HOOG SPEL.
fiOUDSCHE COURANT
Bouwmanswoning,
BIOSCOOP „GOUDA VOORUIT".
Weder ontvangen
Gemeentelijke Reinigingsdienst.
ophaten van vuil an ascH,
„DE HERDER".
Abonneert U op dit Blad.
J. SAALBACH,
In GIETCOKES
Hoogstraat 327
Rotterdam
Bruin-fijnkoolbriketten
Hoepen- en
Kindepkleeding
Damesmantels
Modeartikelen
Wei- en Hooiland,
WINTERHOED
A. E. Orevestnk, Peperstr. 26.
Abdijsiroop
heela en halve flesschen.
J. C. FICKWEILER,
""*8. DE RAADT,
Derde Blad.
WEER THUIS.
HOOGSTRAAT 242, 6( huls de Hoefdsteeg, ROTTERDAM.
Alle voorname BONTSOORTEN vindt in mijne rijke sorteenog
vertegenwoordigd, de grootste keuze, de nieuwste modellen, de
laagste prijzen. Nieuwe zendingen 4585 60
MANTELS, MANTELGOSTUMES, BLOUSES en COSTUUMROKKQ.
Voor elk stuk bont, by mg gekocht, wordt gegarandeerd.
merk „STER' en W. L.
>te voedingswaarde.
ia Parijs 1900. Negen Gouden Medailles.
Uitmuntende door
Eere-Dii
In verband met het brengen van eene wijziging in de indeeling van de
stad, ten opzichte van het
dat met het oog op den voor den Reinigingsdienst op MAANDAG 3 NO
VEMBER a.s. in te voeren ACHTURIGEN WERKDAG, noodzakelijk is,
worden de ingezetenen dezer Gemeente dringend verzocht vooral geen met
vuil of anch gevulde bakken of emmers meer aan den openbaren weg te
plaatsen, voordat de ophaalwagen door middel van geratel is aangekondigd.
Ondergeteekende verzoekt tevens om de vorengenoemde, met de op
haalwagen mede te geven afvalstoffen, zooveel doenlijk gescheiden te
houden. De Directeur van opgemeiden dienst,
4900 40 s J. P. ANEMAET.
nm CARAV0P0ULA, A PAMAL0S
tl MELANCHRIN0.
TABAK- en SIOARENMAOAZUN
Flrnt A. H. J. WIJTEHBURB.
Wijdstraat 43, hoak Groanandaal.
Ran ballaagawooa lahlltarand filmwerk in 5 aatea.
In de hoofdrol do geviordo Anerikeeeaoke filmster
Mme PETROVA heeft een eigen filmfabriek. Alleen Scenario* van buitengewoM
kwaliteiten waarin «ij haar maealaepend en ontroerend talent kan tot rijn recht laten
komen, worden door haar-aangenomen. Hoog spel ia een harer beate creatie*.
4908 Zofl U oil niets. 54
Zulk een filmwerk moet wel Iets zeer bijzonders z|jn.
OosthavsM §1, Gou
Asnltg voor Licht- on Kracht-
Instollatlos. Roporatla aan Dyne-
mo't an Eloetromotoron, Automo-
biolon an Motorrljwlolon.
Speciaal adres voor Electrlsa
Automobiel Verlichting.
maakt bekend, dat aan houders van Brandstoffenkaarten (troepen B, D
en C, door een ruimeren aanvoer van gietcokes, de aan hun rantsoen ont
brekende 35 renp. 25% brandstoffen,
rallen kunnen worden verstrekt.
Zulk. f4dt voor ALLE houders van bovengenoemd, kaart», ook
degenen, die GEEN centrale verwarming hebben.
Ten einde te kunnen opmaken welke hoeveelheden noodig zullen
zijn, worden zij, die van deze aanbieding gebruik wensehen te maken,
uitgenoodigd hiervan mondeling of schriftelijk te doen blijken te onzen
kantore vóór ZATERDAG 8 NOVEMBER a.8.
Zij, die geen bericht in zenden, worden geacht niet voor deze ver
strekking te willen in aanmerking komen.
Brandstoffen-Commissie „District Gonda",
4918 100 STADHOUDER, Directeur.
Telefoon 2600.
maakt bekend, dat voor iedereen, BOVEN en BEHALVE het gewone
rantsoen zijn te/crijjgen
tegen een prijs wan f 2.80 par 100 K.Q.,
tot elke gewenschte hoeveelheid.
Hiervoor ln te dienen BLAUWE kaarten (waarop vermeld staat:
Aanvullingsrantsoen).
Degenen die niet In.het bezit zjjn van deze kaarten, kunnen er be
komen te onsen kantore, OOSTHAVEN 3.
Brandstoffen-Commissie „District Gonda",
STADHOUDER, Directeur.
redenaar., onderwijzers en ander,
personen, die veel vebruik van
bun stem maken moeten, voorko
men dat zli verkouden worden.
