vraagd
rim
•gadering
Koffie en Thee
Ne. UW
Zaterdag 18 October 1919
98e Jaargang.
Eerste Blad.
Fauüleien.
te Zoetermeer
ctubermi. 8 uur
offert telepaat
offie.
Genoegen”,
unstmin”.
Oude en Nieuwe Wetgenn.
X
Een overhaaste stap.
XT5.e\x-ws- ezx -A.cL^rextexxtxeTolsucl’voox 0-c-wa.d.to. ®aa.O3aa,»tx®lK®XL.
VERSCHIJNT DAGELIJKS - BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
legraf.-öndernemino
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
1
ÜOIOSCIIEIOIKUT
1—«tri» «ft* re<rt *>MT
Redactie t Telcf. Latere. 545.
83.
UHIS I MS net Ttl HUtlNOI
t haar
Koffie
verlang
Mevr J.
«ij
<tfl deed, hoonde ’ij eeti
5564 3*
In
wat
Wtwuwer ga
liUJ
mag Ik
dU
3791 75
4667
104
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een bijvoegsel.
da* haar
1-ierij in
MODERNSTE WINKELBEDRIJF IN
GRUTTERSWAREN - BOTER
KOFFIE THEE CACAO.
Veraieiail «iet 4«i« baitaa*
reeleme eeatiediag
peefiteeeeal
4591
111
inst- en Verliesreke-
nzage Voor de Aan-
cantore der Vennoot-
m tot en met 24 Oct.
noodig wordt herin-
l der Statuten.
DE DIRECTIE.
18 October,
No. 61 1
haar vlsgassg».
vro< hUateuitiz-
beleid in het algemeen en
moeten worden
ring wm tie te
en de daaraan beantwoordende
Nt
leden 1150.
leden t0.75.
Wel is onze tijd ryk aan groote en merk
waardige plannen. Ze mogen niet alle als
nieuw aijn te beschouwen in dien zin dat
nimmer te voren en in geen ander ge
waad den volk» zyn voongehouden. Want
4
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal /2.90. per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 2.75. met Zondagsblad 3.40.
'Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau. Markt 31, GOUDA,
by onze agenten, den boekhandel on de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS*. Uit Gouda on omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
16 repels 1.05, eiken regel meer 0J0. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5
regels 1.30, elke regel meer 0.25. Advertentiën van publieke vermakelijkheden
12Vz cent P**r regêl. Advertentiön in het Zaterdagruunmer 20 toeslag op den prijs.
^▲MwMntiei TeW.
1 ons
eden alhier zooveel
il nog een bulten-
dance geven.
znime niet deze ba
lance bij te wonen
siende perabeoordee-
4558 38
3»
Wel
Vwtenid door
WE88ELINK-VAN ROflBUM.
(Nadruk ratboden.)
aanleg of opleiding voor het wetgevend
‘werk bijzonder geschikt is.
De groote voordeelw> ww tart voorgedra
gen stelsel vallen terstond in het oog. Nooit
meer zullen we in de Eerste Kamer een an
dere meerderheid vinden dan in haar uit het
volk gekozen zustercollege. Een werkelijke
rem zal de Eerste Kamer niet meer kunnen
vormen. Daarentegen zullen zeer waar
schijnlijk de verkiezingen voor de Prov. Sta
ten «enigermate dat scherpe politieke ka
rakter verliezen, dat hun juist door hunne
macht als kiescollege voor de Eerste Ka
mer is eigen geworden.
Maar cn dit schijnt ons wel het aller
belangrijkste de Tweede Kamer zal veel
rustiger haar taak kunnen volvoerert van
beginsel-orgaan der natie. Haar kostbare
tijd zal niet langer worden opgeslorpt door
het kleine werk, dat toch zpo tjjdroovend
is. Zij zal en zü moet het karakter van
het bestuur aangeven, maar de techniek, de
bijzonderheden, waarvoor juist groote des
kundigheid vereischte is, overlaten katvhMr
eigen Product en Geestverwant: epn Eerste
Kamer, die ook op den wil van het volk
rust, maar tevens Raad van Deskundigen is,
een Hooge Raad van Wetgeving, waar onse
burgerlijke en strafwetgeving tegelijk met
INGEBONDEN MSDEDEEbINGEN:
Op de voorpagina 50 9 hoeger.
tb het: Er ie niets nieuw» onder de zon, blijft
xjjne gelding ook in deze tijden van beroe
ring behouden. Maar door don Vorm welke
aan hen gegeven wordt, door de tijdsom
standigheden, welke hun geboorteuur be-
heerschen, wordt tegenwoorti g aan vele
nieuwe plannen een bekoring geschonken,
welke bijkans meesleepend la.
