Koninklijk Bezoek aan Indië.
mmoop.
TrifZ'tisrk W vrberidit.
pmrtenwmi van justitie opgedWkgo.i ward
eeu togen bam ingestelde aaokJaal* te on
derzoeken. HcÜWoh verlangt, dat hrt on
derhoek of in hot openbaar wordt ge
voerd, oI wordt gestaakt.
Indien de rijkamêaistor vau finauriëo
zich aan deze keuze nog iaogvr ont
trekt, zal HeUferioh gaixxxizaaia zijn, zijn
gcr«Mrvee*\ihefci te laten varen.
Naar de „Voretoohe Zefcung" verneemt,
hertl hat departement van justitie hek on
derzode van het materiaal beëindigd en
he* rraul aai aan rijMcand',!»* Baiter mo
(Tegaleeld, die heeioèan heeft, dat een draf
rechterlijke vervoeging 'togjra Hrtrter.oh
ingeotrtd zal worden
O p« tootjes in hrealau.
Lto. Bredmi w ordt Inricht dat de steads
toenemende opgewondenheid o-v<* de ongo-
lioord hoogo prijzen dor leveostuiddeien
gi.4eroohtend een zoo drngend karakter
itad had aanfcanonten, dat da politie en
de vriHgbeéJaiitenrt op verre na den toe
stand nite metwte)r konden blijven. In hot
ceikruin der Mad ontstonden Htupvafnlw-
I-lig en Voor «choeneiimagaaijiuxi, levens
middels on sigarenwinkels, waar de voor
raden tegen aanmerkelijk 1 iger prijzen
onder dwang verktooht werdeft, zoodat eon
groot aantal zaken totaal uitverkocht wa
ren.
Oommunttfiitohe oprtuetrs maakwn van de
verontwaardiging der mcofigte grtruik o«n
voor hun politiek propaganda te ipaikeu.
In vele zaken werd op woeste wijze
gepftyMicrd. Eefi JHgar-htftal^n werd) in
allerijl ter hulp geroepen, straten en. plei
nen der stad alsmede het teidbui»* wer
den door sterke inartihvgtiwcerpoHtiin l>e-
zet.
Daal* de herhaalde aausporingen der mi-
Mtalren om uftoen te g»an, niet opge-
vo'gd, dooh met gejoel en protentiwrten
beantwoord werdett, moest op vele punten,
nadat eerte in de ludht geMohotwi was
met MSherp op de menigte giwiiml wor
den. Toep eerst griukt© het de ineneohon-
mai-Ma te yert*rooien. Hel aantal gewon
den kon nog niet wonden vate^ewtrt 1
t)p het oogenbliik heemolit op sfraateen
buitengewoon «oherpe discipline. Met kor
te tuosoheripoozen knetteren steeds weer
machtnegeweersaivoft. Een groot aantal
Wiiokrin hook d« ven-deern van lulkon vpor-
zVn.
Naar aanleidiiig van de door de own-
mu néteen verwprekto aamkondMng, dat de
ti-gonkvoordlg^ geJ>wikthwii«Hieii riteojhu de
voorboden zijn van gnoote maptabrtoo-
th*en In de eerstvolgende dagen, heerscht
gtooole Ixxeorgdhrt»! ondev de bévolMng
van Breelau.
BNGBLAN».
Overvallen.
Een detachement van zeventien soldaten
v*i. het StipttprtdrerrvgaiiHiit, dat Zon-
dagmorgen ter kerke gjtag ie Feriooy in
Ierland, onder bevrt m een korporaal,
werd nabij do kerk aangevallen door een
dozijn mannen, die uit autainobtalen. Spron.
gen en hun revolvers afvuurden. Een sol
daat werd onjmidridiij-k gedood, drie an
dere gewond, va»» wis rtn gö.uarlijk, tor-
wijl andere gmtroften wenden door knot
sen, met wefce da aanval era hen na het
vuren aanvielen. De aanvallen* name»» de
meeste ge wegen der soldaten, dlo geen
muntte hadden, mede ei» verdwenen in
de automobielen,
FRANKRIJK.
Trein cadeau.
Men liewerat <lat db Franucfie regeert ng
vau plan l» de speciale trrin, (He tijdens
dtn oorlog ter bescWkkiiig, van l'ershiig
slood, aan de Anierlkaaaisclie regeering
al» aanienken aan te- idolen.
BELGIë.
Ilorni» veroordeeld.
Naar aanhödtng van de ter dood ver-
oorderiing van dr. Iiornw, den activist,
schrijft ,,H«* Handelsblad van Antwer
pen o. m.t
Horsm vertik'ij nl in dit proces en alleen
liet aotivVtme is feitelijk ter dood troor-
è«4d.
En dan zeggen we dat voor al liet
kwaad, dat hel aan de Vlaamsolie zaak
heef! berokkent, voor al de eerloateie-
éen, die het zoageaagd in naam van
Vlaanderen Itoo't gepleegd, voor al de
iaagbelen, waaraan hot zich pi lob tig
maftkte, en waarbij het onzen, goeden eer
lijken Vlaanwofien paaia door 't alljk
•leurde, hot niet een, maar tien tor dood
vyroordeelingnn verdlmt.
De ludste smaad, en de barok rode, ge
zochte smaad, Is de manier, waarop het
art vfcurir zich voor de geewoomen van
Brabant heeft verdedigd; en men kanen-
kei betreuren, dal de voorzitter van het
aetfuwnhof de zaak in dim stroom heeft
laten afdwalen.
Als men opzettelijk nog een» do Vtaam-
scho zaak wilde oompromitieeren, dan
had man het waarlijk niet beter kunnen
aan bxwd legfcen.
Gedurende gaóseb hol proces heelt men
BorttM laten zeggen wat ft* ooUviwne on-
d»r de bezetting ls*weerdST 't I# te zeg
gen dat het fprak na mem» hei Vlaamache
vofle.
Wij heli**» tegcpi die dritate aüpunatl-
ging' onder de Inzetting verzet aangetee-
ktnd op de kracftdadifeHte wijre.
Het act:vb*ne Mertegwvwoordigide niets
dan de onmetelijke eerzucht zijner lei-
dera, m, indien onder die leider», Borms
d.' minst hebzuchtige wast door zijne
geeatdrij verij, wat men al* idealisme wil
afschilderen, was hij de gevaarlijkste.
De groote, de onfeagfijfee nawkrimid
van het Vlaatösche volk was te kernge
zond cleh door groot» woorden te laten
om dei tuin leiden, ei» het zag entóeJ de
ecuig groote waartusd:
De «clt cirttiHclxj kopstukkeu die hier ia
IJelgië het afsahuwelijbe werk verrichtten,
dui de lniito.dm maUlariebM^u.- kliek en
tb' e*g»« aiinexioniMlsch#- groepen van bot
Duiuwrtie rijk hier in Belgü# nooit hart-
den kunnen verriolitou zoo Ier hulp en
medewerking ven Irouweftnozc Belgien.
Nog cww: niet Borms allcon is ver
oordeeld tot de dooi; do doodstraf treft,
iu fi&ufiiüijkon zin, nUen dlo de liaud
htl»t>e»i geleend aan. d«i OVerweWig.*,
iliunane handen zijn vuil - de ixmden
vmi liet Vtaamsohe volk zijn editor rctn.
Di activkden hebboQ hot Vlaamsehe volk
kwaad IxtrokkeiLd, omdat zij een» tijd van
reactie hobb.-n mlgWolkid -e reactie, zoo-
al» alle reacties, springt vorder dan tmar
st >1; lang Is en het kiezerskorps zal haar
w<! tot be.lujp.in brengen.
Want de mbapraaik van het volk is de
app.-rste wet.
HONGARIJE.
