I Blad. iaat 10 1 No, 14458 lahndae: 1 November 1920. 59b Jaanrarp. IKERM 'i ten -:- I r ZA Fabriebff AM STERKE MAC. tM merit 1, Voedingswaar!.-. d. Duitschland en de entente. Feuilleton. C>j.©.êl *voax Gr o"CwO.«a. BEHALVE ZON- ES VIBSTDAGKN. 3TE ZWAAI". I’ VERSCHIJNT DAGELIJKS ^isfrtiCg Bureau: M A R KT 81. G O U D A. Administratie: Telef. Intere. SI w.i. rde. heeft net zoo Acht Uthr Abendblatt ver ier het koppige koper en krachtig «chu 26( 0*1* veronderotolde zfl, ademend ad» mU. Am 1. 4 u „STER" en WJL Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuseehenkormt van «oliede Boekhan delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten. Redactie: Telef. Interc. 545. i in een benjjdenswaar- lèn. Terwijl wy Hohan- im flM, van and met osme INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: Op de voorpagina 60 hooger BW7 1» hoop wol om^e spü cgrónd, op een ztopl «ogenblik later W van het spinnewiel, «te aansporing lot Naar het Schotsch van S. R. CROCKETT. Geauthoriseerde vertaling van 1 P. WESSELINK—v. BÓSSUM. (Nadruk verboden.) mbeerde sakken. .ouden Medailles. vrouw in het dorp. „Heb je al gehoord hoe de jongelui uit het dtorp worden ingedeeld, Dora?” reide de meester, terwyl en met een grappige uitdrukking in de oogen het meisje gade sloeg, dat met de armen, blpot tot over den elleboog, een pan van glinsterend ko per schuurde, om klaar te zijn tegen den nu nog in het verschiet liggenden inmaak- tyd. „Neen, veder”, sprak het meisje, render groote belangstelling. „Ik meende, dat de jongelui te Lowrart allen gelijk waren.” „Ik hoorde het van Robert Gilchrist”, redde hy. „De volgelingen des Duivels gaan naar Lucky Greentrees, de Dwaze jongen» naar Charlotte Webster’s huis, maar de Wyren komen den meester opzoeken." Hij grinnikte hoorbaar. ,J)e Wij ren komen den meester opzoe ken!” herhaalde hy glimlachend, „merk vooral de bijvoeging op.” „Be merk op*’, zeide zyn dochter mee geestigheid, ,/Ut wy in goed gezelschap ïijn Lucky Greentrees. Charlotte Web ster en het schoolgebouw!” Donald Gracie haalde de schouders op. Hij was de eenige maA in Lowran. die dit deed, totdat Sidney Lotimer uit den oorlog terugkwam. „Lieve kind”, sprak hjj, «het schoolhuis is een gerende verblijfplaats. Waarom zou den wjj klagen? Zyn wjj nie| de club, het parlement, die eenige keus buiten de an dere twee? Je moet niet klagen. Het zijn al mijn oud-leerlingen.” Op dat ©ogenblik hoorde ma iemand nadere 1-4 regel* flM. elke regel meer /Ui Mtar het schoolgebouw en zyn meeeters **cbten en ïnoeten niet langerMjachten. Dogeld Gracie, ook drie jaar oud® zit by h«t raam, met een boek op de knie Hjj is ’Werder dan vroeger. Zjjn ‘fyaar isdun- en hij is bleeker geworden, wat h,em •®«d staat. Zijn witte en fyne hand houdt •ttWoosJhet boek; eed vinger bjj de plaats. ■“ar de meester zag er zorgvuldig uit, *4 verschillend van wat de oudere lieden het dorp zich herinnerden van hem, In dagen voordat Adora haar gezag deed <dden. De meeste lieden zeiden, dat de '■*«*ter zjjn oud gebrek volkomen over- yoaa*n had. Maar enkelen, die de kentee- ~nen kenden, schudden wei eens het hoofd wonden hun horloges in nadenkend zwrij- op. wanneer hun vrouwen hen onder *o«®em. wanneer zij naar bed gingen. H»e tek ontegenzeggelijk was.hjj goed ’***h<»1 en men dacht zeer goed over More «Is huinhoudnter. Want het inko- B*° van den schoolmeester was tot op een *uiTer ^«“1 en toch kon Adora vaker gou&tak wisselen dan «enige andere manier, omdat