Circus ilfilke
GROOTE VLIEOIEMOKSTRtTiE
Een TERRAZZOVLOER
VAKMENSCHEN
GROOTE OPRUIMING
BE BLAUWE BLIKSEM
WINKELWEEK.
Luoltv
tIc
Aan het publiek wordt bekend ge-
maakt dat binnen enkele daden een
nieuw zeil wordt verwacht.
Bij goed weder vinden de bekendgemaakte
vodrstellingen plaats zonder tsnt.
dp h# terrein WOUDENSTEIN
op Zondag 31 Augustus en Maandag 1 September.
ihèid voor, Passagiersvluct
esitsensationeels attractievluchten.
e Vliegtochten. Oorlogsvliegen.
Het zoeken en ontdekken van een vliegmachine hij nacht.
Dw drukt* aal anorm zcl]n 111
VOORVERKOOP van Kaarten in de CINEMA ROYAL,
b i o s o o or „o o u p q v ooauir
Laatste Week
VAN RESTANTEN
IN „DE GOEDKOOPE WINKEL"
Kleiweg No. 1. hoek Turfmarkt. "U
Fa. L. VAN WINGERDEN Zonen,
nieuwe tauten en uitdrukkingen op vei en
een groote aanbrelakingakracht uitoefenen
en op het loatote metaalbewerirorecougTea
heeft de uiterste linlkoirzyde een kleine
meerderheid verworven. Het waren jonge
re elementen, die den doorslag gaven in
een samenkom*, wafcr de meer betonne-
nen niet in voldoende mate waren opgeko
men. Dete kleine meerderiieid echter be
stond toch nipt uit werkelijke communisten,
al week te af van het standpunt der moer-
derheids-eociaal-democnaten.
Ook In het parlement aijn vertegenwoor
digers decor uiterste linkergrocp, in dp
Tweede Kamer 12, tegen 86 m eerderheids-
«ociaiisten; in de Eerste Kamer 8, tegen
49 meerdertieldasociaiiaten, maar dete ver
tegenwoordigers der uiterste Hnkergroep,
mogen evenmin tot de eigenlijke bolsjewiki
gerekend tfoèden, want tij verlaten het
democratische standpunt niet en wenschen
parlementaire methodes te blijven volgen.
Van een regeering door een minderheid
willen sU even weinig weten aki de meer
de rhoidasocialieten.
Dot* laats ten hebben de communisten po
litiek volkomen geslagen, maar de bolsje
wiki pogen nu (en niet geheel zonder suc
ces) nieuwen invloed te winnen in de ar
beidersbeweging, waarin zij vooral op de
Jongeren invloed uitoefenen. Veeft te bedui
den heeft deze invloed echter nog niet. Zon
der twijfel, aldus zeide de heer Branting,
wordt er bij deze bolsjewistische actie ook
vreenul geld In tamdijk groot* bedragen
aangewend. Anders toch was het onmoge
lijk, dat in Zweden niet minder dan vijf
tien, meer of minder bolsjewistische bladen
bestaan, waarvan er vrijwel niet één zich
zelf kan bedruipen.
De meerderheldseocialisten aijn er zeer
goed in gedaagd het bolsjewistische ge
vaar te besweren Ha van een ernstige bols
jewistische bedreiging is in Zweden dan
ook geen sprake en dus is evenmin een
groot* organisatie tot tegenweer noodzake
lijk."
Op mijn vraag, wat zijn meening was
over de berichten betreffende de ontzetten
de gruwelen der bolsjewiki in Rusland, ant
woordde de heer Branting: „Misschien ztfn
sommige, uit verdachte bron komende be
richten overdreven, maar er blijft toch geen
schaduw van twijfel, dat er in Rusland van
de zijde van ^en kleine minderheid een
ontzettende terreur heerscht. Men mag dit
trachten gped te praten met de opmerking,
dat vrijwel alle revoluties in de wereldge
schiedenis gepaard gingen met gruwelen,
maar één misdaad kan den bolsjewiki toch
nimmer zwaar genoeg aangerekend wor
den en dat is, dat ze de geheefle productie
hebben stop gezet.
Voortgebracht wordt in Rusland vrijwel
niets meer, men leeft van wat er n-ig is,
zonder zich om de toekomst te bekomme
ren en natuurlijk moet dit eindigen met
een algeheel failliet en dat .ze dit niet
vreezen, kan den leiders der bolsjèwiki,
menschen nonder gewetensbezwaren, niet
zwuar genoeg worden aangerekend. Zij mo
gen nu en dan schoone theorieën verkondi
gen over de verdeeling van de producten,
wat baat dit alles, als er niets meer te ver-
deelen valt, omdat er niets meer geprodu
ceerd wordt? En volslagen onbekwaam
hebbon de hotejewiki zich betoond om te
produceeten. Niet den minsten vruchtbaren
arbeid hebben ze in dit opzicht geleverd.
Aldus was de meening van den leider der
Zweedsche sociaal-democraten, dde het groo-
te, ontzettende gebeuren in Rusland van
meer nabij medémaakt dan wij, Nederlan
ders.
BINNENLAND.
Belasting op Ned.-Ind. rubber.
Het Persbureau Vaz Dias heeft inzage
kunnen nemen van een telegram uit Ned.-
Ind ië ontvangen, blijkens hetwelk men hoop
heeft dat ook ten opzichte van de belsa-
ting op rubber overeenstemming zal wor
den bereikt De Ned-Ind. regeering schijnt
n.l. niet ongenegen, om aan de door de
producenten te berde gebrachte bezwaren
gehoor te geven.
Men koestert daarom de verwachting,
dat het uitvoerrecht in een milderen vorm
geheven zal worden dan aanvankelijk ge
vreesd of dat er geheel van zal worden af
gezien, waarvoor n de plaats eene belas
ting zal komen op de winst, welke niet al
te zwaar zal drukken.
Nederlander geridderd.
In de tweede gepubliceerde lijst van de
personen, die op deft jaardag van den Ko
ning van Engeland tot het ridderschap ver
heven zijn, komt o.a. voor de Nederlander,
de heer Joz. Duveen.
De heer Joz. Duveen is in (de kunstwereld
bekend als het hoofd der firma. Duveen
Brothers te Londen, Parijn en New-York.
H(j is do oudste zoon van wijlem Sir Joel
Duveen, die een van Bngelond'e grootste
kunstkenners en kunsthandelaren was. Deze
Joei Duveen werd in Meppel geboren en
begaf zich als eenvoudig jongnieysch naar
Engeland, alwaar hjj fortuin maakte in de
kunstwereld.
Inkrimping treinenloop.
Naar het Persbureau Vaz Dias verneemt,
zal ingaande 16 September de trein loop op
de Nederlandsch Spoorwegen weder inge
krompen worden.