Iu Boedapest,
1M- ,,Na,ioi«l ZeUung'' goefl eeui schet-i
van dhn toestand te Boedapivtt, waaraan
hei volgende is ontleend:
Bij aankomst ia de Hanga-arttahe hoofd
stad markt men oiuniddrilijk dat men in
een liezotU- nlad is. De coiitaamlanl van
he< stmiou is een Roemert&r. De Mations-
waci* ixutial uit Roenonlër», dlideaan-
komende reizigers met hun. gowearkolven
dwingen in do rij te gaan staan, waar-
iiu eeu Hofimeensnh offtciar de pausen
onderzoekt. De koffers worden heel nauw
keurig onderzoölit en hot duurt altijd we.
een uur, voordat nten hot sévtioii kan ver
latten. Eon rijtuig b» liaast niet W krij-
gen. De kootoier informeert eerst of de
puMaglèr blauwe bankbiljetten, heed. Is
dit heli geval, dan ixigint men over den
prijs te onderhandelen, docii Indien men
het een» Is geworden, gnat men eon re s
door de suad maken vau het eeno liotel
mar het andore, daar alle hotel» door
eisientfrrommissie» en Koemeonschc off'de
ren hi bewlag zijn genoipea. Dveral ziet
n en Hooineoitsdie patrouilles, zelfs ruiters
mei lange lansen, die met Hoemeonrche
vlaggetje - zijn vershwnd. Des nacliW zijn
de rttratea leeg, daar niemand zonder
vetrol inning du-s nachts na 11 uur op dra U
mag koiiKii. Overdag vlieg**!, de auto's
.met Engulsdie, lta-Haausohe en vooral
Rnnneonaohe officieren door do straten.
\'an alle g-bouwon waait de Itoenioen-
seho vlag. Voor de hotels, waar de en-
te «'.--officleiren huiaon, diaan «cddfdiwacli-
toi He* popfulalróte is de Ainerl'daaueoho
o^minlisie, die In hotel Hktz ls onrierge-
i*m'ht en die bij de Hongiaair«cJie regtni
ring kraolvtig; tegen de jodenvarVjrfgüng
heeft- geprotesteerd Volgons een officieel
Ixrieht zijn er bij de jmgiroms- 19 doo-
den eu ongeveer 400 gfawondon gevallen.
Ken derde vaji doze getut eu zijn geeu
joden, wat komt, doordat de jodan /.ioh
meeat'J kraelutig verdedlgdt.il. Het anti-
«eml.Mne woedt thans voort op doitolto-
I' n Een iioogüeer iar heeft eem auti-semi-
lis-eheu Itoiul geslicht om allo joden vau
de uriivemiteU te verjagen. Bekende jood-
M»lM' profefttoren hefldtou ont»Iag moetot»
Deinen. Nieuwe joodwche studenten wor
den niet meer toegelaten. Voor enkele
gvuwi«-4« Is hetzelfd* bestoteu.
BINNfcNLAN».
NEDERLAND EN BELG1K.
Propaganda in IJmburg.
De heer Scbeurer heeft betreffende de
politieke propaganda door Belgische agen
ten in Limburg de volgende vragen ge
steld;
Is der Regeering bekend, dat er een ver
trouwelijke nota van den Belgischen minis
ter van Buitenlandsche Zaken, dxi. 3 Juli
jjl., voor het Groot Algemeen Hoofdkwar
tier bestaat, welke nota een opdracht en
aanwijzingen bevat voor bewerking ya.n de
bevolking wan Nederl-andsch Limhurg ten
gunste van de plannen der Belgische an-
nexaometen en of de Belgische Regeering
*P de wjjze, ale in die nota omschreven, of
op andere wtfze werkt onder een deel der
Nederiandeche bevolking?
Is de Regeering, indien deze vraag ont
kennend moet worden beantwoord, bereid
onverwijld een onderzoek in te stellen naa*
de juistheid van bovenbedoelde mededee-
ling te doen aan de Kamer?
la de Regeering, indien de eerste vraag
bevestigend moet worden beantwoord, be
reid mede te deelem, welke maatregelen zij
heeft getroffen of nog zal treffen tegen
deze kuiperij?
De Minister van Buitenlandache Zaken
heeft hierop geantwoord, dat door de Re
geering direct na het puhJiceeren van ds
bewuste vertrouwelijke nota van den Mi
nister van Buitenlandache Zaken te Brus
sel, aan H. M. Gezantschap te Brussel is
opgedragen het volgend verzoek om inlich
tingen te richten tot de Belgische regee
ring.
In opdracht mijner Regeering heb ik de
eer de aandacht uwer Excellentie te vestin
gen op de hierbij gevoegde publicatie, welke
eendge dagen geleden in de Nederiandeche
dagbladen is verschenen en volgens welke
uwe Excellentie den Sen Juli 1.1. een ver
trouwelijke nota zou hebben gericht tot het
Groot Algemeen Hoofdkwartier nopens een
door de agenten van België in Nedertandseh
Limburg te voeren politieke propaganda.
Bij schrijven van 14 Juk 1.1. aan Zijne
Excellentie den heer Ptfchon, heeft de Bel
gische Regeering er in toegestemd axlhae-
,sie te verieenen aan de door den Raad van
Ministers yan Buitenlandache Zaken der
voornaamste Geallieerde en geassocieerde
Mogendheden fn zijn vergadering van 4
Juni aangenomen resolutie, krachtens het
welk de voorsteken betreffende de herzie
ning der Tractaten van 1839 noch over
dracht van territoriale souveredniteit, noch
het vestigen van internatinoale servituten
met zich mocht brengen.
Indien de door de dagbladen openbaar ge
maakte nota authentiek zoude zyn, zou de
Belgische Regeering, nk deae verklaring en
zelfs met het oog op de onderhandelingen,
welke op dit oogenblik te Parijs gevoerd
worden, heimelijk maatregelen op het oog
hebben gehad en instructies uitgevaardigd,
eeu doel beoogende dat lijnrecht ingaat zoo
wel tegen den geest als tegen den tekst
zelve van bedoeld basfluit.
Onzer Majesteit'» Regeering wil geloo-
ven, dat Uwe Excellentie door een stellige
tegenspraak den onaangenamer indruk,
dien de publicatie, welke 't hder betreft,
verwekt heeft, zal kunnen wegnemen en
heeft mij opgedragen u te verzoeken mij
te dion opzichte wel te willen inlichten.
De Minister van Buitenflandsche Zaken
Hymans heeft daarop aan den Nederiand-
schen Gezant toegezonden den vol ledigen
tekst van deze dienstnota, met de bemer
king, dat deze dateert van 20 Mei 1919 en
niet van 3 Juli 1919, zooajs werd gemelo.
Vertrouwelijke Nota van het Groot Alge
meen Hoofdkwartier.
De Belgische politiek te Maastricht en in
afgestaan Limburg behoort niets te ver-
wiaarloozen om den Duitse hen invloed te
bestrijden en een toenadering tot België
te vergemakkelijken.
Waar het niet aaangewezen is den Lim
burgers, die belangen hebben in bezet
DuLtschland, te beletten zich daarheen te
begeven, is het hoogst wenschelyk, dat den
Duitse hers zooveel mogelijk belet wordt
in Limburg door te dringen.
Daartegenover moet alles wat kan strek
ken ter begunstiging van de hartelijke en
nauwe betrekkingen tusschen Limburgers
en Belgen aangemoedigd worden: het rei
zen van Limburgers ijaar België, de ont
wikkeling der handelsbetrekkingen met
België, de verspreiding van de Belgische
dagbladen en de Belgische denkbeelden.
Op dit oogerihlik moet iedere Belgische
agent in Limburg naar gelang zijner
krachten medewerken tot voorbereiding van
den brritgkeer dezer provincie tot haar
moederland geen gelegenheid voorbij
laten gaan om den Limburgera aan te too-
nen, dat hun belang Ligt aan de zijde van
België; zonder onbescheidenheid aanmoedi
gen de Limburgers, die zich medestanders
van ons betoonen, hen die het heimelijk
zijn, hen die het zouden kunnen worden.
Zij behooren door het ijveriger verieenen
van hulp aan dezen, het onderscheid te
doen uitkomen, dat zü maken tusschen
iLimburgera en Hollanders. Zij moeten e'-
ken dag, by elke gunstige gelegenheid te
genover de Limburgers getuigen van hun
dankbaarheid voor hun weldaden jegens
de Belgische uitgewekenen.
