Silaris- en Loonregelingen
voor hel Gemeentepersoneel.
Hat Rapport dar Raadaoommlsala.
iSLrr'*-
r
bemanning, die voorgaf, voor tie oevolkiug
te willen vnmchen, <ien 14 Mei te ontko
men. 17 Mei bereikte bet whip Iromsó,
-vanwaar het, volgens een bericlit van den
Duitse hen consul, naar Cuxhaven vertrok
ken is.
binnenkort mogen we verwachten dat
het Du.it.Hch gerechtshof te Leipzig van
obatructiv wordt beschuldigd. De Uipxigor
Neuesten Nachndhte verneemt n.l. van of-
ficieele zyde, dat de fUksreohöbattk tot
dusver in de stukken tegen de oorlogami»-
dadigers waarvan de entente de lust had
overgelegd, geen enkel motief tot vervol
ging gevonden heeft. Hetzellde zou voor
de tweede lijst van de entente gelden, die
de hamen van 4U oorlogsmisdadigers telt.
De rechtbank wenscht m. a. w. niet tot ver
volging, die de entente eischt. over te
gaan.
Volgens de Etoile Beige, hebben de Bel
gische autoriteiten in Eupen eep samen-
spanning ontdekt, op touw gezet door ver
dachte individuen uit Aken. oan het station
yan Herbeschal en het spoorviaduct op te
blazen. De Belgische hooge commissaris
Iaat alle aanvragen om passen van lieden
uit Aken aan een bijzonder onderzoek on
derwerpen.
m
In de laatste dagen kwamen te Home
onlusten voor, waarover L'Information
verneemt: Het feit, dat het prefectorale
gezag de vlag niet liet hijschen op oe
openbare gebouwen, bü de herdenk.ng vuh
ltalie's iritrée in den oorlog prikkelden de
nationalisten erg. De studentenbetoging
onderging daarvan den invloed. Men riep:
„Weg met Nitti". Van de garde werden 5
man gedood en 7 gewond. In de ziekenhui
zen liggen 8 gewonde studenten, twee
.vrouwen en 6 mensohen die met uc betoo-
gmg niets te maken hadden.
De studenten helhben besloten uit protest
10 dagen de colleges te mijden, een telegram
van protest aan den koning te zenden, het
vaandel der universiteit met rouwfloers te
bekleeden en een beroep op de Kamer te
doen om Italië's intree in den oorlog plech
tig te herdenken en de vrijlating der ge
arresteerde Dalmatynen te vragen. Inder
daad werden Maandagavond en Dinsdag
ochtend zeer veel menschen aangehouden.
O.a. werd het Fiumeesch comité, dat voor
eenige dagen te Rome was aangekomen,
gearresteerd en pas door bemiddeling van
een zeer hooggeplaatst persoon vrflgela-
BUITENLAttttëCH NIEUWS.
FRANKRIJK.
Hevige storm.
Een groot deel van het Oise-departement
is geteisterd door een storm van buitenge
wone hevigheid. Er zijn verscheidene men-
achenlevens te betreuren. Hagelsteenen, zoo
groot als kippen-eieren, sloegen het veldge
was neer, deden de vruchten van de hoo
rnen vallen, verbrijzelden de daken en sloe
gen honderden ruiten stuk. De rivier trad
buiten haar oevers en honderden bunders
velden, tuinen en boomgaarden vertoonen
thans slechts het beeld van een onafzien
baar meer. De schade aan de spoorwegen
is ontzaglijk. Bruggen zijn weggeslagen en
tonnen ballast zijn weggespoeld. Het spoor
wegverkeer op deze belangrijke lijn is ge
heel onderbroken.
ENGELAND.
Hevige warmte.
Dinsdag was het te Londen de warmste
dag van het jaar met 81 gr. in de scha
duw. I'en gevolge van de warmte werden
verschillende personen onwel.
AMERIKA.
Reis om de wereld in 80 dagen.
De fantastische verhalen uit de boeken
van Jules Verne zyn dikwijls verwezenlijkt
in den loop der tijden.
De Canadan Pacific Ocean Service Ltd.
heeft thans in navolging van Phileas Fogg,
tegen het volgend voorjaar een reis om de
wereld in tachtig dagen geoi ganiseerd met
het nieuwe s.s. „De Empress of Canada
dat in Maart 1921 te Liverpool van stapel
zat loopen. Dit schip zal, wat afmetinger
aangaat, alle andere schepen ter wereld
overtreffen en wordt gebouwd voor den
dienst tusschen Canada en Japan, China en
de Philippjjnen. Voordat dit schip in de
vaart gebracht wordt, heeft de Canadiar
Pacific reeds een tocht om de wereld geor
ganiseerd. Op 15 Maart vertrekt men uit
Liverpool, vervolgens worden de huvens
aangedaan van Gibraltar, Monaco, Napels,
Port-Said, Suez, Bombay, Colombo, Singa
pore, Batavia, Manilla, Hongkong, Kobe en
Yokohama, om ten slotte op 3 Juni aan te
komen te Vancouver. Vandaar worden de
passagiers per trein dwars door Canaca en
verder per schip naar Liverpool terug ver
voerd. Uit de verschillende havens die a
gedaan worden, zullen de moeste beziens
waardigheden in de nabijheid worden be
zocht. Voor hen, die een reisje om de we
reld willen maken en op meer comfortabele
wijze lan Jules Verne het in zyn beroemde
boek „De reis om de wereld in tachtig da
gen" laat doen, is dat een mooie gelegen
heid.
Nederland en België.
Verklaring van Minister Ilymans in de
Belgische Kamer.
De heer Hymans, Minister van Buiten-
landsche Zaken, heeft gisteren in de Ka
mer de volgende verklaring afgelegd:
De K amer zal begrijpen, dat ik slechts
met een zekere omzichtigheid kan spreki
en dat ik alleen dat zeggen zal, wat ik
mag.
Spr. gaf daarna een historisch overzicht
van het verloop der onderhandelingen met
Holland en zeide, dat de besprekingen over
«ie op te lossen quaestiën verdeeld waren
in 2 catergoriën, die afzonderlijk behan
deld werden. Eenerzijds waren er de quaes
tiën, die verband houden met de verdedi
ging en de veiligheid van het land. ander
zijds de quaestiën, die in betrekki ng staan
met het Schelde-regime en de Schelde-,
Maag- en Rynveibindingen. Spr. resumeert
de Belgische voorstellen, welke gedaan
werden in de commissie der 14 en die aan
België, verdedigingswaaiborgen moest ver
schaffen en ook de verdediging van de
Schelde en de Maas verzekeren. Aangaun-
discussies weid
rdrag opgesteld,
overzicht-] gaf. De
it aan 4e ufge-
r, hunfte goed-
inj die aan
verschaf-
vaq een verdrag,
«W m
mogentihe-
de de Schelde vroegen de Belgische afge
vaardigden, aan België toe te staan zijne
verdediging uit te strekken ove* don Itali
sche n loop van den stroom. In vredestijd
zou zich uan den Hollaiwischen linkeroever
geene Belgische troepenmacht mogen be
vinden; in oorlogstijd zou België van
Zeeuw ach-Vlaanderen gebruik mogen ma
ken voor zijne verdediging. In oorlog»-,
zoowel als in vredestijd »ou België van de
Schelde gebruik tnogen maken voqr door
vaart van zijne oorlogsschepen en |diè van
zyne geallieerden. Ondanks al de atfgumen-
van deze afgevaardigden werd dit
voorstel met algemeene stemmen door de
geallieerde militaire deskundigen verwor
pen. De Belgische afgèlraandigden bewe
zen, dat Holland alleen Modqrlandsch Lim
burg en «Ie Maas mei kan verdedigen en
dat hieruit voor Belgiëffieen blijvend ge
vaar voor overweldigingffliestaan bleef. De
eenige oplossing was de ïkipenwerkin^ Hier
Holland4che en Belgisch» troepen vólgens
militair verdrag. Al de ïïeallieerdon erken
den het gevaar en slot n zich aan bij de
Belgische voorstellen. H illahd echteq ant
woordde met oen catoj irische weyieriijg
en verklaarde, dat het ce schendiqg 'van
zijn grondgebied als et casus belli zou
beschouwen. De besprek igep over de ver-
oedigingsquaestie bleve i dus zonder re
sultaat. h
Terwyl deze besprekir ten aan den gang
waren, trachtten de I lgische afgevaar
digden ip overleg met jj e HollandschlP tot
een accoord te geraken rer de kwpstii der
stroomen. Na langduri^ J'ïL- i™J
een ontrirerp van een
waarvan.'^le Minister
Belgische,' regeerjjig
vaardigden volmacht
keuring te hechten aan
België «onomische
fen en &hn een ontwi
afgesloten met de
den en Holland.
