m
Over de staking der Beriynsche gemeente
werklieden wordt gemeld dat de magistraat
van Berlijn niet voornemens ia de eiachen
in te willigen. Reed* Dinsdagavond is den
a takers een ultimatum toegezonden, waarbij
hun de gelegenheid gegeven wordt het
werk vóór vandaag acht uur te hervatten.
Daarna tullen sty als ontslagen beschouwd
worden.
Dit ultimatum heeft op de staken die
pen indruk gemaakt, te meer, daar de be
volking haar afkeuring duidelijk heeft doen
blijken.
i den oproep van de studenten der Han
deiahoogeschool tot het vormen van een
hulpcorps, hebben zich de studentenverte
genwoordigingen van alle Berlijneche hoo-
gescholen aangesloten. Vertegenwoordigers
van 18000 studenten sjjn in onderhandeling
met he?t Berlynsche gemeentebestuur over
de organisatie van een hulpverleening by
de huidige staking van het hulppersoneel
der gemeentebedrijven.
In de gisteren gehouden zitting der Prui
sische landsvergadering is het voorstel van
het centrum om Opper-Silezië tot een zelf
standige provincie te verklaren, aangeno
men.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
Dl) ifPCHLAN 1).
Öcneepvaart verb ja d,'ing met
Nederland
Het Hij kevwboiki dor lAwtMpiM! pure nam
in een vergadering te Hricnatoauurg «ea-
nis van de gunstige ontwikueing van den
ou-v^agrijiten wroet 1 tot net bo/aarbaar
inaKen der Main In" Asanaiie u>Urg wordt
een groote ma In-hu ven gewaiapen en i,t
verband Hiermede hoopt men, dat de plaat*
het hjolirftiiion van dun aotieepyaaxtweg
naar nouordam zal worden Zuhl-
DuUirfdkWind vore rijgt daurmeJo een ver
binding naar Nederland Een Main
Douu<uJutn»al wordt voarbensld. De toeuoinsi
voor dazen «rjote.i Waterweg bti d in ver
band uast n»t voor de groOue vaart be
vaarbaar mnaea van den Douau.
roreoht«n»teld.
Gtetermrtolag is h.t doodvonnis in ver-
bund u«et oteu moord op de gijzelaars te
AJumcoen aan Kuui.t.ier«t alter volti-oudien.
Er nebben geen Ijcdienten potato gehad.
De toustand van Haas©
Bij dun mooroaanslag die o>p liem werd
gepl^id is llauwu eirusii^er geuvoiui dun
zith eerst liet aanzien Votgion* de „Fre-i-
huii is z.ju torAtaaid slechuer gewurten,
do zie^vtj is #1 luxui in een zeer ernstig
stadium gwmtoji. De geiufcatiioare® staau
uiaciv^loos, doch gelooven dit zijn kiaeh-
tige natuur hom in et w| zil etiltou de
oriaLi te doorstaan.
j Vindipi^rijke smokkelaars.
De funtusiu van de kapiiaulainokkelau.ru
dwmgt eerbied ai. Zij zyti zed# op het
denkbeeld glooien het tetogu-afuea ver
keer dunsubaür to uaikeu aau hun inajui-
puUbes.
Htohaaldehjk werdWv in DwitoiahUnd
k'lcgwiiunu-ü n iar Zweden opgegevuu mat
betuoid antwoord. Liefst betmld antwoord
voor fcOO woorden. Hetgeen 320 mora
kost.
De ontvangvv in Zweden stuurt hot ant
woord nkt, doch vraagt h it geli terug
kan een Zweoktdh tolegjraafkanioor. 600
woorden naar Duitsonlaud in Zweedselio
kronen Het verschil tusnohen dit bedrag
en «120 mark is geu® poulonsonilktjo
Hst rijksrmnL-Xoriu voor de poetarijeu te
Bert ju beeft nu bepaald, diat In hot tele
grafisch ver.arer met Zweden geen tele-
gVaai «men met betaald antwoord vootr nicer
dan 30 woorden aangenomen worde®.
PK A NE KIJK.
Luchtverkeer.
De intern itio..ale overeenkomst vóór liet
vivkeer door do luoht is DnMag inl het
u.htoiterte van IwitenlaJvdlBfche zauoeal to
Parijs getoekewl
BKLGJK.
De trams takingen.
Na bafjbrekingen met Wautoir., minister
van «Arbeid, schijn^ fiei oonfliot op de tram
wegen binnenkort te worden bijgelegd-
Arh.trage van den burgemeester van Ohar-
hroj softij nt goeden uitslag te bek*ven.
8lfo transit...
De bewoners van Waterloo hebbeoVrij
dag een eigenaardig verzoek bij den Bel
tfisiohen .Senaat ingediend, waarin zij vrij.
«telling van Indus ting vmgen op grond
hiervan, dit ölndu den wapcoplutetand et
nog niemaud een beeoe* aan den leeuw
en het beroemde sligveld beult gebracht,
waaraan de Yzar en da verwoeste stro
ken va n Vla andoren «eu dootolijken slag
hebben toegebracht.
AMERIKA.
Staking geëindigd.
Het weoretanduvfcnnogien van de flttakinj
In de haven van New York is gebroken.
De sleeper* en adkuitevoardeti» hebben de
voorwaarden van het bestuur der spoor
wegen aangenomen Zes vakvereenigi ngen
der havenafbeldiuï», gezamemljk 16 000
man, hebben vdór het horvaten van den
arbuU gestemd. De veer ijdén liebben ne
gen procent looi*»verhoo&t®j aanvaard.
BINNfcNLAND
Teruggave van schepen.
Naar een Havas-bericht meldt, heeft de
Opperste Raad de conceptnota goedge
keurd, welke aau de Duiteehe regeering ge
zonden zal worden en welke de teruggave
aan de geallieerden en geassocieerde mo
gendheden zal eiachen van de Duitsche
schepen, die tijdens den oorlog van Nedar-
landsche roederyen zijn overgegaan. Deze
vaartuigen bevinden zich op het oogenblik
in Duiteehe haven*.
De verkoop 1* onregelmatig en van on
waarde verklaard-
Nog geen feeeten ten hove.
De grootmeester van de Koningin deelt
mede, dat het niet in het voornemen van
Hare Majesteit ligt om de gebruikelijke
feesten ten hove, welke in de Jaren vóór
1914 plaats hadden, in het hansteande win
terseizoen te doen hervatten.
De telefonische verbinding met België.
Men kan thans, naar de Tel verneemt,
binnen korten tijd de hervatting der telefo
nische verbinding Nederland-België tege
moet zien.
Er zullen twee directe lijnen met Amster
dam en twee met Rotterdam in gebruik
worden gesteld. Waarschijnlijk: zal althans
voorloopig hetzelfde tarief van voor den
oorlog gelden. Men hoopt tegen het einde
der maand met de voorbereidingen zoover
te zyn gevorderd, dat de dienst Maandag
8 November voor het publiek kan wonden
geopend.
Roggebrood vrij.
De minister van Landbouw heeft bepaald
dat ook roggebrood mits gemerkt V, van
andere dan regeeringagrondstoffen gebak
ken en zonder inname van bons verkocht
kan worden. Stct.
Een tweede verhooging der posttarievra
Het bericht van de tweede verfiooging
der posttarieven is, bij navraag door het
Vad., juist gebleken.
Tegen de duurte.
Op initiatief van den burgemeester heeft
het gemeentebestuur van Rijssen de afge-
loopen week driemaal een markt van groen
ten en fruit doen houden. Deze is zoo'n
groot succes geweest, dat «ij voortaan elke
week Maandag, Woensdag en Zaterdag zal
plaats hebben. De prijzen waren belangrijk
lager dan die der plaatselijke groentenhan-
delaren. De groenten waren gedeeltelijk
aangevoerd uit het gemeentelijk tuinbedrljf
„de Verdeeling".
