moge- Hjk het abc met hisonder veel gevoel en destructie te zingen. Trouwens van de woorden verstaat de toehoorder meestal qiets, zelfs niet wanneer h J mot oen tekst boekje in do hand tracht het gezaag te volgen. Een hoogesehooi voor do muziekl Al de Haagsche meisjes verkneukelen zich al in het vooruitzicht, dat zij straks de ooro- titel student sullen krjjgen. En stel je voor Arnold Spoel met een professorale toga annl Het is om te gieren! De weken staan in den Haag in het toe ken der paedagogie. Hot Gymnasium Is In een tentoonstellingsgebouw herschapen. Niet minder dan vjjf en twintig lokalen liggen volgepropt met alles wat maar be trekking kan hebben op de opvoeding en de vorming van de jeugd boven den leer plichtigen ieeftjjd. Het is onmogelijk er iets van te beschreven. Ik heb er drie uur rondgeboemeld en Ik zakte door mijn knie ën heen van vermoeidheid; mtfn solen wa ren geheel af gesleten van het geslij p over de vloeren en nog had ik op geen stukken na alles in «ogenschouw genomen. Ik heb me suf gepiekerd op reusachtige statistie ken over de vlijt van jongens en meisjes ©ver het nut van het blijven zitten in een klasse. Nu van dat nut ben ik helaas nog atol overtuigd. O» da Haagsche H. ,B. S.en schjjnt men er veel, zeer veel nut in te zien, gelet op het feit, dat ookdit Jaar het aantal slachtoffers zeer enorm is. Het stat 1st lek-gedoe vindt zeer veel in stemming evenals het fotografeeren van alles en nog wat. Ik heb nog nooit een tentoonstelling gezien met zooveel foto’s. Van den grond tot den zoldering hangt het vol. Tot zelfs in de gangen zijn de wanden volgepropt. Waarljjk er is een grens aan 's menschen bevattingsvermogen. Ik wil wel bekennen, dat ik geen stuk' wijzer ben geworden op deze tentoonstelling, dat alles thans door één warrelt. Waarlijk ik begin ernstig te twijfelen aan het nuttig effect van dergelijke exposities, indien deze zoo omvangrijk worden. Trouwens ook in andere opzichten valt wel het een en an der aan te merken op de inrichting van deze tentoonstelling, die op voel plaatsen te sterk den indruk wekt van gepruts. Daarover later eens iets. HAGENAAR. Itnaa» Directeur shool, Jhr. Jan Dr. A. J. M. ml, Prof. W. C. )ud-leeraar Gym- ysmaa, accoon- n de Rechten, 7 >erd moor dan 1,1(1 INH L COURANT. -ABQNNÏÖÖWjRPRÏJii jwr kwartaal MA por wart 21 cent, «et Zeadegobtod per kwartaal ƒ.146, per wort H re*k eveopl waar <to bezorging poo looper geschiedt. France per poot por kwartaal UB» tort Ee*dagebtad 4.—. AboaaMMDtea worden dafalfko aangename* aaa aap Bureau MARKT 11, AOUDA, btf onze agente*. dm boekhandel sa do porthaaterea. ADVXBTBNTUPBUB: Wit Gouda oa oaartraken (beboerende tot den bergkring)' 1—5 m<eto LM, elke regei maar A2A Va* bolton Gouda m daa bezergiringi l-ëragri* flM, ettaregri maarA2A Advertent!*» vaa publieke vsnaakatBk- hodm lUi cent per regel» AiiartcoBBit ta hel Betorda««®tear M teaoiag op daa Gedroao adrertonlMhi ca lagoaoadaa madodeoliagoa bQ contract tot aaar «oralw- noardaa ptfo. Grooto lotton m randoa worden bontomd naar plaateaolarte. dat nog niet geheol opgegrond wae; toen ging hij heel stil muist zijn, paard, in njn hemdje gewikkeld in deu deken zit ten Hij zag. hoe h<4 licfotjo «mzaain aan den boom opbranttie. Öhrtettlne stond, aio elk jaar, aan het raam, en keek den lan gen, Ingrvmeciiwden. weg at - zoo aio zij elk jaar weer deed. niet ge- Nu tddderl zij over haar go- b<< benevnt haar d<n Veelal het genus half-gaar gestoofde Haag sche juffen is zieh In dolle woede