Nieuwe Vieescbbal
tijdëlijk Klerk
Lees dit s.v. p.
Telenrsfisfb Wferberkht.
Molenwerf 14
n E. Folkertsma.
Ut pliitsiig ip iu kiitiir.
magen der «poorwagen der voorwegen tot
Ma den winter nog te vangrooteo. Ver
der cel men probeer eb den «poonregen
en zoo mogelijk dm gasfabrieken althans
eenige voorraden te verschaften. Geluk
ken zal dit op zijn bedt sieoMo In ge
ringe mate
Intusnéhen, toeten* het „Berliner Ta-
geblaft hierbij aan, beeft de toestond een
nieuwe catastrophals verscherping onder
gaan, doordat de Entente, die in het eer
ste vredesjaar ruim 40 millioen ton kolen
van ocfl kan verleogen, de spoedde le
vering van 20 milKoco moet bobben ver-
l&ngd. De vervulling van dezen sfcmhzou
do algeheele ineenstorting van onze bin
nenland sche voorziening ton gevolgd heb-
i^4ll>
BELGIë.
De militaire diensttijd.
De duur van den rad Italian dlonetrijd zal
In de nieuws militaire wetgeving op 12
maanden gebracht worden.
Amnestie.
Minister Venderveide heeft een wetsont
werp ingediend, waarbij amnestie ver
leend wordt voor de veroordeeUogea tot
een jaar gevangenisstraf ten laste van
burger». Een wclsontwqrp In zake amnea-
tlo> voor militaire vergrijpen zal binnen
kort door den, minister van oorlog in
gediend worden.
FRANKRIJK.
Ontploffing.
Uil Elj spel wordt gwneM, dat ia de
puimvoopeu Van de Stad La Bassée een
geweldige ontploffing ptaste heeft gehad.
Do teruggekeerde inwoners hadden hou
ten loodsen opgerkoh*. In de nabijheid be-
vond zich een opslagplaats van dynamiet,
waar steeds Franaoh© eo» Engeteoh'e aal
daten werkzaam waren. Springstoffen, uit
do oorlogsstreek afkomstig, werden er ver
zameld en gerangschikt.
Dezd opslagplaats ia thans in de lucht
gevlogen. Een üpetfige schok vorweest-
tealles wat in de onmlddeiiijke nabijheid
stond. De stoffelijke schade is heel be
langrijk. Vier Fransche soldaten, twee
Eng©lsche, een vrouw en een kind wer
den gedood; een twaalftal inwoner»wor
den gewond. Hen verkeert lm 'i onze
kers omtrent de oorzaak van dree ramp.
De Veestapel.
De Fransche veestapel heeft ln de oor
logsjaren duchtig geleden. JEen van1 de
laatst of daden van minister Baret, die
kort geleden is afgetreden, zijn de maat
regelen geweest om daarin verbetering te
brengen En zoo worden er dezer dagen
to La. Pailice zestig .-jtoizendl drachtige
melkkoeien uit Amerika verwacht, waar
do dieren met goede zorg zijn uitgezocht.
Eon eigenaardige plecht
I <t b a 1 d.
Bayed Abdel Rahman el MaabS, de zoon
van den vroegere» Mahdi, wiens troopon
generaal Gordon gedood' hebben, hoeft
met een Soedaneeaehe mfesie aan den ko
ning van Engeland ln het "Buokingh&ni-
p al eis een gouden zwaard overhandigd,
een logendarteoh wapen ctai, volgens do
overlevering,, uit don hamel gewonden V»
en allee» overgegeven wordt als toeken
van onderwerping.
BIJ de aanbieding van het zwaard zei-
de dd zoon van den MkhdV ,JHet zwaard
der overwinning, dat «tan mijn "vader ver
maakt werd, geof ik als een zeker toe
ken van Jeenmetnetrouw en onderwerping
aan uw verheven troon."
Toen de koning het zwaard aannamen
daarna teruggaf, zeide hij s „Alls bewijs
van uw trouw aan mij, neem ik hel
zwaard en overhandig het aan u en uw
erfgenamen om in mijn naam to bewaren
voor de verdediging van mijn troon en
mijn rijk, en als een bewijs, dat tk te
trouwe onderwerping van u en uwe vol
gelingen aanvaard."
Sir Bayed' All El Mtrganl, een i
meting van den profeet en hoofd van de
missie, hield daarna een toespraisik, waar
in hij opmerkte, dat ln het verleden de
oorlogen alleen het lot van do oorlog
voerenden beslisten; maar deze oorlog zou
over de toekomst van alle zwakke naties,
onder welke Soedan, beetfeben
De koning antwoordde me* aan de trouw
va» Soedan tijdens den oorlog lor toe te
zwaaien.
De Brltsohe handel.
De belemmering van den Britschen baor
dei vormt, zoo schrijft de politieke me
dewerker van de D ally Mail, het-voor
naamste onderwerp van gesprek onderdo
leden van bet parlement De verhooging
van deo kolenprijs met 6 ah. per ton, sa
mengaande met de vermindering van de'
productie, bedreigt het land met een
ramp Men vreest, dat eomndge fabrieken
zullen moeten «duiten
Andere moeielijkheden zijn: lo De
onguitedg* wisselkoer», waardoor men nu
4 eh. 7 st voor eea dollar moet bételen,
hi plaats van 4 «te 1H st vóór den
oorlog.
2o. De voortdurende onrust onder de
arbeider», blijkende uit de moeleüjkhedeo
in Yorkshire en de aanstaande stemming
onder de leden van "bet Drievoudig Ver
bond1 (mijnwerkers, spoorwegbeambten an
transportarbeider») over een algemeens
staking.
Er zfjn vele commissies van parlements
leden gevormd om in den toestand licht te
verschaffen, en de drak van het parlement
nu zoo sterk, dat de regoerfng ge-
1 noopt cal zijn over enkele dagen een ver
klaring af te leggen.
De twee bedrijven, die het meezt lijden
1 ondor de duurdere kolen zijn de uitvoerhan
del en het fabriekswezen.
In de fabrieken bedragen da kosten van
da steenkolen gemiddeld 16 pet. van de
waarde vaa de producten. Om eenige voor
beelden aan te halen van de be teekenis van
den hoogeren koleaprgs: 6 sh. per ton op
kolen vermeerdert de kosten van staal per
tem met 80 sh., van baksteenen met 6 pet
van glas met 10 pet, van draineerbuizen
met 6 sh. per ton.
BINNENLAND.
Een artikel van de Times over Nederland
en België.
De Londensche correspondent van de N.
R. Crt schrijft:
De Times spreekt in een hoofdartikel:
Groot-Brittannië en België, over België's
„begrijpelijk, schoon niet recht redelijk
gevoel van teleurstelling sedert den wa
penstilstand" en zegt dan: Men begrijpt
thans, dat België bij de algemeene rege
ling vrijj schappelijk behandeld is. De
groote kardinale kwestie, waarin Enge
land vooral verplicht ia, de Belgische aan
spraken te steunen, is de herziening van
de tractaten van 1889. Het is nog onzeker,
weit er te Pairijs gebeurd is. Maar op den
Baten Maart heeft de opperste raad een
stemmig besleten tot herziening met het
erkende doel om België te bevrijden van de
beperking van zijn eouveredmtedt, die hel
door de tractaten wordt opgelegd, en om
in «ijn belang en in dat van den algemee-
nen vrede het risico en den overlast, die
ermee gepaard gaan, ter zijde te stellen.