Velen van hen nemen daarom bii
de minste teekenen vqn een nade
rende verkoudheid een paar lepel*
Notaris 1. VAN DER LEEDEN te
Ouderkerk lui. IJssel is voornemens
by inzet op DONDERDAG 6 NO
VEMBER 1919, des moigens ten 11
ure en by afslag op DONDERDAG
13 NOVEMBER daarna, des morgens
ten 10 ure, in het IIOTEL „DE
ZALM" te GOUDA, in het openbaar
te verkoopen:
De KAPITALE, voor enkele jaren
nieuw gebouwde
A Nr. 112, met hooiberg, schuren en
erf, benevens eenige perceelen
onder KRIMPEN a.d. IJSSEL, pol
led Langeland, nabij t Capelsche
Veer, groot'30 Hectaren 35 Aren S3
centiaren.
Vrij van huur te aanvaarden: de
landerijen bij de tbewjjzing en de ge
bouwen 1 Mei 1920.
Breeder omschreven in veiling-
beekjes, verkrijgbaar bij dol Nota
ris. 8765 88
4910 la bat beate adres 10
in. waarmee z(j schorheid, keel
pijn, verlies van atem en de an
dere onaangenaamheden aan een
catarrh verbonden, voorkomen.
Maar waarom zoudt U. die
wellicht Uw stom niet zooveel
noodig heeft, ook niet een ver
koudheid in den aanvang 3tuiten
En het is zoo gemakkelijk, als U
or slechts voor zorgt een flestfh
Abdijsiroop in huh te hablxn.
De Abdijsiroop ie een waarde
vol middel in gevallen van ester-
rahle aandoeningen der ademha
lingsorganen, verkoudheid, hoest,
slijmhoest, bronchitis, influenza,
griep, asthma, hooikoorts, kink
hoest etc.
Prijs per flacon van pl.m. 2W
gram f 1.90; van p£m. 650 gra®
8.26; van pion. 1000 gram fc—
Alom verte rugbaar. Biaebt rosdte
band met onze handtoekenwr
L L AKKER. Botterdam,
Nltnlikffi, albamliiHzia, blaaixiokto, j
zlakta ëar ariaawagan, aamkalaa
(onst, pünl. zwakte, onwillekeurige urne]
loozing op eiken leeftijd, geheime dekten.!
vernauwing, vloeingen, gezwellen, impoten
tie, enz.). Volkomen en snelle genezing,
per brief, door de wonderbare planten
extracten van DO KIER DAMMAN, ver
schillend voor elke ziekte-
Men v-rajge brochure No. 86 met bewijzen,
aan M 'den Heer SNABILDE. Groot»
Markt 7, 'Botterdam, met nauwkeurig» om-
Mhrtjvlag der dekte. 4867 15
Verkrijgbaar by
Tel. ee. 54B. r.k. L VAN BER KEK.
Peperstraat 12-18, OaaSa.
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1919.
Medisch Praatje.
Typhus.
II.
Allereerst komt dus, zooals wij de vorige
keer gezien hebben, de vraag aan de orde,
op weike wyze wy geïnfecteerd worden met
Typhusbacciilen. In de dagen, waarin de ty-
phusbacil bekend werd, speelde het drink
water een buitengemeen gewichtige rol in
verband met het voorkomen van tal van
epidemieën. Geen wonder dus, dat ook hier
de meening geuit werd, dat door het gebruik
van drinkwater de typhus werd teweegge
bracht. Men merkte nu op, dat in onrein
water als b.v. slootwater de typhuabacil zich
gaarne ophield en zelfs 't niet uit te slui
ten was, dat iij óok in vrij helder water
vertoefde.
By het drinken van ongefiltreerd of on
gekookt water liep men dus zonder twyfel
gevaar ty-hua op te loopen. By nader in
zien bleek nu chter het drinkwater niet
alleen ae oorzaak te zyn, zooals men zn.
dat aanvankelijk had voorgesteld, doch dat
het water pok indirect een buitengemeen
groot aandeel in de zaak had. Slechts en
kele voorbeelden zyn in staat u dit duidelijk
te maken. De melkboer was en is thans
nog gewoon zyn vaten om te spoelen in het
slootwater. Bevat dit laatste nu typhus-
bacillen, dan blyven zonder twyfel deze in
«e emmer achter en wanneer deze gevuld
wordt met melk, dan levert dit groot ge
vaar op voor den consument, mits deze de
melk kookt. Ook de groentenboer wil ik
niet ongemerkt laten voorbygaan. immers
deze raag gaarne zyn groenten en vooral
de bladgroenten eens flink afspoelen, opdat
se ia de stad een frisch aanzien geven.
Gelukkig gebruiken wy nu de meeste groen
ten gekookt, waardoor de typhusbacillen
ten doode zyn opgeschreven, /"och plegen
wy enkele groentensoorten ongekookt of
rauw te nuttigen en wil ik uw aandacht
vestigen op de salade als voornaamste. Er
kan dan ook niet genoeg op gewezen wor
den, Jat me» steeds de grootste voorzich
tigheid heeftete betrachten, zeer zeker in
een tijd als deze, en wil ik niet nalaten op
te merken, dat degene, die deze raadgevin
gen niet opvolgt, zich zelf en zijn (haar)
medemenschen aan een groot gevaar bloot
stelt.
