Openbare Verkoopiiig*
De Inventaris
H. TIMMERMANS, fa. H. A. DIESTELHORST GOUDaT
Eonig adres voor gemakkelijk zittende e» degelijk afgewerkte CLUBFAUTEUILS.
Abdïjtabletteii
voorts ongeveer 60500 K.6. diverse gedroogde groenten voor veevoeder
ATELIER TH. TUKKER
Fotografie op elk gebied
BOSKOOP.
lil I.
flectrische BILJART- so MEUBELFABRILK Tuluf. Int. 158. Complete WQNING-UiRICHTINfi. x Spotinl adres voor KAMERBETIMMERING
Ziet Etalage,
algen werkplaatsen vervaardigd
-in
wegens faillissement.
van de fabriek voor groentendrogerij van W. Woldering
Jaagpad 55 te GOUDA
A. M. PARIS.
Dames- en Kinderhoeden
PATISSERIE „MODERNE".
Groote sorteering
GEBAKJES, BONBONS,
BANKET en DESSERTS.
Zie de etalaoe.
zie de etalaoe.
Zie de modallsen.
.TH. H. HEESEN,
SCHOENBAZAR „MODERN" Kleiweg 23, Bouds.
A. BOOM, Berkenwoude
I. HOOMFH Inincba. STOLWIJK
Gratis en Franco
Emle led. Fabriek ran Pateel-Medicijnen, Men.
f. A.WFJ !,Fjt.7/ijJ<Mveg72.
is voor het aanstaande
seizoen DE kleur voor
BEZICHTIGT DE ETALAGES bij
Fa. DE GROOT, Hoogstraat
diet E:talae"e. 2lG d-üi«4- "1
All!
Ziet Etalage.
jeëlaleerde meubelen ael|n in
Tweede Blad,
De Bankconcentratle.
Vraagt PU MCHTLICHÏÏH
li opdracht van den curator in het faillissement van
W W0^dERING, koopman te ScheveningenJ Mr. L. G. VAN
PRAAG te 's-Gravenhage, zal op Oinsdag 7 October
J.r «fr.r ^t^10rgen8 ten uuri aan de fabriek van genoemden
W. WOLDERING aan het Jaagpad nummer 55 te GOUDA
door de deurwaarders J. J. p. OEN BOER te Gouda en A. A. VAN
DIJK te s-Or*vailh«ga publiek om contant geld worden verkocht
waarbijkantoor bonoodlgdhedon, diverse bascules mot gewichten,
machine »oor bat naaien van zakken, steekwagen, een groote hoe
veelheid reclame, een groote partij Jute- en pepleren zakken, be
mande flesschen met zuren, bak met looden bekleeding, boor
machine, bank met schroef, 3 hakselmachines, 2 centrifuges,
1 bullmachlne, een groote partij carton en verschillend gereedschap,
zoomede al het gean verder ten verkoop zal worden aangeboden.
Bezichtiging aan opgeraelde fabriek MAANDAG 6 OCTOBER! 919
van 's morgens 10 tot 's middags 4 uur. 4302 104
2
OOU WE 1. V h. O J. BERLIJN NIEUWERKERK.
Bericht de ontvangst eener groote keuzo GEGARNEERDE en
ONGEGARNEERDE
en verdere nouveautés voor het aanstaande seizoen.
4283 30 SteedB aanbevelend.
AdvarlMPt In dit Blad.
BLOEDARMOEDE,
BLEEKZUCHT,
ZENUWZWAKTE.
Oorsikn van bloedarmoede en zenuw-
zwakteeen druk levengestoorde
functienverzwakte hartawerking
slechte spijsverteringleven boven de
kracht.
V«f BohijviseUn l bleeke kleur; hoofd*
pijnen gedurige vermoeidheid slape
loosheid; lusteloosheid; prikkelbaarheid;
gebrek aan eetlust.
Batiandslingi tweemalen per dag
een lepel
SANQUINOSE,
SANGUINOSE kon f2.- de flacon,
6 fl. f 11—, 12 fl. f21.-. 4057 30
Bij alle voorname Apoth. en Drogisten.
WACHT VOOR NAMAAK.
VAN DAM Co.
De Riemeratraat 2c/4. Den Haag.
Flesschen worden teruggenomen.
WIJDSTRAAT 7.
TELEFOON 267. -I- TELEFOON 267.
Een ruime monvterzaal
is onze ETALAOE.
Zie de pplfzan.
Zie de Coupe en probeert
Onze kwaliteiten dan is het
Een waarborg
dat U voor altijd tot onze ClINntele behoort.
Aanbevelend,
4284
40
Een slechte eetlust?
Uw maag is van «treek
en ,wcigert daarom vol
doende tappen af te achei-
den om het voedsel te
verteren. Geneest Uw maag
door geregeld na het eten
een paar 3212 48
„voor (te maag
in le nemen. Dat veraterki
de Staag en Uw eetlust
zal apoedig terugkomen.
De Abdijtabletten worden
algemeen geroemd bij een
slechte eetlust, misselijk
heid. een opgezette maag,
maagkramp. maagpijn,
een bedorven maag, op
rispingen, het miir, etc.