Op 4 Juni heeft de raad van ministers van
buitenlandsche zaken van de voornaamste
geallieerden en geassocieerden een ge-
jnengde commissie ingesteld, die voorstel
len moet overleggen, welke „noch een
overdracht van de territoriale souvereini-
teit noch de schepping van internationale
servituten met zich mee brengen." Wat ook
die zinsnede moge beduiden en tenzij
zjj slechts holle woorden bevat, is het
moeielijk te begrijpen, hoe zij vereenigbaar
is met een Belgische souvereiniteit over do
Schelde of het kanaal Gent—Terneuzefa en
den spoorweg er is een pro-Hollandsch
bijsmaakje aan, dat in België zeer goed on
gerustheid verwekt kan hebben. Men ge
looft daar grif, dat Engeland geneigd is,
de houding van Nederland te steunen, dat
totdusver ronduit afkeerig is geweest van
een herziening in den geest dien België
verlangt. Wy moeten nog overtuigd wor
den, dat dit het geval is, maar tegelijk
twijfelen wij, of de Britsche cegeering
eigenlijk eenige weloverdachte politiek
heeft. Niet alle Belgische eischen zijn van
gelijk belang, maar alle zijn toch een zeer
nauwgezette en welwillend® overweging
waard.
kan er geen verschil van meening be
staan. Om de positie van Antwerpen krach
tens de fantastische tractaten, dia België
in 188 zijn opgelegd, te beseffen, behoeft
men zich enkel voor te stellen, dat Lon
den een handelsmededinger had, die in het
bezit was van Tilbury en Gravesend en
dat het geen macht had om da werken uit
te voeren, noodig voor het onderhoud van
den waterweg van de Theems zonder dat
de concurrent dat goedvond. Verder kan
het verkeer uit Antwerpen den Rijn alleen
bereiken door Hollandsch Limburg heen.
Van militair standpunt kan België nooit
gerust zijn, als zfjn flank bloot blijft lig
gen, zooals nu het geval is. Het zou echter
door geschikte overeenkomsten beschermd
kunnen worden zonder eenige overdracht
van gebied.
Het is in het belang van Engeland
zoo besluit de Times dat België sterk en
welvarend is. Het is op het oogenblik in
een zeer moeilijke positie en heeft allen di-
plomatieken steun noodig, dien wy kunnen
verschaffen. Maar het is van essentieel be
lang te erkennen, dat nu de tijd is gekomen
om do onbillijkheden, dje tachtig jaar be
staan hebben, te herstellen en door oordeel
kundige voorzieningen hun bestendiging te
verhinderen.
Onze niet plakkende postzegels.
Op de klacht, wélke het Kamerlid de Jong
heeft geuit omtrent de slechte hoedanig
heid van het plakmiddel van onze poetze-
g-els, in het bijzonder vnn die van 6 cent,
heeft de Minister van Waterstaat geant
woord ala volgt:
Zooals in de Staatscourant van 28 No
vember 1917, no. 276, en in de voornaam
ste dagbladen ter algemeene kennis werd
gebracht, zijn wegens gebrek aan Arabi
sche gom, de frankeerzegels moeten wor
den voorzien van zg. plantenlym. Deze lijm
hecht na bevochtiging niet zoo snel als de
gom, weshalve de met bedoelde lijm voor
ziene zegels by oppjaklring een weinig lan
ger moesten worden aangedrukt. Hierop is
in het bijzonder de aandacht van het pu
bliek gevestigd.
Vermits de plantenlijm voor het beoogde
doel minder geschikt is den de Arabisch4
gom, hoewel van slecht zijn geen sprake
kan wee en, is, zoodra weder over de beaoo-
drigde hoeveelheden Arabische gom kon
worden beschikt, onmiddellijk een aanvang
gemaakt met de gomming ven de frankeer
zegels met laatstbedoelde kleefstof.
Reeds op 17 Mei JA ie dientengevolge
weder begonnen met de gomming op de
zelfde wijze als dit geschiedde vóór het in
traden van de buitengewone omstendighe-
n.
Aldus gegomde zegels van verschillende
waarden, am. van 6 cent, zijn reeds aan de
kanttoren verstrekt
Heswei uit dsn aafd der sarikop sommige
kantesen dsn posterijen nog kleine voor
raden frankeerzegels, voorzien van de min
der goede lijmsoort, voorhanden zyn, wel
ke overigens zonder bezwaar kunnen wor
den opgebruikt, is verbetering dus reeds in
getreden.
Uitvoer van versche groenten.
De minister van landbouw heeft tot na
dere aankondiging dispensatie verleend van
de uitvoerverboden van versche groenten.
Ontvangst producten oogat 1919.
De minister van landbouw heeft, gezien
zijne beschikking van 8 Juni, houdende in
stelling van commissies van beroep in zake
de uitvoering van de regeling van de ont
vangst van prolucton van den oogst 1919,
waarvoor garantieprijzen zyn uitgeloofd,
tot secretarissen dezer commdssaies van be
roep benoemd:
voor Groningen: H. Hendriks, Warmoes-
straat 46, Groningen;
voor Friesland: Mr. Jetze Gorter, te
Wommela;
voor Drenthe: W. C. Olie, te Assen;
voor Overijssel; mr. M. A. Gewin, te Al
melo;
voor GeldeHand: L. G. C. de Geer, te
Drumpt;
voor Utrecht: mr. H. Th. Geriings, Sted-
houderslaan 7, Utrecht;
■voor Zuid-Holland: W. A. Donker, Laan
van Meerdervoort 217, 's Gravenhage;
voor Zeeland: L. van Dtfk, Goes;
voor Noord-jjrahant: J. P. v*n Dort,
Oude Stationsweg 17, Bergen op Zoom;,
voor Limburg: E, Verheggen, Kapeli'ên-
laan 108, Roermond.
Een Rosmsmche Universiteit.
Naar de Maasbode uit zeer betrouwbare
bron verneemt, heeft een dame hier te lan
de onlangs ƒ100.000 geschonken voor de
op te richten R. K. Universiteit. Nadat Z.
H. de Paus kennis had gekregen van deze
gift, heeft hy aan de mimlde schenkster
een gouden rozenkrans van buitengewone
schoonheid geschonken, teneinde z\jn groote
dankbaarheid te uiten met die gift voor het
grootsche doel. De Paus wilde hierdoor de
Roomsch Katholieken tot navolging aan
sporen, dat de R. K. Universiteit spoedig
tot stand zal komen. Deze gift is door be
doelde dame nog belangrijk verhoogd.
Uitvoering Scheurwet.
De Minister van Landbouw heeft met in
gang van 1 dezer benoemd als secretaris der
commissie van beroep inzake uitvoering der
Scherwet 19^8 voor de provincie Noord-
Holland, den heer J. A. Sibbipga, te Am
sterdam, Heerengracht 363.
Directeur.
De heer L. Ypey, directeur der gemeente-
duinwaterleiding, heeft den gemeenteraad
om gezondheidsredenen eervol ontslag ver
zocht.
Burgemeester van koog aan de Zaan.
By' Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Koog aan de Zaan
W. F. G. L. Driessen.
De burgemeester van Bussum.
By Kon. besluit is aan mr. H. Th. s' Jacob
op zyn verzoek met ingóng van 1 October
1919, eervol ontslag verleend als burge
meester der gemeente Bussum.
Internationaal Vakvereenigingscongres.
Gisteren is het internationaal Vakver
eenigingscongres voortgezet. De nieuwe
statuten der „Internationale" werden be
handeld.
Uit de Statuten bleek, dat slechts één
vakcentrale van elk land tot de Internatio
nale toegelaten zal worden.
Het doel is: de bevordering der belangen
en van het streven van de aangesloten or
ganisaties op nationaal en internationale
basis.
2. De bevordering van de vakbeweging,
zoowel nationaal, als internationaal in de
niet-aangesloten landen.
8. Het bevorderen ven gezameiyice actie
<*p het terrein van alle gemeenschappelijke
vakbewegingbelangen.
4. Het tegengaan van buitenlandsche on
derkruipers.
6. Het verschaffen van geldmiddelen, ter
bevordering van deze doeleinden en van
andere vakbewegingsbelangen, die van tyd
tot tyd in de statuten opgenomen worden
Nadat de paragraaf was goedgekeurd,
waarin bepaald wordt, dat het congres van
de Internationale Federatie van Vakver-
eenigingen elke twee jaar gehouden zal
worden, zoo mogeiyk in den herfst, werd
gedebatteerd over de paragraaf der verte
genwoordiging, welke luidt als volgt:
Elke landeiyke Centrale, welke op het
Congres vertegenwoordigd is, heeft één
stem voor elke 260.000 leden of een fractie
daarvan, waarvoor zy contributie betaald
heeft
De rapporteur deelde hierby mede, dat
de commissie aanvankelijk na verwerping
van ebn voorstel, om elke centrale én stem
per aangesloten lid te geven, bbven-om-
schreven voorstel heeft goedgekeurd.
Na breedvoerige discussie, waarby de
"Afgevaardigden van Amerika er op wezen,
dat proportioneel® vertegenwoordiging de
voorkeur verdient, aangezien anders het
steeds groeiend aantal kleinere staten een
overmacht over de groote staten zou krij
gen en zy zeiden Uit de Internationale te
zullen treden indien hun voorstel werd af
gestemd, werd ten slotte een bemiddelings
voorstel aangenomen van den heer Oude
geest, dat hierop neerkomt, dat voor 260.000
leden of gedselte daarvan een stem gege
ven wordt, voor 600.000 leden twee stem*
men, voor een millioen leden drie stemmen
en voor elk half millioen of gedeelte daar
van een stem meer.
Ned. Ond. Genootschap.
Het Nederl. Ondemvyzers-Genootechap
vergaderde te Hilversum.
Aangenomen werd het voorstel van de afl
dec ling Groningen.
„Het N. O. G. dringe aan op aansluiting
van het Middelbaar en Hoogor by het La
ger Onderwys, met schrapping van het
Fransch als eisch van toelating voor in
richtingen van eerstgenoemd onderwys."
Mede werd aangenomen een voorstel
Waalwyk, luidend:
„De algemeene vergadering drage het
hoofdbestuur op in den loop van 1919 by
alle gemeentebesturen te adreeaeeren voor
't aanstellen van schoolartsen."
Mot groote meerderheid werd een voor
stel van Tiel aangenomen:
^Het N. O. G. dringe aan op aansluiting
stelligen vorm tegen de opneming van den
handenarbeid onder de verplichte leervak
ken voor de lagere school en brengt dit be
sluit ter kennis van de Regeering."
Na verwerping van een voorstel-Gorin-
cham inzake saiarisregeling werd aange
komen een voorstel-Rotterdam:
„Het N. O. G. blyve onverzwakt stryden
voor één s&larieering, die allen personen,
werkzaam by heit onderwijs, een bestaan
waarborgt» waarop zy, gezien de belang
rijkheid van hun taak, recht hébben."
Wachtgeld voor onderwijzers.
Het Hoofdbestuur van hét- Nederl. On-
derw. Genootschap heeft zich tot den Minis
ter van Onderwys gewend met een adres,
waarin geconstateerd wordt, dat door de
Tweede Kamer by tweede lezing in de aan
genomen wet de bepaling is gebracht, dat
de duur van héb wachtgeld voor ondèrwij-
zers met 20 tot 25 dienstjaren ie verkort
tot 15 jaren. Deze wyzdging kan zeer in
het nadeel van op wachtgeld gestelde on
derwijzers zyn, wat zeker niet in de bedoe
ling van Regeering en Kamer lag.
Het H.B. vraagt daarom, of er geen ter
men kunnen bestaan eerlang voor te stellen
deze wedging terug te nemen en om de
gevolgen ervan eventueel reeds terstond te
verzachten, b.v. door het toekennen ©ener
gratificatie.
Een voorstel van de a£d. Amsterdam,
waarin aangedrongen wordt het onderwys
op de kweekscholen zoo te doen zjjn, dat
ihet einddiploma golyk is aan dat van de
H. B. S. met 5-j. c. of Gymnasium en recht
geeft pp toelating tot de Universiteit, werd
aangenomen.
Nog werd aangenomen een motie Am
sterdam, waarin er tegen geprotesteerd
wordt, dat de regeering de wet gébruikt
heeft om een langs volkomen legal en weg
verkregen löonsverhooging te niet te doen,
zonder dat de onderwyzers(essen) eenige
aanleiding gegeven hebben, om tot die daad
over te gaan.
De algemeene vergadering spreekt haar
sterke verontwaardiging uit over de belee-
dagende wyze, waarop in de Eerste Kamer
volgens het voorloopig verslag over den
(indomar&roaKia+and ia trAHörokw en hfwduit
deze motie ter kennis te brengen van de
regeering en volksvertegenwoordiging.
Daarna sloot de heer Bon de algemeene
vergadering.
Munitiefcureau.
De Minister van Oorlog en Marine heeft
met ingang van 15 Juli den voorzitter van
het munitiebureau, professor L. A. van
Rooyen, op zyn verzoek eervol ontheven
van de dagolyksche lending van de eaken
van het miumtiébureau.
Het mundti«bureau is op genoemden da
tum verklaard te zyn in staat-van liquida
tie. Als liquidateur is aangesteld de gep.
kolonel der artillerie W. F. van Hoogstra
ten, onder eervolle antiheffing uit zyn func
tie van algemeene secretaris van het muni
tiebureau.
In beginsel heeft die genoemde minister
beslaten tot de oprichting van een inkoop
bureau voor de departementen van oorlog
en marine, dat zich uit het mumatiébureau
dn liquidatie zal ontwikkelen en zelfstandig
zal optreden als het miundtiébureau in liqui
datie zal ophouden te bestaan.
Dwangopvoeding.
In de aula van het Gymnasium te 's Gra-
venhage sprak gisteren Ds. J. C. Dartels,
Ned. Berv. Predikant te Groenio, over:
„Welke moet de Staatszorg zyn voor zwak
zinnigen, regeerings- en voogdykinderen."
Sper. wees op het groote belang van dit
onderwerp, omdat onder de verwaarloosde
kinderen zooveel zwakzinnige kinderen zyn.
