EE I-, ‘letters ENT IMS Aftk- Jaargang BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. veen. MARKT 31, GOUDA. F*witf«è*«»a rons 3-7 uur. 91 1000 Kt n kannemer, DOM, :nd Dochters van Hecuba. ODERNE" oond. 2« z UEL. 'IJDSTRAAT 7 fc) - No-14na Donderdas 27 ’Sovembcr XTie-NX'W"®- exx ^d.Tr®rt»XLtx®“bl®ucLTroo3f O-o-clcL». «ml OixxatxelEexu VERSCHIJNT DAGELIJKS De Duitsche documenten. s smaak en 1-4 rtfala /l.M, elke ««d Mr IU» Admiaiaaatiel elcf. Jltwra, 82 ÖUfMUi «avoaotia i i elel. laters. 34a. omen groote zal «enden. óen 540Ö 1U l. MnhM kroop hij. Mnar da niet en .eeboten de tranen in de -Hi- Adverteatiën kunaen warden ingssondra daar tuaachenkamit vm aaliada »T'rfc*iir dslarra, Adverta*tiab»ra*»x anxa Agratra. “uwe Schouwburg Hing. in het ham UI INGEZONDEN MEDEDEEUNGKN: Op de voorpagina 60 hoogtr. geregeld *J<*« hangen ran var- vWa*Utykh«das ••rada te N GOUDA ai- bol. 6M RIEKEN. 6 - GOUD* inementen op omen door Zaddinx veen. en geen van verantwoordelijkheid, en toch vrouw beviel tébouw Arfi Lagi- >r Verbruiker». De New York Times zegt, dat Zaterdag i senator Hitchcock een bijeenkomst op het Witte Huis met den president zal hebben n dat de politiek der minderheid te volgen by de behandeling van het vredesverdrag in de volgende senaatszitting zal worden i vastgesteld. Senator Hitchcock heeft g.steravond den i vertegenwoordiger der pers verklaard, dat het land naar de ratificatie verlangt en dat bet aanbrengen van enkele reserves in het i verdrag onvermijdelijk wus. De New-York Times aagt, dat m*n ver wacht, dat de Senaat Maandag in een meer toegeeflijke stemming zal zijn. „Heb je dat al meer gedaan?" Haar tot in heit diepst van zijn je vader zeggen, die als hij thuiskomt dMT CLARA VrtJRlG. 4*ra1nibaards vertaitog va* JttVR. j p. WEBflELlNK-v. RöamJM. (Nadruk varWdra.) Gewone advertentüm en ingezonden mededeelingea by contrast tet zeer grasd*- irardea prjjs. Groote letters en randen worde» berekend naar plaatenuaata. is men ar toch niet gerust op, dat Engeland geen afzonderlijke vredesonderhandelingen met de bolsjewiki zal gaan aanknoopen. De i gelegenheid daartoe is gunstig. Te Kopen hagen zal Litwinof, de gedelegeerde vaa ide Sovjet-republiek, onderhandelen met O’Grady, den Engelschen gevolmachtigde 'over de uitwisseling van gevangenen, la sommige kringen fluistert men, dat O'Gra dy dan twen» vredesvoorwaarde* ia ont vangst tal name*. Evenwel, er blijft nog genoeg over dat de positie der regeering uiterst moeilijk maakt, Tydens Hindenburg’s verblijf in Berlijn bleek, dat hot tegenwoordig bewind niet de onverdeelde sympathie der bevol king bezit en dat oyer groote groepen een reactionnaire geest vaardig ‘is. De terug komst der Duitsche troepen uit het Baltisch gebied, die ongetwijfeld aanhangers van het vroegere regime zijn, vormt daarom voor de regeering een mouw gevaar, met hoeveel voldoening ze overigens ook mag neeraien op de geslaagde poging om de wenschen der entente in deze tegemoet te komen. De aanwezigheid der montrchistisdi-ge- zinde militairen te Berlijn kan nooit in 't voordeel zijn van Noske c.s. Waarschijnlijk op grond hiervan heeft hij bepaald, dat de troepen die uit het Oost- zee-gebied repatrieeren, zoo mogelyk over het geheels rijk zullen worden verdeeld en dan ontslagen. Over de noodzakelykheid van de uitle vering der Duitsche officieren en beambten, die schuldig z(jn aan oorlogswreedheden, is men het in Fransche kringen vrijwel eens. Bij de