Haal eens een dooi bij
Uw drogist voor f 1.25.
Eiacht rooden band met
onze handteekentng:
L. I. Akkers Rotterdam.
Advertentlën en abonnementen
op «Ut blad worden aangenomen voor
Berkenwoade-Dorp door
voor Berkcnwnude-Achterhoek dooi
zenden wij op aanvraag een monsterdoosje
bloedzuiverende
Laxeerpillen van Apotheker Boom.
Deze pillen zuiveren het bfoed, verdrijven de
vuile stoffen uit het lichaam en bevorderen
den goede stoelgang. Verkrijgbaar in de meeste
Apotheken en Drogiatwinkels in gesloten dooeice
4 25 en 50 6 2780 17
Verkrijgbaar te Gouda bij ANTON COOPS
TELEFOON 453
DIPLOMA AMSTERDAM - DELFT
FOTOHANDEL, LIJSTEN
ZIE DE ETALAGE FOTOTOESTELLEN EN FOTO'S
Advertentiën en abonnementen op
dit blad worden aangenomen door:
IN ALLE KLEUREN EN KWALITEITEN
4307 18 Aanbevelend,
J. VLAG, Kuiperstraat 43 45, Telef- 592-
kVOOR
HET
KOKO, een zuivere, heldere en nietwette vloeistof,
i bevordert den haargroei, versterkt klieren en haar.
wortels, voorkomt het spinten en uitvallen.
Hoofdzeer en roos verdwijnen nadat men KOKO
I jen n h. 8ebruikt; men sprenkelt eenvou»
dig KOKO op het haar. dan wrijft men het zacht
in qederwaartsché richting en borstelt flink.
Verwaarloos nooit Uw Haarl
«rJ?3t>,,cUen gwn dwaze of onmogelijke eischen aan
KUKO, maar wij zeggen en houden vol, dat geen
ander preparaat KOKO als een zuiver geneesmiddel
voor het Haar kan evenaren.
I WAARSCHUWING!
.tto tuEu'ÈSlB?- voorkomende op
ij I KOKO wordt nooit los zónder verze»
gelde buitenverpakking met Handelsmerk - verkocht
P r U f 1.05 kldna, 2.20 middsn, 3.90 groots flasch
KOKO Shampoo Poeders f 0.15 per pakje.
Verkrijgbaar bij Apotheken, Drogutew e* ParfumeriekawteUre».
^HANDELSMERK.
straat
Verkrijgbaar te Gouda brj ANTON COOPS Wiid-
aat en te Schoonhoven bg A. N. VAN ZESSEN.
1591
120
1^S—P—Verkrij(ba.r i. Goud. bij ANTON COOPS. 11 000161 UB Ui UlICf I l!ü fl^'t'f jjljUj /jlfjfj
4309
100
OCTOBER
DONDERDAG
Daar de z.g. Bankconcentratie hier te
iande een waar verschymsel van den nieu
wen tijd is en a!s zoodanig op dit oogenlblik
de aandacht van velen in den lande trekt,
bij den een bezorgdheid, bü den ander
vreugde wekkend, ia een korte bespreking
var deze -2- zooais Waibaut het uitdrukt -
„nieuwste ontwikkeling van het kapitalis
me" zeker op haar plaats.
Onder Bankconcentratie moet men ver
staan het daadwerkelijke streven van de
groote banken om hunne werkkapitalen uit
te breiden door het overnemen van oude
bankierskantoren, het aangaan van duur
zame overeenkomsten met andeire banken,
het uitspreiden van een net van filialen
over de „provincie". Reeds lang voor den
oorlog in het buitenland, vooral in Duitsch-
iantl, begonnen, is hier te lande pas in 1911
de eerste stap gedaan, doordat toen tie Rot-
terdamscbe Bank samengesmolten werd met
tie Deposito- en Effectenbank en tegelijker
tijd de Rotteoxlamsche Bank zich een z.g.
belang verschafte bij de Amsterdamsche fir
ma Determeijer, Weslingto en Zoon. Laarvg-
zamerhand zijn de andere banken gevolgd,
met dit gevolg, dat er op dit oogenblik
groote hankgroepen bestaan, n.l.: 1. Rotter
damsehe Bankvareemgóng (met National
BankVereenaging, Zuid-Nedeiiandsche Han
detebank enz.), 2. Twentsche Bank (met
Haarlemsche Bankvereeniginig, Groninger
Bank, Sallamische Bank, Geldersch-Over-
ijselache Bunkvereeniging en V-eöloeche
Bank), 3. Amsterdamsche Bank (met o. a.
Noord-Hallandsche Landbouwcrediet, Hel
moptische Bank en Heeniener Biank), 4. Ne-
dtrlandsche Handelsmaatschappij (met o.a-
de Geldersche Cneilietvereeniging, van Lan
«•hot's Bank), 6. Incasso-Bank, 6. Bank
Associatie Wertheim en Gompertz 1834
en Credietvereeniginig 1854.
in tien allöria&tsten tijd nu is de Bank
concentratie meer dan een verschijnsel ge
worden, het is reeds een vraagstuk; een
vraagstuk aangaande de positie van de
groote banken en cie kleine bankiers in het
algemeen en aangaande die bestemming van
hM nationale kapitaal in het bijzonder; een
vraagstuk ook van economische politiek, in
zooverre de vraag gesteld wordt, of de
Staat zich met dat verschijnsel moeit gaan
beanoeiem of niet.