In Engeland bedraagt het percentage 13
I nona land is dit percentage gestegen tot
33 Onder de 1800 regeeringskinderen
vindt men, zeide spr., 10 zwakzinnigen.
De Staat brengt zwakzinnige regeerings
kinderen in den Kruisberg, voor de zwak
zinnige voogdykinderen geeft hy aan het
gesticht be Rekken 1.60 per dag. Spr.
vindt dit veel te weinig. Vandaar, dat
voogdy raden steeds meer aarzelen, zul
ke kinderen tot ziiJh te nemen. Te Averest
kast aoo'n kind ongeveer 1000, te Hoen-
derloo 480 (het Rtfk vergoedt 300).
Onder de zwakzinnigen overheerscht het
nerveuze type sterk, ze zyn ongedurig van
hoofd en hand. Zy missen ook sterk sociale
eigenschappen. Zy zyn erg suggestibel, mis
ten premidatie.
Wat met die kinderen te doen? Intellec
tueel kunnen zy niet verder komen (de bes
ten) dan 8e ld. L. S. En ook kunnen zy
heelemaal niet leren. Op de Kruisberg leert
men ze landbouw en schoenmaken. De di
recteur is tamelijk tevreden.
Met 21 jaar houdt alle opvoeding op, drt
staat doet daardoor veel werk te niet
Naar spr. meaning moet er komen een
wettelijke nazorg, een voortdurende voog
dy.
De Engelsche wet van 1918 "heeft hierin
voorzien. Zy onderscheidt idioten, imbecie
len, debielen, moreebawakzinnigen (op wie
straf geen invloed heeft). Het gebrek moet
bestaan van de geboorte af. De idioten m
imbecielen kunnen op eiken leeftijd in eea
gesticht of gezin geplaatst worden. De de
bielen en moreel-zwakzinnigen kunnen van
21e Jaar enkel onder voogdy geplaatst
worden, indien zy dringen, prostitueeren
enz. De Duitsche wet is minder practisch. De
Staat betaalt'de geheels verpleging, indien
de betrokken families niets hebben.
De heer J. v. 'd. zyi, directeur van het
Observatiéhius te Groningen, ontwikkelds
de volgende stellingen.
Oservatle is noodig voor kinderen, by-
zonder voor misdadige kinderen. In ieder
rechtsarrondissement behoort zoo'n obser
vatie, vooral als de kindenrecchter er geko
men is. Voor meisjes zullen een paar cen
trale obaervatieinstellingen voldoende zjjn.
De staat moet het oprichten van particu
liere observatiehuizen aanmoedigen tegen
waarborg van goed personeel. Staatsinspec-
tie der obeervatiehuizen is noodig. De ob
servatie moet ook gaan over Lichamelijke
toestand. Op kaarten moet het resultaiA
der observatie vermeld worden. Dat gelde
ook voor voogdykinderen.
De regeeringsobservatdes zijn op den
Kruisberg en te Alkmaar. Er zyn part
observaties te,Den Haag, Arasterdam, Rot
terdam. In den Haag komt ook een olser-
vatiéhuis voor meisjes. By de Ryksobser-
vatie gelat het meestal veroordeelden, b'j
de particuliere nog niet veroordeelde kin
deren. Spr. wil ook dat het R(jk preven
tief gedetineerden in observatie neemt
Geen kind worde meer in het Huis van Be
waring opgesloten. Dat is geheel in strijd
met den geest der Kinderwet.
De opsluiting doet veel schade. By elke
rechtbank moet een observatiehuis komen,
zoéals er ook een Huis van Bewaring h.
Observatie voorkomt verkeerde beschik
king van regeerings- en voogdykinderen en
geelt ook gelegenheid allerlei lichamelijke
afwyking en ziekten te constateeren. De ge
gevens van de observatie zullen by recidive
een goed vonnis vergemakkelijken.
Spr. zet daarop uiteen onder welke gege
vens de observatie plaats hoeft en geeft sta
tistieken uit rapporten, waaruit het nut van
observatie ook voor het verwaarloosde kind
blykt. Systematische schifting der kinderen
kan alleen plaats hebben na systematische
observatie.
«►Spr. heeft in zyn huis 61 kinderen ge
had. Zy waren 7—18 jaar oud. Van die
hadden reeds 34' (2 van 7—8 Jaar) sexu-
eele gemeenschap uitgeoefend.
Spr. verwacht verbetering van betere
woningen, meer Bpel en dergeiyke en jicht
dit met tal van treffende voorbeelden tos,
Spr. besloot met den wensch,, dat de ob
servatie meer en meer ingang vande tot
werkelijk heil van het kind.
Smokkelaars.
In de buurtschap Kotten (gem. Winters
wijk) hebben de kommiezen den landbou
wer H. J. M. aangehouden, die een groote
party goederen vervoerde, welke voor
Duitschland bestemd was. Daaronder be
hoorden een aantal rywiel binnen- en bui
tenbanden, manufacturen, wol, sajet enz.
Atels was geborgen in een dubbelen bo
dem, in zyn wagen gemaakt. Naar ver
luidt moet M. op deze wyze reeds een paar
jaar met goed gevolg hst smokkel aar sbe-
dryf uitgeoefend hebben.
Fabrieksbrand te Tilburg.
Gisteravond om 7 uur is in de wollenstof-
fenfabriek der firma G. Bogaers en Zoon
to Tilburg een zware brand uitgebroken,
nadat het werkvolk de fabriek reeds had
verlaten en nog slechts een tweetal nacht
wakers aanwezig waren.
By do gewone inspectie, aldus meldt de
Maasbode, kwam een hunner in het groote
wolmagazijn, dat achter hot kantoor is ge
legen en wordt belend door de pas nieuw
gebouwde spinnery en grootewovery.
By het openen der deur z®gf de nacht
waker hoe uit een dor opgestapelde wol
balen een vonk opvloog. Hij snelde er ter
stond heen, trok de smeulende haal weg
am, met behulp van een snalhluescher het
vuur te dooven. Het was echter reeds te
laat. Een dikke rookkolom steeg op uit de
broeiende wolmassa en in een ommezien
hing het geheel© gebouw vol van een ver
stikkende rookwolk.
Do brandweer werd gealarmeerd en ver
scheen ter plaatse.
Nadat gedurende meer dan een kwartier
alles in een ondoordringbare rookwolk was
gehuld, sloeg een verschrikkelijke vlammen
gloed door hot dak van het gebouw. In min
der dan een oogenblik stond het maga
zijn over geheel zyn lengt© in lichte laade.
Van alle zyde werd nu het vuur door
de brandweer aangegrepen. Door dit
krachtdadig optreden was men na een uur
de wondende vuurzee meester en slaagds
men er in den brand tot het magazijn t«
beperken.
Voor ds worst.
Wdj lezen in de Lim. Koerier: De onge
veer 20.000 K.G. groote party gezouten
vlessch, dio Maastricht eenigan tyd geleden
had aangekocht voor de distributie, Week
van zoodanige kwaliteit te zy», dat zelfs
do minst verwende verbruikers, en dat zijn
©r niet weinigen geweest, er don neus voor
hebben opgetrokken,
Dezer dagen is de geheele party vieesch
naar Rotterdam verzondAl,' waar, naar 't
schynt, 't met de kwaliteit niet zoo nauw
wordt genomen.
