Vidtrlandsoh Historisch Volks
feest te Arnhem.
ui.
w -
tuinbouw.
Trlpfraflsrb WVcrtarieM.
De Siirand*^
Toco to April de wei op dea eobturi-
gm workday wm jutugauameu, word do
rsod van -km*. befart met het someortel
lea van de reglementen vöoc de openba
re sdmtatartraflle, uoodig voor de verschil,
lende flSusfcrteen. Het StaaMbl&d publi
ceert hod en «te een*e twee reglementen,
uJ dat voor do graOrahe vakkraendat
voor het hulden- au leerbedrijf.
OOSTENRIJK.
S p o o r w e g t a k t i» g.
ia Oostenrijk \n de npoorweg^taiiuig uit
gebroken. Hei geh«*4e v«wke<* 9p het
Zukterepoor (dost tengervolgo van een al-
guneena staking van hot personeel stil.
\a«c do b.aden meiden heelt hot p«irso
neb! van de etaatsmporen besloten de be-
«lifwing over deelneming aan d» staking op
de Zulderepoor uit te stellen tot 10 Sept.
IntuHrteheu wordt niet de regeering
derhandedd.
Alleen de trejju-u uiet levi-nnntiddeieii
pen De steking is tegen het adlvlen van
de voormannen dar vakvereeniging l»e-
gonnen
Op het OQgembldk onderbbodefen, do di
rectie va de ZnldersfKior en het ministe
rie van verkeer met «le statkingsIddieirH.
Naar verluidt zuilen aan het penroueel
duurtebijatagw» worden toegekend.
Hot verkeer op de andere spoorwegen
te nog normaal en men hoopt dat daar
niet gestaakt zal worden.
AMERIKA.
Do ik i 111 o n n a i n-j o u r it a 11t.
Er zijn weinig jmimkiloten die ndlflon-
ualr worden, maar eer nAtliaimair die
iournafist wordt ia toch ook een zoW-
zahndiaid "Natuurlijk helpt Amerika on»
san dat unicum.
I orneHus Vtantanbity d« zootw van go-
uerasl Oornohus Vond «feilt heelt de ge
noegens Van| het seizoen te Newport den
rug toegtdteend en is In dienst/ getreden
van de „New York Haralld" als1 jongste
reporter op oen «Mark* van 5 per
week, «kis f'MO per maand.
tn zijn «ollfcftaticbrtiW noemde hij de
redenen die hem er toe brachten zijn
dnyisten W* gaan wijdiv aan de Koningin
d«- Aard© en We kuamn de verleiding
nh-t weerstaan dit voor «ton journalist zoo
vleiend «chkijvea, getuigend van de waar
deering die afthaosi oen mflllioniiair voor
het JournalUravak heeft, hier over te
nomen.
i, Ik wil reporter wortten omdat Ik de
journalisten hob loeren kennen als de
geestigste, vlugste, lovendlgme, helderste
mannen dia ik ooit hebortnmet, In Frank-
rijk («le hoer Vanderbilt was chouftrar
van zijn vader, die een Ainerikaauw-he
«tvisie aanvoerde) heb ik bevonden, dat
als er eenige opdracht moest uitgevoerd
worden «He Initiatief en vindingrijkheid
vereisohto, d«v.e hasiet aldjd aan «en oud-
jotirnalist weol gpgpvra."
Wij zija het natuurlijk vofkomen mot
«Ier schrijver eeno, maar morten, zonder
don he«r VanderblLt onaangenaam te wil.
im zijn, er tooh «ven dent nadruk op
vetigén dat men pas1 ee«n goed journal'st
kan zija als men "W de door hem ge
noemde schitterende eégenstaihappeii in zijn
persoon raneenrtgt, «kxih dat men ddo eigen
schappen nog niet zoo maar erlangt, als
men zWi opfgMt voor de jouirntiiétiek
En «jat Hchijnt de „New York Herald"
met ons eens te zijn. Althans, al» het
blad den jeugdigen journalist loon naar
werket geelt. Want honderd dollar Lu de
maand I is In Now Yank. n. rtcfltfjntj©.
Hoover uur huis,
jie< bericht, dat de Amerikaansche le-
venwnldfleftrioorijttroleur Hoover „votvteefldfe.
Utar'' van E»iropa zou blijven, is on-
jul«i Hij Ih van Parijn: naar loonden ver
trokken au scheept zich Zaterdag naar
Amerika ia, waar hij weütPr eeovonrilg
parlksuller wordt.
Sedert Fehniaki 1,1 had hij voor een
waarde van 500 mlULotei dollar lewew-
méddedeu in Europa gedistrttiueerd.
De enkele mlliioencu winst, welke op
de* verkoopprijs der lev«n«nlddelen ge
maakt warden, sullen dienen om de kin
deren der geallieerde of neutrale landen,
dlo er het ejleodlgst aan too zijn, te hel
pen.
Donderdag was de groote dag van het
Vaderlandsch Historisch Volksfeest.
Te 7 uur ia den morgen vingen op het
terrain aan den Doelensciien weg de gnoote
taloatschieterswedstryden aan, die tot 11
uur in den morgen duurden. Intuaschra wa
ren op den Waterberg verschillende folklo
ristische demonstraties begonnen, bestaan
de uit handboogschieten, tromalaan en
tromroffelen der oude schuttengilden,
prjjiechieten, fconingschieten, schieten met
pyi en boog op de gaai en hei doel, voorts
beugelen, midwinterblazen en schieten met
den voethoog op de gaai, o. a. door het St.
Joriafilde van Noordwijk. Ook werd er met
deal kruisboog geschoten. De oude boog
schutters waren dus wel in hun element en
hebben van hun liefhebberijen volop geno
ten. Voorts is er een wedstrijd gehouden in
hei vendelen mi is aan St. Joris gelegenheid
gegeven dea draak te verelaan.
Voorts ie er een Wedstrijd gehouden in
kei vendelen en draaksteken. Natuuriijk
hoeft St. Joris daarbij den draak versla
gen en gelegenheid gekregen zijn „achoone"
weg te voeren.
In het zoo schitterend to midden van
zwaar geboomte gelegen openluchttheater
werd een demonstratie gegeven aan de viar-
veemen der Alkmaarsche kaasdragers. Deze
verwerkten daar 400 Edammer kazen op de
wijze, zooals dat in Noord-Holland gebrui
kelijk is. De kaasdragers in hun witte pak
ken met breedgerande atroohoeden toonden
hun bedrevenheid in het kaoawerp»
-rangen en het stapelten op de bum es, die
dan fluks aan draagriemen werden wegge
dragen.
Zoodra was deze demonstratie niet ge
ëindigd, of de Markers kwamen op, om
aanechouwleijk weer te geven op wrtke
wijze de Markers in vroeger tijd bruiloft
vierden en welke ceremoniën er bij een
huwelijk plaats vonden. Deze in Marker
ld eedor dracht uitgevoerde vertooning
ouden styd, was alleraardigst. Het brui
loftsmaal, waarbij ieder der aanzittenden
boel genoegeljjk met deozelfden lepel uit de
kan met lekkers hapte, wekte algemeene
hilariteit. De plechtigjhied, die door het
Marker fanfarekorps werd opgeluiaterd,
werd beoloten met het zangen van een
psalm door de hrufloftegaaten; die bruid
en bruigom in hun midden hadden geno
men.
Onmiddellijk daarna betraden de leden
der Zaantandsche vereeniging „Bogarei
het open-bo<xneel om een opwoering te ge
ven van „Het Oud-Zaansch Hmilofsfeest",
bewerkt na het naspel van „De bloem van
Zaandijk", dramatische schets van J. 0.