Zooljang de Wielingekwestie, aldus Hy-
man8flHËt tyevredigend is opgelost, is liet
önmoiMÖKk' ,de onderhandelingen voort te
zetfeiÜMHet bel ana van deze kwestiq.;voor
tie ''jwalfkligfieid veiligheid van België
mak niflt onderschat worden. Holland 'be
schouwde Wielingen nooit kis neutraal,
doch ajls Belgisch grondgebied,
eischt Holland het op en zou al:
Vlaartische kust en haven van Zieebi
beheersohen. Deze eisch is ongegrond,
llollamlache afgevaardigden are:
nochtans op, aan. De Belgische reg<
weigert venier te onderhandelen. a!vj|>rens
een bevredigende oplossing, waardoor
en belangen gevrijwaard zyn, gevondén is.
Zeebrugge is in een qventueelen oorlof de
zeebaai8 voor onze verdediging en ooóoor-
radipg. Van de voortzetting der onderhan
delingen hangt het belang van België en
den algemeenen vrede af.
Geen enkel land kan toestaan dat een
vreemde staat het beheersoht en haar toe
gangen tot de zee kan afsluiten en daar
om willen wy geen bepalingen ondertae-
kenen, die onze veiligheid en onze verde
digingsmiddelen ernstig zouden schaden
en die een inbreuk zouden maken op de
territoriale onschendbaarheid en de waar
digheid van ons land.
Het werk van de herziening yan het
verdrag moet echter voortgezet worden,
want de oorlog heeft dit verdrag doodelyk
getroffen en de gealLieerde mogendheden
hebben de noodzakelijkheid van de herzie
ning ingezien, welke herziening de zorg
voor de toekomst van ons land on» oplegt.
De minister verklaarde dat de Kamer
deze quaestie nader had te bespreken,
doch hy oordeelde hei niet verstandig dit
nu in het openbaar te behandelen, op het
•oogenblik, dat de regeering verklaard had,
dat de onderhandelingen afgebroken zijn.
Tenslotte nam de Kamer met algemeene
stemmen op vijf na, de motie aan. welke
het goedkeurt, dat de regeering de Neder
land sch-Belgische betrekkingen heeft af
gebroken en besluit de besprekingen over
«Ie begrootingen op de besprekingen der
verdragen te laten volgen.
BINNENLAND.
De expeditie naar Spitsbergen.
Naar wy vernemen, zal dr. J. van Assen
Jzn. de expeditie naar Spitsbergen als ge
neesheer vergezellen.
llongaarsche Ministers kinderen.
By een gisteren te Breda aangekomen
transport Hongaarsche kinderen waren, vol
gons de Bretlasche Courant, een dochter en
een zoontje van den Hongaarschen mini,
ter-president, graaf Apponyi.
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
Gisteren word te 's-Gravenhage de alge
meene vergadering gehouden van de Maat
schappy Nut van 't Algemeen. De voor
zitter hield daarbij een rede, waarin hy er
op wees, dat in de toekomst de groote taak
van de Maatschappij moet zyn de volksop
voeding en het onderwijs, nu niet in
eerste plaats zooals ten tyde van de op
richting der maatschappij, het bijbrengen
van de meest elementaire beginselen van
kennis, maar het bijbrengen van sociaal en
economisch inzicht, opdat men begrype, dat
men niet alleen voor zich zelf kan leven,
maar jok plichten heeft tegenover de ge
meenschap.
Het hoofdbestuur is in dezen voorgegaan
door het initiatief te nemen tot de oprich
ting van het Nutsinstituut voor Volksont
wikkeling. Dit instituut heeft de medewer
king kunnen verwerven van de beste spe
cialiteiten op onderwijsgebied en heeft
een eenjarig bestaan blijk gegeven door zijn
maandelijks uitkomend geschrift op uitne
mende wyze in onderwijsvraagstukken te
kunnen voorlichten. Aan de departementen
is het om de actie van het instituut te vol
gen en er practische toepassing aan te ge
ven.
In het afgeloopen jaar is het Instituut
erin geslaagd, prof. Kerschensteiner, den
uitnemenden paedagoog en organisator uit
München, bereid te vinden, een serie 'ezin-
gen te houden hier te lande.
Spr. wees erop, dat het particulier spaar
bankwezen moeilijke tijden doormaakt. Spr.
sprak dc hoop uit, dat de spaarbankbestu
ren zullen worden doordrongen van de
wenschelykheid, om uit hun isolement te
treden, en van de voordeelen die het onder
ling overleg biedt, te profiteeren. Het hoofd
bestuur blyft gaarne bereid, om hierin te
doen, wat in zijn bereik ligt.
hoofdbestuur om
bibliotheken over
richten Centrale
e Bibliotheken en
rttoe benoodigde be-
Hdie te verstrekken,
j dit jaar bovendien
Aan het in druk verschenen Jaarverslag
kan worden ontleend, dat in den loop van
het jaar Weke, Arnhem, Brammen, Gassel-
tornijveen, Terwolde, EUewoutsdQk als
nieuwe departementen toetraden, terwijl
Huizum, Balk en Winsum als zoodanig wer
den opgeheven.
De maatschappij telt 22.800 leden, het
lodental is de laatste jaren steeds stijgende.
Nadat het jaarverslag was goedgekeurd,
hield mej. E. C. Knappert, directrice van
de School voor Maatschappelijk Werk te
Airteterdam, een inleiding over: Ons Hui»-
werk, le heer J. Hovend Grève een inleiding
over Het ontwikkelingswerk der Maat
schappij en de samenstelling van haar be
sturen. d
Een voorstel van hej
het werk van de reizei
te dragen aan een op]
Vereeniging voor reize
voor dit jlaar het tot ni
drag y»ni/ 6000 als sur
en daér Voor dit werk
een («kort 'van ƒ3000 tyoixit geraamd, om
ryki»tt:un te vragen, terwyl het mededeelt,
'dat Wf minister van Onderwijs bereid is het
werk |e steunen, mits de exploitatie wordt
opgedragen aan een speciaal daarvoor inge
stelde vereeniging, werd met bijna alge
meene stemmen goedgekeurd.
Mede werd goedgekeurd een v|
zakq> ontwikkeling, vari Mwassei
tot steun van daarvóór in
mende departementen, die deze
zaamheid ter hand willen nepie
grooting een post van 1000
ken.
De afgevaardigde van Hoogkj
hiiürop een'voorstel toe, namens
tement, waarin dc vergadering
bestuur opdraagt, steifjn te verl
het streven van het Algem. Ne<_
bond, dat bevordering fenscht van de Hol
lanpche cultuur, ook ënder hej; ZiM-Afri#
kaftnsche en het yiaamhche volk. lm eënig),
debat werd ile mdtie met alterneert» stem
men aanvaard. 4 |1
De begroeting voor /i/1920^—2i wi
volgens vastgesteld. 'J
De voorzitter spralfl harteljHte
.an afscheid tot dejmftredemie
stuursleden, de heerenimr. Lj h. Fi
en L. C. T. Bigot. j
Nadat nog een enkhle opifterkii
gemaakt, werd de vergadering gesl.
rstel ii
king k< ,-
k licht
n dfepar
hHofd-
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 26 Mei.
'(Vervolg.)
De Minister, de heef dc Visser ,be-
het amendement Staalman, tegen het
amendement Ossendorp heeft de Min. varder
waar, wel tegen de andere amen
dementen.
Na gehouden replieken nam de Minister
de han ienarbekl in de algemeene akte op.
De amendementen Ossendorp, Otto,
Staalman en van der Molen werden alle
erworpen.
In de avondvergadering verdedigde de
heer Bulten <r,k.) een amendement om
geen kweekscholen voor onderwijzers en
onderwijzeressen te vormen.
Op advies van den Minister trok spr. het
amendement in.
De heer Ossendorp verdedigde een
amendement, strekkende om voor de toe
lating te eischen 5-jarige H. B. S., gym
nasium of lyceum en om van eiken leerling
een geneeskundige verklaring te eischen,
dat hy geen lichaams- of zielsgebreken
bezit.
De heer Bulten (r.k.) verdedigde een
amendement, om, voor de toelating tot de
kweekschool, te eischen hetzij 3-j. H. B. S.,
hetzij U. L. O., hetzy de eerste drie leer
jaren van 5-j. H. B. S., gymnasium of ly
ceum.
Het amendement Ossendorp ontraadt de
Minister, het amendement Bulten nam de
Min. over.
