UITREIKING IIOIDIIIIITEN
I
Grand Bazar de la Paix Warenhuis
Herfst-Winter seizoen 1919.
Zijden, Wollen en lluwenlen Stoffen.
15 7o korting
P,
ORE
WOON
E
D
gouderak.
IEDER BEZITTER
RATINÉ'S voor Ochtendjaponnen.
is veel mooier!
UNIE
Rotterdam
Clubfauteuils - Divans
Voltaires.
HEERLIJK
VOEDZAAM
VOORDEELIG
Distributiebedrijf Stolwijk.
Wacht niet tot het te laat is
Voerings, Flanel,
Rokflanellen.
UN)F-Bnter:€5-75-80-85100 ets. p. pand
Haastrecht.
t.
SPUISTRAAT t. o. Passage - DEN HAAG.
Grootste eri meest uitgebreide keuze in
- wit en gekleurd. -
Unie-Winkels
Dames
indei
eedinq
N.V. TECHNISCH BUREAU v/h NIERSTRASZ
Maagpijn - Maagkramp.
Mijnhardt's <-4
Geneeskrachtige
tabletten
Bloedarmoede,
Zenuwachtigheid,
Gal en slijm.
Maagzuur, maagpijn,
Rheumatiek, jicht,
Hoofdpijn.
r
J. SCHEE ff,
L. VLEGtiEEBT, Gonderak.
Derde Blad.
Mogelijkheden.
op DINSDAG 14 OCTOBER 1919. van des v.m. 8 12 en
des n.m. van 1 5 uur ter huize van den heer J. C. KROON,
alwaar tevens nog Kindorkoutan verkrijgbaar *ijn
zoolang de voorraad strekt. 44,9 ,0
N04 voor slacht* enkole pnrs >n«n i* fcr plaats op onze oor^usssn in
FRANSCH en ENGELSCH A 20 et- p. les.
A-s. MAANDAG 7—10 uur n.m. onherroepelijk laatste inschrijving.
Gebr. DANIËL, Groeoe.idaal,
ingang Naalarstraat.
In 30 lassen leoren wij U oen taal spreken. Na I jaar les verstrekken
wy diploma's 4475 go
vra*e Jr.tj. proefnummer in ven de „FIBANCIËELE REVUE", hel meeat
populaire hnanciëele eekblad, geredigeerd door Mr S. H. VAN PERLSTEIN, -
advocaat en procureur te Amtterdam.
Ieder nummer bevat rake karikaturen van bekende teekenaara, aeer leccnawaardife
beschouwingen op financiëei en politiek |ebied, flnanciëele brandnetels, die enorm
prikken, een uitgebreide haanciëele kroniek, particuliere telegrammen en een fioaaciëele I
voorspelling. Abonnement f 2.50 per jaar fr, p. p. bij vooruitbetaling. 4461 30 I
Het adrea van administratie ia: HEERENGRACHT 286, Amsterdam.
•na. enz, <494 100
Voordeeliga prijzen.
VRAAGT ONZE STALEN TER INZAGE.
korting
Vanaf heden wordt op onse artikelen weder 15 |o
korting gegeven evenals vóór den oorlog. 4143 100
Voor iedere 10 Gulden aan caaaabona wordt «en
Daalder terug betaald Inplaata van een Gulden.
Een verstandige huisvrouw «al dus inzien dat haar
voordeel meebrengt in de UNIR-WINARL8 te koo-
pen. Geen enkele Coöperatieve-Vereeniging keert zulk
een hoog dividend uit, bovendien behoeft ge geen
jaar op de uitbetaling van dit dividand W wachten.
Onze prijzen zijn »lat hooger, wal vaak lafsr
dan elders. Voor onae kwaliteiten staan wij ten volle in.
ia GOUDA# Hoogstraat Z.
Plantage Middenlaan 62 AMSTERDAM.
Levert UIT VOORRAAD en af Fabriek
ROOD- en GEEL KOPERDRAAD.
WEERBESTENDIG DRAAD. N. G. A. DRAAD. 8ILLICUM BRONSDRAAD.
SCHELLENDRAAD, PENDELSNOER. ISOLATOREN, CHAMPIGNONS, STEUN-
IJZERS, ZWAKSTROOM MATERIALEN, 4324 28
SPECIALITEIT IN
Werkplaats NAAIERSTRAAT.
Winkel KORTE TIENDEWEG 4.
3933 30
Zuur, Hartwater en Slechte Spijsverlecring worden spoedig en zeker genezen door hel Maag
poeder van Apotheker BOOM. Dit Maagpoeder heeft gedurende meer dan veertig jaren
duizende Maaglijders geheel genezen. Prijs per doos 90 cent. Alleen echt met den naam
APOTHEKER BOOM.
Verkrijgbaar te Gouda bij ANTON COOPS. 1 2753 18
tegen
rugpijn, bleekc gelaatskleur.