Tenminste naar oog- of liever netreetui-
gen beweren, waa er aan het zaakje, het
vlieten in kwee to©, een vies luchtje.
Mi'-echien gaat te Rotterdam het vieesch
?n den vleeschmoJen en wo-dt het goedje
als worst voorgezet.
Misschien, ja misschien
De schippersacti*
v. D. meldt uit Amsterdam:
aanleiding van de schippersactie
hebben wy ons gewend tot don inspetceur
van het 4e district der hinnemscheepvaan.
te Amsterdam, den beer Vliegen, i die ons
mededeelde, uat er thans 669 schepen te
Amsterdam stilliggen. De staking levert
tot nog toe geen groot economisch gevaar
op. Wanneer zy evenwel voort mocht du
ren tot October, dan begint het vervoer
van beetwortelen zou zy van zeer nadee-
ligen invloed zyn op het verkeer te water.
Volgens de meeodng van den heer Vliegen
is er geen sprake van toegeven van de zyde
der regeering.
Do schippers willen n.l. als het ware het
geheele binnenscheepvaartvervoer nar het
hand zetten, zoadat ook de groote beurt-
vaartdienten groot nadeel daarvan zou.ta
ondervinden, zelfs stil zouden komen te lig
gen.
Intuaschen draagt da staking van de
Bchippers in Rotterdam b.v. en geheel ander
karakter dan hier. Daar weigeren de schip
per» aan de beurs te mijnen, worden de
schepen evenwel opgeëischt, dan verzet
men zich daartegen niet, terwyi te Amster
dam openlijk verzet gepleegd wordt. Ook
op de groote rivieren neemt het; verkeer
tos.
Ten slotte vernemen wjj, dat binnenkort
te Amsterdam de Almelo, een graanschip
verwacht wordt, terwyl ook het stoomschip
Minerva, dat in de haven ligt, nog niet ge
heel geloot is. Wellicht zullen schepen uit
Amsterdam, z g. „kantoorschepen", overge
bracht wöfrden om deze schepen to lossen
Hierdoor zouden onregelmatigheden hy een
eventueele requireering van schepen voor
komen worden.
Doodelyk ongeluk.
Gistermiddag heeft naby de Laakhaven
in Den Haag een ernstig ongeval plaats ge-
J had. Het 9-jarig knaapje P. N., wonende
aan de Jacob Catsstraat, sprong van een
zandtrein, die bet zand van de schuiten aan
de Laakhaven, naar het terrain, waar do
gemeentewoningen staan, rydt.
Het knaapje viel en de train, bestaande
uit vier zandwogens, ging hem over het lyf.
Zeer ernstig verminkt werd het kind door
den Eersten Hulpdienst naar de politioaf-
deeling aan het Huygemspark gebracht,
waar de dokter slechts den dood kon con-
stateer&n.
Boycot van Hollandsche schepen?
Het I nto" nationaal VakveroerügUKgeoon-
grtw heeft bezoek gehad van dea heer
C. Dainm, searetaate van. eea intornatiloaale
federatie van zeeliedonoiganS^atiee, in het
begin van dit jaar gesticht Vau deze
federatie maken» de Holandeoho zeeliedoa-
organiettee geen deel Uit, zoo min desyn-
dicatelihche aia de modern,o. Zij «ijn
aangesloten bij de InternationitMle Federa
tie van TranfiportarbeiderB, dö I. T. F.
De nieuwe federate heeft als eerste punl
op haar program van aotie de dtoorvo©.
rii\p van ecu intarnaitlianaal loontairtef,
gelmseerd) op een maandjgefee voor de
matrozen en Stokers va» 15 pond sterling
per maand. Dit tarief té doorgevoerd ln
Amerika, Engeland, België en de tllcan-
diuavteohe landen. In Zweden Met ion-
der da* de reeders eerst Iwdden gewe
gerd Damn» bezoekt thans Holland, om
dezen loonelsoh ook hjer aan. de ordote
stellen Do HollanÖsfche zeokedeis hebben
een collectief contract met de reedersor-
ganisaliee, dat met 1 Januari afloopt, op
de basis van 10 pond sterling. De inter-
nadorude federatie wil de Hoflondeir» »no.
>ieel en fkiannieéb steunen ton einde net
bondwtoxief door to zetten. Het Spreekt
vanzelf, dot do HoÜandache zeelieden bo
ter 15 dan 10 pond) sterling verdienen en
zij zullen zeker op den duur aiet willen
achterstaan bij hun Engeléche. Amerc-
kaarlfwhe, Belgische en, .Scandinavische
yakgenooten. Maar gezien de organisato
rische verhoudingen, zon hot be/.oek van
Damm toch wellicht nie* het gewensento
reeiiHaaf hebben
Da internationale federatie heeft eohler
een machtig wfcpen om haar eüsch ooor
te voerejh Zij bedreigt me* boycott allo
Hollandsohet «hepen in Engéleche en Amo-
rikaansohe havens, waar- de ieefiedeneon
lager loon verdienen dan het door haar
geslechte tarief.
Behalve in Holland! moe* dit tarief ook
nog worden doorgevoerd fn Frankrijk,
Spanje, Italië De föd«raÖe je vim pUrt,
ook daar kaar aoUe te gaas vorai», on
der dezelfde bedwdga^, Voorioopto bepaalt
zij zich tot dreigen. Zij -wlU zoo moge-
bjk een oon/liot vermijden, on hoojptdoor
riTS •en 0°dwh«'"i«Ue(t de re«lere
lot lateiUlgfng va»hate- daoh to bowe-
e™ (Volk.)
H* Buraoo van do Tntem.tion.le,
Naar *jj vernomen, zal do EngeJscho
dolcgobo voorstellen, het bureau van hel
Internationaal Varbord van Vilcvereenl.
gtngem in HoliSdJ te vesllgen. (Tol.)
Luchtva art.
E« It.Uunzch vliegtuig.
Donderdagavond omstreek» 9 uur ie een
IWiaanzeh legervliegtuig (S.V.A.-.ppa-
teat) op het E.L.T.A.-terrein geland. Het
werd bestuurd door den luitenant Cucli En-
rlco Motti, die den toeht van Turijn naar
Amsterdam in 6* uur volbracht met tue-
sehenlandingen te Pari)» en te Broeeel. Ale
méchanicien maakte de korporaal Lodieoou
den tocht mede.
Een nieuwe Nederiendaebe vliegtuigen-
fsftrirk.
Dsn 21en Juli j.l. ia te Amsterdam opge
richt de „Nederlandsche VHegtuigenfa-
briek", gevestigd te Amsterdam, ten doel
hebbende heb vervaardigen van en het dry
ven van handel in vliegtuigen en snel loo-
pende vaartuigen en onderdooien daarvan,
hét oprichten en exploiteeren van vlieg-
scholen, vliegvelden, landingsplaatsen en
reparatiewerkplaatsen, hetzy in eigen be
heer, hetzy voor rekening van of met deel
neming van derden en het houden en in
richten van vliegdemonstraties, het exploi
teeren van het verkeer in de lucht voor
personen, brieven, goederen enzoovoorto,
het noen van photografische opnamen voor
exploitatie en topografische doeleinden, het
zy voor eigen rekening, hetzy voor reke
ning van derden of in combinatie met der
den.
