Leest de
GOUDSCHE COURANT
17 cents per week
f2.25 per kwartaal.
No. 142
V
Feu
ROSS
Z>Txe-
'dltt om
DE TOESTAND IN BERLIJN.
Ondei handelingen met de Ententevertegenwoordigers.
De indruk op de Entente-missies.
De centrale der burgerwachten steunt de nieuwe regeering.
Werkstakingen en onlusten.
„De poging tot een staatsgreep van gewetenlooze avonturiers,
achter wie geen ernstig staatsman staat, heeft de regeering
aanleiding gegeven om, ten einde bloedvergieten te voorkomen,
Berlijn te verlaten. De grondwettige regeering heeft haar zetel
te Dresden en is de eenige die een chaos kan verhinderen. Wij
verzoeken u het dienstverkeer met ons te blijven onderhouden en
alle betrekkingen met de mannen der staatsgreep in Berlijn te
weigeren.
HET NIEUWE KABINET.
Hoewel reeds namen worden genoemd van hen, die deel zullen
uitmaken van het nieuwe kabinet, wordt heden gemeld, dat de
samenstelling van het kabinet eerst Dinsdag gereed zal zijn. Er
worden genoemd Traub, Minister van Eeredienst, Schiel-Lei-
tenburg, Economie, Bang, Financiën, Von Jagow, Binnenland-
sche Zaken.
Oproep tot de Sleeswijkers.
De nieuwe rijkskanselarij doet de volgende mededeelingen
In dit ernstige, beslissende uur, denkt de regeering van het
Duitsche rijk, die zooeven haar zware taak op zich genomen
heeft aan de bewoners van Noord-Sleeswijk, die op het oogenblik
in een harden strijd zijn gewikkeld om bjj hun eigen huis en hun
groote Duitsche vaderland te blijven. De regeering rekent er op,
dat de dapperen van Noord-Sleeswijk, dezen strijd zegevierend
zullen doorstaan en de Duitsche geest ook in de tegenwoordige
beproeving zullen handhaven.
Met dat doel zendt de regeering van het rijk aan de trouwe
Duitschers hun groet.
(Get.) Kapp, Rjjkskanselier en minister-president van Pruisen.
Naar
Redactie: Tele
Er hebben gisteren op de rijkskanselarij besprekingen plaats
gehad tusschen de nieuwe regeering en vertegenwoordigers der
Fransche, Engelsche en Italiaansche regeering. Omtrent den
inhoud dezer besprekingen is nog niets naders bekendook heb
ben zij, voor zoover men weet, nog niet tot resultaten geleid.
Met het oog op het buitenland is de toestand vooral ernstig,
nu er twee regeeringen zijn, één te Berlijn en één te Dresden.
Een dergelijke toestand drijft naar een botsing.
uit den
i voor
Btilxwt
Te Keulen hebben de Christelijke vakvereenigingen beslo
ten zich achter de oude Regeering te plaatsen.
Te Hamburg is op twee werven het werk neergelegdop
twee andere moet de houding nog worden bepaald. De arbeiders
vergaderen heden. Tot nog toe is alles kalm.
Het soc. dem. partijbestuur van Groot-Hamburg heeft een
oproep tot de arbeiders uitgevaardigd, waarin tot de algemeene
werkstaking wordt aangezet. Van de staking worden uitgezon
derd alle levensmiddelenbedriiven en de daarbij behoorende
trasnportbedrü ven.
ERZBERBER.
Volgens een beriqht uit Dresden heeft de Rijksminister Erz-
berger Vrijdag zijn ontslag aangevraagd en verkregen.
Een later bericht uit Berlijn meldt, dat de nieuwe Regeering
een bevel tot inhechtenisneming van Erzberger heeft uitge
vaardigd.
Ook de te Berlijn gebleven Minister Schiffer zou zijn gevan
gen genomen.
