TSsanen's lijnmeel I. KEET, Markt 3-4, Gouda Naaml. Vennootschap Slavenburg Go's Bank an$aNCT" A. C. COSim - in Assurantiën - Sluit alle verzekeringen Wormpoeders Ahonq,eert II op dit Blad. Schoenmaaaziin Tin finnsf" VOOR UW UITGIFTE VAN 1750.000 aandeelen. jjid Boterletters, Botereindjes en Spritsletters. Wollen, Gestikte en Molton Dekens. ERFPRINS. -•* N.V. Wessanen's Koninklijke Fabrieken MFermitan" Fermitan jesTrouwen!! T. ANDERS, gevestigd te Schiedam. Maatschappelijk Kapitaal5.000.000 Waarvan geplaatst en volgestort 1.250.000.— Reserves154.775.42 J. KOETSIER, Banketbakkerij, Korte Ti-tidewcg 8. "oor P'rticulieran, Handel, Scheepvaart en Industrie. Rheumatiek en Jicht genezen. altijd zulv< p steeds in geplombeerde zakken. Wormpoeders genaamd Jacoba Maria Worlclboer SiMSTW? Ill Mm, ij, deSstilrkadi Rookt ERFPRINS, prima 7 ct> Sigaar. - ADMIRAAL, fijnste 8 ct. Sigaar I™ K. BERLIJN, Sigarenfabrikant, Nieuwe Haven 330. 4836 1X Proeven, wordt altijd gebruiken tabletten Stoom- en Chemische Wasscherij „DE GROOTE ZWAAN" TWEEDE BLAD. om arlomant. dï ea Tvroeïen 0M »f. »f Di guchlidinlt vin etn Oud Huls. 4° ii'ZÏEÜ IZJS. ïïV0®- fiSiiïISS l"M" het Duita' MODEPRAATJE. 1 I met iccht ven voorkeur voor aandeelhouders, zal zyn opengesteld van BONBONS I in Dooaav va* 60 bi 00 ci BU APOTH EN DR03&TEN f ALLEEN 1e kwaliteit ^iilMSM I 26 Cent por ons. S662 20 COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING SLAVEN- -9 te Schiedam, Rotterdam, 'a-Gravenhage, Leiden en Gouda en hp de Heeren VAN OLDENBORGH Co., Amsterdam, op den voei en voorwaarden vermeld m het prospectus d.d. 6 November 1920, dat b.i bovengenoemde kantoren verkrijgbaar is gesteld. COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING SLAVENBURG Co. VAN OLDENBORGH Co. 5664 100 AMSTERDAM, SCHIEDAM, 20 November 1920. 6621 Tal «loon No. «1. 30 Firma B. DE JONQ. Behangers, Stoffeerders. Boddetunakers. Veiiuixinfee. Gouwe 91. Tel. 47. Na twintig jaar van onuitsprekelijk lijden heb ik myzelf genezen Sindsdien heb ik het als myn levenstaak beschouwd, te trach ten ook anderen te genezen. Ik weet wat het beteekent te moe ten lijden, maar ik ken ook de vreugde van terugkeer tot ge zondheid en kracht. Ik heb mijzelf gene zen, maar ook dui zenden anderen. Tal van attesten zou ik U kunnen toonen van lieden, die reeds vele geneesmiddelen vruchteloos hebben gebruikt, en ten slot te door Gloria Tonic zijn genezen. Zij zijn nu weder gezond en sterk en zij vertellen een ieder wat Gloria Tonic voor hen heeft gedaan. Na veel studie is het my gelukt dit geneesmiddel samen te stellen voor de genezing van Rheumatiek, Jicht, Spit en Heupjicht. Indien Uwe ziekte behoort tot de z.g. ongeneeslijke gevallen, zal één doos waarschijnlijk niet voldoende zyn, om U al- geheele genezing te brengen, maar toch zal U reeds na de eerste doos blijken, dat mync beweringen waarheid bevatten. GLORIA TONIC is verkrijgbaar in doo- zen h 2.50. Te GOUDA by ANTON COOPS, Wydstraat 29, en verder by de voornaamste Drogisten. Vraagt eveneens de GLORIA LAXEERPILLEN a 0.75 per doos. Waar niet verkrygbaar volgt toezending _t ontvangst van postwissel plus ƒ0.20 voor porto door John. A. Smith, N.Z. Voor burgwal, Arasterdam. 9071 46 merk „STER- WORMERVEER. - Opgericht 1765. Van de proedkoopste soorten tot de fijnste soorten voorradie ENORME VOORRAAD. lage niIJZKN Prachtvolle gebloemde WOLLEN DEKENS, Reclame- GESTIKTE DEKENS vanaf '9-85 (twee persoon.,) MOLTON DEKENS vanaf 2 Persoons KAPOK-BEDSTELLEN, met prima Kapok irgevuld en prima Tyk vanaf KAPOKMATRASSEN vanaf Prima ROOD-ZWART KARPETTEN 3X4' vanaf Prachtvolle TAPIS BELGE KARPETTEN 3X4 ENGELSCHE VLOERZEILEN vanaf Gratis leggen van alle soorten Vloerzeil. De allerbeste ™jt!rN,GELSCHE LINOLEUM 2 M. breed k 4.38 per El jp.™ ?9,?r,L'SCH LINOLEUM 183 c.M. breed 3.45 per El SPIRAALDRAADMATRASSEN vanaf f 975 Enorme sorteering VITRAGES, dubbel breed. p™,ALLOVERETS vanaf 59 cents GEBLOEMD LINNEN voor Slaapkamergordijnen cur-kt a rr^, 2 El breed 1.89 per El CHINA MATTEN per El 75 cents ZIE ETALAGE. 