DEREN
Blad.
jöcffwytorj Botermelange.
iiim
.1
No. 14144
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
Feuilleton.
AGERS
ik.
Een overhaaste stap.
Eerste Blad,
Parlement en Diplomatie.
1
Zaterdag 26 October 1919. 6Se Jaargang.
1ST ie-cL-w-©- ©xx ^éfeö.’vextexxtxoTolfiud. voox <3-oxxd.a. ©xx OrvTm+roTr-eri
- VERSCHIJNT DAGELIJKS
Bureau» MARKT 31, GOUDA.
H
fiiiiiiiiiiiiiiiiiii
1—4 1®5, elke regel meer ».4».
Redactie i Telef. Ixstero. 545.
AdmiaiKratie i Telef. lutera. 82
P. DE GRUYTER ZOON.
siddering
IE j het meest
I PERLSTEIN,
U1J, II
Marva]
Mevr
n u
llsetuk'fl.
(Won» nrrolel.)
Gewone mivertentihn
seerden prjja.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een bijvoegsel.
Vsriuimt nlel desa buiiee-
gewena raslam* aaaWiading te
prafllaara* I
bowe-
tfute-
25 October
No. G1
4739
111
INGEZONDEN MEDEDEELINGENi
Op de voorpagina 60 hooger.
i kinderen
mach
'on f 1.25
per brief, doch
lessen een
Ja volwassenen
Oosthaven 18.
maand (f 1.25).
i groot» waard».
vrouw
haaf
r lezenswaardige
etels, die enorm
:n een financiëele
4461 30
een
•n
per
1
4
=E=
gevt
dat
gedachten geen «prakt
alleen een verregaanc
staat, die gebaseerd is
waarnemen
medium. Twt
hei mzinnige
verdienen omt
klaring
trucje. r.
verklaarbare wensch van
WINKELS DOOR GEHEEL NEDERLAND.
10 KORTING.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per waek 17 eent, met Zondagsblad
per kwartaal f 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 1.75, met Zondagsblad 3.40.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aa» ons Bureau: Markt 31, GOUDA,
bij onze agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorepde tot de> bezorgkring)
1—5 regels 1.05, eiken regel meer 040. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5
regels 1.30, elke regel meer 0.25, Advertentie^ van publieke vermakelijkheden
12«/j «*nt P«t ««gel. Advertentiën in het Zaterdagnumraer M <1t> toeslag ep den prijs.
Vertaald door
J. P. WESSELINK-VAN ROS8UM.
(Nadruk verboden)
beter zult wezen,"
die mrt afteer terug
voer eeiiig gesprek, voor conti-
oï spi.iF»ctei ijlings o! z dwbwLbe-
Ver
een
baar
doen
geen gelouf aan deze laateXe verklaring-
Zij wist, dat zij M nirt aftti d u r t d e
geloot m. Wanneer zij dU niet deed, enkel
om zich daarna opnieuw bedrogen zien,
dan voelde zij, dat dit haar dood zou
Wezen Neen, het wart da waarheid niet.
Zulk een vreugde, zulk een onuiteproke-
lementair leven verkeerd», waarin op bijna
elk gebied nog deskundigen in de Kamer
zaten, bespeurde men van al die deskun
digheid bij de buitenlandsche betrekkin
gen niets! En nu, na ^feer Jaren bedenk
tijd genomen te hebben, gaat men eindelijk
een instelling vestigen die nog maar te be
schouwen is als een eerste b scheiden stap
naar het einddoel: medezeggingschap van
het volk in de buitenlandsche politiek. En
dat op een oogenblik, dat naar het oordeel
van velen, de deskundigen in de Kamer aan
het uitsterven zijn.
Men heeft hier te doen met een sterk
staaltje van uiterst langzame doorwerking
van een idee op onze volksvertegenwoordi
ging, dat niet verheffend is.
Nu die eerste periode van aanpassing aan
het idee zelf voorby is, komt er een tyd van
zelfopvoeding tot volledige boheersching
van alle moeilijkheden, welke l:et buiten-
landsch bestuur meebrengt.
De taak van de vaste commissie
die de Kamer nu verkregen heeft is: „het
bevorderen van een meer geregelde gpdr.rh-
tenwis^eling over zaken van buitenlandsch
beleid tusschen de Regeering en le Kamer.