De rijkscentrale voor de burgerwacht publiceert den volgen
den oproep
Aan de burgerwachten van Duitschland: Het herstel van een
ordèlijke regeering stelt de Duitsche burgerwachten voor een
nieuwe zware taak. Nu komt het er op aan het bewijs te leveren
of de burgerwachten aan de verwachtingen zullen voldoen en
onder alle omstandigheden de openbare veiligheid zullen hand
haven. Ingesteld voor het in stand houden van rust en orde en
tot bescherming van het terneergeslagen vaderland, stellen zij
zich met hun geheele kracht achter de wil van de meerderheid
van het Duitsche volk.
De nieuwe regeering van den arbeid heeft na de vlucht van de
rjjksregeering het lot van Duitschland op eenmaal in handen
genomen. Alle partijen zijn tot medewerking opgeroepen en
hebben de verplichting op zich genomen, in zoo kort mogeliiken
tjjd nieuwe verkiezingen uit te schrijven.
Totdat het volk beslist zal hebben zullen alle burgerwachten
de wapenen dragen ter bescherming van rust en orde en voor de
verdediging van huis en haard tegen de onruststichters en mis
dadigers.
De regeering eischt van eiken Duitscher, welke partij hij ook
ioebehoort een trouwe plichtsvervulling, teneinde den burger
oorlog te beletten.
Beieren tegen de nieuwe regeering.
Volgens een bericht uit Berlijn aan de N. Crt. hebben tot
gisterenavond de regeeringen van Hogen, Saksen en Beieren
zich tegen de nieuwe regeering verklaard.
Rijksprestdent EBERT.
De regeering des rijks: Dr. MüLLER, GIES-
BERTS, NOSKE, KOCH, GESSLER.”
Behalve Stuttgart en Dresden hebben alle commando’s der
rijksweer zich ter beschikking gesteld van de nieuwe regeering.
De houding van generaal Maerker in Dresden is nog niet be
kend. Hij wil zich naar de Saksische legeering richten.
Stuttgart heeft bij gebrek aan vo'doende inlichtingen niet
kunnen besluiten.
Hessen, Saksen en
In het industriegebied van Westfalen zijn de berichten
over de staatsgreep eerst vrij kalm opgenomen. In den namiddag
hadden er echter reeds betoogingen tegen de nieuwe regeering
plaats.
In F r a n k f u r t a. M. is het algemeene werkstaking. De ar
beiders trekken in groote massa’s door de stad om te demon-
etreeren.
Een menigte arbeiders, die naar de Gutleut-kazerne
trok om den bevelhebber van de troepen aldaar opheldering te
vragen aangaande de houding van dezen, werd door de rijks-
weertroepen niet toegelaten. Toen de arbeiders verder wilden
gaan, werd door de rijksweermanschappen geschoten. Er viel
één doode en er waren 4 zwaargewonden. De omgeving van
de kazerne werd door de rijksweertroepen met prikkeldraad
rf gezet.
Het uitvoerend comité heeft besloten de Frankfurter General
Anzeiger, de Frankf. Nachrichten en het Frankf. Volksblatt te
verbieden.
t Te A k e n is de algemeene werkstaking afgekondigd.
Ook te Hannover is de arbeid neergelegd.
Te Bochum heeft de Duitsche mjjnwerkersvereeniging be
sloten nog niet het stakingsparool uit te geven, maar een af
wachtende houding aan te nemen en de beslissing te doen afhan
gen van de houding van de andere arbeidersvereenigingen.
Te E s s e n is op de fabrieken van Krupp het werk gestaakt.
Er hebben hedenmorgen hevige onlusten plaats gehad, waar
bij velen zjjn verwond.
Te Berlijn is een algemeene typografenstaking uitgebroken.
Unter den Linden en in de regeeringswijk is een sterker ver
keer merkbaar. De regeeringsgebouwen zijn door troepen bezet.
Op de Wilhelmplatz ziet men soldaten, die daar bivak-
keeren. Het spoorweg-, tram- en Hochbahn-verkeer zijn in gee
nen deele verstoord.
De Vorwkrts en de Freiheit zijn door de Regeering
verboden.