Een dergeljjk plan, dat als „nieuw geluid"
naar onze ineening aller aandacht verdient
is hei idee dat Dr. Hettinga Tromp onlangs
opperde (in de Opbouw) over eene radicale
hervorming van onze wetgeving.
De meeaten onder ons kennen wal zoo on
geveer de bezwaren van dan togenwoordi-
gen toestand. De trage gang van onze wet
gevende .machine is welhaast spreekwoor-
daijjk geworden. Niet alleen de rechters en
advocaten, die met verouderde wetboeken
moeten omgaan, weten daarvan mee te pra
ten. Ieder burger die een’ge belangstelling
koestert in eenig onderwerp var. staatszorg
moet ondervinden, hoe op eik gebied hij
zijne eischen tot het allernoodzakelijkste
moet beperken, wil hy kans zien nog tijdens
zijn loven eenige algemeen weuscheljjk ge
oordeeld verandering in «‘e wetgeving om
trent de hem rakende belangen aangebracht
te alen.
In het kort zijn de bezwaren van heden
aldus saam te vatten: een Tweede Kamer,
die, om welke reden dan ook, niet meer bij
machte is haar werkkracht en daarmee
haar productie, gelijken tred te doen hou
den met de snel voortschrijdende staats-
banoeiïng; een Eerste Kamer, die vrijwel
nutteloos werk verricht; Ministers, die ón
mogelijk op het geheele gebied dat onder
hen thuis hoort, deskundig zijn, toenemend
wantrouwen onder het volk in alles wat
van „hooger hand" geregeld wordt; een
groeiend ongeloof van velen in de vroeger
zoo algemeen verheerlijkte almacht van den
wetgever.
En als haast noodzakelijk, ten minste
verklaarbaar gevolg: bespotting en gering
schatting van het werk, dat de Kamens ver
richten; verwijt van luiheid en gebrek aan
JER
te GOUDA;
27 OCTOBER tus.,
in het Hotel „DE
a Tegen Mwiaeelmg van daarna emtpnn
ontvangt U in enae winkels vanaf a.e.
1 Z Maandag tnt en met a.a. Zaterdag Mj
1 aanknap van I pand Kaffia
GRATIS TER KEURING
Thee i 30 cents.
P. DE GRUYTER A BOON.
Geween adwfülla en l^toaadaa ^sBadssliw b« contract tot zeer geredu
■eerden prijs. Groote letters en randen wpfften berekend naar plaatsruimte.
Advwteatftn hunnes wotdaa hagezoaé^r door tuMhankenuit vaa mUade Ba Atom
delaren, AdvertentMrartgag en opae
waaraan dit
iedere wet in het bijao:
getoetst. De nadere uit
ginselen
wetten zal overgelaten worden aan de
Eerste Kamer. Langs de lijnen door <le
Tweede Kamer aangewezen, zal de Eenge
Kamer het fijnere wetgevingswerk moeten
verrichten.
Daaruit vloeit in het voorgedragen stelsel
een even ingrijpende als logische gedachte-
wijziging in de samenstelling van de Eerste
Kamer voort. Tot nu toe kan, zooals bekend,
het ieder ©ogenblik voorkomen, dat «Ie Ko
ste Kamer anders samengesteld is, een an
dere meerderheid heeft dan de Tweede Ka
mer. En het zou te gek zijn om van een
I rechtsche Eerste Kamer te eischen de uit
werking van in beginsel linkse he wetten.
Daarom moet die mogelijkheid van verschil
die ook nu meer kwaad dan goed doet, in de
toekomst voor goed weggenomen worden.
De Eerste Kamer zal in het plan-H. T. niet
meer door de Provinciale Staten, maar
door de Tweede Kamer gekozen worden en
wel op den grondslag van Evenredige Ver
tegenwoordiging.
En in de Eerste Kamer zal alleen hij fee-
hooren te worden gekozen, die krachtens
de sociale wette* de ware verzorging
sullen vinden* die ze sinds laag reeds aee
nood» kunnen missen.
Een Eerste Kaner, waar aiet aaar de
oogen van den kiezer behoeft te worden ge
keken, waar iemand niet naar sjja kleur,
maar naar zijn bekwaamheden zal wordea
beoordedd
Mea voert ons misschien tegemoet, dat
de jongste wijziging van het Reglement van
Orde vaa de Tweede Kamer ta«el(jk met
eeae eventueel» decentralisatie vaa wetge
ving, waarvoor reeds eene Sraateommlade
is ingezteld, hetzelfde beooge i. Beoogt*, ja.