Deze voedingsproducten zyn nu helaas
niet de eenige oorzaak van dit lyden. Ware
dit het geval, dan geloof ik niet al te op
timistisch te zyn in myn oordeel, wanneer
ik de meening uitspreek, dat dan een iy-
der(ea) aan typhus weldra een rara avis
zou zjjn. Het lag dus voor de hand eens
nauwkeuriger na te gaan of ook nog andere
bronnen in 't spel waren. Waar zou men
deze beter vinden dan by de(n) typhuspa-
tiënt(e) zelve? Tot nog toe hebben we de-
ze(n) immers als bron van infectie totaal
genegeerd. Men had. wel ingezien, dat deze
een niet te verwaarloozen factor was, maar
men kon zich geen denkbeeld vormen van
de wijze, waarop deze aan de verspreiding
dezer ziekte medewerkte. Koch, de geniale
onderzoeker, zou echter ook hier ons niet
in deu steek laten en een antwoord ge^en
ra deze zoo moeielijke kwestie, daartoe in
Htaat gesteld door de overheid. Koch werd
n.l. uitgezonden naar de omgeving van
lrier om een onderzoek in te stellen naar
het voorkomen en de verspreiding der Ty-
phuiMn die streek. Hjj ging daarbij op de
Door OLGA W0HLBRUCK.
(Geautoriseerde vertaling uit het Duitech).
(Vervolg van het Weekblad).
XVII.
v™r' «Arüft ieder geitenmelk
voor heeft h|J md reeds beloofd. Wij
bouwen dan m het Wk, zoodat men <te
kurmuziek nog kan hooren. een net pa-
groene grasperken en roode kleine
Ss?jee en stoelen, alles heel landelijk;
WnkLgei j blauwe handjes met
klokjes om den hals de melk wordt
e de djeren Vf>A«ht. Het kan zeer
lucratief worden I"
„Er is in het geheel geen plaats voor
een geitenstal", zeide Otto Wiedemann.
kurgasten zullen er voor bedanken
tusschen het vuil der geiten rond te loo-
Sl" blauwe handjes doen het ook
Ach, beste papa, hoe het zal gaan, daar-
ÜÜL jV w0 inlichtingen inwinnen bij
er Yer,stand van heeft; de heer
«ÏÏtenJp'n idee in elk geVttl uit"
Wiedermann werd driftig. „Dat is een
hcht, jelui von Godin! Zijn belangrijk te-
xort van vy'f en twintig duizend mark jaar-
yks imponeert jelui zeker? Zoo ver had
lx het zeker nog niet gebracht!"
Z?.° ver niet' maar wel failliet
verklaring," ontviel Cilli.
v.« 2l,ren,d oogenblik had zij er spijt
M- Otto Wiedermann sprong van zyn
r*1 °P, en zyn vuist viel, als vroeger,
2Kjnt* "E de tafel neer> ?oodat d» gla-.en
rinkelden. Zyn hoofd werd vuurrood.
n ui nog eens' ze» bet nog eens!"
w5 nieisjes sprongen luid schreeu
wend van tafel op.
SW d.at tofh' vader!" zeide Herman,
van bf 8 g beide handen om den arm
van haar man.
HH ÜS6®^je.' 0tto' uit Üefde voor my..."
den l ïaar van zich af en z«n han-
dieue nlnn" tafellaken, zóó, dat het in
drukt PIïïlen US8Chen z«n vingers wbr ge
len (L a 1en hotels door elkaar vie-
het even^lriS r00?e w^n van den majoor
tapijt on dl V,e j00r en de inhoud op het
op den glad gewreven vloer, stroom-
tifieïwft6!? Z^n grenzen- versta jullie,
my «w»»»' Nu hebben jelui
Hii ï!$?fWtrapt' ^Hie- jullie...!"
wat hh wn iïS T iwoord d*1 weergaf
verachting ^^5" Tf^otwaardiging
niet Matron vond het
«D» hand trok «Uada maar het
volgende wijze te werk. Ongeveer eon hon
derdtal personen werden door hem aan oen
stevig geneeskundig onderzoek onderwor
pen. Vooral hun uitwerpselen, urine en fae
ces, worden zeer nauwkeurig geobserveerd.
Niet weinig verbaasd was dan ook do
groote man bij het grootste gedeelte van
hen de typhuabacil aan te treffen. Vooral
de kinderen trokken zyn aandacht. Boven
dien frappeerde 't hem, dat het meerendee!
van hen, dat de typhusbacil herbergde, niet
ziek was of althans zeer geringe ziektever
schijnselen vertoonden. De meeste hadden
zich eenige dagen niet erg prettig gevoeld
doorgaans, maar daar bleef 't bij. De kin
deren hadden soms niet eens ds school ver
zuimd en zoo dit wel het geval was, dan
slechts enkele dagen. Meestal had men 't
niet nocdig geoordeeld medisclu hulp in te
roepen. Dit was dus wel eeu zeer merk
waardig feit. Koch begreep nu dadelijk hoe
hy deze zaak had aan te pakken. Immers
men constateerde bij enkelen ernstige ge/al
len van typhus, terwijl de lichte of aan het
oog van den medicus ontsnauter, of van
zoo Weinig beteekenis waren, Jat men hem
niet eens geraadpleegd had. Zoo was 't
dus verklaarbaar, hoe enkele personen, die
niet met elkaar of met één of andere ty-
phuslyder(es) volgens hun meening in aan
raking geweest waren, typhus kregen. De
onzichtbare schakel werd n.l. geleverd door
deze uiterst lichte gevallen.