De heer Ossendo rp (s.d.a.p.) lichtte
een-amendement op artikel 142 toe, om, in
dien zijn amendement op art. 141 wordt
aangenomen en de voorbereidende studie
gesteld op 5 jaren, den cursus aan de Rijks
kweekscholen, de eigenlijke vakopleiding
dus, niet, zooals de minister voorstelt, op
5, maar op 3 leerjaren te stellen.
De heer Bulten (r.k.) verdedigd® een
amendement, om de fraaie handwerken niet
verplicht te stellen op de kweekscholen. De
heer Winter mans (r.k.) verdedigde een
amendement, om op de Rijkskweekschool
het godsdienstonderwijs op dezelfde wyze
te geven als op de lagere school. De heer
van der Bilt (r.k.) bepleit, dat op de
kweekscholen op afzonderlijke uren bij de
lessen in cie gezondheidsleer anti-alkoho-
lisch onderwijs zal worden gegeven.
De Minister verklaarde, dat hetgeen
de laatste spreker wil, zyn algeheele in
stemming heeft. Spreker verzet zich tegen
het amendement Bulten, omdat in het on
derwijs in fraaie handwerken een belangrijk
element van algemeene vorming ligt. Het
amendement van den heer Wintermans nam
de minister over. Hy ontraadt ten slotte
zeer ernstig aanneming van het amende-
ment-Ossendorp.
Een amendement Dresselhi/ls om aan het
bezit van een akte van bekwaamheid van
hulponderwijzers het recht te verbinden tot
toelating in de vierde klasse van de kweek
school, werd door den Minister overgeno
men.
De vergadering werd daarop verdaagd tot
heden 1 uur.
SCHEEPT A ARTBERICIfTEN.
De in de Raadszitting van 21 Nov. 1919
op voorstel van de heeren P. J. Koljjn, C.
H. Koemans en J. G. Potharst
KON. WEST-I ND. MAILDIENST.
Oomniowijriö, arriveerde 22 Mei van
Hamburg te Geestemunde.
Stuyvesaiit, vertrok 26 Mei van Am
sterdam naar West-Indië.
IIOLLAND-AMERIKA LIJN.
Rotterdam, van Rotterdam naar Niw
Yotk, bevond zich 25 Mei 10 u. nam.
1231 mijl van Bishop Rocks.
Sommelsdijk. van New York naar
Java. passeerde 21 Mei Porim.
ST( )OMV A ART-MI JOCEAAN.
Krrght of The Garter, van Japan
naar Amsterdam, arriveerde 21 Mei te
Suez.
Mentor, van Japan naar Amsterdam,
vertrok 21 Mei van Port Said.
Raadscommissie, welke de opdracht had om,
nk onderzoek en voorbereiding aan dén
Raad voorstellen te doen omtrent een alge
heele en stelselmatige herziening der sala
rissen en arbeidsloonen van het gemeente-
personeel, heeft thans een breed uitgewerkt
rapport aan den Raad ingediend, 'l
De Commissie werd, zooals menteich wel
licht "herinnert, samengesteld uit: Dr. A. C.
A. Hoffman, Wethouder voor sociale aan
gelegenheden, voorzitter en de leden A. J.
1 Jsselstyn Azn., P. J. Kolyn, C. H. Koe
mans, R. v. d.( Brug en W. Sanders, terwyl
op haar
verzoek de gem
nte-aecretaris
heer G. J. J. Pot als secretaris aan de
commissie wérd toegevoegd.
De commissie heeft, zoo wordt in het rap
port, gezegd, haar onderzoek uitgestrekt
over alle ambtenaren en werklieden der ge
meente, voor zooverre deze „rechtstreeks"
hunne bezoldigingen uit de gemeentekas
ontvangen.
Uftgezanderd hiervan zijn alleen die ca-
van gemeentelijke ambtenaren,
iging wordt geregeld of waar
in worden gegeven by wet of
aanschrijving (onderwijzers
lager- en herhalingsonderwys, leer
de Ambachtsavondschool en Han-,[
oet de commissie 'geene voorstellen
bezoldigingen van het, personeel
en aan de openbare bewaarscholen
.pléidingsinrichting van hoofiionder-
scn en Onderwijzeressen by bet be-
ooUonderwijs, daar
met ter zakejj dt
den 'Raad opiiieu
Ten qftzicfete
amibtenai
ste
immiseie zich op het standtféjit,
stuifrders dier gestichten, enz.
ad tullen wórden üitgenécWigd
ter z«ke aan den Raad te /«loep,
ooretellen rekening worde) ge-
Yoorstelw
by well
in ,diei
de aan gelijksoortig persqneel
•r gemeente toegekende loönen
Mocht onverhoopt hiertoe
lleges niet worden overgegaan,
Raad nadere maatregelen ter
of
door dlel
dan zou
zake kunMen overwegen.
Algemeen wordt door de commissie de
noodzakelijkheid erkend, dat de on<ierschei-
dene loonregelingen aan eene grondige Her
ziening worden onderworpen. Aan het
genwoordige stelsel kleeft, behalve H
kleinere gebreken, het groote gebrek j
stelselloosheid in de verschillende bedrijf
Gelijksoortige arbeidskrachten zyn in
"lende klassen (groepen) ondergebn
•epassing van minima
der duanvoor by
meet beUkaUlelUk 1
len regehfo;
oen ingedeeld zullen worden in een bepuanl
nader aangegeven groepen-Btelsel;
4o. dat indien aan de aanvangssalaris
sen der ambtenaren periodieke verhoogin
gen zyn verbonden, bet maximum-salaris,
behoudens dat van de agenten en hoofd
agenten van politie en van de z.g. „chefs"
bij het werklieden-personeel, die hun ma
ximum-salaris na het volbrengen van twee
dienstjaren zullen bereiken, woidt bereikt
na vijf dienstjaren, een en ander onder na-
iederen tak van dienst
besproken, vast te stel-
6o. dat tijdelijke ambtenaren en werk-
lie«len zullen worden bezoldigd overeen-
kmnstig het voor hun groep vastgestelde
nwnimum-salaris, zonder periodieke ver
hoogingen; t f
6o. dat by vaste aanstelling, na onmid-
dellyk vporafgaanden tydeluken dienst,
deze tydèlijke dienst voor hpt berekenen
van salaris medetelt;
7o. dat alle periodieke verhoógingen
zullen ingaan op den eersteh der [maand
volgende op die waarin de diensttijd, die
voor de verhooging in aanmerking' komt,
is volbracht; i
8oJ»> dat ten opzichte van het genot van
vrije woning, enz. wordt tfelet op de ten
aanzien daarva^ door de Commits ge
dane voorstellen en dat btf| de berekening
van den aftrek voor dat genbt of van «le
waarde voor denpensioensgrondslag daa£
van zullen gelden de doqr Se Cqmmiasfe
voorgestelde regelen;
flty. dat voor werkliederen ambtenaren
beneden den leeftijd van 2 E jaar wordt ge
volgd de wyze van aaiarieéring zóoals «iie
de ambteikren voor dobr
overwern ,|reen extra-lfeloo-
diplomafs geen btzomlqr-
boven ihét xenotod salaris
dat,'[indien tengevolge van eqn
,,..VH ambtenaar J een
tited^iitvangt, by het berokenU
ip financieel nadeel
betrokkene;
van ambtenaren
tgekeerul gedu-i
den dag van het
gedurende cierV
ir vjol-
warden
noomnie
ple1
schille
Verschillende toe|
maxima komt voor.
Niet alleen dan ook, dat de stygende le
vensstandaard aanleiding geeft de loonre
geling aan een grondige revisie te onder
werpen, ook de vele gebreken, die het te
genwoordige stelsel aankleven," geven hier
toe gereede aanleiding.
Dat bij de hieromtrent te doene voorstel
len evenwel niet de draagkracht der ge
meentelijke financiën uit het oog mag wor
den verloren, behoeft ook volgens de Com
missie geen betoog. De benoodigde midde
len zullen moeten worden gevonden uit de
belastingen. De expansie die hieraan kan
worden gegeven, zal dus maatstaf moeten
zyn bij de behandeling der ingediende voor
stellen.
De Commissie heeft zich daarbij op het
standpunt gesteld, dat op den voorgrond
moet staan de levensstandaard; de onver
biddelijke eisch, «lat het laagste loon in
overeenstemming moet zyn met de kosten
van het noodzakelijk levensonderhoud; en
dat voor de hoogere loonklassen in aanslui
ting daarmede de salarieering rekening
moet houden met ontwikkeling, vakkennis,
verantwoording, enz.
Premievrije pensioenen.