Maar bereiken zuilen ze dat niet, wat ere
noodig hebben. Wat echter niet wegaeeart,
dht het «ene het anddtre niet inaluit. Waar
velen samenwerken is het doel eerder be
reikt Maar werken in verschillende rich
tingen geeft veel kans tot versnippering vaa
krachten te leiden. En flat moet vermeden
worden.
Noen wijziging van eenig Reglement vaa
Orde, noch decentralisatie vaa wetgeving
zal ons burgerlijk en strafrecht batea. Ba
wat wil men toch met de Eerste Kamer «a-
ders doen? Ziet men de aoodaakeUjhhcId
niet in om dit college te hervomeaf
Naar onze overtuiging behoudt het pica-
Hettinga Tromp het goede, dat ia ons ver
tegenwoordigend stelsel alt. met oitaajidiag
van de wonde plekken.
Het behoudt een Twain Kamer, die de
algemeen» volksbelangen nverslet en naar
i ksswhtoa bahastigte het tnaaH vaa de Eer-
ste K«mer een nuttig instituut. Hot opoat
het wijdste verschiet voor eea omvaagrtyte
en snelwerkende wetgeving.
Hoezeer vooral dit laatete van overwe
gend belang Is voor ons gehsele volksleven,
voor ons verkeer, onze handel, onze Indus
trie, dat men dit toch eindelijk algemeen
moge inzien. Daarmee zal het merkwaardi
ge plan haar verwezenlijking spoedig vin
den. R
rtju tang» Spierde aram» uh m
IpaiaiBb v«rhcl>
kunnen kóoên. xqu vuelk^
kir**
«o, uU* M). (VonM nrviSel.)
do vlugge beweging van
de „Wat voer jo u|t?r*
fierfr
Ik haak - tefimin*e ik probew het
I (e doen,” onguduldig. „.Maar hoe ken Ik
d.« ateken oiwltoude^, wanneer jij zooVael
praat)' Hei te f*n nieuw patroon, waar
ik nog moeite mof iieb. Toe *r |roiM0r
nu oens jo mond te houdteti - M Is hs:
maar voor oen pookje.
„Ik zal voort ia* altijd it^jn naaid liou-
dou. wanneer jij teij maar wHt hebben
.Maar zoolang je bhj blijft wuigX'NO. móet
ik natuurlijk vooitgazn mot je> te vragen'
„Ik vt-rhaas ipij er ever, dat jij ja
zi« schaamt! rifp zij pkuueiing uH, ter
wijl si< haar wehk neertel en item toor
nt aankeek. I,
.Waaroteir?"
„Dm je op dl» waaier doorgnai-
..Op welko nurnw?"
,.Ate een bedorve* kind, dat om hruids-
uJ-*rs vraagt. heb nd et toog hebben.
Ik be» bhj, dU js jraeil zoo hoog
echat, hoewel jk m«tet bekronen, dm ik je
nwt bij bitiüiimuAerH zou vergleken heb
bel.."
..Daar bedoelde ik'VijzeK niet moe," WH
etn ÜOht bios^<. Ik gal aReen...."
„Een voonbeekl te niijwer biMructite. dat
wee' ik Maar eeu bittertje” zou nog
sprekender guweetit zijn, te t ritet? Dte
i.aam zou jou eu in alten gevalle mij be
ter paasen. meer epwekkend, nfet zoo
maagbedervend. En - waarom
ic.tjn bittertje niet hebben?"
Hierop volhardde mevrouw Verulatu in
w hardnekkig stilnwijgea. Mr George
organisatievermogen aan het adres van mi
nisters eu departementsambtenaren. En
een sterke neiging om de regeling van som
mige belangen toe te vertrouwen aan an
deren dan den wetgever. B.v. aan den rech
ter, men denke aan het streven naar vr(je
rechtspraak. Verder: aan de belangengroe
pen xelf, we bedoelen de beweging voor
decentralisatie van wetgeving, wetgevende
bevoegdheid van Arbeidsraden, Bakkera-
raden enz. Een ander symptoom: dat men
tegenwoordig in de wetten slechts het al
lernoodzakelijkste opneemt en de finesse»
regelt bij Besluiten en Minieterieele missi
ves.
Hoe nu in het plan-Hettinga Tromp al
die bezwaren kunnen worden vermeden?