het de gapingen aanvulde en iedereen tjjd gaf om zonder haast te spreken of te zwijgen, zonder lomp te zijn. Beschroomde menschen hadden tijd om te denken. Luidruchtige werden in be dwang gehouden. Want de «pinster, zact bevallig heen en weer bewegende, baar draad ophoudend en gelijkmakend, kon zeer goed beschouwd worden als een be geleiding, son$ zoo luid snorrend om een ongelukkige opmerking te overstemmen of soms geheel ophoudend om een knoop in den draad te leggen, tot het plotseling zwijgen een zin te voorschijn bracht, als of dde met groote letters gedrukt was. Reeds sedert lang was de heer van Lowtran begonnen met geregeld aan te loe pen bjj het schoolhuis. Als voornaamst*1 grande genaar uit d® gemeente was het duwdlyk zjjn plicht en na een poos wem het ook een'genoegen. Toch verklaarde hfj het mannelyk genoeg aan Adora. wanneer zy, zooaLs dien avond, hem daarover onder handen nam. „Waarom ik kom?* eeóle de Lord Adora, na. „Wel. nvwhien is het beste antwoord daarop, dat* Ik voort val gaan met komen abolang u het my toeetaat. Ik, verlaat mijn eigen stand niet on ga met om met dorpe- genooten. U(w vadef, juffrouw Dora, Is een gentleman. Be heb voldoende met mijn ge lijken, zooals u het noemt, omgegaan tfe- dert mijn terugkomst. Zy zyn mijn gelijken niet noeh de uwen. Is Cbeeney RÓrwhin- nock mijns gelijke, die zich niet kun uit drukken zonder een vloed van vloeken? Of de man daarginds te Cairnsmore, dte nrÖ dertigmaal in een uur voorkauwt: „Het volk moet oodar gehouden worden! Het had Gewone adverteutiia ea ingezonden mededeelingan b| contract tot zeer gerodu-' ceerden prjja Gruote lettors en randen worden berekend naar plaatsruimte. Daarmede nullen wal 3 of 4 jaar ge* moaid zyn. Spreker zbu er niet voor terug deinzen gedurende deoe periode, daar waar moedyloheden opryzeu tot de verdeeliag over te gaan tusachen allen dte ertiy be trokken ayn of eventueel door onteige ning de zaak te redden. Men bereut door d&t systeem, dat de consumenten, die de kolen verbruitoea (wat ook geachMMlt mdian men met oe tram rydt, of eisctrtech hchi brandt) ver- oeikigii worden en tevens door hun Lnan- cieaie varantwoordelykheiid in de moge- iykheid zullen zyn de financieeie muddelea Op te brengen. Tevens schopt man op doze wiyse orga nismen, die niet by den eersten den besten storm, die mawchjen reed» epoedig aal uitbreken, worden neorgeiynakt. Daardoor bewaart m elk geval one economisch leven de kracht om te biyvan beatoan, wat 'br ook in den staat hier of daar mag ga- KhiedM. De kolenbelasting moet aldus worden m- gencht, dat de voordeel en verdwynen, die de staat bij de verdealmg van de rijkdom men des bodems een enjoalo personen ia den schoot geworpen heeft. Reed» binnen of 10 jaar rellen wy da gevoigeu bespeuren van het feit, dat sinds het begin van eten oorlog geen nieuwe schachten zyn oongeboord. De nieuws ont ginnen rellen nootzakelijk worden, maar de staat zal er geen geld voor hebben. Slechte de consumenten rellen het kun nen betalen, omdat zy voor de voortaet- Ming vun hun bedrijven op de kolen zyn aangowaaen. De ooaMimewten rellen hu» winst uit andere oiulerneimiwen moeten opofferen om sich nieuwe kolen te kunnen varachaffen. De arbeider» en beambte® moeten met genoegen medewerken aan de verbetering der productie. De groote vraag is of men hiertoe rel kunnen besluiten het systeem van de centralisering der econo mie op te geven en door de kndjviikieeie economate dit zoo te vervangen, dat groote