Mijnhardt's Staaltabletten
SRWRWM« In doozen vanliï f 0.90.
ëxamenvreea, onrust, overspanning,
■lapejoosheid.
Mijnhardt's Zenuwtabletlen.
WMRMBMi Per koker 60 ct.
Mijnhardt's Laxeer-tabletten.
Zijn bloedzuiverend, regelen den
Stoelgang.
mmiommm per doos 50 ct.
maagwater, oprisping, geen eetlust,
slechte spijsvertering. 3312 60
Mijnhardt's Maagtabletten
mmmmmm Per koker 60 ct.
koude en pijn in de ledematen,
spier- en gewrichtspijn, influenza,
aangezichtspijn en kiespijn.
SANAPKRIN-tahletten.
ommammo Per koker 60 ct.
Mijabardt's Hoofdpijntabletten
mmmmmm Per koker 4i en 80 ct.
Let bij koop op den naam van den
fabrikant A. M1JNHARDT,
Pharmac. Fabriek ZEIST.
Bij Apotb. en Drogisten.
Te Gouda Anton Coops, H'ijdatr.
29» Sehoonhoven A. N. Zessen
Boskoop Wed. I Spruit; J. F
VerjiadeWaddinxv.en A. v. d
Heide; Moordrecht J. v. Gennep,
Stolwijk B. Natzijl. 4118 55 I
Abonnementen en advertenliën
voor de UOUDSCHIS COURANT en
de HAASTRECHTSCHE COURANT
worden te Haastrecht aangenomuo
door onzen Agent
te HAASTRECHT.
2670 13,
R^4AuV?te,,t^f,, en abonl|ententeii op
dit bind worden aangenomen door:
ZATEROAÖ 11 OCTOBER 1919.
II.
Toekomt*.
ToekomstWat nu heden ia, is toekomst
geweest. F,en jaar geleden lazen we nog van
de schitterende overwinningen, van het tel
kens verder voorwaarts dringen door de
Duitsche legers. Wie kon in het voorjaar
van 1918 toen Amiens en Calais ernstig
bedreigt! schenen, in het najaar van 1918
toen Parijs en de Mame opnieuw door den
invaller genaderd werden, gelooven aan een
zoo volledige instorting, zoo diepe vernede
ring van het Duitsche volk als een jaar la
ter te zien xou geven Zoo zal ook wat nu
nog toekomst is, ons onverwachte gebeur
lijkheden kunnen brengen van een omvang,
waaraan wg, nu weigeren te gelooven.
Was het ai gewaagd, te onderzoeken en te
onderstellen, wat in het verleden had kun
nen gebeuren, nog gewaagder moet het
lijken, te willen trachten vooruit te zien,
wat in de toekomst mogelijk kan zijn en
daarbij niet terug te schrikken voor het
onderstellen van mogelijkheden, waaraan,
zooals zooeven gezegd, we nu weigeren te
gelooven.
Duitschland is voor zoover w het ge
kend iiebben, altyd een orde-staat geweest,
de orde zit den Duitscher in het bloed. Het
Massregeln en Maulhalten, waarom de
Duitscher bespot werd, was zijn dagelijkse!)
brood en als brood was hy er aan gewend,
hy kan het evenmin als brood ontberen.
De revolutie zelfs was een voorbeeld van
orde en netheid, op enkele uitspattingen na.
De socialistische regeering van Duitschland
wordt al meer en meer naar rechts georiën
teerd, ook al ohidat zy van links af-
keerig is.
De Duitsche soldaat, die meer dan vier ja
ren lang overwinning op overwinning be
haalde, gevoelt zich niet overwonnen, tot
het laatst heeft hy aan de zege geloofd en
hij gaf het slechts op omdat hij in het bin
nenland de zijnen aan de ergste ontberin
gen ten prooi wist, omdat hij als hij thuis
kwam zfjn moeder, zfjn vrouw, zijn kinde
ren, die jarenlang heldhaftig ontberingen
hadden verdragen, ten slotte te gronde zag
gaan, omdat de ontberingen t e erg werden.
Toen bood Wilson aan het Duitsche volk
zyn 14 punten aan, die een niet smadelfjken
vrede beloofden eneten, eten!!
In dezen val (zeker door Wilson nietfals
zoodanig bedoeld), is het Duitsche volk ge-
loopen, het heeft zich bereid verklaard, op
die voorwaarden iiy te gaan, want het wil
de eten en een dragelyken vrede. Op er
gerlijke wyze is hef bedrogen, bijna alle
punten van Wilson's program zyn ge
schonden, nadat de weerkracht van Germa-
nië door de revolutie, door het uitleveren
der artillerie en van de vloot totaal gebro
ken was.