Geen sociaal-democraten in het
dagelijksch bestuur.
Omtrent den weigering der sociaal-demo
eraten om zitting te nemen in het College
van B. en W. in dein Haag, verneemt het
Correspondentiebureau van den leider der
sociaal-democratische raadsfractie nog het
volgendat
Des* wa!gering ia gegrond op het feit,
dat de rechterzijde beslist weigerde eenige
verduidelijking van haar program te ge
ven.
Zoo wordt in hét rechtache program ge
sproken, dat de gemeente tien woningbouw
krachtig bevorder*, deanooda door zelf te
bouwen.
Vorder wordt daarin gesproken van een
bevordering der levenamitldêlenvoorzieniag,
zootvoodig door deze zelf ter hand te
nemen.
Aan de rechterzijde was nu gevraagd, of
zij thans reeds de amstandighetlen aanwe
zig acht voor de gemeente om zeflf te bou
wen, of zelf de levensmiddelenvoorzienlng
ter hand te nemen.
Hierop werd geantwoord, da.t heit pro
gram duidelijk genoeg was en verdeme toe
lichting onnoodig werd geacht. Eenzelfde
antwoord werd ontvangen op de vraag of
de rechterzijde, thans ook reeds den tijd
aanwezig acht om over te gaan tot ver
hooging van 't bet hag van tien aftrek voor
noodzakelijk levensonderhoud, waarover
ook In het program gesproken wordt.
Toen de recMterzijde weigerde op deze
drie belangrijke/punten Inlichtingen te ge
ven, waanudt kon blijken of hier overeen
stemming mogelijk was, heeft de fractie
besloten met de rechterzijde niet te kunnen
samenwerken.
Daar ook de vrijzinnigen weigerden met
de S. D. A. P. een overeenkom* aan te
gaan op bepaalde punten, besloot de frac
tie onder deze omstandigheden, geen wet
houders zetel te aanvaarden.
Omtrent de houding der fractie voor
Dinsdag verneemt het bureau nog, dat de
S. D. A. P. voor de bezetting van het col
lege geen enkele verantwoordelijkheid zal
aanvaarden en aan de straiming niet deel
zal nemen.
Deze zelfde houding zal zij ook conse
quent toepassen bij een eventueele candida
tuur van den Heer Wïesseling.
Nader vernemen wij nog, dat de Unie Li
berale raadsfractie hedenmorgen 11 uur
vergadert om haar houding vast te stellen
in zake de wethouderskeuze, terwijl om
dien tjjd ook de rechtsche fracties vergade
ren.
Des namiddags 2 uur komen de vertegen
woordigers van alle fracties gezamenlijk
bijeen om verder overleg te plegen.
De kolen voorziening van Nederland.
In het jongste nummer van Ec. Stat. Be
richten wijdt prof. Is. P. de Vooys een uit
voerige beschouwing aan den kolennood.
Wij veroorloven ons het slot van de bedoel
de beschouwing hier over te nemen.
Komende tot de conclusies van de kolen-
positie van ons land kan geconstateerd
worden, aldus prof. De Vooye, dat, ondanks
de gunstige voorjaaraanvoeren, die den te-
genwoordigen toestand en zelfs het uit
zicht op den winter bevredigend maken,
een kotanachaarscbte In 't vooruitzicht blijft,
die tot een scherpen kolennood loan nade
den, indien niet een systematische en voor
uitziende kolenpoldtiek wordt gevolgd De
cijfers van den minister toonen dit direct
aan. Van de 1.775.000 ton, die aangevoerd
werden, kwamen er niet minder dan
1.197.000 ton uit België. De kolendmport uit
dat land staat echter reeds stop. Duitsch-
land leverde 288.000 ton, ddch hoe zal dit
in t' vervolg gaan? Engeland importeerde
hechts 178.000 ton, hoofzakelijk voordat de
tegenwoordige moeiiykheden in dat land
rezen. En uit Amerika waren de invoeren
111.000 ton met regeeringsschepen en 56.000
ton met vreemde ruimte.
De hoofd] ynen van het beleid volgen
wry wel logisch uit den toestand, waarvan
de verdere ontwikkeling aldoor nauwkeurig
vervolgd dient te worden.
Allereerst is het van groot belang, dat
de eigen Nederrlandsche kolenproduebie piet
alleen op peil blijft, doch zooveel mogeii.1'
wordt verhoogd.
De cyfers van dit jaar rijn niet geheel
bevredigend. De eerste helft van 1919 biyft
toch pl. m. 50.000 tan ten achter by de pro
ductie over denzelfden tyd in 1918. Hieirby
zy echter geconstateerd, dat alleen reeds
de maand Juli een belangrük herstel brengt
doordat de productie, vergeleken by die
zelfde maand van 1918, 46.270 tan gestegen
is. Het tekort sohynt dus al byiia inge
haald te zyn. Bovendien bestond er in de
eerste helft van 1918 een buitengewone
prikkel tot productie wegens het ontbreken
van eiken aanvoer in dien tyd.
Toch blijft er nog iets onbevredigends.
Van alle limburgeche mijnen zijn ex nog
twee in ontwikkeling, dat wil neggen, dat
de technische inrichting op eon gnoobere
dan de tegenwoordige productie berekend
is, n.l. de beide staatsmijnen Emma en
Hendrik. Door de verdere ontwikkeling de
zer mijnen moest zonder grootere inspan
ning der arbeiders de productie omhoog
gaan. Zoo leverde de myu Hendrik in de
eerste helft van 1919 zeker 00.000 tan meer
dan in dezelfde periode van 1918 eoi toch
komt dit In het eindcyfer der totale pro
ductie niet tot uiting. M. a. w. wil ddt zeg
gen, dat by de andere mynen de productie
met datzelfde cyfer terugliep.
Er is daarom alle reden, dat aan de
Limburgsche productie de volle aandacht
biyft geschonken. Van den aanleg van
nieuwe mijnen wil ik thans ndet spreken,
daar dit een nog verder reikende kolenpo-
litiek betreft dan hier aan de orde is.
Wel zy nog vermeld, dat bruinkolen en
turf volstrekt niet als reeerve-hnandstoffen
uitgeschakeld kunnen zyn, ook al moge er
in dere maanden eenige malaise zyn waar
te nemen.