De verschillende Belgische diensten en in
het algemeen allf zich in Limburg bevin
dende Belgen rrtfteten in dezelfden zin, in
vkrouwen op en in verbinding met elkan
der werkzaam e#n, in een geest van toe-
gevefftjheitl Jegens elkander, zonder ver
denkingen op elkander te werpen of cri-
tiek uit te oefenen, welke slechts nadeeiig
op ons aanzien en op onze actie kan wer
ken.
De Belgische inlichtingendiensten moeten
zich yverig toeleggenop heit in het licht
stellen van de bewijzen van het dwang-
stelsel, dat gebezigd wordt om aan de anti-
Belgische gevoelens van de Limburgera te
doen gelooven en van heit propaganda-stel-
sel dat gebruikt wordt om hen die gevoe
lens by te brengen.
Het is noodig, dat op dit oogeriblik de
Belgen in Ismburg den indruk wekken, dat
zij zeer veel vertrouwen stellen In den goe
den uitslag ten hunnen opzichte van de
onderhandelingen, welke met Nederland
zyn begonnen, betreffende de herziening
der tractaten van 1839, dat wil zeggen, nj-
peua de regeling der kwestie over de Schel
de en de Maas, ,dst zij zich heel zeker be-
toonen van den steun, ons door de Entente
verleend, en van de afdoende werking daar
van.
Natuurlijk is tact en eerbied voor het ge
vestigd gezag gebiedend noodzakelijk. Z(j
behooren niet te veel rechtstreeksche pro
paganda temaken (zulks door Limburgers
laten doen). Zij moeten te verstaan geven,
dat als Limburg weder Belgisch wordt, het
Limburgsch zal blyven of het weder zal
wonden, dat het niet aan een andere pro
vincie zal worden toegevoegd, dat men er
niet de Fransche taal zal invoeren, dat
het Katholieke geloof er evenzeer zal be
schermd worden als onder Nederiandsch
bestuur. Anti-clericaliame is niet gangbaar
in deze streek. Integendeel.
Naar aanleiding hiervan heeft de Neder
iandeche Regeering de volgende proteetnota
gericht tot de Belgische regeering.
In antwoord op mijn verzoek om iriHch-
tingen betreffende de vertrouwelijke nota,
welke, volgens een publicatie in de Neder-
landschc dagbladen, Uwe Excellentie tot
het Groote Algemeene Hoofdkwartier zou
hebben gericht, heb ik de eer gehad de
mededeel ing te ontvangen van 20 Augus
tus, waarbij uwe Excellentie mij den vol-
ledigen en authentieken tekst van dese
dienstnota heeft overgelegd.
Harer Majesteit's Regeering heeft mtf
opgedragen Uwe Excellentie den hoogst
pijnlijken indruk kenbaar te maken, bjj haar
opgewekt, toen zij kennis nam van dit
authentieke stuk, dat bewijst, dat deBel-
gische Regeering gemeend heeft zich in
Nederiandsch Limburg de organisatie te
mogen vergunnen van een politieke propa
ganda, ten doel hebbende die provincie van
Nederland los te maken en hare annexatie
bij België voor te bereiden. Geflet op de
vriendschap en de goede vorstandhouding,
welke tusschen belde landen heerechten.
had Harer Majesteit'* Regeering het niet
nvogelyk geacht, dat de Belgische regee
ring er rich toe zoude geleend hebben Hei-
mal Ijk een politiek doel na te streven, dat
uiteraard met die gevoelens niet te ver
eenigen is.
De wijze, waarop Uwe Excellenti^de,
misnoegdheid opvat, welke in NederlJH*Ï3
opgewekt door de openbaarmaking van de
voornaamste gedeelten van de nota, toont
overigens den afstand aan, die er bestaat
tusschen de denkbeelden, door welke Uwe
Excellentie Wijkt te worden geleid en de
beginselen, die steeds Harer Majesteit's re
geering tot richtsnoer hebben gediend. Na
te hebben doen uitkomen, dat de authen
tieke nota de dagteekening draagt van 20
Mei 1919 en niet die van 8 Juli, haar toe
geschreven in de Nederlandsche dagbladen,
heeft Uwe Excellentie de meening geuit,
dat het vaststellen van dien datum vol
doende moet zyn om den onaangenamen in
druk, welke de publicatie had gewelct, weg
te nemen. Het is verre daarvan, waar de
datum van 3 Juli een verzwarende omstan
digheid zou opgeleverd hebben, omdat hij
de Regeering op het oogeriblik zelf, waarop
zy de Resolutie van 4 Juni aanvaardde in
het geding zou hebben gebracht, is het in^
tussëhen duddelyk, dat niet in de eerste
plaats de dagteekeneng, doch de tekst van
de nota, evenals de geest en de strijdmid
delen, die door dat document ontsluierd
werden, het Nederlandsche volk zoo pynilyk
verrast hebben.
Het is om deze redenen, dat ik het voor
gaande ter kennis Uwer Excellentie bren
gende van mijne Regeering in opdracht
heb tegen de bewuste nota een formeel
protest uit te brengen in naam der veahe-
ven beginselen, door welke de betrekkingen
tusschen de Staten behooren te worden be-
heerscht en waarvan de eerbied voor het
recht en het wederzijdsch vertrouwen de
grondslagen behooren uit te maken.
Wethouder Wibaut.
Hét Handelsblad meldt, dat wethouder
Wibaut voor particuliere aangelegenheden
eein vrü langdurige reis naar Amerika zal
ondernemen.
Nijverheidsraad en Middenstandsraad.
Hij Kuiii.ii illjk bestak is vaMgeMKl dat
er h een NijvorhoKlwraad, welae tot taak
iR-eli ajji^ckgenlheden van ooiiuiwroiecl-
economtariian aard, welke voor de Neüer-
taiidscne nijverheid van algemeen belang
zyn, te beiiandi-W en daaromtrent over-
tetf to piegen ineA, ol voorat silen U doen
a ui de ter zake bevoegde Mltadsten-n en
vorder zoodanige collega», autoriteiten en
an'.bteinaren ate daarvoor naar gelang van
den aard van het onderworp in oaiuner-
k ng komen; en welke Raid slaat ter be
schikking van de Ministers om dezen te
dienen Van advies oxntrent aangelegenhe
den de hij verheli betreffende.
-lot voorzitter te tfcaq» aangoweeen mr
J iA« Ever wijn, CS jv-Gravx^khoge.
Gewone ledieai; voor de Mlaaéjchapptj van
Nljvorneid: J. F. HuJswk, te Haarlem;
I I Jfwel de .Schepper, te Gouda, G. S»
de t lorcq, te Haarlemvoor de Voreeni-
ging van N'ederlaudsoUe Aetrkgavers: Har-
r.» ter Kniter Eiwwhritó; J. A. E.
Verkade, to Zaandam; mr. Q. J. Terp-
stra, te ri-Uravemhage; voor do Koomsch-
Kalholteke VV'fkgnwrevweenigwigB. T
<J StraeUy, t) Tilburg; Jan Verheijen,
te Roosendaal; mr. L. G. Kortonhorst, 4»
Amsterdam; voor het Verbond van Ne-
dt 'rlundsoh** FwRrikantenivaceenlgjti^jpeu: H.
M. J. Blonyoub, te Tilburg ftèmon A.
Maas, te '«Gravenhage; mr. A. N. Mo-
Imaar, te 'o-Gravenhage; vVw de (Jhlris-
telijke Werkgeversvcfoenéging: H. C, vau
der Horst, te Hilversum; W. van Leeu
wen Ie Vcomandaal; mr. G. H. A. Uros-
beide, te Amstordaui.