Het maatschappeiyk kapitaal bedraagt
1.600.000, verdeeld in 60 preferente en
1460 gewone aandeelen elk groot ƒ1000,
waarvan by de oprichting zyn geplaatst
50 preferente en 600 gewone aandeelen. Di
recteur der vennootschap is de heer A. H.
G. Fokker, terwyl tot commissarissen zyn
benoerqd Zijne Excellentie J. B. van Heutz
en do heeren Mr. E. Fokker, C. G. van
Heutz en de heeren ML E. Fokker, C.
G. Vattier Kraane, F. H. Fentener van
Vlissingen Jr., J. B. van der Houven van
Oordt en D. W. H. Patyn.
Wy vernemen nader, dat de N. V. Ne-
derlandsche Automobielen Vliegtuigenfa-
briek Trompenburg by deze oprichting ge
ïnteresseerd is en zich uitsluitend op den
bouw van automobielen zal toeleggen, ter
wyl de by haar loopende regeeringsop-
drachten door de nieuwe maatschappij zul
len worden uitgevoerd.
Op de E. L. T. A. is deze nieuwe maat-
schappy met een stand vertegenwoordig,
waar hare fabrikaten tentoongesteld zyn.
De heer Fokker is op het oogenblik be
zig met de voorbereiding van speciale ver
keersvliegtuigen van een geheel nieuw ty
pe, in tegenstelling met de op het oogenblik
algemeen gebruikeiyke adoptatie van oor
logstoestellen tot vericeerstoestellen, een
voudig door het aanbrengen van zitplaatsen
voor het vervoeren van passagiers.
Passigieravluchten op de E.L.T.A.
Door het gisteren aan den heer van der
Drift, den bekenden Hollandschen vlieger,
in dienst der Nederlandsche Vliegtuigenfa-
briek Fokker, vroeger sergeant-majbor by
de Luchtvaartafdeeling Soesterberg over
komen ongeval met zyn motorry wiel, waar
bij hy een been brak, is zyn vliegen gedu
rende de E.L.T.A. onmogelijk geworden. De
Hollandsche vliegenier Bernard de Waal,
die door zyne vluchten van Beriyn en
Schwerin naar Soesterberg bekend is ge
worden, zal van der Drift vervangen by de
passagiersvluchten, die Fokker op de E.
L. T. A. organiseert
Vliegongeval op de Eita.
Hedenmiddag ie by de vliegdemonstraties
na de opening van de Luchtvaarttentoon
stelling to Amsterdam een watervliegtuig
aangebotst tegen een fabrieksteden. De
luitenant-vliegenier Bakker uit Veer is licht
gewond, de sergeant-vliegmaket Kroege is
STADSNIEUWS.
GOUDA, X Augustus 1919.
- Geen spreekuur.
Wethouder H. Knuttel zal verhinderd zyn
in le volgende week zyn gewone spreekuur
te houden.
Examen M. O. Teekenen.
Te Rotterdam »s geslaagd voor het exa
men teekenen, akte M. O., de heer J. v. d.
Veile alhier.
Eindexamen H. B. S.
Naar wy vernemen is voor het eindexa
men H. B. S. geslaagd G. Al van Driem.
De heer van Driem behoorde tot de eerste
groep, die examen deed.
Dr. Hoffman Statenlid.
De door het overiyden van den heer W.
B. van Liefland openvallende'plaats in het
College van Prov. Staten van Zuid-Holland,
zal worden bezet door den heer Dr. A. fc. A.
Hoffman, alhier.
Van de lyst, waaróp de hr. v. Liefland als
no. 2 kort geleden werd gekozen, werden
mede gekozen de heeren Von Eisenne als
1 en Van der Weydien als na 3; als
vierde candidaat volgde' de beer F. A. Moe-
reL Daar de heer Moeroi echter 19 stem
men verkreeg en de heer Dr. A. C. A. Hoff
man 28, terwyl geen overschot van stem
men van den heer Van der Weyden op den
heer Meerei ovecging, is Dr. Hoffman aan
gewezen den heer Van Liefland in de Sta
ten van Zuid-Holland op te volgen.
De Goudsche Padvinders.
De vereeniging De Goudsche Padvinders
zal dit jaar met de Rotterdamsche Pad-
rindersvereeniging „Groen Wit" onder lei
ding van den len luitenant Jhr. J. Bowier
van het kampleven gaan genieten van 4
tot en met 16 Augustus a.s. te Nieirw-Mil-
ligen (by het Uddelermeer). Hieraan zal
ook worden deelgenomen door enkele Goud
sche en Rotterdamsche weesjongens. In
het geheel zyn er 47 deelnemers, zy zullen
van hier vertrekken per trein van 10.05
v.m. De Rotterdammers komen dan met
dien trein aan, waarna de reis te zamen
wordt voortgezet. Te Stroe sal de reeds
verzonden bagage worden geladen op een
of meer boerenwagens, wOanjft naar bet
kamp wordt gemarcheerd.
Ter Hall's revue.
Gisterenavond is de revue van Ter Hall,
die hier als in de andere plaatsen, waar
zy vertoond werd, zooveel opgang maakt
door inhoud en fraaie aankleeding weer
voor een vollen schouwburg gegeven. Het
publiek was grootendeels uit de omliggende
plaatsen.
Natuurlijk waa het succes niet minder
groot dan den eersten avond.
Scheepvaart beweging.
Scheepvaartbeweging door de Mallegat-
sluis gedurende de maand Juli 1919.
Schepen 2708, inhoud 206128 kub. M.
Stoomschepen 518, inhoud 48034 kub. M.
Totaal vaartuigen 8226, totaal inhoud
263162 kub. M.
8 houtvlotten, uitmakende 61 koppels.
Volksgaarkeuken. v
Iu de maand Juli 1919 werden in de
Volksgaarkeuken verkocht:
ln de zaal 2689 portiën.
Afgehaald 958 portiën.
Totaal: 8642 portiën. f
Spaar- en Hulpbank.
Gedurende de maand Juli syn ingelegd
en terugbetaald de navolgende bedragen:
Inleg in 882 posten 16192.69
Bygeschreven rente 88.92
Terugbetaling in 101 posten
16226.61
072.—
Meor ingelegd dan terug
betaald 4164.61
Aan het einde der maand
Juli was ten name der in
leggers ingeschreven 709861.92)4
Zoodat hun tegoed Ulto. Juli
bedroeg 714006.68)4
In den loop der mMuad syn 12
nieuwe boekjes afgegeven en 17 boekjes
geheel afbetaald, zoodat aan het einde der
maand Juli 2461 boekjeB in omloop waren.
BOSKOOP.
Door de politie te Nieuwerbrug is by een
bewoner van Bodegraven beslag gelegd op
het motorrijwiel, dat eenigan tyd geleden
is gestolen ten nadeele van den heer J. H.
v. Straaten v. Nes alhier.
Uit de Otwegwetering is opgehaald het
lykje van de 4-jarige C., die spelender wyte
was te water geraakt,
CAPËLLË ft.d. IJSEL.
De zangvereeniging „Harmonie" behaal
de op het Nationaal concours in de tweede
afdeeling een derde prijs.
SPORT.