Wie kan gelooven, dat Duitschland dit
zal dragen? Als wij nog weten, hoe heilig
den Duitscher de begrippen van vaderland
en eer zijn geweest, dan weten wy ook
dat hy die begrippen niet van vandaag of
morgen heeft prijsgegeven, die begrippen,
die in alle lagen van het volk geworteld
waren, die het in staat stelden, de gewel
dige overwinningen te behalen, de ontzag
lijke ontberingen te lyden. Maar alles wat
hém heilig en groot was, is in dezen oorlog
bespot en gehoond: „Vateriand, Ehre, Mit
Gott für Kaiser und Reich, Gott mit Uns",
het is alles voorwerp geweest van goed-
koope; vernederende, laaghartige spot.
„Gott mit Unsler" werden de Duitschers ge
noemd, maar men vergat, dat aan de over
zijde de geestelijkheid en de redenaars even
zeer verzekerden, dat Dieu, God, lddio, avec
nous, with us, coci was.
Wie kan gelooven, dat Duitschland voor
goed zal berusten in het verlies van zyn
koloniën, in het verlies nóg erger!
van uitgebreide gebieden, die in de oogen
der Duitschers oer-Duitsch zyn geworden?
Wie heeft niet nu reeds opgemerkt den
weerzin der „bevrijde" Elzassers en Lo-
tharingers tegen het zoogenaamde moeder
land Frankryk, wie ziet daarin niet een al
of niet verkapt streven tot terugkeer naar
het land, waar zy feitelijk bij behooren
Neen, Duitschland zal zeker niet blyven
berusten in deze overmaat van smaad
vernedering. Nu zijn de binnenlandsche
moeilijkheden nog te groot, nu kan men
nog zoo moeilijk van éénheid in het Duit
sche Rijk gewagen. De nieuwe regeering
voelt zich blijkbaar niet op haar plaats, het
socialistisch regime geeft te veel vrijheid,
de Duitscher is daaraan niet gewend, hij
voelde zich beter onder het oude régime.
Gelooft men niet, dat millioenen terug
verlangen naar de oude, geordende toestan
den van vroeger, dat men weer het oud-
Pruisische stelsel terug verlangt?
Talloos velen durven zich nu nog niet
openlijk daarover uitspreken, maar er zijn
reeds eenige zeer belangrijke verschijnse
len, die wijzen op zeer wel mogelijke her
vormingen in streng reactionnairen zin.
Dit nu is de mogelijkheid der Toekomst
voor Duitschland: herstel van het oude ré
gime, eenigszins verzacht (maar niet veel)
naar moderne begrippen, doch in elk geval
weer brengend rust, orde en veiligheid, de
toestanden van vroeger, waaronder Duitsch
land groot en sterk ia geworden.
De manifestatie van schoolkinderen, die
de beeltenissen der Hohenzollerns weer in
de scholen terugwenschten en die kransen
neerlegden by de standbeelden van Duit
sche voraten ig, naar wij gelooven, als iets
mn to beschouwen dan ais kindergedoe:
het is een uiting geweest van de jonge
ren, die nog met geen uliteitaoverwegin-
gen rekening houdende, hun gevoel alleen
lieten spreken. Maar dat gevoel, dat bij
hen tot uiting kwam, het ih ook aanwezig
by millioenen van hun oudersdie
voorloopig de utiliteitsoverweglngcn nog
wél een groote plaats inruimen.
Een ongetwijfeld véél ernstiger verachyn-
sel is de houding van von der Goltz met
zy'n Kaisertreue troepen, een macht dit
door sommigen op een half millioen geschat
wordt. In het binnenland spreekt de hou
ding van Reinhardt boekdeelen. Het ge»
heele officierskorps kan op enkele uitzon
deringen na ongetwyfeld eveneens tot d4
reactionnaire partyen gerekend worden}
wie weet, welke steeds de opvattingen itt
dat korps geweest zyn, zal hieraan geen
moment twijfelen. En eveneens zal de lief»
de tot het oude vorstenhuis en het „oude"
vaderland nog aanwezig zyn by het over-
groote deel van het Duitsche vechtleger.
Heldenvereering, de echt-germaanach»
eigenschap doet de leiders uit den nu ge-
eindigden oorlog nog altyd beschouwen
als met een bijzonderen nimbus omgeven;
onder-deze leiders hebben de Duitsche sol
daten vier jaren lang ontberingen en ge
varen doorstaan, gaven zy „kampffreudig"
hun leven voor Kaiser und Retch; zulke ge»
voelena zyn niet plotseling verdwenen.
Het gaat onder de tegenwoordige regee
ring in Duitschland verre van goed, zjjj
maakt maar al te dikwijl* den indruk vat
besluiteloosheid, oriënteert zich nu eens
naar links, dan eens naar rechts. De oud#
feudale regeerders, wisten wat ze wilden,
zy waren wat hardhandiger dan de regeer
ders van heden, maar zy bereikten tenminr
ate dat Duitschland bloeide en grooter e*
grooter werd, machtiger cn machtiger!