\oorts te vaakgesteld dat er zal zijn
ew MiddeftMandsraad, welke tot taak heelt
sa Kgela-tcnhadKw voor Nedertandsohe Han-
deldlrij venden of industrieolen middenstand
vau algemeen belang zijn, te Itehandeleu
en daaromtrent overhRi te plegen mei, ol
voorstellen to doen aan da ter z*fce be
voegde minister» en verdar zoodanige col
leges, autoriteiten en ambtenaren als daar
voor al naar gelang van den aard van
liet onderwerp In aanmerking komen, en
welke Raad staat ter beeuhllckJng van de
ministers om dezen te dienen van advies
otmrent aang^qgonliedeii den middenetond
betrof lende
Voorzitter: mr. A. J. M, G. baren van
Wijnbergen, voorzitter vuu de Couanlsme
vooi de Mixktenstonfcenquöte te Utrecht.
Gewone ledenvoor den Nedlërlandechen
Hond yan VareenlgUtgen vah Handel-
drij venden en InjUiétrieelefn MIJdeoatand:
A. A. CoHenteur, te Rotterdam; J. Dan
Den., te Utrecht; L. Bern. J. Gorrie, te
Amsterdam; H. Koppel Jr., te Apeldoorn;
voor dén Nakrlandteohen Roomsdv-Kctoo-
liekeu MUdenpiandébondW Frawen Jz.,
te Ixieuwarden; Gh. Fronckro, te Ooeter-
hotH; C. J. C. Btfruyoken, te 's-Graven-
hage; H. v. d. Velden, te Weert; voor
de Voreenigtog Van den Chdrtelijken
Lhmdeldr ij venden en Jndiwtitieeéeu MlVleu-
Mand: J. Kaajan, te Groningen; K. Mei-
ma, te Bneek; W Stroo Dan, te Vlisein-
g*n; W. Zwagerman, te '«-Gravunliage.
Stating der Kamers.
De tegenwoordige zitdag der Staten-Ge-
ix-raai zal worden gexsioten op Zatrdag
13 Se|»temher 1919, des namiddag» tedrte
«UT.
Voorzitter Eerste Kamer.
Bij Kon. beduit te tot voorzltie* va»
do Khmer der SteteuGenenaal ge-
dïirertie d» zitting, ftle cal aanvangen op
do», derden Dinsdag m September 1919
benoemd J. J. Q. btfron van Voorst tot
Voorst.
Piep Pander, f
Pander, goede vriend, we mochten je du*
niet weerzien.
Niemand van ona, trekvogels, die in de
vroegere jaren van wereldgeluk zoo graag
neerstreken in de vriendelijke woning te
Rome, die je met je oudere vriendin tot een
vaderhuis van de Noorderlingen maakte.
Ln de stad, waar ieder van tijd tot tijd zijn
eenzame kleinheid méér voelde dan ergens
anders op de wereld, die toen nog één was,
waart gy beiden het nooit doovende, nooit
flakkerende licht, dat rust bracht en wésr
moed gaf.
Rust en moed, die ook altijd zongen doo-*
je veel, volhardend werken. Zelden storm
den je paarden over onstuimig kuivende
zee, meest stapte je stoer en statig achter
den ploeg voort door de levensvoren of
schepite je Psyche Ln onbespiede rust met
teere hand hel parelend water der zonnige
dagen.
Al ontzei de natuur je lichaam zooveel,
hoe goddelijk tevreden was je met wat ze
je liet behouden. Hoe gelukkig voelde je jet
Wat w&s je gelukkig 1 En hoeveel geluk
stil, blijvend geluk goot je in rijke
stroomen om je heen. Voor ieder was je
veel: voor de Romeinen, die je zoo goe.1
begrepen hebt en voor de landgenooten, die
allen Rome zich niet zonder jouw huis den
ken kunnen. O, die Oudejaarsavond bij Pan
der, waarvoor we zelfs een paar dagen ver
blijf in Ravenna offerden, omdat niemand
er ontbreken mocht.
Dat van die velen zoo weinigen je hei
vaarwel konden toeroepen! Voor hen alien
zou bet het eerste vaarwel geweest zyn,
want niemand ging ooit uit je deur zonder
een „tot weerziens". En toch, laten we ons
troostten en gelooven, dat het zóó beter Is.
De ramp der wereld heeft alles veranderd,
om ons en in ons. We worden nooit meer
wiat we waren. En nu blijft tenminste die
herinnering zuiver. Goddank zagen we je
niet treuren op de puinhoopen van de zach
te menschenmin, die je verpersoonlijkte, za
gen we je niet zwak en vergrijsd. De doo I
sneed jc levensdraad af vóór je alleen bleeft
in je woning, vóór de kracht je hand ver
liet, vóór je vrienden, die naar hun land
vluchtten, toen de golven van den storm
al hoog er en hooger opsloegen, moedeloos
en zonder hope naast je kwamen ritte»
en in het nieuwe, tragische Rome ook Jou
oud vonden. Nu biy-ven je klare oogen en
jte heldere stem en heel je wezen, waarvan
ail-en zooveel hielden, ongerept in onze her
innering als een havenlicht, waarbij we wub-
ten rust te zullen vinden als de golven in
ons binnenste wat hoog gingen.
Nu ben je weg en blyft je pleegmoeder
alleen. Laten we eerbiedig zwijgen voor
haar leed, want zy verloor in jou meer dan
wy allen samen. L.
Het Ned. Ind. telegraaf-agentschap Aneta
seinde clezer dagen een berieht uit Welte
vreden, dat ongetwijfeld door breede scha
ren hier te lande met instemming zal zijn
begroet, n.l. dat dit agentschap de aandacht
der Indische bladen had gevestigd op eene
uitlating van den Gouverneur-Generaal,
waarin deze den wensch uitsprak, tevens
„de hartewensch van een ontelbare schare
in Indië", dat onze Koningin ook ln Indië
persoonlijk de betuigingen van verknocht
heid in ontvangst zou komen nemen.
Inderdaad l{jkt eene gedachte als hier
door den Landvoogd uitgesproken, alles
vóór en niets tegen te hebben: de banden
tusschen Moederland en Koloniën zouden
zeer zeker door eene reis van onze Vorstin
naar Nederland's schoonste bezittingen
nauwer worden aangehaald, Hare Majes
teit zelve kan niet anders dan verlangen
de gewesten, waaraan ons vaderland een
zoo groot deel van zyn welvaart dankt, per
soonlijk te leeren kennen en de bevolking
van Indië, in alle lagen en in alle rassen
werkelijk hartelijk verknocht aan ons Vor
stenhui s, zou met een oneindig gejubel het
bericht van zulk een voorgenomen reis ver
nemen.
Men neme mijn uitdrukking „in alle la
gen en in alle rassen" met de daarbij be-
hoorende korrel zout: natuurlijk zijn er
talloozen, die slechts een flauw vermoeden
van het bestaan hebben van Eéne, die nóg
hooger, nóg machtiger is dan de Toean
Besar te Buitenzorg en uit den aard der
zaak kan hun verknochtheid niet zoo groot
zijn. Maar ieder die in Indië is geweest,
weet mee te spreken van de groote liefde,
den hoogen eerbied, waarmee b.v. Javaan-
sche hoofden van onze Koningin gewagen,
van de bezielende geestdrift, die over Am-
boneezen en Menadoneezen komt, wanneer
de naam van hun Vorstin genoemd wordt,
van de meer kalme uitingen óók in over
eenstemming met hun volkskarakter
waarmee de gewone Javaan zyn gehecht
heid aan Nederland en Oranje weet te ken
nen te geven.
Dit alles is ongetwijfeld zoo; men kan de
enkele revolutionaire elementen, misleid en
opgestookt door gevaarlijke individuen
hier rustig buiten beschouwing laten; dit
alles is zoo, het zou schijnbaar een reden
te meer vormen om van een reis als hier
gewenscht, één enorm, overweldigend suc
ces te maken
En toch1
Er is een uiterst groot beswaar, een be
zwaar, dat door de raadslieden van Hare
Majesteit zonder twyfel gevoeld en op «Un
juiste waarde geschat zal worden, zóó, dat
van die reis zal moeten worden afgezien,
met hoe groot verlangen ook zoowel onze
Koningin als Hare Indische onderdanen
daarnaar zouden uilzien.