Kamerleden en Minister van Financiën,
de financieele Waden en dagbladen, Mr,
Treub in zijn „De Economische Toekomst
van Nederland", in den allerlaiatsten tiid de
steller van een uitmuntend Leidsch Proef
schrift, Mr. W. H. Weoberman, hebben min
meer bezorgde geluiden, meer of min
wetenschappelijke studies ovetr de bank
concentratie ten beste gegeven.
Een actueel vraagstuk dus, waaraan een
politiek tintje de brochure van Wïbaut
fc-ewijet dwt niet geheel vreemd is, aan
gezien de socialisten eenerzijd® in de reus
achtige machtstoename van de Banken een
versterking van het kapitalisme zien, ander
zijds in deze ontwikkeling de toenemende
concentratie in het gelheele economische le
ven bevestigd oordoelen, welke het volgens
hun mogelijk maakt om, wanneer alles in
oen paar handen gekomen ls, den kapitalis-
t lachen in den social istischen staat om te
zetten.
Een actueel vraagstuk ook voor den be-
oner van een provinciestad, die er getuige
van is geweest, boe, met korte tusschenpoo-
zen, het eene particuliere bankiers- of kas-
sicrskantoor na het andere door een groote
bank werd opgeslokt, die konden waarne
men, hoe kort na de opening van een filiaal
van de eerne bank, Ln dezelfde plaats en vaak
in dezelfde straat, een nog royaler en weel-
«Ifriger ingericht filiaal van een concurrent-
bank werd geopend.
Is deze gang van zaken toe te juichen en
is eenige zekerheid, dat de belangen der
banken hier parallel 'loepen met de alge-
in eene volksbelangen Zal overigens dit
proces onvertraagd voortgang vinden en
binnenkort een groote bank-trust het ban-
kiersmonopolie bezitten? En vraag van
politiek zal de Nederlamdsche wetgever
aan een eventueelen voortgang belemme-*
ring in den weg behooren te leggen?
Voor een goed begrip van de moeilijkhe
den, welke eene beantwoording van al deze
vragen oplevert, moeten we onderscheiden:
oorzaken der concentratie, gevolgen voor :1e
maatschappij, waarschijnlijkheid van voort
gang tot monopolie en manier, waarop de
wetgever zou kunnen ingrijpen.
De Banken zijn natuurlijk niet aan hot
concentreeren gegaan, omdat de belangen
<1* r volkshuishouding zulks meebrachten.
Ze zagen er voordeel in en wel ten eerste
wegens toenemende zekerheid, dat hunne
winsten veel vaster zouden worden tenge
volge van de po rati ee met groote kapitalen
over een groot terrein en ten tweede, om
dat zij evenals in degroot-industrie een
vermindering van de onkosten zou betee-
kenen. De buitenlandsche ervaringen heb
ben aangetoond, dat het eerste wel bereikt
U, het tweede niet. De vergdlylcing met de
groot-industrie is gebleken als alle vergelij
kingen monk te gaan. De scherpe ocncur-
rentae en de wedloop naar de provincie, de
weeldezucht en de verhoogde controlekos-
ten hebben de onkosten veel hooger ge
maakt dan vroeger.
Is het per saldo dus nog de vraag, of de
backen van de concentratie on vermen ga
voordeel hebben, anders staat het met de
puPlieke belangen. We aanschouwen immers
een ontwikkeling, die, ingeval ze ongestoord
verder gaat, kan leiden tot een groote bank-
trust, die or edi et-die tater z«u t(jn in Ne
derland. Maar zelfs al ging het zoo ver nog
niet, dan is het nog de vraag, of het publiek
be'ang gehaat is by de aigeheele verdwij
ning van den particulieren bankier, den
vroeger zoo vertrouwden raadsman van
terereen. En zeer de vraag is toch zeker
ook, of de enorme macht van enkele bank
magnaten, van wier willekeur het afhangt
of door een geheim of openbaar accoord een
crediet-monopolie aal ontstaan, in het alge-
meen belang wenschelyk u. Als men voi
der woet, dat de taak van de bonk besturen
in de laatste jaren belangrijk gewijzjgd is,
doordat het bankbedrijf meer en meer in
eengevlochten is met het financieren dlwj.
geldelijke steun en economische voorlicli-
thg geven oen induatrieole ondeAiemingen;
als men weet, hoezeer uö macht van ie
banlebesturen in de indsmtrie tan het was
sen is, dan rijst den ondernemer die op
onafhankelijkheid prijsstelt nis schrikbeeld
voor oogen: afhankelijkheid van de bank.