Een eeriyke, eervolle vrede zonder verne
dering en uitzuiging van Duitschland zot
misschien aan een modern socialistische
regeering een goede kans hebben gegeven,
nu ziet men niet naar den redder uit den
onhoudbaren toestand, die aan Duitschland
z0n positie en zyn eer, zijn orde en rust
zal teruggeven. Dit is de Mogelykheid voor
de Toekomst.
De reactie zal komen, wanneer de meer
derheid van het Duitsche volk nóg meer dah
nu, overtuigd is, dat slechts terugkeer tot
de oude toestanden redding kan brengen.
De Duitsche trots kén zich op den duur niet
neerleggen by een vertrapt en vernederd
Vateriand.
Wat er in het Duitsche volk te dezen op
zichte leeft, werd op uitmuntende wyze
weergegeven in een gedicht van Rudolf
Prester in de Lustige Blatter van eenigen
tyd geleden, waarvan ik my tot slot
veroorloof hier het laatste gedeelte over te
nemen:
In den ersten Betten,
Deutsche Knaben, Heil und Gruss,
Horcht! und hört die Sklavenketten
KUrren an de» Voters Fussl
Hörts, wie sie den Starken hohnen,
Den, ein Held, die Schlacht verlor
Und verliert von diesen Tonen
Keinen, Keinen aus dem Ohr!
Sterne drehn urn alte Achsen
Auf dem alten atherflug
Und Ihr werdet aufrecht wacht n
Knaben, stark und stolz genu*.
Kettenklirr'n aus frühsten Tat.en
Schreckt ruch auf von Herd und Pflug
Und Ihr werdet nicht ertragen.
Was den Vater knirschend trug.
Und Ihr werdet, hoch in Ehren,
Wenn der deutsche Frühling blilht,
Eure Frauen singen lehren
Für die Enkel neues Lied:
Dass deralte Glanz erworben,
Unbeschmutet von Bruderzwist
Und dass Deutsfchland nicht gestarben
Und in Schniach verkommen ist.
HANS.
MODEPRAATJE.
Winterkleeding.
Het seizoen van witte japonnetjes en
witte «hoentjes, van luchtige stofjes en
warme zonneschijn is helaas weer voorbij.
Weldra zuilen we met vreugde de kachels
begroeten en onze wintergarderobe nakij
ken, om ons tegen de komende koude te
wapenen. Het zal U wei gaan als de meeste
dames, die haar garderobe van verleden
jaar nukyken. Het ééne stuk na het andere
wordt aan een zeer critlsche beschouwing
onderworpen, met het gevolg dat het één
voor één hoofdschuddend wordt teratyde ge
legd En eindelijk komt gij, tot wanhoop
van uw man, tot de conclusie, dat gU niets
hebt om aan te trekken.
Zelfs van de beste mannen kan men niet
vergen, dat zij gelooven zuilen „dat gy
niets hebt om aan te trekken", als *ij met
eigen oogen zien, dat gij nog vyf blouses,
twee rokken, een win termatei, een bont en
twee winterhoeden hebt. Vooral als dit nog
in goede staat verkeert, wordt de zaak
moeiiyk.
(Ik spreek hier over de dames, die niet
in liet gelukkige bezit van' een vast Jaar-
lijk sch kleedgeld zijn.)
Hoe uw man te overtuigen, dat dot ail es
u hopeloos verveelt; dat het gedeeltelijk uit
de mode is en dot uw hart snakt naar iets
nieuws
En zelfs al is hij hier vry gauw van over
tuigd, dan kan hij nog doodkalm antwoor
den: „Maar het ia toch nog allemaal dege
lijk goed en je hebt toch eigenlijk niets
nieuws noodig?"
O, dat woord noodig, wat kunnen de man
nen ons daar mee plagen! Er «Mn een mas-
«a mannen, die pas overtuigd zijn, dat hun
vrouw een nieuwe zijden blouse „noodig
heeft", ala de laatete hier of daar doorge
stoten 11
Hoe een man uit te leggen, welk oen be
koring „iets nieuw»" voor een vrouw
heeft? In het Moderijk spant allee samen
om de vrouw te rer.'eidon. De Jijn" ver
andert elk oogentoéik en elke vrouw wil nu
eenmaal graag meedoen. Voor alle winkel-
ramon zyn de nieuwste kletxiingstukken
uitgestald en elke vrouw, die voorbijgaat
ziet iets, wat *U graag zou willen hebben.
Hoe lief zou zy er uitkien in die zyden
blouse! Van dat oogenblik af, laat de ge
dachte aan die blouse haar niet meer lo»,
en zy rust niat, voor zy alles in 't w#rk
heeft gesteld om hem ie veroveren. Wat
weet een man van de lokkende kracht van
de fijne tinten van zyde en crepe de chin#
van de warme, zachte, verleidende charme
van fluweel?
Wat weet hy van heè heertyke gevoel
„iets nieuws" aan te hebben en te weten,
dat het prachtig staat en dat het eigen
ontwerp een kunststuk ie geworden?