De inlander is wel niet meer dezelfde als
van vóór 50, zelfs vóór 16 jaar, hij wordt
geëmancipeerd en begint iets van de wereld
te begrijpen. De tUden zijn voorbij, da* •*11
een inland ach hoofd op zijn vraag, wat de
Koning van Nederland soa doen met den
4
fransch-Duitschen oorlog van 1870|71, ten
•ntwoord kon gegeven worden: „Hy laat ze
eerst maar wat vechten en als het hem dan
verveelt, zegt hij: brentil" 1) Vooral de
hoofden weten, dat Nederland een klein
land ia, ook de kleine man wordt langzaam
aan ontbolsterd, al blijft het aantal der
uiterst-eenvoudigen nog verreweg overwe
gend. Maar allen: hoofden, ontbolsterden
en eènvoudigen blyven in de Koningin zien
eene machtige, die hunne Vorsten en den
Grooten Heer te Buitenzorg tot dienaren
beeft. En aan dat begrip van rnacht is voor
den Oosterling, hy moge al een schijn van
ontwikkeling opgedaan hebben, onverbreke
lijk verbonden het begrip van pracht en
praal. Wanneer een Javaansch Vorst zich
in het openbaar vertoont, is hy vergezeld
van een optocht, die voor onze Westersche
oogen wel eens wat minder verhevens
heeft, doch die op den Javaan een diepen
indruk maakt, een indruk, dien hy noodig
heeft om zyn respect warm te houden en
die hem mede weer doet gevoelen, telkens
weer, hoe groot, hoe machtig, hoe ryk zyn
Vorst wel is.
Wilde Nederland's Koningin zich aan
hare Indische onderdanen vertoonen, dan
zou dit noodzakelyk gepaard moeten gaan
met een schittering, een pracht van véél
goud, véél juweelen, veel Oosterache kleu-
renwemeling en oogverblinding. Dót ver
wacht de inlander en zou hy dat niet zien,
dan was het geloof aan de Macht ook ver
dwenen, dan zou de reis, het bezoek, het
tegendeel uitwerken van wat or mee beoogd
wordt en wat de Gouverneur-Generaal en
wy allen zoo gaarne bereikt zouden willlen
zien. Het eenvoudige, het democratische,
dat w y in onze Vorstin apprccieeren, zou
tegenover den Oosterling niet slechts mis
plaatst zyn, het zou van funeste werking
kunnen blyken. En vooral ook geen half
heden, geen stoet als waarmede hier de
Ktaten-Generaal geopend - worden, neen,
schittering, oogverblinding ofgéén be
zoek.
Voor Westersche oogen en ooren moge
het aanpryzen van Koninklyken luister iets
misplaatst hebben, het is voor ons misschien
niet meer van dezen tyd, voor den Oos
terling is het absoluut onmisbaar. Hy kan
zich zyn Sri Baginda Maharadja niet an
ders denken dan als omgeven, steeds om
geven van de hoogste weelde, van sprook
jesachtige pracht. Laten wy hem vooral
dat denkbeeld niet ontnemen.
Wanneer wy de pracht van een Britsch-
Indischen durbar kunnen ontwikkkelen, nóg
liever overtreffen, slechts dan zou een Ko-
ninklyk bezoek aan Indië in alle opzichten
aan te bevelen zyn.
Maar dat zou schatten kosten, die onze
dierbare Volksvertegenwoordiging niet zal
willen voteeren.
Ofschoon ten slotte die schatten nog niet
zoo slecht besteed zouden blijken
HANS.
1) Bienti ophouden.
GEMKNGDË BERICHTEN.
De gevaariyke Rus.
De Rus Sofrony Paraschenko, dae Zater
dag op de Ooster- en Spaansche kade te
Rotterdam een militair doodschoot en eeni-
ge agenten van politie heeft verwond, is
vannacht om half drie in 'het ziekenhuis
aan den Cool singel aan de bekomen ver
wondingen overleden.
In het ziekenhuis heeft hy gisteren aan
een Russische»» tolk medegedeeld, mede
plichtig te ayn aan den moord op dén
jachtopziener te Doarnapyk op 3 Augustus
en aan den moordaanslag op twee mare
chaussees te Denekamp by Deventer. Hy
was de metgezel van den Rus Zottow.
In den nacht van 21 op 22 Juli nam hij
de vlucht uit het kamp te Oldenbroek.
De doodgeschoten militair is de kanon
nier 2e klasse J. Groenwegen, van het korps
rijdende artillerie te Arnhem. Hy is 20 jaar,
vertoefde met verlof by zyn ouders, in de
S'l eepheM ingstraot en zou heden naar Arn
hem terugkeeren, waar hy vandaag tot kor
poraal zou worden bevordred.
De toestand van de in hot ziekenhui
verpleegd wordend© agenten van politie
W. G. Erkeien», Y. de Vries en L. van
Sehaick geeft reden tot tevredenheid.
Personeel van den vreemd'elingendliej
dat al drie weken naar hem zocht, hoeft
den moordenaar in het ziekenhuis herkend
als te zyn de Rus Sofrany Panaschenlco, ge
boren 17 Maart 1894 te Omar in Rusland,
landbouwer van beroep. Bovendien heeft hy
gisteren in het ziekenhuis aan een bediende
van het Russisch consulaat te Rotterdam,
bekend Plaraschenloo genaamd te zyn.
Met den chef en het personeel van den
v reemdelingendienst op het hoofdbureau
van politie ip hy meermalen in aanraking
geweest en hij was daar een goede be
leende. Hy staat er aangeschreven als een
hoogst gevaarlek individu, tot alles in
staat. De kennismaking dateert van een
paar jaren terug.
Tijdens den oorlog is Sofrony Pamschen-
ko, als vluchteling uit Duitschland, in het
Quarantainekamp te Enschede opgenomen.
Dat wias in het begin van 1917. Hy kwam
daarna in ondersteuning by de Russische
commissie voor uit Duitschland gevluchte
Russen, die hem in Schiedam onderdok
bracht. Daar gaf hy weldra blyk van zy.n
ontembaar karakter en vechtlust en weel,
omdat hy de orde verstoorde en andei
Russen tot verzet aanspoorde, naar Rotte'
dam verplaatst.
In het begin van dit jaar kwam van hoo-
gerhond bevel om de hier ter stede ver
toevende Russen en Polen met het atoom
schip Santa Fé naar Dan trig te doen ver
trekken. Die razzia had op 16 Januari jJ.
pdaata Onder de toen gegrepen Russen was
ook Par&schenko. In afwachting van hun
vertrek naar Dantzig wenden deze Russen
naar Bergen getransporteerd, doch op het
station be Alkmaar wist Parasehenk» den
18 Januari te ontvluchten.
In den nacht van 21 op 22 daaropvolgen
de dook hy in Rotterdam weder op. In
dien nacht werd in het kosthuis van H. Bo-
termjanfe op hst Vastelland alhier, waar
Russen «n Italianen vtfbHrt bédden,
de Rus Waasely Jxxjrawief, werkzaam op
bet Russisch consulaat, toen hy reeds te
bed lag, overvallen door een Rus, die sich
tot rijn kamér toegang had weten te ver
schaffen, hem met een browning bedreigde
en zyn geld eischte. By de worsteling, die
volgde, werd Jourawlef door een schot uit
de browning aan den hals verwond» De
dadér, die gegrepen werd, bleek ons* So
frony Paraschenko te zyn. Hy was tosn in
het berit van een brief van het sow jet
comité uit Amsterdam, voorzitter D. Wijn
koop, waarin voor hem tnedewieriring ge
vraagd werd als vertegenwoordiger van
een arbeiders- en soldatenrssd, bij zijn op*
onthoud in Duitschland. By die gelegen
heid bleek ook, dat Paraschenko vry goed
Hollandsch sprak.
1 Februari da.v. is Paraschenko venvo1-
gens vanwege den vreemdelingendienst
naar het huis van bewaring in de Berg
straat aldaar overgebracht, maar daaruit
gehaald en ingescheept aan boord van het
Stoomschip Santé Fé voor vertrek naar
Dantzig. Geiyk bekend, is van dit vertrek
toen niets gekomen, zyn de zich aan hoord
bevindende Russen en Polen weder ont
scheept en toen verhuisde Paraschenko met
zyn landgenooten naar het 'mberrteierings-
kamp te Oldenbroek.