TWEEDEKAMER.
Verga luring van 15 October.
(VcrvolgL)
De heer Duijtnaerv. Twist (a.r
noemde de seAariKse® veel te Laag. Spr.
critimeoirdie het optreden van Ons Itelang,
Ju ni vand extra salaris ie niet aan het
optreden der organDaiij to danken. Spr.
meende <lat het niet aangaat dat allo mi
litairen opnieuiw verhoo&i ig vragen en
nog wol met terugwerkende kracht.
Do licar Schourer (a.rbeorttl
tüeerdie eveneens liet optreden van 4® Vef
eeniglng ,,0ne Belang"
Do hoor Staalman (dhr diem.) be
streed Inst betoog van den heer Tor
Laan al^of de onderoTffdoren honger lij
den. Dit is niet juist. De Itog^w.Digi heeft
naar «pr. moeuing ten volle voldaan aan
don ei-wh, dat zij moet /orgiën, dat de
militairen behoorlijk kunnen, leven. Men
blij It echter steeds overragieii.
De heer W Ij k (neutr partoordeel
de dat de minst bezoldigden allareent mei
eei. fliink l>edirag dienen geholpen h wor
den. (It^'r&agl wordt een uitkeer!ng in
eens van I 000.
De minister van Oorlog nxxsndo de mo
tie evenais swj u ambtgenoot van Marine,
onaannemelijk.
Wat de vereen lying „Ons Belanjy" aan
gaat, dte minister heeft gieen bewijzen dat
deze orginisatto een revol rtlmair karak-
ter draayt.
De nvoti vTer Laan. werd daarop var-
worpen met 51 ♦•g'm 19 stommen.
D' verga-icing w«<nl verdaagd lot he
den 1 uur.
De Winsten in het Drukkers-
bedrijf.
Mr. A. A. van Rhijn, vertrouwensman van
den Ned. Bond van Boekdrukkeryen,
schrijft ons:
Er is in de laatste maanden in courant
en tydschrift dikwijls gesproken over de on
dernemerswinsten in het drukkersbedryf.
Het is bekend, dat in dat bedryf een
hechte organisatie bestaat en nu wordt het
meermalen voorgesteld, alsof de bedoeling
van die organisatie eigenlijk alleen is, om
den verbruiker van drukwerk uit te bui
ten. Waar die voorstelling niet met de
werkelijkheid in overeenstemming is, is het
van belang eens na te gaan, hoe het op het
oogenblik met de bed rij f atoe standen in de
typografie is gesteld.
Er is een zeker prystarief vastgesteld
waar beneden niet mag worden geleverd.
Waarom werd dit gedaan
Omdat de ongebreidelde concurrentie, die
tot voor eenige jaren in 't bedryf heerschte,
tot onhoudbare toestanden had aanleiding
gegeven. Men trachtte steed* nog weer la
ger te bieden dan zyn concurrent met het
gevolg, dat behoorlek rendeerende druk
kerijen tot de uitzonderingen behoorden.
Telkens en telkens gingen er failliet. Die
scherpe concurrentie was verklaarbaar. Een
drukkerij kon gemakkelijk opgericht. Men
kocht op afbetaling een pers, inkt en wat
lettermateriaal. En dan beproefde men al te
veel elke order machtig te worden, zonder
te berekenen, of een winstmarge overbleef.
Weinig drukkerijen Immers waren gewoon
een behoorlijke kostprijsberekening te ma
ken. En toch is het juist In het drukkersbe
dryf zoo noodzakeiyk, dat dit gebeurt, om
dat men anders gemakkeiyk allerlei fac
toren, die mede den prys van drukwerk
bepalen, over het hoofd ziet. De tarieven
nu hebben er den ondernemer aan gewend,
den kostprys behoorlyk te berekenen, om
dat thans een gespecificeerde opgave van
eiken post moet gemaakt
Niet slecht* de ondernemers, maar ook de
arbeiders waren er destyds treurig aan toe.
Door de concurrentie was het den patroon
niet mogeiyk een behoorlyk loon te beta
len. De gezellen, die er kans toe zagen, ko
zen zoo gauw mogelyk een ander vak. In
geen ander bedryf bestond een zoo groote
jongensexploitatie. Van een vakopleiding
was geen sprake. De jongen, die een laar
of achttien oud wa* geworden, werd te duur
en moest door een goedkoopere, jongere
kracht vervangen. En dan moest hy zonder
vakkennis maar beproeven elders zijn brood
te verdienen.
In dezen toestand is thans belangryke
verbetering gebracht. Het prystarief heeft
de bedryven op een finantieel gezondere
basis gevestigd. De Collectieve Arbeids
contracten, die sedert 1914 het bedryf be-
heerschen, hebben den gezellen een behoor-
iyke rechtspositie en een beter loon gege
ven. De Leerling-regeling waarborgt een
grondige opleiding in het vak.
Natuurlijk is door deze maatregelen het
drukwerk duurder geworden. Het publiek
was gewend aan te goedkoop drukwerk. De
consument profiteerde ten koste van den
producent (ondernemer en arbeider). Een
toestand, al even ongeoorloofd, als wanneer
de producent den consument uitbuit.
Maar de vrye concurrentie is in het druk
kersbedryf allerminst geheel uitgeschakeld.
Men mag alleen elkander geen mededinging
aandoen, welke de behoorlyke ontwikkeling
van het vak tegengaat ^n waardoor de uit
komsten van het bedrijf zóózeer verminde
ren, dat het initiatief voor technische ver
beteringen beyveren zich om nieuwe techni
sche vindingen toe te passen. De productie
wordt zoo hoog mogelyk opgevoerd.
Van „sluiting van het bedryf" ia geen
sprake. Er wordt in de drukkerswereld ook
niet aan gedacht dezen maatregel in te voe
ren. Men is er algemeen afkeerig van. Zoo
wel op grond van moreele als van practische
bezwaren. Iedere drukkerspatroon is in de
bonden welkom en wordt zelfs met open
armen ontvangen.
Er behoeft ook niet te worden gevreesd,
dat de tarieven te zeer zullen worden opge
schroefd.
Te hooge tarieven zyn eenvoudig niet te
handhaven, juist omdat in het drukkersbe
dryf een zoo sterke concurrentiegeest
heerscht. De meeste patroons zouden zich
aan de te hooge tarieven niet houd in en
zy, die dat wel deden, «ouden zich de eene
order na de andere zien ontgaan.
Bovendien zouden te hooge tarieven tot
veel werkvernietiging aanleiding geven.
Wanneer het drukwerk duur wordt, gaat
men er zich op bezuinigen. En hoe minder
de vraag naar drukwerk is, des te minder
wordt er verdiend.
De bedoeling der tarieven is alleen, j>m
het mogelyk te maken, dat de ondernemers
in het bedryf een behoorlyk bestaan kunnen
vinden en dat aan de gezellen redelijke loo-
nen kunnen worden betaald. Wanneer zoo
groote winsten werden behaald, dan zouden
velen er toe komen, hun kapitaal in het
boekdrukkerBbedryf te steken. Het aanbod
van drukwerk zou zóó groot worden, dat
er al gauw van di« groote winsten niet veel
meer overbleef.
De klachten over de duurte van drukwerk
worden elders evengoed gehoord als in ons
land.
De flnancieele uitkomsten van de meeste
bedryven zijn zeer middelmatig. Men kan
in het handboek van mrs. van Nierop en
Baak over „Naamlooze vennootschappen"
het dividend van vele groote drukkeryen
vinden. Eén slechts gaf gemiddeld meer
dan 10 7c. Er zyn er onder met 7 en 8
maar everizeer meerdere met 0 Het ge-
middelde dividend zal ongeveer 5 zyn.
GEMENGDE BERICHTEN.