gaan werpen op deze nieuwo ontdekking. Dat daardoor de zotste onzin wordt verkregen ligt voor de hand. De kinderen zijn er soet mee en het dilettantisme heeft »|jn gewone pedanterie weer te pakken. Grap pig is het de filosofische beschouwingen van deze nieuwe fenomenen te hooren over de eigenschap die zij bezitten en even grap pig is de Unvqrfrorenkeit waarmede z|j hen die niet aanstonds in aanbidding liggen voor deze mysterleuse kracht sommeeren om dadelijk een verklaring van de ver- schjjpselen te geven. Gelukkig zijn dergelijke ziekten van kort- stondigen aard. Ze verdwijnen weer en eenig blijvend nut hebben ze niet Al die gehelmzinnigheiden hebben zich al eerder voorgedaan, vele er van zijn later gebleken op zeer eenvoudige wetten te berusten en enkele z|jn verwezen naar het rijk der fa belen. Het is merkwaardig dat het Altijd bjj uitstek onbevoegden en onontwikkelden z|jn die zich aanstonds met het nieuwtje bezig houden en alleen reeds hun zelfover schatting die hen tot hanswbrstjes maakt is hinderlijk. De rest van het ge vel Is alleen maar grappig. Het bericht In de bladen dat er sprake is van de oprichting van een Hoogesehooi voor de muziek die misschien in den Haag gesticht zou worden met opheffing van het thans bestaandeConservatorium heeft na tuurlijk honderd Haagsche borstjes doen zwellen van trots. Stel je voor, dat de m x- zlek-fabrielT op de Beestenmarkt een Hoo- geschobi wordt en dat dus het diploma van die school een soort doctoraat wordt! Indien het bericht waar mocht z(jn, ia het In de eerste plaats te hopen, dat de opleiding grondig zal worden herzien. Do groote fout aan deze opleiding is dat men er kinderen zonder eenige ontwikkeling maar aanneemt en opleidt tot muzikale ster. Het krioelt in den Haag van muzi kanten en muzikantjes. Geen straat kun je doorwandelen of minstens één bordje met „leeraar of leerares in de muziek, piano of solozang" siert er een voordeur. Het is met geschikt om den eerbied voor de mu zikale kunst te vergrooten Meisjes die geen hersentjes hadden om zelfs op een H. B. S. te komen, worden grif toegelaten op het conservatorium. De een of andere leeraar ontdekt „goud in haar mond” of beluistert een nieuw genie in het piano- getokkel. Noch verstand, noch kennis, noch ele mentaire ontwikkeling schjjnt noodlg te zijn voor de opleiding in de muzikale kunst. Er wordt op de school zelf nog zoo iets fan les gegeven in de moderne talen, zelfs in het Italiaansch, maar dat is alles vreeselijk In het eenzame Ixrtdthurt zaten zij al len In he< eonaid edre«n«rlMh» bij el kaar. RotpUtz en de kinderen en vrouw Biraatingei en Peregrin, terwijl zijn Ma maatje boven in dd kamer allee* in orde bracht en he< boompje verrterde. En toen het boompje In lich-gtai» baalde kwa men zij allen ta «amen binnen, en de kinderen regirin. CXirKne liep in de 'Juuner nu naar deze dan naar gene en braoht Peregrin en de gekraste vuurspuwende berg, die den geheelen muur waartegen de kerst boom stond, in beslag nau>, wae ver- arhriikkend helder bei old, en de jagers met hun dooropljkerde gezichten en de epij kers in borat en maag, e» du alge- ffdhaaftle neuzen stonden er orotAig naar te kijken. Chrfet'ne en Peregrin, knlrtden samen voor een houten paardje en Rotplitz tikt Peregrin op den schouder; het was geheel naar den «naak van RotplMta, en zijn beide jongetjes kregen wanten en wollen mutsen van ChrMtae; het kleine meisje stond» verlegen met eAn boezelaar en een nieuwen iwdHtoek. Er was tabak voor Rotpliitz