Wjj zullen de volgende keer zien, dat
het hierbij geenszins bleef, doch Koch ons
nog op de z.g.n. bacillendraagsters (dra
gers) ut tent maakt.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
OC'ÏCLXXVI/J.
Men kan van de Tweede Kamer zeggen
wat m< n wil, doch dat zij te eel geld heeft
uitgegeven voor ,i*uir huisvesting, kan men
haar r iet ten laste leggen. Wie wel eens
in het gebouw heeft rondgedwaald, zal al
spoedig de verzuchting hebben geslaakt, dat
het in het algemeen een rommelige behui
zing is. 't Is echt in den ouderwetschen
trant, smalle, lange, donkere gangen piet
dito-ziigangen, veel kleiner e i weinig luchte
kamcon in het algemeen weinig gemak.
Nu is het wa-ir, dat in den loop der tyden
van ai'cF aan dit gebouw veranderd en
geprut t, waardoor hier en di.ar een verbe
tering is aangcbucht, doch the kleine ver-
nieuwint-en hebben juist het geheel bedor
ven. In één der zijvleugels z« telde de Raad
van State. Allang heeft de Tweede Kamer
dezen hooggeaehten raad uit zijn woning
willen zetten, maai gebrek aan keuze bij het
zoeken naar een nieuwe woning heeft dat
rteeds weer verhinderd. Nu is het geduld
van de Kamer t einde en met en motie
heeft r.e den raar) van State ("e huur opge
zegd. Volgens den minister van Waterstaat
is het met gemakkelijk om een goed onder
dak voor den Raad van State te vinden. Hij
had er nu een op het oog en als altijd was
dat weer de duur.-te en de langzaamste op
lossing. Op den hoek van het Buitenhof,
naast de Gevangenpoort, stent een leelijk
ouderwetsch gebouw, waarin het kadaster
gehuisvest is. Nu was het plan van den
minister om dat gebouw te bestemmen voor
den Raad van State. Maar... eerst moest
nu nog weer een gebouw voor het kadaster
opgezocht worden. Wordt dat gevonden,
dan is het natuurlijk niet pasklaar voor de
huisvesting, doch moet dan verbouwd wor
den. Is dat geschied en i- het Kadaster
overgeoracht, dar. dient natuurlijk het an
dere ■luis op zijn beurt in gereedheid ge
bracht tc worden voor den I aad van State.
Men behoeft niet te vragen hoe lang het
wel duren zou. eer de Tweede Kamer haar
lokaliteiten terug zou krygrn. Eindelijk
heeft de minister dan toegezegd, dat hy op
zoek zul gaan naar een snel'ere oplossing,
tafellaken tot zich, rukte het heen en weer,
alsof hy het in stukken wilde scheuren,
zooals hy die kleine, blonde vrouw, ginds
aan het boveneinde der tafel, aan stukken
zou kunnen scheuren, die nu als gehypnati-
seerd, met ontstelde oogen, in zyn van woe
de verwrongen gelaat keek.
Herman had de lippen vast op elkaar ge
klemd. Het moest eenmaal zoo ver komen
en het was goed ook. De spanning was
onverdraaglijk. Het deed hem byna goed,
dat zijn vader weer bulderde als vroeger,
hy stopte de handen diep in de zakken van
zijn buis en ging wijdbeens achter zyn stoel
staan.
„Niemand trapt u, u heeft hier een best
leven", zeide hy, zonder zijn vader aan te
zien*.
Wiedermann lachte luidkeels.
„Misschien eet ik het genadebrood bh
jullie, is hetn iet? Zeg het ronduit! Nu
spreek toch! De fyne heereu en dames wer
ken in het zweet hun aanschyns en ik,
ik eet het genadebrood..."
„Dat heeft toch niemand gezegd," viel
de majoor in. „Nu, nu, kalmeer wat, mijn
goede Wiedermann! Jammer van den wyn
Cilli heeft dat werkelijk niet bedoeld."
„Niet bedoeld? Mij maakt u niets whs
mynheer. Alles heeft zy wel overlegd. Elk
woord, elke uitdrukking! Sedert jaren! Be
grijpt u! Zy heeft ons doodgedrukt als Ias-
stige vliegen en nu wil zy er ons als vuil
nis uitvegen, i^n misschien wil zy er nog
luidkeels by verkondigen, dat k haar besto
len heb, terwyl jelui je toch allen vetmest
van hetgeen ik heb tot stand gebracht! Met
deze beide handen, met al het geld dat ik
had, met onvermoeiden arbeid heb tot stand
gebracht, - tot stand gebricht. Jelui ben
in her gereed zijnde warme nest gekropen.
En dat hebben jelui gewild! En daarom
hebben jelui al den tijd niets gezegd. Daar
om alleen! Indien het verkeerd was gegaan,
dan zouden jelui mij aan den kantonrech
ter hebben overgeleverd, jawel. Maar, om
dat het beter ging en er uitzicht bestond,
dat er verdiend zou worden, daarom hebben
jelui gezwegen. En nu, weg! Dat zou je
wel willen? De paar kamers, die wij hier
hebben zijn ook te veel, evenals het eten,
waarvoor wy ons geld betalen. Wy moesten
eigenlijk cripeeren met ons gebroed, opdat
er plaats is voor jelui, meer plaats, meer
geld. Meer, meer!"