Laten we vooropstellen, dat volgens dit
idee alle verder noodzakelyk geachte her
vormingen die in onderling verband aaneen
sluiten, zich oplossen in een enkele gron
dige herziening van de werkverdeehng tus-
schen Tweede en Eerste Kamer en de wijze
van verkiezing van de laatste.
Het begteel zal dan zjjn, dat de Tweede
Kamer als rechtsstreeksche weerspiegeling
van den wil van het volk de algemeene be
ginselen aangeeft van het regeeringsbeleid,
Maar... ook niet meer dan de beginselen,
INGEZONDEN MEIWEMJNGEN.
Nu wij weder in de gelegenheid zjjn, zelf onze
Koffie te importeeren,»amcn te «tellen en inonae
eigen branderij te branden, ie bet
in onze winkele
heogf\jne kwaliteiten verzehgebrunde beffto
verkrijgbaar to «tellen.
Ook hebben wij wederom de beechikking over
de fijnate soorten Thee, die geleverd kunnen
worden, en die, vakkundig gemengd zijnde, aaa
iederen gebruiker een waar genot verschaffen.
Opdat U zichzelf van onze ongeëvenaarde kwali
teiten zult kunnen overtuigen, neodigen wij U uit,
gebruik te maken van nevenataanden reclame-
coupon.
P. DE GRUYTER A ZOON.
WINKELS DOOR GEHEEL NEDERLAND.
KORTING. J
U -
hadt je verwacht? Dat
iarnend auders wTte veramdard
•Je zoudt toch niet willen, Üat ik
J&ulk lage poets bakte, te het
Een goochelaar kan wm h»‘»tl aaogerwuiMi
peraöonjjjkitod ziju, daar twijtet vk utei
am, maar behoort toch niet lot die we
zens, waaraan ja te lot zoudl willen vet-
hinden, Is ’t wul
„Ecu merkwaard^ «peeokjeV* koelt?*-
„Je verwacht toch zeker niêl, dat ik er
up Inga. Het wviiges wat ik weten wilde,
te, wtuvraun je niet met de undlereii naar
l.ydon Spinney bent gegaan
Ik wag bang oun een geweer in han
den te nemen, terwijl Castlerodh van <ta
jArtij was. Ik ben er zeker vau, dat het
op zij eigen houtje zou afgaan op liet me
ntent, dc* de tromp zijn richting uitwee»
En Ik ben er niet zeker van, dat de tijd
voer zulk epn baxiWfatfto pktom- Apro-
71
Juist toon zij
«Mp achter zich. Zij ktwde zloh ougedul-
om en Hteud van vangealcliit lot aan
gezicht tegenover sir George Towndtend.
„JijY Mtoet je het aHijd zijn?" swi ze.
..Ik huou van wel.’’ aütwoordjle hij.
..Bat hadt je verwacht? Dat ik
po.-, nn wij hei toch hierover l»l*>en, tem
jc mij misschien wel zeggen, wanneer ik
ate «en volslagen moorienaar zal heliben
op te tredten."
Lord GaöÜanocfc, düo te Grangunoro was,
was geflurond*- de laatste Men dagw> zeer
opdringend geweest In zijn attenties voor
zijn mooie gaslvrouw «n hoewel sir Geor
ge hoegfmaamd niet jaloeradh op Item wto,
vond hij het goed liaar te laten merken,
dat hij niet blind was voo-r zijn hetfbe-
ilt.g en <1&L hij «r In werkelijkheid alles
van Ix-gkeeip.
„Nooit, hoop ik," zei zes hem aan^ien-
dt van uit het geopende vem
nu ojniijstte ais een heerlijk
haar liont en kanten.
„Je kunt het toch ulet mtkeoneu. dal
hij van plan te zloff bij de eerste <te bes
te gk-legmibeid voor je voeten neer te
werpen. Ik Iwh het gjtetereu en \-amtaag
in zijn oog kunnen zien. IMn is BclMngr
hane er ook nog Die gaat derizelfden
kant uit
„Al zouden «r twintig Muuen dienselfden
kant op gaan, ik zou er niete om gaven.
Z».i zouden althans gmoegen umiimzi met
mijn „neen" en daarmede zou hei uitwe
zen. TXi me* «en toornigen bttk. ,JHet
zou zwider twijfel dwaas van hen zijn,
maar zij zouden mij ten mlnsie het leven
niet onaangenaam make».''
„Dwl zouden zij wei, geloot ik. Twintig
mannen met gebroken lukrten af te wij
zen den een na den ander, moet vaor
jou een. vermoeienis de» vteeuota» zijn.