Toch wordt langzamerhand een zenuwachtige stemming merk
baar.
De verschijning van alle dagbladen is opgeschort tot Maan
dag, teneinde ontijdige publicaties over de conferenties der nieu
we regeering te voorkomen.
In het Vorwarts-gebouw heerscht een koortsachtige bedrij
vigheid. Men verwacht ieder uur het uitbreken van bloedige
onlusten. De aanhangers der republiek beginnen zich reeds vas
ter aaneen te sluiten. Uit socialistische kringen wordt meege-
dceld, dat de republikeinsche leidersbond in Berlijn reeds maat
regelen treft, die spoedig uitgevoerd zullen worden. De bond
zal de arbeiders tot tegenstand aaneensluiten.
De nieuwe regeering heeft bekend gemaakt, dat zjj, wanneer
de arbeiders te Berlijn de algemeene staking proclameeren, daar
tegen met alle middelen zal optreden, daar z(j niet zal dulden, dat
belangrijke bedrijven stil liggen.
In de kringen van de Berljjnsche Entente-missie heeft de
omwenteling groote beroering gewekt, zoo verneemt de Tel. uit
Berlijn. Van Fransche zijde wordt verklaard, dat men van het
voornemen kennis heeft gedragen en dat het reeds voor eenige
dagen te Parijs aangekondigd was.
De Fransche regeering neemt voorloopig een afwachtende
houding aan. De verklaring van de nieuwe regeering, dat het
vredesverdrag loyaal nagekomen zal worden, wordt met wan
trouwen aangenomen. Zoolang de nieuwe regeering niet inter
nationaal erkend is, kunnen de door haar gegeven garanties
niet officieel worden aangenomen, vooral waar de erkenning
twijfelachtig schijnt.
De chef van de Engelsche militaire missie, Malcolm, bevindt
zich momenteel in Londen. De andere leden der missie verkla
ren, dat zij de omwenteling met het oog op de buitenlandsche
politieke betrekkingen betreuren. Een officieele houding van de
Amerikaansche regeering onder het gezichtspunt van het vre
desverdrag is overbodig, omdat Amerika het vredesverdrag van
Versailles nog niet heeft geratificeerd. Ten opzichte van de
zaak zelf nemen de in Berlijn vertoevende Amerikanen een ge
reserveerde houding in acht. Alleen geven zij uiting aan hun
diep leedwezen over deze nieuwe onderbreking van de juist in
de laatste weken aan den dag getreden geleidelijke verbetering
van de politieke en economische betrekkingen met Duitschland.
DAV
Goautor
van Mevr. J. P.
Het oordeel in Frankrijk over de Staatsgreep.
De gebeurtenissen in Berlijn hebben in Frankrijk diepen in
druk gemaakt. Uit hetgeen reeds te voren plaats vond, gevoelde
men in gezaghebbende kringen, dat er ernstige dingen stonden
te gebeuren. En het mag daarom zeker geen toeval heeten, dat
leeds voor de staatsgreep plaats had aan de Fransche pers
werd medegedeeld, dat generaal Foch zich a.s. Maandag naar
Mainz zal begeven.
De Fransche draadlooze dienst seint uittreksels uit de Fran
sche bladen, die den toestand met grooten ernst beschouwen.
Zij zijn scherp in hun oordeel.
De Temps zegt, dat men thans den vrede van de wereld
moet redden. De vrede is onbestaanbaar met een terugkeer van
het oude Pruisische regime en zelfs zou het een dwaling zijn,
indien men blijft bij de illusoire waarborgen, die wij thans
ineen zien storten. Als wij niet de deur willen openlaten voor
een oorlog, nog verschrikkelijker, dan dien wij reeds gehad
hebben, en als wjj niet opnieuw millioenen menschen ter dood
willen veroordeelen, dan moet men erkennen, dat 't Duitsche rijk,
veroordeelen, dan moet men erkennen, dat het Duitsche rjjk,
meer gecentraliseerd en daardoor meer geprussianiseerd dan
ooit, niet kan voortbestaan in het tegenwoordige Europa, dat
den vr ede wil.