Een snik welde hem naar dc keel en zijn
hand vaagde, zonder dat hy het wist, van
de tafel, al wat hem in den weg stond.
De majoor haalde de schouders op. „Komt
kinderen! Men moet hem laten uitrazen. Hij
is niet meer toerekenbaar!"
Cilli trok Herman aan de mouw van
ijjg ju,
„Dat nidnaf ik ik), Hunan. Dnt 1*
zoodat da Baad aan State ipuadig ondardak
krijgt.
Het in nu natuurlijk de vraag of het zoe
ken van den minister succes 7ai hebben, of
het numelyk wel gelukken zal, een huis te
vinden Jat geschikt is voor huisvesting van
dit hooge coii?ge Het is zonderling, dat het
altyd •iimiddellijK gelukte allerlei huizen
te vim.cn voor kantoren van de N.O.T. en
de N.ll.M. Waartyk men kan er zich wel
eens aan ergoren, dat op d« duurste stan
den on mooiste punten de heerenhuizen
worden gebezigd voor kanUren. Zelf» een
huis als dat van Van Hog. ndorp op den
Kneuterdijk, werd tot brueau ingericht Of
dat huis niet gesciukt is voor den Raad van
State? De aandacht is er nl op gevestigd.
Waarlyk, dat historische huis, waar Neer-
lands staatsman het herstel van ons land
beraamde, en leiuüe, gelyk het in dea ge
denksteen, dh in het huis is aangebracht
heet, you een uitlezen plek zyn voor de
huisvesting van den Raad van State, het
Sanhedrin van .Neerlands stuatamanswijs-
heid.
Het gesol met de huisvesting van den
raad ih niet het eerste stealer van de wyze,
waarop in het Haagje met de bureaux
wordt omgesprongen. Men herinnert zich
ook misschien het vroegere grootsche plan
van Zorgvliet. Daar zou een nieuw konink
lijk puleis worden gebouwd en het oude pa
leis zou stadhuis worden. Zoo kap stokt men
alles aan eikaar, met het ge>lg, dat er fei-
teiyk niets gebeurt. Groote plannen, kleine
resultaten is gewooniyk een ware combina
tie.
Met het gebou v van de Tweede Kamer
is het nu een stapje verder. Aan zes archi
tecten zal worden opgedragen, ieder een
eigen plan te ontwerpen voor het nieuwe
Kamei gebouw Uit die zes zal gekozen
worden en eindelek zullen we dan aan het
begin staan. Hoeveel jaar het zal duren,
eer alles gereed zal zyn, is niet te schatten,
maar liet zal er wel ver over de tien zyn.
't Is nog gelukkig, dat voor den oorlog de
Kamer in 't bezit is gekomen van de belen
dende perceelen en dat het terrein is ge
slecht. Alleen verrijst er nu een noodge
bouw, waarin het departement van Arbeid
gevestigd zal zyn. Terwyl "de Tweede Ka
mer aan den eenen kant bezig is den Baad
van State uit zyn huis te zetten, laat zy
aan den anderen kant een heel departement
op haar erf komen wonen.
Het biyft op die wyze gesukkel. Het is
nu eenmaal de Iloilandsche aard, van alles
duur te maken, door de zucht om het op een
koopje te doen. In de laatste jaren is daarin
veroeteiing gekomen door de stichting van
't departement van landbouw en de ver
plaatsing van het kabinet der Koningin.
De Eerste Kamer is behoorlijk gesitu
eerd. Is het echter niet bespottelijk, dat de
Provinciale Staten van Zuiid-Holland altyd
gastvryheid moeten vragen aan de Eerste
Kamer om te vergaderen?
Onlangs kwam een ambtenaar het voor-
stel bespleiten om alle rageeringsgebouwen
by elkaar te plaatsen en dan liefst op Zorg
vliet. Alsof de Staat zich maar eens ruinee
ren zou! Gelukkig gaat men juist den ande
ren weg en plaatst men de gebouwen op
meer afgelegen terreinen, die goedkooper
zyn. Op die wyze vindt men althans overal
eens iets byzonders en niet alleen in het
centrum.
Eerlang is dus een nieuw Kamergebouw
te wachten. Een nieuwe twfeteppel ia de ar
chitectonische wereld, want natuuriyk zul
len de heeren het weer niet met elkaar eens
zyn over de schoonheid. By alle groote ge
bouwen ia een dergeiyke twist ontstaan.
Het Rotterdamsche stadhuis, het Vredespa
leis, ze zyn alle resultaten van veel gekyf
en veel geschryf. Voeg er de Amsterdam-
bche beurs nog by en ge hebt voor ieder der
t rie steden een twistappel. Den Haag krijgt
nu zyn tweede, die wel niet kleiner zal zyn.
afschuweiyk!"
„Ga!" zeide Herman kortaf. „Ga met je
vader mee!"
Zy kromp ineen. Zóó sprak hjj nooit
met haar, haar toegevende, stille man. In
zyn oog fonkelde iets, wat zy nog niet
kende, wat z(j vandaag voor het eerst in de
oogen van zyn vader had gezien, wat haar
benauwde. Een ruwe, brute kracht, voor
welke zi; bukte, omdat zy voelde dat al haar
beschaving haar niet kon beschutten, als
de dam die deze kracht weerhield was neer
geworpen.