Hoe een man de bekoring uit te leggen,
die uitgaat van een modeblad; van het
doorbladeren en bekaken der nieuwe mo
dellen, van hjfc ytataen maken voor nieuwe
wi n t erkleetoBr
Hel aas heb ik nooit de oplossing kunnen
vinden, hoe wM een man dit alles moeten
uitleggen.
Verdient hy geld genoeg en kont het
er op een paar honderd golden niet aan,
dan ia de zaak in orde. Geeft hjj u eca
vaHt kleedingjgeld en bemèeèt hy zich er niet
mee, of gy wenkciyk „ttood'g hebt", wat
gy koerpt, dat is eigenlijk nog beter.
Maar moeVer gerekend worden in een
huishouden 'en kan het wiet royaal gaan,
dan wordt de zaak al heel moeilijk.
Ik denk, dat de oploaaing, waarom een
man zooveel minder geeft, om nieuwe kl eft-
Men, ligt, in het fedt, dat de kleeding van
de mannen maar zeer weinig variatie op
levert in stof, kleur en snit.
Daardoor kunnen zy veel gemakkelijker
een pak 4 jaar dragen dan wy, omdat het
in elk jaar de mode biyft. Verder weto*
zy vooruit, als zy iets nieuws nemen, dat
het in sndt zeer veel op het oude zal ïyken
en dat de kleurenken* zeer beperkt ia.
Wjj ondergaan dikwyls een geheele ge
daanteverwisseling met een nieuwe japoii;
die kan ons plotseling tweemaal zoo knap
maken, onze blaniWheld meer doen uitko
men enz.
De man beseft dan dikwijls niet een»,
dat dat door de japon komt, Ik weet van
een jong vrouwtje, dat diep verontwaardigd
was, toen liaar man niet opmerkte, dat zjj
een zeer mooie nieuwe zyden blouse droeg.
Hy zei daarop: :„Ach kindje, wat kon net
me schelen, wat je draagt? Je r et er t». h
altijd evti lief uit." En toen wat l>y uiw.rst
verbaasd, nat ze nog niet tevreden waal
lk koi gub helaas geen me; del aan de
hand doen om uw men te overtuigen, da*
gy iets r ieuws noodig hebt, oji al is het
O'h'e nog niet verei#Un.
Maar we! kan ik u helpen, om aan ovr
verlangen naar iet» nieuws te voldoen, zon
der veel geld uit te geveiv Newnt vanaf
heden tot stelregel, nooit iets weg te go-
ven als de stof nog goed is, ook al is het
hopeloos uit de mode. Bergt het goed op
en bewaart het. Na 5 of misschien 7 jaar
komt er een mode, die er eenigazine mee
overeenkomt en met eenige kleine verande
ringen hebt gy een nieuw kieedingstuik. A!s
het zoo lang ongebruikt is geweest, hebt
gy er weer veel meer pleizier in, dan in
iet® van verleden jaar. Neemt de proef
maar eens. Als gy het dan, nadat het keu
rig in orde gemaakt ia, weer aantrekt, wed
ik, dat gy vergeten zyt dat het u ooit ver
veelde.'
Verder kunt gy tegenwoordig, nu twee
stoffen, in één japon gebruikt, veroorloofd
zyn, van twee oude japonnen één nieuwe
maken, die zooveel vim de ouden verschilt,
dat ge ze zelf nauwelijks herkent!
Uit uw oude garderobe kunt gy zoo al
licht twee drie nieuwe ldeedingstukken
samenstellen. En uw man moet wel e#n
hart van steen hebben, als hij U één of,
twee nieuwe blouses weigert! Zoo hebt ge
dan vijf nieuwe kleedingatukken inplaata
van drie, en, och, daar kunt ge voor de
winter wel mee tevreden zyn, niet?
Plooirokken.
Ala één ding in de mode ia, kan men vrij
wel verzekerd zijn, dat weldra juiat het te-
genovergeatelde tot het „eenige ware" zal
worden verklaard'. Gij herinnert u zeker
wel, dat ik voorspelde, dat de nauwe rok
ken niet zouden opnemen, maar dat het mij
na eenigen tyd toch angstig te moede werd
toen zM zich to^h in de groote steden meer
en meer een plaats begonnen te veroveren.
Nu echter, geloof ik toch, dat ik in mijn
voorspelling gelijk zal krijgen, want de
meeste moderne manbdoakken hebben rok
ken met enkele u'teprinoende plooien, of
zelfs echte plooirokken, d!e wel slap neer
hangen. zondnt de rok ato men stilstaat
een nauwe Indruk maakt, maar die toch in
werkelijkheid een flinke wijdte aan de rok
geven en ons toelaten een behoorlijke stap
te nemen.
Men ziet ook eenige genliaseerde rokken,
wat zeer aardig staat. Deze plooien moet
men er machinaal in laten maken: in de
groote steden bestaan hier inrichtingen
voor.