5429 100 genaamd van Jacoba Maria Wortel boer werken Vbrmpatrohen, koekjes, toren lef' 'X)"b^ns' enz- daar deze midde- niet die kracht bezitten, die er van verwacht wordt. bezitten een bijzonder vindingrijke sp™rSmiin,r' verdrijven zeker spoel-, made-, maag- en andere inge- I ndswormen, zoowel by volwasse ne.n al® b« kinderen. 85 cent per doos drie doozen ƒ2.40. Overal verkriur baar of direct van veraryg- te OUDE-PEKELA. in ,,Fei"miitan" wordt door de Neder- ^r80 we^ ^schermd. WoiTnpoeders niet voorzien van het woord Fermitan, worden als na- maak beschouwd. 6622 4B Men wachte zich dus voor namaak. ƒ11.90 1.95 21.75 24.- 14.90 23.90 2.38 bevj'af t "lT J» Huiskamemim. ten Sl Stoelen. Linnenkas- fels [.-.l'1;' Schilderden, Theeta- Eikenhouten Buffetten Boeken dïe'tH bf°ateuls' Z»den nluche KwolmT ''«rameublementen deken, W°"ra- Sat»° ekens. Stroomutrassen. enz. m SPOTKOOPJES III en BESTE ADRES VOOR JUNTO! iri MET HIIWELIJXsMnnfn ROTTERDAM. Telefoon 12800. En Detail Engros. ZEEMLEDER. ZEEMDOEKEN SPONSEN. DWEILEN. rorrvs WERKBORSTELS. OCOS STOFFERS. ENGELSCHE BEZEMS Enz. Enz. hrma WED. p. uitendaal. Bezem, en Borstelfabrikant en Kleiweg.tr.at 15. BEDDEN- EN MATRASSENMAKERIJ STOFFEERDERIJ, BEHANGERIJ COMPLETE MEUBELEERINOEN. VERHUIZINOEN Verstrekt gaarne op aanvraag prijsopgaaf. 5603 72 Humming ALGEMEEN ACCOUNTANTSKANTOOR Directie: JAN J. VOORZAAT en A. VAN STAVEREN. Accountants. Leeraren M. O. Boekhouden. UTRECHT, DRIFT li. Telefoon 3652. 1938Bijkantoor te Gouda: L. O. ÜUTTEN, Westhaven 70. 14 WINKELIERS FABRIEKSPRIJS. Tel. Interc. 589.St. Anthonieatraat 16, Gouda. BEZOEKT voor een St. NICOLAAS-CAOEAU Illflt 4. tl Al, 30 *11" **1»" concurreer» nde prijzen. Reparatie «peedip en billijk. ■lijmoplosaend, hoeatgiillenrt *,,D h««r''jk versachtend, doovende bestanddoelen. D aUen ,och ver- Gij kunt niet zonder een doosje Hoest Verkoudheid - Keeloiin 'S ctnl EU, in, ,J'"-fry Kr in, het nieuwe betrouwbare middel bij chemisch Sarwlnlgd wenscht te hS,h *>0'nf, even op, els zijnde een goed en bil.jjk adres e" lATBRDAG. 20 TWEEDE KAMER. Algemceae beschouwingen. Tarwijl in Avondvergaderingen een over- (Ooomings-interpellatie werd afgedaan, en ]fafl*tuk X (Landbouw) werd aan ges ne- dau volgden in de middagvergaderingen de luskers by het politiek debat elkaar in een oufrienbare r(j op. Over 't algemeen was d»'belangstelling niet zeer groot en toen de hair Rutgers dan ook vry onhandig over de vjjie van behandeling van een motie van ijjn vyand van der Laar tot verhooging van dl Invaliditeit»renten een stemming uitlok te moest de vergadering wegens onvt Hgfasid zeer ontijdig uiteengaan. It politieken sin waren de redevoerin gM vsn de heeren Nolens en Rutgers het SsBfPÜkrt. Mgr. Nolens, de leider der Roomsch-Ka tholieken, heeft zyn zegen uitgesproken oi«r de samenwerking met de beide pro- tMtsntsche groepen der Rechterzijde. Wij zijn er niet diep van onder den in- drak gekomen. Eerst een onderstreeping na het betoog van partygenoot Van Vuu- m, die, naar dr. Noléns mededeelde, inder wad het gevoelen van de geheele R.K. frac tie vertolkt had, L a. v. het beleid van den Minister van Financiën. Mr. De Vries mag du niet heengaan „in 's lands belang". (Ook de anti-rev. leider deed uitermate vriendelyk tegen mr. De Vries; die zaak is du weer beklonken). Dan de verhouding tuschen de drie coalitie-partyen. Er was (•sproken over minder goede samenwer king; de Roomsche leider nam het air aan, ilsof hem daarvan niets bekend was, maak te zich er af met een „men wenscht, dat ge looft men". Zei dr. Nolens dan, dat de sa- Mnwerking in orde was, dat de „christe- «jke» groepen stoelen op één wortel van mt dan ook, dat men in het geestelyke één m, dat men wét ook mocht scheiden - zaamgesnoerd was door hooger hand, kortom, dat men voor de eere Gods zal en noet samen gaan? Wie zoo iets verwacht, kent dr. Nolens niet. Hy is te goed tacti ons, te veel opportunist, om zich op het flsddde ys van de beginselen der Rechter- «jds te wagen. Zoo'n enkel zinnetje, dat Met te veel bindt, met een effen, onver- éoorbaar gelaat uitgesproken verder |*at deze leider van de grootste