Algemeen was de commissie overtuigd,
dat op utiliteitsgronden, n.l. dat pensioen
is uitgesteld loon en de overheid verplicht is
aan hare werklieden en ambtenaren ook
het uitgestelde loon te geven, aan het ge
meentelijk personeel premievry'e pensioenen
moeten worden verzekerd.
De Commissie besloot dan ook den Raad
voor te stellen alle pensioensbijdragen .van
gemeente-ambtenaren en -werklieden voor
rekening der gemeente te nemen, ook die
der ambtenaren en bedienden by instellingen
enz.
Georganiseerd overleg.
In eerste instantie bleek reeds, dat de
commissie by het ontwerpen van hare voor
stellen wilde plegen „georganiseerd over
leg".
In algemeenen zin is dit dan ook voor na
genoeg het geheele gemeentelijke personeel
doorgevoerd.
Niet alleen dat gehoord zyn de verschil
lende vakorganisaties, ook de hoofden van
takken van dienst in deze gemeente hebben
daaraan deelgenomen, of hebben gelegen
heid gevonden schriftelijk van hunne mee
ningen te doen blijken.
De voorstellen.
Na min of meer uitvoerige beschouwin
gen over de te treffen regelingen heeft de
Commissie haar voorstellen in het rapport
nedergelegd. De conclusie der gehouden
besprekingen heeft zy in 't kort aldus
saamgevat:
Zij stelt in meerderheid den Raad voor:
A. te besluiten tot een algeheele. stel
selmatige herziening van de salarissen en
loonen van ambtenaren en werklieden
dienst dezer gemeente, overeenkomst'g de
hiervoren meer bepaaldelijk ten opzichte
van iederen ambtenaar, werkman of tak
van dienst gedane voorstellen van de meer
derheid der commissie en verder met in
achtname van het volgende:
lo. dat de stortingen inzake pensioenen
voor zoover deze nog krachtens Uwe voor
gaande beslissingen op de gemeente-amb
tenaren en -wericlieden werden verhaald,
ten laste der gemeente worden gebracht
en wel vanaf 1 Januari 1920;
2o. dat de nieuwe loon- en salarisrege
lingen zullen ingaan 1 Januari j.t.;
3o. dat zoowel ambtenaren als werklie-
.tvanga
dit j
voor dei
13o.
het salaris
rendedrié
overlijden, Van) 'wei
tien weken naklien
gens nader gegeven regelen;
wl4o. dat overeenkomstig en voor zóó
ver nader besproken da belooning van „bij
betrekkingen" wonWlj geacht verdiscon
teerd te zyn in het salaris door uen amb|te-
naar in zyn hoofdibefcyjekiung geno-en;
15o. dat voor invaliede werkJiecren gee-
né bepaalde loonen wonden aangegeven;
16o. dat aan de Commissie van Toe
zicht op de Stadsmuziekschool een hoogere
bijdrage voor bestuursonkosten wordt toe
gekend;
17o. dat de herziening van de salaris
sen en loonen niet aan bepaalde tijdstip
pen wordt gebonden, doch aangenomen
mag worden, dat behoudens zeer bijzon
dere gevallen deze loonregeling in ieder
geval zal gelden voor het dienstjaar 1920.
B. Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen, naar aanleiding van de door den
Raad te nemen beslissingen inzake het
voorstel der Commissie, het noodige te
verrichten tot vaststelling van nieuwe
verordeningen.
C. Burgemeester en Wethouders te
verzoeken te willen overwegen of het wen-
schelyk en mogelyk is de onderscheidene
salarisregelingen van ambtenaren samen
te vatten in één „salaris»verordening".
iD. Burgemeester en Wethouders te
machtigen in afwachting van de vaststel
ling van de onder B bedoelde verorde-
ningen, inmiddels de uitbetaling en verre
kening te doen volgens door den Raad.
naar aanleiding van de voorstellen der
Commissie genomen besluiten.
E. Ten opzichte van de salarieering
der functionarissen, wier jaarwedden niet
door den Raad worden vastgesteld, de
noodige verzoeken tot de bevoegde auto
riteiten te richten.
F. Desgewenscht de Commissie op
dracht te geven tot het doen van voorstel
len inzake het toekennen van vacantie- en
kindertoeslagen aan ambtenaren en werk
lieden.
G. De Colleges van Regenten, enz. der
gestichten uit te noodigen voorstellen ter
zake van salarisherziening van het bü hun
ne instellingen werkzame personeel aan
den Raad te doen.
Salarissen Burgemeester, Secretaris en
Ontvanger.
De Commissie acht voorts de jaarwed
den van den Burgemeester, den Secretaris
en den Ontvanger, in verband met die va»
de in groep VI opgenomen ambtenaren te
laag. Zy is van meening, dat de Burge
meester en de nevens hem genoemde
hoofd-ambtenaren der gemeente, ook wat
'betreft hunne salarieering aan de spit»
van het gemeentelijk personeel moeten
staan, niet alleen in velband met hunne
maatschappelijke positie, maar ook met
hunne prestaties ten opzichte dei gemeen
telijke huishouding.
Zy verzoekt den Raad dan ook hiermede
rekening te houden en stelt voor Gedepu
teerde Staten te verzoeken de aanvangs-
jaarwedden van de drie hiervoren «renoem-
de functionarissen te willen verhoogen
ieder met een bedrag van 1000.-— en
deze alzoo te brengen:
voor den Burgemeester op 7000—.
voor den Secretaris op 6000.
Voor den Ontvanger op 4800.
en verder in overweging te geven de ver
hoogingen voor dienstjaren zoodanig te
wyzigen, dat het aanvangssalaris. 4 maal
telkens na twee jaren dienst in gelijken
rang in deze gemeente wordt verhoogd
met een bedrag van 250.— (tegenwoor-
dige regeling: 4 vertioogingen van 250.—
telkens na 3 jaren dienst).
De kosten.
Volgens «gevoegde gloiale kostenbere-
kening vorderen de voorstellen der Com
missie (in meerderheid) een uitgaaf van
112.000.—, waaronder een bedrag van
15.000.— voor het premievrij pensioen ia
begrepen. Dit bedrag moet worden gevon
den uit den hoofdei ijken omslag voor den
dienst 19T
uroepsinaeeung wenuwoeu.
Door de Commissie wordt voorgeateW
voor de loonregeling de werklieden te ver
deel ei
in tea groepen; voor elk dezer groe-
lum* stelt de meerderheid der Commissie
voor een uurloon te bepalen, dat vooi* de
Ii#r eettste groepen opklimt met 4 cent en
voor dé volgende met 6 cent bü een 45-
urure werkweek. En wel aldust
Groep l, ongeaóhoolde werkliedenplaats-
werker, syphonpomper, straatveger, siuis-
en brugwachter, veerman), uurioon 63 ct.,
weekloop 28.35.
Groep H, toutine-werklieden (opperman,
halpfitter, stalknecht, bcltwerker. riopl-
-beider, sorteenler, lampenist, plantsoen-
werker, grondwerker, dijkwerker), uurloon
«7 cent,i weekloon 30.16.
Groep1 111, werklie«|an met geringe vak
kennis I (2e stoker, voerman, opperman-
htraatmiker, se hippe r-baggerman, schip-
uer-diewir, hulp-waltman (metselaar, enz.),
•ïe fitter! schakelbord wachter) uurloon 71
cent, weekloon 311)95.
Groep, IV, vaklifeden (stoomstuker, le
Kasstokeh smi«L timmerman, metselaar.
achilder.I loodgieter,i) tuinman, magazyn-
meestér-fitter, voorinan-niet-vakmnn. am-
monialt-stoker, hirtb-straatanaker, fabri-
cage-kWht-mftgazy|meester, brugwach
ter H#a9trechtsdhelüprug), uurloon 75 ct.,
weeklopn! 38.75. I j
GroepV, voorplannen en onderbazen
(machinist, staatmaker, voormdn-stoker,
voorman-vakman, baab-stoker-imeUeiaar,
monteur)! uurloon «leent, weekloon f 36.—.
Groep 'VI, cheffl (stadsbaas, chef-tuin
man, chef-machfcniat, chef-fitter, chef -mon-
teiir), 'aanvangsrtjélde. 1900.— met 2
éénjaarlyksche VettjWagingen van f 100.—
tot 2100.ff
De mindertheid irtftde commissie (de heer
A. J. IJsBelstijn ApjlL) acht de voorgestel
de loonen voor de1 groepen I, II, ill en IV
jn verband met de -draagkracht der ge
meentelijke financiert, te hoog en wenscht
«leze te bepalen óp 'resp. 60. 64. 68 en 72
cent per ,uur. j
Voor de,iz.flf. halVe werklieden, lantaarn
opstekers e. d. wordep afzonderlijke rege
lingen voorgesteld,
nienst.
