P C» HABAK per pond, je Pecco na. 6403 40 Maandag 3 januari 1921 No. 14511 59e Jaargang. ipijn "w I 2600 ïns. Faullieton. ll STERKE MAC. ISTie-cc-ws- eXx u^d.-^ertexxtxe'bleucL'v-ooxGI-o-xzcL©. e3a.Oxaa.stxe3ic.exL -gjjjd BIBALTI ZON- BN HB8TDAGKN, FA'S pastilles. Von Bethmann Hollweg. t VERSCHIJNT DAGELIJKS OOM A<MtlM. Administratie: Tatef. Intarc. 8Z. BlUi HABIT ll.GOUDA. Radactie: Telef. Intere. 545. - 6494 270 In aake handhaaft dte ontwapening door dien met oayn eigen naam te plek buiten op die rotsen, 79 (Wordt vervolgd.) 5079 26 S rOON ,-j Goweae advertenties eeeaden prtfs. Groots letters Adverteatiën kunnen worden dolaren, Advertentiebureau» en INGEZONDEN MEDEDEELINGBN: 1—4 reeds /LM, elke regel moer /OM. Op de voorpagina M hoogor. ingezonden mededeelingen b(j contract tot «eer gereda- randen wórden berekend naar plaatsruimte. 30 19 Drukkerij :eon - gouda dkt het ontwape- ten blik achter zich; Roy zag slechts een bos verwarde hanen snot nauwelijks iets van een menschelük gezicht, dat met on gelooflijke snelheid hals over kop van de helling afrende. Roy haastte zach om den gevallen man te helpen en zoo vlug was ile jonge man, dat de kruitrook nog niet ópgetrokken was, toen hij op het tooneel verscheen. Het geaicht van den man was eenagjBfflins gekeend naar het boschje hel groen, maar hjj was schijnbaar ongekwetst. Indterdaad, toen Roy hem in zijn armen optilde, opende hij zijn oogen en ging wag gelend op zün voeten staan, terwijl hij met zijn hand naar zijn hoofd greep. Het was Jonathan Grier, de jachtopziener van Lowran. Zijn eerste vraag was vreemd. „Heb je hem gezien?” vroeg hij. „Gezien?” zei Roy «dem man, dte je wikte vermoorden? Ja, ik heb hem ge zien!” „Heb je zün gezicht gezien?” „Helaas niet duidelijk. Ik heb niet‘naai- zijn gezicht gekeken”, antwoordde Roy. „Maar als je beter bent, kan ik hem nog wel inhalen." Do man gaf een zucht, half van veriieh- ting, half van pijn en ging weer zitten. „Neen, Wijf Wj nüQ”, zei hij. „Het z»u nutteloos zijn. Hjj loopt als een haas.” Maar zoneter zijn antwoord af te wach ten had Roy ^tajh al gehaast naar de klei ne geul, waaJ^pigH de aanvaller van den jachtopziener zoo ongelooflijk viug wttt weggeloopen. plek en op zoo’n ontijdig uur. Voorzichtig hief hij izich op en zijn borst rustte op dien rand. Het water was nog verborgen door een bos heiplanten. Toch hoorde 'hjj nog steedte de driftige stem men; maar zij schenen nu verder weg te zijn. Voorzichtig schoof Roy de heiplan ten met zijn hand weg en keek vooruit. Bene<tein hem lag het Dhu-meer, zwart en onbewegelijk dn de stille morgenlucht. Grijze ratsen stonden er omheen en aan het verdere eind' twee mannen, die elkaar met heftige gebaren bedreigden. Een hun ner de eene met zjjn gezicht in dte rich ting van Roy hield een geweer in oijn lm nd, dat dte ander hem scheen te willen afnemen. De man, wiens gezicht van Roy was afgewend, 'had een vreemd uiteriijk, meer Pan een beest op zijn achterste poë ten dan van een mensch, geschapen naar Gods evenlbeld. „Ik wil niet dk zeg je, dat ik niet wil!” riep de stem, die Roy al eerder had gehoord, „je zult het geweer niet hebben! Wü hebben genoeg bloed gehad!” Toen klonk er een heeschc kreet van woede een vlugge sprong en ha! de man met het geweer werd neergeslagen en viel op zijn rug met het wanschapen schepsel boven op hem. Dadelijk stond Mc Oullock op zijn voeten. „Halt daar!" riep hij. En in een oogen- Wik was hij <te steilte aflgenendv