vaststelling der lijsten zal men zich Wanneer liet vraagstuk van een eventu loeien vrede niet wordt aangeroeid, zal dit i zeker niet te wyten zyn aan de bolsjowifai -die strydensmoe zjjn. Ze zien hun garag I steeds meer bedreigd. Een draadloos telegram uit Moskou geeft i by zonderheden over een Witte Garde-orga- jnisatie, welke jn Petrograd ie ontdekt, e* die generaal Yoedenitaj zou hebben gehol pen by zyn laatsten opmarsch. Deze arg*- ,nisatie wordt, naar men beweert, financieel igesteund door de geallieerden. Volgen» het bberieht uit Moskou was het plan om by ■Yoedenitsj’ nadering de Rood* troepen ia loon rug aan te vallen. De organisatie ora- vatte twee afdeelingen, elk van 700 man. Onder de deelnemers zyn lellende officieels personen on officieren van de czaristische regeering, leden van de Cadettenparty ra ■het nationale centrum en ook personen, die in nauwe verbinding stonden met de ra ciaal-revolutionnai ren en mensjewürten. Door de hulp van kolonel uundeviat, de* lyroegeren chef van den staf van ken der degen», was Yoedenitsj voorzien van era jplan van aanval tegen Petrograd. Terral!» ;derty<l ontwierp de organisatie onder lei ding van Lundevist en admiraal Bakhti- reffe een plan, om een opstand in Petro- (grad te verwekken, op het oogenblik, dat .Yoedenitsj’ troepen de grenzen van de stad naderden. De politieke afdeeling van de organisatie had de details uitgewerkt voor een nieuwe regeering, waarin de staats kanselier Bykoff, senator Veber en andere* zitting zouden nemen. Al de hoofden vaa «leze organisatie ,met inbegrip van de ge noemden, zyn gearresteerd. Hoewel aan de Duitsche gedelegeerden naar de internationale arbeidsconferentie te Washington was ontraden zich nog naar Amerika te begeven daar de conferentie aan 't eind van deze maand zou zyn ge- t ndigd, is nu toch het sluiten der beraad slagingen niet te voorzien. Enkele belang- rijke besluiten heeft ze de laatste dagen genomen. Het voorstel betreffende invoering van iden acht-urigen werkdag is aangenomen en laan de commissie van redactie aangeboden. Dinsdag is een belangrijke beslissing ge nomen ten aanzien van de toelating tot het lidmaatschap van het besturend lichaam van het internationale arbe.dsbureau.’Ne derland krygt één vertegenwoordiger, na mely k Oudegeest, in de afdoe'ing der arbei ders. Frankrijk, Engeland en Duitschland zijn in alle drie afdeelingen vertegenwoor digd. De Vereenigde Staten hebben voor- ioopig nog geen vertegenwoordiger. In de landen der gea'lieerden ziet men met eenig wantrouwen naar de houding van Engeland tegenover de bolajewiki. Men ia dv uitlatingen van Lloyd Ge.irge niet ver- De Duitsche regeering beleeft een moei lijken tijd, naar alle zijden moet ze waak zaam zyn en tal van kwesties vragen het uiterste van haar diplomatiek beleid. Een geluk heeft ze. De kans voor een inwen- oige scheuring van het regeeringbblok is voorloopig van de baan. De kwestie was deze: In de wet op de bedu-yfsraden wensch- ten de sociaal-democraten zulke radicale be malingen opgenomen te zien, dat de demo craten weigelden er aan mee te doen. Tra peen evenwel de democraten uit het regee- 'ringsIMok /lan zou het geheel uiteen vallen, 'want het centrum schy'nt niet voornemens 'nogmaals alleen met de ?ociaa.l-demoeraten {een regeering te vormen. De tegenwoordige moeilijke toestand heeft de drie regeerings- party en echter doen besluiten tot het aan baan van een overeenkomst over het wets ontwerp op de bedrijfsraden. De democra- ’heeft het onder deze omstandigheden niet ■tot een conflict willen laten komen, zoodat ze by de andere partyen voorstellen heeft gedaan, die tot overeenstemming kunnen vrouwen - zij zagen er allen ellendig uit ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zeadagablad per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal 2.75, met Zondagsblad 3.40. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauMarkt 31, GOUDA, bij enze agenten, den boekhandel en de postkantoren. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (beboerende tot den bezorgkring) 1—6 revels 1.05, eiken regel meer 0.20. Van buiten Gouda ra dra bezorgkring: 1—6 regels ƒ1.30, elke regel meer /0J5. Advarteatiëa van publieke vermakelijkheden ia/, sent per regel. Advertentiën in het Zaterdagnumnser 20 toeslag op den prijs. leiden. Het kabinet heeft reéda eenstemmig beslaten dat de wet voor bet begin van de Kersbvacantie in alle drie lezingen zal aan genomen worden en dat de wet de goedkeu ring zat vinden van alle drie partyen, die de regeering vormen. Geen bevel kon hem wekken gevort de slaap niet. Deze nu duizendmaal boter dan al» meisjo von Voigt waa hem vaak tegengeko- toen hij nog met de boeken and* ^*ln arm de hoogste kia» ■urn l»ezocht Zij hadden M de - tij en GOIDSCHE COURANT. Bouw en Wo- idfwommi*4ie A-r- Men biyft te Parys vasthouden aan de I meaning, dat het vertrek der Duitsche dele- fgatie eenig verband houdt met het veiwer- ipen van het vredesverdrag loor den Ame- Irikaanschen Senaat en verzekert, dat men |ter Parys niet de ondertekening der Ver eenigde Staten zal afwachtsn, daar het be slist noodzakelyk is, dat het verdrag tn werking treedt opdat de daarin vairtgeetel- Ide termijnen beginnen te lx>pen. Tenzy dus de nieuwe Kamer van oen tegenoverge stelde meening biyk geeft, wat weinig waarschijniyk wordt geacht, zullen de ge allieerden het op de uitwisseling van de ratificatie» aansturen rawder op Amerika te wachten. In het Britsche Hoogerhnis heeft Lorn Curzon gesproken over Je toekomst va* Egypte. Hy liet uitkomen, Jat het Britseha protectoraat over Egypte in het vyedee tractaat in allen vorm h erkend en da» daarom de verwachtingen van de nations lifctische party in Egypte betreffende voi l'digc onafhankeiykheid tot volslagen te Icurstelling gedoemd waren. Milner’s ren ding had o.m. ten doel om de geleidelijk» ontwikkeling van de instellingen van relf bestuur te bevorderen. Curzon zette verder uiteen waarom En- geland de eischen naar onafhankeiykheid niet kon aanmoedigen. Als Egypte alleen Kautsky gereed met het onderzoek. De z.g. „Kroonraad” van 5 Juli. Scheurihg voorkomen. Monarchistische st rooming. Groeiend ver vet. Vrede zonder Amerika. De achturige arbeidsdag aanvaard. Kngdand onderhandelt met de sovjet.'Complot tegen de bolsjewiki. Curzon over Egypte’s toekomst. ONS OVERZICHT. De publicatie van de Ooscenryksche ar- dkiefütukken, enkele ma-inden geleden, wierp de grootste schuld aan het uitbreken van den oorlog op de staatslieden, die des- tijdfi aan 't hoofd stonden van de regeering ta Weenen. Uit den aard der zaak was deze voorlichting zeer eenzijdig maar op een punt was ze toch wel zeer merkwaardig. Sinds Augustus 1914 werd vry algemeen aangenomen, dat de beruchte Kroonraad te Potsdam op 5 Juli gehouden den stoot tot aot uitbreken van den kryg had gegeven en nu deed de Oostenrijksche publicatie twy- fel ntataan, of de zg. kroonraad