O.i. mag het als een axioma gelden, dat
de nationale welvaart niet gedoogt, dat ie
bankdirecteuren feitelijk de industrie be-
heerschen. De Bankconcentratie maakt nu
dit gevaar veel grooter. Wel is die over-
heersching in het algemeen nog niet aan
wezig en overdrijft zeker de heer Wlbaut
in de meer genoemue brochure, als hij zegt,
dat au reeds de bank regeert. Maar onge
twijfeld en dit geeft ook Mr. Wester
man toe zijn er teekenen, die naar een
bewust streven in die richting wijzen. Dat
tegenwoordig zoovele bankdirecteuren
Commissaris zyn van de door han Bank
gesteunde industrie, moge slechts de betee-
kenia hebben van eene gewoonte dan
toch zeker een slechte en een dure
niet meer dan dat; toch is het geenszins
uitgesloten dat by mogelijke conflicten tus-
Echen bank en industrie de bankdirecteur-
commissaris de industrie in een richting
drijft, die den ondernemer niet
naam is.
Waar bovendien in die bankconcentratie
een menschkundige ondergrond zi/t, immers
deze niet alleen een simpel gevoLg is van
hat streven naar meer verdienste, maar
een uitvloeisel van persoonlijke eerzucht,
naijver en andere weliswaar zeer mensche-
Uike maar daarom niet minder verkeerde
edgenschappen, 'die de bankwereld onder
hare leden kan aanwijzen, is er reden te
over om de gevaren van deze verschijnselen
vooral niet te overschatten.
De scherpe concurrentie, die door de con
centratie in haar tegenwoordige staat van
groei, is aangewakkerd, heeft naast voor-
doelen ook nadeel en voor het publ iek. Te-
g on over dure gebouwen en overdreven
weelde, staat hder verlaging of afschaffing
vin tarieven. In Duitachland is dit erg op
gevallen, ook hier is het op te merken. Het
voor het publiek zoo ontstane voordeel
wordt echter tegenwoordig weer teniet ge
daan door het onderling overleg, dat de
plaatselijke en provinciale bankiersvereeni-
gingen tot stand hoeft gebracht en al te
scherpe concurrentie tracht te voorkomen.
De met de concentratie gepaard gaande
vertakking van de banken naar de provin
cie heeft nog de moeilijkheid meegebraent
om 'n regiment filiaal-directeuren te vinden,
dat voor haar taak berekend moest zijn.
Volgens enkele schrijvers zyn de banken
daarin niet altijd, geslaagd en is zoo het
geGeel e lichaam van de grootbank door ge
brek aan goede krachten aan zwakte on-
deihevig.
Wat nu de hoofdzaak, dat beweerde mo
nopoliegevaar betreft, zyn er, werkeiyk tee
kenen, die er op wyzen, daff het oogenblik
van de volkomen concentratie van het
bankbedrijf nadert? Ja en neen.
Ja,*in zooverre de nu bestaande- hank
groepen op sommige punten reeds nu over
leg plegen, b.v, bij het vormen van z.g
Emissiessyndicaten tot het plaatsen van
een groote leening, verder by de oprichting
van de bamkiersvereenigingen en het daar
uit volgend overleg omtrent tarieven etc.
Neen. voor zoover er in den allerlaatsten
tijd althans volgens Mr. Westerman
uitlatingen zijn gedaan door vooraanstaan
»de personen, waaruit de bedoeling der bank-
uirecties valt op te maken om met die con
centratie niet tot het eindpunt (monopolie)
voort tc gaan.
Welke van die aanwijzingen moet nu
overwegen? O. i. zyn de teekenen van in
tensieve samenwerking vooralsnog Tsieft on
rustbarend. Maar anderzijds moeten we ook
niet zoo naief zyn om ons door dergelyke
gezegden van vooraanstaande personen'
in den slaap te laten wiegen. Immers: die
uitlatingen ook dit laat Mr. Westerman,
die in die hooge bankierskringen mag ge
acht worden thuis te zijn, doorschemeren
staan onder directen invLoed van de publie
ke opinie, die een zekere onrust heeft laten
merken. Zoo hebben de directies gevoeld,
dut ze niet te ver moesten gaan. Het spook
der staatsinmenging staat voor de deur!
Het voorbeeld van Engeland en Zweden,
waar sinds kort de toestemming van de
Regeering nooddg is voor een Bankfusie,
lokt onze bankiers niet bijster aan.
Het is, ondanks de geopperde twijfel,
echter zeker geoorloofd om voorioopig ver
trouwen te stellen in de zelfbeperking, die
de banken dan blijkbaar bereid zyn, tea" ge
ruststelling der publieke opinie zich op te
•ggen.
Hoezeer deze invLoed van die stem van
het publiek tot vreugde moge strekken, een
ieder, regeering, pers en Kamer zy waak
zaam. Dan is er misschien een redelijke
kans, dat ingrijpen niet noodig is. Mocht
liet echter onverhoopt toch zoover komen,
dat de regeering (ion wete, wat ze moet
aoen. Er zyn veel middelen naast de in En
geland en Zweden toegepaste om de con
trole op het algemeen bankbeleid te krijgen.