naar het verdere einde van het Dhu-meer, waarop een kleinV-vormig pad de strijd haast zijn hoogte punt had bereikt Op het oogen- bl-ik, <tet Roy schreeuwde, ging er een schot af; de witte rook er van steeg in de morgenlucht omhoog. Het vreemde chepsel wierp een ge jaagden en verschrik- Naar het Schotsch van S. R. OROCKETT. Geauthoriseerde vertaling van I. P. WESSELINK—v. ROSSUM. (Nadruk verbodan.) dreven, en Roy M’c Oullock in zijn eigen oogen zonder eigenwaarde had gemaakt fiOÏDSCHE COJJRANT dap geen tijd mjes van 50 Oti. i - Goud*. te Gouda. istrecht. Schoonhoven. Jong en wakker, ofschoon met een beet je minder zelfvertrouwen dian vrpeger, liep Roy tusschen zijn schapen zonder an der verdediigimgsmidcfel dian zijn sterke armen en de vuisten, waarvoor iedereen bevreesd was. Alleen nam flanken 'knuppel noodgedlwwigen, een De schapen ten zijn eerste zorg. Hij was erbij groot gebracht, en hjj loon dat werk dben en toch veel tijd overhoudten voor zdjn eigien aaken. Zijn oog, gescherpt zooals alleen dat van een schaapherder is., zag, natuur lijk dte dingen in het groot. Geen schaap kon zich ongemerkt van de kudde verwij deren. En toch waren dte gedachten van Roy maar met één ding bezig. En dat ééne tiling het is eene schande dm het te zeggen was niet Adora, maar dat hjj den naam zou weten van en dien dood toebrengen aan dien geheim- zinnigen persoon, die al tweemaal schrik en angst over het land had gebracht, en Tenslotte heeft men ook te Rome het Nieuwe jaar gevierd in tamelijk opge wekte stemming, dank zjj het eind van d Annunzio's avontuur. De onderhsödelin- gen tusschen Itaiiaansche en fïumeeache <ter het spoorwegperHoneel te Maagden burg, waaraan 98 van de stemgerech tigden (tetelnanwn, heeft ach, volgens den voorioopdgen uitalag, een meerderheid van twee derden voor staking uitgesproken. T«i Winterfeld stemden !>4%, te Roateu 96%.~Ook hier stemden twee danten wör staking. Het afwenden der staking zou zeker al» een gunstig voor toeken voor 1921 mogen wanten beschouwd, omdat het er op zou wijzen, dat de Duitsche arbeiders eindelijk begrijpen, dat stekuog niet het ware mid del te om uit (te ellende te geraken. Eigenlijk zou er in dot overzicht, het eerste in 19i2il, alle aanleiding zijn een blik voorwaarts te werpen, voor zoover dit althans mogelijk is, we zouden er op kun nen wijzen, hoeveel werk de dlipiomaten in 1921 zullen krijgen te verzetten en op de tallooze vragen die op dlefinitieve re geling wachten en misschien in dit jaar tot opiossing zullen worden gebracht. Ech ter, een gebeurtenis in dit nieuwe jaar, een dter eerste van de belangrijke die we op den aanstaanden 31en December zul len hebben te herdenken, doet ons nog even aan ’t verleden denken. In den nacht van 1 op 2 Januari n.l. is dte vroegere Duitsehe rijkskaniselier Von Bethmann Heilweg overledten. Zijn naam heeft een bekenden klank, ook voor hen, die zich overigens niet zeer levendig voor de bui- tenlandSche politiek interesseeren. Ieder herinnert zich de beflamgrijke rol die Von Bethanann tijdens dien oorlog in dte wereld geschiedenis heeft gespeeld, zijn redevoe ringen in den Rijksdag, die Wolff uitvoe rig de geheele wereld rond-kabelde en die vriend en vijand met buitengewone aan dacht laaen, omdat steeds de verwachtin gen over de tevoren aangekmdligdte „ver klaring” hooggespannen waren, maar ook telkens weer was men teleurgesteld, want Von Betihmiann verstand dte kunst veel te praten en toch weinig te zeggen. Vandaar