te Pots dam in werkelykheid wel had plaats gehad. Met spanning zag men het openbaar ma ken van de Duitsche documenten tegemoet, welke publicatie door Kautsky en helpers werd voorbereid. Sindsdien hebben we zoo veel onthullingen gehoond en was de ge schiedenis van den oorlog zóó vol belang rijke gebeurtenissen, dat de Weensche ont hullingen naar den achtergrond werden ge drongen. Dr. Kautsky is nu met zyn arbeid gereed gekomen en binnenkort zal ny evenals de Oostenryksehe dr. Goos een bövk doen Ver schijnen, waarin het resultaat van zyn na deringen is vastgelegd. Uit hetgeen reeds thana gepubliceerd is, blykt dat 5 Juli te Potsdam niet een „Kroonraad" in den j’uis- ten zin des woords heeft plaats gehad. Wel heeft de Duitsche Keizer op dien en den volgenden dag beraadslaag'! met de minis ters en de militaire chefs, doch deze con ferentie droeg volgens Kautsky meer het karakter van een „oorlogsraad” en was „op Mijn allermist een complot tegen Servië en Rusland, zooal niet tegen de geheele we- ttld”. Kautak/s ontleding van de archieven van de Wilhelmstrasse stelt den samenhan genden loop der gebeurtenissen vast van den moord van Serajevo op 28 Juni tot de oorlogsverklaring van Oostenryk-Hongarye aan Seiwië op 28 Juli en vaa den „oorlogs raad” van Posdam op 5 Juli tot den stafor- der van von Moltke op 5 Augustus, waarin de „rlicksichtslose” methoden van oorlog voering gelast worden, in het byvonder te tra Engeland. --- Tot het meeat treffende uit Kautsky’s tische fractie in de Nationale Vergadering •ntiiulljngen behooren de eigenhandige aan- 'heeft het onder deze omstandigheden niet teëkeningen van den Du tschen keizer naart een tekst der rapporten en telegram men, die hem voorgelegd werden. Deze op- “ala Uli von Volgt - hij wilde zijn blik afwenden, maar kou he niet, hij moest tegen zijn wil naar haar kijken. En hjj moest n -ar haan luisteren. Zij klaagden In koor. „Eenzaam ztwuij, wij zijn zoo eenzaam, en wij zijn nog jong. Onze armen zijn warm, onze harten gloeiend, wij gaan in het zwart» droegen todh liever rozfcnrool. Vloek over 'den oorlog I Hij heeft on» tot wednvrra gemaakt Wreekt on.’ helpt ons, kriivera riOOFDOTUK VIII. Men zag nu in de straten Veel verlof- gangers, op het oorlogsveld was het op Itet oogenblik wat matiger. Zij hadden er ^ook bohoehe aan om weer eeiw thuis te zijn, vooral zij die in het westen de Duit sche binlo verdedigd hadden tegen den ont zettenden stormaanval. „Zóu mijn mam ooit thuiskomen vroeg Minka Dombrowski aan Gertrud Hie*eihahn. Deze haalde de schouders op. Zo keek be- ‘zoigd Als de man achter kw&mt Had *Mihka haar niet dikwijls verteld, hoe na- tyvorfgi hij was, en had hij er ook alle reden toe Sedert dien Zondag, waarop <le vrouw w». weggesneld in haar wnilei japon, en, p is den volgenden morgen was teruggekomen. 1 Hed had geworpen en uitgeslapen had tot -In den middag, ^prak zij telkens en telkens weer van haar InrrWer. die in Berlijn eèn jnooie ziak had. Zij hibbekk er altijd door over. Meeat <Me man dan niet gauw weer strikt tot een minimum beperken, dodh de geten en hoewel deze later verklaard uitvoering van 'het verdrag zal worden g-eëiecht. Wolff spreekt tegen, dat reeds Duitsche schuldigen” te Ry»sel zouden zyn aange- 1 komen. - Teekenend is het misschien een voor Duitschland gunstige verschijnsel, dat in sommige Fransche kringen stemmen op gaan vóór de vrijlating der Duitsche krijgs gevangenen. De „Humanité” heeft tegen