politieke 1 tevens religieuze party niet. Is voor dr. Nolens de coalitie een onver- brekelyke band Hy wacht er zich wel voor niks te zeggen. We hooren slechts, dat het Nment zóó vast zit, dat er heel wat moker- iagen noodig zullen zyn om het te laten tezwyken, dat er heel wat noodig zal zyn B aan de beproefde wy zouden zeggen nraar-beproefde samenwerking «m eind b maken. Dat was alles! .Mr. Rutgers, da anti-revolutionna!re lei- heeft een woord van hulde aan de na- ftechtenis van den partyleider dr. Kuy- jmt gesproken en verklaard, dat hy en de ijpMU diens politieke nalatenschap aan- nsrden. Mr. Rutgers heeft zeer in het by- mder voor samenwerking met de andere Nchtsche groepen gesproken. Wie hem aan- (Uchtig toehoorde, moest wel den indruk Mjgen, dat zulk een verklaring van anti- isrolutionnaire zijde erg noodig was. En Moals het in zulke omstandigheden meer pat, legde de anti-rev. woordvoerder het •r na dubbel dik op. Eerst een constatee- ren, dat een isolement van de party, een toekomstmogelykheid, door dr. Kuyper als Biet onwaarschynlyk geteekend voor de Snti-revolutionnaire party profytelyk zou ijjn (niet alleen voor die party, mefenen wjj) het innerlyk leven der party zou door „opsluiting" gebaat zyn, zei de heer Rut gers, maar'g lands belang moet over bet partybelang zegevieren. Zeker, er zyn punten, waarop transigeeren niet moge lijk is, verklaarde mr. Rutgers, helaas zon- ,mef ho' kiesrecht, nut de verplichte ni?t terUMm<it 8eb leerpücht, ja met wat Maar eelukkig hadden zich zulke punten v00r de anti-revolutionnairen non met voorgedaant?) en dus zal men even aangenaam Tals tot dusver blijven sa mengaan. En mr. Rutgers was zóó enthou siast over de eensgezindheid over de coa- htie-groep.n dat hij uitriep, dat de Rech- terzyde het steeds eens is geweest in haar opvattingen omtrent Overheid en Staat, ge zag en vrijheid, huweiyk en gezin, kerk en Zondag, zedelykheid en eed. Hadden wy voldoende ruimte, dan zou het zeker de moeite loonen, de serie aperte on juistheden, die in deze opsomming voorko men, met de feiten te bewyzen. Wy moeten nu volstaan met de verklaring, dat het ons absoluut een raadsel is, dat een man als mr. Rutgers zich niet ontziet de waarheid oók een Christelyke deugd zóó in het gezicht te slaan. Katholieken en Christelyk- Histonschen interrumpeerden niet; harde coalitie-plicht schynt te eischen, dat men t aan den pol. tegenstander overlaat op zoo veel onwaars en onwaarachtigs te wyzen. Nog denzelfden middag kreeg men een treffend staal van de eensgezindheid in de banken der coalitie. Nauwelyks had de Ka- thöhek Kuiper het militarisme bestreden, of de heer Rutgers kwam met een milita ristisch betoogje, zooals men van de anti- reyolutionnairen (in de politiek onze ultra- militaristen) kon verwachten. Zeker, de heer Rutgers had een gemakkelyke en dankbare rol, toen hy mr. Troelstra c.s., die nu voor „geen man en geen cent" pleiten, wees op de socialistische ministers in Bel- gie, vrienden van den heer Troelstra, die daar mede verantwoordelyk zyn vooT het militaristisch gedoe, waartegen zy hier vuur en vlam spuwen.En had niet zelfs de socialistische party in België zich uitdruk- kelyk voor de nationale verdediging ver klaard? Maar in plaats van dit te bezigen als aanloop om by de Nederlandsche socia listen aandrang uit te oefenen, dat zy hun Belgische vrienden tot rede sullen trachten te brengen, volgde de vóór den wereldoorlog gebruikelyke redeneering: een ander is mi litaristisch, dus moeten wy ook. Met deze gedachtengang kan men onze militaire bud getten rustig tot 200 millioen, zoo niet meer, laten oploopen en zelfs dan is het de vraag, of men voldaan zal zyn. Wiel mocht de heer Rutgers er op aandringen, alles na te laten, wat de eenheid van de Rechterzyde in gevaar kan brengen! Is grooter tegenstelling denkbaar dan tus- schen de Katholieken, die in hun hart anti militaristisch zyn en de anti-revolutionnai- ren van overste Duymaer 'De laatste dag van deze week was be- langryk door de rede van mr. van Doorn. De unie-liberale afgevaardigde verklaarde, dat zyn fractie