vroegen
Ons Zondagsblad
't is alleraardigst.
Gij ook
Luchtvaart.
oJzr DRAADtOOZE DKMT.
BHJMNLANDHCH NBPirS.
MJITSCHLAND.
G r b e rf
Gröber, dé voorzitter van da centrum-
groep in de nationale vergadering, ia gister
middag tengevolge van een beroerte over
leden.
Adolf Gröber werd in 1864 te Riedlin-
gen in Baden geboren. Na juristische stu
dies begaf hy zich in de magistratuur. In
1887 werd hij tot lid van den Wurtemberg-
achen landdag gekozen en twee jaren later
tot lid van den rijksdag.
Het procei Erzberger.
Vandaag begint te Berlijn het proces van
Erzberger tegen de Deutsche Zeitung. Er
sijn uitgebreide maatregelen genomen 6m
te verlunderen dat er een anti-Erzberger
demonstratie komt. De aanklacht wegens
laster berust op een artikel, waarm van
Erzberger wordt gezegd dat zijn verklaring
dat de 1 mil hoen mark in goud aan de
Fransche regeering in het geval van Mann
heim (den te Berlijn doodgeschoten Fran-
Bchen sergeant) uit particuliere middelen
zijn betaald, een leugen is en verder, dat
het er op een leugen meer of minder bij
Erzberger niet op aan komt.
De Leuvensche universiteit
heropend.
Dinsdag heeft de LeuVensche universiteit
haar cursussen hervat. Nadat een mis was
gevierd, hield de rector een toespraak,
waarin hij er op wees, dat reeds 31 van de
tachtig «tödenten weer zijn ingeschreven,
e vfe steenkoollagen
ontdekt.
Bij verschillende kolenmijnen in de streek
van Charleroi zijn nieuwe steenkoollagen
ontdekt, waardoor de exploitatie dezer mij
nen belangrijk zal kunnen worden uit
gebreid.
Dreigende mijnwerkers-
a taking.
Volgens „Le Peuple" is het vraagstuk
van een algemeene staking der Belgische
mijnwerkers weer acuut geworden. Het na
tionaal comité van mijnwerkers zal, naar
het schijnt, de volgende week bijeen ge
roepen worden. Waarschijnlijk zal dan on
der de mijnwerkers een referendum worden
uitgeschreven over de vraag of men tot
«taking moet overgaan.
ITALIA
Voorloopige uitslag.
De gedeeltelijke uitslagen der verkiezin
gen in 1163 districten van 19 kieskringen
sijn a. v. 170.817 stemmen op de consti
tutionele lijsten; 62.660 Btemmen op de
linksche concentratie; 76.116 stemmen op
de socialisten.
Nitti, Giolitti, Salandra, Orlando en Lux-
zatti zijn gekozen.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
ILl de Kamer i» lugvdlwml oen wettsont-
wt*i t H tmkradioing van overeenkomsten
mot de H. IJ. fc>. M., betrrffend* aankoop
van d* h poor wegen der Kon Ned. l^oc -
spoorwegrMaateetiappi jdo Gektorwch-t-Ner-
ijsft Isehe Loeaatepwrweg-Man.tichappi) en
<to Loc ^poorw.-MuflbJCinttppij Eubritoxtó-
übieosaal.
Vuiler is Ingediend een wet*>nlw»rp lol
verhooging van het Xe hoofdstuk (Land
bouw) der Stiatebegroodng 1919, (aan
koop landg°od Planken Hwnbufe.)
De Minimier derit in de toeiscltting me
de, dat het landgoed den Staat.to koop
is aangeboden voor i 923 000. lAi land
goed, gelegen op de Vo-hiwe onder de g«v
meento Ede, ten zuiden van Ottorloo ten
Noorden van Wblfheee ia ruim 2012 H.A.
au bestaat uit enkele gebouwen en ver
der uitgestrekte heidevelden, «haliand, ai-
keu hakhout en vole tytmenboaaaben.
Hat 8taote6o«ehbehoar heeft dit terrein
ge-«bat al« waarde in zijn bedrijf op
f S42.786.
IJet bedoelde bezit wordt over een teug-
te vaa IvX.M. oorwden dloor den Hir&at-
wes - Arnhero-Ed*. Worde nu de langs den
ntrnaiweg gelegen gronden bestemd vopr
bot:v terrein voor grooto villadan zal
den strook zelf* bij matigen verkoopprijs
een zeer belangrijk bedragopbrengen. Voor
het behoud van hfi natuureohoon knnnsn
zoodanige elsohen wouden, gesteld, dat de
Anmlerdamscho straatweg zijn bij uitstek
fraai karakter rikt verliest.
schijnlijk ward vermoed, kan bestaan is hat
opmak.m van een kiezerslijst, die voor vier
jaren geldt en die jaarlijks door suppletoirs
lijsten wordt aangevuld, maar dat zjj op
andere wijze moeten worde* ondervangen.
De wijziging die nu vereischt wordt, is vrij
eenvoudig.
De ervaring heeft geleerd, dat er geen
bezwaar bestaat, het afdrukken der kiezers
lijst voor het vervolg niet te eischen. Wat
de stembureaux betreft is het voldoende,
dat deze op hun tafel vinden een uittrek
sel uit de kiezerslijst, bevattende alleen de
namen van de ldezerB, die in het stemdis-
trict bevoegd zijn tot de keuze mede te
werken.
Voorts wordt voorgesteld dat by de can-
didatenlyst moeten worden overgelegd voor
eiken kiezer, die niet voorkomt op de kie
zerslijst der gemeente, waar het hoofd
stembureau is gevestigd, een verklaring
van ,den burgemeester zijner gemeente, dat
hij op de kiezerslijst dier gemeente voor
komt. Voor onderteekenaren, die voofrko-
men op de kiezerslijst der gemeente, waar
het hoofdstembureau is gevestigd, is over
legging eener dergelijke verklaring overbo
dig, daar de voorzitter zich omtrent hun al
dan niet kiezer zijn kan vergewissen, door
inzage van het origineel, dat ter secretarie
van zijn gemeente ligt.
De gelegenheid in de wet gegeven om de
kiezoendijst in afdruk voor een iederj be
schikbaar te stellen, kan veilig vervallen,
als de verplichting om deBverlangd de kie
zerslijst in afschrift te geven, blijft be
staan. Bovendien heeft het wetsvoorschrift,
dat de kiezerslijst op de secretarie der ge
meente voor een ieder ter inzage moet wor
den nedergelegd, 'onverkort gehandhaafd.
Wijziging van de Kiesjret.
Een wetsontwerp is ingediend om in af
wachting van de technische herziening der
Kieswet, in verband met het opmaken der
kiezerslijst in 1920, thans reeds eenige wij
zigingen in de Kieswet aan te brengen.
Naar we in de Memorie van Toelichting
lezen, is de kiezerslijst door de invoering
van het algemeen kiesrecht belangrijk in
omvang toegenomen. De lijtf» welke in 192
zal worden opgemaakt, zal 'ook de vrouwe
lijke kiesgerechtigden moeten bevatten en
de dubbele lengte en omvang «an die van
1919 verkrijgen. Met den omvang stijgen de
drukkosten. Onderscheidene der groot* ge
meenten hebben medegedeeld, dat de druk
kosten voor de drie grootste gemeenten m
1920 vermoedelijk zullen vragen sommen
wisselend tnsschen 60.000 en 120.000,
voor Utrecht 20.000 en voor de andere ge
meenten naar evenredigheid.