dat hij noodt bevredigde, dat het publiek, dat hunkerde naar bijzonderhedten over een vekMag of hoopte iets te hooren over het naderend eind van den krijg, werd afgescheept met algemeenheden, met lof liederen op de dbippere troepen, de kundige Heidens, etc. Von Bethmann tenslotte wondt door de geallieerden aangemerkt als een der voornaamste „schuldigen aan den oorlog”, ook zijn sociaal-democratische landgenooten houden hem verantwoorde lijk aan het uitbreken van den vodkeren- strijd en tijdtens het, zoo pompeus aange- ikondigde en met zooveel gestrengheid be gonnen maar tot heden niet beëindigde „Onderzoek naar de schuld”, behoorde hü tot degenen, die het langst en 'e scherpst werden gehoord. Mocht het onderzoek nog eenmaal worden opgevat, dian zal een der voornaamste .getuigen”, of „verdlachten” juist zooals men ze noemen wil, ontbreken. Von Bethmann is niet heel oud gewor den, maar 64 jaair, in 1856 werd1 hü ge- ABONNEMENTSPRIJS: per kw«rt»al ƒ2.25, per week 1T ce»t, met Zoadateblad per kwartaal ƒ2.80, per week ƒ2 ^nt, overal^wur de beroreing per looper roeduedt. A^anemeotea worden da/elyks aanrenomea aan oaa Bureaa: Markt 11, GOUDA, bij «axe agentes, den boekhandel ea de postkantoren. ADVERTENTIBPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) 1—i regels ƒ1.39, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den beuorgkring: 1 5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advortentiën van publieke vermakelijkhe- den 15 cent per regel. Advertentie» in het Zatordagnummer 29 bijslag op de» prijs. hy soms des avonds een mee, wiaarmee hü eene, een jongen stier met enkelen slag hadl gedfoodL i van Adam. M’c Quhirr iwa- De levensloop van den overleden ek-rjjkskanselier. -w- Zyn rol in de ge schiedenis van den oorlog. Schadeloosstelling en ontwapening. De dreigende spoorwegstaking. Hartiar Greenwood over Ierland. Het eind van d’Annunzio’s avontuur, -n Uitwisseling der gevangenen. - Roode troepen-concentraties aan de Roemeensche grens. Tjitsjwin zoodoeudte zijn leven 'had veranderd. Adora was Adora, maar iznj was niet voor hem mu niet en nooit. In alle geval bad Röy bij zichzelf vastgesteld dat, zoolang er nog bij één enkel mensch eenigen twij fel bestond omtrent zijn schuld' aan den dood van Alexander Ewan, hü niet den goeden naam van een vrouw zou beldad- den, door dien met nün eigen naam te verbonden. Er was een plek buiten op dte rotsen, vanwaar Roy, gevaarlek op een rotsblok staande een blik kon .werpen over het Avdlde dal van Pluchamin, op de mooie breedte van het land en de stille wateren van Lowran. En ook wat hem eigenlijk lederen dag naar dat plekje 'bracht kon hü daar een zeker wit gebouw op een groen veld onderscheiden, het huis van de Gairie, waar tegenwoordig Adora ver bleef. Hü kjwam hier graag kijken, of schoon er een scheidfemuur tusschen hen was niet van rotsen en wateren maar door dat vreeselüke onuitspreke lijke iets, dat zijn leven had bedorven en van hem, den nog jongen man, een ver schoppeling van de maatschappij had ge maakt. Soms was het daar aan het loeren dat Iets. Roy was er hoe langer hoe meer van overtuigd. Het was Alexander Ewan vermoord of hem tenminste verslagen. Was het een beest, of een mensch, dïe aan een beest gelyk was gewonden? Er was daar tenminste iets gevaarlijks en doodelijks, dat bijna den dood van Syd ney Lotamer had veroorzaakt, dat de gruweldaad op den jongen Daid had be de deskundigen bijeen komst te BnüeriL antwoord