Voor jongmaatje
17-jarigen leeftijd
van de «mep,
voorts voor elk j
ging, zoodat
volle loon wordt i
van hun
ikordt voorgesteld op
helft van het loon
zy werkzaam zijn,
daarboven 1|8 verhoo-
-jarigen leeftijd het
Voorgesteld
tore van den Gemeente-Ontvanger en de
politie, stelt dc Commissie den Raud vooi
vast te stellen de navolgende regeling in
zake het verkrijgen der periodieke venhoo-
gingen voor iedere groep:
lo. het maximum voor iedere groep
vastgesteld wiorde bereikt na de vervulling
van vijf dienstjaren;
2o. voor de berekening dezer u.enatja-
-■en gelden:
a. voor die ambtenaren,] waarvan wordt
geëlscht het bezit van een diploma, het-
wagt voor het richtig uitoefenen hunner
functie wordt vereisaht en nader door
Burgemeester en Wethouders in eene ver
ordening vast te leggen, de jaren nu het
bereiken van hun 21ste levensjaar ln het
bezit van dit diploma in gemeentedienst,
zoowel te Gouda als elders, doorgebracht;
b. vopr de ambtenaren die mot in het
bezit vun een diploma behoeven to zijn, de
juren,die zy na het bereiken van hun 21ste
levensjaar in dienst der gemeente Gouila
hebben doorgebracht;
3o. bü eventueele bevordering tot een
hoogeren rang gelde als regel, dat in uf-
wüfcing mét het vorenstaande wordt aan
gevangen met het minimum-salaris voor
(ien nieuwen rang vastgesteld.
De regelingen van de hierboven uitge
zonderde categoriën van ambtenaren wor
den hierna vermeld.
(Wprdt vervolgd.)
—15, i(V\ 2e soort f 5.10^-8.50, sla
f 0.60— per 100 «tuksj nla (vel*-
len) f 0.05—0.10 per kist* «tak kom
kommer» f 7—8 per grootO beu; poste
lein f 7.60-9 per 100 K.G.
rnbtenarem.
7 groepen; voor dc
ambtenaren van 17 tot 21 iaar wofcJt een
zelfde regeling van het salaris gewenscht
als ten aanzien der werklieden van dien
leeftijd wordt voorgesteld.
De voorgestelde groepen zijn:
Groep A. Klerken ter gemeente-secre
tarie, ontvangkantoor en by de bedrijnen
(Salaris 700—ƒ1200).
Groep I. le klerk bedrijven, Adjunct
commies Gemeen te-Secreta-ic. Gaarder
xaai- en liggeld. 2e Keurmeester Vee,
VleesCh en Visch, Keurmeester van waren,
Gemeente-bode, Concierge Raadhuis, Bode
beschrijver Gemeentebelastingen, Laborant
Lichtfabrieken (Salaris J500—2000).
Groep II. 2e Commies Gemeente-Secre
tarie, Adjunct-boekhouder Lichtfabrieken,
Boekhouder Gemeentewerken, Opzichter
Reinigingsdienst, tevens opzichter by «len
2600.
Groep III. le Commies Gemeente-Se
cretarie, Commies ten kantore van den
Gemeente-Ontvanger, Boekhouder Lichtfa
brieken, Opzichter Bouw- en Woningtoe
zicht, Opzichter GemeentewerkuOpzich
ter Centrale, Opzichter Gasbelryf, Haven
meester, tevens belast met c;e regeling e»
uitvoering van den geheeien markldiensl
(plus vrye woning, enz.). Salaris f 2700
3200.—.
Groep IV. Hoofdcommies ter Gemeente-
Secretarie (de chef der secretarie f 200.
per jaar toelage), Gemeente-apotheker
iplus viye woning, enz). Salaris f 3300
3800.
Groep V. Adjunct-Directeur Lichtfa
brieken, Inspecteur Bouw- en Woningtoe
zicht, tevens belast met den genieentelüken
«lienet der werkloosheidsverzekering en het
nnen «Ier precariogeklen, Directeur Ge-
meentelyken Reinigingsdienst, tevens lei
der van den Gemeenteiyken Ontsmetting»-
dienst, enz. Salaris 4200—f 4700.
Groep VI. Directeur Gemeente-Licht
fabrieken, Gemeente-Bouwmeester, tevens
opperbraudmeester. Salaris 6000j 6000
(inclusief vrye woning).
Groep O. Hoofdcommies-redacteur (!«-
meente-Secretarie 2600—350O. Assistent
bode 500ƒ750. Bevolkingsagent f 250.
Archivaris 700. Custos 250 100
»cho<mhouden). Ambtenaren van den Bur
gerlijken Stand 400. Lantaarnopstekers
50 "o groep 1 werklieden. Adjpnct-opzich-
ter Reinigingsdienst idem groep 5 werk
lieden. Concierge Bouw- en Woningtoezicht
500 (vrye woning, enz.). Meteropnemei-
1750. Brugwachters: Turi-
t 100, Nieuwehaven f 60, P. C. Bolh-
t 25, Nieuwehaven 100, Kaain 65,
50, Prins Hendrikstraat f 104,
niet door de Commissie als „ge-
ambtenaren" beschouwd. Karne
melk ksloot 60 groep I werklieden. Sluis-
Moordreciitsche Verlaat 75 '/f
1 werklie&n. Directeur en leeraren
(zie nader voorstellen Mu-
k>I). Concierge Muziekschool f 1200
«vrye woning, enz.). Pandbewaarder I 1300.
Assistent Gemeente-aipotheek f 1200. le
Keurmeester Vee en Vleesch f 1700. Ge
meente-arts 1000. Geneesheer belast met
>le doodschouw f 100. Gemeente-vroedvrouw
™>- Schoolarts 1000. Tandheelkundige
J 300. Directeur Ontsmettingsdienst ver
wilt. Opzichter Ontsmettingsdienst vervalt,
yntemetters 62. Concierge „Art:-Legi
J 1200 (vrye woning, enz.). Concierge
Gymnasium 1200 (vrye woning, enz.).
Goncierge Handelscursus 600. Concierge
Ambacnts-avondschool f 600. Klokkenist
J 450 Opwinder*henstelIer f 400. Grafma
kers 50 2e groep werklieden. Zwemmces-
f QftA,e ver^€r> Onderwijzer huisvlijtsohool
f 300., en de verdere niet in het voorstel
«er Commissie besproken ambtenaien. wier
wlaris h. i. ongewijzigd kan blyvan.
De minderheid der commissie acht de
«woldging van groep VI te hoog en stelt
voor deze te bepalen op 4600—; 5500,
exclusief vrye woning enz.
Periodieke verhoogingen.
Uitgezonderd voor het personeel werk-
ier Gemeente-Secretarie en ten kan-
GEMENGDK BERICHTEN.
I)c wil ach e bankbiljetten van ƒ25.
Nog niet zoo lang gele(|en maakten we
melding van het feit, dat.een Duitscher te
Amsterdam was aangehouden. Een aantal
valscne bankbiljetten van ƒ:25 werd ot> hem
bevonden. Tot den commissaris van het bu
reau St. Pictershal zeide hij, dat hy deze
biljetten in Dusseldorp by een bankinstel
ling tolontvangst had genpmen. Tientallen
banfcbilljettPn, zoo vertelde hij, en van de
zelfde soort, wei-den daar uitgegeven. In
lichtingen omtrent dón ,puitscher waren
gunstig en in handelskringen was hij goed
bekend. Een aantal keeren was hy hier zelfs
voor zaken geweeBt.
's Daags voor Pinksteren werden inspec
teur G or risten van het bureau St. Pieters-
hal te Amsterdam, benevens de rechercheur
Heertje Klem naar Dusseldorp gezonden.
Uit een ingesteld onderzoek bleek, volgens
de Tel., dat de Duitscher de biljetten in ont
vangst had genomen by de Essener Kredit
Anstlalt. Indertijd was daar voor ƒ3000
aan Hollandsche biljetten van 25 gewis
seld. Keer op keer werd zelfs van dit pa
pieren geld by verschillende banken gedepo
neerd. En wat nog erger was, men wist
niet, dat het valsche waren. Rechercheur
Klein on zijn superieur hebben kunnen con-
stateeren, dat Dusseldorp overstroomt) is
met valsch Duitsch .(50 Markscheine) en
Bollandsch geld. Men beweert daar, dat dit
geld in ons land vervaardigd wordt. Aan
wijzingen daartoe ontbreken echter geheel.