De genoemde bezwaren hebben aanleiding
gegeven tot het houden van een samen
komst door het centraal stembureau voor
de verkiezing van de leden voor de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, met de des
kundige ambtenaren uit de groottete ge
meenten, waarin is gebleken, dat de weg
neming der beewaren, niet sooalt waar-
Uitvoer toegestaan. wr
De Minister van Landbouw heeft beslo
ten, met ingang van 24 November a.s. tot
nadere aankondiging dispensatie te verlee-
nen van het verbod van uitvoer van wikkel
band, en pitriet, van tr'p'explaten, van
staniol en capsules, van Haarlemmerolie;
met ingang van 20 November van uitvoer
van cichorei in eiken vorm, daaronoer be
grepen cichoreiwortelen en peekoffie, en
met ingang van 22 November van uitvoer
van turf.
Zoolang de verleende dispensatie niet zal
z(jn ingetrokken zal de uitvoer van genoom-
de artikelen aau geen enkel voorschrift of
beperkende bepaling zijn onderworpen.
De Minister van Landbouw maakt voorts
bekend, dat tot 21 December a.s. gelegen
heid wordt gegeven tot uitvoer van die peul
vruchten, welke reeds door de peering
met recht van uitvoer zyn verkocht.
Gezondheidscom m ismes.
Naar w(j vernemen is by het Dep. van
Arbeid in voorbereiding een wetsontwerp
strekkende aan de Kroon de bevoegdheid
te geven by de Gemeenten een gezamenlijke
gezondheidsdienst te doen instellen en zoo
te verkrijgen dat in of voor iedere ge
meente een gezondheidsdienst bestaat. De
bedoeling is dat in aldus gevormde distric
ten de gezamenlijke dienöten zullen worden
belast met de maatregelen tot wering en
bestrijding van ziekte en tot bevordering
van goede gezondheidstoestanden.
Exploitatie van steenkolenmijnen.
Tn verband met de mededeeling in de
Troonrede, dat voorstelllen tot bevordering
van steenkolenproductie onverwijld de Ka
mer zouden bereiken, kan thans worden ge-
meldt, dat binnen enkele dagen de indie
ning by de Tweede Kamer is te verwach
ten van een wetsontwerp tot voor rekening
van den Staat in exploitatie brengen van
Staatsmijnen in ïfcladrop.
Deze mynen zullen ontgonnen wor
den in het oostelijk gedeelte van het
z.g. Kuilhorst, zijnde het hoogste gedeelte
waar r.e steenkolen het minst diep liggen.
In dit plan zou aanvankelijk ook overname
van de dominiale mijnen te Kerkrede zijn
opgenomen, waarvan het exploitatierecht
tot 1945 door den Staat aan een particu
liere mijnonderneming was afgestaan.
Aangezien eehter de aandeelhouders dier
Maatschappij, voorstellen hiertoe strekken
de hebben verworpen, kon het desbetref
fende wetsontwerp niet vroeger worden in
gedienl.
Nadere voorziening betreffende de
grensbewaking.
Ingediend to weteonlwarp, houdende
nadere voorzieningen betreffende de grens
bewaking.
Hierbij wordt voorgesteld, «ten minister
van Justitie bevoegd te verklaren In het
belang van de grensbewaking, <k>n toqpsng
tot, het verkeer binnen en het verlaten
van de bij kon bestuit a«n te wijzen be-
waklfiEKgfMeden te regelen Door{den ral
nister en de doordezen aan te wijken auto
riteiten kan aan personen, wier aanwezig
heid In het belang van de grensbewaking
ntot kan worden geduld, liet verblijf bin
nen de bewakingsgebieden worden ontzegd,
zij kunnen daaruit worden verwijderd of,
indien' de tnogelijkbeil daartoe niet bestaat,
in bewaring gpsteld.
Blijken» de Memorie ran Toelichting kan
de staat van beleg, die nog geldt voor
strook langs onze oostelijke en zuidelijke
grenzen, niet voetstoots worden opgeheven.
Niet krachtig genoeg kan Immers worden
gewaakt togen het binnenkomen van onge-
wenschte vreemdelingen.
w-lf bt op 30 óoioiw jl. op
MitHW <73.1#ê OJOMOOMI
63.687 vrouwen
Swlert de vorige opgave (20 September)
is list aantal de hier v- lande vertoevende
Dulteehers g-sligen met 1436 (1000 man
nen en 435 vrouwen)dat der Engetoche»
met 480 (322 piaunen en 168 vrouwen),
398 Belgen (2?3 mannen an 125 vrouwen)
en «lat der Frantfcheb roet 188 (144 man
nen en .19 Vrouwen)
Uit de glasindustrie.
Naar wjj vernemen, zullen de plannen
die by de Eerste Hollapdsche Vensterglas
fabriek te Maassluis bestaan tot oprichting
van een fabriek voor ruwrf draad-, orna
ment- en catbedraalglaa "eeds zeer spoedig
tot uitvoering komen. Er is tot dit doel een
belangengemeenschap gesloten met de
Glasfabriek Leerdam, die over voldoende
terreinen beschikt en over gebouwen, welke
ten behoeve van de nieuwe iabricage slechts
weinig gewijzigd zullen behoeven te wor
den. Door deze combinatie zal een naam-
looze vennootschap worden opgericht, van
welke de bijzonderheden nader zullen wor
den medegedeeld.
De Heldersche schoolkwestie.
Men schrijft uit Den Helder aan hel
„Vadert."
lu de vergadering van 22 Juli j.l Week
een solrrij ven ren de Prot. fbhoolvereeoi-
giiut ingekomen, waarin dleze mededeel le,
dnt te Koegrae een school met den Bij-
M zou worden gete.'oht en dat al'e daar
wonende ouders, van toerplieb'lge kinderen
zien blijkens eeri verklaring, die bij bo
venbedoelde medadeetag was gevoegd, ver-
I boudei hadden, hun kinderen naar die
school te zonden, ontstemd als zij er over
wnren, dat tot nog töe geen, uitvoering
I wo - gegeven aau 't na-visbesluit van 21
FHr 1919, om een opon.ba.re school te
stichten. M. a. w. zei de Prot. ftcbool-
ve»e<niging. nu Meen openbare School
Liet meer noodlg. Van Inks werd toen
in den I aad betoogt, dat de Vrijzinni
gedie te Ko-fgras verre in "de ire-*/i*der-
I held zijn, ten slotte' aan hun voornemen
geen gevolg zouden geven, terwijl recht*
zo» stellig mogelijk vefteefiarlle dot die
boeren hun kop nik zouden breken. Dat
links gelijk had en rechts zich schromelijk
vergist heelt, i« maar al te duidelijk go-
bh ken Tweemaal is een referendum ge
houden, waarvan één keer ambtelijk, en
telkens e Vindon meer dan tweemaal zoo
vee! personen v<jpr e"<n openbare dan voor
oeu bijzondere «obool Toch Ijesiloot de
Hand 28 'Oct. mot één stem meerdoritiei l
mot medewerking van drie leden van lenks,
om geen openbare school te bouwen; Im
mer.*, er kwaan nu tjdh een school, zij
h«H dan ook een (Xir. iermee nemen de
vrijzinnigen te Koegrart geen genoegen. Zij
worden nu voor de keuze gostetOh 61
IhHu kin'hwen n^r een atir, school to zen-
Ion fit ze^èeh^grt^Wti adatanidl to laten
ftP'egg'vl niar naastbij zijnde openibaxe
■I ocl. Zo wllltjn t een noch 't ander,
la nu blijkt teö dei-den male, hoe ver-
ket*d reotito v*'.jzlnntgen te Koegras
[beoordeeld heeft. Immers, thans Is bij tien
■aal een adres van,40 gezinshoofdhi
ke men, waarUi Zilj verzoeken, tot den
Douw eener opeufe. school over te gian;
)y> hunner htbbm 65 leerpllöhtógie kinderen
lei t anderen hebben klnd»ren bencdon 5^
|j*ar Deze vormen met de niet-leerpli*hii-
go kinderen der 35 anjiere ooderteekenaars
nog oen aantal van 29. I
Al die adressen zullen ook a*lba«asie be
tuigen aan W» dow die afleelbigen Heldor
it N O. G en den Bond; ren N O.
lafu Gel. Sta ton gezonden verzoek, om 't
[raadsbesluit van'28 Oct. JX aiet go»*d le
keuren.