En wanneer je mij wiktet trouwen, zou
ee© eind komen aan al dSe Üngtu.’’
ZiJ ging bgiiien naar do veranda.
„Wanneer menechen geen verelandigw taal
kunnen spreken, moesten zij hun mond
houden,'* zei ze, hem voorbij gunde langs
dc MüDptoDfeu, die over de haihudrade
hingien, naar de verat vorteijdArdtf zit
plaat», d.ie de IwsPhutte veranda aanbood
Ili.’ nam ^ogenblikkelijk een lagen Aine-
rikaanachen rittten stoel, sleepte dien lang
zaam adder ztoh aan, daarbij een krakend
geluid makend', gang naar haar toe «vi
en zette zidi zoo dicht bij haar ate de
omstandigheden dit loslieten - niet hot air
van iemand, die zich gereedmaakte voor
eer. lang gdzeljig praatje.
."Dat te een van de punten, waarovrr
wij het roerend eens zija," zei hij vrién
delijk, „en daarom waak ik er altijd zoo
zorgvuldig vqoc over ntecs mi uiers dan
ernstige zaken te spreken."
Geen antwoord-
„En wanneet moet Ik Gastlerodi
gaan Iwsobaven?” vroeg hij verder.
„Mijn lieve vriend, wanneer je je ge
wone lumseiisjjr aatjes wilt houden, doe
het dan &te *t u blieft in e»’u »aa> die
beMOiiaafde inomtehen vers taan
.jGoed, wanneer jij .mijn lieektapra»*
niet wilt begrijpen. - Wanneer ga je
ClaMleroch trouwen
..DwaaHheidDaatfvoor moe» JIJ
te «oe,i kame-ii. Wat ter Wereld w>u ik
met G&rttaroali aanvangien? Ik ga mat
utemaud trouwen,’zei ze haaatig.
„Goad. mtoiehfeD tiet op dit ooganNik,
zei hij vifatoletijk, „daarvoor la de dag
reeds te ver haan Hij Mb oof een wai-
nig «stater bij baar «n Aoeir «m vooa>
BR1RYKN UIT DK HOKRTAB.
CCCCLXXVI.
Eenigen tijd geleden vertelde* wjj h*4
een en ander over de kleine, doch interes
sante tentoonstelling van het retidingaww-
zen, die te Scheveningen te gehoudea.
Vooral de Haarlemsche reddingsbrigade had
zich met een goede inzending doen kennen
als een ernstige organisatie. Speciale aan
dacht verdient het reddingswezen aan de
zeekust, omdat alle eenvoudige middelen
danr spoedig te kort schieten. Onte Rol-
landsche kust is op vele plaatsen zeer ge
vaarlek en het zwemmen en *t baden dient
met bijzondere voorzichtigheid te geschie
den. wil men zelfs bij zeer kalme see niet
gevaar loopen, af te driven. Fr zit ia de
zee meestal een gevaarlijke trek, dte ge-
üchoof nog een beetje dichter naar knar
too
I „I>i la oen veracÉrikkeiijk work, want
je nu men bezig befli, zei hij, terwijl
hij zijn monocle lu cijn oog zatteaaav«
liasr schoudsr heeu bet bcdoeUn hand
werk crHIaoh tiokeek. „Een tww», drie;
een. twee drie, vfer, wel M
v«t van of je benig bont opnlmw piano
te loeren •«peten.**
Ik kan ntete meer Iwren." riet
In wanhoop, terwijl zij het on^elul
hnakwark op haar naboot tegtte en tan
♦en IxMte gezicht toekeerde Je babt mij
met je dounm» praatjea half Idioot gemaakt.
Ik wou itousDh graag. Au je dt weg
ging - wat verreweg het beate «au tlja,
- óf anAw, al wa» het maar voor Ma
pooaje, ruMlg Ha»
Ik heb je zoo aren gaaeBi." ptecti-
Mg. „dat je Mechte ton klein wooidtebo.
hoeft te zuggwi om mij voor altijd run»
tig te make
Mevrouw V<rutam «hoof haar «toet ach
tend'. en stond op. Er teg een trek vaa
groot*' v«atl>eredei>heid op haar grient.
..Geovge, je hebt overwonnen!” zei na
z*ebt, maar roet ontzag faboezMitentte stem.
Ik «al je trouwe», ai waa hel maar al
leen om mij op je te wrekeu.”
Sir George zfog»} hAMtig op BIJ aCnA-
XV-'--- -
schudde zich heftig. Een
derde ai ja -
„Wnanner je twee jaar eerder
bare tijdI ea i
rou, «eUa hij.