groepen verbruikers de exploitatie van de kolen ter hand nemen, terwyl z(j, die nch niet kunnen of willen aansluiten slechte voordeel rellen trokken uit de pnxiuctte- winat, die met uiteluitend voor de onder neming zelf in aanmerking komt. Op dezelfde wijze zal het verlceerewesea en de verzorging met kracht, licht, wurm»» ar. watei- dienen te worden georgameeara. Het Rijnland en Westfalen zullen zien inootan wreenigen. Het zelfde geldrt voor Zuid-Duitschland en dé pswinciea aan de see. evenals voor Berlijn en o met reken. Berlijn aou natuur lijk de kolen kunnen betrekken uit de R(Jn- tftreek of uit Opper-Silezaë indien dere pro vincie b(j ïhiitachland blijft. Duitechland skaat niet alleen in »ün eeo- D<e Duitsche regiering druk met zorgen, dat re nauwelijks toe komt aan de oploawng der vragen betref fende den vreleropbouw van haar eigen land. Toch wiwden enkele, zeer ingrijpende hervormingen overwogen: ten eerste in voering van dpn burgerlijken dienstplicht en tem tweè^/: socialisatie, om te begin nen meer ’&n ’t by zonder socialisatie van de mijnen. Naar het Franknjk heeft overvloed van kolen. De geëischte levering van melk koeien. f— Nota betreffende de Burgerwacht. Duitschland’s luchtvaart. De kwestie der dieselmotoren. Burgerlijke dienstplicht overwogen. Stinnes over socialisatie. Economische conferentie, van de Midden-Euro- peesche Staten. Onlusten in Tsjecho Slowakje.De Belgische socia listen voor de beslissing. ONS OVERZICHT. De verhouding van Duitschland tot de entente en omgekeerd, is weer het onder werp van den dag. Flranlaryk, een paar rta- geen geleden hebben We het al gezegd, ii wontweardiigd over Engeland’s tegemoet- tomendheidi, welwillendheid zelf» en. als «n tegen den onbetrouWbaren vyead (je bint nooit weten wat hy in a’n schild voert en dkt hij iets in z’n schild voert, staat vatft vxx>r de beangste Hranschenhet evenwicht te herstellen dat de Britsclie vriend el ijkhedd heeft verbroken, is de re- geenng te Parijs hardnekkiger dan ooit by den eisch dat alle vredesvoorwaarden, maar dan ook alle, etiptelyk zullpn wordien uatgevoerd. Dank zy die ertandvastigheid budit Flrankryk zich dige weelde van ioole... ders, kleumen 'bij ons brandstoffen™nt- soen, om bezohgd afvnagen of de aan voer zoo groot zal zijn dat we alle ons toege dachte eenheden inderdaad zullen ontvan gen, en de Duiteche industrie onvoldoende trandsbof heeft, weet mem er in Frankrijk jeem wieg mee, heele voorraden stapelen ach qp en men ziet zich zelfs gemood-zniakt telen te verkoopen naar ’t buitenland, of - un Duitschland!, met flinke winst natuur- Het kqmt voor, dat de steenkolen de Duiteche myn niet eens verlaten. Frana- rjjk vericoKjpt re aan de myn zelf weer «sa den mijneigenaar en voor heel wat irtsee als het ze heeft gekocht! We hoor den, zegt het Viad., ook van Duiteche ko len, die de Franschen aan Zwitsers heb ben verfkocht en uit Zwitserland in Neder land als ^rerikaansche steenkolen x;In aamgdbodeniünize Rynschepen vervoeren Duitsche steenkolen naar Antwerpen, die 4000 Mark de 10 ton kosten, en voeren aan AmeriJoaansche steenkolen, die ruim 20.000 mark kosten, naar Duitschland terug. Maar Amerikaansche kolen gaan slechty In kleine hoeveelheden naar Duitschland, voor enkele industrieën die die kolen noodig hebben. Dat de Duitschiers op rmmiv schaal hum eigen kolen van de Franschen duur terugkioopen. komt hier vandian, dat %itechland de beste looien aan Frank rjik moet leveren en sommige bedrijven In