Honag en C. van der Zeyde, uit de jaren
1793 en 1794. Üe®e Zaansche dames en hee-
nen, 60 in getal, waren gekleed in zeld
zame en kostbare costuums uit dien tijd,
welke door vele Oud-Zaansche familiea
daarvoor ter beschikking zijn gesteld. Deze
voorname en kleurige groep van Oud-Zaan
sche volksdracht wtó tot ita de klei hu te dé
tails verzorgd. Alleen voor het zetten der
ingewikkelde „Zaansche koppen" waren vyf
dames meegekomen.
De opvoering was bijzonder interessant;
de instrumentatie paste volkomen m het
Iqader van het stuk. Met gratie wisten de
dames de fraaie costuums te dragen, het
spel was los en zwierig, de menuet-dansen
werden met elegance uitgeroerd, waardoor
er een zeldzame charme van uitging.
Dte dames en hoeren uft de Zaanstreek,
die Dinsdag- en Woenwlagavond reeds een
opvoering gaven in den Stadsschouwburg,
hebben ook in het openluchttheater den
reusactig succes behaaldDe vele duteen-
den en duizenden, die in en tan het open
theater plaats hadden genomen, hebben de
Zaansche dames en heeren enthousiast toe
gejuicht.
Naar het comité ons mededeelde, zijn
Donderdagmorgen meer dan 25.000 entreé's
verkocht voor dten Waterberg.
De groote Folkloristische optocht,
De groote folkloristische optocht w»b
het moment van den dag.
De heer D. J. van der Ven, de algemeen
leider van het Vaderlandsch Historisch
Volksfeest, heeft in Januari van dit jiaar
diezen optocht aldus gekarakteriseerd: „een
folkloristische optocht, die, in alles ver
schalend van de fraditkxneele historische of
allegorische oprbochteo, een beeld aal ge
ven van de volksvermaken, de verdwijnende
volkszeden en -gewoonten ,4» den goeden
ouden tijd", en verder „een optocht, dia
als een luisterrijke ommegang een beeld
geeft van het oude volksleven, van het
volksvermaak, de volkszeden en -gewopn-
ten, de volkskunst en de volksnijverheid."
Welnu, dene gedachte van den heer Van
der Ven is volkomen toit uiting gekxxmen.
Die optocht, welke gisteren van den Water
berg door Arnhem's straten is getrokken,
is inderdaad geweest een luisterrijke illu
stratie van bet Nederlandsch volksleven
van vroegèren tijd.
Het comité heeft zich. tot in details be
ijverd om alles bijeen te brengen wat tot
de folklore van ons land kan worden ge
rekend. In een lange, kleurige stoet vol af
wisseling iB het echte Oud-Nederland langs
on» getrokken, zooals het in de geschiede
nis bekend is, of wel aooals het nog als een
symptoon van een verleden tijd zich voor
doet. Voorafgegaan door een militair es-
core en militaire muziek, trokken achter
eenvolgens 108 groepen voorbij, samenge
steld uit alle detelen van het land, uit het
hooge Noorden zooWel als uit het Zuiden,
Oosten en Weeten. Voorop ging een stan
daardrijder eener platteiandaschuttery met
den oudsten aanwezigen standaard. Het
schuttershart zal trouwens wed bij menig
een zyn opengegaan bij het aien vj zoo
veel glorie uit den schutterstyd, m> ver
schillende afdeelingen als kranige i tal
ken onder offdcierscommamlo met de scuut-
tersmuziek in den optocht met flank n pas
mee-marcheerden.
De tweede groep werd gevormd do»>r een
oude statiekaros, waarin onder de n ige
eerbewijzen van bet uitvoerend comité de
vier schutterskoningen plaats namen, die
in de nationale wedstrijden de jiryswunmeirs
van heit Twentsche klootschiebersgikie zijn
peworden. In volle staatsie-Weeding met
lepluimden steek troonden zij daar in al
hun. schutters-groatheid. Een groep hoog-
waardigheidsbekleeders der overwinnende
tilden volgde de karos in andere staatsie
koetsen en te voet en dan kwamen «ie vele
kruisboogschutters uit Limburg in hun
fraaie oude costuwra» die nog steeds in
eere worden gehouden.
Limburg deed zich reeds by het begin
van den stoet vertegenwoordigen door een
oranje banderol met het opschrift: „Lim
burg en Nederland één". Waar dat ge
schiedde, gevoelde Zeeuwsch-Vlaanderen
zich mede gedrongen „Zeeuwsch-Vlaande
ren by Nederland" wyd uit te doen dragen
voor de groep merkwaardige boerenwagens
waarmede Zeeuwsch-Vlaanderen in (lezen
optocht uitkwam. De Zeeuwsch e boeren
deernen, die in hun typische costuums met
fraaie kappen de wagens „bemanden",
zwaaiden met de handen en brachten luid
ruchtig hun groet aan de menigte, die
overal rijen dik langs den twee urigen lan
gen weg was opgesteld. En ze hadden
succes daarmede, want overal werd hun
groet met blijde hoera's beantwoord.
Wy hebben veel galden langs ons zien
trekken, de draadstekers uit Beeael en „de
Ifeakwurst" uit "Boxmeer, allerlei eigenaar-
zorgde voor de vermataiyke
groep. Sittard heeft «en Ma.rotte-club, die
ieder jaar het vastenavond in eere houdt.
Prins Carnaval met zy'o pierretbee en pier
rots en zyn verdere staf waren naar Arn
hem getoogen, om te laten zien dat het
camajral nog niet uit den tyd is. Op de
bels in Musis hebben deze marotten zich
al duchtig geweerd, in den stoet hebben zy
hun naam niet minder hoog gehouden,
Meel toevallig hield de optocht een oogen-
Mik «til voor de H. y. S. voor meisje
waar het Comité op het breed© bordes had
plaats genomen. De Ma.rottenclub kwam
juist voot dat gebouw halt te houden. Dit
was het sedn voor de pdeTretjes om door
de menigte heen te breken en het comité
stormenderhand te veroveren door alle hee
ren een voor een om de» hals te vliegen
en geen hunnar was zoo goed of hü moest
meedoen aan een runde dans, wiaarhy de
muziek onmiddellijk het Ldmburgsch volks
lied inzette. Hiet was enthousiast en allen
vonden het verbazend leuk.
Het Comité nam onmiddeliyk revanche
op de Limburgers door als contna-atbentie
alle maroten op gebakjes te onthalen,
't Ging aJtoa buitengewoon joviaal en pret
tig.
In den optocht gingen talrijke aeldzame
wagens uit alle provinciën, bruilofastoeten
uit Groningen in bengelsjeezen, met echte
Groninger raspaarden, uit Drenthe in huif
wagens, wagens, die de voortbrengselen
torsten uit der provinciën afzonderlijk en
zoovele andere, di« wy niet alle afzonder-
1 ijk kunnen memoreer en; de gewone
Utrechtsche kaasbrik ontbrak er zelfs niet
aan. Twenthe's platteland, Lonneker, was
mede vertegenwoordigd en vertier Ootnw-
sum en Hin<leloopen en Giethoorn en Stap
horst, niet al de merkwaardigheden, die
aan die streken eigen zyn. Br was ook een
merkwaardige collectie Pialmpaschen-typen
op een wagen bijeengebracht, waardoor aan
het eigenaardige gebruik met Palrrxpascben
In verschillende landstreken werd herin
nerd. Volendam, Marken en Urk met zijn
muziekkorps waren natuurlyk ook miet hun
bekende kleuren in den stoet en de Zuider-
ziee-plaatsen waren daarbij mede vertegen-
wpordigd.
De Noord zeeplaatsen Noordwijk, Katwijk
en Scheven ingen zyn nriet achtergebleven
om hunne kleederdrachtem in den optocht
te toonen en de visachery die zoo'n groote
factor van volksbestaan voor die plaatsen
uitmaakt, werd op aanschouwdijke wijze
mede gedemonstreerd.