Het Kasteel te Doorn.
Als de Duitsche Keizer het kaateel te
Doprn zal hebben betrokken, aldus schryft
men, zal het voor hem toch slecht» een be
scheiden woning zy'n, want by zonder ruim
i» deze oude Proostdy niet.
Het gebouw telt twee verdiepingen boven
het sousterrain.
De terraaverdieping wordt voor era groot
deel in beslag genomen door de zaal, on
middellijk achter de hal. Link» en recht»
daarvan en in de twee vooruitspringende
vleugels samen liggen vyf vertrekken,
waarvan er slecht* een als kleine zaal kan
worden be^jsmpeld.
Dit gedeelte van het kasteel ligt onge
veer anderhalven meter boven het voorter
rein. De tweede verdieping is van gelyken
omvang. De kelderverdieping bevat keuken,
provisiekamers enz.
Vermoedelijk dagteekenen de inrichting
en binnenbetimmering uit het midden der
vorige eeuw.
Het gebouw zelf, inzondeiiieid het hoofd
gedeelte stamt uit veel vroeger tyd. De
ronde toren aan de achterzyde recht* ie
waarschynlyk nog een donjon uit de eerste
heflt der 14e eeuw.
Willem III van Henegouwen had rich als
graaf van Holland gemengd in de bisschops
keuze van Utrecht in 1322. Zyn gunsteling
kon echter slechts twee der vier-en-veertig
stemmen op zich vereenigen. Het kapittel
wilde nu eens los komen van buitensticht-
»che bemoeienis en koos Jacob van Oud*-
hoorn, die een jaar te voren als deken den
eersten steen gelegd had aan den Domtoren.
Graaf Willem koelde «y'n wrevel hierover
met het platbranden van dorp en kaateel
te Doorn, eigendom van domproost Floris
van Jutphaas, Willems grootste tegen
strever.
Floris zette zich aan den bouw van era
nieuw kasteel en de volgende domproost
•Hendrik van Meerlaer voltooide het in 1347.
Toen was 't een heeriyk en prachtig slot
heet het by den geschiedschiijver wel
ke alle de volgende proosten van St. Maar
ten bezeten hebben tot den Jare 1634."
Toen de proostdy in dat laar onbegeven
was, werd Doorn aangekocht door Reinier
van Goltatein, kanunnik ten Dom.
Men ziet het: ter wille der bijbehoorende
prebenden bleven de titel* proost ra ka
nunnik in leven, al lag de Unie van Utrecht
reeds 55 jaar achter den rug.
Deze Reinier ontving van de Staten der
Provincie het volgende Jaar de goederen in
vrijen eigendom, maar maakte ze weer xg.
leenpllchtag aan den stadhouder Frederik
Hendrik al* graaf van Buren.
Achtereenvolgen* treffen we nu aan als
ei ge naar-leenman Filips van Goltatein,
Bertrand v. Broksdorff, Cajus Laurents
graaf van Broksdorff en proost van St
Maarten, Frederik Willem van Dieat, Arenc
Karei baron ran Hammerstedn, gehuwd met
Johanna van Dieet.
In 1770 vinden we al* eigenaar Herman
Frederik Richard Lynsiager.
Het goed was in 1686 door de Staten als
ridderstad erkend.
Tot zoover gaan de geschiedkundige ge
gevens, die ons ten dienste staan.
't Zal wel Februari worden voor de kei
zer het slot kan betrekken.
In het kasteel zelf zal de verbouwing niet
van grooten omvang zyn. Mogelyk is, dat
by het bepleisterde gedeelte der buitenmu
ren weer de steen wordt blootgegelegd.
De ingang van het park aan den straat
weg UtrechtArnhem, thans afgesloten
door een yzeren hek, krfjgt een poortge
bouw met portierswoning en vertrekken
voor de bewaking.
Koetshuis-oranjerie wordt vergroot met
woning voor het personeel. Daarvoor en te
ven* voor den dienst wordt ook ingericht de
vroegere boerdery, die aan de plaat* zelve
gelegen is en niet meer voor het landbouw
bedrijf in gebruik was. Van een andere ver
der afgelegen boerdery, die in wachthuis
enz. wordt veranderd, is reeds vroeger mel
ding gemaakt.
De opwonende pachter van heden komt
op de hofstede oud-Middelaar in de gemeen
te Stoutenhurg.
Staking.
To Zaandam lueoben. giistermorgien de
bouwv alcarijuittorswerkzaam bij den bouw
van e*>n oantil wonimgien voor de Wo-
ilngbouwvene|wi'gini? „Volköhujlsveöttng",
to eaiben ongluveoi; 100 man, het werk
neergelegd, op grond van liet niet inwil
ll&on van (ton g wielden loooslfcoh.
Ge$ëobt wordt een loon van 142 per
week vooir de vaküodbn (hel tegpuwooirdi-
gi loon bedraagt f 37.50
Gemoedsbezwaren tegen de invoering der
Invaliditeitewet.
Ilet aantal mx'brderjaxigja oudörletkenaars
op het request aan den minister van Ar
beid togen de invoering dor IïvvalUliteAts-
wet, bedraagt in to gerneenitto Ede onge
veer vijfhonderd. Hét iwsrendeel dezer
mfuesira ten bestaat uit to landbouwende
ar bei Jerwbevolkiog.
Vulkachel uit elkaar geslagen.
üsUvavond omstreeks uur i* ten
huize van de 'lames C. W. en P H. E.
In de Ochterveltetraai te Rotterdam, een
vulkachel uit elkander geslagen, nadiat men
er even te voren een schop koJen In ge
daan had, waartustijahen zich vermoedelijk
eeu of anJhr onkplofflogjamidtol uit een
uiij n afkomstig, heeft bevonden. Bedde zus
tere, dJiu k wet.-turen aan het hoofi kre-
ge zijn döor dr. van Merteren, wiens
hulp werd ingeroepen, vwrboroton. In de
Kamer waux de ompbfffhg plaats greep,
is belangrijke schade aangericht Een be-
<ii* van brand, ontstran tengevolge het
vlam vatten van liet vloerkleed, is door
gsj-tra van apuiit 3il ondier de biding van
ton brandmeoHtcr den heer A. Mi.*1 Jr.
gebluscht. Spirit 32 rukte mede uit. Do
vvdkacliel ia tol aai vrtrnteldt.
Ergerlijk.
Gisterenmidir'g reed oen majoor van do
nuzsron op dew Ouidlen Schewenlrugischen
Weg Ploteoling zag hij zijn paand aan
geblaft door e»e>n dirtolen herdershond, die
eenige malen ln de richting yen hot paard
liep Toen de hond weer op het paard
afkwam, trok <to officier zijn revolver en
loóte een schot, dat het beest in een voor-
poo' (trof, Luid jankend itonde het weg.
Vn dteze daad Bet <te majoor zijn paard
keore i en wilde zich in draf verwijderen.
Eeu paar hjaerra, die het voobvb! hadden
meegemaakt, hnalien era agent ra bij. De
zo hield dra majoor aam en noodigde hem
uit, Iwm naar het pollltopoatfojlir* te vol
gen, waar procesverbaal volgde (Vad.)
STADSNIEUWS.
GOCDA. 16 October 1*19.
Belgische onderscheiding.
Naar wy vernemen is de door H. M. de
Koningin van België ingestelde „medaille
de la Reine" voor byzondere diensten, welke
door vrouwen, aan de Belgen gedurende de
oorlogsjaren zijn bewezen, toegekend
aan vyf Goudsche dames, n.l. Mevr. Hoyng
Bruns, Mevr. BrunsDevos, Mevr.
SteensmaIJsselstyn, nu wylen Mevr. van
Beeck—Clausing en Mevr. IJssel de Schep
perde Ridder, die zich voor de Belgen
in het Vluchtoord Gouda zeer verdienstelijk
hebben gemaakt.
