Bocllmis te Vlist
De Fa. J. A. C. de Goeij
NIEUW! PraÉijelïIlE SHAG NIEUW!
DeBranilstoffen-Gomiiiissie „OistrictGouda"
Stom- mi Mie taherij JE ËROOTE 2111"
J. KEU, Gediplomeerd Kapper,
GOUDSCHE COURANT
lÉnttiJolorrpÉi
KOOPHANDEL TABAK
ROYAL VINOLIA
InsHuÉleiM
f 2200.-
JE ADRES
BALT A". DE JONG
Sigaren, Sigaretten en Tabak.
Adverteert In dit Blad.
Mej. v. WIJNGAARDEN,
Rijwielen en Motorrijwielen, Bnnilnn en Bihrhilee, Sporter titelen
Dijkgraaf eiTHbogheemradcii
ran Rijnland,
Notaris MONTIJN te Gouda,
Wei- en Hooiland,
KOEIEN,
Bouw- on Melkgereedschappen.
Luxe Autoverhuur
Stalling en Onderhoud
IZAK VAN DANTZIG, Makelaar
Winkelhuis met apart Bovenhuis.
Mej. VAN WIJNGAARDEN,
Firma D. G. VAN VREUMINGEN, Gouda.
voor pijp en cigaretten 20 cent per '|2 ons.
^Vanishing Cream"
Vinaigre Lavendelwater - Eau
de Quinine „Vegetal" - Shaving-
stècks - prima Scheermessen
Aanzetriemen - Scheerkwasten
(das haar)
Luxe doozen Toiletzeep o.a.
WHITE ROSE - VINOLIA
Tabak- en Sigarenmagazijn „DE HERDER"
i
p.[v40Nö£RPENï^NEJj
Tërrazzowerk
Gouda
TERRAZZO-3
VLOER,
of 4 H.L. cokes,
4 H.L. Anttiraclet.
3 H.L. Eierkolen.
iOO K.G. Sloffen
2 H.L. Gascokes
1 eenheid (2 H.L.) Gascokes (geklopt) f 4.40.
of 1 (grof) f 4.20.
J C FICKWEILER,
behandelen van alle soorten Gordijnen.
UITST00MEN van WOLLEN en GESTIKTE DEKENS.
OPMAKEN als nieuw van B00KDEN en MANCHETTEN
Parfumeriën en Toiletartikelen.
Bericht de Dames dat van heden af het
Champoneeren inclusief Kappen
zijn zal f 1.50.
Rijwielmagazijn J. HULLEMAN
Tweede Blade
De Kon mg der Papegaaien.
Knïpén Se"eHe ™ra' rus"
X" zUn' 'Uen d6 koalw be-
«Sl aXV^nTwr W,riW° 6°
brengen b(j deie ter openbare kennia
1». dut de lijsten der stemgerech
tigde Ingelanden van het Hoogheem-
raaduchao voor het dienstjaar 1920
opgemaakt op Donderdag B Februari
1920 gedurende veertien dagen van
10 Februari 1920 af voor ieder ter
lesing suilen liggen als volgt:
de lijsten van al de zestien distric
ten ter Secretarie van Rgnland (op
eiken werkdag van des morgens 10
tot des namiddags 4 uren), alwaar zij
tevens, tegen betaling van één gulden
voor elke lijst verkrijgbaar sijn:
die van het derde district aan de
Cruqulus;
di« van het Tierde district aan de
Lynden;
die van het zevende district aan de
Leeghwater;
die van elk der overige districten
ter Gemeente-Secretarie van de hoofd
plaats van dat district en van de daar
toe behoorende onderkiesdistricten;
2°. dat aij, die veimeenen dat de
lyaten niet nauwkeurig zijn opgemaakt,
gedurende veertien dagen na het aan
plakken dezer kennisgeving het recht
nebben hunne bezwaren met overleg
ging van de vereischte bewijzen, aan
de beoordeeling van de Vereenigde
Vergadering te onderwerpen, welke
op den eersten Donderdag in Maart
a.s. omtrent de ingekomen bezwaren
cal beslissen
3°. dat door of vanwege het Hoog
heemraadschap deze kennisgeving op
9 Februari 1920 aal worden aangeplakt
Dijkgraaf en Hoogheemraden van
Rijnland,
PIJNACKER, Dijkgraaf.
C. W. VAN DER POT Bzn.,
®96 60 Secretaris.
is voornemens om op DONDERDAG
den 26 FEBRUARI 1920 v.m. ten
11 uur i/h. llötel ,,dk Zalm" aldaar,
in eene zitting, publiek te
veilon en te verkoopen
gemerkt F 29, in Bloemendaal (nabij
Gouda) aan den Kleiweg, Gemeente
Waddinxveen, met een perceel best
alles bij elkander gelegen, ter grootte
van
5 HsAi 83 Aa 30 c«A*
Aanvaarding op den betaaldag, 15
April a s., of zooveel eerder als kan
worden overeengekomen. 781 36
Alle werkdagen te zien.
Nader onderricht ten kantore van
Notaris MONTIJN voornoemd.
(om contant geld)
op WOENSDAG 3 MAART 1920, te
9V4 uur, aan de Bonwmanswoning van
den Heer M. Schep te Vlist No. 61,
ten overstaan van
Notaris J. KOEMAN,
van
SO kalfdragsndt of gskalfd hsbbsnds
Pinken,
1 Slier,
eenlge Kalveren,
1 Aftands Merrie paard.
Rijtuigen, schouwen, purt|| hooi,
groole partij brandhout, enz
Eenige
Meubelen an Huisraad,
waaronder kabinet, tafels, stoelen,
bedden en beddengoed, enz.