Als zeer bijzondere groep in dten stoet
mag wel worden vermeld het fraaie ge-
oostumeerde Zaansche gezelschap aan boord
van het prachtig bewerkte glazen trek-
jacht van den heer Crone te Amsterdam,
dat gepavoiseerd met de kostbare zijdten
vlaggen en sierlijkste wimpels uit de histo
rische schee pvaartverzam el ing van dten
heer Crone uit de 18e, en 19e eeuw op een
zteer groote wagen Werd. medegevoerd. Dat
jacht is een unicum en heeft historische
beteekenjs. In dit mileu was het een bij
zondere precLosa, die èn als zoodanig èn
om de in prachtgewaden gracieus gekleede
Zaansche schoonen bewondering wekt© en
luide toejuiching vond.
Wij moéten ons tot deze enkede grteep
uit veie zee#- intertessante van dezen op
tocht bepalen. Ze was in elk opricht zeer
bij zondter; ze Ja een historisch monument
dat voor de to«©ms* van zeer gfoote be
te ekemis zal Myken, bmdat veel moois uit
vroegere tijden bijeengebracht in het open
lucht museum, zal warden gewaardeerd en
waar de moderne tyd leed ijke bracht, terug
keer naar het vroegere mooie zal worden
bevorderd.
D© heer Van de Ven, de groote organi
sator van het Vaderlandsch Historisch
Volksfeest, die aides tot in perfectie heeft
geregeld, heeft- met recht mogen sprteken
van
EEN VREDESMONUMENT VOOR
NEDERLAND.
BINNENLAND.
dig© typen.
Htet Zuiden
NEDERLAN EN IjELGIE.
Geruchten omtrent een nieuw conflict.
Volgens de „Soir" hebben den taateten
tyd de Nederlandscbe autoriteiten verschil-
lende raaien booten in beslag genomen,
waarop de Belgische militaire overheid in
Duitschland. beslag had gelgd en die bij
haar doorvaart uit het bezette Duitschland
naar België, iyi Nederland werden vastge
houden, als gevolg van uitspraken van
rechtbanken, waartoe de Duitsche eige
naars zich holden gewend.
Met name 1 hebben de Nederlandsche
autoriteiten eteh Duitsche boot, die door de
Dutischems me^te naar Duitschland was
gevoerd en door de Belgen op den Rijn
onitdekt en in beslag wias genomen, hy dé
doorvaart naar België vastgehouden en
aan den Duitse hen eigenaar teruggegeven.
De Belgische regeernig heeft nu aan de
Ntederlandsche doen weten, dat er, indien
de boot niet binnen 48 uur is tetuggege-
ven, represailles zullen worden uitgeoefend
ih dien zin, dat een verbod van vetrok zal
worden uitgevaardigd voor alle Nedtertand-
sche booten, welke zich in bezet Duitech-
Land zoowel als in Beilgië bevinden.
Dte „Soir" juicht dezen stap von dten mi
nister van Buitenlandse he Zaken zeer boe.
Huldiging Generaal Snyder».
Gistermiddag half vyf had in de groote
zaal van het Hotel de Twee Steden in dten
Haag de huldiging plaats van den oud
opperbevelhebber van Land- en Zeemacht,
Generaal Snyder».
Dit comité had verschillende bydrogen
ver nam el d om den generaal een buldtebdyk
aan te bieden, bestaande uit een borstbeeld
van hem zelf en een fraai uitgevoerd al
bum behattepde de namen van de leden
van het comité en alle deelnemers. Welk#
twee gesclwmken hem gistermiddag over
handigd werden.
Talryke autoriteiten waren daartoe aan
wezig, o. a. de ministers jhr. Van Karne-
beek, De Visser en IJsetelstoyn, de oudr
minister Oort van «fier Linden en ört, de
w.n. Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht de luit-generaal Pop, de commissa
ris der Koningin in d© proiriuci© Zuid-Hol-
land, mr. baron Sweert» d© Land** Wy-
borgh.
De voorzitter van het comité, jhr. mr,
W. H. de Savornin Lohman voerde het
woord mi wee» er op, hoe de oud-oppterbe-
velhebber zich gekweten heeft van «ju
overweldigend zware taak. Spr. bracht dank
san leger en vloot, «oor alles vrat het die
jaren gedaan en geleden heeft
Krygsmanaroem in engere» rin, aldus
■pr. tot Generaal Snijders, hebt gy' niet be
haald. En toch, woaneeir de roem van een
veldheer niet gelegen ia fn het Moedige der
veldslagen, mjaar in de zekerheid, waar
mede hy zyn lager doet beantwoorden aan
zyn boe temming, dan hebt gU u dien roem
verworven, opdat gy met een ongeschon
den leger hebt pal gestaan voor de rechten
en de vryheid van een kleine natie en dan
mogen w(j naast God u danken, dat wy als
vrij volk niet zyn te gronde gegaan.
Spr. hood daarna den generaal zyn heel
ten is aan en een album, bevattende de na
toen van hen, die aan deze huldiging heb
ben bijgedragen.
Generaal Snijders aanvaardde het horst
beeld en sprak zyn groote dankbaarheid uit
voor alle biyken van dankbaarheid en hul
de hem gebracht De huldte aan leger en
vloot ondersteunde hy ten volle, omdat de
wyze, waarop het leger in dte afgeloopen
jaren zyn taak heeft volbracht, boven allen
lof verheven is.
Het borstbeeld van den generaal, 't welk
vervaardigd ia door den beeldhouwer mej.
G. J. W. Rueb tte 's Gravehhage, imponeert
onmiddeliyk door de aprekendte gelykem*.
Mej. Rueb heeft haar kracht Remocht «Loor
het martiale, dat de houdflng van gerieraal
Sfaydters kenmerkte, in den kop van het
beeld tot uitdrukking te brengen, waarin
zy zeer goed gedaagd is. De strenge ïyi
van liet gelaat met de toch goedige trek
ken welke het gelaat van gerieraal Sny
tiers kenmerken, komen im het beeld zteer
goed uit.
Het geheel toont den generaal als den
denker, den man met den vasten wil, die
wteet wat hy wil.
De houdihg is die-, welke de generaal in
den rqgel aannam, al. de «abel vóór hem,
berwyil hy met beide handen op het gevest
rust.
Het beeld ia in brons gegoten by Braafs
Koninklijke Fabriek van Mtetaalwerkten te
Delft en rust op een voetstuk van paliosan-
der hout, hetwelk tot opschrift draagt: C.
J. Snyders, Opperbevelhebber van Land
en Zeemaoht 1914—1918. Hert voestuk is
vervaardigd by H. Pander A Zn. te 's Gra-
venhage.
Huldiging van minister-resident
Van Vollenhoven.
Naar de „Maasbode" uit Brusstel ver
neemt, zullen alle Nederlandsche vereend-
gingen in België ëop 13 September een
grootse he huldebetooging houden voor mi
nister-resident van Vollerihoven. Aan dten
scheldenden diplomaat zal een MyVend
aandenken worden aangeboden, waarvoor
talrijke Nederiaaders ii> Beflgpë hebben bij
gedragen. In „Metropol e" zal teen groot!
feestmaal plaats hebben.
Invoer van koopwaren in België.
Naar het Consulaat-Generaal van Btelgië
mridt, is bij kou. besluit van, 9 Augustus
jj. de verplichting ingesteld voor d? in
België ingevoerde koopwaren, herkomstig
Uit Zwitserland, het Groot-Hertogdom Lu
xemburg, Spanje, Nederland, Döntemariten,
Zweiden, Noorwegen, Polen, Tsjeoho-Slowa-
kije, Duitsch-Oosteurijk om voorzien te rijn
van een „bewijsstuk van oorsprong". Dit
bewysstuk zal bestaan uit een verklaring,
opgemaakt door den verkooper, den kooper
of door een door deze beide personen aan
gestelde n en behoortyk gemachtigden der
den persoon en vermeldende, dtet de inge
voerde waar niet van Duitse ben oor
sprong ia.