„Kom Emmi, hy is nog in staat ons te
dooden", zeide zy met bevende lippen, en
wilde liaar zuster meetronen naar de twee
anderen, die met den majoor waren heen
gegaan.
Emmi schudde het hoofd. „Ik ben niet
bang.".
Zy verwaardigde niemand met een blik.
Scherven van borden en glazen vlogen haar
tegemoet, een vork vloog vlak boven haar
hoofd en bleef steken in de vermolmde be
timmering van den muur. Zy bukte zich
niet eens.
Herman liep op zyn vader toe, pakte
hem by den arm, hield hem vast met yzeren
vuist en zeide: „Nu is het g'.noegl"
Otto Wiedermain wankelde.
Zyn gelaat was niet meer rood, maar
aschgrauw. Hy viel met het bovenlyf over
de zware tafel, zoodat het ingelegde blad
diep onder den zwaren last Loog.
„Lieve God in den hemel!
Emmi sloeg haar armen om zyn for-
sche gestalte. Ook haar ooge- fonkelden nu
donker in het bleeke gelaat
„Jullie vermoorden hem."
Zy ging voor Herman staan, om hem te
beletten haar man te naderen, dien zy nu
meende te moeten beschermen, ook tegen
zyn zoon. Maar Otto Wiedermann bewoog
zich niet, zyn adem ging rochelend en
zwaar en deed syn breede schouders schok
ken, zoodat het leek alsof snikken zijn
lichaam doortrilde. „Wat hebben jullie ge
daan," prevelde Emmi, „lieve God, wat heb
ben jullie gedaan?"
„Niets. Laat toch. Ga uit den weg, Mie-
ke. Ik zal hem naar bed brengen. Doe de
deur open. Breng water. De dokter moet
gehaald worden."
„Niet dr. Angresz," riep Emmi.
„Neen, neen." Herman ging streelend
met de hand langs Emml's arm.
„Wind je niet zoo op, Mieke. Het is
niets dan flauwte." Hy voelde weer be
hoefte haar te troosten, haar goede, warme
woord.:es toe te voegen, zooals vroeger.
Hy herinnerde zich hoe hy indertyd Cilli
had moeten beloven zich met niets te be
moeien. Zj^wUde alles ^diplomatiek „arren.
Natuuriyk zullen de smaken uitéinloopen
en als straks de zes projecten gepubliceerd
worden, zal er wel de noodige kritiek losko
men en als dan de beslissing is gevallen, tal
het nog sterker waaien om de hoofden van
de architecten. Het eind zal echter zyn, dat
er een gebouw komt tot meerdere glorie
van het huidige geslacht.
Sinds 1866 is men bezig een nieuw ge
bouw voor te bereiden; waarom het altyd
weer is uitgesteld, is niet duidelük. Maar
wy kunnen eindigen gelyk wy begonnen:
men kan de Tweede Kamer niet verwyten,
dat zy veel geld ten koste heeft gelegd aan
haar eigen huisvesting.
Gaarne wensehen wy haar een goed lo
kaal toe, hetgeen niet zonder eemg eigen
belang is want de verblijfplaats van ue per»
is in la Kamer zeer povertjes. Verbetering
in den toestand is ook zeer geweuscht
HAGENAAR.
BINNENLAND.
Postverzending.
De directeur-generaal der posteryen en
telegrafie maakt bekend, dat het vervoor
van de briefpost tusschen Nederland en
Engeland, te rekenen van 1 November a.s.
af, zal plaats hebben als hieronder ia aan
gegeven
A. Verzending naar Engeland en ver
gelegen landen: le. op iederen Maandag,
Dinsdag, Woensdag, Vrijdag en Zaterdag
met de van Vlissingon naar Folkestone ver
trekkende schepen ven de Stoomvaart-My.
Zeeland; 2e. op iederen Donderdag en Zon
dag met de van Hook van Holland naar
Harwich vertrekkende achopen van de
Great Eastern Railway Company.
B. Ontvanget uit Engeland en verder
gelegen landen: lo. op tederaa Dinsdag.
Donderdag, Zaterdag ©n Zondag met de te
Hoek van Holland aankomende schepen van
de Graat Eastern Railway Company; 2e. op
iederen Woensdag en Vrydag mot de te
Vlissingen aankomende schepen van de
3 to omvaart-Mij. Zed and.
De schepe® vertrekken van Vlissingen en
Hoek van Hólland by het aanbreken van
den dag.
De via EngtWnd te verzenden mails voor
West-Indië, Zli id-Afrika, Zuid-Amerika,
Australië, Britsch-Indië en Egypte, worden
uitsluitend vervoerd met (ie des Woensdag?
van Vlissingen vertrekkende boot.
Voorts wordt met ingang van genoemden
datum de post naar Ned. Oost-Imlië al*
volgt verzonden: a. des Dinadagc, In aan
sluiting op de des Woensdags uit Vlissin
gen vertrekkende boot van do Maatschappy
Zeeland; b. des Zaterdag» met de uit Ara
sterdam, reap. Rotterdam afvarende stoom
schepen van de Mnatscbapoycn Nederland
en Rotterdamsche Lloyd.
Waarom de broodkaarten niet horden
afgeschaft.