Vreemdelingen in ons Und.
Een aanmerkelijke toeneming.
Wederom to bJ ijtoms de laatste aflsrerlsg
ren het Maandschrift van het Centraal Bu
reau voor da Stotirtiek, een séijglog T*n
het sanéil ln ons land vertoevende vreem-
dfKrigen to oonsteteriren. Bedroe# dit op 1»
Juni 191® 117.887, op 10 8e
1919 we* het g—tegen tot 1IQ.M6.
Het interneeringskamp te Harderwijk.
Naar „Het flfe|k verneemt, heelt demi
nister van oorlog het voornemen een oom
mtefifce viaii onderzoek te benoemen ln zake
hst gebeurde in het Interne *rlng»kamp te
Harderwijk, et plan schijnt te zijn, <ioze
convmiKt®} uit \1er personen te doen be
staan De Kamerleden Kruvt en Van Zo-
do'hof. zijn a-uypezocbt, deel ervan uit te
maken, en zij hobben zloh daartoe Wreld
verklaard
Prof. Salverda de Grave.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
glsltif^.n henoemdi tot hoagleeraar hu de
FreLsche taal eq letterkunde aan do uni-
vereiteU aldaar, dr. J- J Sftlverda do
Grove, hoogeer aar In de Romainstahe phl-
tologle, meer in hrt bijzoniier ln de Fran-
s*he taal en letterkunde, aan de rijksuni
versiteit te Groningen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 19 November.
(Vervolg.)
Voorzitter: Mr. D. Fock.
De heer Kolthek (c.p.) beweerde dat
wanneer de militaire begrootingen worden
aangenomen, de directe actie der strijdende
arbeiders niet achterwege zal blijven.
De Minister van Binnenlandsche Zaken,
de heer Ruys de Beerenbrouck, be
toogde dat de Regeering overweegt de dis
tributiemaatregelen te beperken.
Van militaire afspraken met België is
geen sprake, evenmin van een militair ver
bond.
De regeering beschouwt handhaving van
orde en gezag als een. voornaam deel van
haar taak: daarom kan zij de hulp van bur
gerwachten en den vrij willigen landstorm
nog niet missen. Zfj blijft waakzaam, zij zal
revolutiepogingen energiek weerstaan.
Aan het debat over da socialisatie zal de
vegeering niet deal nopten. Hat zou
«ruchtbaar zijn. Zjj zal deo ook geen staat*
Vommissia
De kwê*tic van meer medezeggen
schap van de arbeiders in de bod r ij ven be
hoort tot de competentie van den hoogen
raad van arbeid. Wel is de regeering bereid
tot de instelling eener staatscommissie om
te onderzoeken hoe productie en distributie
meer zijn dienstbaar te maken voor het al
gemeen belang.
De Minister bracht hulde en dank van de
Regeering aan den voorzitter, aan wiens
beziende leiding het te danken is dat de
Kamer zooveel arbeid verricht heeft.
De Minister hoopte verder dat de Ka-
.„er zich vooral zal bezighouden met de
voorstellen van de ministers van Financiën,
Justitie, Onderwijs, en Oorlog. De minister
van justitie verwacht de afdoening van ad
ministratieve rechtspraak, herziening van
het wetboek van Btrafvordening en spoedig
te verwachten regeling van de rechtspositie
van burgerlijke ambtenaren.
De minister van onderwijs wenscht de
totstandkoming van een nieuwe L. O.-wet,
de regeling van het bewaarschool-onderwys
herziening der leerplichtwet en van de M.
O.-wet. Wat oorlog betreft, heeft het ka
binet meermalen overwogen of het met
voorstellen betreffende defensie kon ko
men. Steeds echtter is met eenstemmigheid
uitgemaakt, dat de buitenlandsche toestan
den daarvan moesten doen afzien. Ook de
regeering wenscht beperking van bewape
ning en zij gaat niet uit den weg voor een
militaire coterie.
Aan den anderen kant echter is de oor
logskoorts nog niet over en daarom moet
de gulden middenweg bewandeld worden,
waarbij kleine naties op den weg tot ont
wapening mogen voorgaan. In de memorie
van antwoord betreffende Hoofdstuk VIII
zullen de plannen van den minister van
oorlog onomwonden worden medegedeeld.
Tot de plannen behooren: verkorting van
den eersten oefeningstyd tot 6 maanden,
bij de bereden artillerie tot 12 maanden, bij
de cavalerie tot 18 maanden, waarmede 4
millioen zal worden bezuinigd. Verder een
maandelyksche oefentijd voor voorgeoe-
fenden, gedeeltelijke beperking van het blij
vend gedeelte in verband met de uitbreiding
der marechaussée, eerste oefening in regi-
mentsinstructiescholen, vereenvoudiging der
legerorganisatie, invoering van den Ieger-
recruteerfngsdienst.
Door de laatste drie maatregelen zal het
beroepskader aanzienlijk worden ingeperkt
en 17 millioen worden bezuinigd. De ver
mindering van de landweer van 48 tot 27
bataljons geeft een besparing van 1% mil
lioen. Door al deze maatregelen zal verder
veel kunnen worden bezuinigd op admini
stratie en kazernes.
Vervolgens verdedigde de Minister het
christelijk karakter van het kabinet. Om
trent de lijkverbranding beroept spr. zich
op een driestar in De Standaard.
Het óorontwerp voor een Zondagswet is
schets door een departementale commis-
e gereed gemaakt.
Met vertrouwen gaat het kabinet de toe
komst tegemoet. Het is zich bewust welk
groot verlies het leed door het ontslag van
minister Idenburg. Van harte sluit de
regèering zich aan bij de woorden van
waardeering aan verschillende zyden der
Kamer gesproken.
Ons volk is in de stijgende lij*. Met
lust en opgewektheid moet er worden ge
arbeid. In den stryd van belangen is het
gevaar echter niet uitgesloten dat bijzon
dere belangen ten koste van het algemeen
belang opkomen; hiertegen zal de regeering
waken.
De Minister van Financiën, de heer de
Vries, wees er op dat alle gemeenten do
grootst mogelijke zuinigheid moeten be
trachten. De Regeering zal ook by het ver-
leenen van steun voor de onderwy'suitgaven
daarmee rekening houden.