geneigd is en blyft het Ka binet te steunen, mits het dit aan de jmie- hberalen mogeiyk maakt en in 't byzonder wees deze afgevaardigde tot ons genoegen op de ontwerpen betreffende de lykverbran- dmg en den Zondagsdwang, met haar ont- zettenden en on-Hollandschen dwang. De heer van Doorn besprak uitvoerig den zeer benarden toestand van de Staatsfinanciën en de unie-liberale afgevaardigde critiseer- de het feit, dat niettegenstaande het aan nemen z. h. st. van de bezuinigingsmotie- Rink een jaar geleden deze nieuwe be grooting geen enkel spoor van bezuiniging vertoont. Bezuiniging is absoluut noodig, ook op militair gebied, wil men niet uit- loopen op een Staatsbankroet. De heer Van Doorn heeft verder minister Aalberse ge waarschuwd niet te hard van stapel te loo ien, daar de industrie hiervan de dupe zou runnen worden en ten slotte heeft de heer Van Doorn zeer juiste opmerkingen ge maakt over de taak van de Kamer, die steeds uitgebreider wordt, in die mate, dat de heer Van Doom vreest, dat de Karper haar werk op de duur niet zal kunnen ver- Werken, op grond waarvan hy in overwe ging gaf om by de a.s. Grondwetsherzie ning aan dit bezwaar zoo mogelijk tege moet te komen. De rede van Mr. Van Doom verdient ze ker ernstige overweging, by Regeering en Kamer beide. Door P. H. VAN REEDT DORTLAND. Toen het Gemeentebestuur van Gouda be sloten had het huis „De Moriaan" op de Westhaven aan te koopen en het te bestem men voor Museum van Oudheden, heeft mis schien menigeen in het voorbygaan het eens wat aandachtiger opgenomen; en vooral on- «r de oudere Gouwenaars zullen velen het »eh wel een aardig denkbeeld gevonden Hbben nu de winkel toch niet langer in hjn ouden staat zou bly ven dat het huis Wgwept zal blyven als een stukje Oud- woda, een band z&l blyven vormen met de jfldai der voorvaderen, waarvan langzamer- M»d zoo weinig meer tot ons spreekt. Wanneer er één huis is, dat het waard is J® «U type bewaard te blyven, dan is het •w de Moriaan; want niet alleen verle- J®digt het uitwendig de herinnering aan de Re«l 18e eeuw, zoowel in zyn gevel, als in ga betimmering, maar het verloop der za- die er in gedreven zyn, Bpiegelt merk- **^'8 den gang van onze nationale en "•delyke geschiedenis af. Dit verloop nu, *J«gtniyke geschiedenis van het huis, is mor ons gedurende niet minder dan vier JjV!®, hewaard gebleven in de papieren, het huis behooren, en steeds van den eigenaar op den andere zyn over- t». men hy het lezen daai^ bet gevoel, alsof het huis zyn nieuwe verdiend heeft; het is, als- mJ 3 l iets meer 's dan vier muren en en of het toch in dit geval niet ®w»eifde ware of het tot een bioscoop of «Bonreau of... een modernen winkel werd "gbouwd! 5 geven er on» geen rekenschap van, iWi*?1, tijdsruimte van vier eeuwen be- IMtscMand protesteert t<*en nlet toetatieg la den Volkenbond. - Bar- nes pleit voor de central en. Konstantjjn naar Griekenland terug? De ontwapening d«r burgerwachtenSpoorwegstaking in Tirol. De geldzendingen naar Nederland. Belgische ministercrisis opgelost ONS OYMZICET Duitischland heeft altijd geroepen, dtet «wen, «utuu Keroetpen, uat het neet sou verzoeken tot den Volkenbond be mogen tootrodba, oen deawoluke ameok- bedie was «x>«l voor Bnlsrarue en OosUsn- fUk, te Beatlyn widiJe men m«t veraoeken maar remnoohit wonden deed uit te maken van den Bond' der nataes. Nu. over 't al gemeen waren de gealiioerden er niet toe pneigd deaen vroegereu viisnd in cfon krmg dar aangesloten landen on te nemen Ftnaninryk wuide de mogeituikheuJ) zalfs ru«t overwegen: in één vertwtnd met (hen ge- haten vyand...voorloowg niet! Duutsch- land m diua aoo langzamexiband tot de ont- dekküng gedoomen. dat hot aeive stappen f1 "vo^en om te worden gekend en dae heeft men ook geaet Door een onbe- schewienihead is te Gemève ruchtbaar irewor- den. dat Duitschland een officiwle protest not^ eto lang jumdiach betoog mT S secretaris van den VoMoenbond) gezonden heeft, wuamn het veirldaart dat de geaili eerden hun varbuntanuseen met zhn naire- kiomen ten aanzien van de cLausuiee in het verdrag van Versailles, welke