Wat de aanvoeren betreft, blijft de ver*
schepingskwestie der Amerikoansche ko
len steeds zóó bezwaarlijk, dat de Engel-
sche en de Duitsche leveranciers zeker niet
uit het oog vertoren mogen wonden. Van
onze gunstige ligging en de gunstige gele
genheid onzer transportmiddelen moet on-
getw'yfe'd elk gebruik gemaakt worden, dat
d« omstandigheden zullen toelaten, tenein
de vooraan te staan by de te verwachten
hevige concurrentie op-de Lmportmarkt En
mocht hot komen tot een internal tonale re
geling van een wereidkalenveirdeeljng, dan
zullen zeker onze belangen wan zaaldcun-
geUng van een wereirkotenvordoding, dan
De tegenwoordige gunstige kolen positie
zou stellig voor ons land een biyvend na
deel zynr indien die ons er toe bracht om
in te slapen by het dreigend gevaar.
In olie landen, waar het wereldkolente-
kort thans al* een scherpe nood en bedrei
ging wordt ondervonden, zal men aich tot
het uiterst* Inspannen om uit de moeiiyk
heden te geraken. Beseften wy niet, dat
ook wy mee moeten doen, dan zouden wy
al heel gemakkelijk een leegte) pot vinden,
wanneer onze reserves opgebruikt zullen
zyn.
Want het wweddtekort is niet te looche
nen en het zal naar alle waarschyniykheiA
nog langen tyd zyn fatalen invloed op het
heratol van de oorlogsverwarringen biy-
ven uitoefenen.
Hulde aan de eskadrons wielrijders.
Toen in de eerste dagen der mobilisatie
Week, dat na vorming van de cavalerie-bri-
gade nog veel personeel der cavalerie over
compleet en ter beschikking was, zyn daar
uit met spoed afdeelingen wielrijders ge
vormd, de z.g. erkadrons-waelryders.
Gedurende de mobilisatiejaren hebben
deze eekadron-wièlrydera aan de hun' ge
stelde verwachtingen ten volle voldaan, en,
behalve als een groote versterking van de
cavalftrie-brigade, veel diensten gepresteerd
by de beteugeling van den smokkelhandel,
by de graancontrole, de mijnwerkersstak i ng
en by de overneming en verzorging van
Belgische en Fransehe vluchtelingen.
Ter vereeuwiging van deze huzaren-wiel-
rydears heeft de heer Hoynck van Papen-
dracht een schil dor\j vervaardigd, voorstel
lende een geveehtsepiaode. Ddt schildery
hehben de officieren aangeboden can den
generaal-majoor inspecteur der cavalerie,
die het heeft aanvaard en het een plaats
heeft gegeven in een cavalerist!sch milieu,
•het museum der rijschool te Amersfoort, al
waar het a*. Vrydagmiddag 2 uu> zal a-or
den onthuld. (N. R. CL).
Journalistiek en arbeidsduur.
- Door de redacteuren van de plaatselijke
bladen en de correspondenten der groote
bladen te Hilversum is, meldt het Hbl.,
tot den Raad het volgende adres gericht:
Ondergeteekenden, redacteuren en cor
respondenten van de achter hun namen ver
melde bladen, verzoeken uw college beleefd
eenige beperking te willen brengen in den
duur uwer vergaderingen, door als regel
niet langer dan 8 1 3H uur achtereen te
beraadslagen.
By het algemeene streven naar verkor
ting van arbeidstijd zal het niet mogelijk
zyn, voor de in -4*. journalistiek geëmploy-
den iete te beitelen, tenzy colleges als het
uwe, vereenigingën e. d. daaraan hun mede
werking verteenen. En waar het vaststaat,
dat ook journalisten eenige aanspraak mo
gen maken op niet te overmatigen arbeids
duur, vertrouwen zy, dat uw college door
een rationeele regeling van den du ut uwer
bijeenkomsten daartoe het zijne zal willen
bijdragen.
I>e Arbeidswet.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over het wetsontwerp hou
dende bepalingen tot beperking van den
arbeidsduur in het algemeen en tot het te
gengaan van gevaariyken arbeid.
Den Minister werd hulde gebracht voor
den spoed, waarmede hy zulk een veelom
vattend en doorwrocht ontwerp heeft inge
diend. Men gevoelde algemeen veel voor de
strekking en bedoelingen van het ontwerp,
al ontveinsde men zich ndet, dat er aan de
uitvoering bezwaren verbonden zullen zyn
en dat vele werkgever? er althans oanvan-
keiyk ernstige moeiiykheden door zullen
ondervinden.
Vele leden waren overtuigd, dat deze Mi
nister, dde een open oog toonde te bezitten
voor de nooden des volks, inderdaad de
rechte man is op de rechte plaats om te
bevorderen, dat <jo Bociale wetgeving zoo
veel mogelijk geiyken tred houde met dp
gewyzigde economische omstandigheden.
Op ddt gebied zoo meende men is nog
veel in te halen.
Verschillende leden koesterden zeer groo
te principieele en practische bezwaren tegen
het wetsontwerp.
Werd het e enerzijds eene wyze en voor
uitstrevende sociale politiek geacht mede
te gaan met de voorgestelde beperking van
den arbeidsduur, die ook in verband met de
tijdsomstandigheden onafwysbaar Bchyn,t
onderzyds werd betwyfeld, of de invoering
van de 45-urige arbeidsweek voor fabrieken
en werkplaatsen, op dit oogenblik althans,
wel in het belang van ons volk is.
Ook werd gewaarschuwd tgen de overdre
ven verwachting, als zouden door invoe
ring "an den achturlgen arbeidsdag stakin
gen geheel worden voorkomen.
Enkele leden achten het bedenkelyk den
arbeider in *yn vryheid te belemmeren,
zoodat hy niet méér naar believen over zyn
eigen tyd kan beschikken, en zy ontkennen
de noodzakelykhaid of wemscheiykheid van
wette'yk ingrijpen ten opzichte van den ar
beid van volwassen personen. Te meer zyn
zy tegen dit ingrypen gekant, nu dit ge
schiedt op zulk eene In détails afdalende en
dwingende wyze, als hier wordt voorge
steld. Zy hadden liever gezien, dat de taak
der oveilieid zich had bepaald tot het ver
kenen van wetteiyke sanctie aan beper/-
king van arbeidsduur, voortspruitende uit
wederzydsch overleg tussehen werikgever
en w*ritnamer.
Men achtte het uiterst moeilijk om van
overtieidswege eene redelijke grens te trek-
Iron voor deu duur van den arbeid in on
derscheiden bedryven, die ieder op zichzelf
op verschillende leest bebooroa te worden
geschoeid, wil hun voortbestaan verzekerd
iyn.
Velen waren dan ook overtuigd, dat er
te weinig onderscheid wordt gemaakt tiflT-
schen arbeid en arbeid.