Deze medaille zal dezer dagen, door den
Belgischen consul-generaal, hier worden
uitgereikt.
Loonsverhooging werklieden.
Naar aanleiding van het verzoek van een
drietal werklieden, die eenigen tijd in dienst
der gemeente geweest zyn als los werkman
by de Lichtfabrieken, om alsnog te mogen
ontvangn het bedrag, waarmede hun loon
vanaf 1 April j.l. tot op den datum van hun
ontslag ingevolge de jongste loonsverhoo
ging zou zijn verhoogd, berichten B. en W.
aan den Raad, dat naar hun meening deze
herziening der loonen slechts gold ten op
zichte van die werklieden, die op het oogen
blik, waarop het Raadsbesluit werd geno
men, in dienst waren by de Gemeente.
Dit was met adressanten niet het geval:
zy hadden reeds vóór den 18 Juni J.l., den
datum van het Raadsbesluit, den gemeente
dienst verlaten.
Met het oog daarop advisee ren B. en W.
om afwyzend op het rekest te beschikkéti.
N.V. Kaashandel Mij. „Gouda".
By de gisteren gehouden inschryving op
552.000.— aandeel en Kaashandel My.
„Gouda" werd het voor vrye inschryving
beschikbare bedrag geheel geplaatst
Bekroond.
Op de Nationale Tentoonstelling van Fo
towerken te Zwolle werd de heer M. van
Gent, leider der Goudsche Amateursfoto-
grafen-vereeniging bekroond met een ver
guld zilveren medaille.
Door de ruit.
Vanmorgen om 12 uur was de landbouwer
de Bruin uit Polsbroek, op de Nieuwe
Markt bezig manden met varkens te laden
op een wagen. Plotseling schrok het paard,
dat voor dit voertuig gespannen was; hét
dier zette het op een loopen, holde, den wa
gen achter zich aan sleepend, de Wilhel-
minastraat door en den Lange Tiendeweg
over, waar een stoep een onoverkomelij
ke hinderpaal bleek, 't Paard viel en de kar
sloeg om tegen de spiegelruit Van het hoé-
denmagazyn van de firma L. J. Muller. De
ruit werd verbryzeld en de hoeden in de
étalage werden deerlyk gehavend. Gelukkig
was het kostbare glas verzekerd en de
heer de Öruin heeft zich bereid verklaard
de beschadigde hoeden te vergoeden.
De bestuurder, die van den wagen was
geslagen, heeft geen letsel bekomen; ook 't
paard kwam er heelhuids af.
Ondeugdeiyke makreel.
Vanmorgen waren enkele klachten inge
komen over ondeugdelyke makreel, die J.
K. B. uit Rotterdam trachtte op de Markt
alhier van de hand te doen. De gemeente
lijke keurmeester onderzocht het goedje en
keurde de makreel, die ongeschikt bleek
voor de consumptie, af. Deze geheele party
werd daarna in beslag genomen en door den
gemeenteiyken Reinigingsdienst vernietigd.
Wiener Operette.
Zondagavond 19 October komt Braun's
Gezelschap weer een voorstelling geven in
den Schouwburg. Er zal dan worden op
gevoerd de Duitsche operette „Liebe im
Schnee", een due-acter van Ralph Benatz-
by, waarmede het gezelschap door geheel
Nederland succes heeft behaald.
De hoofdrollen worden vervuld door de
dames Marga Graf, Hansi Klein en de
heeren Georg Braun en Kalman Knaack.
MorinL
De telepaat Morini die overal veeJ be-
wondering heeft gewekt, enkele malen ook
hier in Gouda reeds met succes optrad, zal
op 23 October een voorstelling geven in de
zaal Kunstmin der Soc. „Ons Genoegen".
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
in 1918.
II.
Uit een opgenomen tabel van het markt
verkeer over de laatste vyf jaren, laten wy
hier de cyfers van 1916, 1917 en 1918
volgen:
Paarden 1654
1448
1341
Runderen 366
294
140
Kalveren 5215
9326
5868
Schapen en
Lammeren 3876
5415
2535
Varkens 13383
10399
2528
Biggen 28528
18524
9541
Bokken, Geiten 1299
940
941
K.G. Kaas 107652%
821970
33922
K.G. Boter 30925
23608%
3371%
De invloed van den oorlog deed zich
by de Koninklyke Stearine Kaarsenfabriek
Gouda gedurende het geheele jaar in hooge
mate gevoelen. De aanvoer van grondstof
fen van overzee bleef geheel stilstaan, zoo
dat de fabriek aangewezen was op grond
stoffen van binnenlandschen oorsprong, difi
hoe welkom onder de omstandigheden
toch niet geheel en al konden voldoen.
De uitvóer der producten kon in verband
met het bovenstaande natuurlyk niet wor
den toegestaan, zoodat de productie bleef
onder het normale cyfer.
Verschillende bedrijven der Maatschappy
moesten gedurende korteren of langeren
tyd worden stopgezet.
De gang der zaken in Goedewaagen's Ko
ninklijke Hollandöche Pypen- en Aarde
werkfabriek gedurende het jaar 1918 gaf
wat het eerste half jaar betreft geen reden
tot byzondere klachten, hoewel het er met
de materialenvoorziening steeds donkerder
begon uit te zien. De wapenstilstand bracht
in dit laatste wel verbetering, doch ontstond
er tegelykertyd een slapte in het bedryf,
welke storend werkte.
De Goudsche Machinale Garenspinnery
heeft gunstig gewerkt met de machines, die
haar na den brand van Januari 1917 wa
ren overgebleven.
Aanvulling door nieuwe van de teen ver
woeste machines was door den oorlogstoe
stand in de landen, waar ze betrokken wor
den, onmogelyk.
De Regeering heeft het Rykskantoor voor
vlas in den aanvang van 1918 in de plaats
gesteld van de Rykscommissie van Toezicht
op de Vlasvereeniging en de Vlasvereeni-
ging.
Dit Rykskantoor voor Vlas is een misluk
king geweest voor zoover het de Spinne
rijen betrof, het heeft aan 't eind van 1918
maximumprijzen tot stand gebracht, die in
vele gevallen waren minimum-pryzen voor
die industrie, en geene of zeer geringe ver
diensten aan de fabriek lieten.
De toepassing van deze prijzen is nooH-
zaak geworden doordat ongeveer gelijktij
dig de wapenstilstand den handel geneel
ontzenuwde en men tegen te ïage pry'zen
moest verkoopen.
De grondstofvoorziening oogst 1917 ln
vlasafvallen bracht de onderneming ook
door 1918 heen.
Overigens moest vlas gekocht worden te-
n pry zen, die het buitenland daarvoor
steedde, in Nederland opslaande hetgeen
het kocht.
De vele moeiiykheden, die de industrie in
t algemeen drukte, gebrek aan brandstof
fen enz. gingen ook aan deze fabriek niet
voorby.
Export was ondoenlijk.
De kleinere productie vond evenwei vol
doende afzpt ln 't binnenland.
In de Aardewerkfabrieken was de vraag
naar keukengoed de eerste 9 maanden zeer
groot, zoodat de orders maar voor een klein
gedeelte konden worden uitgevoerd.
Na den wapenstilstand in October ver
minderde de vraag echter aanmerkeiyk om
in het einde van 1918 zoo goed als geheel
op te houden. De fabricatie ging met vele
moeiiykheden gepaard, daar de gewooniyk
gebruikte glazuren niet te krijgen waren
en voor de ersatz glazuren reusachtige pre
zen moesten worden betaald. Ook de brand
stoffen klommen tot een nooit gekenden
prys. Het eindresultaat was bevredigend.