de v^dït bertavffen. Daar Duitachlaad het Volken toegelaten en Ss^ ni^?drwen 111661 nemjön- Disntepgevolge acht DuiltecMand zich met kangar gebondS aan de clausule, voligens welke het zjm k» lomen heeft uitgeleverd. Deze stap van Dultechland kan niet wor tekst het v0rdrec vm, Ve,'- KS de iL^S1' *«»c«Meod »arneg, de Engelsohe mmieteir van arbe A eenpleidooi gieikouden ten gunste van het opnemen dfer centrale landen in eten Vol kenbond. Baraee verklaarde uibdirukkeiuk toven» dat hetgeen hsi beweerde aan den wraiscdi van de ireheete Eogeiache arbei- darakilasse beantwoordde. De aibeidter^ der andere landen zuilen er trouwens ook wei d^ de EnW«h« nitei- <teis le Wasihnngiton. op de con/eientie van den arbeud). waar de Duitschers ver- tegenwooaxlkgid waren, heeft men goed en nuttig werk kunnen verrichten. De oude monarctoistetehe regoenngen der centïïle landen bestaan niet meer en hun volke ren beginnen, reeds hun berouw te bewil- deze vcdken '"«t laager u& zyn midden veAannen. tsche correspondent wer- J^de woonten van Barnos zeer koel out ihWt-Ti iy.asn"rn' ftsni j w^' lan& voor de opstand tegen de tachtigjarige oorlog, begon, de £2™""» van het huis kennen; het betee- <*e g^ieele opkomst, de worste- staan- de reusachtige bloei, het verval en het herstel van xich in afspeelt In den aan- O ^t tydvak was ,4er Goude" een y- o^vsre plaats, een van de vjjf oude steden van het graafschap W«t zag zyn invlosd tanen, tegen over dien der opkomende nieuwe steden: Amsterdam en Rotterdam; het had deel in de opkomst der Vereenigde Nederlanden, telfs een ongedachten bloei in de nieuwe in dustrie van de pypmakery, en kende den daarop gevolgden langzamen achteruitgang. Wat maakt nu de geschiedenis van het huis zoo interessant? Wel, dat het gedu rende drie van die vier eeuwen diende tot litoefening van eenzelfde soort nerinfc, en dat het verloop van die nering volkomen den ontwikkelingsgang van dezen tak van han del gedurende deze drie eeuwen volgt. 1600 vestigde zich in het huis een „cruydenier". „De oude Kruydeniery" zegt Mr. Byls- ma (Rott. Jaarb. 10) „geleek een drogiste- ,ry, die aan den handel In kruiden, dro- ,geryen, verfwaren en speceryen, meest ,apothekery verbond, en Kruidenier zoowel .^als Apothecaris waren benamingen, die „veeltyds voor hetzelfde beroep werden ge- .bezigd. De uitbreiding van den aanvoer ,van kruidenierswaren bracht weldra meer- „vormigheid in den kruidenhandelde oor- .spronkelyke vorm van kruidenier-drogist- .winkelier blyft bestaan, doch naast hem „komen op: de kruidenier-koopman en de „speciaal-beroepen van „suikerbakker" (sui „kerraffinadeur), grossier in tabak en apo theker". Welnu: 1700 vestigt zich er een sui kerraffinadeur, en van 1800 af leven er tabakshandelaars in. Stelt gy er belang in, te weten hoe de omstandigheden waren in den tyd tot wel ken het begin van zyn geschiedenis ons te rugvoert, in welke omgeving wy ons moe ten verplaatsen? Het eerste perkament, op het huis be trekking hebbende, voert ons terug tot het jaar 1518. Vier jaar daarvoor nu was van wege de grafelyke regeering een onder zoek ingesteld naar den oeconomischen toe stand van Holland en West-Friesland; twee commissarissen bezochten iedere stad en ieder dorp, en ondervroegen de plaatselyke besturen en wie meer naar hun oordeel iets weten konden van den toestand, onder eede (en onder overlegging der boeken!) naar den stand van zaken, om te weten hoeveel belasting iedere gemeente aan de regeering IXutfKÜUnirii aota «al de «remoodorra te Genève taker m he^„ toacht en te nou die Grieltsche kwKtie on hebben te4nx>«w«. wan neer de refcenrtemasen in Grieken/land met MUt een zeer cmdek stadium waren «- nadert t SeMrat dat de KenatantmiatS. onbeienwterd om de bedrekrinaen dor en tente, hun mn wiHen dlwmirimm en dito enkele jaren (releden veriaamlen konirut •tollen teruaroeoen. Nadat de nieuwe mi- nrS!?L hadldll>« afeelaicd in teken w»rdi<Bii«d van don roront. tijn te naar het paleis van Tatoï keaaan om aan to- ningim Oiga te veraodten het regentschap nemen tot aan den terugkeer aan^erwmeantlin Kx>nineil,n 