I Dit allee wil nafcmirt'fk niet zeggen, dat
de nauwe rok zonden» plooien van het too
naai verdwijnt! WaaraehynlMk aal hy tot
het laatste toe vechten, om de andere to
overwinnen, maar gelooft gy mij geniet,
dat de wyde rok de Rok van de Toekomat
i$ t
MADDY BRAND.
BINNENLAND.
Orgaoiaatie van de Yoikagezondkebl.
Dr li. id. van K/K; art# lo Huizen
-li.) Henrijk in inv „Nol. Tijvtojnriii
\ovt GoueosMiiKUi du er ttuww, uutto-
uiogwrt, Uuzouub udbw «.t ou z.lo*LiwtM nor»
wonton, oun goeuo geiegeuueu i*
out do voi»agcuoudiiLitd gjt*t te orgzuiwe*.
ren. ul inun vua üiwo g.<ltfeonuK
zul n»#H()n, ixAwij/t'U do Muryver. la fs«e
auriuit i vtYunjwi iueu iver wtiou, Una
u.a nun, zich op hol standpunt plaateend,
out au*) deu Ujd boauKWoorul, nieuwe Wet-
u uuliM.
nut uu do voiMgc*HHiinmi bier betrelt,
zyn de louien \An don Inweaial up lies,
oegeubila vouriuunttlijK deze
/-aaeu de volKMgeuaixibeki botrellei*-
zij^ oudergobiuetH by vyf depart**
uMRtajr
*0. He, a4Ui.il weaeu» beiwuhe de WeL
eet Keu ou KOiiiiaJy.ro bo-duben, daze z<*
gofteol ol jpMooiUiyk raaeuuio, be«
uraajt rtuui deriug.
Dour gebruK aan óóu booldrogdilog
aru>chuu u*ge vooruoiuiUivi iynrectu
tuit onuktiir in.
*o ueon ou.,iJ po.hijfc programma -
w^zyn ougevoer üo - wy<U eon paragram
ordtd de voi-vogouumawja in zye
getwoi.
no. Lhj ptutypoüdjk iuk«brui*.t zaken de
ra*«wu<> utu or ruUuue
■juu te UMAOti Htt luA Ringen in n.,4 le-
<u to riepen ai+ itiidvi, (it 4 al» uoii.
laiI Kuint op reuuuung Oor pulriok, mot
oer pojibci pii\40ol4A.
0o Hot vuera-uwvi van zinkt,<vi li#
naudilju van ziakou drot^g getut i op den
jont rftjrond ie wv>rd«u aoor
wtt tiuwruuwoho auuryCtiAfoi.Orgiuaduatio, die
mwJngoud all wogdou, waar zy muuigi»-
v«t.d ïoofwt zyn en oiugoKooru.
to l'o ambteoodg-genoedbeor dr igt deu
boltaiuk ionden geaeeaneer tc gaan ovor
vieugeleu ten uadeebi van a ioiul» ka# en
van don ziezo.
co V'jUfcgeooudheid en vcvzokeringBWo-
zen dreigen b,vionicm te wofdon ten na
ïeelo van al datgene, v,at de volasgo-
/.(/lAifhtiiJ Ixtiolvu iu t verzcuoiingswos'.en
oinvat.
Uo. Do burgemiooKcttH en geincentebest».
ren maken a an dl bun verleende Ixwocgil-
neden, nojrgolgid in aft 10b deg GeniOek-
towet «n andere wetten, eon zoor onvol
doend gebruik.
lüo 'le vool wordt nog van het eland
punt uitgegaan, dat over pIsMaolyko ge
zoiuli#didsbotóing«i pla#tselijko vooriislitlog
Kun worden gemlA; d« iu-^tet Ing der ge-
zoiMll»eidflCiO»mii«jCH vooreiet hierin niet
voldoende.
llo. Het staatetoeaioht adviseert ou con
troleert, maar *an zékka ingrijpcu
doei het haaat nboit.
13o. Ht* pktWml wordt «Uw teié-
tor getttfiMl hij do hkvien, ten iwvteeJo zoo
wel van! het ploMelaod, als vmi flo nte-
Jen zotf l
19o Jl(l parHtsidbr InjiiaUeif dootpomH
goed, indweot nv.^or kwaad en b«»lo4i»niert
gemeentelijke zorg voor de volksgezond-
hf'd, omdat vooral plotj«éaiulBt;onieLtWooe-
«turen do zaak gaarne voai z ah afsotiul-
ven op liet {>aainculier ieiiiiAli 'f, deols uit
verkeerd begjrep,-n ztiJnJgne» I, deels uit
gebrek aan» kennis van l*j giëuMdie bo-
grippon.