Wat de crisisschuld betreft, de min. zeide
het plan te hebben de aflossing over
jaar te doen. Gevraagd is 40 jaar, niemand
wil het ineens doen.
De Min. bestreedt het betoog van den
heer Troelstra, die uit gesocialeerde bedrij
ven de dekking voor de steeds stUgende uit
gaven wil halen.
Al erkent de Minister de noodzakeiyk-
heid van bezuiniging, nieuwe belastingen
zullen daardoor niet overbodig worden
De Minister gaf een becyfering betref
fende den achteruitgang van de rykskas
eedert 1 Augustus 1914. De crisisuitgaven
zullen 1880 millioen bedragen, waarvan
1.505.850,000 zyn verantwoord tot 1 Aug
1919.
Over October is 16 millioen boven de ra
ming ontvangen. Over de 10 maanden stygt
het bedrag boven de raming tot 77% mil
lioen.
De bezuiniging op Oorlog en Marine zal
in 1920 op 10 12 millioen zyn te stellen
terwyl het geraamde tekort 27 millioen
bedraagt. Maar de uitgaven zullen toe
nemen.
De vraag is nu in welk tempo de be
lastingplannen zullen worden behandeld
Aan opdryving van de inkomstenbelasting
kan niet gedacht worden, te minder nu ook
de gemeenten zooveel uit de inkomsten
gaan vragen.
De Voorzitter deelde mede, dat dc
heer Marchant zyn motie heeft ingetrokken
en een andere heeft ingediend, luidende:
De "(amer van oordeel, dat dc voort
brenging en distributie van goe«leren meer
moet worden dienstbaar gemaakt aan het
algemeen belang, noodigt de regeering uit
een commissie te benoemen om te onder
zoeken tot welke maatregel sn hiervoor
moet worden overgegaan.
De vergadering werd daarop verdaagt tot
heden 1 uur.
lezers van dit blad, die niet geregeld
des Zaterdags het Geïllustreerd Zon
dagblad bij de courant ontvingen,
öm dit aardige, actueele weekblad,
dat naast zoovele interessante platen,
amusante verhalen en vertellingen,
leuke anecdoten bevat, geregeld te
mogen ontvangen, omdat het in het
gezm na de kennismaking der laatste
weken, een goede vriend is geworden.
wordt eiken Vrydag bij ben, die zich
daarop voor den Tuttelen prijs vkn
65 ct. per drie maanden of bij we-
kelyksche betaling van 5 cent abon-
neeren, door de gewone courant-
loopers aan huia- bezorgd.
Behoort
tot hen? Zoo niet, abonneer U dan
direct aan het BureauMarkt 31,
Oouda of bij de agenten en loopers
in Gouda en elders. Alleen abonué'a
op de courant kunnen dit Zondags
blad ontvangen. Een proefnummer
wordt gaarne gratis ter kennismaking
gezonden. Na inzage zult U met ons
zeggen
Zend het mij.
UIT DE PERS.
De doetoratiteL
Da NT. Roti. Ct gaat da
der binnenkort in behandeling komende wy-
ziging en aanvulling der Hooger Onderwys-
wet.
De kern van de voorgestelde wijziging
wordt gevormd door art. 21 van het ont
werp, strekkende orti art. 130 der Hooger
Onderwyswet te lezen als volgt: „Aan de
universiteiten zyn de volgende doctoraten
verkrygbaar: lo. in de godgeleerdheid;
2o. in de rechtsgeleerdheid; 3o. in de
geneeskunde; 4o. in de wis- en natuur
kunde; 5o. in de letteren en wysbe-
geerte."
Herstel derhalve van het enkelvoudige
doctoraat in elk der faculteiten. Vyf ver
schillende doctorstitels zal de Nederlaag
sche wet voortaan kennen, indien hst
wetsvoorstel wordt aangenomen. Thans
kent zy er achttien. De „oude wet",^
zooals het organiek besluit van 1815 ter
onderscheiding van de wet van 1876 in
universitaire kringen nog bekend staat,
kende er eveneens vyf.
Het blad gaat dan na hoe de wetgever
van 1876 de beteekenis van deze doctorstitel
miskende, hem aanzag voor een akte vAn
bekwaamheid, in een bepaald vak, terwyi
hy moest zyn de erkenning van een weten-
schappelyke rypheid.
Met de inperking van de wetenschappen
in een étalage van keurslyven heeft de
wet van 1876 aan Nederland's weten-
Bchappelyke ontwikkeling onberekenbare
schade gedaan en aan tal van vakken de
ontwikkelingsvoorwaarden onthouden,
waarop zy recht hadden. Reeds lang
heeft men ook in de kringen van het hoo
ger onderwys naar 't herstel van 't en
kelvoudig doctoraat terugverlangd; het
rapport der zoogenaamde ineenschake-
lingscommissie, waarvan de tegenwoor
dige minister deel uitmaakte, heeft het
reeds in 1910 met aandrang bepleit.
Het enkelvoudige doctoraat toTelke facul
teit zal thang, geheel andery dan in 1816,
beduiden: vrye, ruime, zelfstandige keuze
van de vakken van wetenschap, die men in
samenhang wenscht te bestudeeren.
De maatschappelijke waarde der vol
brachte studiën zal afhangen van de exa
mens, de doctorstitel zal, zooals zyn we
zen is. een zuiver wettenschappelyke be
teekenis hebben. Alles zal hier afhangen
van de wyze, waarop straks, ter nadere
regeling van de nieuwe doctoraten, het
zoogenaamde academisch statuut (het K.
B. van 27 April 1877, „Stbld. No. 87), dat
de studieprogramma's en examens vast
stelt, zal worden herzien. Met vrygevig-
heid en ruimte van blik by degenen, die
daarover tot adviseeren geroepen zullen
zyn, is de oplossing voor de hand lig
gend en de weg gemakkeiyk.
Van de aanneming van het ingediende
art. 21 zyn de heilzaamste gevolgen voor
de ontwikkeling van de wetenschap in Ne
derland te verwachten.
Het drukke gebruik, dat door reiziger*
en postbestuur gemaakt is van het pasan-
giersluchtschip „Bodensee" heeft de „Deut
sche Luftreederei A. G." aanleiding g«
geven een tweede luchtschip van vry'we'
gelyke soort op stapel te doen zetten.
Uit Madrid wordt gemeld, dat eea
Fransch vliegtuig met zeven passagtot'
van een groote hoogte naby Quadalajara
naar beneden gestort is. Drie der inzitten
den werden gedood, de overige» werden
gewond.
GEMENGDE BERICHTEN.
Het geding tegen den gewezen Duitsehen
Keizer.
Do correspondent ren de F- 0**-
seint
De „Daily NW en da E*
paW weten belde to vertellen, (tot
kod druk uitoefent on» het pfo*e» toge*
deu vroogaren IXiitetohsn kelse* deer
«n>, ram «e w de kwestie
mg 'v orschilcn van meaning lueeohea do
llioordso.
j>. „uwb -Nvws zetft >n oeu lM>jfdsr-
,ut2 "do d duiittevo aanneming op gteto-
r(* vm» de op de toelating vau vreem-
iLJingr «amen niet diu vermoedelijk
vooraf bediseefete oprskating va»de klucht
\«j bel proces 'togen den vroegeren kcI-
A,r i> tuilpnndcteku van de propaganda
vun b*»t zyn ongetwijfell nogi niet uuge-
put. Toch Mlwt vrij zonde'Jog, da«
regiering nog bereid zou zijn, om
zoovee1 t jd en energls te vorapllien, om
haar zoimienbok te pakken te krijgen. 11e»
c.ndproces to, of n.tn, he« al cd niet
wenscht, nog twijfelachtig. Een l'arijsch
JjurnalLt zegt - op welk gezag weten wij
nit.t - dal Holland zal weigeren dop ge
wezen Urtaer over te, geven, Detiaive op
retlit'tmkkch bevel van den Volkenbond,
lui zul waaroonijnMjk nog eemgep tijd
«luren, maar raiswehien Ito het wmiion van
dj i Pn liet aimtseeren van liet «chellin.rje
middelerwijl de beweegreden van deüeele
nmi.wuvrv. Zij is ten min-db onbegrijpelijk.