04,pa heeft dlit Het is dus wel demeliik de bedoeliw Konatanbin naar Athene te doen teruckee- ren. wiaarvan men te Luzern. de tegem- woordure verblijfplaats van den ontitroon- den monarch, spreekt Men gaat zoo ver veronderstellen, dat hil zelfs naar opbrengen. Het verslag van de Commissie is opgeborgen in een archief, en pas in 1866 uitgegeven. We lezen daarin, dat Burgemeesteren opgave deden, hoeveel de inkomsten en uitgaven hedroegftn; maar om te weten hoe groot de stad was, werd do stadsbode gehoord, Gernt Claesz genaamd, oud zestig jaar en bode sedert 1491. Hy be wees uit zyn boekje dat er 1694 huizen wa- Hoe hy zoo precies dat getal wist? Wel zyn tractement als bode bedroeg: één stuiver per huis per jaar, dat hy by de be woners moest innen! Hy was de levende welstandsmeter; hy verklaarde, dat er wel 544 arm zyn, die niet meer dan een oortje gaven Het aantal inwoners werd aan de geeste- lyken gevraagd. Zy gaven als het aantal communicanten op 9 1 10.000, zelfs wel meer, als alle schippers thuis waren. De Heyligegeestmeesters verklaarden, dat er wel 4000 bedeeld werden, en wel 1000 „die niet en commen v«n scaemte". In 't voor bijgaan ryst de vraag: hoeveel menschen bewoonden gemiddeld één huis? In aan merking is te nemen dat er 10 kloosters wa ren maar werden onder de communican ten ook de zuigelingen begrepen? Breed maten de burgemeesters uit, hoe groot de gemeentelijke uitgaven waren. Het marktveld, nu grasveld, moet bestraat worden, en de straat er omheen opgehoogd; de singel van den Hoogendyk tot de Tien- dewegspKJort moet beschoeid en bestraat worden, de Gouka verbreed en de. waterkee- ring te Gouwsluis vernieuwd worden, de Veerstalpoort dreigt van ouderdom om te vallen. en nog veel meer. Onder die noodzakeiyke uitgaven is er een, die ons weer op het huis brengt, en ik wil u die post in zyn geheel uitschryven, om het scherpe licht dat die werpt. „Voor hart dack, dat van nyeux gemaict wert, in de stede van rietdack, omme den brant te schuwen, dat dairomme van nyeux upgestelt es geweest, ende geven van de roede leydacx 2 Rh. gl., dat by gemeene jaeren costen sail 100 L." Dit beteekent, dat in het algemeen de ge bouwen toentertyd in de stad met riet ge dekt waren, en dat de gemeente begon met tot een zeker bedrag premie te geven aan Aliheoe aal rertrddoan zonder mm rfebi»- oefcalA de tegemroordsw rmmnuteam uitnoodwt terug te leearea. De hertog man Sparta aai faÉananfcort naar Atiheae vertreiBksn. Hiet spel kan dan bsRumnen. Pnaakrufc en Hngeland mogen hly zijn na dan tmmi war de schadolooaataMung-Jcwaatea. waar goede vrienden te aim geworden. Ma bunnen au de hoofden bit elkaar steken an dat heb ben ze aJ gedaan ovar de vraag, welke ge- dnagslun tegenover het weerapa Grieksohe volk moet worden gevolgd. Overigens, wat de centaal en aangaat, de Mken loopen dtear nog niet aooals het steecte van naeuiwen oorlog angebar droomen- ™fcn*k nou wJlken. De ontbinding wan die rgotrwachtien m neg met ie dfct. óe heeten nu wol ontbonden, doch in Beie ren is men onwulJig de gewapende bescher mers der ante. die men onmisbaar acht, hujutoe te zenden. Een overoenkomstig ge val doet zich voor in '1 Wlde JJ, °P' f8 'IWodsche hungerwach- ten zuilen worden anthooiten. waarUimn je toirfg»!. tomren in Ikrel woMIt «.kum om m tot towoKa te be- wee» Ito EntoRe dre„t Z ■niddelentoeraer nu, DulUdl-OoeUenik DtoirienW.To.id m •wbbon „e »0CUÜB,,e„ Innehuiidk d. vo wSï, ktoriamweed e> in «Jle Btaiten vjui Imiwbriick «.Tranende eold» li'"1' to» eled wmevorbemiiraeeln nn en near Iivrtbrkci «n reedd ootteho,». De eïï^^wÜ ten zuJlen de volkomen atopaettuur van het spoorwawverkeer gedurende de sdiuttorm- feesben van 19 tot 23 NavambeTvo^- dan, om niet alleen het bonnenkomm van de Beaeroche .JlunweèTen" met IhdaLL maar ook van de Tiroolache «Heumabwea- ren te veaHundieren. In Iiinabrück heerocht groot» epvsaduig. Men vreest voor boteingen. Te Borlun bewecht Iw aJ beroerio, Tra- gens de ontkuliing over den uit voer wan Duutech kaputaal naar Nederland. Oip aangifte van hat RuksmamtanLe van Lnomaén hoeft het Mrkee am