Afgescheiden van de principieele bezwa
ren tegen dit wetsontwerp, meenden ver
scheidene leden, ("at de voorgestelde be-
langryke vrkorting van den wc-ictiii in de
omstandighir.cn, waarin dè geheele we
reld en ook ons lanl op dit oogenblik ver
keert, niet wel verdedigbaar is. Zy zou al
leen dan aannemeiyk zyn, indien de Minis
ter er in geslaagd was het bewys te leve
ren, dat van die verkorting niet eene ver
mindering van de productie em eene ver
hooging van de kosten van het staats- en
gemeentebeheer en van de voortbrenging
het gevolg zou zyn. Dit bewys is echter niet
geleverd en de Minister heeft zelfs niet ge
tracht hét te leveren.
Onder de leden, die wed erkenteiyk waren
voor hetgeen de Minister in het ontwerp
had gelgd, waren er ook enkelen, die toch
van oordeel waren, dat dit volstrekt niet
ver genoeg gaat. Zy wezen o. a. op het feit,
dat zeer gioote groepen van arbeiders bui
ten de wet vallen en dat zeer lange over-
gangstermynen worden toegestaan.
Een lid achtte he» verkeerd, dat men als
stelling aanneemt, dat vermindering van
arbeidsduur ook beteekent vermindering der
productie.
Wordt de arbeidsduur verkort, dan neemt
de cumulatieve vermoeiends in geiyke mate
af en blijft de arbeider op het einde van
den werkdag tot veel grootere praestatiee
in staat dan met een langdurigen arbeids
dag het geval is.
Dientengevolge ontstaat er dikwyiz geen
of slechts een geringe vermindering van
productie, als de arbeidsduur een redelyke
vertcorting ondergaat.
Deze meening werd door vele andere le
den geenszins gedeeld: Wel onderschreven
zy, dat niemand van de Regeering zal ver
langen, <lat zy zonder onderzoek zal afgaan
op het eenzyMig oordeel van werkgevers,
die geneigd zyn de somberste voorstellin
gen uit te spreken omtrent de gevolgen
van sociale maatregelen voor hun bedryf,
maar daartegenover getwistten zy de Re
geering het recht om zich by zulk een ver
strekkend voorstel als het onderhavige avn
de geopperde beswaren af te maken door de
uitspraak: „Steeds heeft de ervaring ge
teerd, dat de industrie zich zeer snel wist
te schikken naar de nieuwe voorwaarden,
waaraan zy had te voldoen." Wie heetf ddt
uitgemaakt en uit welke eiten is ditf geble
ken, zoo vroegen zy.
Dat de beperking van den arbeidsduur in
velo gevallen productievermindering mede
brengt, staat vast ook voor hen, die overi
gens dit ontwerp toejuichen. In sommige
gevallen zal productievermindering geleide
lijk zyn in te halen door aanpassing, routine
en intensiever wei-ken. Om dit zonder groo
te schokken te bereiken, zyn ruimere over-
gangstjj ilperken, dan wiek* de minister
voorstelt, noodzakelijk.
Waar productievermindering vaststaat,
in vele gevallen 10 h 20 r/c, keurde men het
af, dat de Regeering, niet tevreden met den
achturendag in 6 dagen, met een 45-urige
werkweek was gekomen. De sprong, dde
thans gemaakt wordt ,is voorjvele bedry
ven veel te groot.
Tegenover deze bedenking stond de mee
ning van anderen, die van oordeel waren,
dut hier ook aan ethische overwogingen een
zeer groote, zelfs een overwegende plaats
most worden ingeruimd.
Ten slotte werden door eenige leden nog
verschillende opmerkingen van meer alge
meen* strekking te berde gebracht. Ben ern
stige grief tegen de bepalingen omtrent het
overwerk is, dat zy in den vollen zin van
het w-oord onuitvoerbaar zyn voor die be
dryven, die tydeiyk lyden aan niet te voor
komen overmaat van werk o fdie plotseling
klaar moeten staan om ernstige stoornissen
in het bedryf van anderen zoo spoedig mo-
geiyk op te heffen.
(Reeds in een gedeelte der
vorige oplaag opgenomen).
UIT DE PERS.
Een keerpunt van het socialisme.
Prof. Is. P. de Vooys vestigt in „De Be
weging" de aandacht op een keerpunt van
het socialisme en de gevaren, waarin dit
zelf verkeert. Het productie-probleem werd
njl. voor het socialisme niet alleen de over
brenging van de kapitalistische in de socia
listische organisatie, maar, dooT het tydens
den oorlog ontstane tekort, ook het inhalen,
herstellen en verhoogen van de productie.
Bekend is, dat de plannen fier Duitsche so-
eialiaatie-commissde het staatsbedrijf ver
wierpen. Ook kantten de sociaal-democrati
sche leiders in Duitschland zich tegen «le
zg.n. Plan-firtschaft van minister Wissel 1,
en om dezelfde redenen: niet productief ge
noeg en niet socialistisch.
Waawhyniyk durfde de Duitsche regee
ring het niet aan, omdat een overwegende
stemming in het volk zich ertegen ver
klaarde. Zoowel de 'burgerij als de arbeiders
hadden genoeg van den dwang uit den oor-
logstyd: zy wilden vrijheid. Vryheid van
handel en bedryf, naast vrijheid van vak
beweging en staking.
De verwarring over het socialisatie-pro-
bleem is begrypelyk. Vooreerst en vooral
komt het voort uit dne byna onoploebaren
toestand, die voor de maatschappelijke
voortbrenging is ontstaan. De mijnwerkers
willen en kunnen niet meer zooveel kolen
voortbrengen als voor de maatscbappelyke
behoeften noodig'zyn en er is reeds een te
kort Dat is bekend. Maar precies hetzelfde
geldt voor andere bedryfstakken. Afgezien
van elke belooning, kunnen de bouwvakar
beiders met het tempo, waarin zy thans
willen arbeiden, ook wanneer zy allen aan
't werk zijn, niet zooveel woningen bouwen
als er geregeld joariyice noodig zyn. Zoo
ook de arbeiders in de kl eed ingindus brie, in
de machinefabrikage enz. Deze toestand
ligt verbolgen achter het verachynsel, dat
ais duurte wordt aangeduid. Wanneer er
niet genoeg woningen, niet genoeg klee
ding, niet genoeg transportmiddelen en
werktuigen voortgebracht worden, en bo
vendien de reserve, dde de maatschappij van
dat ailes bezit, uitgeput raakt, ontstaat er
duurte. Het tekort kan echter nooit wegge
nomen worden door uit oen groot staats -
krediet steeds meer geld te maken, en
ieder van dit geld meer te geven, als trac-
tement, loon, rente of wat ook. Bovendien
verdwijnt dit tekort niet dooi- den woeker
te bestryden en af te schaffen, een woeker,
die steeds van elk tekort profiteert. Alle
acties om loonsverhooging en om woeker te
bestraffen helpen evenmin als een onteige
ning en vordeeling der reeerve-hoeveelhe
den. Als eT niet genoeg voedsel, woning en
kleeding is kan niet aan ieder daarvan een
voldoende portie gegeven worden. Rn elke
poging om door technische verbetering de
productie te herstellen en op te voeren,
stuit weer af op een tekort aan kolen, Ijzer)
machines en transportmiddelen^
Herstel komt niiet van zelf doordat de ka
pitalistische door een socialistische produc
tie wordt vervangen, zoolang niet de so
cialistische productie meebrengt, dat er
harder gewerkt wordt. Dit behoeft niet ai-
tyd langer te zyn, maar er moet dan
krachtiger worden aangepakt. Voor deze
moeilijkheid Btaat allereerst en vooral elke
poging tot socialisatie, eene moeiiykheid,
die vermeerderd wordt omdat het harder
werken van de arbeiders uit hun rry«n
wil moet verkregen worden en niet door
dwang is op te leggen. De arbeiders zyn
niet bereid de loonslavernij van 't kapita
lisme te vervangen door een hardere slaver-
ny, al wordt die door de socialisten van hen
geeischt. De vryheid, die zy meereen ver
overd te hebben, zullen zy niet prijs geven.