llo. Fr beatoat ecu wed te ver door
gevoerd# ceiv-ralVstttie, di« aoltódelijU welkt
vocnnamelijk voor 1m< plattedaud, oiikiat de
steden «leeds nzw voor lui ar eigeü hy
giëne gaan zorgen
15o FJr bestaat te vetd Hpeotall-wUjc, zoo
bi ja'- op liet gebied der tubeirculose, later
minpollen dw geetaohtszlektcn cn wie weet
wat nog meerhlerdooic wordt het pu
bliek het «poor bijrt er op het gebied der
algenveeno hygi&ne ,en een «*>rt populair
wrtcneohappedijk gestahrijf io het levmi go-
roepon, dat verwarde b»grippm doet o »V-
stnan.
lGo IndSen ook aip het g 'l itxl dor ziek-
tovivzekering to veel gocenjraJiseord wofcdt
- wat nog aJgevftolit moot worden -
loopt men gevaar heè aCt*vhto van het
IhiJtsohe stelsel over to nemen en het
goed van het Deensohe «letsel niet te
/ion, trouwmis do zioklevorzokering zal
ftleohte oën gedeelte - zij get het groot
ste gedeelte - der bevolking otnvaften.
l7o. Wij staan aan den vooravond van
etXi behandeling ,,«j iiNutee" en m,>n ver-
Reet, dat deze alleen dnn good kan zijn,
indien ook de in lisllueele behandeling goed
is. Het „Malus aegri wuorua les" moet
uitgangspunt blijven; <tou alleen zul het'
..salus populi" tot zijn recbl komen, ook
in eoonountechen zin. Waar d» ondwdee-
len niet deugen, kan het geihexd nooit goal
zljr.
18o Van de Nederland»che g^meeekua-
dl gen worden liondellngen vervmebt, weBce
zij con onwre zoud m verrichten, maar die
zij deels niet kunnen vecriobten wagens
gebrekkigon geldelijken steun vbq ge-
nM'entewcge, deels wegens varouderd# wete-
hepa Hogen.
lbo- IH toezicht op de deugdeijkhejkl
van voeding*»- en genotmiddelen, is vooral
ten plattelniide zeer onvoldoendof bestaat
ln het gttoed niet.
Uit dit nilez biijict we! - ga*w schr
voort - d<t er f»eu éénhal bestaat lu
zaken, die bijeen behooren; dot er ved
mbder galaan wordt dan roei de wet In
de h®nd gtVean koo worden; dat er »n-
diTzijdsX weor een t« ver dborg»»vo«rde
cenlralbM^e bctdwe*; dX het pbtt land ln
h ci6na«rh«r~*^t-«l«)hfcr verzorgd Writ
dan de stelen. De g.-wiizVpie aanhangige
goiondheédaw rt kan hierin geen of althans
kuig niet voldoende verbetfWÏhg brvi/en
A- deze gebreken zijn te ondervangen
dour twee dogen, q.L da InsbUlnf van
eon nJototeriot ven vufawgozon Iheid
ixwot^ewnid.
vun d« b
art 136 der cNme«ntew«i gegeven
Ministerie van Volkggvaondiieid, omdat
nu
door de iwtjvbreMhrid dar zaak, om
vattende Ul van byoeobe.» xwauie ondêr-
worpeii, gevaar Ixwtaat, dat do volkago-
zoidhtut in Mn of mow d^>*rt«m«n*ew »le
bijzaak wordt iswohouwd;
b gevaar tKwWuit, dot de volkng,*oiul-
iw4d in lioofdzaak v»«rzekerlugi4uateliiug
wvrdt, zoodat aan het overige te weiulg
onJungtttoUing zal worthu h-tjoud,
wctevereccwondytag on a vereen»tem-
uitng der veeuohUletido bopalingoa zew
luoviiijk boratkbaar i»;
d. de party publiek ua de volWage».Mui-
boid groot nadeel ux-bren^t, wat verwijfd
wordt, wuiuieer aib« onder Mn ik»p*r.e-
inuu: kooit;
het aantal paiMwartew en rij'*»Muno-
terareu zoor onevaurodig tfeoot Is metboL
geen tot stand komt.
j Verplichte gMueentolijk geuuerf.uiaM^
Jii-uston (reap, één vx*r ostuplexen van
«drtuor© gptn«enteu) zoodat j
du soaadelijk werzesKdp xk var deor-
govoerie oentr linrtb' v,<rme<W wordt;
6. eouewtiwoh, uou pÉmUMi Jljx, «roKKcr
.vxmltni wunk behaald, want: pabüo
health la purohmahio, «vory aoininuuèiy
dusu-nnua lis own, dwOhrata wifeula cer-
ittia natuiMl luiitstiuu"
do guneoMkundige Isdwnioliug rcri lie
er Vat zye r«aht kaa Ketuea, wik Ww
ploitidando;
d da btikftryding der bwanriitdijlwi «iéb-
ten, incluis do duoè-vooring ven oiizOnct-
i ig ovarai, vooral ook tan pLdUt tada,
gè>edc uiuouistein kan g.»v««i vo#r toifw-
IhiK land;
de uittoohi dor plnktebuiM Kn-olktog
.volke fteed», zij h.4 in a/wl*-* l-luie mau»,
"Jooi ja. I, op den duur tooi de Bwnste
oenicn geen g*»v*»r op.avarl ln nygÜni-
ohen zin
f het particulier lidiiatief eau wettelijke
habdcu wordt g 1 gd, zoodat h(t 0oêde
t van overblijft en het Mtechte or van
vonlwljni;
g. de veraórjlug vau lut kiud la hy-
giw.isali opzicht vertionwd wordt door ver
plicht «i looltoeziolil (LlVirt'4Mi-%aiaM>kurto«n.)