verzocht is tegen de nieuwe samenkomst op 10 Ja nuari, de volgende: Waarom is er Duitsch kapitaal buitensianxfe gebracht; wat te het bedirag van het Duitsehe vermogen; wat het bedrag, dat belegd is bij buitenland- sche banken en gestoken in bezittingen in onzijdige la«4^n en wat het inkomen te uit de Duitsehe eigendommen binnen- en buitenslands. In Engehuruii zet men het jaar m even eens vrü optimistisch gestemd voor zoo ver het betreft de lereehe kwestie dte in 1920 zooveel beroering heeft gewekt. Sir Hamar Greenwood, de minister voor Ierland, is geinteaviewtl door do pers met betrekking tot de geruchten, dte er gaan, betreffende een informeel „onderzoek" naai' <ten toestand in Ierland. Hü zeide: De kan niets zeggen dan dat, voorzoo- ver wü er by betrokken zijn, wü op (ten vrede uit zü«> maar er kan geen compro mis bestaan met moord. Toen hem gevraagd werd of de aanne ming van de Home Rule-wet eenigen in vloed op den toestand had zeide Green- iwoodl: de wet, dte thans door don Koning Is bekrachtigd, is rechtvaardiger van op zet en edelmoediger van bepalingen (tan welke vroegere Home Rule-wet ook. On der haar vigueur zal het lerschc volk hot toezicht hébben op landbouw, ondcrwys, iplaateelijk bestuur, mijnen en fabrieken, pensdoenen, verzekeringen, kortom alles hebben, dat met het dageljjksch leven in verhand staat. Aan Ierland is thans een mate van zelfbestuur toegestaan, dat, als liet verder wordt ontwikkeld tot den om vang, waartoe in de wet is voarzien, een werkeiyk toeoicht op zjjn nationale leven zal vormen. Hü kenschetste den maatregel als een gewjeldigte stap voorwaarts in de geschie denis van de lersche kwestie. De kwestte ran Ulster had opgehoudon te bestaan.'De binnenlandsche eenheid' in Ierland was in handen gegeven van de Ieren zelf, die hiertoe moesten komen door midklel van hun eigen gekozen vertegonwoordigera in hun parlementen. Wat ook de ontwikke ling in de toekomst zou z(jn geloofde Greenwood, (tat de politieke gescldedachrÜ- Ver deze wet het begin van het einde vun de lersche kwestie zou noemen. De in 't binnenland dreigende spoor- 'Wegsitaking zal misschien kunnen vnorden voorkomen. De dloor den rykislbond van Duitsehe spoorwegbeambten georganiseerde stem- iniling over de eventueede afkondiging eener steking, in geval de eóschen der ar- ibeidlers wonlten afgewezen, is Vrü'dag ge- eindügdi Het definitief resultaat kan ech ter eerst over eeoiige dagen verwacht wor den, daar de stemmingscyfers uit de ver- schillende districten eerst naar Berlijn iwonden medegedeeld en daar büeen wor den gevoegd. De lenders van de vier groote spoor wegorganisaties, die zich aaneengesloten hebben om hun eischen door te zetten, hebben verklaard, dat eerst allje onder- hajndetingsmagelükhiedea uitgeput moeten zijn, alvorens tot een openlüken strijd 'wondt overgegaan.* Het is dus te ver wachten, dat, zelfs bij het bereiken van een meerderheid van twee dienden voor de staking, dte leidters van de spoorweg- beombten het verloop van de nieuwe on- derhandelingen, weóke voor 3 Januari op liet rüksmdndeiterte van Financiën zullen beginnen, zullen afwachten. Bü de Vrydfag gdhouden stemming on- te rukken. Deze kwestie ie een van de gnwte vraagpunten, die reeds tot in dien treure besproken zijn, doch waarover men het nog niet eens te geworden. Zoolang het wapengeluk Duitschland begunstigde, kon Betihmann Hollweg vol harden in dte houding, die hü bü het uit breken van den oorlog had