en koffie voor vrouw Blrn- etfngel en appelen en noten voor peper koeken En de kinderen werden vrooiijk, toen zij de eeretu heilige verbacingj over den etraleoden kerstboom hadden overwonnen, e». e-noepten van hun pe-perkoeken en ke ken Hamei de pretttënbortea in. Daarna werd in de keuken thee gedronken, en ile keretbrooden van vrouw Birnadngeler bi. gegeten. Toen ghgen do kinderen weer naar beneden en vrouw Blrnstfng<4 ging nx-e Christine was met haar kind al leen Peregrin hurkte naart zijn paardje en praatte bij zichzelf en Ohrirtine maak- te zijn kleertjt*» k» out h«n in bed to loggen, maar hij wlldo niet - en sloeg de armpjes om den hab van zijn Mama, en wilde nog een beetje opblijven. Hij ontdekte aan dan Kerstboom een Krttje, Voor zich ziet hfij het beeld v«i dat zachte, lichte schepsel, dat zoo rustig voor hem lm de boot zat, 'toen hij haar voor den eersten keer -zag. Ziet, hoe de wind In haar blondq lokken speelt, hoe hij haar zijn armen door het gladde water draagt. Een huivering gaat door zijn leèen. Een donkere last wentelt zkih op hem! Aide «wart, die over het kalme meisje Is ge komen En hij loopt door de verlatenheid van dR winieriandhetep, aid door de verla tenheid, die dat schepseltje over zich heelt moeten laten gaan. Ja hdj zou haar In de diepste verlaten- hedd vinden, al de wegen die naar haar heenvoeren ingè^eeuwd! Alle wegen on begaanbaar Wal «rijpt hem dat aan. Ver van alle menooben. uitgieeAoten, veracht^ door allen vertjQchend, zoo zal hij haar vinden, haar en het kind. Welk een aandoénlijke heklenmoed tegen een wereld vol haat en veracliting! Hoe zou hij gped kunnen, maken wat zij In dfeae jarea geleden heeft? Dat zal hem niet gelukken, ook niet als hij zijn gcheele kracht - rt zijn Helde daaraan mee. Want werkelijk heel wat kinderen geeft deze onwaarachtigheid een zoo averechtsere voorbereiding voor het laven, dat ze altfld bleven worstelen met da daardoor ontstane ongeschiktheid. Want dit is het opmerke lijke, dat aan de bestaande tegenstelling lijn eigen beteekenis gteft, dat we dat al les, wat we als het beste en hoogste pre zen, zoodra we het in df- werkelijkheid zien, healemaal niet mooi «wrvoortreffelijk vin den. En daaruit blijkt wel het duidelijkst, dat al deze woorden voor ons hun werkelij ke beteekenis verlorettjrtbben. Maar als dat zoo is, >ten we dan daar naar ook ons loven herzien en niet langer het hoogste en het beste noemen, Jat we in werkelijkheid niet meer als rtkx|anig waardeeren. Laten we onze kinderertjeeren niet dat ze in de eerste plaats braaf en edel moeten zijn en wnarteid en schoonheid moeten zoeken, maar dat ze handig ca pienter en slim en ae#ef moeten zijn en moeten trachten geld te verdienen of een geëerde positie te krijgen. Dat maakt ons leven eerljjker en het voor het opgroeiend geslacht gemakkeltjkate Maar bovendien kan het ons misschiaqwerhioderen al te diep af te glijden nagr platheid en nuch terheid en grof mater^lisme. ,We paaien ons beter ik nu nog mei de mooie woorden. Wanneer we werkelijk eens in klare woor den voor ons neenettea, waarnaar we fei telijk streven, was er kans, dat de beaten van ons daarvoor tortifyichrokken en was terugkeer tot ideëeler sfeeven en waardiger levenshouding moafflilkL^ En zooveel waaW MKnen we toch wel aan het hoogere en betere toe, dat we be grijpen, dat we daarmede zouden vooruit gegaan en dat een terugkeer tot zuiverder waarachtigheid en zuiverder overeenstem ming tusschen den schijn en het wezen van ons leven ook ons