Waarborgen voor geregeLde publicatie van
een duidelyke balans, zooals hier te lnndo
nog veel te weinig gebeurt, toezicht van de
Nederlandsche Bank, onderzoek door Rijks
accountants en dergelyke middelen zyn
■eed® in overweging gegeven.
Maar het allerschoonste zou zyn, indien
wy« beleid van onze hankxli recti es de on-
afhanke4yikheadsain van ons volk, dien trou
wen wachter van onze democratie, eerbie
digt en daardoor henzelf tevens op de
hoogte en eervolle plaats zou handhaven
welke hun de crisisjaren hebben het ge
leerd zekeriyk toekomt. W. R. E. R.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Tarieven van gerechtskosten in straf zaken.
Ingediend zijn wetsontwerpen tot wijzi
ging van de wetten tot vaststelling dee ta
rieven van gerechtskosten in strafaaken,
waarvan de gewone rechter en van dia
waarvan de militaire rechter kennis neemt.
De wyziging voorziet in eene betera re
geling ten aanzien van de schadoloooatel-
ling aan deskundigen en een meer ratio-
neele vergoeding aan de getuigen en in da
behoefte aan wyziging van het tarief, in
verband n*et de voorgenomen raste aalar1-
Nevens een aan medici voor bepaald om
schreven verrichtteen geteeld» bdowun*
meer in overeewtnntnligi met de tc
n-oordige eischen van betoete^ voor der
gelijke werkzaamheden, is voor deskundi
gen en personen, dte ten dientee dor Justi
tie werkzaam zyn, «en maximum racatie-
loon vastgesteld, berekend nu* den tyd,
noodzakelyk aan de uitvoering dor opdracht'
besteed.
Voorgestel'! won» ooi SS» <Vx* J«
heto bezoldigde personen, ;wannw zjj voor
de justitie wse-kiaam zijn, niet het voile lus
dra* der vergoeding toe te kerm», doch
slechts do helft van het in gewone gerei-
len rast te stellen bed re»
Wat do schadeloosstelling aan getuig»
betreft, wordt voorgestefld te bepalen dat
eene schadeloosstelling wonlt verleend naai
de werkeiyk gedane uitgaven tor zake van
het gebruik van openbare «n byzondera vet-
voer middelen en voor de gevallen dat daar
van gebruik gemaakt is, eene biMyke tege
moetkomimg wegens het gebruik van eigen
vervoermiddelen.
Voorts wordt als pploeaing ter ondervan
ging van verschillende bnwarw vaurtge
steld, dat voor alle openbare middelen van
vervoer de laagste tariefsfcleese als maat
staf van vergoeding zal moeten gelden,
noch met het correctief der verklaringen
van het hoofd dei plaatselijke politie air.
in art. 48, 3e Md sub 2o. (nieuw) bedoeld;
een getuige, die prys wtdt op de schade
loosstelling naar een hooger tarief dan dat
der laagste klasse, zal zich de moeite voor
het verkrijgen dier verklaring hebben
geren.
Eene uitzondering op den eisch tot over-
logging van bedoelde verklaring kan
etaam voor diegenen, die in het Reisbesluit,
voor reizen in Ryksdienst, zyn gerang
schikt. Zy toch zyn reeds ten gevolge van
die regeling aangewezen ai» aanspraak kun.
nende doen gelden, althans voor bepaald»
categorieën, op eene vergoeding voor een
hoogere dan de laagste klasse van
openbaar vervoermiddel.
Den deurwaarders behoort voor verrich
tingen in strafzaken, alsook voor onder»
verrichtingen, waarvoor hun Ministerie
door het Openbaar Gezag kan worden in
geroepen, een vaote wedde, of voor zoover
zy als deurwaarder by den Hoog en Raad
of by de Gerechtshoven thans reeds een
geringe vaste- wedde genieten, eene hooge
re wedde, met daaraan verbonden pensioen
aanspraken te worden toegekend. Het voor
nemen bestaat eene regeling voor te dra
gen, waaTby hun eene wedde wordt toege
kend naar schaal 33 van het Bez»ldigii«s-
besluit Rijksambtenaren 1918.
Bil' het in werking treden van een derge-
lyke regeling zullen dus de bepalingen van
het tarief in strafzaitón, betreffende de »a<
larieering detr deurwaarders, behooren t«
vervallen. Daarnevens bomt het den Minis
ter wenscheüyk voor de bepaüingen, welke
de vergoeding voor reis- en verbyfkosten
■aststoHen, te harzien en die te regelen op
eten voet vnn het Reisbesluit voor dit
reizen van Rijksambtenaren.
Het ligt in de bedoeling de werkzaam
heden der deurwaarders zooveel mogielyk
in gelyke mate te verdeelen.
Aan de deurwaarders, die tei^evolgo van
de herziening verlies van inkomsten moch
ten ïyden, zal eene schadeloosstelling zyn
toe te kennen op dezeflde wijze als zulks
indertijd is geregeld voor de griffiers.
Vragen aan minister».