De begrafenis van den doodgeschoten
artillerist J. Groenewiegen zal Woensdag-
ochtend op de R. K. begraafplaats plaats
(N. R. Ot).
Negen dagen ln een sloep.
Gisteren is te Rotterdam aangekomen
het Aimerikaansche stoomschip Peguot met
aan boord den kapitein Bennet D. Coleswen,
den stuurman, den hofmeester en 4 matro
zen van den Amerrikaanschen moborschoe-
ner Georg D. Edmona. Dit schip was op 17
Augustus im den Atlantisch en Oceaan 300
mijl vw£ de Amerikaansche kust in brand
geraakt door een lek in de gof»l*ne-leidang.
Het schip is uitgebrand. De bemanning be
gaf rich in een sloep en dreef 9 dagen op
zee rond voor zij opgepikt werd door de
Peguot,
Een dierenbeul.
Op het terrein der Arnhemsche IJsclub
stond gedurende de kermis van het Vader-
landsch historisch volksfeest een vies
tentje met verfomfraaide beschilderde zei
len aankondigend, dat hier te zien was „de
Schrik der Woestyn", een „Arend", »het
Spookdier" en een aap.
De schrik der woestyn was een half-
doode wolf met een huidziekte, de „Aarend"
in ieder geval een vogel en het Spookdier
een kat met drie staarten en een groote
verhevenheid midden op den rug; aan de
houding van het dier was te zien, dat het
pyn leed. De inspecteur van politie de heer
Lovink, met den opperwachtmeester der
marechaussee den heer Van Wijk en den
heer Baerends, gemeenteveearte zijn in het
tentje geweest, waar de eigenaar, zekere
Dieper», vertelde dat er by het Spookdier
wel wat bedrog was, maar het was zoo erg
niet. By onderzoek bleek, dat het wèl erg
vfa» etl''Diepers ëen schandelyke dierenbeul
De kat met drie staarten had naast zijn
natuurlyken staart een tweeden, die in een
in de huid gesneden opening was gestoken
en daarmede was verbonden door middel
van naaigaren. De derde staart was op de
zelfde wyze aangebracht in de nabijheid
van den kop. Tenslotte bleek ook aan de
onderzyde van de bult op den rug van het
dier ook een open wond in de huid te zyn.
De veearts onderzocht deze opening en
bracht met een tangetje een stuk papier
te voorschyn. Daarmede voortgaande werd
steeds meer papier, dat tot een harden bal
was samengeperste uit de langzaam weg
zinkende verhevenheid gehaald. Deze was
nameiyk ontstaan door het opproppen van
papier tusschen de huid en vleesch van den
rug; niet minder dan 30 proppen papier
Kwamen voor den dag. Het dier is in beslag
genomen en wordt nu door den heer Lo
vink verzorgd. Tegen den dierenbeul, die
zyn handeling niet zoo erg vond, is proces
verbaal opgemaakt. (Hbld.)
ongeval be Winschoten voor hot grootste
gedeelte geweten aan de leiding, dus aaa
bet comite, dat een beter terrein had mot
ten uitzoeken. Dit comité verklaart thans,
rich geheel vry van schuld te achten, daar
Capt. Hindiffe heit terrein vooraf geschikt
verklaarde en hy met aUe windrichtingen
rekening had kunnen en moeten houden.
Zyn vrouw vermoord.
Zondagavond heeft zekere V., -een ge
pasporteerd Indisch militair tc Breda zyn
vrouw met een scheermes zoodanig in den
hals gesneden, dat zy is doodgebloed. De
man wilde zich verdrinken, doch hy be
dacht zich, kwam weer aan wal en is toen
gearresteerd. V. was eerst kortgeleden met
deze vrouw gehuwd. Oneenigheid over de
opvoeding der kinderen uit zyn eerste hu-
welyk schynt hem tot deze daad te hebben
gebracht.
Het Amsterdamsehe Panopticum.
Gedelegeerden van het Nederiandsch Pa
nopticum te Amsterdam, deelen mede, dat
door het bestuur van bovengenoemde ven
nootschap besloten is tot opheffing der mu
sea en het wasbedrijf.
De door deze opheffing vrijkomende ruim
te, is voor een aantal jaren tot zeer loo
nenden prys verhuurd aan de N. V. Am
sterdamsche Bank.
Daar reeds in October a.s. de verhuurde
localiteiten in gebruik zullen worden geno
men, kan nog slechts deze maand gelegen
heid tot bezoek der musea worden gege
ven.
AutodiefataL
Terwyi Zaterdagmorgen de auto van den
heer Mutsaers v. Waesberghe uit Tilburg,
voor de villa Blanca aan den Goirlsehen
weg stond, traden 2 als heer gekleede perso
nen het tuinhek binnen, gingen in de auto
zitten en reden er mee weg in de richting
van de Belgische grens. De marechaussees
togen onmiddeliyk op onderzoek uit.
Geea liefhebbers.
Te Zeddara, gem. Bergh, had de 80-jarige
heer G A. F. van Maanen voor eeaige
maanden ontslag genomen als hoofd der
openbare school. Voor de vacante betrek
king meldde zich evenwel na oproeping nie
mand aaa. De heer van Maanen heeft zich
nu bereid verklaard deze betrekking te bly
ven waarnemen, zoolang de vacature voort
duurt.
Het vliegen getak te Winschoten.
Zoonis men weet la dt schuld van
KENNISGEVINGEN.
ZEEMILITIE.
De bijzondere aandacht van belangheb
bende ingeschrevenen voor de lichting der
millitie van 1920 wordt gevestigd op de ge
legenheid tot plaatsing bU de zeemilitie in
een der navolgende betrekkingen:
matroos, stoker, montenr, radiotelegra-
fiat, seiner, vliegtuigmaker, torpedomaker,
machine*!ry*«ri scheerder, ziekenverpleger,
schrijver, kok, hofmeester.
Zy, die een beroep uitoefenen, dat hen
voor ren van deze betrekkingen geschikt
doet zyn, en die zich nog niet bh den keu-
ringsraad voor de zeemilitie hidden aange
meld, kunnen zich daarvoor alsnog vóór 10
October as. opgeven by den Burgemeester,
liefst met overlegging van diploma's, ge
tuigschriften of andere bescheiden, waar
uit hunne geschiktheid voor de gewenschte
betrekking is af te leiden.
Belanghebbenden zullen echter rekening
hebben te houden met de mogelijkheid, dat
aan hun verzoek om iniyving by de zeemi
litie niet kan worden voldaan of dat zy
by de zeemilitie worden geplaatst in een
andere dan de door hen meest gewenschte
betrekking.
Ingelyfden by de zeemilitié worden voor
eerste oefening ten hoogste 8tt maand in
dienst gehouden, hebben slechts eenmaal
eene herhalingsoefening te volgen en zyn
vry van landweerplicht.
Goudj, den 9 September 1919.
De Burgemeester van Gouda,
ULBO J. MIJS.
Verbod verduurzaamde aardappelen.
De BURGEMEESTER der gemeente
GOUDA brengt ter algemeene kennis, dat
het verboden is in eenige onderneming
aardappelen, aardappelschillen en aardap
pelvezels te vermalen en op eenige wyze
te drogen of te verduurzamen.
Van dit verbod kan ontheffing worden
verleend door het RUkskantoor voor
Aardappelen en Aardappelverwerking.
Gouda, 8 September 1919.
De Burgemeester voorn.,
ULBO J. MIJS.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 9 September 1919.
Tijdelijk klerk gemeente-secretarie.
Burgemeester en Wethouders dezer ge
meente hebben benoemd tot tijdelijk klerk
ter secretarie Mej. H. A. Boot alhier.
Opzichter geraeentaprerken.
De heer J. Balder, opzichter by de ge
meentewerken alhier, is tegen 1 October be
noemd als zoodanig by de afderiing bouw
en woningtoezicht te Hengelo.
Watervliegtuig boven de jLeuwIjksehe
Plassen.