Niet minder dan 80 valsche bankbiljetten
hebben de Amsterdamsche politiemannen in
beslag genomen; de valsche munters echter
werden niet ontdekt.
STADSNIEUWS.
Wittebroodkaart.
De directeur van het Rijksbureau voor de
Distributie van Graan maakt bekend, dat
als wittebroodkaart voor het 138e tijdvak,
hetwelk loopt van 28 Mei tot en met 5 Juni
a.s., zal dienen de Rijksbroodkaart in de
bruine kleur op groenen ondergrond
BODEGRAVEN.
Tweede Pinksterdag werd een propagan-
da-wedstryd gehouden op het veld van de
voetbalvereeniging B. V. V. De aanplak
biljetten vermeldden, dat gespeeld zou
wordentusschen Voorwaarts (van Utrecht)
en een club uit Rotterdam. Rotteidam
schreef echter op het laatste oogenblik af,
zoo<lat des morgens op den dag van den
wedstrijd, nog naar een nieuwe club moest
worden uitgezien. De wakkere secretaris en
een der spelers van B. V. V. gingen per
motorrijwiel naar Utrecht, en vonden D.
O. S. II béVeid om te komen spelen tegen
Voorwaarts. Deze bei«le clubs zyn derde
klussers, maar gaven goed spel te zien. Tot
de rust bleef het 00, maar de uitslag was:
D. O. S. 1 en Voorwaarts 0. Er werd ook
no£ gespeeld tusschen B.V.V. I en Woerden
II. By de rustu,was de stand 1—1 en de
uitslag was B.V.V. 2 en poerden 1, zoodat
B.V.V. won. Het publiek juichte de spe
lers toe, toen deze uitslag bekend werd,
want voor B.V.V. was 't de eerste wedstrijd,
welke gewonnen werd. Tot ons genoegen
konden we constateeren, dat B.V.V. reeds
eenig samenspel gaf, veel beter dan op He
melvaartsdag. De beide doelpunten werden
gemaakt door Jongeneel, wien hulde daar
voor toekomt. De scheidsrechter, de heer
Schpling, kweet zich op zeer correcte wijze
van* zyn taak. De belangstelling van het
publiek was matig.
TOONEEL.
MARKTBERICHTEN.
IODDA, 27 Mei
I. Afuuevoerd
ff, Ie kwal. f
1920.
71 parlijei
69—72, 2c
i, han-
kwal.
ivoer, handel vlug.
Weiboter f 1.22%
(101
KA AS.
del flauw
f 66—68.
BOTER, weinig au:
(ioeboter f 1.301 .-10,
-i.m
EE MARKT. Melkvee groote aan
voer, handel inaHg, f 1.406.50. Vette
varken» we'nig aanvoer, handel vlug,
f 0.850,88% |>er half K.(5. Magere
biggen groote aanvoer, 4.50^-5.5Ü per
week. Handel maifcg. Vette schapen weinig
aanvoer, 4065, Handel Hapw. Landme
ren groote aapvoefr, f 2033. Handel ma
tig. Nuchtere kalveren red. aanvoer, f 11)
—24. Handel flauw.
EIEREN: Goede aanvoer, f 11.50—12.50
per 100 stuks. Handel matig.
GRANEN: Goed pryshou^pnd. Tarwe
43—46, Rogge 30—32, Gerst f 28-29,
idem dhev. 29—80, Erwten f 25—28,
Bruinebooncn f 2529.
GroentcnveUia*.
M^WERKERK a.d. TJSEL. 26 Mc.
'oöporatieve Tuinbouwveiling Nieu-
ntrkork a.d. IJsel en Omstreden.)
Eng. komkommer» 1 12 9014.70, id.
'*?e soort f 8.80— 9.50, klein»halve kom
kommer» f 5 606.70. bloemkool f 9.IK)
423e STAATSLOTERIJ.
5e kl. Trekking vaq Donderdag 27 Mei.
1000: no«. 4534, 11025.
ƒ400: nos. 2970, 7680, 11968, 18004, 14841,
16461, 18606.
ƒ200: nos. 3841, 7076, 16270.
ƒ100: noB. 73, 4220, 7441, 8911, 10629,
12952, 14075, 15114, 15610, 16511, 16965,
18013.
Prijzen van 70.-— i
37 113 217 220 316 369 617 702 861 1024
1055 1144 1234 1270 1356 1475 1580 1687
1739 1926 2524 27M 2886 2934 2952 3048
3130 3140 3141 3276 3368 3510 8514 3618
3745 3936 3947 3956 4054 4124 4143 4153
4174 4368 4443 4472 4617 4681 474L 4934
5251 5259 6261 6382 5435 5682 5687 6849
6009 60T9 G082 6086 6115 6161 6252 6486
6673 6662 6770 6916 6992 7042 7049 7231
7276 7332 7393 7394 7442 7473 7493 7649
7552 7603 7836 7867 8279 8342 8471 8475
8652 8676 8749 8809 8810 9365 9371 9443
9566 9633 9757 9781 9879 10144 10189 10197
10257 10413 10414 10506 10698 10719 10821
11040 11143 11217 11270 11402 11443 11626
11684 11711 11971 12375 12884 12537 12660
12714 12740 12827 12900 12928 12943 13098
13136 13330 13441 13522 13581 13717 13787
14270 14287 14324 14392 14418 14434 14485
14551 14739 14843 14942 15048 15127 15122
15173 16178 15182 16193 15248 15256 15324
16389 15392 15636 15686 15788 15874 15941
15946 16056 16232 16434 16442 16551 16732
16748 17004 17104 17152 17168 17275 17375
17452 17577 17693 17715 17827 18194 18276
18330 18337 18355 18708 18774 18868 19143
19151 19169 19347 19387 19650 19966 20078
20119 20122 20138 20291 20318 20361 20654
20692 20608 20704 20817 20945 20997 21199
21377 21387 21669 21709 21787 21811 21827
21979 22009 22041 22131 22264 22371 22372
22477 22518 22538 22592 22646 22696 22805
22811 22881 22996
Nieten:
53 80 175 203 215 240 255 275 309 819 326
421 430 447 448 576 766 798 839 846 864
894 957 962 1014 1022 1069 1122 1133 1147
1156 1169 1240 1268 1269 1296 1354 1359
1363 1395 1485 1491 1529 1541 1544 1619
1710 1767 1759 1765 1803 1805 1836 1864
1901 1962 1975 2018 2061 2126 2171 2173
2196 2232 2234 2263 2303 2317 2395 2409
2410 2462 2492 2512 2550 264,3 2698 2751
2753 2763 2771 2786 2887 2905 2925 2939
2964 2992 3066 3136 3150 3181 3187 3223
3258 3335 3346 3362 3401 8471 3497 3482
3512 3547 3656 3686 3748 ,9797 3863 4014
4021 4056 4091 4132 4151 4190 4256 4264
4286 4332 4372 4389 4440 4481 4512 4733
4869 4862 4868 4881 4904 5039 5051 6102
5122 5146 5163 5187 6193 5203 5224 5290
5363 5399 6484 5505 5522 5550 6629 5665
5697 5702 6704 5732 5733 5944 5970 5989
6006 6099 6119 6160 6222 6224 6246 6271
6327 6344 6376 6396 6407 6440 6441 6461
6467 6474 6628 6544 6577 6711 6736 6768
6875 6795 6807 6839 6874 6Ó03 6960 6979
6996 7057 7077 7097 7137 7171 7201 7263
7290 7308 7329 7372 7402 7408 7416 7425
7434 7610 7510 752» 7594 7599 7688 7698
7701 7709 7719 7789 7794 7811 7861 8035
8107 8139 8150 8187 8189 8195 8222 8262
8265 8277 8362 8365 8392 8414 8455 8477
8514 8552 8666 8577 8599 8605 8677 8718
8778 8872 8987 9014 9065" 9070 9151 9238
9278 9315 9323 9361 9362 9385 9516 9572
9704 9729 9766 9783 9822 9836 9876 9946
10020 10154 10163 10279 10341 10384 10387
10388 10406 10526 10541 10554 10563 10586
10656 10670 10701 10768 10760 10793 10865
10915 10953 11094 11106 11155 11175 11187
11209 11225 11274 11317 11330 11347 11360
11381 11413 11417 11466 11488 11640 11549
11559 11682 11828 11844 11894 11954 11973
11977 12016 12054 12224 12234 12235 12245
122550 12273 12330 12391 12415 12462 12484
12552 12593 12598 12648 12673 12685 12694
12697 12726 12741 12797 12814 12864 12890
12967 12958 12970 12982 13012 13063 13063
13075 13079 13107 13133 13135 13139 13145
13147 1S169 13217 13282 13326 13367 13378
13442- 13448 13537 13545 13599 13603 13647
13699 13712 13726 13864 13876 13936 13957
13972 13986 14014 14107 14166 14197 14198
14233 14236 14266 14340 14361 14378 14431
14436 14540 14575 14594 14595 14710 14777
14808 14829 14838 14860 14902 14915 14918
14990 14992 14999 15022 15037 15052 16O60
15081 15094 15134 15139 15148 15151 15170
15186 15236 15246 15260 15284 15286 15288