De producten, vervaardigd door middel
vun grond- of bouwstoffen van Duitschen
oorsprong zullen niet als zoodanig be
schouwd worden op voorwaarde, dat, op de
geheel e waarde der gewerkte producten, de
waarde, welke hetzy dten Duitschen arbeid,
hetzy de uit Duitschland herkomstige
grond- of bouwstoffen vertegenwoordigt,
niet meer dan 25 bedraagt.
Deze bewijsstukken moeten voor gezien
geteekend zyn door dten te dien einde be
voegden consul of een daartoe a#u*ewe-
m persoon.
Zy zyn geldig voor een beperkten tyd,
welke op de bewijsstukken aai warden ver
meld. Dte tyd zal in geen geval twee maan
den mogen te boven gaan, binnen wtelken
tyd de verzending moet hebhen plaats ge
had.
Kunstmest voorzien! n g.
In antwoord op een vraag van een lid
der Eerste Kamer heeft die heer Van IJs-
selateyn, minister van Landbouw, Ny'ver-
heid en Handel, im zake de kunstmeotvioor-
ziening van den Nedertandschen landbouw,
het volgende medegedeeld:
Aangaande den stand der kunstmest-
voortiening van den Nedertandschen land
bouw in de naaste toekomst, kunnen de
volgend© inlichtingen worden gegeven.
Ten aanzien van don aanvoer van Ctuli-
salpeter kan worden medegedeeld, dat een
beperkte hoeveelhied Nederl. scheepsruim-
te hiervoor beschikbaar is. De mogeiykheid,
dat de importeur» zullen gebruik maken
van vreemde schepen, is niet uilgesloten,
doch zekerheid hieromtrent bestaat niet.
In verband met de neg aaanwerig© voor
raden bestaat de movei-yikheid, dat gro
tendeels in de behoefte aan Ohilisalpeter
zal kunnen worden voorzien. Omtrent den
aanvoer van andere stikstoflvoudemae
kunstmeststoffen bestaat géén zekerheid.
Alleen de aanvoel- ran een hpevetelhead
Norgesalpeter is verzekerd.
Ten opriste van den aanvoer van Thu-
maft^ lakken meel verkeert men in het ame-
kere. Hert is niet wsarsehyniyk te achten,
dst een voldoende aanvoer voor den a.a.
hrafst mogolyk zal rijn, ssngenien ia het
buitenland de productie verminderd u en
ook daar groote behoefte aan «leze hulp
meststof bestaat.
De vooruitzichten betreffende kalizouten
zyn, althans voor zooverre de toestand nu
kan beoordeeld worden, zoodanig, dat een
genoegzame aanvoer mag verwacht war
den.
De aanvoer van ruwe fee/aten, die als
grondatof moeten dienen voor de bereiding
van superfosfaat, gaat met groote moedlyk-
heden gepaard, in verband met het gebrek
aan Bcheepsruimte et» met de onger^elde
toestanden in de streken, van waar de ruwe
fosfaten worden betrokken.
De productie van superfosfaat hier te
lande ral dan ook ve«moedeiyk beneden Je
verwachting biyven, aoodat mede in ver
band met een te geringen aanvoer van Tho-
masslaVkenmeel waarschyniiyk een teko-t
aan fosforhoudende meststoffen ka» wor
den verwacht
De aanvoer van pyriet, noodig voor de
bereidi-g van het zwavel vuur, kan verte
kerd geacht worden.
Ik ben bereid, indl«n belangryke tekor
ten voor bepaalde artikelen te verwachten
zyn, daartegen maatregelen te nemen.
Er is slecht» een ebla/ngrijk tekort aan
fosforzi.urhoudemde meststoffen te ver
wachten.
Ten opzichte van superfosfaat zyn dan
ook de regeeringsbemoeiingen gehand
haafd, teneinde prijsopdrijving tegen te
gaan en zoo noodlg maatregelen te kunnen
nemen om een gelijkmatige vardeeling mo
gelijk te maken.
Gelet op den geringen aanvoer van slak-
kenrr«el worden thans geen maatregelen
getroffen met betrekking tot deze mest
stof. Mocht echter de toestand zich zoo
danig wijzigen, dat ongemotiveerde prijs
opdrijving van dit artikel te verwachten is,
dan kan alsnog worden ingegrepen
De melkprijzen.
In reehouderskringen worden volgens de
Tel. ernstige pogingen in 't werk gasteel
om den melkprys weer te verhoogen. Wél
werd in de maand Juni door 't zuivelkaa-
toor, waarin toen nog belanghebbenden van
alle, by de melkvoorriening betrokken ca
tegorieën vertegenwocudigd waren, de
melkprijs vastgesteld op 13 cent per Hiter,
af boerderij, doch sinds ook de afgevaar-
digdte van «km Bond van Melkveehouders
uit genoemd bureau trad, schijnt mm» ook
aan die zijde zadi van alle overeenkomst-
ontheven te achten.
Nu de Augustus-maand achter den rug is
en daarmede de melkproductie, welke in die
maand steeds hooger is dan ia Juli weer
een da'ende iy*n zal vertoonen, wy«t men
er van veehouderszyde op, dat «le ontvang
sten geen gelyken tred houden met de uit-
gavör.
0« k denadeelige gevolgen van hert mond
en Uouwzner wor«J«i weer tis factor ge
noemd, welke een melkprija-verhooging zou
wettigen.
Het plan zou zyn qun een uniformen
melkprys te doen vaststellen van 14% cent
af boeerdery, hetgeen een consumptieprijs
zou beteekeneo» van 20 cent per liter.
Uitvoer van schapen- en kalfsafritten.
In het belang van exporteurs wordt er
de aandacht op gevestigd, dat dpor de Ne
derlandsche Uitvoer Maatschappij uitvoer
vergunningen kunnen worden geëndosseerd
voor voorraden gezouten en bevroren scha
pen- en kalfsafvaMen.
In verbond met een beschikking van den
minister van landbouw, w»arby de uitvoer
van genoemde prodketen slechte tot uiter
lijk 90 dezer is geooriaofd, zulten de uit te
ralken consenten slechts tot dien datum
gëldag zyn. 4
Hooge re Handelsschool.
Te Dordrecht were! yisteren de Hoogere
Handelsschool geopend. Mr. J. van Droogc,
de voorzitter der Vereeoiging. dB© de school
in het leven heeft geroepen, schetste het
ontstaan der school en bracht hulde aan
het gemeentebestuur voor de ondervonden
medewerking. De burgemeester en de wet
houder van Onderwijl beantwoordden d«»
spr. en uitten de beste wenschen voor dec
Woei der school.
De school vangt woortoopig aan met één
klasse, die 10 leer'ragen telt.
De ex-Kroonprinsqe naar Nederlabd.
Naar vernomen wordt, vertrok de ex-
broorfprinses Oecilliiei, wfer kcxmst naar Ne
ef er land met haer twee zoons wy reeds
melden, hedenmorgen om 8 uur uit Char-
lotteriburg met een D-trein, waarin ee»
salonrytuig geplaatst is.
Haar kamt naar Weeringen schy'nt «eni
ge dagen uitgesteld te zyn.
Het conflict in het typografisch briirijf.
De commiome van arbitrage, dl© te
moeiiyzheden, welke in het typografisch
bedrijf zyn gerezen, uitspraak zal hebbe*
te doen, is ondankB het feit, dat by»a
ken dag van 's morgens tot 's avonds werd
vergaderd, gisteren niet met haar taak ge
reed gekomen, zulks wegens de groote in
gewikkeldheid der te behandelen kwestie».