De commissie, om dat doei te verwezenlij
ken 'raagt van de regeering alle inlichtin
gen, die zy gewenscht acht en overlegt met
Dient een Volksvertegenwoordiging alleen
om de beginselen vast te stellen, waarnaar
geregeerd moet worden of moet se ook de
Regeering voortdurend en op elk gebied op
haar vingers kijken? Alleen beginsel spreek
buis of tevens controleur?
Een belangrijke vraag, die des te meer
actualiteit bezit, nu, vólgens de meening
van sommigen, na de invoering van de f
Evenredige vertegenwoordiging de Tweede
Kamer enkel en alleen is een afspiegeling
van beginselen en het daarbij minder op den
man dan wel op de politieke kleur aankomt.
Beantwoordt men de vraag aldus, dat de
Kamer wel degelijk de regeering ook op elk
gebied controleeren moet, dan is de vrees
gewettigd, dat na de invoering van E. V.
de Kamer ongeschikter i s geworden of
nog zal-worden. Immers, als het minder op
de persoon van de Kamerleden aankomt dan
vroeger, dan gaat de Kamer in deskundig
heid achteruit en wordt ze ongeschikter
voor Je contröle van de dageljjksche regee-
ringsdaden en is ze alleen in staat er voor
te zorgen, dat zekere beginselen, welke de
meerderheid van de volks\ ertegenwoordi-
ging huldigt, algemeen richtsnoer zyn by
het Staatsbestuur.
Deze heele parlementaire kwestie:- des
kundigheid of stembusver-
tegenwoorüiging, dagelijksche- of
beginselencontröle, lijkt ons van bijzonder
actueele beteekenis op het gebied van het
buitenlandsch beleid.
Wil de Kamer daarin me kzeggingschap
hebben, dan is vooral deskundigheid noodig,
althans gewenscht, en dan moet die niet
slechts eens in het jaar, bij de behandeling
van de begrooting van buitenlandsche Za
ken, maar elk oogenblik aan den dag tre
den, ter contröle van hetgeen de Regeering
op dit gebied verricht.
En nu is het zoo merkwaardig, dat, juist
in den tijd, waarin men oppervlakkig be
schouwd de Kamerleden minder deskundig
zou verwachten; in een tijd, waarin bij het
kiesstelsel meer het beginsel dan de per
soonlijkheid naar voren komt en waarin
men dus, oppervlakkig geredeneerd, van de
Kamer w e 1 de hoogste leiding in de re-
geeringsbeginselen, maar niet zoozeer de
kundigheid welke voor dagelyksche contröle
vereiseht is, zou verwachten, de Kamer zich
opeens gaat inspannen op het gebied van
leefd, dat een paar dagen, nadat ajjn of-
fieioele vertegenwoordigers te Parijs be
sprekingen hadden gehad met de geasaoci-
eerde leiders, een van die uitverkorenen,
mr. Loder in de Vareeniging voor Internati
onaal Recht Bonder eenigen «chroom alles
„mocht vertellen wat zij daar namens de
Nedorlandsche Regeering tj berde hadden
gebracht en aangehoord?
Maar ook en vooral moet de Kamer self
den ernstigen wil toonen om van dit jonge
instituut te maken wat er van te maken
is. Zooals staatsraad prof. St ra he
ken in z(jn prachtig boek „Het Beatuur
der Buitenlandsche Betrekkingen" opmerkt:
„De Volksvertegenwoordiging moet den ern
st! gon wil hebben, den nevel der noodelooae
geheimzinnigheid, waarin het bestuur der
buitenlandsche betrekkingen zich afspeelt
op te lossen, door te dringen in den ver*
trouwenskring der diplomatieke wereld, bet
buitenlandsch beleid, voor zooveel zijn ka
rakter dat toestaat, onder haar invloed te
brengen; dat eischt voortdurende belang
stelling, gespannen aandacht op alles wat
voorvdt, volhoudende ijver jn de verwer
king en beoordeeling der bereikbare stof,
onvermoeiden drang op de regeering tot
mededeelzaamheid, maar het brengt ook
met zich verantwoordelijkheid.
De parlementen moeten niet allen kénnen,
maar ook dürven
Dat de Kamer zich deze woorden In her
innering moge houden, zoo vaak het nog
noodig mocht zijn tegenover een minister,
die do oude diplomatieke gewoonten nog
niet vaarwel kan neggen, hnar maoht, dia
ze nu weer in wat ruimer mate hoeft, te
laten gelden.