De- heer Kooien heeft de volgende vraag
gericht tot ilen Minister van Onderwys:
Is de minister van Onderwys niet mede
van gevoelen, dat de termyn van 22 tot 2t
September, waarbinnen volgens het nog
niet bekende artikel 2, laatste Md, van een
K. B. van 19 Sept. 1919 (Stbid. no. 677)
zekere opgaven door de bijzondere school
besturen aan de gemeentebesturen zy'n t»
doen, behoort te worden verlengd, nu eerst
de Staatscourant van 23 Sept. 1919 een be
richt hieromtrent bevat en Stbi. no. 677,
waarnaar verwezen wordt en dat het for
mulier moet bevatten, nog niet bekend -s
De heer A. P. Staalman heeft de volgen
de vraag gericht bot den Minister van Oor
log:
Waaraan ontleent de Minister de be
voegdheid te creëeren en uit te vaardige#
ztfn legerorder no. 405 van 19 Sept.
waarby machtiging wordt verleend, zy het
ender beding van eventueel e terugbetaling,
tot een buitengewone u-i tik eer ing van bezol
diging aen het personeel der landmacht op
of omstreeks 1 October 1919, zoiuter dat
d» daarvoor bemoedigde gelden door de Sifca-
ten-Generaal worden toegestaan?
Lijkverbranding.
Ingediend is een wetsontwerp tot aan
vulling en wyziging van de wet tot vaststel
ling van bepalingen betrekkelijk het begra
ven van lijken.
In de eerste plaats strekt dit ontwerp om
te voorzien in de leemte, welke thans be
staat, nu niemand aansprakelijk is voor dt
naleving der verplichting tot het begraven
van een overleden persoon. De voorgeste d»
bepaling noemt verschillende nabeetaaavit-,1
die allen aansprakelyk gesteld kunnen wor
den. Aan het Doenbaar Ministerie biyve
overgelaten de beantwoording van de vraag,
ie in een concreet geval zal zyn te ver
volgen, omdat dit van geheel foiteiyke, niet
vooraf te omschrijven omstandigheden zal
moeten afhangen.
Verder wordt voorgesteld te bepalen, dat
indien de overledene, die bij uitersten wil
of by akte als omschreven in art 982 B. W,
heeft bepaald, zyn Iflk han worden ver-
1 rand m dat de wijze van verbranding enz.
werdt geregeld bij algen wenen maatregel
van bestuur.
De Regeering meent, dat de wet de mo
gelijkheid dient te scheppen om het aantal
de bestaande te
beperken en dat alleen (lan lykverbranding
mogelijk behoort te zijn. indien de overlede
ne op een leeftijd, die eenigen waarborg
geeft voor ean onbevangen oordeel, deze be
schikking over zyn »toff«iyk overschot met
zoovele woorden heeft getroffen.
Een verplichting om te doen verbranden
kan op de nagelaten betrekkingen niet wor
den gelegd.
V erntogeasbelsattef
De Nyverheidsraad heeft tot dea
Minister van F'andën een uitvoerig adres
gericht, waarin hy aandringt op intrekking
van het ootwerp-vermogens-aanwaa-be-
laeting.
Na daarin erneig gewaarschuwd te heb
ben tegen een kapitaal stuffing ten bate
van 's lands schatkist, zet de Nyverheids
raad uiteen dat in ieder geval de belaating
op vermogensaanwas de minst gowenscht»
vorm is, omdat daardoor de belangen der
Nederlandsche nijverheid ten ernstigst*
zouden worden benadeeld. Hy voert daar
toe de volgende gronden aan:
le. Duidt de naam der belaating-vermo-
gensaaiiwas op een onjuist begrip, ver
dachte navolging van de uitdrukking Wert-
clachte navilgong van de uitdrukking Wert-
zuwachsateuer. Er zyn zeker vele geval
len, dat het vermogen aanwast als het ware
door de natuur zander menschelyke inspan
ning, maar er zija vele andere waardoor
do energie vindingrykheid, de arbeidzaam
heid en de spaarzaamheid van de perso
nen hun vermogen vermeerdert. Het wets
ontwerp maakt echter dit onderscheid niet
2e. Al was er echter alleen van aanwas
n den eigemiyken zin van het woord sprake
en al liestond er grond, dat de Staat vaa
hen, die hun vermogen zogen stijgen, zon
der zelf veel daartoe by te dragen, «e© deel
van die styging invorderde, dan nog moet
men bedenken, dat door de waardevertmn-
dering van het geld men voor het dryven
vin een zaak over veel meer middelen moet
kunnen beschikken dan vroeger, wil haar
omvang dezelfde blijven.
Een grooter vermogen beteekent voor een
ondernemer dus niet, dat hy een deel van
het meerdere zonder schade zou kunnen
mi seen.