Hedennamiddag omstreehjs 5 uur zal,
naar ons bericht wordt, een watervliegtuig
boven de Reeuwyksche Plassen eenige evo
luties uitvoeren.
Nationale Zangwedstryd te Dordrecht.
De heer J. H. B. Spaanderman alhier
maakt deel uit van de jury voor de Natio
nale Zangwedstryden te Dordrecht, welke
gehouden worden ter gelegenheid van het
20-jarig bestaan van de mannen-zangver-
eeniging „Door en voor 't Volk" aldaar.
Winkelweek.
Het Comité voor de Winkelweek heeft
van de Stoom ververij en Chemische Waa-
schery „de Pelikaan" de toezegging gekre
gen voor een groot verguld zilveren me
daille.
Dansinstituut Sterafold en Wdjaa
Naar ons uit „De Hof stud" van 23
Aug. j.l. biykt, onderhoudt het dansinsti
tuut SternfeJd en Weyne te Gouda en Den
Haag nauwe verbindingen tnet de buiten
landache stroomingen. Door het lidmaat
schap van den internationalen Bond van
Dansleeraren ontvangt 'dit instituut de
laatste novelties uit handen der auteura.
Deze beide danuleeraren zyn de eenige hee-
if n-leeraran, die het Dalcroze-diploma be
haalden, waardoor zy thans onderwas kun
nen geven in rhytmische gymnastiek, plas
tiek en rhytmisch dansen.
Blijkens „de Hofstad" moet het ook <n
de bedoeling liggen aan dit instituut toon
kunst te doen onderwyzen, teneinde gelijk
tijdig den murikalen en den rhytmischen
zin te ontwikkelen.
BERGAMBACHT.
De. D. Planting* alhier, heeft een beroep
ontvangen naar de Ned. Herv. Keek te
Benthuizen.
Onder geleéde van den beet J. H. van
Straaten van Nea, zijn we, aldus em ver
slaggever van het Vad., in Boskoop ge
weest, Boskoop, het dorado, althans voor
heen, van allee wat er weekt en zwoegt in
het boomkweekerabedryf-
Het spreekt vaaaelf, dat oae eer** be
zoek gold bepaaldelijk de kweekwryen d*r
firma C. B. van Nea en Zonen, maarvan de
heer Van Straaten van Nes de organisator
ran de prachtig geslaagde teatooostelHag
m 1911, firmant is.
Op de kweek meukten wjj kennis met
den hoofdopzichter, den heer Slootjes, die
ruim 32 jaren in dieuat der firma ie ea
die ons vertelde hoe er deeftfe jaren ««le
den gewerkt la, om de firma te brengen
tot dat wat ze nu be teekent.
Ja, mynheer, aldus «rekjes, dat wa
ren geen tijden ven acht-urigen arbeidsdag,
we begonnen zoo 'a morfine om vier uur
en eindigden 's «ronds om tien. De «aee-
achen werkten met liefde en toewijding
maar nu
m mm de brug, weika toegang tot da
kweekery geeft, ie overgegaan, vindt men
de rechterzijde een uitgestrekt veld
met de bekende azalea mollis, terwijl aaa
de linkarzyde de rhododendrons de bewon
dering opwekken. Verder gaande genoten
wy van de blauwe den, we zagen het ver
edelen en luisterden aandachtig naar al het
geen oase vriWMtaltjkt gastiwer vertelde.
De beer v. Nes bepleitte:
De oorlog beeft ook zijn gevolgen voor
Boskoop gehad, 't Waren droeve jaren, ie
uitvoer stond atH en alles verlangde naar
het oogenUik, dat de wrede weer welvaart
zou brengen over het nijvere Boakoop. De
vrede kwam, doch de wedvaart bleef
uit. Amerika veerbood den invoer van Boa-
kpopsche producten, omdat, zooaia men be
weerde, door dien invoer schadeiyke inme
ten 't land van den dollar «ouden binken-
komen. Deskundigen kunnen zich dit niet
indenken en veeleer ia men geneigd in de
zen te gelooven aan een soort vermomde
protectie voor de groote kweekers in Ame
rika. Met dit alles staat Boskoop voor een
niet op te lossen probleem. De uitvoer
naar Aemerika toch besloeg 60 van den
omzet; het bedrijf stopzetten en wachten
op oetere tyden is onmogelijk, de kweekery
immers vraagt aanhoudende verzorging. Er
ia reed* voor duizenden guldens aan goet
verbrand, omdatmeu ruimte noodig had
voor jongere cultures.
Ondanks al deze moeilijkheden ia de
energie der groote kweekers niet verloren,
integendeel, men worstelt met een vasten
Wil en met overtuiging, dat eenmaal be
tere tijden zullen aanbreken en Boskoop
weer zal zyn het Boakoop 'van voorheen.
Het valt niet te ontkennen, dat iemand,
die sti-ydt, steun noodig heeft, steun op
Velerlei manieren; ook Boakoop moet ge
steund worden, in de eerste plaat* omdat
het door zyn hard werken er recht op heeft
en dan, omdat het bestaan van duiraoden
er van afhangt, want, weet u lezers, van
iedere 1000 H.A. grond bestaan ln Boakoop
8000 menachen.
Hoe nu Boskoop te steunen? In de eerste
plaats door zooveel mogelijk van die plaats
te betrekken; ons land heeft nog groote
buitenplaateen genoeg en dan zal de Refer
ring moeten heipen. Deze hoeft haar goe
den wil reeds getoond, er i* een Staats
commissie in het leven geroepen om da Re
geering voor te lichten op welke wUre zy
hielpen kan.
Verder ia er sprake van de stichting van
een Nationaal Park en iB ln de pen dit
plan reeds besproken.
Wat Boskoop verder betreft, ia aanakul
ting aan het spoorwegnet noodig. Hoewel e
plaatsen van uiterst geringe be beekenis lig
gen er met aan het spoorwegnet; de Ver
binding met Boskoop ia treurig. Het be-
noodigde geld ia aanwezig; de plannen-Ug-
egn in Utreaht klaar; wear biyft nu de uit
voering?
De heer G. Radder, boomkweeker ajtier,
is met ingang van 16 September benoemd
tot agent van politie te Rotterdam,
Tot voorzitter en secretaris ran da op
17 dezeh hier te houden feesten zyn geko
zen de heer en: R. J. v. d. Kamp als voor
zitter en D. Ravens berg als secretaris.
Aan den heer Duval Slothouwer, burge
meester dezer gemeente, zal het eer «voor
zitterschap worden aangeboden.
Naar wy vernemen, bestaai hy den heer
C. B. Lttnnemann, die niet als wethouder
werd gekozen,' bét voornemen, om al* !id
van den Raad te bedanken.
De opvolger van de R. K. lijst is de beer
G. Pannebakker.
REEUWIJK.
In de Vrijdag gehouden vérgade ring van
de afdeeliz»g Holl. Mij. vaa Landbouw al
hier, zyn tot afgevaardigden naar de al
gemeene vergadering op Woensdag 10 Sep
tember a.s. te Gorinchem, gekozen de hee-
ren A. v. d. Spiegel en A. de Raad, en tot
plaatsvervanger de heer L. tan Eyk Sr.
Verder werd beeloten een oproeping
doen aan belanghebbenden tot een by eer-
komst, waarbij een boerenleenbank ztl
worden opgericht.
Zondagnacht omstreeks half drie werden
de Reeuwijkers opgeschrikt nét hun slaap
met getoeter en klokgelui. Het bleek, dat
hy den landbouwer C. Plomp, Oud-Reau-
wyk, de hooiberg in lichte laaie stond. Van
verre kon men de booge vlammen zien.
Door het flnék optreden van de Zwammer-
demsche en Reeuwyksche brandweer kon
de brand beperkt hiyven tot den hooiberg.