Vóór de verkooping te zien.
Ai'D de woning is geen gelegenheid
voor uitspanning. 870 42
KLEIWEG 101. TELEF. No. 16
beveelt zich beleefd aan voor
899
20
WIJDSTRAAT, w Teleph. 473, 22 GOUDA.
TE KOOP een
DAMES 9 9u 90
Beleefd verzoek ik U nota te nemen van
mijn Dames-Salon die ALLEEN VOOR KAPPEN
EN HOOFDWASSCHEN is, daar alle andere
reinigingen door mij geweigerd worden.
Aanbevelend,
COIFFEUSE KLEIWEG.
na het scheren te gebruiken, per doos f 1.30.
per doos I 2.25.
K A P P ER
OOSTHAVEN 31 GOUDA
w IJ 0 S T R A A T Firma 1. J, li, WIJTENBOIG ho.X Gro.n.ndaal
Het
rlmi
30
laveren wij U een J
die aan alle eischen voldoet, g]
DE SCJCCESVLOER in
elke winkel, werkplaats, ga-
rago, magazijn, salon, keuken,
enz. enz. 821 Bj
Onberispelijk werk. B|
60 Billijke pryzen. Bj
maakt bekend, dat degenen, die nog geen 0 eenheden brandstoffen op het winter
bestellen. ont™K®n' de daaraan nog ontbrekende eenheden kunnen
Deze 9 eenheden zijn of worden verstrekt ais volgt:
V V O-r.1 anthraclet en eierkolen alléén, zoolang de voorraad sirete
Fi'™. vmfpnï mr USTOFI' KB 11A NDEL, Firma JOH. DESSING Ca.
«ft hebben geen anthracict en eierkolen meer.
sloffen zijn bij géén der handelaren meer aanwezig.
V"i anthLraJciet ,en Verkolen kan steeds cokes worden besteld. Degene»,
die thans 3 of 4 eenheden hebben besteld in gascokes, komen, indien zit zulks wen'
Srié Ci Cn w eenheid, wanneej deze beschikbaar worden gesteld. in dê
fej? i i *anmfrk,n« voor het verkrijgen van anthradet of eierkolen.
rÏToHi £LjPt\°°kT. W«rdt ver,au«d' moet di* OP de kaart vermeld worden.
De prijzen der brandstoffen zijn:
1 eenheid (1 H.L.) Anthraciet3.65.
1 eenheid (1 H.L.) Eierkolen3.10
1 eenheid (2 H.L.) Cokes (geklopt) 4.40.'
1 eenheid (2 H.L.) Cokes (grof) 4.20.
best«SenderB kftart€n van *rootc Kezinnen, kamerbewoners en leskamers kunne.
II
SI
iX.xwL'.mra b"*" «H» van kaarten kunnen dene ten on,en
Brandstoffen-Commissie „District GOUDA" 10°
STADHOUDER, Directeur.
Oranje Marmelade.
Parmezaansche Kaas.
Mayonnaise Saus.
Piccalilly.
Kerrypoeder
van Crone A Blaokwell.
Cerebos' Tafelzout.
Tel. no. 649.
908
v.h. L. VAN DER BEEK.
18
Gevraagd
als eerste hypotheek op huizen
met afl van f 500 's jaars.
Brieven onder no. 919, bnrean
Goudsche Couranf, Mark 31. 12
M Premier. »n m
Plfpen.
T abakzakken.
Sigaren- en
Sigarettenkokers.
Rookersbenoodigdheden.
GROOTE SORTEERING. BILLIJKE PRIJZEN.
Aanbevaland, Sigarenhandel „BORNEO", Kleiweg 87.
BLEEKERSSINGEL 69-70 Tel. Interc 540
GOUDA.
SPECIALE INRICHTING voor het
volgen» Amerikaanach systeem. «8 <0
om prima late klas geschoren en geknipt te worden is bij
DUBBELE BUURT 8, GOUDA.
Abonnementen par kaart an par maand. Ontamnttlng door lysol.
Bediening ook een huie. 577 40
Colffeuse,
Aanbevelend.
LANQE TIENDEWEG 5. GOUDA.
Voor het Emailleeren en vernikkelen van Uw Rijwiel ia het
nu tijd om in het voorjaar gereed te zijn.
EERSTE KLAS WERK. 916 30 BILLIJKE PRUZEN.
Voorradig aan ruima Iteuza
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1920.
Een beschouwing van Mr. Treub
over de economische vooruitzichten.
Ia het heden verschenen Februari-num
mer van „Vragen des Tyds" wydt oud-Mi
nister Treub onder het opschrilt „Le Dé-
bacle?" een beschouwing aan de economi-
ache vooruitzichten van Europa. Hy wyst
er op, dat de vredesvoorwaarden, afgezien
van de economische, op ziqh zelf volstrekt
niet te hard zijn, wanneer men weet, hoe
de Duitsche legers in het door hen bezette
gebied hebben huisgehouden, hoe fabrieken
stelselmatig zyn opgeblazen, ook in plaat
gen, die overigens vrywel ongeschonden
bleven, en hoe een gedeelte van Frankryk
met voorbedachte rade en op de meest ge
raffineerde wijze is vernield. Staatslieden
behooren echter hun gevoel onder de con-
tróle te hebben vap huft verstand. Hierin
nu is Clemenceau tekort geschoten. Haat
en wraak zijn alle eeuwen door slechts
raadsmannen geweest in de staatsman
kunst. Het gebrek aan bezadigdheid, dat do
vredesvoorwaarden kenmerkt, heelt den
reeds precairen toestand van Europa aan
zienlijk verergerd. Wat Duitschlands Oost
grens, alsmede Oostenrijk en Hongarije be
treft, zyn de vredesvoorwaarden bovendien
in tegenstelling met die voor het Westen
absoluut onverdedigbaar. Zy hadden niet
ongelukkiger kunnen uitvallen, indien men
zich tot taak had gesteld, een regeling te
maken, waarby de grootst mogelyke kans
zou worden verkregen, dat in Centraal- en
Oost-Europa binnen afzienbaren tyd van te
rugkeer van rust en orde geen sprake kon
Hoe zeer de vredesvoorwaarden den toe
stand ook hebben verergerd, toch ligt de
hoofdoorzaak van den tegenwoordigen toe
stand dieper, n.l. in het feit, dat vier jaar
lang een groot deel van de voortbrengings
krachten verwaarloosd of vernietigd is, zoo-
Jat men voor een grijnzend tekort aan be
vredigingsmiddelen is komen te staan.