etr.fr>. ™W«t ïiyrestold teven de DujUch-Nedw- Janribohe haiukinekeitinv Grueer. Philie»- An an Co. Een'' vooraanstaand mraoooiiiikfceid uit _e kringen dwr kroonpmnea heeft tot een medewerker van de .Aokal Anaeiger" ver klaard, dlat de bwwennsr. alt zou de kroon- Wrtnees verscheidene malen in en Ber- diBBch hotel te zamen met een firmant ran een HoUancteoh banlonratuus aun aanga troffen, op onwaarheid benuet Eveneens nou het onwaar aiia. dat er wanuiit Berlyn gciki naar Holland gasmok keiki is voor den kroonpnos. Mogelijk is het, dat de kroonprins ra veaihunding heeft gestaan met een Amsterdamsch bankiers hiuuis, om geldtmnklelen voor aiin lewenaon- dterhoud op be nemen. Deze sodden zouden antusschen reedte langen tiid geleden in Amsterdam gedeponeerd aiin. maar zakar niet door de handen van den bankier Grue- Ber zyn gegaan. Overigens zou de kroon prins zeer zuinig leven, daar d» Neder- iandsche regeerrag een zchowp teoaickt op zyn geJjdzendümgen uitoefent e e De Belgische kabunefcacrws is eindelijk opgelost. De heer Carton de Waart heeft .gisteravond aan de pers mededelingen ge- dkan over de samenstelling van hot meu- we kabinet, dat thans deftnutoef us en Zou de poorters die hun dak wildea veraaderea in een met leien gedekt By dezen eenvoud in den huizenbouw be hoort dat de menschen nog maar alleen voornamen hebben, en als zooa of dochter van hun vader worden aangeduid. Dit duurt nog een eeuw zoo door, voor alge meen de „van" ingevoerd is. Het maakt voor ons de zaken uit dien tyd wel eena ver ward, en wy nemen tegenwoordig geen ge noegen meer met da aanduiding: „Cornelia Janszoon verkoopt een huia en erf aan de Weatzyde van de haven aan Jacob Jacobe- zoon naast Dirk Govertszoon zuidwaarts, en vrijwaart hem van alle lasten, uitgesonderd --n Dortsche gulden." Welk bedryf oefenden de bewoners nil? Het biykt vooreerst niet. Het waren geen menschen, die aan den weg timmerden, too- als de buurman ten noorden die Schepen en door wiens naam de andere Schepe- ten overstaan van wie de verkoop plaats had, de plaatsbepaling voldoende vonden. Eigenaardig: geen der bewoners bekleedde ooit, in al die eeuwen, een be stuursambt. Westhaven en Peperstraat, „het water schap van de Peperstraat" zooals het tel kens genoemd wordt, behooren tot het oud ste gedeelte van de stad; en de erven lagen daar oudtyds wonderlijk dooreen. Hoe moeten we ons het huis voorstellen? Vermoedelyk met een houten gevel en een rieten dak misschien sd wel met een leien dak. Langs het huis liep reeds toen de gang, tot de Peperstraat; en over die gang is wat gekibbeld door de buren!En geen wonder, want er grensden vier erven aaa. Vóór het jaar 1567 is ar «een ander per kament dat directe tpaxerens over het huis bevat; maar aangezien ds papieren mi het belendend perceel, genaamd Jhat (8e- broken Anker" er tusschen door geraak! tzün en oven trouw bewaard kennen oëe toch de bewoners uit d« jaren 1642 «n 1566. Daaruit weten we nu. dat de tegen woordige Moriaan in hel laatst genoamfa jaar bewoond werd door een bakkiw. 4a- naamd Ddrck Hevndrixz. Het huis heette toen geen Moriaan Mo rianen waren toen in Hol'and nauwelijks bekend maar: de twaalf halve vna»en". De volgende teekening vertoont de situa- Hft mistester-is is als volgt samengesteld: Premier en Rmnenkanitecbe Zaken: Car ton da WiaiTt KatholiekJustitie: Van- dervelde (socialiat); Buitmlandsche Zaken; Jaspar (Katholiek); Kunsten on Weten schappen; Destrée (socialist); Financiën: kolonel Theuius, die tot treem partij be koort; Nationale Verdediging: Devèze li beraal); Landbouw: Baron Ruzette fW Katholiek); Verwoeste gebieden en Econo mische «ken; Van de Viivere (Vlaamscn- Kedholiek); Spoorwegen: Neutean (iibe- ®®al l\ibliake Werken: Aaaeele faocia- iis*); Indkotne. Arbeid en Voedsel voorzie ning. Wautars (socialist): Koloniën. Franck (Vlaamsek üboraal). BUITMNLANPSCH NIEUWS. DUITSCHLAND. De smokkelende hoteldirecteuren. Gisteren begon voor bet Woek awarecht het eerste van de procasBom tegen de Ber- llynadhe hotel-duroc tour en. wegen» aan koop van hevenamaddeten in de