Datzelfde verhindert ook elke poging om
een socalietische productae-organdsata'e te
ontwerpen. Want hoe dit probleem ook
gedraaid of gewend wordt, altijd komt
daanby de arbeklsverplichting in strijd met
het verlangen naar ekonomische vrijheid.
Bovendien wordt elke oplossing ten zeerste
belemmerd, doordat al te schoolsche socia
listen doel en middel van het socialisme
verwarren. Zy hebben al zoovele jaren do
onteigening der productiemiddelen gepre
dikt ey. aanbevolen, dat elk soort van ont
eigening van hen socialisatie is, zonder dat
zy zich afvragen, welke gevolgen goede
of kwade daaraan verbonden zyn. Een
merkwaardig voorbeeld hiervan geeft mr.
Troelstra in zb'n artikel in de Socialistische
Gids van Augustus j.l. Hy verkondigt daar
ongeschokt door de gebeurtenissen, het oude
program der staatsonteigening van alle
productiemiddelen. Maar dat beteekeat nog
geen socialistische productie. Het is een af
schaffing van het bestaande voortbnen-
gingsstelsel, geen opbouw van een nieuw
systeem.
Daarvan maakt hy zich af door de mo
gelijkheid te opperen, dat de Staat het be
schikkingsrecht kan overdragen aan: „pu
bliekrechtelijke of particuliere organisa
ties" ert wel onder „zekere" voorwaarden.
Ten opzichte van d/en ernst van het pro
bleem zijn dit woord én zonder meer,-theorie
waarachter geen practyk te zien is. En dit
blykt nog duidelijker, waar mr. Troeletra
kans ziet de volgende onvereenighare din
gen als een systeem voor te stellen: ar
beidsplicht eenerzyds en vryhekl van be
roepskeuze en staking anderzijds. Het moet
een toovenaar zyn, dde daarmede onder de
tegenwoordige stemmingen de maatschap-
PÜ op gang houdt en het tekort inhaalt, te
meer waar; een ieder een minimum inkomen
en een minimum loon gewaarborg moet
worden, zoo hoog dat hy er behoorlijk van
kan bestaa»,.
Mr. Troelstra Moest duideiyk de vrijheid
en het materieel besttym der arbeiders ont
zien; hy moest hen beloven, wat zy wensch-.
ten, maar ook thy heeft in geen enkel op
zicht een flauw denkbeeld gegeven hoe hy
dat zou kunnen inrichten om de beloften in
te lossen. Een ander voorbeeld van de be
denkelijke toepassing der vroegere socia
listische theorieën op de practyk van dezen
tijd, n.l. eene. toepassing, die geen oplossing
geeft, is zyn voorstel, dat ieder werkt te
gen een loon overeenkomstig het nut van
zyn arbeid voor de volksgemeenschap." Dit
Is eene andere omsohryving van het oude,
kortere en kernachtigere: „loon naar
werk." Maar voor dat loon naar werk be
stond een maatstaf, die deels al onderste
boven gegooid is, of die met steun der so
ciaal-democraten op zy gezet wordt. Van
daar dat er een andere omschrijving noo-
dig is. Maar er is ook een andere practyk
noodig. De vrije regeling van loon naar
werk verdwijnt, en iets anders, van boven
af geregeld, en onder den hyna qnweer-
staanbaren aandrang van de egalisatie
moet daarvoor in de plaats komen. Hoe dat
aal geschieden blijft in de mist. Maar voor
practdsche socialisatie kan het niet in de
mist biy'vern, integendeel moet het een
scherp en duidelyk omschreven stelsel wor
den.
Het socialisme, zegt schrijver dan iets
Verder, moet zich meer dan ooit afwenden
van utopische plannen, welker samenhagg
niet beproefd en in alle onderdeden tm-
derzocht en betrouwbaar gebleken is.
De brug naar de toekomst, die een, idea
list ontwierp, moet door practische inge
nieurs geheel omgeconstrueerd worden uit
de beschikbare materialen, betrekend en met
passende bekwaamheid uitgevoerd. Het so
cialisme heeft een igrootetr taak dan ooit
gedacht ia Het moet onverwacht reaiisee-
ren en Bcheppen, zoowel in rechtsbegrip
pen a's in organisaties en dat niet alleen
uat een woelige, verwarde en weerspannige
wereld, maar bovendien moet het de me
nigten redden tot een noodtoestand, waarin
zy zich nog grootendeels onbewust bevin
den. Kan het socialisme dat bereiken door
die menigten te misleiden niet beloften, te
volgen in hun onuitvoerbare verlangens, te
laten Icopen op wegen, die hen afvoeren
van di> groote doeleinden, te versterken in
gevoelens, die afbreken inplaats van op te
bouwen'
Aan het slot van het artikel omtleenen wU
nog:
De moeilkheden van dezen tyd zün zoo
groot, dat «iet alleen de oerloge-invloeden
in moraal en geest der aÜtedders terugge
drongen moeten worden, doch dat rif plaats
dienen te maken voer een werkelijke beaie-
ling. Zonder dat «al het ntat gaan. Zooder
dat kunnen de arbeiders niet» m kunnen de
leiders niets. Woordfn «Dn er genoeg ge
weest Geredeneerd en betoogd voor het so
cialisme is er al genoeg. Nu moet voorko
men worden, dat het dood gemaakt wordt
door het als een leuze en als frasen te la
ten wapperen boven legerscharen met an
dere dingen in hoofd en hart dan zwaar
wérk voor de toekomwt. Want dat is het
wat noodig ia, zwaar werk voor allen, voor
leiders en volgelingen. Dat is de waarheid,
die alken In bezieling verdragen kan wor
den.
aart.