Het Journal des Débats ziet in de gebeurtenissen te
Berlijn het bewijs van de voortdurende kracht van de militaris
tische en monarchistische elementen, die op het oogenblik in
het binnenland revanche trachten te nemen, maar die er zonder
twijfel ook aan denken, in de toekomst in het buitenland re
vanche te zoeken.
Op het oogenblik en gedurende tamelijk langen tijd zijn de
Pruisische imperialisten in staat tegenover het buitenland een
ernstige bedreiging te vormen.
De jongste gebeurtenissen bewijzen, dat het de eerste plicht
der geallieerden is, te waken voor een strikte tenuitvoerlegging
van het verdrag van Versailles tot een blijvende ontwapening
van Duitschland. Wij zjjn overtuigd, dat alle geallieerde regee
ringen de voor de hand liggende conclusies uit deze gebeurte
nissen trekken en dat zij onmiddellijk de maatregelen zullen ne
men, welke noodzakelijk zijn. Door thans reeds tot een staats
greep over te gaan, bewijzen de Pruisische imperialisten in ieder
geval geen sterk ontwikkeld politiek begrip te hebben, en nog
niet voldoende den tegenwoordigen toestand te begrijpen. Ze
geven aan de wereld een waarschuwing. Het is op het oogen
blik nog gemakkelijk maatregelen te nemen, indien men er on-
middellijk toe overgaat.
48)
..Doet zij d»i?
brii‘l •geivoTii
■gezonden?
Mamie schudde
Ik hvb er i»3<
vraag I en zij
w an waarover zi
kou apreken; en
uien, zoodra l^ij
vond
Moeder is bewo
venaardsoh. Ik z<
huigen; iemand,
dan wmkjIbp. 1 k
vinden, Jim, als
de ooren geeft;
noodig zal hebhei
pattlorie z
woord immer»?
w^gni'-nsohm; in
viertjes. die allen
je nioe ler verteld
nomen naar Swi
plaafc mij bevalt
Jlm suhiuile ht
Ik ben een
TWE
De stak)
Overeenkomst!
vorige nummer
terug op de inte
navenarheidersst
Het was te voc
breed zou uitiooi
andere wijze
Tweede Kamer
tot op zekere ho<
resultaat kon ni
duur der besprei
we nacht is, dat i
al te veel word
aard en den ach
De zaak is de
blik af dat het
Minister zijn n
schonken en hee:
komen. Toen dat
uitbrak, heeft hi,
tal van besprelu
den van den sta
staking. Van bei<
tingen verstrekt,
verspartij geen
party wèl. De iVl
loerde als ’t war
middeling aan t
echter weten.
had. Lie kans it
komen Ontijdig
in het geschil 1
slechter maken.
Dat de houding
kon ie<lereen vei
Marchant ging bi
uit dat het net
geering geen kar
te bieden, speelt
van hen, die ge
in casu dus de w>
stelt zo zich par
.en. De Hpgeerinj
dat haar boven
ais arbiter doet
aangezocht te zyi
zyn geheel bestu
alle gegevens, d(
-.a rij]> beraad e<
\V anneer zij dat
feitelük als e
spraak. Die uitsp
maken, meende 1
nadeel van de w
seffen dat zjj de
gansche land moe
in het nadeel va
ueze wel ervaren
hebben.
De interpellati
uitgeloopen, dat
zal het daarop w
de zaak is meer
ber ei dve rkl aring
arbiter op te tr.
woord aan de sti
Kamerleden.
De overheersch
debat ia wel deze
conflict er zeer s
alle zijden, op ééi
heeren Njjgh c.s
het temperament
digde of verontv
zadigde critiek
den heer Smeenk
betrokkenen allic
de roode ujtvallei
standpunt waaro)
de obligatoire m
worden.
Zelfs
geen steun
men. Het s
De commando’s der rijksweer stellen zich ter beschikking van
de nieuwe regeei ing.