Dan zal ondeskundigheid, schaduwzijde
der Evenredige Vertegenwoordiging, op
den duur geen beletsel z(|n! R.
zij dtt
wezen
was nu
Heide
ik irts
J. C WIESER,
4741 20
(lOïlkSCHE (01 KAM.
en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereda-
Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkemst vaa «oliede BoeMum-
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten.
INOKgONMN OWmUNCm.
lykache uitgaven
kelyk te besparen,
te maken van
filATIS X MN» GtlESMEEL TE« KEUIING I 2
vijzen," zed Marvel op
ijrtkoudea toon. Zij wikte
om deze wroette spot te
Waar de prijxsn voor do eerste levensbehoeften
nog steeds enorm boog aga, en voornamelijk de
prijs ven roomboter voer dagolijksch gebruik
bijna niet te betelen ia, vestigen wij uwe bij
zondere aandacht op oase
HOOGF1JNE BQTERMELANGES»
waarvan de smaak en do kwaliteit die van
roomboter evenaart.
Wy stellen U in de gelegenheid, op Uwe dage-
voor de huishouding aanmer
en noodigen U uit, gebruik
nevenstaanden reclame-coupon.
siaap verzonken, vermoeid als zij was
meende Marvel door de opwinding van
het oogeibhMk
Zij riqp ImtuOig om de pleegKuster.
Slaapt ze?" Kan He haar veilig! ean
oogenblik verlaten?vroeg zij drlngwilL
„Wanneer je denkt, dat zij gauw weer wak
ker zól worden* Mijl ik liever, invar an
ders.. Zij wachtte op een antwoord.
De zurtef koek naar hot wezenlooze ge
zicht Zij wist, dat daarop de dood reels
ziui stengel htwl gohukt, het laatste merk-
tecken.
Zij zal niet npoedig wkxker worden,
mjlady. f kunt haor geru-t voor een
piosje vcrlatwi, Zd zo, wd we«Msl,4st
haar patiënt nooit meor zou ontwaken uit
de uitjepukte bezwijming, waarin zij geval-
l'Mi was Maar zij had zo wei van Wrlo-
thesljy ajs van dm doctor hrt «-rikte bevel
gekregen te trachten mrt ai de haar ten
•Menrite «kaande nwdktelef:» lady Wrtotheeloy
te verwijderen, wanneer de hntete vre**e-
li|ke oproeping kwam en zij wam yer
heugd over <te kanrt, dlo haar wtrd gegwen.
,.Roep mij, waimeer je «wnig,- verande
ring slot,” zei Marvel, nog drA «dan toch
vervulJ van een krMkkzuudg '-erlangen om
lieen te gaan Zij drukte de papktw» Ia-
haar bomt ea met en huuoten Hik op het
slapend» gwiebt, vertlei zij d» kamer, om
rich door <te gang te spoeden naar da ka
mer, waar zij w-lrt, <ht WrkAhaal v wm
Hrt waa nog bed vroeg en door de gin-
>si bewogen zich nog alleen eou put? be
rende mijn loven» heb ik b Ixmadeeld -
wanneer ik zai zijn heengegaan, zal je
do herinnering blij'v®, dat ik je «tervend
e-n dienst heb bawezm. Ga heen^ breng
ze naar hem toe.
Marvel wam naast Iwt bed op iiaar katettn
netAgezonken. Zij beeMe lievig en toen nu
e^n koude, ntooie hand zich naar haar
uitstrekte en Iwwir aauraakte, vatte zij die
aaitrok haar onder haar g»J>ogi'ii hoofd
en drukte er haar lippen op vol itart*
toch telijke dankbaar heil. Zij voelde zich
utgeput, vol twijlel, angsdg. naar toch
bo'enai was zij ziet» bewust van een groo-
te en schitterende vrijheid - een verbre
king van (te knUftende boeien, gi.- iiaar
aai. de aarde liadileni gekluLUr-l etn haar
hel heerlijk© daglicht tot oen droetgvesti/
duister hadden gemaakt.
Naar hèm M gaan - liet liAn» Ie zeggen,
dat was haar grrtaoffie.
Temidden van den storm van hwr t?-
gcnsteijAgo aandoeningen trof de langza
me gebroken sten haar oor, ate de aanraking
der smart, die steeds <te vreugde vergwzeli.
„Je heH <bn« dat vreemde woord tot mij
g»*proke®. Ik denk, dat hrtmij vermoord
teelt en nu wil het opnieuw liooren.'
Zij «prak moeilijk, haartt onverstaanbaar.