Slechte bewaarplaats.
'le Uden had een boortje bij liet begin
van den oorlog zijn bezitting viu» f 11)00
bankpapier in den grond begraven. Dezer
dagen groef hij zijn Spaarduitjes op, doah
vond all'ten wat vochtig «tof.
Onder familie.
Te Swaünen is de landbouwer w xj.
door zijn zoon en «choondiodHier zoodanig
in»'i een bijl mtaèaiideld, dat een rib door
«le longen drong en de man in ernntig le-
ventgevaar verkeert. Zoon en schoondoch
ter zijn geatr«ne*te«Pd en naar de gevange
nis ie Roermond overp**"^trf
Ongeluk.
under de gemeente OlfrstJhot to een ar
beider, werkoacuu aan hot WiilhelnvTnaka.
ni.ci, bedolven onder een onrtippeude lor
rie van het daar gébruikte treintje, Na
ee i kwajtW gaf hij Aen geeat.
De moord op korporaal Vo«i
Dezer dagen werd de Instructie tegen
de«j- van moord op korporaal Voa Ter-
dra-lite Aaklert Smit aangevangen Voor
dei rechter toondo hij zicui zeer oange-
ilaaa dooh hij blesf bij zijne verklaring,
dat hij den korporaal wel had h ipeti bin
den, doch «lat hij niet sWiuJdig was aan
den moord
De valuta-warboel.
Gii '.eren vermeldden wij hoe iemand een
brio u>et «tiralport naar Oostenrijk het
gaan en één kroon (2^ ceit) insloot,
wsfiTuit, met een halve kroon Ijoiv het
sti Iport bei Aal» 1 kou worden.
TL»»» hooren wij Aau een bloemtjollen-
handelaar, dde zijn olmilairw» uit Leipzig
kat verzendien? WaarHchijn.ijk kuit hij ze
dwt ook drukken togen een Uriel - pa-
pleiprij« inbegrepen! - waartegen onze
drukkers onmogelijk coiuxirreeren kunnen,
liaw- ook de buitenlandsche frankeering in
UuiDcklanl - 6 pfennig dat is 0.4 cent
- belangrijk lager dan de binnenland-
sche frankeerIng in ons land.
Het grensverkeer met België en het verkeer
van Zeeuwsch-Vlaanderen niet Walcheren.
Men Hchrijlt uil Sm van Gent aan het
JU bi
<1 grensverkeer met België, dat bijna
geheel vrij was voor Nederlander» en waar-
In do grensbewoner in liet minst niet werd
gehinderd, fc thans weder nagenoeg stop-
«ezel
De Belgisrtie grensiwticjri te voorgeachre-
veu om, met het oog op het gevaar voor
bolsjewisme, aetivteme en «ociaJtisnie, nie-
mand meer toe te laten zonder pas, wel
lis tolken» voor deze streken door iton
He glffhen oonAul te Terneftizon moet wor-
'ton gevtoeped.
\oor de gremteewonera te dit een toe-
i'jke terugslag. Men waa hier gewoon om
vrei lrixoopoa in België te doen. Vóór en
05 den oorlog was 6n Cs Gent «te »tad,
voa- men gaat winkéle» en <ie Waan
«toguche weoonarkt te Belzaeto werd steeda
Afu'r bezocht
t 1« wel te bejammeren, dat men steoda
mtor hrt buitenband moet trekken om In
hert veel huishoudelijke behoeften te voor-
Zien, mair de Zeeuwskdie hoofdplaatsen als
Vlirfiingen, MI kleiburg, Goee, zijn voor
Oo*t-Ze»uwscih-Vilaa«nrleren bijna niet |e be-
wken. Om b.v naar Middelburg te gaan
voor zaken, voer het bezoeKeci van een
OfdiSche Rpeciajtot of om aldaar voor de
rechtbank te A'enwshajnen, heeft men na-
gr-oeg geen gelegenheid door de slechte
■«•binding jnet de i'rwiiclele bo«ken.
mpn den t^jd dan te heli rooglelij k om
an SaH va«v Gent naar Lerneuzen
en van daar naar Mildelbmrg te guan, om
over vlakp en Harwweert terug tekeeren
i°n mVTft81e n,e<» wat d,° reis kost Om
^!d - L ernWIZen i» niet mo-
Kf>l1- dat nog otocht uitehiitend
voor spoor en boot f4. Hóe het moge-
ijk i< dat de provincie ntot beter zorri
OAr hel welzijn der neringdoenden ln de
r»tw« lp n, „M»«wï.
Hel 25-j.rig jubileum een den A. N. D. B
Duieend en duiienden Ameteidemme.»
«ebben ,ich gieteravoM langs den mg ge
scbnard om den lichtetoet te sien voorb(j-
gken, welke een wanrdig slot moest vor-
zette T a\°P 100 *rootsch® W'J" opge-
te Bondsfeesten. Het bondsgebouw wa«
'n een gtorie van licht gezet, de groote trap
den ingang was met bloemen cn plan-
versierd. Op de voorplaats «as een
roro gemaakt, waar midden in een verlichte
fontein stond. Op den trap waarlangs jonge
meisjes hadden plaats genomen, stonden
herauten, die door bazuingeschal u-ikenmalc
de komst van lichtwagens aankondigde. Het
bestuur van den A. N. D. B, had zich voor
het Bondsgebouw opgesteld en kon zoo den
stoet zien voorbytrekken,' die helaas geen
licht verspreidde, maar integendeel door he'
prachtig geïllumineerde bondsgebouw ver
licht werd. Om kwart voo? tien was de kop
van den stoet het bondsgebouw genaderd en
byna twee uur later had de laatste betoogei
het bondsgebouw gepasseerd. Naar wy heb
ben kunnen waarnemen, zyn er ondanks do
groote verwarring, die er telkenmale
heerschte, geen ongelukken voorgekomen.
Ofschoon de politie nog wel eenige malen
op de Stadhouderskade als Koterstraat
moest optreden om het opdringende publiek
op een afstand te houden. Symbolisch voor
gestelde edelgesteenten en brillanten, de
electrisch verlichte praalwagen, alsmede de
doeken met toepasselyke opschriften, die la
den stoet werden medegedragen, kwamen
niet tot hun recht, doordat het aantal deel
nemers aan den optocht te grbot was.
STAD8NIËUWS.
GOUDA, 20 November L919.
2000.gestolen.
De politie alhier heeft dezer dagen aan
gehouden van V., bediende by de f'rxna K.
en D. alhier, die verdacht, wend een geld
bedrag van circa 2000.1en nadeele dier
firma te hebben gestolen.
Hy bekende het miadryf; een gedleelte
van het geld was nog in zyn beait en kwam
by fouilleering voor den dag.