Dti heer Plomp wea laag verzekerd. Men
veronderstelt, dat de brand kwaadwillig U
aangestoken.
aptr-ieboonen 18.70—26.50, Btamboonro
6.4011.60, spekboonen 9.40—1240,
pronkboonea 22.90, tomaten A 21—
34, dito B f19-28, dito C lft-26, dito
bonken 11-14, dito krufl 1—2. toen
4.10d.10, sjalotten 6.10—740. witte
cool 040, gele savoye kool f 3.40—3.60,
roode kool 2.80—8.80, kroten 1 1.90—2.40.
postelein 8-10, alle* per 100 Kg.; bloem-
cool le soort 12—21.60, dito 2e roert
4—18, dito 8e soort 1—4^ komkommer»
le soort 6—8.30, dito 2e eoort 4—6.10,
dito 8e soort 1.80—8, dito gele 8—10,
andUvic le soort 1—1.70, dito 2e eoort
0.10040, zie 0.20—1A0, ettea per 100
•tuks; peen 2.70-6, kroten l-8.20. per
100 bos; meloenen 0.20—4)41, per etu^i;
diamantperen 18—15, suikerperen 17,
clappk favorite 19—29, heereperen 10
-ƒ 12, dirkjesperen f 11, jutteperen 21
22, keewick 15, schUeere 1815,
alles per 100 Kg.; deren 18.10 per 100
stuk*.
Duit ache kruiser.
BERLIJN, 9 September. Volgen» mede
dsering van de admiraliteit zyn de kleine
Dui been o kruisers Emfcden, Frankfurt en
Neurenberg te Capeflow geborgen.
Da staking duurt voort
KOPENHAGEN, 9 Sept. Extrabladet
verneemt, dat de algemeene vergadering
transportarbeider» besloten heeft den ar
beid in de havens niet te hervatten.
LAATSTE BERICHTEN.
MARKTBERICHTEN.
KERKNIEUWS.
RoUerdamadie Veemarkt.
Aanvoer: 189 paarden, 8 veulens, 160 ma
gere runderen, 650 vette naderen, 544
vette grashalveren, 46 nuchtere kalveren,
160 schapen of lammeren, 29 varken», 244
biggen, 86 bokken en geiten.
Vette keoien le kwal. «*-226, 2e kw.
195—206, 3e kw. 175—186, ossen le kw.
210—220, 2e kw. 190—200, 8e kw. 150,
kalveren le kw. 280—260, 2e kw. 190—
210, Se kw160-184.
Melkkoeiet» 275-650, kattkoeien 240
t 676, stieren 140-170, pinken 100—
140 graekalveren 60—126, vaarzen 110
-ƒ 125, werkpaarden 400-900, stacfat-
p aarden f 140—176, nuchtere kalveren
2082, fotttoveren 88-45, biggen
25—55. Handel matig, redelijke aanvoer.
Ceeperatflkre Talatai ai ftwttiigiag
„Gunde sa Om tinkte.»
Groeatenveiliag.
VetiiM van Sept 1919. Snijboonea
I 6.10—18.10, dito aprot J 0404.10, ttok-
Eerate NederL Ktohtoiekradag.
op 2» «u h SeptMubitf *.J kt
(rent* (tk.oU ea dohouwourg) grinn»-
r wordeu u« wnwto .Nttitwiaatacb» ka-
luKXiiiikeiKiag jva»r»oe brt iidttoUei gcwio-
ux-n m dour Je gezomoifclijkv béswottoppeu
vau NuJdfllaikt.
i de L&tot* -leg-u vast bei vorig
*xaftj!t tut utiiuioeto prurfnuit.ua-
boeK, ItcuoeuMla iedere bwaohop iwweper-
Hou 'u uit zyn dux**», eeu printer sa
lees, tot iedua vau bU uouiitó, dat
d«' voorin*» kling eu de ukvotwiug der
Ncdenp'itoolM uUiimm**tiAizgeu zou' op
ziel' milieu. Als zotst*uQ werden atmge-
wizt-B; pastoor F. lorthnauu eu, uur. A.
itarou van Wijnbergen (Mrtobwdoi»)pas.
looi Th. üujxrcgge en iur. II. van deu
ItuKen (Breda»)prol. J. L>. J, Aonga-
imu' «w nr. J. HwkUH ThijMfceu (Haar.
hiuj, mgr. V. 0, i'rumen eu d» beer
C Foppeta (VDoteto)pastoor J. Vraa-
o>cn eu mr. F Botota* (Roermond), ln
de pèuits vmi paMtoor Fbrutiuann, die ia-
tmweben overleed, .werd benoemd prol dg-
J Hoogveld.
Het aifwneeiio onderwerp, dat zoowel
iu de groote vefgtateriqgnn «1» iu de sec-
t rgiuit singxii door de vtrwobtileude
»l«r<'luvH zal Widntou Mieudeid if; „Ue
taa der kwUMiieXdi to (ton kmuendeu
Ujd," aan de faMd van de gxedcu-enoy.
oltek v*n ZIl> Fmm Bsoedécftw
Do, PmiH IKK«4 vlor oarzaéun ven de el
lende, waarin de iiuutoeihappij ouze
dug/en gi-dxxnprid is. Voorveuxt de ver-
Keerde vrijheidsidee, welk» zkfl» IU to
haai tegen ieder gezag; kin tweede d»
vi rkeerde ge^jkhetotoftlee, waaof nn het
vooruaamtee vitwohljnsel U de prediking
van de klau-xiwtrijdion derde de v«-
kurde liroedrtrxKJftapM,tee, weUce tot ga-
vog heelt, dat de Weide wider de men.
schei» verdwenen ie en ton vierde dm ai
f* groote zucht naar «atdMohe gisteren
en aardtio.» genot EohUr, ook de katho
lieke Keik be,At Imtc tok»**» vau vrij-
Ixid, gejljkheéd en Ikfeutarwhap, terwijl
zij lioboudiiMk bet dort v»u deu ntensob
n et laat o|ig*Mi ln hei aaitecrte, uuar
(toi dien* van God hrthoogpto tawnhouwl
Hei te iu» de taak der katholiek eu ooi
deze vier Roourohe idertto to deu kotneu-
den tijd vooral prarttooh te brtevet» eu
Iu ihalen out to zetten. Daarom zullen op
d.- groote vorgadetlogeo van in» knabolto-
kendag ailurecrét behmulefb worvkti ds
katliotk'ke Utoe«n omtrent vrijta-ftJ, gelijk
held eu hixxdentohap ra tot gudadiraMtg
leven Al te twee groote médétatou Wgra
du kwal.ii van onzen tijd nixxut Bene.
dichte XV het katbotieke yiT-Milgtrgprtn
ven eu het herstel der katholieke staat
kunde.
De onderworpen der rtf Hoctievergnda
tingvn luiten: zuiver gxUlieaaftgn verse-
rtiiing.il, teurgle, geetoten rékrakra wi
volkrtrc'ralten, vjuor eer ra deugd, jeugd-
orgaiteade, minrte-arti^ yyouweurt s^ptuk,
OMtepaiiuta^n «r» enlgfogra, owfarwijw, psrn
«i iec%>u>r, drwnkbertrljdlng.
Van de grifgrahrirt om tegelijk met den
ktohoBekendag een «igra vergadering to
bonden, Waarvan het verteag ook vorit
opgenomen in bet later uit te grven var-
(dagboek heeft ajtora te Ijnto der CL K.
.Htodmiwnvoreeniging gebruik
Verwachting:
Zwakke tot matige wind uit Westelijke
richtingen, gedeeltelijk bewolkt, waarèehy»-
lijk dioog weer, zelfde temperatuur.
BUROIRl IJKE STAND.
GOUDA.
CBBORKN. i Etapt. Art», tnaj.ru
VIW C. ru W#i. U«d«. AArluu,
i. ra l SthouUo m J. dn Hertog.
Maria, <i. ra P. A. Hniinuui m C. HM.
3«pt. Rudolf Stofhaau, a ra U W.
Vomi ea M. Blonk.
Sopt. Louis a fun G. W. Nec^so
Boot on C. Bora.
8 Sopt. Mrauu Kras. <L ra J. E.
Biuuoadïk mi A. .Isadora
OVERLEDEN. 90». Cornell. J. HaUe,
rol- met M. Zevertoum, tl jaar.