De commissie hoopt thans een der eerst
volgende dagen uitspraak te doen.
My. tot Nut van 't Algemeen.
Aan de verkiezing van een lid ran htet
hoofdbestuur hebben 26 «Pepartemepiten
deelgenomen, samen uitbrengende 99 atem-
Mk
Op den heer J. H. H. Piccardt zjjo uitge
bracht 77 «temman en op prof. mr. J. Si
mon vpn (for An 22 stemmen.
Tot lid van bat hoofdbestuur ia dÉrholv©
e heer J. H. H. Ficoard* te Wit-
marsunv.
PoktiedlpVoma.
Op Duwdag 9 dezer aal te Utrecht het
^«riyksch examen aanvangen voor het po-
jjtaodiplomo, waarvoor zich thans 581 con-
«lidaten liebben aangemeld. Als voorzitter
der examen-commissie zal optreden «te heer
Joe. r*n Waning, burgemeester van Ouder-
kvrk a. d. IJssel ;als secretaris de hteg W.»
H. Koster Henke, oud-commissaris van
politie te Airisterdam, t© Harderwijk.
Het examen zal gehouden worden van
9—13 en van 1620 dezer.
De spaargelden der geïnterneerden.
In de Tel. treffen we een uitvoerig ar
tikel aan over het beheer van het zooge
naamde spaarfonds der Belgische geïnter
neerden.
De administratie van dit fonds, dat on
geveer 7 miUictn gulden zou bedragen,
bleek, toen de interneering eintiigde, niet te
«yn, zoitils te wel .rezen moest. De leider
de gep. kolouel-titulair Heshusius, had met
meiewe.lting van eer aantal Belgische
geïnterneerden, een beexhouding gevoerd,
die niet in orde wa» èn toen dit was ge
bleken, heeft Ie regetsring wel ingegrepen
en getracht «ie zaken behoonlyk te doen
loopen, uoch inen stuit nu op gnoote moei-
lykhe-len. Vooreerst moet men de reeds
naar Belg teruguekeerdr spaarders op
sporen, doch bovendien is kolonel Heshu
sius plotseling verdwenen en de familie
heeft vergeefs getracht zyn verblijfplaats
te vinden.
Inmiddels hoopen de moeaiykheden zich
op voor hen, die thans de zaken hebben op
te knoppen gekregen, moeiiykheden welke
nauw verband hou .em met de rente- en
koersvraagstukkenDe Telegr. meent te
weten, dat deze vraagstukken thans een
ernstig punt van studie uitmaken bij onze
Regeermg, terwyl verwacht mag worden,
dat de moeUykhedet» ten slotte overwonnen
zullen worden.
M. H. Gratama. t
Te Hummerlo, waar hy voor zyn gezond
heid vertoefde, is in den ouderttom van 58
jaar overleden de heer M. H. Gratama,
oud-hoofdredacteur de»- Provinciale Drent-
sche en Asser Courant
Het Dag. Bestuur van Rotterdam.
Het College van B. en W. van Rotterdam
heeft Woensdagavond vergaderd ter ver-
deel'ng van de functies; aan wethouder
Van Aalten Myft de zorg voor de finon-
ciëëin opgedragen; wethouder Stulemeyer
blyft belast met den Bu tg er 1 ijken Stond,
Armenzorg et» Levensmiddelenvoorzienteg;
nu. de Jong biyft aan Plaatselijke Wer
ken, terwyi de nieuwgekozen wethouders,
de heeren De Zeeuw en Heykoop twade>-
scheideniyk zullen optreden als wetihoudeiS
van Onderwy* en van Bedryven.
De vroede vaderen der Friesche gemeen
te HlaskerianAl hebben in een dezer dagen
gehouden Raadsvergadering met 7 tegen
3 stemmen het voorstel von B. en W. ver
worpen om het a najaar de karmis te
Jour© te laten doorgaan. Een «fier tegen
standers, de heer Bakker, legde te voren
d© vertclariqg af, dat, hoewel hy een te
genstander van de kermis wias, toch onder
protest vóór het voorstel zou stemmen,
omda/t hy dienaangaande een „bindend
mandaat" had.
Naar aazfledding van die omtrertt het
Radslidmaatschap gehuldigde averechitsche
idee kreeg de bedoelde vroede vader van
twee zyner coMega's te hooren, dat een
Raadslid zich niet mocht hinden", of voor
figurant spelen, maar voor zijn eigen
nie uitkomen moest. Bovendien gaf ée voor-
zitiier hem te verstaan, dat, wanneer hy
als Raadslid niet naar eigen overtuiging
stemde en handelde, hy in conflict met zyn
belofte en de wet zou komen. De zooieven
bedoelde op zyn hind end© mandaato'tiver-
küaring uitgeoefende critiek had tot ge
volg, dat de heer Bakker, in plaats van
„vóór" tegen het laten doorgaan der Jour-
ster kermis stemde. („Tyd").
De tweed© vrouwelijke wethouder.
Te Valkenburg is tot wethouder ««kozen
mevr. Ru yper»Erens.
Geen Hefkobbers voor een
wethouderszetel.
Te Spaarndam ks geen der raad afletten
bereid het weüboutferschop te vervullen.
Noch na herhaalde stemming, noch rra
Hchonsjng der vergad«ming voor onderling
overleg, noch op verzoek ran «ten burge
meester, vertelaarde rich een hunner daar
toe bereid.
De sterrenwacht.
Men schrijft uit Leiden aan de N. Crt.:
Aon de door den minister \an onderwys
goedgekeurde plannen tot reorganisatie
van de sterrenwacht is een begin van. uit
voering gegeven. Onder den directeur,
prof. dr. W. de Sitter, zullen twee adjunct
directeuren werkzaam zyn. Tot aljunct-di-
recteur voor de fotografische afdeeling is
benoemd prof. E. Hertzsprung, «'ie weldra
«jjn betrekking zal aanvaardén. Deze is een
Deen, thans verbonden aan het Art) ophysch
Observatorium te Potsdam. Hij behoort tot
de allereerste astronomen van Europa, ont
dekker o.a. van de onderscheiding «Ier ster-
r*P.1\n „reuzen" en „dwergen", en van ver
schillende nieuwe en verfynde methoden
van fotografische meting, en het is als een
groote aanwist voor de Universiteit en de
Nederlandsche wetenschap te beschouwen,
dat deze geleerde herwaarts komt. Voor ad-
Junct-direeteur van de afdeeling t'undaoien-
teele astronomie is nog niemand aangewe
zen.
Het aantal observatoren is tjdeiyk met
era uitgebreid; den heer C. ff rtln». Dr.
J. Wofcjer, benoemd tot lector in de ster
renkunde. sol tevens, onder don directeur
aan het hoofd staan van de theoretische af
deeling der sterrenwacht.
Luchtvaart.
De E. L, T. A.
H. M. di- KoninginrMïHxter txttocftf gite
ter en «le B.L.T.A., vecgeoold van ee» hol
dame, baron*1**-© viul Htereum
rau J»r«> Komnrheeren, jlir. mr. W. Röell
eu mr. 8 B. W. graal van Limburg &i-
ruin.
'H M. v or loefde gwuimeii tijd la hot
boofdgidxniw van «le teuIooiMtolling en bij
don stand van don Rljlcsddonsé voor /te
hicb*-aart, waar prof. van E verdingen de
gowenpohlH inlichtingen voraWro-kte.
H«4 aandëel, dal Den Maag in hothioht-
viirkoer zal nemen door de slticbting! van
oen vliegterrein op Ookenbugg, «bheon H.
kl bijzondere belMiggteUIng fcn te boeze
men.
E»*u groot aantal vliegeniers demooitireer-
lle welke vluchten door de KonflngHn-Moo-
dor ri¥© groote ingemomenbeld werden ge
volgd
Flco nletoffl-eieefl NedeT-
iandsch lioogte-reoordv
H xgeaat-vUcger van der Grlewl h«eft
naar w« iu de Tel. lea en, op 27 Aug.
ren fraaie lioogle-vlucht gemaakt.