Morgen in idem namkldagg zal by
•tig weder de gro
De E. L. T. A.
Men meldt uit Amsterdam:
gun-
groote Campronl-driadekker
vluchten ondernemen vanaf het E. L. T. A.-
terrein.
In het begin van de volgende week wor
den eenige Fransehe vliegtuigen op' de E.
L. T. A. veovyacht.
Naar wy
vermoede! yk
worden.
j rif.
J* l)
(rnomen zal de E% L. T. A,
September nis. gesloten
De A. N. W, B. en het luchtverkeer.
Er Is, schrijft g«n»raal Snijders, voorzit-jj
ter van het algemeen hlestuur van de E. Li'
T. A., wellicht in het maatschappeiyk orga-*'
niame geen machtiger ellement ter b*vorde4
ring van welvaart en ontwikkeling aan tqj.
wyzon dan het verkeerswezen. De geschie
denis der algemeene ïieechaving houdt ge^il
lyken tred met die van de varbetWing em
uitbreiding der verkeerswegen en verkeer»-^
middelen. Zy brengen menschen en volke»
ren tot elkaar ter uitwisseling vart
gedachten en van de voortbrengsel^
hunnen arbeid. Z(j ontsluiten oi
landstreken, openen nieuwe i
productie en voor afzet. Het he<
Intensieve zakenleven, evenzeer i
vemligc en innige gedariitenwisaelög tus
sehen de verst vertvyderde deetaft der
menschheid, zouden onbesfcaan haa| ztfn
zonder een verkeerssteljjfel van de lhpog-
ste capaciteit j
Een der edsoben, welke* de moderne geest
aan dat verkeerssiteisel öplegt, is die van
snelheid. Wy hebben achtereenvolgens zich
zien ontwikkelen het snelverkeer ©n -ver
voer te water, dat per sppor, dat per auto
mobiel. Zelfs van dat on^er water is door
de handel szeeboot „DeutaChland", de moge-
lykheid, zy het dan slechts voor uitzonde
ringstoestanden, aangetoond. Thans kon-
digt zich een nieuwe vorm van snelverkeer
aan: het luchtvertceersweoeli.
De groote beteekenis der E. L. T. A. is
vooral duidetyk te doen uitkomen, dat het
luchtverkeer als een der vormen van het
toekomstig wereldverkeer geen hersen
schim zal blijken te zyn. O, voorzeker, wy
«yn nog lang ndet zoo ver, dat het verkeer
door d© lucht kant en lrtaar nou zyn 'foor
onmiddellijke practische toepassing. Maar
wiq de E. L. T. A. bezoekt en aandachtig
gadeslaat, wat daar wordt geboden, zoowel
<U>or het tentoongestelde als door de prac
tische demonstration in de lucht, zal zich
relet kunnen onttrekken aan den indruk, dat
aldaar wordt bewezen: het volkomen mees
terschap in de vliegkunst, gepaard, aan
groote bertouwbaarheid der toestellen. En
hoeveel er ook nog moge overbiyven ter
verbetering, ter verhooging van veeiiigheid
en bedrijfszekerheid, het staat vast, dat
hier een grondslag aanwezig ito, waarop
eenmaal wellicht spoedig een nieuw
vértöeersstelsel zal worden opgebouwd.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 30 Augustus 1919.
De Reinigingsdienst over 1918.
Door vele bykomende werkzaamheden
mede tengevolge van de buitengewone tijds
omstandigheden, moesten de sproeiwagens
veelal des voormiddags blijven staan. Om
hieraan eemigszins tegemoet te komen, wer
den de hoofdverkeerawegen hetgeen mo-
lyk was door de werklieden om beurten
vroeger te laten uitrijden in de morgen
uren gesproeid.
Teneinde dit onderdeel van den dienst ge
heel tot zijn recht te doen komen, is uit
breiding daarvan met één paard en een
sproeiwagen noodzakelijk.
Getracht wordt steeds op zoodanige wyze
van de sproeiwagens gebruik te maken,
dat de straatvegers er gemak van onder
vinden.
De voor het ophalen van slachtafval aan
geschafte yzereu tonnen blijven uitstekend
voldoen. De volle tonnen werden op aan
vrage weggehaald en door gereinigde en
ontsmette vervangen.
B(j gebrek asm bMparatag geschiedt het
verwisselen der tonnen tot nog toe met
een handwagen. Deze wijze van verwisse
ling is echter zeer primitief en kostbaar.
Het aantal abonné's is dit jaar met 2
verminderd.
Voor het vernietigen van cadavers en af
gekeurd vleeech werd gebruik gemaakt van
en Gemeentely'ken verbrandingsoven aan
den Boschweg. In 1918 werden in dien oven
veriuetigd 10 stuka vee en pl. m. 1300 K.G.
afgekeurd vleesch.
Op~18 Juni van dit jaar werden boven-
dwn, by wyze van proef, twee paarden ver-
«etigd in de retorten van de gasfabriek al
hier. f
De urinoirs, 19 in getal, werden dagelijks
(enkele 2 maai per dag) gereinigd door
«en man, die speciaal daarmede is be
last.
By plaatsing van enkele dier Inrichtingen
is met het oog op de verontreiniging van
de openbare gebouwen gewen sch t.
De .hoeveelheid by den bettdienst aan
gevoerde aechschuur en aldaar verwerkte
afvalstoffen bedroeg in 1918 10111 M3.
Onder bet hoofdje „Crisiswerkzaamhe-
den" lezen wU o.
Als een gevolg van de schaarschte aan
vaste brandstoffen, werd ook deze Gemeen-
Tot he
om den
1 totaal 55889
te bet verstrekken van woirm water onder
de ingezetenen ter hand genomen.
Met het oog op de gemeente-financiën an
meor omdat deze 'maatregel als een tijde
lijke werd beschouwd, werden de by den
Reinigingsdienst in gebruik zijnde oproei-
wagereai 2 in getal voor dat doel spe
ciaal it gericht.
Ojn iet In vele andere gemeenten ge
volgde systeem, door n.l. met warmwater
gevuld wagens op voste punten te stotion-
neeren ook voor Gouda toe te possen, werd
niet wtonscheiyk geacht. Het werd beter ge
oordeeld om nlle daarvoor in aanmerking
komende straten, Het het oog op de wasch
by voorkeu* op Maandag en Dinsdag van
elke week, met de wagens te bezoeken.
Teneinde ook rekening te houflen met de
belangen van de waterstokers, werden voor
name] yk die wyken bezocht, wtoarin zich
geen water- en yuufneringen bevinden.