De staatslieden wijden meer aandacht aan
kwesties als de terechtstelling van den
Dui^schen keizer, dan aan de vraag of niet
slechts Duitsehland en Oostenryk-Honga-
rye, muar ook Frankryk en Engeland, in
de naaste toekomst in staat zullen zijn,
hunne bevolking een leven te waarborgen,
dat niet al te ver zal zyn beneden den
standaard van vóór den ooriog. Indien deze
internationale economische vraagstukken
met spoedig de volle aandacht der staats
lieden gaan trekken, dan zullen Engeland
en Frankryk, vóór zy er op verdacht zyn,
voor nog heetere vuren komen te staan als
tydens den oorlog.
Duitsehland heeft gebrek aan voeding
voor zyn bevolking, aan grond- en hulp
stoffen voor zyn industrie, en kan niet op
eenigszms beteekenende schaal aan produc
tie voor den export denken. Het kan ook
san nieuwe crediteuren geen preferente
vorderingen voor credieten afstaan, omdat
de aan de Geallieerden te betalen schade
vergoeding volgens het vredesverdrag pre
ferent is. Indien Duitsehland kans wil krij
gen weer aan het werk te kunnen gaan en
de opgelegde schadevergoeding te kunnen
betalen, zullen de Geallieerden groote uit
zonderingen moeten toelaten op deze pre
ferentie. Het is evenwel de vraag, of de
Fransche staatslieden de zaak reeds onbe
vangen genoeg kunnen bekyken, om hier
van te zijn doordrongen.
Nog moeilijker staat het met het talen
vraagstuk. Zonder kolen kan Duitsehland
niet produceeren voor de opgelegde schade
vergoeding. Maar Frankryk zelf heeft aan
steenkool niet minder behoefte dan Duitsch-i
Land, wegens de verwoesting der Noofd-
r ransche raynen, alsmede voor de exploita-
F Een Dajaksche vertelling.)
„P?i0S.f k?' «""rad. ver van het gewoel
to»,.?;"?6*1,' stMul een reuzen hoorn.
eenè.t u """"K dor MhWen «dl
j met 11 «in ministers en een
z.l|IM!r "Xieivlanen. De koning
R met strenge hand en zoo kwam
Set, da. er rust en vrede heerschten in zén
met 7i, S'^a.,een erast'Ke vergadering
met zyn raadsleden en de afgezanten van
ta «l?„ !f- rV,k trok de vorat «dt terug
■n zon particuliere vertrekken.
Tot zon minister sprak Mi:
at k .'a'®'ik wi' wat ïaaI1 Zorg,
stoort ll n't™ ?at nieman<i ""ie ver-
er u e<ihter ee" voorgevoel, dat
1,K?beur'B1 ""'l daarom
h» k en kost en waarschuw me
het minste onraad.
Daaiop ging de koning heen. De mantrie
",'jn hevelen en het was stil in het pa-
Niet lang daarna streek een vreemde vo-
sa in den boom neer. Neg nimmer had de
mantr.e zoo'n beest gezien. Verbeeld je.
vogel met zwarte veeren, rootle oogen
kogelronden kop. Zou dat soms de
uoeraeMen kan nooit te voorzichtig zén,
baeht de mantrie bfl zichzelf: h« ging daar
omi naar den vreemdeling toe en verzocht
nem liever een anderen boom uit te kie
zen, want dat de koning om volstrekte rust
«ad verzocht.
Ik bon zoo verschrikkelijk mee; och
mat me maar even hier uitrusten. Ik béloof
Oj dat ik geen leven zal maken, sprak de
Maar de mantrie was onverbiddeiiik, en
toen de vermoeide reiziger niet gauw ge-
n«g aanstalten maakte om aan zijn ver-
voldoen, liet hii een zacht alarm
«Blaat hooren, waarop zonder eenjg ge-
™a» te maken de waohten van het *>»ig
en den vreemden indrmger
z?1"! vej^oegen. Deze zette zich
neer ra den datiap, die daar vlak bii stond.
Hl) het mets van tón woede bliiken,
«ch voog A) een vreeselUke wüze
wraak te nemen, iïfcder dat ziin vervolgers
"le'' .v™ merkten, liet h« uit zijn bek
tie der Lotharingaehe ertabeddingen. Zon-
te ïün uitgerust verdween hij weer even
der compromissen zal men niet uit de ver
schrikkelijke impasse komen, waarin de oor
log zoowel overwinnaars als overwonnenen
heeft gebracht. Is Frankrijk, uit vrees voor
versterking van zyn natuurlijken vijand,
niet bereid in die richting mede te werken,
dan ziet het er niet alleen voor Duitsehland,
maar voor heel Europa, en niet het minst
voor Frankrijk zelf, boos uit. Stqrt Duitseh
land ineety, dan sleept het in zyn val ook
Frankryk na korten tyd met zich mede, en
wat voor Frankryk geldt, is, tij liet ook
m mindere mate, van toepassing ook op En
geland en op de Europeesche staten, die in
den oorlog hun neutraliteit wisten te hand
haven, daar een der pijlers van de welvaart,
n.l. de exportindustrie en de scheepvaart,
dan zullen worden geschokt.