Mirt een Nteupört tweedekker, voorzien
van 80 P.K. Irfrhüne-iöotor stSeg hij des
middags opn half vier op, Aaai het vlieg
tuig was bevestigd een zelirogifrireecende
baïogjraaf.
Jlvt weer was gunstig. Er word: een
hoogte bereikt van 0200 M In 1 uur en
10 minuten word «k* heele tocht volbracht
hoen oii terug. Tot 4600 M- was de tem
peratuur vrij goed, doch daarboven hal
bij veel last van de feite koude. Door
dc hevige koude was hij genoodzaakt op
6200 M. terug! te koeren.
Een dergelijke hoogte werd door «en
Ned«rlandsah vlieger nog niet bereikt.
De bekende vkicger van der Drift be
reikte inden-tijd een hoogte van 6100 M.
Sergeant va» Óer Griend heeft hot
voornemen Mmnen korten tijd een olflcice-
te poging te wagen om de nu bereikte
hoogte ten overstaan van een commissi e
van de KoninikHjke NaderiandÉsoye Ver-
eeedging voor Luditvaart aanmorkelijlc te
v«jr bet eren.
Zelfs hooft hij nog grooteoher plaui. Hij
wil trachten Iwrt woroldrocord te verbete
ren Jammer echt et, dal er geen zuurstof
apparaten/ hier aaivwezlg zijn om tat trach
ten dit record in Rolland te krijgon.
V l|i eg|drii»ondtrat'l es te
R otterdam.
Naar de N. R. Ot. vernoemt, zullen
a s. Zaterdag en Zoudlag door do hier
te la alle vertoevende afgevaardigden van
«ten ItaJtaaaisdhen Luchtvaartdienst te Rot-
téihlam VlfBgd«rtiiönstraileW worden gehou
den Het gemeentebestuur zat .laaojvoor
het terrein Woudesteyn afstaan. Er zullen
een vijftal vliegtuigen, waaronder een wa
tervliegltuig en de reusachtige ('apronl'.dii
van de E L-T.A welbelflmd le, aandeel-
m m«n. Bdbalve gewone VÓuohten en toe-
mi zullen ook pastragfer*vluchtan) met de
l'apron' wotrtlen gehouden.
Naar u»en verzekert, zijn er goede ver-
I rintetutetusi getrofleti, zoodiac men voor
een teleturstolling als bij de demomsrtraiies
van Zondag en Maandag niet bevreesd be
hoef! te zijn.
GEMENGDE BERICHTEN.
Weer een staking va* Gemeentewerklieden?
Naar de Tel. verneemt, zy'n te Amster
dam, met het oog op een tweede ver
wachten staking van federatieve gemeen
tewerklieden, alle verloven by de politie
ingetrokken en uitgebreide militaire maat
regelen gnomen. B. en W. zyn o.a. vast
besloten de tram te laten rilden.
Het is echter volgens het blad niet on
waarschyniy'k dat deze maatregelen pre
ventief zullen werken, daar de federatieve
bond de staking onverwacht «rilde doen uit
breken.
De eerste balkenlading.
Gisteren is met het stoomschip „Woens-
drecht" voor het eerst na vyf jaren weder
een lading balken uit Herva (Estland) in
Zaandam aangekomen.
Toevallig was dit stoomschip ook het
eerste schip, dat na het uitbreken van den
oorlog in die haven kwam laden.
Een belangrijke arreatat'e.
Drie weken geleden vond te 's-Graven-
hage een inbraak plaats, waarbij voor een
ton gestolen werd.
Het is gisteren, naar de TeL bericht, den
Haagschtn inspecteur van politie Emilh ge-
lukt met behulp van de Amsteidomsche po
litie onder leiding van inspecteur van Slob
be een viertal inbrekers te arresteeren. Op
<,e aangehoudene*» werd voor
60.000.aan effectoa gevonden.
De arrestatie werd gisteren op den Dam
gedaan en ging met groot verzet gepaard,
zoodat van de wapens gebruik gemaakt
moest worden.
Het viertal is heden onder sterke ge
leide naar den Haag vervoerd.
Ee* journalistenstakiny
Wy lezen In het gemeenteraudsoverzicht
der „N. Haorl. Crt";
De raad had zich na de wethoudersbe
noeming nog uren lang bezig kunnen hou
den met de aamenstelling van kommissies.
Doch de pers nam het besluit tegen 5
uur heen te gaan, toen de raad nog een!ge
dozynen stemmingen voor zich had. Wel
licht he »ft onze nieuwe raad in de 1 cr.-en<le
periode meey bevliegingen om 8 of 10
byeen te biyven. De heeren gelieven er i
nota van te nemen, dat de bewoners «Ier
perstribune hun welsprekendheid niet tot
het einde zullen genisten.
Later vernam «4, dat da raad
kwartiertje na hot verdwynra <1
tenmenschen het byitje er by neergelegd
hoeft.
Drenkelingen.
Het iB gisteravond nor al druk geweest
op de Veerponten in Amsterdam in verband
met de Elta-nachtvluchten. Omstreeks 9
uur geraakten een man en vrouw te water,
doch men slaagde er in hen te redden en
by te brengen.
Zy werden naar het gasthuis vervoerd.
Tragischer is het geval van ean om
streeks 60-jarigen man, die circa 10 uur
te water geraakte en wiens ïyk tegen een
uur of twaalf werd opgehaald. De identiteit
kon toen nog niet worden vastgesteld.
De opgegraven kinderlijkjes.
Dr. Swaep te Princenhage heeft den jon
geman, die de kinderiykjes opgroef, ontoe
rekenbaar verklaard.
Ongelukkig schot in een schiettent.
Op het Lunapark van de Elta is in een
der schiettenten een juffrouw, die de buk
sen aangeeft, door een der schutters in het
achterhoofd getroffen. Zy moest in bet Bin
nengasthuis worden opgenomen.
Feestvergadering S. D. A. P.
De afdeeling Rotterdam der S. D. A. P.
belegd een feestvergadering ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van de S. D. A.
P. op Zondag a.s. op het Schuttersveld al
daar Sprekers zyn de heeren mr. P. J.
Troelstra, W. H. Vliegen en J ter Laan.
Katoenspinnerij stopgezet.
De katoenspinnerij Bamshoeve te Ensche-
d is wegens gebrek aan katoen grootendeeis
stopgezet.
Hoewel te Rotterdam als te Amsterdam
ruimschoots katoen aan deze spinnerij be-
hoorende sedert geruimen tyd aanwezig is,
is ten gevolge van de opstopping in deze
havens door te grooten aanvoer het byna
niet mogelyk de katoen van daar vervoerd
te krygen. Vroeger duurde na aankomst
het vervoer naar Twente 5 dagen en thaoa
dikwyls 2 tot 4 weken. (Tel.)
KENNISGEVING.
Inlevering van militaire goederen door
dienstplichtigen en mobilisatievrijwiliigers.
De BURGEMEESTER van GOUDA
brengt het navolgende ter algemeen ken
nis:
1. Op last van den Minister van Oorlog
moeten de hieronder aangeduide personen
de hun medegegeven militaire Ryksgoede-
run inleveren, met uitzondering van één stel
ondergoed en één paar schoenen.
a. De landstormplichtigen, die by de
landmacht onder de wapenen zyn geweest,
hieronder begrepen de ondor b en c be
doelde personen.
b. Zy, die hebben behoord tot de militi?
te land en dit jaar wegens geëindigde»»
diensttijd uit den dienst zyn ontslagen,
zonder naar de landweer over te gaan.
c. Zy, die hebben behoord tot de landweer
en dit jaar wegens geëindigden diensttyd
uit den dienst zyn ontslagen.
d. De mobilisatievrywilligere.