Proces-verbaal wordt tegen hem opge
maakt
Opdracht.
Aan de N.V. tot Aanneming van Werken
voorheen H. J. Nederhorst te Gouda is bij
onderhandsche overeenkomst door «le firma
A F. Smulders Werf- „Gusto" te Schiedam
opgedragen de bouw van een nieuw Ad
ministratiegebouw op haar terrein te Schie
dam, voor de som van 204743.—
Broodkaart.
De directeur van het Rykskantoor voor
de Distributie van Graan en Meel maakt
bekend dat als wittebroodkaart voor het
117de tydvak* hetwelk loont van 21 tot en
met 29 dezer, zal dienen de Rykabroodkaart
in de paarse kleur op lichtbruinen onder-
grond. (S toert.)
De Paradijsvloek.
Op het verzoek van velen en niettegen
staande groote financieele offers s het be
stuur van de Sociëteit Ons Genoegen er in
geslaagd voor de 3e abonnementsvoorstel
ling op Donderdag 27 November ae. de
opvoering te verkrijgen van het zoo buiten
gewoon opgang makende stuk De Paradijs
vloek, van Alph. Laudy door Het Schouw-
tooneel, Directie Adr. van der Horst en
Jan Musch. Byna de geheelo Nederlandache
pers is een en al bewondering over de op
voering en uitbeelding der rollen. Jan
Musch zal de Adamsrol vertolken, terwy'
Mevrouw van der Horst-van der Lugt Mel-
sert die van Eva zal uitbeelden. Het stuk
speelt in een grot waarin Adam en Eva
gevlucht zyn na hun verdrijving uit het Pa-
rady». De speciale decors zyn hiervoor ont
worpen en geschilderd door J. J. Poutema
en M. A. van deT Lugt Me toert.
Voor deze zeer byzondere avond zil zeker
groote belangstelling zyn en het laat zich
aanzien dat de Nieuwe Schouwburg zeker
uitverkocht zal zyn. Voor de geabonneer
de» zal tevoren gelegenheid zyn de oou-
pons te laten afstempelen.
BOSKOOP.
Alhier is opgericht een consumentenver
eenigin?, waartoe c.a. 200 leden ztfn toege
treden.
Van r.k. zyde wordt de toetreding ontra
den, omdat deze vereeniging door den Be-
stuurdersbond in de bladen is aanbevolen.
HAASTRECHT.
Het electrisch licht heeft ons gisteren
avond, door storing van het electrisch be
drijf te Gouda, in den stack gelaten, om 6
uur, om half 7 en omstreek* 8 uur heerech-
te telkens diepe duisternis.
In de winkels brandden kaarsjes of pe
troleum in woonkamers dito. In de werk
plaatsen werd de arbeid neergelegd. Ever
9 uur was alles weer in vol licht.
Het bestuur van de af leeling van den
Protestantenbond alhier kon de be.de laat
ste winters geen lezingen laten hoiden by
gebrek aan vuur en licht. Vrijdag a.s. 21
Nóvember, des avonds om haf acht, zal de
eerste spreekbeurt in dit seizoen gehuden
worden door DsJunod, Km. Luth. Predi
kant te Den Haag, die het onderwerp zal
behandelen: „Klanken van geloof op den
ï^nd van den twyfel". Wy,hopen, dat velen
naar den bekenden en begaafden spreker
zullen komen luisteren. Deze lezing is voor
iedereen toegankelijk. Op .Hen avond za'
ook de electrische verlichting fn gebruik
genomen woQ®en. Deze werd gelegd door de
firma Oudshoorn en Su te Lot>«duinen,
welk werk uitstekend is uitgevoeH. Onze
bondsafdeeb'ng heeft deze verbetering te
danken aan Mevrouw le Fèvre de Monti g-
ny, die deze verlichting voor hare rekening
liet aanleggen on ook hierin wederom hare
van belangstelling deed biyven in deze ver
eeniging, wier bibliotheken zy ook dit jaar-
heeft verreikt met een aantal mooie wer
en. Sch.crt.
Gemeenteraad.
Gl tertiorgvo 10 uur vergsuterds da Raad
(tor pemeenta.
Alle leden wam
l notulen warden galezsn «u onv«wan
d*r»! goedgekeurd
Ysn God. .Staten IngekomenGoed
keuring auppl. kohier Hoo,de|ij«*«'n Omslag
de Verordening betr. deal Hoofdelijke»
Gloria en van de vaststelling vat M
l»mentieg««ld der Raadsleden op 12 per
rilling.
I itjmloot werden de volgende aandeelen
d"r geldlevnfngenNo 31 ten name van
F van Stralen m No. 11 taa nama va»
11 Speksnijder-
de orde wa» de benoeming van la
den der (Jonaniosle tot wering van School
verzuim
Da heer E. Boere doekte made niet i.wer
In aanmerking te wllen komen. Herbe
noemd werien de hooren J. O. Ooelerlt ig
er M Gravoland «u benoemd iade plaats
van den heer E. Boere de hoer Q. van
Diet*.
To lid van het Armbestuur van" Rozen-
daal werd herbenoemd N. R. Hooien boon»;
to* iid van het Burgerlijk Armbestuur
werd herbenoemd de heer G. v. Dieot.
Aai; de orie kwam een Ingekomen schrij
ven van den heer L. Both, (Jemseote-bode,
Teiefoonhondsr en klokkenist, inhoudende
ontriHgaanvruige wegens boogen leeftijd te
gen 1 Januari a.s.
Dii ontslag werd op voorstel van B en
W. eervol verleend, waarbij werd voorge
leid zijn pensioen aai» te vullen totlbOO
per jaar, wrik bedrag voor zijn onder
houd noodSg to. DU voorstel werd aanga-
nomen.
P V >orzitiMT deelde mede, dat door hem
to verzocht om de telefoondienat van bet
Raudhuto af te nemen met het oog op
klachten vanwege de hoorbaarheid. De kans
daurop to evenwel niet grool, omdat net
Rijk do Gemeenten vraagt om de totalltri-
ten te behouden, wat tegenover de nieuwe
regeling, waarbij het Rijk do Gemeenten
van alle ko.den ontslaat, zeer billijk zou
zijn.
Pe heer Reoemfo bepleitte de wenscbe-
lijkiieid van een kantoor vroor post en te
lefoon in de kom van hek dorp; de heer
v. d Berg steunde dit denkbeeld, waaruit
voortoprooi tint door B. en W. bij «ven-
tuecie (Megeuhrid esn gwohikt pand zal
worden gekotiw om dit dan, ln huur aan
hel Rijk daarvoor af ta «taan Verder werd
besloten alle op den, dienst dor telefoon
betrekking hebbende goederen giratts aan
bet Rijk over te dragen.
Aan de werkvrouw ten Raadhuize werd
tegen 1 Jan. as. ontatag met peifèoen
verleend, hetwelk zal worden aangevuld tot
het bedrag van haaur jaarwgjkfe, zijnd# 170.
Besloten werd moWrttanten op te roepen
voor Gemeente»bode op een salaris van
f 500, ovWeenkouwtfg een voortriet van B.
en W.
Aan de orde werden geteld fle adr^s -n
betreffende de vxTkeersmi iiieta'ji.