Muar Nfarvel begreep haar.
.Moedor,*’ fluisterde» zij, drukte cte hand
die zij vasthield, on kuste naderbij komend
den bleeken mond. Zij voelde, dat <te kuo
werd teruggegeven en zag, dat er een u 4-
drukking van riwt en vrede on^r het act«o-
nd gelaat kwam. Zij stond op en boog
zich dieper over haar heen- Mbvrouw 9ear-
le*’ wm ooganaohij olijk te mq kalman
de buitenlandsche politiek. Een gebied im
mers, waarop zy een eeuw lang niet den
minsten en waar zjj, zelfs in de laatste ja-
ren, zeker geen dagelykschcu invloed heeft
gehad'
Wat hebben we zien geL^uren?
Nadat in 1915 het vroegere s.d. Kamer
lid Dr. van Leeuwen een tnotie had inge
diend, waarbij regelmatig overleg met de
regeering over het buitenlandsch beleid
Werd gewenscht; nadat anuerhalf jaar la
ter deze motie met 38 tegen 81 stemmen
op 10 Mei 1917 werd aangenomen, nadat
weer een jaar later, in 1918, door de socia
listische Kamerfractie de instelling van een
vaste commissie voor buitenlandsche aan
gelegenheden is voorgesteld, wordt eindelijk
in de vergadering van 11 Maart 1919 dit
laatste voorstel aangenomen met 56 tegen
7 stemmen.
Terwyl men dus jaren hng, en nog wel
in een tyd, waarin door de oorlogsverwikke-
lingen elk oogenblik onze eerste volksbelan
gen op het spel stonden, maar kalm in de
oude sleur is voortgewandeld en er b.v.
telkens genoegen mee nam, oat de minister
aan de Kamer slechts dan mededeelingen
verschafte, als de feiten waarom het ging
reeds tot de historie behoordenterwijl
men nu juist in die periode van ons par-
deze over al hetgene, waarover de re
geering haar wenacht te hooren. En
over het contact tusschen Commissie en
Kamer zept het nieuwe nrt’kd In het regl
van orde .Alle zaken, waarom txnt de
commissie door de regeering geen geheim
houding is opgelegd, worde a door haar aan
de Kamer med» gedeeld, roover die mededce-
ling niet rechtstreeks va iwege de Regee
ring geschiedt."
Van al dit fraais verwachte men de eerste
jaren niet te veel, want zelfs al mag het
onwaar zyn, dat het aantal deskundigen in
de Kamer door het stelsel eer E. V. zeer
beperk* wordt: zelfs al stelt de volksverte
genwoordiging zich tot taak niet alleen ver
kondigster van beginselen, maar ook re-
geeringscontröleur te zyn, dan zijn deze
aange laaide bepalingen nog zoo zwak, ge
ven deze nog zooveel aan den betrokken Mi
nister „in handen”, dat het wel heel lang
zal duren, voordat werkelijk de volkswil en
de volksinvloed ons buitenlandsch beleid
zullen bepalen.
Van den kant van den Minister is een
medewerking noodig, die wel eens zal moe
ten worden afgedwongen. Hoop geeft ech
ter de nouding van minister Karnebeek ten
opzichte van de volkerenbon dp la n-
nen. Want hebben we het niet pas be-
77
Uit het zuiden kwam een frisetahc brtea,
bezwangerd met een welriekanriem geur,
medegenomen an de vellaa, waarover zij
was heengortrekeni. Het was een heanel-
^>cho geur on. Marvel haalde diep adam,
a’- om hom i.n te drinken. Voor een en.-
kel oogenblik wsn liaar Ixdroefd hart en
haar (Iroonierigo gevoelige natuur ont-
waakt door dien invtoed.
loch, a] nam zij die heerlijke verfris-
•tehende teug zich op, bleef haar hart
mut drodthdd vervute. Zij kon het niet
'fln zioh afzrtten de vemederiiigl
het gevoe] van niet te zijn als d« ande
ren, woog zwaar op hw.
r en zacht geluid in het bed deed liaar
opschrfkkion. Haateilg iimw’ geiriiftsohloort
Ploot zij h« veuster en keerde tot haar
P<*t terug. Zij lxx>g zich over de zieke
Tv,"1*1 g^woonlijk haar hoofd op,
MhucWe d» kufWenr* op eo legde iiaar
zacrg daarop neer. Maar toen zij ctaarna
«wep me'irouw Scar-
m W bij taw kW Held tam
mi ziraklre tand
Tf” '™tt u<* f™*1
lijke verltohdng was nJ<i voor haar ">'g-
oelögd
„De waarhell. ja Wil je me met go-
looven Waarom zou ik M den*
zeggen
..Lte bewijze
vreemden, I.
dwingen
eindigen.