De inlevering behoeft nisk te geschieden
door hen, die zich hebben verbonden, om in
geval van uitgebroken onlusten dienst te
doen by den vrywilligen landstorm. Zy die
in dit geval verkeeren, behooren hiervan
schriftelyk mededeeling te doen aan den
Commandant van het Landweerdistrict
Gouda.
2- De inlevering heeft plaats ten over
staan van de militaire overheid
te Gouda, in de wapenkamer van de z.g.
Looyhullen.
Op Maandag 29 September a.s. voor hen
wier namen beginnne met de letters A tot
en met D.
Op Dinsdag 80 September a.s. als voren
met de letters E tot en met S.
Op Wooensdag 1 October a.s. als voren
met de letters I tot en met L.
Op Donderdag 2 October a.s. als voren
met de letters M tot en met P.
Op Vrijdag 3 October ft.s. als voren met
de letters Q tot en met U.
Op Zaterdag 4 October a.s. als voren met
de letters V tot en met Z, en wel telkens
van 812 uur voormiddags en van 1%—4%
uur namiddags.
Voor hen, die «loor een of andere omstan
digheid verhinderd zy'n op de voor hen be
stemden dag by de inlevering tegenwoor
dig te zyn, bestaat de gelegenheid op over
eenkomstige dagen en uren ran de volgen
de week van 6 tot en met 11 October a.e.
8. De in punt 1 bedoelde personen moeten,
behoudens vermindering als bedoeld In
punt 6, op de aangegeven tijdstippen per»
soonlyk hun militaire goederen inleveren
en hun zakboekje benevens het bewys van
inlevering der wapenen, indien dit werd
uitgereikt, medebrengen.
Gouda, den 5 September 1919.
De Burgemeester voorn.,
ULBO J. MIJS.
Gouda te zien; in oo
we de vliegtuigen al fjjn langs dte» tarra
cirkelen, ca nou «Ml vlieg en boiren het oude
stadhui», dat in rijn lange laven al «ncweel
wondectyka hsMft genten ra aan al die
v ré «Kilde dingen ran den kototra tyd, die
©r gebeuren binden en buiten sjjn muitin,
nog gewend moert naken. Hért is em te
leurstelling vooral voor de menechen, dte 't
geld voor het garantiefonds bijeengebracht
hadden, era verdrietige ervaring «sok voor
Net comité, dat zich gevormd had «ra den
vliegers verschil lende versnaperingen
ale stroopwafels en Goudaohe sprits en
aouranira aan ta Maden. Mén had desa
voorwerpen aan het krui© ran den toren
Willen bevratigen op zoo'n vrijs», dot ze
door <fe vliegers gemakkeflljk afgenomen
konden voorden.
Wy herhalen, «fat het een heéle teleur
stelling ia. Misschien met prettigs gevol
gen voor da ean af andOre nattige instel
ling in onze stad. Want we gelooven, dat
de f 1000. «ke hert garantiefonds vormen,
mi wel geschonken zullen worden aan een
dergeiyke instelling, b.v. aan een vereeni-
ffing, dis arme kinderen naar buiten zendt,
om er maar één te noemen. Degenen, die
't bedrag voor de vliegerij by elkaar
brachten, wilfen het geld vermoedriyk toch
niet terugontvangendan is het tenminste
voor iets goed, dot 't geval vandaag niet
doorging, en wordrt de algemeen© teleur
stelling verzoend door het offer, gebracht,
op het altaar van het algemeen belang
Intusschen er is natuurlyk gevlogen, al
hebben de Gouwenaren daar dra sterta van
gemérkt. De rondvlucht is vanmiddag be
gonnen van het Elta-terrein te Amsterdam
af naar Noordwijk aan Zee. Vandaar langs
de kust naar Scheveningen, waar rond de
pier bwde cirkel» moesten worden gemaakt;
verder lange de kust naar Hoek ran Bol
land en dan via hert fort naar Rotterdam.
Vandaar lijnrecht over Utrecht naar het
vliegkamp Soesterbwng en vervolgens terug
naar de Elta. Totale lengte van het ei-
cuit is circa 220 K-M.
Dé eerste pry« zal rijn: da Van Berkels
Prijs ter waarde van 9000, aangeboden
door Van Beried 8 Patent Ltd. te Rotter
dam.
Bovendien ontvangt de winnaar dra eer©
pry®, uitgeloofd door de Kon. Ver. voor
Luchtvaart, bestaande uit era zihrwra be
kér met inscriptie-.
De twe<*ïe prijs ia ter waarde van 2000,
«1e derde pr(je ter waarde ran 1000, de
vierde prijs ter waarde van 750, de vijfde
prijs ter waarde van 500, de zesde prijs
ter waardé van 250.
Bovendien worden nog prijzen uitge
loofd:
Voor het snélste eenpersoons toestel
500, voor hért bert gepflaatete verldeors-
toestel 1000, voor het tweede geplaatste
verketerstoestel f 500.
Dé door de gemeente Rotterdam aange
boden gouden medaille zal worden bestemd
voor het vliegtuig met de meeste
gier* en era zilver©» medaille aangeboden
door de gemeente Utrecht.
urdmik. W»lk tm wjrtU vu
UtumrfUilif ku bflroorimM «a ich«lp,
ku au harfatbUd, vwwrtkt» tomai-
bloem. ui wUterub. louoBfMf varwak-
kaa, au dartalöka varflWa kiaunoawto»*
an klaurbaSdan all» bat, dia Laaooy achapt
in zyn kunst
HAASTRECHT.
Tar gelaganhald vaa bat 30-Jari» baataaa
vaa de myalak-varaaalgia* ï'Tim* Volta
zal door genoemde ver ©ral ging op Zondag
avond in het gebouw Concordia een gratis
concert gegeven worden onder leiding van
dra directeur den hrar Joh. G. Arente ran
Gouda.
STOLWIJK.
Woensdagavond werd door de ramangd*.
zongvereeniging Eensgezindheid alhier een
openbaar concert gegeven. Een 19-tal
nummers werden ten gehoore gebracht.
Het publiek was zeer voldaan.
Jammer was het, dat er niet een tribune
was, dit zou voorzeker het sucee© vooc de
vereenlging vergroot hebben.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 5 September 1919.
Heffing gemeentelijke opcenten op hoofd
som dividend- en tantièmebelasting.
Aangezien de door den Raad by besluit
van 6 November 1918 No. 852 vastgestelde
Verordening op de heffing van operaten
op de divlden«f- en tantièraebelasting bin
nen deze gemeente door de Kroon slechts is
goedgekeurd tot 1 Januari 1920 en B. en
W. de door deze heffing verkregen ver
ruiming vra het belastinggebied dezer ge
meente met het oog op den stand der fi
nanciën gaarne zouden willen zien besten
digd geven zij den Raad in overweging om
«iie Verordening op de invordering opnieuw
vast te stellen met ingang van 1 Januari
1920.
EEN RONDVLUCHT, DIE NIET OVER
GOUDA GING.
Hért is een flauwe mop won het Elta-be
stuur om Gouda, dot ri**» toch waarach
tig toet had laten kennen als era brat ran
menschen, die niets voelen voor de vliege
rij, eenvoudig ui* te sehftNMra. Het is era
heele teleurstelling woor ons allemaal, die
er om ap gesplist hadden vanmiddag de
Mishandeling.
Zeker© J. K. alhier heeft gisteren vooe
hert station C. v. «L H. uit Bchooniuifren.
mishandeld, door Wem met een paraplu!»
cyj het hoofd te slaan. V. d» H., die weer
beschonken was, is door «le politie op een
wagen naar het Politiebuerau overge
bracht.
SPORT.