In dit verband bespreekt mr. Treub het
initiatief van mr. Vissering in zake een va
luta- en credietconferentie. De kans, dat
diens denkbeelden zullen dcordringen tot de
hoofden van hen, die ze in hun denken zul
len moeten opnemen, en in hun handen
zullen moeten verwezenlijken, wil Europa
nog zijn te behoeden voor een calamiteit,
waarvan men zich de gevolgen moeilijk
ernstig genoeg kan voorstellen, is door de
internationale samenwerking, welke in de
gemenschappelyke onderteekening van het
Memorandum ligt, belangrijk grooter ge
worden.
Niettemin heeft de heer Treub tegen het
Memorandum, en vooral tegen de toelich
ting van mr. Vissering, een bezwaar, n.l.
dat het gevaar, dat voor Europa dreigt, te
veel van den financieelen kant wordt beke-
ken. Wanneer mr. Viseering tekeer gaat te-
gen het roekeloos uitgeven van papiergeld,
zonder reëele tegenwaarde, heoft hij onge-
twyfeld gelyk. Maar hy bestrydt daarmede I
een symptoom van het kwaad, niet het
kwaad zelf. Duitsehland, Oostenrijk en Ita
lië staan niet aan den vooravond eener eco-
nomische débiele, omdat zü ongedekt pa
pier uitgaven, maar z(j moesten steeds meer
ongedekt papier uitgeven, omdat z(j die dé-
bacle hollend tegemoet gingen. Wel heeft
echter het toomeloos drukken van papieren
geld den toestand nog verergerd. Met
kunstmatige vupnindering van het teveel in
omloop gebrachte papier komt men echter
weinig verder. Déflatie kan eenige verlich
ting brengen, maar den wortel van het
kwaad laat zy onaangetast. Men denke
slechts aan den invloed eener plotselinge
groote vermindering van de hoeveelheid
ruilmiddelen op de loonen en salarissen, en
aan andere verstrekkende sociale gevolgen.
Het is zelfs niet vooruit te bepalen, of het
middel in zyn gevolgen niet nog erger zou i
blyken te staan, dan de kwaal die het moet
bestryden. Het kwaad zelf is, datsmen in
do oorlogvoerende landen meer dan vier
jaar lang zyn vertering ver buiten de gren
zen der productie heeft opgevoerd en dat
thans uitgeteerde en aan alles gebrek heb
bende landen zyn overgebleven. Deze ver
arming vreet steeds dieper in. Eiken dag
wordt de toestand troosteloozer, de toe
komst hopeloozer, ook in verband met de
desorganisatie van het spoorwegvervoer,
zoodat ook het gevaar toeneemt, dat de pro
paganda der bolsjewiki naar Midden-Euro
pa zal overslaan.
„Dat - gevaar", aldus besluit mr. Treub
zyn beschouwingen, „is waarlyk niet her
senschimmig. Het is zelfs de vraag, of het
nog wel af te wenden is. Maar zooveel is
zeker: blijven de machthebbers talmen met
het in het leven roepen van een geconcen
treerde, internationale actie tot het verlee-
nen van hulp op zakelijke, economische ba
sis, by den wederopbouw van het maat
schappelijk bestaan der landen, die geha
vend uit den kryg te voorschijn kwamen,
laten zy inzonderheid de verwording en
verwildering in Centraal Europa kalm be
gaan, voorbijziende, dat daarby ook hu*
eigen meest vitale belangen zijn gemoeiflf
dan staat te vreezen', dat ons werelddeel in
betrekkelijk korten tyd den ondergang zij
ner beschaving tegemoet gaat.
Misschien zullen die machthebbers eerst
wakker geschud worden, als de communis
tische revolutie in Duitaekland inderdaad
uitbreekt, of als de roode lagers der Russen
werkelyk voor Duitsehland'» Oostgrens kor
men te staan. En zelfs dan nog is het de
vraag, of zü groot genoeg zullen zijn en
Toen de koning wakker werd. deed de
metric verslag van het gebeurde.
Hy hoopte een tervredenheidsbetuiging
van zyn gebieder te zullen krijgen over de
w«",, waarop Mi gedurende «jn slaap de
rust had gehandhaafd.
Dat viel eectyer verkeerd uit. want de
kSxe:0nt5tok heVi,!en to0rn e"
jH.et ivf1'4 voll,oe"de den viiand ver
jaagd te hebben; ge had hem moeten be
letten m mpn paleis te komen. Wanneer
er een ongeluk gebeurt is dat te wüten eau
uw eigenzinnigheid en de gevolgen zjjn
voor uw rekening. En wee dan uw gebeente.
Tot groote geruststelling van den man
trie gebeurde er echter geruimen tijd niets,
fat wees op 'n naderend onheil. AlJeen trok
net zijn aandacht, dat het jonge boompje,
caar onder den dadap zoo bijzonder snel
opgroeide, en den dadap, die het eerst tegen
oe fel.e zonnestralen had beschermd, ge
heel verstikte. Maar iets verontrustends
zag de mantrre daarin niet, en daarom vond
hy het niet nootlig, de aandacht van zijn
gebieder op dien snellen groei te vestigen.