Naar aanleiding van de thans herhaal-
deiyit vernomen vraag, waarom toch de
broodkaarten niet worden afgeschaft, heeft
het Corr.-bureeu aan den Minister van
Landbouw om inlichtingen gevraagd.
Minister Van Usselsete(jn was zoo wel
willend ons hieromtrent bet volgende mede
te deel en:
Zooals men weet, worden op broodkaar
ten drie soorten brood besch.kbaar gesteld:
wittebrood, bruinbrood en roggebrood.
Wat nu het bruinbrood en het rogge
brood betreft, de Regeering legt daar zjo
veel op toe, dat het verbruik daarvan moot
hy haJ gemeend, dat alles „gearrangeerd"
was, omdat noch Mieke, noch vader be
zwaren maakte. Veel had hy ook niet wil
len zien. Zyn wrok tegen zyn vader was
toen nog te sterk. Die had eigenmachtig zyn
levensprogramma verstoord.
Maar nu verdween alles.
Hy voelde, dat hy zyn stiefmoeder op de
een of andere manier moest trooHten, ge
ruststellen. Hy wist niet wat. hy zou zog
gen. Alle draden liepen samen in de han
den van Cilli Een dier draden uit haar
hand ie rukken beteekende hetzelfde, als
het gsheele gebouw aan het wankolen bren
gen. Nu zag hy het In. Zy had hem tot
eigenaar, maar zichzelf tot meesteres van
het bad gemaakt! Haar farai'ie, de relaties,
die zij daarenboven had aangeknoopt, waren
de beschuttende muur, achter macht had
verschanst. Zy had allen tot bondgenooten
en medearbeiders gemaakt. Indien hy zyn
plaats niet in gevaar wilde brengen, dan
mocht hy niet een rad uit het raderwerk
nemen, dat zü in elkaar had gezet.
Ook zyn handen waren gebonden; zoo
gebonden, dat hy ze zyn vader niet eens tot
een belofte kon toesteken
Zwijgend keek h(j naar dc ineengedoken
gestelu van Emmi, aan het voeteneinde van
het bed, en zyn nog altyd kuap, maar ver
mager 1 en vermoeid gelaat, verried de
grootste radeloosheid
Voor het „paleis" Wiedem ann was langs
den g heelen voorgevel stno gestrooid,
daarop had Cilli gestaan. Men zou niet mo
ren, dat zy iets veronachtzaamd had ge-
urend-s de ziekte van den „ouden heer Wie
dermann."
Door de dienstboden was toch al meer
dan genoeg van de booze scène bekend ge
worden Al had zy met de eerste van de
maand ook van dienstmeisjes verwisseld
en was zy daardoor tenminste in hui» niet
meer blootgesteld aan nieuwsgierige en
verwytende blikken, toch had zy eenige
lende' onbegcheiden vragen der
btahlheimers moeten beantwoorden.
„Wan de oude heer Wiedermann dan in
het geheel niet meer in de zaak?" „Had
de oude heer Wiedermann het bad geheel
aan zyn zoon overgedaan?' Men was toch
zoo „gewoon" aan den heer Wiederman. HO
was driftig, maar dood goed! En de kleine
mevrouw Wiederman, een liexe ziel!"
Cilli had niet gerekend op de populari
teit van Otto Wiedemann. En al vonden
al de neuwe pogingen theorit sch waardee
ring, zoo konden zij slechte worden uitge
voerd met eenige tegemoetkoming der leve
ranciers. Wat de Stahlheimvrs tot nu toe
aan tegemoetkon ing hadden retoond gold
oog.fteeds den „ouden haar"
JUU J*? Otto Wiedemann als uithang-
boid >odig. Voor «aan geld ter werald aan
worden gelimiteerd. Immers werd dit brood
niet op bona verkrijgbaar gesteld, dan iw
dit worden gebruikt voor doeleinden, waar
voor het niet bestemd is, met name tooi
beeetenvoer, aangesien dit in vele gevallen
niet onbelangrijk goedkooper zou uitkomen
dan ander roer. Maar ook afgezien daar
van, moet in 't algemeen, zoodra de Regee
ring op een zekere stof toelegt, het gebruik
van die stof worden beperkt tot de nood
zakelyke behoeften (zoo bgv. ook met mar
garine).
Roggebrood wordt geheel, bruinbrood
voor een deel bereid uit in'andsche grond
stoffen. Nu ia er fedteiyk te veel rogge ia
ons land, vandaar dat van Regceringswege
rogge wordt geveild. Dat neemt intusschen
niet weg, dat de Regoering maundeljjks op
de roggabroodveratrekking 1.600.000 moet
toeleggen en 2.600.000 op de bruinbrood
verstrekking. De prijs van grof roggebrood
is thans gemiddeld 18% cent per K.G. Maar
wanneer dit roggebrood verstrekt wordt
tegen den werkeiyken ko.tprys van de ia-
1 andsche rogge, dat zou het niet minder
dan 81 A 32 cent per K.G. kosten. Zelf» In
dien het roggebrood uitaluitend werd ge
maakt van buitenlandsclie rogge, dan
zou het nog 26 A 26 cent per K.G. koeten.