Het conflict In den N. V
|iaar lirt „Ilbld. verneemt} zal bert be
stuur vau «hu Auioterdaineoaea Voetbai-
b<avid stappen dom atoh om tefMfcn Mj
de utauwe orgnnirartie door A-o«ube te
«lichten, indien op de aAlgetu. Verg.
van d«u N.. V. B. niert inooht worrbti
Ixeioten de vermenging ongedaan te ma
kon.
Komt luit lort i*en spUftetag dra de
Aiiwtord. Voetbalbond Zaterdag 13 Bepteui-
b«v een Uiiteugwwqne Alg. Verg. IhmuLku
waarin lurt bestuur zal advlseeran aan
sluiting te zoeken bij dén nieuwen !kh»1
W e d e t r I j d e n.
Zondag «peelt op het Sportterrein Oty m-
pin 1 I tegen \«t%m 11, paH 'Je kl. N
V li Rotterdam
Op het (éxidaterreh» «peelt „Gouda" zijn
eerste «ranprtitiewixlrtrijri tegen D. V.V.,
Dun Haag.
Vdryenigflng „De Gandarhe Padvinders".
Zondag aa. gera oefening- Wie dra ta
Rotterdam ral komen oefenen (MJv. wflal-
ryder»), wordt om 9% uur op hert Hoftplain
eerwacht De roeiboot aai hneqb# werden
gebruikt Dinadog aa. opleiding voor 9a
klas. Ik kom per train om 6.38. Uniform
niet noodrakeiyk. Waar kunnen wé psbor-
gen worden Wie weet voor ons era leider
ra een clublokaal
De Instructeur, J. BOWUSL
Rijwiel
By «te politie is aangifte gedaan «koor K.
aan de Markt alhier, dat uit zyn winkel
verdwenen is een rijwiel, dat vcrmoedeiyk
ontvreemd is. De politie stelt een onder
zoek in.
Chris Lanooy.
De corr. van de N. R. Ct. te Deo Haag
schrijft over Lanooy's werk o.a.:
In Lanooy's toonzaaltje trekt vooral het
glaswerk thans de aandacht Lanooy heeft
er het mo«ien»e glaswerk neergezet, waar
kleine kleurtjes in leven. Het glas zelf is
prachtig van de Irardamsche glasfabriek,
ook de vormen verraden de kunstenaarsbe
moeiing. In het zuivere materiaal, dat zoo
nobel glanst, stipte Lanooy kleine roode,
gele en blauwe vonkjes neer. Soms maakte
hij van deze héldere kleuren een naief fi
guurtje, dat in een rand langs ue borden, de
karaffen of glazen loopt en dat in zyn on
beduidendheid wel een oppervlakkige vroo-
ïykheid geeft aan het product, doch toch
vooral onbeduidend is en verstorend werkt
op den indruk, dien het mooie materiaal in
zijn goeden vorm op zichzelf roeds doet ge
nieten. Van een kunstuiting heeft dit glas
werk door het versierinkje bedorven, dan
ook niets en stellig post het niet in het toon-
zaaltje van Lanooy, waar juist kunst in zyn
weinig gemeenzamen vorm dc aantrekking
vormt van dra kunstbegeerige.
Spreken we nu over hat glaswerk ia het
toonzaaltje van Lanooy, dan is het vooral
het fyne, het zeer broze glaswerk met dif
fuse kleuren, wat we bedoelen.
Hier is een product, dat op één iyn ge
steld kan worden met het kunstaardewerk
van Lanooy. Kunst voor weinigen is ook
dit voortbrengsel van Lanooy's smaak. Klei
ne kommen en glazen en tee re vazen zyn
het, waarin een metaalinvloed is opgelost
Niet beter dan by eeuwenlang bedolven
glaswerk kunnen deze heeriyka kleine kom
men en pullen worden vergeleken. De in
vloed, «Uen de grond met zyn metalen, zyn
goud en zilverertsen na eeuwenlange wer
king veroorzaakt, is kunstmatig door La
nooy verkregen. Allerlei beetanddeelen, ook
zilver en goud, zyn in het glas versmolten
en vermengd. En nu is er die doffe «ioor-
schynendheul, die in haar glinstering alle
kleuren van den regenboog, doch deze ver
zacht en getemperd, schynt ta herbergen,
ïykt het een lichtend paarlemoer, waaruit
de glazen zyn gemaakt Doch zóó voortref
felijk werkte Lanooy hier, dat men aan
vervaardiging niet denkt, eer den indruk
ondergaat van iets, dat gegroeid zou zyn,
als natuurproduct ontstaan. Het deze
overheerachende gewaarwording, welke men
ran Lanooy's arbeid ondergaat ook btf zyn
AANKONDMINOHN.
Neder loaded» fabrikaat
lii «te aflevering van 30 Aufpu*u« Op
feil wij 'o. m. aan: Het slot Van do bij-
drag© o«ver onze (Hnebriurtri», wanHnlh'
het bijzonder «te v«Tveordi#nf van groen
glas e» egflegëlgisa wordt braohrevm.
De beer Ir. De Janglt btwbhrljU d«
inrichting van een Nedertaridéohe hoog-
oven-in .uHtrle, J
Van een «rtikei owe de T«xUe4»UVSr
heul wordt In «leze afdeeling heHradefld «(e
Unnenindtmérte, voorafgegaan, door «raai»
gemeen hbfoséwh «ivornMn Het bHjkt
uit «lil artikel wef, «lat dee© tak vai|
nijverhei r©«k jareu ran zeer gkoot lra
lang te.
Verder vermelden wij nog «ra bijdra
ge over Diste Kaar»«s)lód»»«ftte.
De crisis ia het tuinbouwbedrijf ta
Men schrijf* uit Hoogstand—Sappeènotr,
dat het aldaar op dit oogenblik slecht toept
met den handel In groent» in het alge
meen, ra met den handel in prtmNbóonra is
het bijzonder.
De oorzaken daarvan schrijft men toe
aan de handelingen van de regeering.'Door
dat de boonen van het vorige jaar nog
onverkocht rijn, wordt ook de ookst van
1919 zeer zeker oen groote strop.
De oogst van verleden jaar is, zooak al
tijd gebeurde, verduurzaamd ra kon vroeg-
tydig tegen behoorlijken prijs verkocht
zyn; moor «ta regeering Het den uitroer
niert toe. De minister ran Landbouw, NJj-
verheid ra Handoi wsa ran oordral, dot
voor bot algemeen volksbelang noodsaketijk
was, dat de gezouten bconenbinnenslands
bleven.
De fabrikanten van verduurzaamde
groenen zyn echter hiervan hert slachtof
fer.
De gevolgen sullen zyn, dat eenige han
darden tuinders totaal geruïneerd worden;
dat de werkloosheid zal vermeerderen ra
dat de terugslag hiervan ep oHe oei tag -
doraden op belastingen, enz. enorm tof
De toestand ziet er treurig uit, wat kaa
Myken uit den omaet van de Vedingpter-'
eeniging HoegesOnd—Sappemeer, die to
1919 vermoedetyk èngeveer era veftntoder-
den omzet tal bftli vaa era rwltiora gul
den. Ga dat by a«n normalen omzet ran
anderhalf ndltoan.
Verwaohiing tot
Zwakke lot madge
rkMngeta g«deebeüj)l
sHiijalijk
M dog
wtad uiltuide}1 jk
ADVEBTKNTUN
BURGEMEESTER ea WETHOUDER^
van GOUDA,
brengen ter kennis van betanghebbraden,
dat boe no. 8 van do Normaaunariarine-
kaart geldig is van 8 jot on met 15 Sep
tember voor aankoop van Normaalmarga-
rlae;
dat de winkoliora, die deze vetkoopra, de
1 atoetan Inlever» op
op 8 September, voor 4
Waaggebouw
namiddag-