innerlijk leven aan eer lijkheid winnen zou. Zoolang Peregrin wakkw w«e, wMezij echter niet weenen. Hij zat zoo rustig - en werd nu moe. Buiten de vale bleekheid over de sneeuw De sterren. ImkekJen en het bosch Maat zoo strak eft zwart. Geen geluid drong tot hel eenzame huk» door Ver - ver - ver over boitoti over de sneeuw diepe stilte Christine ziel weer den weg af En. tem ijl zij zoo peinzend kijkt, icbljnt bel haar toe of zich een schaduw van hel boech atechddt en over den weg tlljdt. Een schaduw I - eo ate pj langer en beier kljlfl, - erti gedaante I - Maarlijk et» gedaante. - Vandaag - Op dit uur Op dsaan weg oen gw daante Een huivering ais van vrees voor een spook, doet haar trilten Zij stolt de oogtn. Zij opent m weer. Daarin ston.1 alleen „Waanauhiig, mijn beste Ker. Zij te bij Berka op den Boechberg. Ik MS het gehoord Ja weet het nn aA, maar ik moest het je toch schrijven. Je oude trouwe Fuhlks En zoo gaat de eenaame wandelaar ver- <J«r, de brlovwi Mg hng hl <fo iwmd hou- «ende, terwijl de schemering hoe langer 1*m meer daal!; fen de sneeuw vaal kleurt En hoe loopt hij; zonder ophouden ate OP vleugels 1 Dat Is de bedelaar n|e< meer, die <iood- “oe en af gemarld ’aavonkte iaat bij zijn vriend Fuhkw aan de winkeldeur geklopt heeft. Hij Is nog even mager en afgewerkt in Berlijn, omar veranderd, vol hoop m kracht, zij^ hart Idopt heteftdeadem begeeft hem Ja, een gedaante - en nader opi nader - sieedb nader Een mantel wappert de «daante Het huiveren houdt niet op, het pakt haar Meel» sturkér aan. Zij snelt bevend, rtdderend vao| het raam naar lm ar kind, neemt het op - houdt het in haar armen - doodsbleek. Zoo «taal zij, en Peregrin vlijt zfch slaperig tegen Inar schouder - en zoo blijft zij ate vartgenageid met groote, starre oogen staan. Nu staat het voor de deur. H.h<i sij de schreden dan boord? beele licbaam, adem En ate* de deur geopend wordt, blijft zij onbeweeglijk rutan, ««aart ea ziet met groote, ongrtoovige oogoa op de vervulling van baar langs, bange hoop Zij staat voor grln. en legt vallen goede vrienden der apparaat geworden ter onderdrukking invoering van een moderne slavernij een blijvend en lederen dag dreigend vaar voor den wereldvrede. Dit is niet toevallig zoo. En men zou verkeerd doen, zoo men deze schrijnende te genstelling voor een bijzonderheid aanzag •n voor een gevolg van de buitengewone verdorvenheid van wie dezen oorlog geleid en den vrede gesloten hebben. Zoo we al- tlians op deze tegenstelling tusschen wat de mensch zegt te doen of te willen doen en dat wat hjj inderdaad uitvoert een bi- xonder scherpen kyk gekregen hebben, is het deels omdat onze opmerkzaamheid zoo strak gespannen was, deels ook wel, omdat de tegenstelling schrijnend en bovendien voor ons allen zoo verderfelijk in haar ge volgen was. Maar een dergelijke tegenstel ling bestaat overal en altijd in het leven der menschen, zU het ook, dat de spreken de en handelende menschen zich daarvan veelal minder bewust zijn dan de staats lieden der wereld het ongetwijfeld de afgo- loopen vyf jaren waren. Zy heeft ook altijd bestaan en is, als algemeen verschijnsel, van en dat lui bed va* PWe- er hem m*M in. En dao vallen tweJ ia rtkare» armen - zonder een getuid te gewen - ca satrite een woord te hri>l>eo gevonden, t&fctzij hem nw bet bed van hua kind-buigt er xlub over en s«|t met boete tranen tm geluk; „Hij heel Peregrin. van Roiplita zongen ztet l’e- oor M

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1919 | | pagina 1