J'aarvoor ware»' verechitlende nanbiedla-
gc i iug-xkomen, wairover langduikge dis-
ousato» zijn gevocnl met hetegevolg dat
(to verschillende adressen wordee aange
houden en een onderzoek zal worden ln-
g» cteld om t« komen tot een gemeenschap,
pelij ken auto-dl«ust tusschen Haastreont
Gouda-Reeuw ijL-Bodegraven. De gemeenten
Ivivengeiuxand zulten .rorden aangeschre
ven om daarover hun ineeniog te doen
kenn«xn Het aanbod voor deze auto-dlen«t
woel gedaan door do Auto Mij. A.M.O.
van (Rotterdam?)
Ken voorstel ren den heer J. Rbeman
Jr om bij wijze van proef eea subAiie.
voor een tijdeiijken autodienst to verlee-
n"ii aan de firma Broar te Gouda, wenl
mri l h em vóór verworpen.
In zake he* proc« met don heer Uudijk
wa. van Ged. Staten ee» «olwij ven inge
komen, waarbij maohtiging werd verleend
om het proces te vo<*v<n en waarbij to
on* geadviseerd werd zoo mogelijk tot
■*n minnelijke schikking to komen. Dit
ad' ies werd door vete leden gesteund
PinsAolgens werd bedfcten.
By de rondvraag droni de heer Koe
man Jr er op aan, in overieg met a ulero
belanghebbende gemeenten bij Gouda po
gingen aan te wende» den tol van de
Haat .rechtsche brug af t« koopen.
Berioten werd de belanghebbend* g*-
mcfiiten daartoe aan te schrijven #u dio
te komen tot oprichting van een eomité,
da# met Gouda ln onder uandeUto# zal tre
den
Nadat op d* toruguonung door da g*-
n veen te van den tol over de .Stolneoho brug
WJ3 gewezen, hetwol» tegenstrijdg werd
genxund, zel'le de heer Koeman Jr.. dat
do belangen bij da bnig aan 9l»lwijker-
sIuD kil be.ang vei- overtreffen.
Er zal dus geti-aoht woriea «ten tol af
te koopen.
I'c loten werd op voorstel an don lieer
v d. Berg om een b'paüng te maken
da: auto s ni4«t sneller nnogen rijden In
de k o m van het d o r,p dan JO K.M.
per uur
Varder werd door den heer v. «t, Merg
medewerking gewraagd van het gwneoitti»-
bjpviuur om te verkrijgen dal In overeen-
-leii.niing nxt bepafing*n in de Drankwet
aan oafóhoiuler» verboden z»i zijn te tap
pen aan inensohen, welke door lastri'la-
g»n als het Burgerlijk Armbestuur en ker
kelijke Armbesturen bedeeld worden.
Door den Voorzitter werl gaarne mede
werking toegaregd.
Door den heer Rcnemau werd gewezen
op "be. gevaarlijk plsatseu van rijtuigen
lu het dorp. Daarop zal gelat worden-
Door den heer Gravel and word weer do
turf aangelegenheid bo-prokm. Bj*loten
dat het gedeelte ouverhandelbaro
turf zal worden uitgedeald aau behoettlg»
Ingezetenen.
Daarna ward d* r*rgsd«ring gesloten
STOLWIJK.
Vanmorgen tusschen half acht en acht
uur ia .varmoadaiyk tengevolge van hal
■token van een kachel, brand uitgebroken
in een schuur van den veekoopman P. Hon-
koop. De vlammen grepru snel om zich
heen en sloegen, aangewakkerd door den
feilen wind, spoedig over naar hot woon
huis, zoodat, toen de brandweer verschee»,
niet meer te denken wae aan T behoud van
dit pand. De brandweer moest zich er toe
bepalen de omliggende gebouwen nat te
houden. De schuur en het woonhuis, waar
van eigenaar la de veehouder O*am te
Haastrecht, brandden tot den fciond af.
Huis en inboedel waren laag verzekerd, een
party hooi, erwten en boenen, die m<*fo eeu
prooi der vlammen werden, waren niet ge
assureerd. Vyf koelen en enkele varkens
konden gelukkig, hoewel met veel moeite,
worden gered.
MARKTBERICHTEN.
GOUDA, 20 Nor, 1910
KA A3. Aangevoerd 3(J partijen. ndel
vlug Prijs le kwal. f 7&«0, 2e kw. f 72-
71. met Rijkamerk f76.50,
BOTER. RoJu aanvat*, tuuulri flauw,
Wei boter f 1.70-1.80.
VFEMARKT. RaJlvaaraen goede aan
voer, handel matig, 8300-4u0. Vette var
keu 1 red aanvoer, h&ndfel nvrilg, f0.90-
por half K.G. Magere varken# red. nno
vo, r, hindeI fl uiw, f 0.86-0.90 per half
K.G. Magere lAg^ n goede aanvoer, h .n-
dri fliuw, 12.50-4 per weck'. Vete «cha-
pen weinig aanvoer, handel vlug, f 70-95
Lrirmuemi groote aanvoer, handel vlug, t 46
f rj Nuabtore kmlëoren wrimg ostwoer,
hindal vluf, f 30-40. Giaafcalveren weinig
aanvoer, handel madg, f140-160.
EIEREN Weinig aanvoer, liandri vlug,
per 100 stuk# f 3J-23.
GJvANEN. Aanvoer Idein met prijshou
dende stemming. Tarwe f St.50-32.50, Rog
ge f 30-32, GerstM. Chev. f27.50
Hwvcr 106-27, Erwtep» f 30 50-34,
Bruine liooneii f 34-35 50, sirs per ICO
K.G
LANDBOUW.
Het kaasmaakverbod.
Het Nederlandach Weekblad voor ZuB
velbereiding en Veetealt meldt, dat de bur
gemeester van Oudewater, Langeruige-
weide en Papekop aan het Ryksbureau voor
Kaas ontheffing hebben gevraagd voor
hunne gemeenten van het kaaovs.-bod tot
15 November a.a.
Het blad meldt er niet by of do onthef
fing verkregen la.
Mal «distributie.
Het Zuivelkantoor maakt bektnd, dat de
door het Ryksgraanbureau aangekochte en
aangevoerde Mals ter bevordering van de
melk voorziening verkrygbaar wordt gesteld
voofr melkveehouders in de provinciën
Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht.
Voor aerate aflevering, Jie terstond uit
voorraad te Amsterdam en Rotterdam aan
wezig kan geschieden, kunnen bovenge
noemde veehouders voor hunne tweejarige
of oudere koeien per stuk hoogstens 50 K.G.
bestellen.
De Mais wordt door het Zuivelkantoor af
geleverd tegen ƒ191.— per 1000 K.G. ge
stort boordvry langt lichter te Amsterdam
en Rotterdam. Bestellingen motten voor
25 November worden ingeleverd. Het Zui
velkantoor gaeft verdere Inlichtingen.
RECHTZAKEN.
Valsehe Engelaehe bankbiljetten.
De Zutphenaeme rechtbank heeft gtetoren
e zaak behaiuleld te?yn L. W. H., 25
Jkw teekenoar te Apeldoorn en zijn inoe-
d.»r D. de fL, 51 jtar gm togen zijn va-
der 11 H. tö jaar.
Mi.» herinnert zloh, boe op 14 Juni L.