aangenomen, doch naarmate de zaken voor Duitschland een ongunstiger aanzien kregen, wend de houding van den kanselier weffelendter. Een groote slag voor de Duitsehe dipilo- n-jatie was het bondgenootschap van Ita lië met de entente. iMen herinnert zich die andere voorname feiten: de moeiiijiaheden met de Vereenag- de Staten, het mislukte vredesaanbod van eimdl 191i6, en die afkondiging van den on- bepeikten (ïuiMboatoariog (begin Februari 1917), die voor Duitschland noodlottig zou wxxrden, omdlat het hiermee Wlilson’s vüondöchap op den hals haalde. In ’t bin nenland groeide de ontevredenheid, Erz- berger eischte krachtig bdnnenlandsche hervormingen in democnatfechen geest en vaststelling van het vredtesdtoel op demo- crattechen grondslag. De conservatieve ministers wilden nu het kabinet verlaten, om plaats te maken voor leiders der par lementaire fracties. Er ontstond een ver- iwarring zonder weerga. De kanselier zou zijn trouwste medewerkers, Helffierich en Zimmermann, prijsgeven. Doch nog vóór hieromtrent officieele bevestiging was ont vangen, kwam het bericht, dat de kanse lier eindelijk zelf aflgetreden was. In dte toekomst zal het Duitsehe volk de verdiensten, die hü, ondanks dte gemaakte fouten, heeft gehad, zeker moeten er kennen. Voor ’t oogienibilik echter zullen wijde kringen nog eenigen wrok gevoelen voor den oorlog, waarin hü zijn volk heeft gesleept en waarvan men nu dagelüks in armoe en ellende de noodtottige gevolgen nog voelt. Zooals men weet, zü'n het op ’t ©ogenblik voorname!ük de ontwape ning»- en de schadeloosstellingskwestie, die regeering en publiek in beroering brengen. Volgens de parlementaire medewerker van de Evening Standard behooren tot de vragen, waarop den Duitschen afge vaardigden op de deskundigen bücen- verlangt een conferentie. Bulgarije en Sovjet-Rusland. ONS OVERZICHT. boren. Zün grootvadler was Pruisisch staats-mtaister en bracht den erfefljj'ken titel in het geslacht. Theobald van Beth mann HoMweg begon zijn loopbaan als assessor, na te Straatsburg, Leipzig en Berlyn in de rechten te hebben gestudeerd. In 1886 werd hü landraad in den Kreis Ober-Barman, tien jaren later opper-pre- sident te Potsdam. In Juli 1899 volgde zijn benoeming tot i-egeeringspresidtent te Bromberg en nog in October van hetzelf de jaar werd hij tot deze gewichtige func tie in den provincie Brandenburg geroe pen. In Maart 1905 kwam zijn benoeming tot minister van Bdnnenlandsche Zaken, terwijl hü in Juni 1907, na de toen ge- volgjde persoonswisselingen, als staatsse cretaris en vice-president van het staats- ministerie werd aangewezen. Nog slechte één trede hoogjer kon h(j toen stijgen en zaju benoeming tot Rijkskansèlier op 14 Juli, bracht hem deze verheffing. Von Bethmann Hollweg stond als vol slagen vreemdeling tegenover de buiten- iandsdhe politiek, op dat oogenblilk voor Duitschland gewichtiger en belangrijker dan het complex der binnenllandsche vraag stukken. Zün gelheefle politiek steunde op Duitschlandis militaire macht. Zoowel in 1911 ais in 1913, toen het in Europa rom melde, heeft hij Duitschland vooral drei gende argumenten doen, uatspreken. Reeds voor de oorlog in 1914 was uit gebroken, leed Von Bethmann in sommige opzichten fiasco of beging hü een onvoor zichtigheid. Den 29en Juli beproefde hü EngelancVs neutraliteit te verkrijgefl door te verzekeren, dat Duitschland niet streef de naar gebiedsuitbreiding ten leaste van Frankrijk. Hierop vroeg Goschen, dte Brit- sche gezant te Beriüu, of dezelfde waar borgen ook konden worden gegeven ten aanzien van dte koloniën, waar Von Betb- mann een ontkennend' antwoord moest geven. De overeenkomst sprong hierop af. Ernstig is Von Bethmann verweten zün woord te hebben gebroken, inzake België. Hü had beloofd Belgjië’s neutraliteit niet te zullen schenden, wanneer Frankrijk daarop geen inbreuk maakte. 