Het duurde echter niet lang. of een gr,ot
aantal vogels zette zich neer in den wa-
nngin, om zich goed te doen aan de heer-
yke vruchtjes. Dagelijks nam hun aantal
toe, en met de rust in het papegaaienrijk
was het uit. Ge kunt begrijpen, hoe Je
vorst zich ergerde, en hoe de mantrie vrees-
oe, da- de koning, op een dag zyn geduld
verliezende, hem met verbanning zou straf-
f?n- De «traf van verbanning dje er be-
stond. Dat zwerven in vreemde landen, te
midden van lieden, die hem viiandlc eozind
waren, was voor hem no* Wer, dan ik
«eet met hoeveel jaren nevawtenisstrof.
Zoover zou het echter niet komen. Hoor.
wat er gebeurde.
De aanwezigheid van al die vogels had
de aandacht getrokken van een paar vogel-
gelvangers. In den waringin en in de hoo
rnen in de naaste omgeving ervan, plaats
ten ze lijmstokken en zoo duurde het niet
lang of al de vogels waren gevangen. Ook
ue papegaaienkoning was op een lijmstok
terecht gekomen en deelde zoodoende het
droevige lot van zyn onderdanen. Geluk
kig voor den minister werd hij niet opge
sloten in dezelfde kooi als zijn vorst; stel
lig zou die hem het leven zoo zuur ge
maakt hebben dat het leven ondraaglijk
geworden zou *ün.
Do vang»t wai zoo groot geweost. dat do
breed genoeg zullen weten te handelen, om
met voorbijgang van alle andere, hoezeer
ook op zichzelf gewettigde overwegingen,
met de Duitsche regeering en de neutralen
die dan zeker niet achter zullen blijven,
hand in hand te gaan ter bestrijding van
het dreigende algemeen-EOropeesche ge
vaar.
Voor dat uiterste geval wil ik er het beste
van hopen. Maar zal het dan niet te laat
zijn? Wie zal het zeggent
Is het niet zonneklaar In het belang van
gansch Europa, ja van heel de beschaafde
wereld, dat door gemeenschappelijke hulp
dat wil hier zeggen credietverleening
van de zijde van alle landen, die nog cre-
dietwaardig zyn natafcrlyk onder de
noodige waarborgen, dat let crediet niet
voor andere doeleinden Wlrdt besteed dan
waarvoor het werd gegevef» ook aan de
bevolkingen van de meea^jgeteisterde lan
den de mogelijkheid van «n dragelijk be
staan en van een betere té^komst geopend
w°rdt en daarmede aan de zoo gevaarlijke
actie voor de communistiacfe revolutie, wel
ke de Europeesche beschaving dreigt te
vernietigen, haar scherpste' wapen, de ver
twijfeling eener hongerendfc bevolking, ont
trokken wordt? De vraag stellen, is haar
beantwoorden tevens. Hier ligt voor den
Volkenbond een ongezochte gelegenheid
reeds aanstonds zijne prmetjsche waarde te
toonen. Neemt hij de zoo dringend noodige
internationale credietorganiaatie onverwijld
ter hand en weet hij hadr met den ver-
eischteti spoed tot Stand te brengen, dan zal
hy zich daarmede reeds In «ijn prilste jeugd
een onvergankelijke eereiufl stichten."
Medisch
e reeds In «ijn pril
Hjke eerezull stich
isch Friatje.
De verandering der voedingsproducten
in onzen mead.
De allereerste verandering, die het voed
sel wanneer, wanneer wij opnemen, on
dergaat in onzen mond, is, dat het in
kleine deelen wordt verdeeld. Dit is een
feit van groot gewicht, dear de verschil
lende spysverteringS8appen hierdoor beter
op de massa kunnen inwerken. Het fyn
maken van het voedsel geschiedt nu dooi
de acte, die wy „het kauwen" plegen te
noemen. Hierbij wordt het voedsel telkend
door de tong a. h. w. verzameld en tus-
schen de tanden en kieaenrij van onder
en bovenkaak gebracht.
De onderkaak maakt nu 'hierbij drie be
wegingen n.l. van onder n|»ar boven, van
links naar rechts en van rechts naar links
en van voren naar achteü Het spreekt
van zelf, dat by het kauwen, wil dit op
voldoende wyze geschieden, ons gebit in
goeden staat moet verkeeren en iedere
oude van dagen, die slechte tanden en kie
zen heeft, kan u de bezwaren, die het in
niet fyn verdeelden toestand kunnen bren
gen van het voedsel met zich mede brengt,
vertellen. Niet alleen dezecategorie van
personen, doch ook degenen, die in onzen
tyd van haast en spoed het voedsel niet
voldoende kauwen, daar zy zich er geen
tyd voor gunnen, vertoonen maar al te
vaak bezwaren van den kant van 't maag
darmkanaal. We zien dus uit deze gevallen,
dat het kauwen van het voedsel buiten
gewoon groote beteekenis is. Tengevolge
van het kauwen en het verblijf van de
voedsel bal in onzen mond wordt nu het
z.g.n. speeksel afgescheiden, dat zich ver
mengt met deze spysmassa en de bal te
vens glad en glibberig maakt. Wy bezitten
nu verschillende speekselklieren. De groot
ste en voornaamste is de z.g. oorspeeksel
klier, die links en rechts voor ons oor Re-
legen is en zich verder naar beneden uit
strekt. Een enkele keer pleegt deze klier
in ontsteking te geraken en zwelling, zelfs
van de gehoele wang, te veroorzaken. Dit
komt vooral voor op jeugdigen leeftijd en
vogelvangers de vogels voor een stuiver
het stuk konden verkoopen en dan noj> ge-
Jurende meer dan een maand ruimschoots
hun brood hadden.