De genoemen proef om het publiek voor
het nemen van beden ook dee Zaterdags in
de gelegenheid te stellen tot het Ibetrekken
van warm water van gemeentewege, ito, in
verband met een te geringe deelname, mis
lukt. ju
De veld ingekomen verzoeken van het
pubkiek, oni op de waschdagen, van do ge
meentel ij kê warmwatervyorzienlng te mo
gen prrofitoetren, hebben voldoende aange
toond. dafl met deze door de gemeente ge
troffen mpabregelj.ijn een gevoelde behoefte
,n gemaakte kloeten en
exploitatie was het npo-
van het warm water te
...len op 4 ci
De afname
mers.
Nadat voor d<
Materieel* bescl
van schillen enz.
22 Juli vart dit
met het verzamel
schikte afvalstof
Een-dafl van dé verkreg
nevens alle ingozpmedde
don voor den kostprijs afgestaam
heer J. L. vah Jwjk, «Ke» tngef
door hem met hé^Geme«ntebeatui
gane overeenkomst^ met deze afytokyroduc-
ten, ten bfehoève van de ingezetene»]) dezer
gemeentereen aantal varkens heeft gemest,
tea-wyi déi rest vin de schitter, tefc bevor
dering van de melk- em vetvoorzaeming in
't algerifén aan diverse melkvee- en var-
kenmouders werden verkocht
Vtn bedoelde party varkens werden er op
23 December vant dit Jaar 65 geslacht en
onder d e-inwonera van Gouda gedistribu
eerd. j
Het afgeloopen jaar was ten opzichte der
exploitatie-uitkomsten van den Reiniginge-
ddenet, buitengewoon gunstig.
Voor dit jaar waren de uitgaven en ont
vangsten begroot op 38970.60 en 16290.
Ten behoeve van den dienst werd uitge
geven 57426.60 en ontvangen 40765,37,
zoodat de door de gemeente te dragen kos
ten 16661.24 beloopen.
Opgemerkt dient te wonden, dat onder de
uitgaven is begrepen 1500.voor meer
den* uitgaven aan arbeidsloonen, die het
gevolg zijn geweest van de cp 5 Augustus
ingegane loonsvertiooging; 1718 voor het
aanschaffen van een nieuwe sproeiwagen
en 1000 voor het aanknopen van een
werkpaard. Met deze. uitgaven, in totaal
4218.—, werd de dienst tusschentijds be
zwaard, aangezien daarop by de begrooting
niet was gerekend.
Derhalve moeten de geraamde uitgaven,
ter verkrijging van een zuiver overzicht,
met dit verdrag vermeerderd werden, waar
door het totaal daarna wordt f 88970.60
4218.— is 43188.50.
In werkeiykheid zyn dus de ontvang
sten en uitgaven overschreden respectieve
lijk met 24475.36 en 14288.10, zoodat de
van voor
een begin
kosten
de Gemeente
24475136 14288.10 is 10237.— be
neden de ramig zyn i
dragen
'5.36
De Commissie van Bijstand doet het door
den directeur, den heer J. P. Anemaat, op
gemaakte verslag aan B. en W. toekomen,
onder ïpededeeling, dat het geen aanleiding
heeft gegeven tot^byzonde» opmerkingen.
Ben woord van waardeering ten opzichte
'van het beleid en de toewydiing van den
Rirecteur en van de prijzenswaardige
plichtsbetrachting Van den opzichter en
verder personeel meent de Commissie haer-
by niet achterwege te moeten laten. De
gunstige uitkomsten ven de exploitatie van
den ckenst -over het jaar 1918, niettegen
staande de morijyko tijdsomstandigheden,
zijn voor een go-êd deel daaraan toe te
schrijven.
Ten slotte spreekt zij hare voldoening
uit over het feit, dat door d«o aankoop van
de noodige perceel-en aan de Vest alhier ten
opzichte van een
dienst een groote]
gedr'T).
(7i' verder Stadeofouww" 2e Blad.)
i hetere inrichting vnn den
e stalin de goede richting
Wetenschappelijke Berichten.
Draadlooze berichteu van Mars?
In English Magazine deelt de uitvinder
der draadlooze telegrafie Marconi mede, dat
hy draadlooze seinen heeft opgevangen, die
onmogelijk van een station op onze planeet
afkomstig kunnen zyn. Naar hy meent,
kunnen zy enkel en alleen van Mars of van
Venus komen. Het is dan deskundigen der
Marcom-Maatschappy onmogelijk geweest,
de teekens te verklaren. In verband daarniv-
de houdt men zjch wederom met het vraag
stuk der draadlooze verbinding met deze
beide planeeten bezig. In het jaar 1927 zal
Mars zoo dient mogelijk by de aarde ko
men; zal het .lan wellicht gelukken een
verbinding tot stand te brengen? Men
houdt het er voor„ dat de levendè wezens
op Mars ongeveer driemaal zoo groot zyn
als de bewoners der aarde, daar de zwaar
tekracht van Mars slechts een derde van
de zwaartekracht der aarde bedraagt. Men
moet er derhalve rekening mede houden,
dat de door de Marsbewoners gebezigde toe
stellen veel groctei on krachtiger zyn dan
de onze. Wy zouden dus allereerst tot
den bouw van vod gn otere stations moe
ten overgaan, waai van de werkingssfeer
feitelyk oneindig zou moeten zyn.
Tot zoover de uit Engeland komende
berichten.
Het vraagstuk \an het interplanetaire
verkeer is theoretisch heel goed op te los
sen. Licht- en warr tegolven planten zich
evenals de go) ren van magnetische en elec-
trische krachten, door de wereldruimte
voort en de laat to, ran de aon uitgaand,
veroorzaken op cnsec aardbol velerlei ver-
schynselen, zo «Is moederlicht, aardmagne-
tische stormen, en*. Nog dozer dagen heb-
1 is geweest
mers, blykt
Jie academie
astich-
Üaar-
rs tot
ben we gelezen \en de electrtoche golven, die
van de zon uitgaand op
brachten in telegru*f- en
dingen. Om doze voortplant
van het eene homoll'choom
te verklaren neemt men
wereld-aether bestaat di
waarvan de golfbeweging
Echter zou 'hot b yde d
gevangen golven rutA gaan
uitgezonden krochten, doch
te voorachyn geroepen trill)
dus in de een,te plaats m«
dat er levende v/ez*jiw cp
sterrekundigen hebben al 1,
gemaakt, dat Mars in veil
onze aarde gelykt en de I'
rel li senreef reeds: Deze
woestenij van dorre rotsei
Enj sedert heoüt men in d«
len op deze planeet hot w<
wezens gezien verntoedel
echter, 'zoocis lstehe h<
schynt' i aan te toonen.
vrhttg, of de zóogcnnaiade
nalen zyn.