sluikhandel. Barndarfen-, diroctour van het hotel ..Eden" waarin hoofdkakel uk ledun van de Entente- commiosles gevestigd ziim. wordlt beschul digd voor ongeveer 600.000 mark goede ren in dsn sluikhandel te hebben gekocht. Togen Bimdbrfej- werd een vuur luchtihura- ■traf. 150XXX) mark boete en 3 iaar eer verlies, alsmede «panboarmakung van het *u*mis gesdocki Wanneer Birndorfer tot deze straf wordt veroordeeld, is het te verwachten dat suoe- dag alle Berlijmsche hoteldurocteureai zijn iot nullen deden. De verdediger van Birn dorfer wess or op. dat zün cüent slecht» gedaan hes ft, wat in 99 van de 100 parti culiere huishoudingen aan db orde van den dag is. Fluweel en het reinigen ervan. Wy lezen in de „Manufacturier": Lichtkleurige fluweelen stoffen zooals lichtblauw en rose kunnen worden gewas- schen, door ze met een zachten schuier te borstelen; men gebruikt hiervoor koud wa ter en Tetrapol en lost in het laatste bad wat azynzuur op. Donker fluweel, zooals blauw en zwart, behoeft enkel met schoon water te worden opgaachuierd. Lykt de kleur iets te verble- ^»n, dan giste men wat azijnzuur in het wa ter. aavlekt fluweel is het gebruik van een fT*U1?r«?rn bevelen, beter dan een lap of kwast. FIuw*«i ka* heel goed tegen schuie ren, maar als i»en e» over wryft met een Up. kom..,, al. m„ klaa. met wassche„ d. «wravM. plekkra te ztl„ 8om, wryft men de poolbaren geheu w ru. vlekken, die zich het moeiiykst uit «ii,'we-i laten verwyderen, zyn die van verf, vernis en pek. In de meeste gevallen latefi zy moeten na op de pool. Dit is waarschijn lijk toe te schrijven aan het feit, dat de mid delen, toegepast om deze vlekken weg te maken, meestal de kleur van da pool va* het fluweel aantasten. By het weer opmaken van fluweelstoffon (door de vochtige behandeling is de pool plat gaan liggen) worden ze op een stoom- plank gelegd of op een persmachine met de poolzyde omhoog. De stoom trekt door den bodem, jjaat door de pool heen en doet deze tevens overeind staan; doch tegelykertyd schuiere men de stof met een zachten schuier en voortdurend schuiere men naar één kant. Onder het stoomen van fluweel, zorge men er voor de pool zoo min moge- ïyk met de handen aan te raken By kleine gedeelten kan men volstaan mst den rug van het fluweel hoven de wa sem van een waterketel te houden of over een heet strykijzcr heen en weer te trekken. Heerenzakdoeken. In heerenzakdoeken voor den buitenkant van de jas, lejen we in het blad, worden byzondsr mooie collecties gebracht. De nieuwe randeffecten maken naar het schynl den meesten opgang, vooral wanneer tie, ket huis en zün buren, die een kyk geeft op de wonderlyke bebouwing, en het oaeisdif gehaspel verklaart tusschen de bu ren over zoo'n gang. Welvr Clace (kuiper) Jen Direk Gar rite Goverlee Jen Loo TweeH Pielen (later (kielen Helve moker) H.lle Cebra kan Menen brandt Hekel (beb- Pie le re kerq) mr Ver Heeren »ulde brae) (brMwvrli) Pol (vlse- kooperl Wctiha*en Het huls e* erf van „de twaalf halve ma in" liepen door tot de Peperstraat; de gang begrensde zuideiyk van de Westhaven af eerst „de Vergulde Pot", waar oen vlaa- kooper woonde het hekelhuys wordt af zonderlek genoemd daarna ,het gebri>- ken Anker", een brouwery, die achter ,de Vergalde Pot" omliep (immers ook aan de Wesihave* lag) en aan de Peperstraatzijde het huia ran Jan Gerritsz. Ix>o (die in 1878 burgemeester was). Diens huis grens de aaa de Peperstraatzyde aan: het grooto kuis va* Claes Baerentsz., kuiper en 't cley- ne van Jan Pietersz., kistenmaker*) Oadertusacken behoorde het huis niet aan de* bakker I* 1567 verkoopt Jacob Jansz. de VrëJe het kuis aan de kinderen van .'an Jacobs», de Vrye, en huurt het wederom. Eveawel woont ia 1570 weer Dirrk lleyn- drixs., bakker, er in Wy hebben ons het pre val tóó te denken- Jacob Jan-; bezwaarde ket Huia met een losrente, ten behoeve van sya kleinkinderen. In 1602 is Pieter Comelisz van Welle achuldig aan Jnnnctgen Willem Vroesendzd. Deze huiten moesten per br»v b^ro^t worden; ia stonden ever het wa' - Z.O.Z.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1920 | | pagina 3