Duitschland de mindere soorten niet kun nen gebruiken. Uit heel dezen toestand blijkt, hoe ongerijmd de kolenlevering ia, <i»e in Spa Duitschland is opgelegd. Om kolemlevering behoeft Duitschland dus niet meer te wonden lastig gevallen, -o -- Duitsche regeering, wat in zake de bur gerwachten is geschied af de Duiteche regeerimg bereid is de ontbinding van zul ke organisaties te verzekeren. Voorts heeft de entente D| tech la nd een nota doen toekomen die atatfkt om Duitsch- lapd’e verkeer in de lucht geheel te doem stilleggen. De Entente verklaart in haar nota, dat dv Rumpier Werke em Duiteche lucht reeoe- ryem de voorwaarden geaehomden hebben, waaronder de vliegtuigen aan haar waren (jverge!aten em de Intergeallieerde com missie verlangt daarom, dat de genoemde maatschappycn de vluchten staken en haar viiegtuigen déér laten, wear zy thans z(Jn. Het ryksbureau voor het luchtverkeer staat op het standpunt, dat de vlucht, wel ke het Beiersche vliegtuig naar Weenen heeft uitgevoerd, de Entente op grond van het vredesverdrag geen aanleiding kan ge ven om een vliegverbod uit te vaardigen. De Fintente had het daartoe gebruikte vliegtuig voor het luchtverkeer vrijgelaten, nadat de Duitsche firma ze uit het in be slag genomen magazijn had terug gekocht, zoodat do Entente dus eigenlijk een tweede inbeslagneming heeft uitgevoerd. Op het ministerie van Buitenlandsche Zaken te Berlijn wordt een protest ontwor pen, het protest van den machtelooze. Tenslotte is er de kwestie van de diesel motoren. Op grond van het vredesverdrag, waarin slooping der duikbooten wordt ne velen, eischte de intergeallieerde commis sie vernietiging van alle ditfsse!motoren die <J»it of te imnner in duüdbooten zouden kunnen 'dienst doen, 1# De Duiteche regeering heeft nu over deze aangelegenheid aan de gezantencom- ferentie een bijzondere nota met een uit voerig memorandum gezonden. De Duit sche regeering verklaart het standpunt dfer geallieerde commissie van toez’cht :n geen enkel opzicht te kunnen deden. Zy wyst er op, dat het artikel in kwestie al leen spreekt van het afdbreken van duik booten en niet van vernietiging De keuze van het woord toont duidelijk, dat men niets andters beoogd heeft als het onbruik baar maken der duikbooten. Den bijzonder technisch bijvoegsel te iooigt, dat de bedoelde Dieselmotoren niet in het bijzonder duikbootmotanin zijn. GOIDSCHE COURANT. in deze doet het, wat het moet en meer dan het kan. Maai kolenlevering ie niet genoeg: Frankrytt's veestapel heeft geleden en ook daarvoor begeert hel com pensaties. In Duitechland is op 't oogen- blik alleen melk beschikbaar voor kinde ren beneden drie jaar en grijsaard'.;, ieder ander moet het zónder melk doen. Frank rijk trekt zich daar nietp van aan: het wil 810.000 melkkoeien ontvangen, onmiddei- lyk. Duitechland in last, betoogt dat het onmogelyk ia, de pers weeklaagt, 't helpt niets, Frankrijk’» veestapel behoeft herstel en de ex-vyand1, de aanrichter der schade, zal daarvoor hebben te zorgen. Of de zui- gelingesterfte in het vroegere keizerrijk weer zal toenemen, daarom bekommert men zich ite Pary-s niet. Er is meer: Duitechland heeft niet aïleea de verpdichting tot h®nstel, het moet acn- zelf alle middelen ontnemen om opnieuw agressief op te treden en vooral hierbtf wil Frarikryk niets door de vingers zien, 't gelooft nog maar voor een achtste of hee- lemaal niet, dat Duitechland inderdaad het leger tot de toegestane proporties heeft teruggebracht en na