Alhoewel in 1918 door de Plateelfabriek
„Zuid-Holland" naar de overzeesche landen
tengevolge van den stilstand in het scheep
vaartverkeer niet kon worden geëxporteerd,
waren er toch voldoende orders om het ge
heele jaar regelmatig op volle capaciteit te
kunnen doorwerken.
De moeiiykheden, met de fabricage onder
vonden, als gevolg van het uitblyven van de
benoodigde grondstoffen uit overzeesche
landen, waren legio en schenen soms on-
overkomelyk. Evenzoo baarde de geringe
aanvoer van kolen veel zorg.
Toch gelukte het met vele hulpmiddelen
het personeel voortdurend aan het werk
te houden.
De Goudsche Siroopfabriek ondervond in
1918 in nog meerdere mate nadeel door de
beperkende bepalingen voor afleveringen
van hare artikelen.
By een zeer gebrekkigen aanvoer van
brandstoffen en minieme toewyzing van
grondstoffen moest enkele malen de fa
briek worden stopgezet.
Geregeld vonden de artikelen, voor zoo
ver zy gefabriceerd konden worden, aftrek.
De Stoomoliefabriek H. Braat stond van
medio April 1917 geheel stil wegens ge
brek aan grondstoffen en steenkolen.
De Textielindustrie „Gouda" kon door be
perkten voorraad grondstoffen slechts ge
deeltelijk werken. In November moest de
fabriek gesloten worden. Voor 1919 zyn
de vooruitzichten zeer ongunstig.
In de Drukkeryen was in het algemeen
genomen de toestand iiv 1918 iets minder
gunstig dan in het voorgaande jaar. Oor
zaak hiervan was de papierschaarschte en
dientengevolge ook zeer hooge grondpry
zen.
Over het algemeen kunnen de wassche-
rijen zich in groote mate verheugen over
den toevloed van werk, zelfs zoo dat er en
kele zyn die momenten gehad hebben, dat
zy geen nieuw werk konden aannemen, veel
al ten gevolge van de zeer dure waschma-
teriaton en de moeilykheid om ze te kry-
gen.
Dit is echter naar het schynt thans voor
bij, tenminste op het oogenblik is alles in
voldoende hoeveelheden te verkrygen en de
prijzen der materialen zyn dalende, waar
door aanvankelyk gedacht werd de opge
voerde prijzen der wasschen weer wat te
kunnen gaan verminderen; dit is echter nftt
mogelyk gebleken door de steeds hooger
wordende loonen, niet alleen van ei geit per
soneel maar van. alle personeel, ook dat van
anderen dat noodzakelyke vernieuwingen
en reparatiën moet uitvoeren.
Van de Fabriek van Vuurvaste Produc
ten, firma Gebr. Nagtegaal was de omzet
bevredigend.
Gedurende 1918 heeft de houthandel ten
gevolge van stilstand in de bouwbedrijven,
een aanmerkeiyk kleiner omzet gehad als
vorige jaren.
Tengevolge hiervan werd het aanbod
grooter als de vraag en trad successievelyk
eene daling in de noteeringen van sommi
ge soorten op, die zich, zoodra de toestan
den weer normaal zyn, weder zullen her
stellen.
Salaris-actie.
A'lu groepen van liandwerker* ra vel»
iiitoltoeturate axbdiuers streven tageuwoox
dié, naar posteiororüotoring, o« a. ook de
banders', on KantoorIkiItoikiom, wier orga-
]ii-,tt.L.is Ak$ Ned'. Bond, Nationale Bona
VP Handels1- ©m Kantamroedüondem ra
Nod Verera. van Ohris-totijKo Kanwor- en
H«ii|tols|b<wi|Midlra) ,dit voorjaar oen coiniié
heei\ benoemd, dat lot taan Kiroog era lanule-
lijKo actie te voeren voor veroetering der
kontoor-bedietiftensaiarrfiara. Om die mede
werking (-an ail.e belungihe Vbunden te ver-
krijgen worden deze maand ln Nederland
50 meetings gnidojuton, waarvan er één
gisteren, mond alhier gehouden werd ito
«e zaal Kunstmin Do vergadbrtajj, die
belegd werd door de Gaudsolte afdeebto-
fitm (tor drie borengeaoouide organisaties,
word gelold dook den voorzitter van de
afd Gouda van iten Natiomaira Bond van
Handels- en KontoorbeddenJm „MertluriuS
de heer J. v. Zu.phen, dto een kort ope
ningswoord «prak, waarin hij zijn leed
woze Uitte over de betreckelijk geringe
opkonwt, welke hij toeewhreei aan het
rteohte weer. Hij deelde mee, dat ook do
Katljolieike Bond zioh bij do aotto had
(ingesloten on in het comité van actie
vertegenwoordigd was. In plaats va® den
Itoer Rotman zou spreken de heer Van
A*porem, yam den Algamerara Bond, wiqn
"U mi het woord gal
•Spr. wees er op dat alle liediendem we-
to", welke saitearis-tietehen worden gesteld,
dat het dus overbodig is hiervan eeu u t
renzeUlng te geven, doch dit hel nu zaak
tot iedere® pgijs, de eirahen door te
voeren.
Uitvoerig ging 4, hoar Van Aaperon
T' T*. «okidulljk vardwijmm
r. liet ktoiiir-Wrij f, dat pl&ate gemaakt
heelt voor bel grwt-bafryt, do pw4tfevan
k«»toort>odfeiide raramlard I». Niet
t"'gor is. hij dp vertrouwensman van don
patroon, het werk in vontMrt. cn daar-
°°r oonvoud(tOr geworden, wat de ver
vanging van een bediende gemakkelijk.*
ma t, on de kans om deelgenoot van
patroon to worden bertaat na niet
Vooral <Hi janfeto heeft jha kamtooffce-
diondo do overtuiging gebracht, dat met
«dt veranderd» positie oen betere mtariee-
"tg gepaard moet .gaan. Do toop, d«
M antomatfcoh mu geaehloden, la niet
wezenlij kt integendeel, vrouwen en
„51 p"rsWKn worden als goedkoop*
Z"*"* patroon
teext bulang bij het gpven la® lage sa-
urlssen, éie de rekralng oofcopton nüu-
tor ito waren on daarom era Uoogur winst-
cijier gewtv. Trartoite meelt de aigjauvrae
prijsstijging to maat dora ovwrLopu® on
een ornsitg streven naar puö4,i«-v eruoto-
ruig dora ornMaa®. Ungwtwijiald Jphior-
Ijij het recht aan de zijfto d^r orgiaiuaa-
tien ïnaa-r uit zichzelfzulion do patroons,
00K al orKenneu ze do a-xxlzaxeiijkhejd
van mliiiMre beJiooning, gora saUris«vor
hooging toestaan. iMaxvour moet wor.ien
g<-.-tronen u»n do veroetering te veexrq.
gun zullen aiiu redely*») uu«*toton wor
den toegiepaHt, maar wordt mot deze net
doe» net oereikt, dan zullen <t« krooutig-
SM' middelen, zoo noodig s t a. k i n g wor
den toegepast om te Krijgen waarop me®
recht heofa. Dit is liet «tandjan! der or-
gani»<uire.