Dc eischeo, aan zulk cm verpl airten gv-
aieentelijk ge»u»«4iuivdig«i ilicast te btei.tn
bij de wet, besluit dr- Van Eyie, waren
{onak^elijk ui.con te zitten, imtr dft sou
te veej plaatsrulnrte imioumn op'toofon-
blik
Dc dekking der crisisschuM.
Het nummer van 2 October van „De Ne-
derlandsche Nyverheid", het officieel or
gaan van het Verbond van Ntd. Febrikan»
ten-Vereenigingen, bevat het verslag van
een onderhoud van een der medeworknr*
met dr. F. G. Waller, den directeur der
Ned. Gist- en Spiritusfabriek over de ver-
mogensaanwaubclaHting en het wetsont
werp-Merchant. De Delftsche groot-indus
trieel beschouwt het als de grootste vergis
sing )an het wetsontwerp van minister De
Vriea, dat het geen rekening houdt met
de practyk. De mogelykheid of wenscheiyk-
heid van een eventueele heffing in velband
met den groei van vermogens of inkomens
in het midden latende, meent de heer Wal
ler, dat elke belastingheffing van eenige
beteekenis met terugwerkende kracht,
thans funeste gevolgen moet hebben. De
enorm verhoogde prijzen van alle grondstof
fen, de onzekerheid nopens allerlei bedryfa-
of ufzetfactoren, zijn oorzaak, dat het
geldkapitaal in een fabriek of onderneming
vastgelegd, zeer veel grooter is dan in
19Ï4, De extra-winsten zyn bovendien mes-
rendeels reeds weder vastgelègd en omge
zet in gebouwen, machines er» handelsvoor
raden. De onverwachte heftttig van niet
meer liquide beschikbare gelden sou voor
sommigen tot volkomen ontreddering, voor
anderen tot zeer grooto moeilykheden lei
den. Men mag in desen onsekcren tijd, nu
alles aankomt op het weerstandsvermogen,
niet komen met terugwerkende heffingen,
waarmede niemand rekening heeft kunnen
houden. De heer Waller is eveneens een te
genstander van het ontwerp-Marehant, w(jl
dit tot aanzienlijke onttrekking van kapi
taal ka# leiden Den zwaar stén klap krygen,
n»^r do hoqr Waller meent, de midden- on
klfun-iiuluiitrie, die over het algemeen rela
tief ook het minst krachtig zijn, en wier
bedrijf niet georganiseerd is in den vorm
van vennootschappen, die van de heffing
zUft vrijgesteld.
Nederland en de Internationale Arbeid*
conferentie te Washington.
Op de schriftelijke vragen van den heer
Van Dijk, lid der Tweede Kamer, ingezon
den 22 September 1919, of de Nederlandacho
regeering officieel is uitgenoodigd tot deel
neming aan deze conferentie, dit jaar als
uitvloeisel van het vredestractaat van Ver
sailles te Washington te houden, of deze
uitnoodiging is aanvaard, van welken aard
deze conferentie is, welke verplichtingen uit
het aanvaarden der uitnoodiging voor ons
land voortvloeien ten opzichte van het toe
treden tot den Volkerenbond en de uitvoe
ring der daar te nemen besluiten, cn welk
mandaat de regeering aan haar gedelegeer
den verleent hebben de ministers van
Buitenlandsche Zaken en van Arbeid geant
woord, waaruit biykt:
lo. dat zoodanig^Litnoodiging Is ontvan
gen door elke natté^welke lid is van de In
ternationale Arbcids*Ayiisatie of vóór het
bijeenkomen der coniemïtie lid sal worden.
2o. het lidmaatschap van bovenbedoelde
internationale arbeidsorganisatie is een uit
vloeisel van het lidmaatschap van den Vol
kerenbond; tegenover de Amerikaansche re-
rring is de verwachting uitgesproken, dat
verklaring der Nederlandsehe regeering,
dat Nederland tot den Volkenbond toetreedt,
behoudens goedkeuring der Staten-Gene-
raal, voldoende zou zijn om den Nederland-
acheib Aortogenwoordigers toegang tot de
conferentie te vorachaffen. De Amerikaan-
«cho regeering antwoordde, dat zonder twtj-