alle vertoqgen dip hièTOter al naar Berlijn zjjn gekabeld, heeft Miillenanxi toch niet kunnen na1 aten nogmaals er op te wü'zen, dat de zaak niet geheel en al rihtig is. De zjg. burgerwach ten vormen nog altijd spookbeelden voor de, entente, due in haar jongste nota, naar Berlijn zegt, het bestaan van burger wachten in Beieren zelfs openlijk en wel op het schuttersfeest aan den dag is getreden, evenals in Bremen, waar ztf ondanlks de aanwbzigflieid van voldoende geregelde (troepen., worden aangewend. lm de nota Wordt betoogd, dat deze orga nisaties volgens do ontwapenings-verorde- ring van de Duitsche regeering Wel is waar vempdicht ayn hun wapenen in te le veren, maar dat het tijdstip daarvoor na der bepaald zal worden. De bevoegdheid daarover berust bij oen antwapenings-comimissaris, wiens volmacht 10 Maart afloopt Zulk een uitstel Is ech- tej met de bepalingen van de ontwape- rnngsovereenkomst van Spa niet overeen te brengen. Daarom wordt de. ontbinding van da burgerwachten geëischt em verlangt de inWrgeallieerde controle-commdsaie. dat de Duitsche regeering maatregelen zal ne men om deze oveteenkomst na te komen. De nota eindigt met de vraag aan 'Je 20 emit - «M TBLET. MO. reeint, wordt er epn wetsvoorstel nopen* invoering van een arbridixüenatjadr uii- gpwerfat. Het doel tweeledig: upvoe- detui en sociaal. De gewonnen arbeids krachten zullen n!et alleen voor het kapi talisme dienen, doch ook voor algemoea nut. Ook vrouwelijke werkkrachten zullea nuttig gemaakt worden m den dienst der algemeenheid ziekenverpleging enz. Het biad bevat betuigingen van instem- imng van het plan van de hand van be kende politici, zooals von Gotham. Dern- burg en anderen. In een gomeenachappeljjke commisue- vergadermg van den economischen raad en van den rykskolenraad heeft de bekende groot -industrieel Hugo Stinnee Zaterdag over Modatiaatie gesproktpu. Spr. wees op de depriciatie van de mark en redde: Induen dit zoo verder gaat, zal men vroeg of laat voor het feit staan, dal men met marken geen levensmiddelen of grondstoffen meer zal kunnen koopen em dan wordt het voor Duitschland een kwes tie van leven of dood, of het in staat zal zjjn nog te produceeren of niet. Het eerste doel moet zyn ons mijnwezen ‘practi schar te ontgunnen en te briieeron In het belang der gemeenechap. Dat willen ook dé socialisten. Stinnes ontwikkelde vervolgen», aan ffe hand van prectiache voorbeelden het vol gende programma: Wy moeten onre verbruiker», die de ko len ontvangen In den vorm van electric»- teit, water, gas en verkeersmuidelon m groote ondernemingen, en vervolgens In groove tióstrictem concontreerem. Zoo moe ten b(jv. electriciteit, ga» en verkeer*- wetfeoi m elke streek in groote maatschap pijen worden saamgebrokken. Deze on dernemingen moeten, gezien hun karak ter, beschikken over industrieel» leiding üi den raad van beheer, terwijl de'gemeen ten en staten de meerderheid1 der aanxlee (eh moeten bezitten. Ik aou deze maat schappijen het recht willen ver 1 oenen in elk geval voor geruimen tykl de baai» van hun bedrijf te verzekeren, zy het door re serve aan steenkolen, bruinkolen of water kracht. Dan heeft men by deze gemeen- schappelijke economische ondernetmlngen in feite reeds de socialisatie. Venter kan men aan deze ondernemingen het recht geven om van hun overproductie 90 voor zichzelf te gebruiken en de rest voor liet algemeen welzyrn. Stinnes wil zdfs door kleine industrieele ondernemingen de mogelykhgkL van aansluiting by <fe groote ondejj&Kngen te geven, of door aaneensluitiifQJ^i grootefe ondernemin gen onderling of nog door een zelfstan dige actie van bijzonder groote onderne mingen, due met een woord aan alle on dernemingen, de mogêlykreid geven dien weg te volgen. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad jar kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Prsreo per post per kwartaal 2.T5. met Zondagsblad 3.46. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Markt 31. GOUDA, by onze agenten, .ten boekhandel en de postkantoren. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en uirstreken (beboerende tot den bezorgkring) 1—5 regels 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring 1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën van publieke vïrnaakelykheden 15 cent per regel. Advertentiën in het Za'eidagnummer 20 bijslag op den prijs. »^,J)e Lord?” reide Donald Gracie naden «Tend. „Hy komt zonder twijfel om dezelf de reden. Een groot, oud, leeg hui», een doove moeder met een slecht humeur, en jhet gezelschap van bediienden. Hier het genoegen van myn gezelschap, boeken, een weinig geestigheid, al is er niet vee< wysheid „En het genttegen te worden gezet aan het schuren van gelei-pannen!” zeide Dora. „Alstublieft, Mylord, u komt Juist byityds om van eenig nut in de wereld te zijn.” Zy hield de koperen kookpan op tegen een lang, jeugdig man, met een zwaren baard, die op dit oogenblik binnenkwam. Hy nam die uit haar hand en stond ver-t^ dere bevelen af te wachten. Een eenigszins onzekere glimlach zweefde om zijn mond Er werd geen groet tusschan hen gewis seld. Het was ook juist niet hun eerste ontmoeting. Sidney Ixitimer was reeds langs gekomen, toen hij het dorp doorging o»m de postwagen af te wachten, die lede ren dag door Lowran reed op zyn toem rvan Newton Galloway naar St. Cuthbert- stown. „En de doek!” zeide zij, die naar hem .toeduwend. „Niets ontbreekt my nu nog dan de poets pommade Zij zelve haalde het groote wiel uit den hoek van de kamer en legde een zachte nnèji. opgerold als ma- vlak by de hand. Een on hét rechte geruMueh in die dagen de groot- praten op een rustig» 1 gaat op de ftesch! Of de oude Hodden, die nooit gelukkag M voor hy ieder man aan zyn tafel zoo dronken heeft gemaakt, hij «elf ia? Neen, juffrouw Dora, dat aü* mijns gelijken niet* „Maar”, zeide Axiom, „hebt- u wie! aan mij gedacht, in dit gevaL?" De jonge man met dta bruinen baard keek Mltyr naar haar op.' Adora’* oogen waren op het spinnewiel gevestigd. „Ik denk noo^ aan ieta Snorre ^orre enorre gii« het spinnewiel aeer geechilct Het leven h^eld op, zoodra zijn lipfgei zich niet meer bewggtón. Met een KA zag zij. dat haar vader verdiept <wm in Ml* beek, dat hij van zijn kme had opge- mmen. f Het was zyn gewone manier om eea en kelen gast te onderhouden, namelijk deo^ hem geheel aan zijn dochter ever te laten. .M*ar.” «ride Axton. ja veigeet. u hoort niet wat de mAchtsn zeggen. Ik wel!” ,-Fm wat zeggen vroeg de >w<e man haastig, terwijl ham een Meur naar de wangen nteeg. ,4fen weinig nadenken rei het u utgf gen,” reide «ij. jof u kunt het Jonathan Orier vragen. Hjj rei u inlichten.* Jk gtfef er liiet om begon hjj, bleef toen uit eigen bevregtag «teken. „NWn*. ze'de brit malste, ja geeft e> wet om, tomdat er voor geed reden ia. Maar ik ik moet om myrelve denken. >w>r myrelvc spreken. Mijn vader - (Wordt vmkvd.)

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1920 | | pagina 1