15440 16483 15543 15512 16629 15634 15635
15667 15676 15728 15734 15819 15820 15849
15883 15895 15899 15996 16022 16055 16058
16099 16120 16142 16184 16223 16240 16284
16364 16443 16496 16520 16550 16562 16603
16638 16656 16688 16694 16706 16753 16802
16810 16851 16858 16875 16896 16905 16944
16972 17032 17105 17184 17205 17231 17254
17273 17277 17329 17348 17386 17397 17410
17416 17427 17532 17541 17624 17630 17682
17700 17719 17733 17840 17868 17869 17895
17994 18015 18029 18039 18080 18098 18190
18202 18209 18227 18231 18233 18239 18318
18360 18361 18374 18393 18405 18456 18536
18569 18602 18605 18720 18812 18834 18859
18874 18907 18938 18968 18999 19023 19057
19067 19091 19116 19152 19159 19162 19164
19261 19264 19265 19279 19287 19290 19291
19293 19378 19380 19429 19610 19513 19599
19658 19682 19696 19789 19796 19814 19816
19872 19874 20032 20040 20045 20076 20126
20140 20156 20185 20221 20252 20263 20281
20283 20417 20428 20442 20472 20533 20544
20545 20570 20615 20623 20637 20646 20707
20774 20775 20820 20821 20827 20846 20900
20991 21014 21049 21052 21053 21058 21061
21085 21132 21143 21149 21169 21180 21228
21250 21252 21257 21265 21267 21269 4*1335
21384 21406 21487 21544 21545 21577 21634
21677 21683 21699 21714 21745 21749 21857
21982 22088 22114 22162 22171 22175 22242
22251 22284 22285 22304 22324 22365 22368
22405 22418 22427 22481 22487 22493 22534
22569 22572 22639 22662 22663 22695 22724
22726 22791 22794 22819 22837 22881 22915
22919 22939 22961 22972 22986 22993
Vorige lijst: no. 1720 moet zijn met ƒ70,
no. 7260 m. z. 17260.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den volgenden «lag:
Zwakke tot matige Zuidelijke tot
Zirdweatelljke wind, zwaarbewolkt mei
tijdelijke opklaring, wellicht nog re
gen- of onweersbuien, zalfde tempera
tuur.
Het KoUerdamech Toonecl.
J JKSSONDA.
Spel in drie bedrijven tioor Feiix liutteo.
Het uitguansiieizuen is cigenlyk voorby:
veor «Ie meeaten ia liet denkbeeld zich op
te sluiten in een warme, kunstmatig «ion
iser gemaakte zaal, wanneer buiten de zon
vrij hoog aan den hemel ataat, weinig
aanlokkelijk. Toch was de schouwburg
g.steravond haast even goed bezet ais liü
b(j de ubonnementsvoor8tellingen pleegt to
zyn: een bewya dat men groote verwach
ting koesterde van Felix Kutten'» nieuwe
schepping. Wie met dq herinnering aan
.Jleatrys" naar «len schouwburg ia g«>guan
zal niet zyn teleurgesteld: Jessoivlu staat
als kunstwerk zeker niet beneden het eer
ste oeuvre van dezen acteur en neCTrebeu-
ren sleept ons veel heftiger rrtée, niet om
dat het conflict ingrijpender, het wonder
rayterieuaer is, maur voorname!i|k omlat
wat wu hier zien menscheiüker, echter is
en omdat we vun jongaaf aan vertrouwd
zyn met het verhual uit den BUbel en de
personen die Rutten hier ten tooneele
voert.
De enkele verzen (Markus 5:2224 en
35—43, Lukaa 8 4l, 42, 49—56) die ver
halen van de opwekking van Jaxrus doch
tertje, leverden het motief voor het too-
neelspe), echter de stof was niet voldoen
de om daarmee drie bedrijven te vallen,
Het grootste gedeelte, eigenlyk het eer
ste en tweede .bedryf in hun geheel, berust
op fantasie. Gelukkig heeft de schryver
daarbij de grootste piëteit in acht geno
men, zoodat het atuk niet verworden is tot
een gowoon tooneel-intrigetje. Nauwgezet
heeft de auteur gebruikt gemaakt van ge
gevens uit den bdbel zelf en zich alleen de
vrijheid gelaten de omstandigheden, do
opeenvolging der gebeurtenissen iets te
wijzigen. Zoo zijn de eerste acte» gewor
den tot een schoone inleiding, waarin de
grootheid en heerlijkheid van den Meester
bezongen wordt, waarin gejubeld worut
o<ver de goedheid en vergevensgezindheid,
zijn onvermetelyke liefde en zijn kracht
zieken te genezen en dooden tot 't leven te
ïug te roepen. Allez wat daarvan te
vinden is in" de evangelieën wordt gegroe
peerd om enkele personen; zoo worden in
Maria Magdalena vertegenwoordigd alle
slechte vrouwen over wie Jezus gesproken
heeft. De inleiding geeft meen Ze Ikat ook
begrijpen, hoe weintgen Jezus verstonden,
hoe men vreeade dat Hy een aardschen
troon begeerde, er naar streefde een
aardsch koning te worden, die zich tï Je
ruzalem zou laten kronen. Vandaaj- :a het
juist dat telkens gesproken wordt ove/ het
ji Romeinsch bestuur.
Eenigszins zonderling doet aan het op-
tre«len van Judas, dat hier tamelijk voor
barig is. 't Verband der onderscheidene ge
beurtenissen zou zeker niet veihroken ziin,
wanneer de verrader, van wien in den bij
bel by 't hier behandelde verhaal niet ge
rept wordt, achterwege was gelaten. De
auteur heeft de scène tusschen Judas en
de ouderlingen en met Maria Magdalena
vermoedelijk ingelascht om nog duidelijker
te maken hoe tegen den Nazerener werd
gekuipt en geïntrigeerd.
Naast Maria Magdalena, die door de
voorname rol die Rutten haar heeft toege
kend, bijna tot hoofdfiguur werd, i3 Jaïrua,
de tempeloverste het 9oherpst geteekend.
In hem zien we den weifelmoedige, den
man, die onzeker is of hij gelooven moet
of niet. in wien élles zich verzet om mee
te werken tot den do<xl van een „mensch",
van een mensch ,van wien bovendien nietB
dan goed wordt verteld, doch die te zwak
is het verzet openlijk vol te houden en zich
tenslotte overreden laat. Dan sterft plot
seling zijn dochtertje, 't kan niet anders:
de tempeloverste voelt zich door haar heen
gaan gestraft. Nu gebeurt het wondere.
De vader valt den Meester te voeten,
smeekt hem mee te gaan naai- ziin doch
tertje dat steeds verlangd heeft den Naza-
rener te aanschouwen. Machtig en zwij
gend, omhuld door een straleiulen licht
glans, verschijnt de grootsche figuur van
den Christus op den achtergrond, statig
schrijdt hy naar het doodsbed van Jcaaon-
da en terwyl de soldaten hem omringen
om den valschen „Koning" gevangen te
nemen, spreekt hy z'n ruBtig overtuigd
„Het kind ia niet gestorven, maar het
slaapt." Zoo overweldigend is deze scène,
dat ze hèt hoogtepunt van de hanucl.ng
•wordt, ondanks het vele indrukwoklienae
van hetgeen daaraan is voorafgegaan, het
gebeuren uit 't geheele stuk. Wat deert
hier «le afwüking van den bijbeltekst, die
zegt dat J ai rus reeds tot Jezus gesneld
was toen z(jn dochtertje op 't uiterste lag
rn dat een bediende hem kwam zeggen dat
't kind gestorven was; dat h(j al'en „uit
dreef" en alleen b(j zich nam den vader en
de moeder en degenen die met hem waren
(Lukas 8 40). Het gebeuren was te aan-
Krypend om de kleine details te kunnen
opmerxen, men had alleen oog vooor de
Goddelijke figuur, die Jules Verstrakte
heerlijk heeft gecreëerd. De milde glans op
'l gelaat, de teedere toon waarop het ,,G(j
dochtertje, sta op" gezegd werd, liet wel
even voelen hoe eenmaal de werkclykheltl
moet zijn geweest.