Nationale open Lawn-TenniB»edstryden op
het Sportterrein.
Het dreigende weer van heden heeft ge
lukkig aan het spel geen afbreuk gedaan.
Hoev/cl het aantal bezoekers niet zoo groot
was als gisteren is er goed gespeeld en
liepen de partyen nogal vlug van stapel.
In den ochtend werd een schitterende party
gespeeld tusschen de heeren, UbbensLoos
en Jhr. FeithTromp Meeste», die ten
slotte in een overwinning van de eggvten
eindigde.
De uitslagen voor heden zyn nu als volgt:
Heeren-double: Spies en Smalt
slaan Gleichmann en Hoogendyk 61, 76.
Blom en Besier slaan Biichli en
61, 76; Ekker en Dry ver
en Overeinder 6—8, 60; C. J<
Mynlieff slaan Koos en Baumgi
91, van Ryn van Alkemade en
slaan Grimmer en Wiener 6-^-2,
Schim v. d. Loeff en Grendel slaan Bax en
Blom Jr. 62, 63; Ubbens en Loos slaan
Jhr. Feith en Tromp Meesters 6—7, 61,
64; van Delden en v. d. Plas slaan Be
sier en Blom 64, 6—1; Hoffman en van
Stolk slaan Spies en Smalt 64, 6—1; de
Vries en Sollewyn Gelpke slaan Riezer en
Hogerzeil 86, 64, 68.
Damee-double: Mej. Spruyt en me
vrouw Boeking slaan Mej. Clifford en Mej.
de Pyper 6—2, 8-6.
Mixed-double: Mej. Ph. Bub en
Vries slaan mej. de Bruin en Rahusen 6
1, 6—2. Mej. Kruyt en Poortman slaan
Mej. Teepe en Egeter 6—7, 86, 04.
He eren -sing 1 e: Ubb«w slaat Van
Delden 6—0, 6—2; Poortman slaat Beij-
dals 6—2, 86; Tromp Meesters.slaat Leo
pold (w. n. o.); Tromp Meeetera Blaat
Buchli 16, 6—8, 64; Welters slaat
Mynlief 64, 64; Gymana slaat Roose
boom 6—2, 6—2; W. van Stolk slaat J.
Mys 6—4, 8—6; Stok slaat C. Jonker 4—6,
6—2, 6—2; Sollewyn Gelpke slaat Rahu-
sen 6—<6, 6—0; Grendel Jr. slaat Momme
6—0, 6—2; Ekker slaat Leezer 6—0, 1—6,
97; Eriksan slaat van Weel 61, 86,
6—0; Versteegbe slaat Baumgarteo 8—6,
61; v. d. Moet slaat Motz 6—0, 61.
Damee-single: Mej. H. Sprayt slaat
Mej. Linck (rat); Mej. Th. Bub slaat Mej.
de Bruyn 64, 6—1; Mej. van Meerten
slaat Mej. Brouwer 8—6, 6—7, 76.
Leert de jeugd zwemmen, want de jeugd
verdrinkt I
De Propshganda-Commijsie van den Ned.
Zwembond heeft onder bovenetaanden titel
een propagandn-gsnehriftje uitgegeven, het
welk algemeene aanbeveling verdient.
Daarin wordt gewezen op eene tekort
koming van het onderwys voor de jeugd
boven den leerplichtigen leeftyd, welke
wordt saam gevat in dezen kreet: „Leert de
jeugd zwemmen, want de Jeugd verdrinkt"
Worden allerwegen pogingen aangewend
de ontwikkeling van den Jongen man (in het
•toeken van hem aal de toekomstige tyd im
mers staan) te bevorderen, aan den ante-
ren kant ia het maer dan kortzichtig, dat
men verzuimt aandacht te schenken aan
datgene, dat onder bepaalde omstkdigheden
tot niet minder dan ay» levensbehoud ka#
dienen. --
Dat is het zwemmen, dat om zijn prakti
sche waarde en zyn hygiënische invloeden
meer dan stuif andere vorm vaa Kchaama-
oefenine, die Vellicht had wat populairder
doch ook heel wat minder noodzakelijk i»,
Het Nederlandsche volk laaft op en in de
naMJhaid van het water, dat JJariyk» hon
deaden slachtoffer* eiacht.
Verdrinkingsgevallea by veelal •-
Jonge maoacheo, vermogen een kortdurende
ontroering te wekken, tot heden bleken ae
niet in ataat de voU© aandacht te trekken
aan hen, die rich bezig houden met de aorg
voor de materieele en geeetolijke belangen
van dat deel van ons volk, dat men wenscht
toe te rusten tot het groote werk van dfn
wederopbouw.
Men spreekt en schrijft gaarne over so
ciale nooden en behoeften zonder zich er
rekenschap van te gev^n, da* de stadsche
bevolking snakt naar een rerfruuaheo bad
en naar eene gelegenheid zyn to veel aan
vitaliteit tot uiting te brengen.
Het vraagstuk der lichmeLyiro opvoeding
heeft de volle aandacht van de Regeering,
doch met klem moet er te aandacht op ge
vestigd, dat geen enkel, ook van booger-
hand opgelegd systeem van lichamelijke
volksopvoeding aanvaardbaar ia, wanneer
daarin niet de oefening in de zwemkunat 'e
begrepen.
Daarom dring* de Ned. Zwembond er op
aan, da* door hen, wfen het anderwije voor
de Jeugd boven den leerplichtigen leeftijd
tor harte gaat, wel wordt overwogen de
noodzakelijkheid van:
le. het bouwen van zwemscholen, ook
voor on- en minvermogenden;
2e. de beoefening van te zwem kunst on
der alle lagen van te bevolking;
opdat het spoedig onnoodig worde uit te
roepen: „Leert de Jeugd zwemmen, want te
jeugd verdrinkt 1"
Vereeniging „De Goudache Padvinder*".
Zondag uitrusten voor de dingen (Ce ko
men zullen. Maandag vertrek naar het
kamp by Milligen. Aantreden om 9.15 v.m.
voer het station, in geheet volled'g tenue.
Trommen, hoorns en troepevaande's gaar
mee. Brood voor di<m dog meenomen. De
daarvoor aangewezen Putr. leider neemt
om 9)4 uur de kaartje* voor de jongens, die
dan aanwezig *yn, en meldt zich op het per
ron by my, by aankomst van trein 9.66 uit
Rotterdam. Ieder heeft dan de noodt ge
broodkaarten (met tomlagkaarten) en alge
meene bons b|j zich. Wie van my vergun-
n.ng heeft om per fiets te gaan, meldt zich
ga 12.12 te Stroe.
f'e Instritfteur, J. BOWIER.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Past op voor zakkenrollers.
Mynheer de Redacteur,
Verzoeke beleefd opname van het volgen-
dé:
Gisteren heeft men mU op de Markt van
myn horloge en ketting beroofd. Vermoe-
deiyk staat dit geval niet alleen en daar
om wensch ik op deze wyze te helpen voor
komen, dat heeren zakkenrollers ook by
anderen hunnen slag slaan. Men is dus ge
waarschuwd en make het den leden van
het gapgilde zoo moeiiyk mogelyk om geld
of voorwerpen van waarde te bemachtigen.