Toen echter de koning aan de beurt wus
om verkocht te worden, en zü ook hem voor
vijf centen van de hand wilden doen. sprak
hy tot hen:
Doe dat niet, ik ben veel meer waard,
ge kunt gerust duizend rijksdaalders v>or
me vragen .Ik ben de papegaaienkon.ng.
Ge kunt u de ontsteltenis van de vogel
vangers voorstellen, toen ze den papegaai
hoorder, spreken. Een geheel wilde vogel,
die spreken kon, dat moest een wonderdier
zyn en ze besloten hem voor niet minor dan
uuizend ryksdaalders te laten.
Het eerst gingen ze naar den koning en
boden hem den vogel te koop aan. Maa»-
toen de vorst vernam welike prijs en voor
net inderdaad fraaie dier werd gevraagd
liet hij de afzetters wegjagen. De koopiie-
uen schaamden zich tech wel een beetje,
dit ze een zoo buitensporigen pry's hadden
aurven vragen, doch ze besloten het toch
nog een maal te wagen. Ze trokken naar
een koopman, die als buitengewoon rijk be
kend stond. Deze schrikte ook eerst we,
een beetje voor de kolossAle som terug,
maar toen hij hoorde dat de koning den
vogel niet had willen koopen omdat hij den
prys te hoog had gevonden, stapte hii over
zyn bezwaren heen, en nam het dier. al wai
het alieen maar om te toonen. dat Mi rii-
ker wat dan de vorst en dat hy niet op een
duizend rijksdaalders behoefde te zien.
Toen de kooplieden weg waren, sprak de
papegaai tot den handelaar:
Ge hebt goed gedaan, met my te koo
pen. De pry's is wel hoog, maar ge zult
zien, dat ik dien dubbel en dwars waard
ben.
De papegaai kreeg een plaatsje op een
kruk in de achtergalerij in de koopmans
woning. dich bij een noeri.
Toen er echter een geruimen tyd voorby
was gegaan, zonder dat de koopman voor
uitgang in zyn zaken bemerkte, sprak hij
op een morgen tot den vogel:
Ik heb spyt, dat ik zooveel geld voor
je betaald heb. Ge «lt hier maar stil in je
kooi, doen geen mond open en ik merk
niet, dat mijn zaken beter gaan dan vroe
ger. Zou het niet eens tijd worden, aan je
belofte te gaan denken?
Inderdaad, beer, Ik heb mijn plicht I
i» u allen zonder twijfel bekend onder de
zeer populaire naam van „bof".
Voorts is de mensch nog een z.g.n. on-
dertongsklier rijk. De naam duidt reels
aan, waar deze zyn zetel heeft opgoslagen
Als 3e speekselklier kan ik noemen dege
ne, die naby onze kin gelegen is. Deze
laatstgenoemde hebben een uitvoerbuis, die
naar dezelfde plaats gaat en gelegen is in
het raidden van de mondholte, een weinig
achter de snijtanden, die zich in de ondei-
kaak bevinden.
De onderzoekingen, gedaan om de speek
selafscheiding te bestudeeren, zjjn talrijk.
Vooral de dierproeven hebben licht gebracht
in deze eertijds duistere zaak. Pawlow
heeft n.l. by honden de uitvoerbuis, die
normaal in de mondholte uitkomt, verlegt
naar buiten, waardoor hü in staat was het
speeksel op te vangen en quantitatief en
qualitatief te bestudeeren. Natuurlijk ving
men de proefnemingen eerst aan, nadat het
dier volkomen van de operatie genezen
was, opdat geen andere invloeden een rol
zouden kunnen spelen. Men heeft nu ge
constateerd, dat de hoeveelheid en de hoe
danigheid van het speeksel afhingen van lo
soort voedsel, dat men toediende. Droge
kost b.v. gaf een vrij overvloedige hoeveel
heid speeksel van waterachtige samenstel
ling; daarentegen gaven voedingsproduc
ten, die minder droog waren als b.v. stuk
ken vl^esch een speekselafscheiding van
geheel bnderen aard n.l. minder in quali-
teit en tevens minder waterachtig, doch wat
slymerig.Vloeistoffen veroorzaken een mi
nimale speekselafscheiding. Bracht men
daarentegen zeer onaangenaam smakende
stoffen in den bek van den hond, dan werd
een zeer overvloedige waterrijke speeksel
afscheiding te voorschijn geroepen. Als
voorbeeld hiervan kunnen wy noemen het
in den mond nemen van wat droog fijn
zand. Ook het z.g.n. watertanden zooals we
dat by den mensch aantreffen, bleek bij
den hond te bestaan. Liet men hem n.l. een
stuk vleesch zien, dan begon reeds de
speekselafscheiding en Pawlow noemde dit
de „psychische speekselsecretie".
Den volgenden keer zullen wy dan nog
het een en ander mededeelen over de stof
fen, die in het speeksel voorkomen en hoe
de spysbal na de voorbereiding in den
mond in onzen slokdarm terecht komt
BINNENLAND.
Uitvoerverbod van papier.