Ht spel van de overigen was eveneens
subliem. We zouden kunnen volstaan met
't program ai t« schrijven, de namen der
acteurs en actrices in de hoofdrollen spre
ken voor zich zelf. Hubert la Roche, de
tempeloverste, Marie van Eysden—Viqét
zyn vrouw en Alida Tartaud—Klein Ma
ria Magdalena, men kan zich geen hetere
bezetting denken, "t Is een genot mevrouw
Tartaud de verzen te hooren zeggen, haar
tc hooren klagen en weenen over e.gen
verdorvenheid, te hooren jubelen over dc
liefde voor den Meester, haar te zien le
ven in de figuur die ze uitbeeldt. Zoo sterk
was haar spel dat ze Laroche. toca de
hoofdpersoon, haast in den schaduw stel-
dj>. Niettemin, ook z(jn spel was krachtig
en ontroerend tegelijk, heel goed byv. was
hy in de tooneeltjes met de ouderlingen
(Louis Vervoorn en Folkert Kramer) die
alleen bezield «loor haat, «len ondergang
van den Najiarener begeeren, heftig en on
derworpen tegelijk waa hii in zün smart
om 't verloren kind.
Martha Walden was een Hef. onschuldig
kind-, dat een reine liefde koestert voor den
man, die de Messias moet zyn en dien ze
nooit nog heeft mogen zien. Haar samen
spel met Maria Magdalena vooral is aeer
te loven. Ook «Ie vreugdevolle verrassing
bü het ontwaken wanneer ze Je*u» ont
waart, werd fijngevoelig weergegeven.
Mien Erfmann—Saabach al» Noemi:
Fits Tartaud (Luciua), Ghriepün Sr. (Ju
das) en Ed Palmers (EU) hebben zuiver
«.oorvookl, gaaf «pel gegeven en ook de ove
rigen hebben er toe bü gedragen om de op
voering volmaakt te «loen *ün.
De passende costumes en de mooie stem
mige décors hebben tenslotte alle illusie
van dit Oostersch spel voltooid. Hubert
Laroche, Marie van EijsdenVink cn All-
ua TartkudKlein werden mot bloemen
gehuldigd. Na alle bedrijven weru enthou
siast geapplaudiseenl, wat niet belette, dat
na 't derde bedrijf tegen alle gewoonte in,
het scherm gesloten bleef, Een zeer luiste
en kiesche opvatting; het halen, de bloe
men, de buigende tooneelmenschon. beder
ven den felsten indruk van een aangrij
pend taf reel, een nijgende ühr.atu» zou
bepauUl dégoutant zyn geweest. Men nam
nu «le zuivere hammering aan de slotscène
mee naar huis en «laarvoor mag men dank
baar zün.
ONZE DKAADLOOZE OlENST.
Verdun gedecoreerd.
PAKIJS, 27 Mei. Uit Washington: De
Senaat heeft aangenomen een amendement
waarbij instemming wondt betuigd wet het
voorstel van Baker, secretaris van het de
partement van oorlog om de congresaio-
neele medaille de groote militaire onder
scheiding der Vereenigde Staten, aan Ver
dun te schenken.
LAATSTE BERICHTEN.
DE MOORD TE ZOETKRMEEK.
In plaat» van 20 jaar: vrUaprank.
De Haagsche Rechtbank heeft heden
«ien boerenknecht, G. B. die 17 Mei terecht
stond, beschuldigd dat hü in den avond van
26 November 1919 te Zoetermeer opzette
lijk en met voorbedachten rade de '22-ja-
rlge Cornelia Hoogduin van het leven heeft
beroofd, vrijgesproken met bevel tot
onmiddellüke invrijheidstelling van be
klaagde. Het Openfbuur Milfisterie had 20
jaren gevangenisstraf geëiacht.
TWEEDE KAMER, f - I
(Zitting van heden).
Verscheidene conclusies en verslagen der
commissie omtrent het inlichtejp4>ver -ulruér
sen en kleine wetsontwerpengTh. st. aange
nomen. f
l)e heer Schaper jMA.) vraagt verlof
tot het houden van eeiymerpeilatie over dé
invoering van den achturendag. Op dit v«*r»
zoek zal morgen worden beslist.
De heer Z U I st ra (a.r.) verzet zich te
gen het wetsontwerp tot wyziging der
grenzen en «Ier gemeenten Delft, Schiplui
den, l'ynacker en de opheffing der gemeen
ten Hof van Delft en Vrijenban. Er u geen
reden om tegen den zin der bewoners tweo
gemeenten, die een zelfstandig bloeiend be
staan leiden, vun dut bestaan te berooven
om financieele belangen van Delft.
eD heer De Groot (Econ. B.) zal tegèn
stemmen, alleen reeds omdat Delft's wuter-
leiding geen voldoende capaciteit bezit voor
de gedachte groote gemeente.
l)e heer van Bcreateijn (v.d.) U voor
annexatie, omdat du begrippen plaats en
gemeente elkaar hier niet meer dekken.
(De vergadering duurt voort).
EERSTE KAMER.
(Zitting van beden).
Aan de orde is de bouw der kruisers
Java eu Sumatra.
Mevrouwt*othuys Smit s.d.acht
het voteeren «Ier nog benoodigde ló mil-
lioen niet minder dan een ramp voor 't
land.
De heer Staal (1.) ia niet overtuigd
van «le noodzakelijkheid van afbouw onzer
aefensit, maar wil onze puntservloot met
aigebouwde kruisers aanvullen.
De heer Van Embden verklaart zich
tegen den kostburen afbouw van schepen,
waarvan de onbruikbaarheid vooraf vast-
stuat.
De heeren Van W assenuur van
Kutwyck (c.h.) en De Waai Male-
fyt (a.r.) zyn voor aifoouw.
De heer van der Feltz (vxl.) i« tot
voorstemmen geneigd, doch vraagt naden
inlichtingen omtrent da totale kosten.
De heer I* o 1 a k (sol.) i» tegen.
Minister Pot uoht het moment voor ont
wapening nog geenszins gekomen. Met «l«
kruisers kan defensief althans iels wor
den gedaan. Tegen beperking van Je n-
richting by ufbouw heeft spr. bezwaar. De
totale kosten botragen 16 milliocn en niet
meer.
Het vooratol wordt aangenomen 'net 25
tegen 8 stemmen.
Eenige kleine ontwerpen wordtin z. h.
st. aangenomen.
Aan de orde i» nu de verhooging
der pensioen en.
De heer De Gijzelaar (c.h.) klaagt
over onbillijkheid jn het ontwerp, evenals
de heer Staal die 't maximum van f 4000
voor Indische pensioenen verhojgd wil
zien.
De heer Bergsina (1.) vindt de voor
gestelde verhoogrng vun 40 veel te
!uag en wil het Rijk doen bijspringen voor
de gemeenten, die de pensioenen harer
ambtenaren niet kunnen verhoogen.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 19 Mei Anna Hubertina
Geertruida, d. v. A. Brouwer en A. H. O.
Storm. 21. Geertruida Maria, d. v. A. C.
van den Berg en L. A. Bezem. Jansje, «I. v.
J. Gerritsen en A. Kruijt. 22. Cornelia, d. v.
F. Janssen en D. de Groot. Hillegien, d. v.
A. Kuilman en A. G. Geukes. 23. Jan, z.
v. J. Hoogendoorn en G. van leeuwen. 26.
Paulus Jacobus, t. v. A. Bezem en S. Reu
ring». Aagje en Alida, d. v. P, Bouwer en
J. Wal». Neeltje Cornelia, d. v. P. van
Weizen is en L. Noonkgraaf. Marinus, z.
v. C. van den Brand en M. Okkeree. 26.
Dorothea Johunnu. «1. v. J. Tuiloo en P H.
de Vos. Jacoba, d. v. C. van der I^ecq en M.
M. van der Klis.
GETROUWD: 26 Mei. C. J. Gibbon en
C. P. F. van Heusen vgn Uningen. F. Th.
Scharleman en J. Kuzee. N. van der Pool
en E. Wildschut. A. Spruyt en A. M. Horch-
ncr. H. Molenaar en N Schuling.
OVERLEDEN: 22 Mei. Machiet Verboom,
58 j. Pie ter van Loon, 68 j. Johannes Corne
lia Streng, 68 j. 23. Huibért Noorlander, 59
j. 24. Nikolaas «len Braber, 87 j. Bastiaan
van Onselaar, 16 mud. 26. Johannes l„ Goo-
t'issen, 3 rand.