Dat d» inland ache rogge zooveel meer ua
de Regeering kost dan de buitonlandsche
ia het gevolg van de hooge garantieprijzen
Maar zelfs indien deze door buitonlandsche
werd vervangen voor de bereed ing van rog
gebrood, dan nog zou de Regeering per K.G.
6% A 7% cent hebben bij te passen. Rog
gebrood is derhalve thans belangrijk goed
kooper dan rogge en daarom kan het niet
ongelimiteerd verkrijgbaar worden gesteld.
Datzelfde geld voor het bruinbrood. Dit
koet thans 20 A 22 cent per K.G., terwijl
de ^rijs daarvan zou behooren te zyn, als
d« Regeering er niet op toelegde, 30 A 32
cent per K.G.
Wat de grondstof voor het bruinbrood
uit het buitenland aangevoerd, dan komt
de prya ongeveer even hoog.
Alleen ten aanzien van het wittebrood
zou het thans mogelijk syn dit zonder bee
to verstrekken.
Immers, dit wordt feitelijk beschikbaar
gesteld tegen den koetprij», gebaseerd op
den aanvoer van in Zuid-Amerika aange
kochte tarwe, althans greotendeela
Wel wordt daarby nog eenige rogge ge
voegd, die weer duurder M, maar dit kiui
hierby bulten beschouwing worden gelaten,
aangezien de bevolking feitelijk in den
prijs, dien zy voor het wittebrood besteedt,
die duurdere rogge niet betaalt.
Men kan zeggen dat voor de aangevoer
de tarwe feitelijk de kostprijs door het wi*
tebrood etende publiek vergoed wordt
Er is dan ook zeer ernstig over gedacht
voor het wittebrood de broodkaarten ge
heel af te schaffen. Maar hiertegen bestaat
een overwegend bezwaar. Immers word de
mogelijkheid geopend, «Lit brood ln onbe
paalde hoeveelheid te koopen, dan zou het
verbruik daarvan waarschijnlijk sterk tos
nemen en nu heeft de Regeering geen acho
pen om ttiéér tarwe uit Zufd-Amerflts te
halen, dan thans geschied* In Nooni-Ame
rika, waarheen de vaart uit den aard dei-
zaak korter duurt, zyn op 't oogenblik
geen broodstoffen te krijgen
Daarby komt dat, om ten spoedigste do
distributie van brood te kunnen opheffen,
althans de banden wat meer los te maken
waarop wellicht in Mei van het volgend
z(j er in hebben toegestemd, cat hij het „pa
leis" xerliet, voordat zy zeil genoeg vas
ten vo«'t in de plaats had gekregen. Het
was dus werkelijk zeer onbidyk van papa,
dat hy haar zulke leelyke gedachten toe
schreef zeer onbiliyk. Zji wilde daarover
ook met Emmi spreken. Maar Emmi ont
week eiken - .itleg. Otto Wie- ermann was,
ook nadat hy weer op de been was, niet
meer te bewegen de maaltyden gemeen
schappelijk met de anderen tc gebruiken.
Het echtpaar at met de drie meisjes in
hun H?i,en vertrek. Toen Wierermann voor
het ernst op het groote balkon kwam en
Emmi hem bezorgd in een groote deken hul
de, gleed een schaduw van e*n bitter lachje
om z(jn lippen.
„Mieke, Je denkt zeker t'at je nu een
ouden man hebt?"
„Nee", neen". Hy moest maar rust ne
men, dan zou het weer worJen als vroe
ger.
„Hoe, zooals vroeger? Bedoel je, als des-
tyds, toen wy n>g op den m len woonden
en ik de manuen aan den gang hield en de
molen wyd e» zy l beroemd «is, omdat nie
mand zoo stipt werkte."
Hy sprak nu dikwyis over »l an molen. Ook
van den tyd, toen hy nog eerste knecht was
en met witte broek en open wit hemd de
zakkeu hielp afladen.
nZy, weet je," hy noe r Je zyn eerste
vrouw nooit by den naam - „die had er
ook verstand van. Het deed .cmand werke
lijk plezier, zich voor haar lam te dragen.
Hoe doller werk, hoe liever zy het had. Die
liep zalf dikwyis weken lang rond als een
welgestelde arbeidster, Mieke. Zy was geen
fyne dame. Neen, God weet het, dat was ze
niet. Had wcrkeiyk eelt aan de vingers.
Maar t«*h een schoone, blanke hand. En
Zondags een groote zyden boezelaar. En
dan aas de bril niet van hatr neus. Boe-
een had zy, op zyn minst drie honderd! De
Muitoo.- en de apotheker letn 'en haar ook
toeken. Zy hield dol veel van disputeeren
En zy was er wat trotsch op dat men haar
de „verstandige molenaarsvrouw" noemde.
Ja, om my va» er daarom iikwyis strijd.
Ik was toen een jonge kerel. Als het werk
gedaan was, »ou ik «vel veel liever «vat ge-
uierd hebben en het ergerde my dikwyis,
dat z(f zoovool meer «rist ('an ik. Menig
nachte'fjk uur heb ik toen ritten lezen.
Maar ais men den ganschen dug hard werkt,
Mieke, dan is het met de boeken niet veel
gedaan! Dan vallen je oogen toe. Daarom
ben ik myn 'rvenlang ook e» n boer geble
ven I"
(Wordt vervolgt.)