het vasthouden der Duitschers scherp ge protesteerd. Verder is er de kwestie van het inwilii- gen der eischen van de entente, die de re geering te Berlyn in veriegenheid brengt. Het verzet onder de bevolking tegen de uitlevering der 40.000 ton scheepsmateriaal groeit «n do wotenaahap, -tfW*d8 krijgsge vangenen nog niet zullen worden vrygela- ten, maakt de ontstemming nog grooter. Ten aanzien van dit laatste brengt het be- r’cht, dat de Paus by de Fransche regee ring pogingen aanwendt om de krijgsge vangenen vóór Kerstmis naar huis te zen den slechts een geringe ontspanning. Even weinig kans op succes als 7yn poging om een herziening van het vredesverdrag te krfcgen heeft, zal deze actie van Z. H. hebben. In de aangelegenheid der krygsgevan- genen in Frankryk is te Berlyn een nota in voorbereiding, welke de Duitsche regee ring in de eerstkomende dagen naar Parys mericingen van den keizer loopen van bet „nu of nooit”, waarmee hy op 30 Juni de noodzakeiykheid betoogde van liardhandig afrekenen met Servië tot da merkwaardige uitbarsting van yerwenschingen, waarmee hy op 30 Juli aan den rykskanBedier zyn vrees uitdrukte, dat de Britsche interventie zoowel zijn plannen als hem zelf zou ver nietigen. Deze eigenhandige notities toonen aan, hoe nauwkeurig de keizer dag by dag de gebeurtenissen volgde en zij geven treffend aan welken loop hij etr aan trachtte te ge ven Kautsky’s boek is in geenerlei zin een of ficieel verslag. Het geeft Kautsky’s onaf- Jhgnkeiyke meening weer óver by na 900 do cumenten, die door hem onderzocht zyn aan !het ministerie van buitenlandsche zaken te Berlijn. Zooals men weet zal de Duitsche cfm- missie van onderzoek naar Je schuldvraag, [die naar verluidt na de pauze die Ze nu houdt, zal beginnen met de enquete inzake .de verantwoordelykheid voor het uitbreken 'van den oorlog .daarbij eveneens gebruik ’maken van de archiefstukken. Het zal leer zaam zyn na te gaan in hoeverre Kautsky’s conclu>iën vooruitloopen op die van de com- missie van onderzoek. naar het front.Gertrud hoopte hot, maar vrouw Dombrowski vertelde lichend, dal ,'iaar Bariijner er wel wai op wist. Indien hy al opkomen moest, dan kwam hij tooh spoedig terug, hij kroeg altijd weer zijn rheumatick 1 Gertrud beet zich vaak op de lippen, zij moest zwijgen. Zij zou hier graag weg gegaan zijn, inaar zij had ge«i geld ge noeg, alles was al zoo duur en het w«rd eiken ding duurder Deze wming hior op het afgelegen erf was !n dik geval goed- 'koop, envrouw Dmnhrawski was temidnste IgKiedhairtig, die zou haar niet manen, als zij de Innir eens niet betaalde. Mfcar z’0 'oelde zich Her niet op haar gepiak. De vroeger zoo vlijtige vrouw Dom browski verwaarloosde nu hiar wa*ch- en werkhuizen. Eet» paar maal hid mevrouw v»n Volgt reeds om haar gezonde i en me vrouw Poad had een. riart geschreven, (dat zij haar tover zoels gewacht ha l „Ge mocht dan tenminste wel afzeggen, 7/*i [Gertrud. Och wait!" Minka lachte Laten zij hun hemden zelf wadschen en hun ramen schoonmakenmen is toch ni-t alleen een werkdier. Mijn man is aan hrt front, die durt genoeg; en dan z.nt ik mijzelf ook nog kapot maken! Me a’sloven voorzoon ptar stuivers. Toen zij het onteMde ge zicht van Gertrod zag, bond zij evenwel in „Nu. je inoet het niet zoo opiwmon, juffertje. Ik ga aj.’’ Meestal bleef vrouw Itombrowskj timis, scharrelde wat rond in haar k’eln huia- Iwmksi en rood vaak naar Berlijn. Aan de uog altijd openntaande deur van de klas van het gvnma- -LLa dan altijd haas- mutsen van het hoofd getrokken, lïiti™ „de mooie Maar de dlweperij van de anderen a’ededd; zil had «>o tetoon. «raaakhaarH «ver zloh. .\u had haar schoon- il n* aant1,oenlijM. Mevrouw Roesi - wedt,, e annOi >We VrouwI Jlaar Fn Te3P: dmtamfc* in -mi - Zl UK,ee< zett v««*jven, als wmtermieeuw in haar eenzuamhaid. h«j eindelijk sliep, zag Mj tatira ^ni de jonge weduwe, en lionderdeneu aan honlerdeu weduwen achterhaar gtdieci verfomfaaid, en zich op haar Mimi, ,iJ- HiJ wll‘to M Aoa ha nm te ‘owdL- ,<Ur zwarte kieerra roken naar ah rn. zwarte ^ulern wapperden rouwvfa^ Joo<, 'li>‘ge rahuur hing nog steeds degt«cbtMir- i»!e mansjas, <m de punp was nog ’tijd versierd met den hoed zonder Merkwaardig was bel, dat de kinderen niet bandeloozer werden. Het was mevrouw von lYblgc geWceMV die een vereenfging had 1 opgorioht van dames in do gemeente- ..On ze mannen zijn te vette, onze zoons ook, •wij hebben tijd genoeg. Hücr zijn zooveel vrouwen en vófwassen dochter», die Ón mogelijk allemaal gewonden kunnen vee zorgen; het is mi.wtens even Mangrijk er voor te zorgen, dat do kiiwteron het gemis aan mannelijke tiiehi niet al lo zeer votlen. Wat wacht don jongens anders Het verboteringhgeMicht. En de meisjes? Het was op ulleisi. lioe goed Uet dou kleinen Dombrowski e deed, dat een streng oog over hen waakte. Voor de aanzienlij ke dame, die zoo streng keek, en die ook onlangfe in de- school bij de ouderwijze re» was gekomen, hadden de kinderen roapect. Erich had zij reeds eeiu gevoe lig aan het oor getrokken, toen zij luim bf trapte, dat bij uit evil mand fruit, dien de groentenhamletaar voor zijn <hjur aan den weg luul «taan, een appel wide ne men oogen boorden ziel ,.Wat zou tien oorlog to. boort!” Den jongen oogen. Ja, zlj'n valer, dien bad hij lief, en den appel nu, hij had honger- ..Daar beb je don appel, ik koop hem voor je. Maar doe zoo irts, niet weer- Era jongen, wiens vader in dra oorlog is, dj» n oet ook strijden, tegen zich wil. Wat dat boteefcende. tegen zfohzeV strlj den, Ingreep Erfch Itombrowsk! niet. Maar dat ,|c streng» dame toch ook goed was, dat begreep hij. Toen zijn zuster Minna hem voorsloeg Nj den rigarenwinkel va» Dietrtoh lw raam to bosteijkea m«i mod- der, die zij van de straat bid opgeraapt, ttioeg hij haar hst vuil wit dw hanA. „Wat ■zou vader zW», dié in den oorlog Ie» En vol overtuiging voejde hij er hij Die zpu er om hul'en!-’ „Och, vader huilt liedenmal niet,’’ «d Mfoha. Hij huilt wel! Eridi trok zijn raster weg en <hiwde haar in den nw em haar tot voortioopen te dwingen Gertrud dicht: was er to< h maar iemand, die zich om mijn kleintje bekommerde. Het jougietie wetd nu al Imwegalijk. Het w-IWe rdet meer den gnnechen dag in dra wagen Hggeu en stapm. Elk vrij oogsn- hlilr nam ze hem er uit en f*j>*elde me< hom-, zij liet hem M i*han. Hij zetl» zijn voetje» ai h«d gort!, maar met loe pen TM hei nog n1'4s ge laan hij vlei tdkeiw om. Meestal kroop hij. Maar da grond was koud en mot goen kleed of •ttwHiiMt bedekt; tusraben de slsohhevoeg do planken schoten pMdM-x#en op; het was vochtig In het hutofe dM «ouder •cnfgB berahutting prijsgegeven was aau aile windrlagen en regenbuien. lu’st to gen den buitenmuur vm haar vertrok aloer aftijd de regen, en ah het hulton vroor gilnstarde de dunne wand Mnnen, dledau '«Mu wra md Ijskrirtaitou. (Wortl VOTUM*)

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1919 | | pagina 1