»pr stelde nu to vraag, ol bij door
voering dor «aiaris-eisonra niet son aan
tal wuragever» zulien failliet gaan. Op
girond 'va® vemen 1 tiende cajfere meraJo
*pr. deze vraag oniuranond te inogea-oe-
«iiiwoordeu. Een voorhoekt. Groote bon-
xen pitatsteu in 1913 1119 mil.iora ra iu
1918 i ziu miltioc®. Hiermee werulaiyl.
en rwp ver.tiend lb ïmllLuen en
f 57 imiluoea. De banxau hebben ooaoor
lijk gore*tnvoord en xoneten iu 1913 9
pUt au® du aandeelhouders uitkooren eu
Ui 1918 2.1 pL4. Deze buiwui^woue winst
zoti Kunne® worde.i toegeschreven aan den
oóriogatocstand, zoodat zo nu aauimerKenjK
munter zou worden. Dit is niet mot ge
val Lit een puolicatie van de Kotterdam-
seho BnnKvercenuging IjlijKt, rlat ze inde
eerste htoht van 1916 bij na» avraveel winst
neelt goma&Kt als in 't guhe.'ie jaar 1919.
uvaral hebljon de patroons ouitensportg
verdiend. Spr. noemde etjfors betredende
net inKonten van een directeur van een
groote stoomvaartlijn, van luanufucijrori-
nandêla.ir.n, ix*uw*xilrij ven, etc. In allo
oranohce waar groote duurte luxraclit,
lieUhon de patroon* goed voor zJclitzeil ge-
tergU. Ze kunnen du» wel Ijoogetre *aia-
mwon ttuikwren. ölpr l>e oogde voruer, dat
ze poteitiu-voTDetering hunner bedienden
ook. «ikM uH conaurreuto-'v'raeö be.ioeven
aoakrwoge te laten De. hanJenarlteiier.s
welen hun uisohen wil da>r te voeren.
Spr. tros nu oen patr.al.ol tuKwolten arbei
der en kantoorbwiiiende. De laatste is
uUur'ijk een meaoer, maar zijn maateuhup-
peiijKc politie is oigralijk veel steohter
dra die van eeu arbeider.
JDo eiwclien, die gesteld worden, zijn
net te hoog. Voor eon 23-jarig kantoor-
oudiende in Gouda wordt als minimum
i laUÜ gevraagd, n.I vx>or Jtet mocet ln-
erieure werk. Z«xxlra meer Kuuuiis wotxlt
.•err^soht, moet dit minimam aauiiterKo-
ijl: worden veriioogd. Bedrijf voor bedrijf
:al worden bepaald we Be e4sc4uun vanna-
a,dueling en Kenn-ib zullen zijn 11 to wil-
«gen. Den pohrooms moet TiïÈtedijk wOr-
oen gluin-vaKt, dat men goed werk wil lo
eren, maar dat men o.x middel zal toe
pas-ten can in t guoeele land de soiari»-
sclten door te voeren. Nvxxiig i», dat
uitere itediunde, zonder oadcfsoneD, ziah
ac'nler zijn organisatie «tolt en daarvan
to öonwquuntic aanilurfi. Volg>?ndo week
z4 de ouotralu iexaing order geven wat
m doen Öpr. hoopte, dat de aanwezig^
ongeorgaaiaeerdra tot den Bond hunner
Keuze aoudeu toetce3eu en dat de geor-
ga ui «eer den op de niet aangesloten kamie-
raden preiuste zouden uitoefenen om hou
te bewmgen toe te tredentot een d«r vOT-
oenig'ngen Dan kan die centirale telling
nagaan of men sterk gionxg; i* eon aotto
bannen, islpr. noomto nog eeu voor-
oetld om aan te Lonen, dat kantoorbe
dienden inA waterdam een beiaogrijka ver
ging hebben goKirqgen doordat de pa-
iroon wist, dat hot gehele personeel aoli
ter de organisatie stond en weerlegde be-
ireu, die men mogieiijk togen aanslui-
tng heelt Tensilotte verklaarde hij na
drukkelijk, dat to voorgespelde regeling
«ieoiif een grondslag is; omdat ure® nog
liet sterker is, ka® men nu nog niet
erder gaan. Bij poedtte-verbujring zal men
Bok ineer kunnett doe® voor de gie*«teüjko
Ofdirtake,ing, en een ïnenswhwaardlgex be
slaan verkrijgen.
De kanioorltodteutou zulten ovenwei man
oor man voor oogun mooteu liouten, dat
allee® zij reoht liebben op een vrij en
te-ter teven, 3io zelf daarvoor strijd her-
en gevoerd.
Al* tweede spreker votirde liet woord
de heer H. C. A. v. d- Kraan van -de
Christelijke Ve.eemgfing. Hij uitte zijn
vreugde over de samen werking tor vier
bonden en orftisrarilo de laksmoid derkaui-
tooihedtonden, die alt'.jd gemeen 1 l|^bben
dat to alariskwe»tio „wel terecht zou
Komen".
Hierina zette spr. uiteen, dat hetöalaris-
vraag^tuk niet alleen een kwestie Is van
era paar guldens meer of minder, doch
dat daaraan ren diepe, gpeetelijke betee-
keni8 vastzit. Aan de lagw loo®»» kleeft
een maasa ellende, ln menig gezin ver
dween de vreugde, ontstond gekijf, of
kond*® d»> kinderen niet krijgen wat ze
te hoef ton doordat man en vader te wei
nig verdiende. Spr. wil niet, dat iet» on-
durnowon wordt tegen 1k| christelijk be
sef, maar men mout weten, dat do kaa-
toorijofliendlm teut zulksi terugdeinzen
voor to ooiufltquunUe van lain actio. Een
behoorlijk salami* i* recht. Een minimum
te aangenomen om to groote varl ute» weg
te nemen. De eene patroon gee& f 800
voor diezui'dn »>ekwaamhrtd, dto een aivtere
werkgever met f 1800 betiaH. Verkregen
moet worden een vateo oiulorgrond,
waftrop vertier kan worJen gebouwd. De
minima zijn alleen bestemd voor degenen,
die e*>n ininlimiu) kennli bezitten, eifun-
Ifjk voor *ukk«i«i en, naar spr. hoopte,
,'oüf- niemand tor aanwezigen.
ki d* Kamer brefi de minister geoogd
dat het salaris yan 1913 inoet worden ver-
«UitewilJ, wis geen verarming onteiaan
Hiermee moeten do* liedtonMc® met hun
uinctum rokofil.ig houden.
Gok to hoer v. d. Kraan vurgulrek de
poeiUu van anbeéiksrs en xanioorbedtonton.
Lnul^geiKHViKten wotrden door de patroons
nooger gi«».ev(t, maar zo makendaarvan
georuik om de iitolieetueelo «rbeldsre, b.v
bij overwerk, nunitor te betalen.
itvoerig, met ttl van frappante staal
tjes tougtetelit, aöüotoio spr. de verhou
ding tjsschon Indienden en patroon», nut
wiliuKourig optreden van deze bij bepa-
li.ng van «ailarki on omteag, de onaaogo-
im®to teyugunuig, die to bodtonden weer
houdt ovor luun po*We to flpre.ien, eto.
Om al deze dingen is de orggntoato het
onitgewezon lichaam om voor de oelangun
(Jer Ixilieihteu op te komen, wat b. a. in
Kotterdam inuurmalen met «ucoee i* ge
schied, zelf* wfin daar oen firma, die du
Haiaribnen Wen i 3UU0 met 60 püt., xau
2o0ü f öUüü met 60 pG* ra die ixmeden
2000 met 100 pGt verhoOigde, almra mis
gevolg van reu vergadering over do sa-
ü\rl( kwestie. 6pr. spoorde nwlruklcelijk to
(wigcor^-aniseoalra tot oanteuling au® ra
wa'insoiuiwde ar voor, dat al* de bedien
den mut oppaaau®, ze liet kind van du
reselling zullen wordenibij de b^zuinigtng»-
woede, die staat aan to lurokon. Hij uln-
dl^Ju met do woorden Lover degelijk
werk, maar eteoh ook dogojijke betaling.
BeUp «prekers werto® kfvoiudjg tocgo-
julohi.
De Voorzitter rtoot met dank «aa de
woa-d,vourder«, do verguiering
OOUDERAK.