W. H., d|9 reete long door do Kottor.
damwehe reoherctoe In het oog werd ge
houden, te Apeldoorn ln veneierde )>ewa-
rug wenl gieitekl. Hij (W>eil zich voor als
FngeJseh kapitein, in wrik unlforn» hij ook
meermal/xi verecbeen. Bij «le ainhxidlng
bleek weldra de metepildhllghelt der hn-
lo .oiidorn, dio eveneeie werden gearre
steerd Op varsohïtoide plaatsen, voorna
melijk ln Grideriand, Overijeri «n t 'trecht,
doch ook Den Be*ab en in Rotterdam net»,
ben ze dbor dou wewton iwklutgd* ver-
vann'igde F,nr;.»l«'he bankbiljetten <f. w.
z creitotpapec van pd*t. 510 en later
n<;(j van pi st. 20.50 en 100 uitgieeohrevon
co uvrewtoeeldi tegen Nederiandacii ged.
Na de arrcewtto van de familie werd nog
een Duitache jiiflrouw, die Wj hou in Ape!-
doorn inwoonde en joorring als de ver
loofde van den t«eken«nr, "over do gren
zen gezet. Alle bridaogrfen zijn gedag
vaard op gronll van art. 2® m 226 sud
5 W B. v. 8. botreffeevto valaohltoid in
geschrifte
liet O. M., w»argeno«nen door mr. J.
C"h van do Kim, z«{t In rij» requisitoir,
du boxlaagrie geen «nnetig verleden h-eft.
Hij dceerteerdo en werd ln 1914 In den
Haag voor oprichtingvet»orderid Zijn
tVtiton wendt bek|. ten kwade aan Hij
acht bed. een gevaarlijk mteda-Uger, die
vee! menHchen iierit hcrimtoeld en op wten
een streng» straf Iwgopasf mort worden.
Di moeder staat nftt ongunstig bekend. Ten
slotte «echt hij toge» L. ff. H tweejaar
en tegen.-rijn moeder een >ur grvaag*-
nto traf met aftrek van do preventieve
hechtenis.
l'itf-praok over 14 dvgen.
FINANCIEELE BERICHTEN.
H®. tal ExpL vaa Zeeplahflihia.
Haar varmome® wordt, ie op da gfotavaa
gohoudan uitgifte van 1.150/4)0 cum.
pref. aandeden A en 1.150.000 cum. graf.
winstaandeel en B der N. V. My. tel Exploi
tatie van Zeepfabrieken voer een dusdanig
bedrag ingeschreven, dnt p de gecembl-
neerde inschrijvingen tot geityko bedragen
op de beide aandeelen een aanzienlijke r-
ductie moet plaats vinden, soodat inschrij
vingen »p een der belde soorten afsonderiijk
niet voor toewfyaing in aanmerking 1
Verklaring van Hindentmrg en Ladeadorff.
PARIJS, 20 Nov. UH Berlijn wordt ge
seind: Maarschalk Hindenburg en generaal
Ludendorff zullen Beriyn verlaten geduren
de de periode, dat de commissie van onder
zoek naar de verantwoordeiykheid geen
zitting houdt. De se commissie zal tiet voor
over twee of drie weken het onderzoek
voortaetten.
Hindenburg en Ludendorff hebben ln de
pers een nota gepubliceerd, waarom ze voor
bovengenoemde commissie niet in uniform
zyn verschenen. Hierin zeggen ze, dat fn
bedoelde commissie individuen setelden,
voor wie ze niet, zelfs niet in hun kwa
liteit van getuigen, konden vsrschynen ia
uniform met de decoraties die se hebben
verdiend op het slagveld;
De overgave vaa Mets.
PARIJS, 20 Nov. Uit Metx wordt ge
seind: Gisteren heeft in het Stadhuis plaats
gehad de plechtige overhandiging van de
Bouvenirs, die de bewoners van Metx aigH
bewy« van erkentelykheid hebben aange-
boden aan de maarschalken Foch en Pê-
tain en aan generaal Mangin. Deze plech<
ttighei I had plaats ter gelegenheivan den
jaardag van dc overgave van Metz in tegen
woordigheid van de militaire en burgeriyke
autoriteiten en onder belangstelling vaa
de élite uit de stad. v
Aardappelen voer Praag.
BERLIJN, 20 Nov. Een commissie uit
Praag, bestaande uit vertegenwoordigers
van het ministerie van landbouw er. andere
landhuishoudkundige organisaties is onder
weg naar Beriyn, om te onderhandelen over
de levering van 1260 wagons Duitache aard
appelen tegen de een of andere c- 'in penna-
tie. -
Blfnrlge arbeidsdag.
BERLIJN, 20 Nov. In de Petersburgeeke
fabrieken is, naar uit Helsingfoi wordt ge
meld, de na de arbeldersmobiliaatie opge
heven elfurlge werktyd weer ingev.wrd.
De Fraasehe verklesiagea.
BERLIJN, 20 Nov. Uit de tot hoden nog
onvolledige mededeclingen over hei resul
taat der Fransche verkiezingen concludeert
de Vorwirta reeds een dubbele nederlaag
van de Fransche socialisten. Het blad wil
slch over de oorzaken nog niet uitlaten,
maar er wél reeds nu den nadruk op lég
gen, dat de nieuwe Fransche Ka ner voor
Frankryk een teruggang van ongeveer 20
jaar He toekent. Hiermee houdt Frankrijk
op de leidende democratisch* republiek to
zijn.
KERKNIEUWS.
Beroep.
Tot predikant by de Ned. Herv. Cemeen
te te Rotordam is beroepen Da. U. Beeke
kamp, pred. te Oldenbroek.
LAATSTE BERICHTEN.
Kea. Familie.
De Koninkiyke Familie is I
van het I»o te 'a-Gravenhage teruggekeerd.
Weent voerskbtig.
Voorgevende politie-beambton to sya
wisten gisteren twee personen zich toegang
to verschaffen tot een woning in de Balt-
straat le 's-Gravenhage, teneinde nOar se
zeiden looddieven op het dak op to sporen.
Eenmaal binnen, bonden ye de bejaarde
huishoudster aan de trapleuning vast, waar
na ze het huis doorsnuffelden en een en
ander wisten mee te nemen. Een ingesteld
ondersoek der politie heeft nog geen reauL
taat opgeleverd. «te. «a*
TWEEDE KAMER.
(Zitting van heden).
Aan de orde zyn de algemeene beschou
wingen over de Staatsbegrooting.
De heer A. T. Staalman repliceert. Hy
vraagt of het kabinet homogeen is inzake
tooneel-subsidiea en critiaeert het militaire
beleid.
BUROERUJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 16 Nov. Adriaaaa WUhel-
mina, d. v. A. C. Steenwink"! ea P. Melker!
18. Karei, z. v.K. Kerk en E. Ekcelboom.
GEHUWD: 10. Nov. J. ren den Berg en
M. C. J. Nieuwenhujrzen. J. ren Vliet
en G. den Riet. S. Ranpis en H. Print.
W. Nobel ea J. P. An.ter».M. Verwaal
en E. Koolmees. J. van Deutokom en E.
GÖbel. H. van Tongerloo en M. C. Jans
sen. J. Doctors van Leeuwen en D. «fe
Jong. G. N. Potharst en J. L Houdyk.
OVERLEDEN: Geen.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Hoogste aland 788 ta B iurrita.
I nags te stand 784.1 ta I^wkk.
Verw achting tot den vei eenden dag:
Matige tot krachtige zuldweeteHjke tot
weetoiyke wind, meest ffwaaitesre,'
of hagelbuien, iets konder.