3e. De vermeerdering van het vermogen,
waarop thans voor 36 door den Staat
beslag wordt gelegd, kan met recht voor
den betrokkene als zyn rechtmatig en vei-
'ig bezit worden beschouwd. Gerust konden
de induétrieelen dit in hunne zaken steken
en deze daarmede beter inrichten of uit
breiden Thans be moeten ervaren, dat z|j
een groot gedeelte moeten afgeven en dus
daarvoor moeten reoliseeren of geld op-
nomen, geeft hun ernstig ongerief en ver
wekt daarbij een groote mate van onzeker,
heid voor de toekomst, door niets waarborgt
dat op den ingeslagen weg niet verder zal
worden gegaan, indien de regeering weder
behoefte aan geld heeft, dit te same® kan
niet anders dan remmend werken
ontwikkeling der nijverheid en. zal niet na
laten een demoraliseerenden invloed uit te
oefenen op de belanghebbenden en maken
dat vele fabrikanten onverschilUg worden
en den prikkel evrliezen om zich tot het
uiterste voor de uitbreiding hunner zaken
en voot de vermeerdering van hun vermo
gen in te spannen. Bovendien zullen aJMcbt
industrieel/en voortaan trachten zich tegen
de gevolgen dezer belasting en eventueel
soortgel yke te dekken door by de bereke-
t'Pg der pryzen hunner producten met aet
risico dat zij ten gevolge daarvan loopen,
rekening te houden, wat weder in vele ge
vallen eene verhooging dier pry-zen ten na
oeele van het pubÜek zal veroorzakekn.
4e. Maakt de voorgestelde belasting by
het vaststellen der belastbare vermeerde-
r.ng gehruik van opgaven door belangheb
benden reeds vroeger voor andere doririrv
•Jen gedaan, hetwelk tot allerlei onbillyJt-
heden aanleiding zal geven, vooral b.v. by
uestyds opgegeven taxaties van goederen-
v">orradenwaak deze voorraden thans bjjna
onder uitzondering zuilen zyn opgeruim 1,
valt veelal niet meer aan te toonen, dat die
opgaven, hoewel beantwoordende aan de
haar gestelde eischen, als gegeven* voor
deze belasting minder juist waren.
5e. Zyn de grondslagen van deze belas
ting onvoldoende, omdat het vermogen
:lechts voor een gering gedeelte bestaat uit
zaken, die een direct vast te «tellen waar
de hebben, als bjv. geld, courante effecten,
enz. de waarde der meeste vermogensbe
standdeel en is echter slechtB door schatting
te bepalen. Hierdoor zal de belasting al
naar de taxatie hoog of laag is, zeer onge
lijkmatig drukken, terwijl bovendien veel
denkbeehlige winst zal 'belast worden. Men
denke hierbq b.v. aan een fabriek, die ge
legen is in een stadsgedeelte, waar de ter
reinen zeer in waarde zyn gestegen en dl»
rechts met groote kosten kan worden ver
plaatst; hierby is dus de meerdere waarde
vnn den grond slechts te reoliseeren by
lipuid&tie.
6e. Bevoordeelt dit ontwerp de lichtzin-
nigen en verkwisters boven de voorxichti-
g<ra en spaarzame®, daar zy, die hun winst
gtvhee! hebben opgemaakt, niet behoeven te
te betalen, terwyl degenen, die om hunne
zaken op sterker basis te schoeien, reserves
hebben gemaakt, zich een groot deel van
die reserves zLon ontnomen, hetwelk in de
toekomst velen er toe zal brengen zoo wei
nig mogelyk te reserveeren.
7e. Zal een billijke en juiste uitvoering
der wet hoogst moeityk hlyken, daar het
percentage der onderhavige heffing zeer
hoog is en er bovendien, zooals uit het bo
venstaande biykt, vermogenabestanddeelen
zyn, waarvan de waarde slechts by benade
ring is voet te «tellen.
Op grond van een en ander verzoekt de
N(jverheidsiaad den Minister de introkkiog
van het wetsontwerp te bevorderen, -en
einde de Nederlandse he industrie, die toch
reeds in vele oprichten een swami etrijd
zal hebben te roeren, zooveel mogeiyk ia
de gelegenheid te «teilen rich onbelemmerd
te bi U ven ontwikkelen tot vermeerder ing
van de volkswelvaart.
Hersfening Ongevallenwet.
In een nota van wyziging op het wets
ontwerp tot herziening der Ongevallenwet
('eelt de Minister van Arbeid mede, dat de
regeer»ng van pion ia binnenkort een wets
ontwerp betreffend» de organisatie vnn Je
Ityk*verzekeringsbank in tc dienen. De re
geling dier organisatie in een afzonderiyke
wet is noodzakelyk, aangezien na 8 Decem
ber as. de taak der Rykaverzekeringabank
niet langer beperkt sol zyn tot de uitvoe
ring der ongevallenverzekeringdoch ooa
zal omvatten de uitvoering der verplichte
invaliditeit»- en outierdomsverzekeriiëi enz.
by totstandkoming der betreffende wet dei
vry willige ouderdom «verzekering.
UIT DE PERS.
De Volkenbond ale gevaar voor Nederland.
Nu de Troonrede Nederlands toetreding
tot den Volkenbond in uitzicht stelt, w(jut
de N. R. Ct. op de gevaren, die voor ons
land verbonden zyn aan de toetreding daar
toe.