Gisteren is gearresteerd zekere Boot,
schilder te Gouda, zyn tohuis houdend* in
het logement by van den Heuvel in de Kei
zerstraat, die verdacht wordt by dra tuin
der D. v. Kersen verschillende goederen te
hebben medegenomen, alB 8 paar schoenen,
1 jas, 1 mantel, 4 knotten sajet, 4 pond witte
suiker, 2 pond koffie, 1 pond cacao en meer
andere artikelen, te veel om op te noemen.
Bovengenoemde Boot werkte daar en heeft
vermoedelijk eiken avond iets van zyn ga
ding medegenomen. Tot heden biyft hy al
les ontkennen.
HAASTRECHT.
De Raad dezer gemeente hield gisteren
morgen een openbare vergadering, waarin
alle leden, behalve de heer J. Koeman Jr.,
aanwezig waren.
De notulen werden gelezen ra goedge
keurd. Ingekomen waren van G^d. Staten
een schrijven inhoudende goedkeuring van
besluiten in de vorige Raadsvergadering ge
nomen, en een schryven waarin zy alvo
rens goedkeuring te hechten aan het ver
zoek van de Raad om met den heer Oudyk
te Waddinxveen een proces aad te gaan
omtrent de levering van peulvruchten,
meerdere inlichtinge vragen.
De heer Reneman stelde voor tra minne
lijke schikking te treffen.
De Voorzitter meende dat daarvoor de
tyd gepasseerd is.
Aan de orde kwam daarna de benoeming
Tbn Dr. Hakkenberg als doktër van de
„Knegtsbosse" mede een schrijven van de
Knegtsbosse.
Besloten werd aan het bestuur der Boase
(Hoofdman) het verzoek te richten om een
bestuur te kiezen waarin een Raadslid en
de geneesheer zitting zullen hebben. Op
deze voorwaarde wil Dr. Hakkenberg de be
noeming aanvaarden.
D© heeren van den Berg, Graveland en
Reneman voerden hierover het woord, hier
uit bleek dat een misverstand bestaat ten
opzichte van een brief die niet ter tafel is
geweest by de „Bosse".
De Voorzitter sprak de hoop uit dat deze
kwestie hiermede opgelost zal kunnen wor
den.
Van de vereeniging „Handel en Nijver
heid" was een adres ingekomen naar aan
leiding van het besluit van den Raad van
25 Sept. j.l, inzake het intrekken van de af
koop k 400 van het tolrecht van de brug
over de IJeel (van de Polder Stein).
Adressanten verzoeken de Raad dit be
sluit terug te nemen.
Ingekomen wa* mede een adres van g«-
lyke strekking van den heer W. Beukers
en 115 anderen.
Na uitvoerige bespreking werd het voor
stel in stemming gebracht en met 4 tegen
2 stemmen verworpen. De heeren van dra
Berg en Graveland stemden voer opheffing
van het besluit.
De heer Reneman stelde roer de subsi
die nog een jaar te verleenen, om dan in
dien tyd te trachten het privilege opgehe
ven te krygen en de brug door den Water
staat te doen overnemen.
De Voorzitter merkte op dat de subsidie
aan den polder Stein van de baan is en al
leen het laatste gedeelte van bet voorstel
in behandeling kon komen.
De Voorzitér stelde daarop voor te trach
ten in samenwerkiag met den polder Stein
de brug aan het Rijk over te doen. Dit
voorstel werd met algemeen© stemmen aan
genomen.
Ingekomen was: Een schryven van 4 Oct.
J.l. van den accountant dat door hem da ad
ministratie van het Distributlebedryf in
orde was bevonden; van den gemeente-veld
wachter een schryven met daakbetuiging
aan den Raad voor salarisverhooging; van
Mej. Nyman (verloskundige) een verzoek
om zich metterwoon te mogen vestigen aan
den overkant van de IJasel in de Gemeente
Re raw (jk.
Dit werd toegestaan tot 1 Januari 1921.
Aan de orde kwam daarna de aanschaf
fing van een motortpudt. De commissie,
bestaande uit de heeren Reneman en v. d.
Berg had een uitvoerig achnfteHjk rapport
uitgebracht dat zeer guwtig luidde.
Besloten wend een motortwaatopuit aas
te schaffen eb tot het aangaan van era lee
ning daarvoor groot 660Ö.— ia 20 Jaar
af te lossen. Aan de gemeente Reeuvryk zal
worden gevraagd otn over de brandspuit
van die gemeente te mogen beschikken ge
durende dra tyd dat de nieuwe «puit er
nog niet ia.. De spuit zal worden aange
kocht by do firma Bikker.
De Voorzitter dankte namens de Raad
de Commissie.
Ijfierna werd behandeld het rapport van
Dr. Verhoek* inzake wijziging olectriti-
tuitsJevering. Dit contract weid gunstig be
oordeeld en aangenomen. Mede werd beslo
ten over te gaan tot het aanschaffen van
lampen, hetgeen noodig wordt doordat de
stroom van 127 op 220 Volt wwordt ge
bracht. Besloten werd ook era reductie toe
te staan van 25 terwyl nog door de
Gemeente een voordeelige aankoop van lam
pen zal plaats hebben.
Een voorstel van den heer Reneman om
50 te reduceeren by den aankoop van
lampen, verkreeg era stem.
Een rapport van Dr. Verhoek* om aan
den heer van den Berg te Waddlngween
vrije beschikking te verleenen over hat aan
wezige koperdraad, werd na een opmerking
van den heer Hooge veen goedgekeurd.
De opmerking stond ln verband met ver
deren uitbouw van het electriaeh net Nadat
de Voorzitter had verzekerd dat daaraan
geenerlei nadeel verbonden was, ze 1de de
Heer Hoogeveen geen bezwaar te hebben.
By de rondvraag informeerde de heer Re
neman naar de uitbreiding van het elec
triaeh net.
De Voorzitter antwoordde dat van Dr.
Verhoek» era rapport wordt verwacht
De heer Boere vroeg hoe het staat met
het verkeer.
De Voorzitter antwoordde dat de Com
missie nog niet met haar onderzoek gereed
is. Onderhandeld wordt met dra Raad van
Toezicht op de Spoorwegen te 'e-Graven-
hage.
Nadat de heer Graveland nog inlichtingen
had gevraagd naar de gement«turf, en of
deze op tyd gedistribueerd zal worden, en
de pry* in verhouding zal zyn met andere
turf, werd na bevestigend antwoord van
den heer Reneman, de openbare vergade
ring geslote® en in besloten zitting over
gegaan tot behandeling van het supple
toir kohier van den Hoofdeiyken Omslag.
OUDEWATER.
De heer L. B. te Papekop, die zich
Woenedagmorgra met paard en wagen naar
hier begaf, geraakte hiermede te water. De
wagen trok het paard onder, tengevolge
waarvan het onmiddeUyk verdronk.
I-NflEXONDRN.
(Buiten verantwoerdeiykheid der Red.)
De Markenprys in den Boekhandel.
De heer Noordyk vraagt bewyzen? Wel
nu deze zijn als volgt:
Door my zy'n do niet in voorraad zy'nde
exemplaren inderdaad afgeleverd k L—
Myn boeken staan ter contróle ter uwer be
schikking. De prijs k 1.68 van het in voor
raad zynde exemplaar is juist en biliyk.
Factuur en boeken staan voor onderzoek
ter uwer beschikking.
En acht ik deze zaak nu voldoende toe
gelicht en de onjuistheid van uwe beschul
diging bewezen.
Hoogachtend,
L. MEIJER.
Deze quaestie is thans voldoende bespro
ken; de discussie hierover wordt daarom
gesloten. rejx
MARKTBERICHTEN.
Gouda, 16 Oct. 1919.
GRANEN. Goed pryshoudend. Tarwe p.
100 K.G. ƒ32—SS; Rogge p. 100 K.G.
ƒ30—ƒ31.60; Gerst p. 100 K.G. ƒ26—26;
id. chev. p. 100 K.G. /2G—ƒ27; Haver p.