Hoe ast men oer.» ovei
het bestann van Mar<
uit het feit, dat Jo Pi
wotenschappon npg
van lOO.wO francs
djö' een verbinding ito t dJ
te breögou. Efen lui
al eens vooi gesteld,L
i vorm van wiskundig
ten. Zyn redtneering
ie re op Mars ?y»l, zi
reema&l twee isifie^j
dan qok toet t
vai) Pyth|-~l
eigen drioh|i
lusa gelyk u
de boidej recht)
dys büv. goolrtap;
van, Pytlgbgoras
'zoudettijie MAvébewantrs 1
wonlen$|tn tót eikair izeggi rtï;'A3p c«e an
der? jfnfneet pevindoi fich oówgvezenB, die
als ,M|f bewerktuigd ,*ynj ARn mistehien
zoudénwü ej- aan 'itacvoegenil'/öjn zjj pos
zoovti in Dato? Mara1 ten gevlokte vah den
groot|ton afsfand fki aeion]wnder|afge-
jcoeld [jÖq dan onze mMm de, JHAva!6 ontwilt-
wel niét gekomen,
zag, dat zelfs ma Je irhefppte mstnipii
ten dergel yke ftguien door de Marste
ners niet waargenomen zouden kunnen wor
den. Ho* dicht Mars Je aarde ook nadert, er
biyven toch toiya nog zoowat 57 millioen
K.M. tuSschen bcido planeten liggen, een
'afstand, waarvoor een geweerkogel 4 jaar
noodig zou hebben om af te leggen. Ook
zou men geen lichtglans kunnen geven,
sterk genoeg ra door «ie Marsbewoners ge
zien te worden; onze technische hulpmidde
len zyn daarvoor ten eenenmale onvoldoen
de.
Zou nu echter ue draadlooze telegrafie
uitkomst geven Dc grootste afstand, waar
op draadlooze telegrammen nogWuidelyk
opgevangen kunnen worden, isrzoowat
200.000 K.M. Het station te Naueh heeft
nomelyk al golven uitgezonden, die op
Nieuw Zeeland vrerden ontvingen. Daar dè
golven van Naoeu tot zich paar alle rich
tingen voortplanten, dus ook in tegengestel
de richting, moet Sta i iogely'Vheid bestaan,
om de aarde heen draadloos te kunnen te-
legrafeeren, want de evenaar is 40.000
K.M. Voor den oorlog heeft zelfs het voor
nemen bestaan op den plek van Teneriffe
een 14 K.M. lang) zenddraad op. te richten
om den geheelen aardbol te kunnen om
spannen met ccn di&ndloos signaal.
Intuaachen, van 40.000 tot 57 millioen
K.M. is een heelo sprong Voorloopig be
staat er weinig kan», dat wjj zulk een af
stand zullen kunnen omspannen met draad
loos uitgezonden energie en of de Marsbe
woners het al zcover gebrant hebben, mag
eveneens betwyfiid woiden.
LANDBOUW.
Haveroogst.
Met het binnenhalen van den haveroogst
is men thans in vollen gang. Over het al
gemeen is deze oogst niet tegengevallen,
evenals de rogigeoogst. Evenwel is de ha
ver veel rijper binnengekomen; met het
binnenhalen der rogge waren sommige boe
ten zeer vlug, by enkele») wwi het nog lang
niet" ryp.
De pryzen der haver zyn thans veel min
der dan vorige jaren. Waar verleden jaar
op publieke veilingpn nog ongeveer tot dui
zend gulden per B.A. west! betaald, be
droeg dit nu den taatsten tyd 500650.
Wel is hierby in aanmerking te nemen, dat
over het algemeen pryzen der oogst-
vruchten wat zyn teruggeloeptm. Het weer
van de laatste dagen heeft veel bijgedragen
om de haver zoo droog mogeiyk binnen te
krijgen. De boeren klagen dan van het jaar
ook niet over de haver en rogge, de laatste
was zéér overvloedig.
KUNST.
Een artisten-huwelyk.
Muj. Annie van Ees, do bekend* aetrtce
van hot Hofated-Tooneri, ia ondertrouwd
met haar dh-eoteur, den' heer Oor van
fier laigt Meftwe*. Op 15 .SeptomW a*.
•reden zij In het hu wel ijk
ADYERTENTWN
Op een machinale Borstelhoutwerk-
fabriek
kannen tegen flink loon nog
een paar
speciaal met booren bekend, ge
plaatst worden. Aanbiedingen onder
no. 3814 Bureau Goadtche Courant
Markt 81. 3814 14
;i794
RO
ondar «llraotia «an A. TU8CHIN8KI
Znai i^ivug d.r d.monitr.tl. It uar. Miia(i| imn, 10 v«r.
Dtjuellde ylUStaifc^h «lillen iTemonilrooren, dia op da K.LT.A. eérlogan babhan.
jjBrast ophaal van 70 popaon
idscht Storniiïogtl Luitenant VER8TEEBH zal »ll«|*n.
foaia word an besphanan mal zaakllohtan
i| val. da Nadarlandaoha Marino.
3«ii COOLSINGEL 17 van 10 tot 1 uur. m
PRIJZEN DER PLAATSEN la raaf f 1.501 2e ranf f 1.-1
3e ranf f 0.60, met inbefrip itedelijke belaatinf.
Dei. week el. hoofdnummer: DE ENORME SPORT- RN KRACHTFILM
Een film In hat zoo golltfde Wlld-wast gonro.
In de hoofdrol dn beroemde Amerikeanfche bokaer
WILLIAM S. HART
OVERTREFT do bokondo WILLIAM RUS8EL.
pT Dl AMIRIKAAN8CHI MACI8TK.
Top HET TOONEEL-. de Utoemde
ic Prof- MULLBN8 uil AmMt^dam. "Mi
HOFPRE8TIDIGSTATEUR.
Vereerd met de medaille van H. M. de Koningin.
Experimenten op het gebied der hoogere Magie.
- ONTHULLING VAN HET SPIRITISME. -
Laahenl - Lachanl
DB OBDRBSSEBRDE POSTDUIVEN ENZ. ENZ.
8802 Explicatie JULES RINt (10
tag«a ip.tprljz.n i eont.nl. 0*" Zit U Etalage. "WE
A«u do ETALAGEWEDSTRIJD dn.1 te nomen met oen
onoogeiyk gerepareerde of half versleten vloer goeft m
•Iceht eentr
is het idetsl voor den vrlnkelier. Machinale afwerking in den
kortaten tfd. 3610 <0
BLEEKERSSINBEL 13, GOUDA.