De zwakke Isuukti maakten een
tfrg naar het kuevan. ,.Daaromjk«r
terde zij zwak en Marvel atak als in oen
Iroom haar hand onder liet ku*»i <mi
baalde <>41 een kleinen bos sleutels onder
vandaan. ïn een van haar kalmere oogen-
blkken had mevrouw Soartert daarom ge
vraagd en hem onder haar hoofd gieOtopt.
nu had zij geen kracht genoegt hem» daar
onder vandaan te hiteu-
..Mijn kaptafd, zei ze. Zij weea op
oen van de sleuteds; „de^ tweede Hde.
Manvri ging werkluigeJijk de kamer
dcor, opende de kaptafel en lichtte daar
uit de lade, die zij genoemd had Zij zag
daarin eeuige opgevouiwvö pa pderwn,
nam ze er u’t eu mderde heg bed. Nu
sloeg he< hart Iiaar tot «tikkend too in
do keel.
„Maak het open - tee®,” zei de der
vende vrouw .liet 1» mijn, huwatijkaakte
er. jouw geboortebewija. Neem se Gedu
BRIEVEN UIT DE HOFBTA».
CCCCLXXVH
W(j blijven ons natuurlijk neer interesse
ren voor (Ie mystieke kunst van het ras dar
Ini’s, waartoe Rubini, M irmi, Jansini et
tutti quant: behwren Na Irie uitvoerige
feuilletons die het HanlelsblaJ aan deza
hyper moderne verschijnselen heeft gewijd,
begint de belangstelling pas goed warm te
worden. Immers allicht krygen w(j nu het
roei dat wij by den neus zijn genomen,
van een geheimzinnig overdragen van
'te is waar dat hier
»de behendigheid be-
op een zeer scherp
van de houding van het z.g.
ree elementen zijn er in het ge-
geval die de volle aandacht
.adat zij waarschijnlijk de ver
in zich vatten van het geheele
In de eerste plaats de alleszins
hen, die als bege-
Tegen inwisseling van deaan coupon a
ontvangt U in onae winkola vanaf».».
Maandag tot en met a.«. Zaterdag bij e
aankoop van I pond botermelange,
plantenboter ef margarine
GRATIS TER KEURING
een kalf pond Griesmeel
P. DE GRUYTER A. ZOON.
MODERNSTE WINKELBEDRIJF IN
GRUTTERSWAREN - BOTER J
KOFFIE - THEE - CACAO.
siddering luar overvio', toen
deed. Zij mocht dan hair inoednr
- neen, zij waö het, maar het
te laat dan dat nog eetdg stoort
in ha:»r hart kon opblodcu. ,,K«*
voor u doen?”
..Dichterbij,” fluisterde de zieke
zwakjes Jlar'd >>oog zich over
heen,, totdat haar gezicht k't hiure bijna
an«raakte.
Ik moet je iels zeggende woor-
1 kwamen geluidloos1 en met geweldige
inspanning van dtj hleeke, geopende lip
pen.
..Wanneer u sterker,
'irong Mej'xsl aan,
schrok voor eenig
•tenties
rouw- aa (gaande het vershhridorfij k
haal, dat haar leven verwoest had.
Neen, er te geen tijd te vwMezen, ik
moet sprricen, nu of nooit. Kom dichtar-
h?, dl-ïhter nog. Ik moet je zeggen, mrt
oogen, die als gJoriende kolen brandten
in haar bleek gehat. apziendto naar Mar
veil ,,dat ik je bedrogen heb.'
Zij richtte zich Italf overeind in) haar
>wd en greep het meiïje bij dei ann.
,,Er was een huwelijk Ik loog, om
mij op hem te wreken, op Rriotheeiey
Maar nu, mrt den dool vootr oogen, heb
ik - heb ik den moed nte< omJa.
wi| waren getrouwd in, het geheim, maar
wettig. Er te geen twijfel aan Uilge-
put hield zij op
„Is dit nu do waprhMa?’’ vroeg Mar
vel Haar gelaat wan kleurloos geworden
hspr Mem kovd sa streep Zij sloeg