ƒ27 28 Krwten P- 10° K.G.
KAAS. Aangevoerd 64 partyen. Handel
matig, le kwal. ƒ74—ƒ76, 2e kw. 72—
73, zwaardere met Ryksmerk 77.60.
BOTER. Geen aanvoer,
Onze Geïllustreerde Weekbladen.
„Het Leven".
Twee photo-redacteuren van „Het levsn"
hebben kaas gezien, verkleed als boeren
knecht, op een hooiwagen in de nabyheid
van den ex-keizer te Amerongen te komen
en eenige kieken van hem en de ex-kei ter In
te nemen. Hierby beleefden ze «en avon
tuur, waarvan se in 't laatste nummer van
hun weekblad veralag geven. In deze afle
vering zyn teven* de reproducties van de
kieken opgenomen.
Verder brengt „Het Leven" photo's van
de 8-October-fee*ten te Leidra, de spoor
wegstaking in Engeland, etc.
LAATSTE BERICHTEN.
üpmarsch MV Petcrrtmrg.
KOPENHAGEN, 16 Oct. Voigme berich
ten uvt Kevul heeft Joedemtaj zyn opmarech
naar Petrograd hervat om generaal Bare
mont voor te zyn. Zyn leger staat ln da
nabyheid van Uetauw, ongeveer 7 mijl van
Petersburg. Da bolsjewiki hebben tot héden
geen tegenstand geboden.
De Dttitach-Oeatenrykach* begroeting.
WEENEN, 16 Oct. De aan de Nationale
Vergadering toegezonden beg rooting over
1919-1920 wy*t een bedrag aan van 4967
milliora kronen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van heora.
Aan de orde zyn de Lnteri?ellmtW-SaanM
over de levensmiddelen-voorn,«ning en de
pryastygiag en de interpellatie-Braat over
den melkprjj*.
De heer Sannea vraagt of da regee-
ring voornemens i* spoedig maatregelen te
treffen, waardoor de eer»te levensbehoeften
tegen legeren prijs verkrijgbaar sullen zyn
en welke deze maatregelen sullen zyn, of
er met name krachtig zal worden opgetre
den tegen woeker ra steun zal worden ver
leend aan de coöperatie by da duurte-be-
stryding, of de regeering do bevoegdheid
tot controle over iuie particuliere onuerne-
mingen niet noodzakeiyk acht, of de ge-
mentra die levensmiddelen tegen vermin
derden prij* verkrygbaar willen stellen dit
kunnen doen op den voet van de distribu-
tiewet 1916 en of de regeering, al* haar
maatregelen zonder vrucht bMjvra aan on
derzoek wil doen instellen naar d« moge
lyk he ul van een „planmatige 1) organisatie
van bat economisch leven, alamade naar de
wijze, waarop deze zal moeten plaats heb
ben, traeinde, zoowel een grootere produc
tie als een goedkooper product to verkry
gen.
Spr .schryft de duurte grootendeela toe
aan het beginsel, dat de minister van land
bouw huldigt.
(De vergadering duurt voort.)
VEEMARKT. Melkvee weinig aanvoer,
andel flauw, ƒ460—f660; Vette Varkens
weinig aanvoer, handel matig, 90—96 ct. p.
half K.G.; magere varkens red. aanvoer,
handel flauw, 80—90 ct. per half K.G.; ma
gere biggen goede aanvoer, handel flauw,
2.60—3.50 per week; Vette Schapen wei
nig aanvoer, handel matig, ƒ58—ƒ76;
Lammeren red. aanvoer, handel flauw, ƒ40
—ƒ46; Nuchtere Kalveren weinig aanvoer,
handel matig, 8036; Graskalveren red.
aanvoer, handel matig, 140—170.
EIEREN. Weinig aanvoer, handel vlug.
Per 100 stuks ƒ20ƒ21.
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
My. Nederland.
Oranje, uitreis, passeerde 12 Oct. Gi
braltar.
Coen thuisreis, passeerde 13
Oct. Gibraltar.
Bawean, van Java naar N*w York ver
trok 13 Oct. van Durban.
Billiton vertrok 11 Oct van Batavia naar
Amsterdam.
Krakatau uitrei*, vertrok 14 Oct. van
Catania
Lombok, uitreis, passeerde 11 Oct. Pu
rim.
Kon. Holl. Lioyd.
Mastend, thutereis, arriveerde 12 Oct te
Bahia.
Rolt Lioyd.
Kawi arriveerde 10 Oct. van Rotterdam
te Batavia.
Holl. Amerika-iya.
Andyk van Newport News naar Rotter-
v- at», naar Botter
dam, passeerde 15 Oct. 8 u. 40 v.m. Wight.
Beukelsddyk, arriveerde 14 Oct. van New
port News te Rotterdam.
Slnodoro thuisreis, passeerde 13 Oct. Gi
braltar.
am, passeerde 14 Oct. 7 u. n
Andyk van Newport News
1) Dit germanisme laten we voer reke
ning van dra interpoli ant. Red. G. Crt
N. V.
Naar Hat Valk vesasamt heeft bat Hoofd
bestuur van het Nederlandsch Vakverbond
de voordracht opgaraagM root het beaet-
tra van twee poatan. Voor bat ambt van
voorzitter wordt aanbevolen R« Stenhuie,
voor dat vpn eersten *ecraUris J. Brau-
tigam.
Vijf Jaar i
Voor de Rechtbank te Zutfra ia gisteren
vyf jaar gevangenisstraf zonder aftrak van
de preventieve hechten!* geèiraht tegen dra
Duitschra deserteur B. te Groeteo, die ztfn
kameraad Ruimer» in een twist me—teken
heeft toegebracht, tengevolge waarvan deae
besweken in
Byzondere ultkeering.
De uitbetaling van de bijzondere uitfcee-
nng aan het personeel zal 17 dezer plaat*
hebben.
«Schip in nood.
Men meldt uit Rotterdam: Ter hoogte
van Vluchtenbeu tuaechen Hoek van Hol
land en Seheveningra bevindt zich era
schoener van onbekend© nationaliteit in
-ood.
Reddingbooten zyn uitgevaren, maar zy
kunnen de opvarenden niét redden daar het
•chip in de branding zit.
Nader wordt geseind dat d« g-tmnde
schoener ia de .Johanna" int Seheveningra.
Vier manschappen en een vrouw zyn gered.
Zuinig mot brandstof.
Ingevolge oen order van dra minister van
Waterstaat zullen de stationswachtkamers
voorloopig niet worden verwarmd ter bé-
sparing van brandstof.
Syndicalistische Mfynwerkersboad.
Tengevolge van toeneming van bat aan
tal laden en uitbreiding van werkzaamheden
heeft de Syndicalistische Mynwerkersbond
te Heerlen een gesalarieerd sec rotaria moe
ten aanstellen. Tot die functie ia benoemd
de heer H. P .Knop.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
tia*00*"1* baromet*rBUoH 773.4 te Vakn-
I-aagste barometerstand 749.4 te Hapa-
randa.
Verwachting tot den volgenden dag:
Matige noordeiyke tot westeiyke wind,
zwaar tot half bewolkt, weinig of geen
neerslag, waarschynlyk nachtvorst, tets
zachter overdag.
BURGER) IIKE STAND.
GOUDA.
OEBOKEN! 13 Oct. H.tom K.rdiiiMil
if.Tj c' UittMbo-
«Mni. 14. Ccrtnild» J.cob», ,1. y. J, H»
f »ter »n J. C. RUiuhof. - M.H. CorMlï
tl. v. (i. v*n der R«c cn M. C. Notaboom
GEHUWD: 16 Oct. H. F. toSK 4L
P. vm Leeuw,». j. B|b.
kerc. H. W. Schneider en E. C. Signer.