'Doch zün de Duitsehe legers onmdddellü'k na die oor logsverklaring op België aangerukt, wat Von Bethmann Hollweg heeft gerecht vaardigd1 door te zeggen, dta.t Frankrijk reeds aanstalten madkte door België op en zyn eer bezoedeld. Het was geen wonder, dat de ischerp- taiende oogen van Roy, die wereld van moeras en heuvelen en heide bij zon- en maneschijn, in alle uren van den nacht en van den dag onderzochten. Maar langen tijd deed hü dit zonder resultaat. Op een morgen, in dten tyd van korte nachten, keerde 'Roy na een nacht van vruchteloos waken, terug naar den schuil hoek van het Zwarte Water. Hy had met open oogen gedegen op den rand' van de rots, die uitziet op de moerassen van Barnibarrock. Gedurende al dte uren van duisternis was hü daar geweest. Het was zijn geliefkoosde (Wachttoren over het moe ras. Een beetje z.e^ van teleurgestelde hoop, wandelde Roy naar huis zorgeloozer dan zaj® gewoonte was -— toen opeens het ■geluid van driftige stemmen hem naar den grond deed neerbuigen, met het vlugge instinkt om zach te verbergen, dat in deze dagen zyu tweede natuur was geworden. „Dat is aan het 'Dhu-meer”. zei Roy bü ccichzelf, halfluid' sprekend, zooals het de gewoonte os van menschen, die weinig stemmen hooren. En zonder zich den tijd' te gunnen om aan gevaar te denken en met zichzelf te overleggen, wie er toch ’s nachts om drie uur op die verlaten plaats kon zün, snelde de jonge man den heuvel op met ai de vlugheidl die hem eigen was. Het was naar het 'Dhu-meer, dat Roy aich begaf, toen hü omhoog klom. Hü liep aoo, dat het meer beneden hem zou liggen, als hü het an het gezicht kreeg. Dan zou hü kunnen zien, welke personen er «x/n heftig gesprek hielden op dié eenzame Duitschland nog z(jn standpunt, volkomen heeft voldaan aan de ningwbepalingen. Severing, de Itruisiache minister van binnenilandsche zaken, heeft den rüks- kansol'ier een memorandum overgo! egd, T welk in bijzonderheden aantoont dat de‘ tegenwoordige organisatie dar veiligheids politie volkomen strookt met dte voor schriften (be-r Entente van Versailles, Bou logne en Spa. De minister zegt dat alle maatregelen ter hervorming van de politie, welke tot nu toe zijn uitgevoend, in volkomen over eenstemming met de officieren der En- tente-commisMes zijn ontworpen. Tot he den hebben dte Entente-commissi es geen enkel geval van schending of niet-nale- vi.ng van de getroffen overeenkomsten ter kennis van dén minister gebracht. In dien de Eg^ente dus beewar-en heeft moe ten die onbeteefloenende dingen betreffen. Dit memorandum zal aan de Entente- commissie worden meegedteteld met ver zoek den inihoud aan hun regeeringen over te brengen, wier nota slechts alge meenheden doch geen feiten bevat. Bij een Vrijdag in het ministerie van buitenlandfeche zaken gehouden bespre king met vertegenwoordigers der politie bleek men eenstemmig van oordeel dat nnen aich, voor zoover dit nog niet mocht zün gescheld, strikt moet houden aan de overeenkomsten met dte Entente over de p al itie -organdsaitae.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1921 | | pagina 1