Meermalen leest men in andere plaatsen by
volksfeesten en op marktdagen flink in 't
oog vallende waarschuwingen tegen zak
kenrollers.
Ik hoop, dat deze maatregel ook hier
spoedig, ook op de marktdagen, navolging
moge vinden.
U, M. d. R., beleefd dankend,
Hoogachtend,
N.
ONZE 0RAADLQ0ZE DIENST.
Een Duitsch Witboek.
BERLIJN, 1 Augustus. Gisteren werd
het nieuwe witboek van de Duitsche regee-
riag over de voorgeschiedenis van den wa
penstilstand uitgegeven.
De publiceering werd in opdracht van
het ryksministerie door de rykskansela-
rij( M bewerkt. Een uitgebreid voorbericht
geeft een overzichteiyk geheel der gebeur
tenissen voor zoover die op de voorgeschie
denis van het Duitsche vredesaanbod van
drie October tot den wapenstilstand van elf
November 1918 betrekking hebben. Verdo
behelst het witboek alle aktenstukken, die
met deze gebeurtenissen in verband staan.
Zy zijn afkomstig uit archieven van den
rijkskanselier en van het ministerie van
buitenlandsche zaken. Het zyn hoofdiake-
lyk schryfstukken en protocols over rittin
gen en besprekingen, die sedert het midden
van Augustus 1918 omtrent deze kwestie
werden gehouden in het groot hoofdkwar
tier tusschen den keizer, den kroonprins,
rykskunselier graaf Hertling, Hindenburg,
Ludendorff, staatssecretaris van buiten
landsche zaken v. Hintze, generaal-adjudant
von Plessen, den chef van het burgeriyk
kabinet van Berg en den chef van het mi
litair kabinet freiherr von Marschall.
Hier werd de erkenning verkregen, dat
de /orlogswil der vyanden van Duitschland
door oorlogshandelingen niet te breken
was. Daarom moest ter gelegener tyd een
overleg met den vyand gezocht worden.
Hindenburg sprak hierby de hoop uit, dat
het gelukken sou op Franachen grond te
biyvcn staan, om daardoor de argumenten
kracht by te zetten. Alle volgende hande
ling*» en gevolgen vinden hun oorsprong
in dos* bespreking. Terwyl aanvankeiyk
de legerleiding# en te Bwiynscke burgerlij
ke regeering hierin overeenstemden, wyzen
de actenstukken meer mi meer uit, dat ee
een conflict groeide tuaechen de Beriynsche
burgeriyke regeering «n te door Luden
dorff vertegenwoordigde legerleiding.
botepdorffi uitingen over de voor
Duitechlaad nog bestaande militaire aspec
ten syn wijfelend en ton deeie elkaar weer
sprekend. De door de burgeriyke regeering
gewenschte ondervraginf-van andere ge
neraals werd door Ludendorff geweigerd
als een motie van Wantrouwen tegen «gn
beleid.
Na de tweede wapenstilstandsnota van
president Wilson d.d, 16 October wilde Lu
dendorff uit militate tra*s syn gedane
stappen voor beëindiging van de vyandeltyk-
hedon terugnemen. Hy vroeg aan de ryks-
leiding of da Duitsche maat nog eenmaal
tot het uiterste zou toegemeten Worden. In
deze vraag zag de staatssecretaris Solf een
afwenteling van de verantwoordeiykheid.
Hy verklaarde dat de stemming van de op
perste legerleiding gedrukt was omdat de
militaire macht inééngezakt was. Toen ech
ter zei de opperste legerleiding, dat de
militaire macht ineenzakken sou, wanneer
de moed er niet in bleef. Deze afwenteling
van de verantwoordeiykheid durfde men
niet toelaten. Daarop kwamen in de vol
gende Octoberdagen hoopvolle, doch oase-
kero en tondensieuse uitingen van Luden
dorff, die tegenover den groei der feiten by
den rykskanselier prins Max geen vertrou
wen vonden.
Op een aanwyzing van het gevaar van
een vyandeljjke overrompeling van
Duitschland antwoordde Ludendorff ont
wijkend, dat Mi pover nog niet was.
Nadat de DuHsëh© regeering op aanspo
ring van de opperste legerleiding Wilsons
veertien punten als vredesgrotidMag aange
nomen had en ook de vyanden zich tot het
inachtremen van deze veertien punten ver
plicht hadden, beschouwde het Duitsche
volk oen oorlog ris geëindigd en hoopte ket,
dat nistteayistaande de harde wapetetil-
standsvoorwaardeu de vrede komen sou met
verwezeniyking der veertien punten.
Iedere poging van verdere militaire actie
sou gestuit zyn op tegenstand van de troe-
SCHBEfVAARTBERICHTEN.
My. Nederland.
Rembrandt, Batavia n. A'dam, 27-7 v. P.
Said. 4»
Ortuje en Prins der Nederlanden 26-7 v.
Amsterdam te Batavia.
Borneo 26-7 v. NeW-York n. Amsterdam.
J V. Coen, A'dam n. Bat., 27-7 v. Sue*
Riouw, Java n. A'dam, pass. 29-7 Finstetre.
Batjan 30-7 v. A'dam n. Cardiff.
Rotterdamsche Uoyd.
Beaoeki 81-7 v. R'dam n. New-York.
Rindjunl 26-7 v. Batavia n. Rotterdam.
Sindoro, R'dam n. Bat., pass. 26-7 Gibraltar.
Holiand-Amerika LUn.
Maartensdyk 81-7 v. R'dam n. New-Yortb
Kon. Hell. Lloyd.
Frida 81-7 v. B. Aires te Amsterdam.
Hoogste barometerstand 766.8 te Maas
tricht.
Laagste barometerstand 768.4j^e Syifc
Verwachting tot den volgenden dag:
Meest matige zuitelUke tot westeltfke
wind, betrokken tot zwaarbewolkt, met aap
klaringen, weinig of geen regen, iets zach
ter.
ADVEKTENTlëN:
Rantsoen eeringsbon*.
BURGEMEESTER en WETHOUDER8
van GOUDA brengen ter algemeen© kennis,
dat in het tydvak van 4 tot en met 10
Augustus 1919 op bon no. 15 van de oard-
appelkaart kan worden gekocht 8)4 ons
suiker, Melis I, 21 cent of 8)4 ons bysoor-
ten.
Gouda, 1 Augustus.
SOLLICITANTEN naar da batrek
king van.
TER SECRETARIE VAN QO 3D A
worden tforzooht hunne ongeugelde
■ollioitatiestokken in te zenden vóór
7 Augustas a.s., aan den Bargemeeeter.
Salaris van f 700—f 1000.
Persoonlijke kennismaking alleen
ha oproeging. 3432 16
»ct
Prl)ieoarml 1, kwilltoit RuMmS.
p«r 6 om.
RUNDERLAPPEN v.nI 1.10
ROSTBIEF eo RIB - 1.26
BIEFSTUK en HAAS - 1.40
Rnnw RUNDVET - 1.60
Eigsn gesmolten RUNDVET - 1.60
Mlnieem aanbevelend,
Een beaob. jengmeeaoh, in bat |be-
ait van aan praktik'diploma boek
houden en goede hand sohiyvand,
Hoog Misrti fs©a v*r*i*chts. 10
Br. aadsr ao. 8401 Bureau Goadsslw Ostursai.