Uo do \r.iu£ van ueu irouboiudo
i (xMMioti Ïiioio te üooio.i, op ^roiii w uuTvifcii
'.cojw ftOfcteaufcS ouUouworniiqg
UO veooua Vttu lil.voor .ttn pvp.er, üozJr
a-UfeOu weueroii» is .to^i, uoclt do n4
motor van j_*uiioouw.NiJvuTuoul on lluu-
oel ild. j dezor uot vol».>iiJo geuutwoóra
L>o redenen op gironl w.varsan op
li iNovoinüor ijlt! muien wording go^tenae
.erbod vun uuvxier van papier op o Ja
nuari j i. wouerom w in^edca, zyn tou
eoreie oen rooKS alaonL-n vuu verbruiKer*
dm de door non bonomiiqjlTo papiersoorten
ïue1. to wrijgjii waren en eeraa over J ea
■i maauuen door ue indiuo4rie zouden Run.
ueu worden, geieiverd; ten tweede de aller
wegen st.jgenue papierprijzon ten gevo g*
van hot over do goneeiu wereld be-taauu
g^bro.i aan papier en de daaruit voort-
v loeiende aanaoopai van elder>: in ons
.and; ten dorde de bijna geneelo stilsumi
vsn don invoer van papier uit> het buiten-
land
uooir ad doze omstandigjviden iihu» de
geneele bolwelj) aan pipier uier te lande
jp onzj eJfen ipdus.ru. aungesvezen mot
ui tv on lering van en vele soorten, die in eng
land niet worde k vervaaritigid.
i>a*w de handel een dadng van papier-
pvijzon veTwaoiizte en van don valuta-ioc-
idairi in liet bui onland p routeer en al
diar girooto orders hal gepiaate., die wil
ier uieerondeelu niet zijn uit ie voord, was
zij verplut, mi do voorraden opraaKton,
schandelijk verzaakt, gy z(jt altyd goed
voor my geweest en ik, ondankbare, heb
steeds maar aan mij zelf gedacht er. aan
myn onderdanen. Ach, wat zou er van hen
geworden zyn? Gy hebt gelyk gehad, my
aan myn belofte te herinneren, en zojwunr
als ik vorstenbloed in myn aderen heb. van
nu af aan zullen mün gedachten alleen aan
u gewyd zyn. Maak mij los van myn ket
ting, opdat ik geheel vry zal zijn in myn
bewegingen. Vertrouw op mij, dat is op het
oogenblik het eenige, wat ik u kan zeggen.
De koopman maakte den vogel los en
met snellen wiekslag verdween deze m het
donkere bosch. Eerst eenige dagen later
keerde hy op zyn stok terug. Door een I
schellen kreet maakte hy den koopman op
zyn terugkomst opmerkzaam. Nieuwsgie
rig waar de vogel al dien tyd was geweest,
haastte de handelaar zich naar de achter
galerij en vroeg den vogel:
Waar hebt ge al dien tyd uitgehan
gen. Ik was werkelyk bang je niet meer
terug te zullen zien.
Ziet ge me nu voor zoo ondankbaar
aan? Heb ik dat aan u veMiend? Al die
dagen ben ik in uw belang werkzaam ge
weest. Ik heb gevlogen over stad en dorp
over berg en dal. om een streek te vinden
waar ge met de meeste winst handel zoudt
kunnen dryven. En ik heb gevonden wat
ik zocht, n.l. een streek waar de ryst vijf-
tien p kol kost, vier Kulden meer dus dun
hier. Laat de grootste van uw prauwen vol
met ry'st laden en volg me. Of liever, ik
zal u duidelijk maken waar dat land zich
bevindt, ge kunt de reis erheen wel alleen
maken.
Ik zal onderwijl ®P uw huis en erf pas
sen. Ik weet dat er slechte lieden in de
buurt zyn, die slechts op een gelegenheid
wachten om u van uw eigendommen te be-
rooven.
Aan dat laatste hechtte de koopman niet
veel geloof en hy dacht eigenlük dat de
papegaai een uitvlucht zocht om niet mee
behoeven te gaan. Belust echte* od de
groote winst, die de papegaai hem had voor
gespiegeld, besloot hij den raad van den
vogel op te volgen. Voor hij vertrok, drukte
hy zjjn vrouw goed op het hart op te pas
sen, en eiken vreemdeling zorgvuldig te
weren. Ook den papegaai en de noeri ver
zocht hij een oogje in het zeil te houden.
Met een geruat hart ging de koopman daar
op op rala. De papecaal en de noeri apraken
1 ZiOh ijiaiuuuUèUhla te <t »uon. Hierdoor wer-
deu de (abrutagtea met ondom overwtrjouut
diu nijUUURij-i *o.Mkvi wanen uitgevoerd,
ouvuui door do slapte la het uear^l, toen
do handel ut ut Kocnfi, groote orders ln bet
buiienland w<u*oa gopuutet, die moesten
worden uU^ovoerd.
lonomdo do bianeulaalHClbe bohoefte aan
pupier to w»r*o*orea eu de daarmede ten
'nauwste namoiüitaiigitmde graAsuite vaaaoii
-lui m-t werx t> Kunnen nouden, waa een
ingrijpen noodzakelijk en moest het p«p>.er-
uiiwxTvurbod weder worion ingesteld
l uluBHohtu ia nader ov\wlo< terzaJtogtv
pleeg»I-, ten gevolge waarvan wodurceuige
ujorteu Kóndon worden vr.„fegevtm en aai
worden overwogen, in ovexseg met c«n se
dert iugctfuddu oouuidsai© van advies, in
zake uitvoer van p%vier, wut nog zaiKua-
ueu worden geduw om ham bl en i.ida.triu
de groot* mogelijke vrijheid to verae*©-
ren, zonder de btimenl-uuinuho behoefte in
g'ivaar lo brengen
GhiMENGDK HKHACHTéM.
Fokken.
ju t\ovo.uber Ijaj wili* uoor den u#u«
ttoivU UuzouiUUuAlaJ-aua Uj UaUJMOut ge-oM-
*'®*j up u I ouu'oiMiMJu v au ou..oio
uui van po*Mvon Armuuuv en worn ge-
ezen Op Ut> H enocUoaj miciU Uiu K«UU 10-
ava du rtluévUl te ItUolV Zoemen.