Dat gevaar schuilt vooreerst la den In
houd der bepalingen zelf, omdat daaruit
niet duideiyk biykt wie, als een lid vnn den
Bond een oorlogsdaad pleegt, beslist of en
aan welke zUde inderdaad een rustversto
ring aanwezig is, en of dan inderdaad ep
snelle gemeenschappeiyke actie kan worden i
gerekend. Er is in het grondverdrag vnn
den bond geen enkele autoritei aangewe
zen, die beslist of er een oorlogsdaad is ge
pleegd, tenzij wellicht de eenzydig samen
gestelde Raad van den Volkenbond en ver
der gaat het verdrag niet verder dan aan
de belanghebbende mogendheden aan te be
velen met welke contingenten *y aan een
stryd tegen den overtreder zullen optreden.
Wil dit nu zeggen, dat Nederland niets
aan het beginsel van den Volkenbond zal
hebben? Volstrekt niet. Het kan met elk
der bondsleden overeenkomen aai) een voe
ten internationalen rechter, b.v. in dea
Haag op te dragen de beslissing of er ean
rechtsaanranding is gepleegd en wijders
kan het ^n organisatie reed» in vredeatyd
bev or vieren van een gemeenschapjpeiyke wa-
penactie.
In de tweede plaats bestaat kans op niet-
naleving van de verplichting tot inkrimping
der strijdkrachten of tot gemeenschappe
iyke actie. Ook hier valt niets met zeker
heid te zeggen.
Twee dingen echter staan vast
Zal er van ontwapening iets komen, dan
moet dat liggen aan de technische deugde-
ïykheid der plannen, ontworpen door de per
manente internationale commissie, welke
artikel 9 van het tractaat instelt voor dit
probleem. Zelfs indien Nederland daarin
geen representant mocht krijgen, kon H
natuurlyk toch als bondslid vooretellen ij
zenden aan de commisele ea verzoek
daarop gehoord te worden. Bevorderen
dus de kans op een goede oplossing
beter door hard aan het werk te gaan,
degeiyk plan te ontwerpen, en by ons» um
terne hervormingen niet daartegen in tri
handelen, dan door ons afsydig te houden!
en te wachten, wat anderen beslissen? Dit
klemt te meer, omdat wy hier als vyand
ontmoeten zulke militaire alliantieverdra
gen (of hoe men ze noemen wil) als de
Fransch-Engelsch-Amerikaaasche van 28
Juni 1919, of als die Nederlandsch-Belgi
sche afspraak, die thans te Pary» voor
Limburg en de Schelde wordt begeerd
verdragen, die eerst dan by den geest van
het Volkenbondsplan suilen passen, waa
neer zy hun tegen Duitschland geriehtea
opzet verliezen en zich oplossen in een ai-
gemeene defenaiebclofte van alles aan al
len.
De andere zaak, die vaststaat is hier, Ne
derlands bevoegdheid om den Volkenbond t*
verlaten, wanneer de groote landen hun te
doen* gegeven wooitl niet gestgnd
i»Enog 9en tental andere gevaren,
die Nederland kan trachten te neutraltsee-
ren, hetzy door afzonderiyke tractaten, het-
zy door invloed te oefenen op commissies
van den Volkenbond. Zoo wat betreft het
vreedzaam onderzoek van niet arbitrale ge
schillen, de regeling van de militaire aan-
valsweer voordat een internationale strijd
macht optreedt, de beperking der vrijheid
om na afloop der arbitrage toch ten strii-
de te trekken enz.
„Door zulke moeilykheden stuk voor stuk
in het oog te vgtten en onzen invloed aan
te wenden voor een goede oplossing, des
noods na overleg met een <ler denkende lan
den, bevorderen wü rechtstreeks ons eigen,
nationale belan,! 'loot schamper te .malen
op de onvolmaaktheid vnn den Volkenbond
en dan verder niet. te doen, maken wM onie
deelneming aan dien Bond tot een lichtzin
nig avontuur."
0EMUN6DE BERICHTEN.
125.000 Mark binnen U dagen veitrari.
Men meldt uit Nymegen:
De politie te Nymegen heeft aai^Ohou-
den zekeren N. G. uit Ham born (Duitach-
knd), the ongeveer 125.000 mark, welke
hü voor den koopman Heit and, t« Duieel-
t'.orp, in ons land moest wisselen,
vearti.eoRlag*n m«* vrouwen heeft verttrast.
ILj rijn aanhouding bezat hy nog slechts
Omtrent deie aoithoudin, kum.n «ij an*
bet vol*ende mcdndoniett:
Dener da*«n word rnridln* («maakt,
van d. «anhoudia* te Npmefen ran ma
per auto uit Utrecht t« Nijmnfaa aaa«e
"<an (er el .chap, bestaande uit twee mou
wen en twee mannen, In verhand met de
aandfta door dn itch neemenden Nieetaaa
Ramaker van iiamlaelan of diefeta! te
Utrecht ran een portefeuille. Inhoudende
2360. Het l'echep werd achter weer
op rrtle meten (eetetd en em nmli
Wk in beeia* (temmen aanai eerlijke aoni
Rolde, welke een der heamn bjj eieh diere*,
aan deien weder teru**e*ven, omdat uit
n eta Week, dat atj tich aen beroem* uu-
dan hebben aebuldi* (eerrnnkt
Ken «a ander heeft latneeehaor neUtd tot