.^tnuhkiion Uueiit ue zno«te z»on te Arnümu
u i^eoiuiu, Zwoiuuk or Uten» ivau ttatlu
«.etiaoor lo'. J r ut*narij .>y gu»aliua zyn
^♦uaugu.ou
lw zou nog iu.x tot iHizoe^uuvld mmloi-
vuiég go-v oil, war o or -ma, oou oumow-o ro-
uvu out tot w aanzuuuaaw a»n te sporen*
L2VZO «FmA lunar Ooi zaa» la' not .'ek uai,
.oJgeiwJ o-l.ekx.lo mououeciAimelk t>U vo.gAUa
oeiioutvu m do por», ue zu>.ue ziun in
uot .mui iVeueriauid gire.ikouoo Uixu vsn
uiioüiUand nog «ton. suiUjiu te neooen
uiv^eowwl.
Lsj ur val Lig teu tydo van dun oorlog
vau ioiU uioge nier ais wa-uSauu.voud
ooroeeid stre*Aeu under versoard.-aiu© oe-
■-<uieliel.ji.o zoi.it)u waren not de po-.«.eu,
-.o toen do ineeolj sluik,tjtlers Iteoooa go-
uiadKii.
J' verband me. een en luulor aout do
ueidralo Gozonaückioruai ziub vorpacut ar
uofcjlluuls OU (I.WU8 UAL lUIAl- UZ op te WlJ-
«vOi dnl 1 ueu leu of neitueulou Uot iu,ddo|
.s wuarviooir uien zóu Mgiou ueze gevaar-
l.jke ou noogwi botuut-Uonj zku.to aai»m-
acnermea.
r,r ls voiHoeude koepoKsixjI voorhanden
cu dun de g Jugeuuoid om zien te laten
.neuten ou iierdteuten onloreoat net utet
jjou iiiazo daarvan spOvoig, gooruUK l
Het griepgevaar.
Nu zioh in Amutetuani eon aair.ii ern-
sikge gevalien van ginop uoouun voorge
daan, Ueett Uot „Niouws v. u. jjng eoua
dj den Lhuieotevir van dea Gonoasaumugon
i^L-ust aldaar, ljt. iie^, eriuAtw, gei.uoru.«e*d
Voigeiui lezen ïueaicus te er van een
epideinte geen spr&Ke.
Volgens de bertebtem uit Amej^.a, fc-A-
gvland en ook oootelijk Europa, horft de
viaar neereener.idb derde opideinte eeu goed-
ait rdlg Kar -later. De dorde iaf uenza-epiJe-
une, ii«o gewoonlijk wel kwaadiardg is,
is deze maal juv nvel zoo ontetig. ttel
t j<te. cn l.)op int hisselieu de twooie enuer-
ie epidomiv ligi is grooter, dan verwoon»
werd.
'De Goueoskundige Die at nam ino.orleg
UKl do ZiOrteniiuLstHroctle» vorsohlJend©
niauragi'len vun voorzirg.
WjI de bovolHing betrvdt, \Hn bdang ts
het dat <b nuMiwodiV\n niet te veel opeen
met elkaar af, dat zy' om beurten de wucht
zouden houden, de vrouw zou dan gewoon
voor haar huis kunnen zorgen.
Op een nacht, het was juist de beurt van
den papegaai om de wacht te houden,
hoorde hy by hei raam van het kantoor
waar de brandkast stond een verdacht ge
ritsel.
Hy wekte de noen en zei haar vooral
goed uit te kijken, terwyl hy weg was en
zoo luid mogelijk te gaan schreeuwen, als
hy hem hoorde krüschen. De noeri. dis wei
een beetje bang was uitgevallen, bel-vofde
te zullen doen, wat van haar gevraagd
werd: in haar hart was zij blij, dat de
papegaai haar niet had gevraag»! om mee
te gaan.
Het duurde niet lang of ajj hoorde een
verschrikkelijk gekrysch. Wat zou er aan
de hand zjjn? Maar wat ging haar dat
eigenlijk aan; de papegaai had haa; ge
zegd te gaan schreeuwen en dat zou ze
doen. al zouden haar stembanden er ook
voor eeuwig door bedorven worden. Eri ze
fcchreeuwde, dat je hooren en zien zou ver
gaan. De koopmansvrouw werd er wakker
van.
Stil toch, noeri, houd je bek; is dat
schreeuwen, ik ben er wakker van gewor
den, riep zy haar toe.
Maar wat ze ook zei. de noeri Meld haar
bek niet. Het bevel van den papegaai was
haar heilig. Zy zou schreeuwen net zoolang
tot die haar zei er mee op te houden.
Dat werd de vrouw toch wel een beetje
te machtig en ze stond op om het dier een
gevoelige afstraffing toe te dienen. TerwUl
ze opstond werd haar oor getroffen door
het gekrijsoh van den papegaai, dat vun
buiten scheen te komen. Ze opende daar
om het raam om te zien wat er toch aan
de hand was. Bü het flauwe licht van haar
slaapkamerlamp zag ze nog juist een paar
donkere gedaanten zich snel uit de voeten
maken. Nu begreep de vrouw de oorzaak
van al dat helsche laaiwaai. en ze was er
den vogels dankbaar voor. dat ze haar met
hun geschreeuw hadden gewekt.
Toen het gevaar geweken was. keerde
OKjk de nachtelijke stilte weer terug. Vei
ligheidshalve bleven de vogels nog waken,
maar de dieven vertoonden zich niet meer.
Na lange maanden kwam de koopman
van de reis terug. H« was verrukt over
de goede zaken, die Mi had gemaakt, want
hü had duizenden gewonnen.