No. 14534
59e Jaarpan?.
Zaterdag 29 Januari 1921.
XTie-ccws-eaa.^aQL-véartezï.ta.e'bleLcL *voor G-oxcd.»- eaa. Oxxxstrelceaa.-
VERSCHIJNT DAGELUKS
nerman
h beleefd aan.
EERSTE BLAD.
-S
FEUILLETON.
ld.
g
Lavendel en Oude Kant
baksblad”
Het ontwerp-Rutgers c.|.
AM, Ktlziritr. BI
BEHALTE ZON- EN FEESTDAGEN.
iilm», Ahtrlflüinm m «au Agwitea,
Redactie: Telef. latere. 545.
AdmlaletnUe: Telef. latere. ML'
S47 45
''■&1
HAGENAAR.
BINNENLAND.
<5.
8)
NDA.
ial Kunstmin. Feest-
jadermg Vereen, voor
Dit nummer bestaat uit twee Maden
met iabeffrip van de Kindercourant.
INGBONDKN MKDKDBRUNGEN: 1-4 regels ƒ2.01, "fd
Op (te vootpsgtaa M H bsogsr.
Gewone sdvsrtenWfa
•Mrda^a Groots letten
kwam
dadelijk daarna terug met een ouderwet-
sche fotografie, die zy Ruth ter hand atol-*
de. Het was het portoet ven tante Jane,
in den blow ven haar jeugd Het stelde
Terwijl binnenshuis dit gesprek gevoerd
werd, Neef eea Jnngsmsn imdden op den
weg staan, keek eerst naar het buis van
jiffrouw Aineiie en daarna aaa- het don
kere huw dat er tegenover stond. Ruth
kon hem duidelijk xien. Hjj aarzelde een
oogenNik en richtte rich toen naar het
bruine huis. Zü W dadelijk dat hü een
vreemdeling was, soft oen overjas droeg
niemand in hat dbtp.
„Heette hü Winfield?** woe* pletee-
ingecondcn mededoelingen bij contract tot soer goredn-
randen worden berekend naar plaatsruimte.
Naar bet Ekhgeiech van MYRTLE REED.
Geautoriseerde vertaling van
L P. WESSJ0LINK—<v. ROSSUM.
(Nadruk vorfcodan.)
Een DuitMA-NlMMamdadte Vemlging.
Op een vesgaderinig van vertegeuwnor-
digens van wetenschap, lounat, handel en
daghladpe-rs, te München ie beraadslaagd
over de oprichting van een Dudtech-Nedw-
laodache Vereenjgjiiw. Op «Me samenkomst
was ook aanweaig prof. J. G. Sleeawijk,
die mededeelde, dat ook in Nadertand de
oprichting van een Duitoeh-NedenUtndache
Vereendging in vootberekttiw is. H(j schet
ste als dbel dier Vereenigjing dte bevorde
ring van goede betrekkingen op het ge
bied van cultuur, wetenschap en handel
door de kennis van elkanders taal, zeden,
geschiedenis en kunst. De Münch. Neueate
Nachr. waaraan dit bericht ia ontleend,
verwacht van de oprichting van oen der-
golüfce Vereenwing ook wellicht vwrgo-
maldk el y kring van het handetevertoeer tus-
schen beide landen.
ooker
de tong het 9
or bot ge» 9
Wybert-ta- 9
;(J smaken 9
m en vr|j» 9
gelijkertijd 9
ludheiden 8
ilgen.
dMXMiSSCU. 9
beft
aften*
30
en
dei
in het hart geve
dat in gemeente A,
drankbestrijders wo
zal woi
bier of
werden
iruikers
zenden hun adres aan
SCHOEMEIJER, Am-
vangen gratis 2 weken
N 5183 14
geeft reeds
m de Kroon
De plai
zeer keurif
tedienst 1
voor een Jonge vrouw van twintig of vüf-
an twintig jaar, die in een rechten stoel
zat Ze had een zijden japon aan en haar
handen, in nwart kanten mitaines geato-
ken, lagen gevouwen in haar schoot. Haar
voorhoofd was hoog en gewdfdl haar
oogen waren klein en heel donker, haar
rechte neus e «stevige kin verraadden een
buitengewone vastberadenheid. Toch had
haar gelaat een peinzende uitdrukking;
waar dat in lag loon Ruth niet precies vasl-
stellen, stellig was daarvan geen spoor in
mond en kin te ontdekken.
„Arme tante Jane", zei Ruth. ,Jiet le
ven sou nooit gemakkelijk voor haar zijn.”
„Neen”, antwoordde juffrouw Ataxie,
„maar zy wilde dat voor niemand weten."
Rntti liep naar het raam en vond1 dat het
tijd werd heen te gaan; juffrouw Aiaslie
hield nog steeds het portret in haar hand.
„Zü had een vriend nietwaar?” vroeg
Ruth.
Jk... ik... ik... geloof het wel", ant
woordde de ander onwillig, Je herinnert
je toch wel dat üc je al vertelde dat een
twist OM langen tijd gescheiden hield van
eiloaar?”
ineesmiddelen.
’EN-, NIER
ZIEKTEN.
1, afdoend middel te-
b. ƒ1.75, 6 b. ƒ9.50,
tiiddel niet gebruikt
jratie onvermijdelijk
van onzen twist niet kan herinneren, kan
ik hedlen nog voeden, wat het mij kostte.”
„Ik ken dlat”, antwoordde Ruth snel,
„Iets diergelijks is mij overkómen, maar
het was geen toots, die mij terughield1, het
was niets dan gewone kxxppagtheid. Soms
heb ik een gevoed, dat ik uit twee persoon
lijkheden besta, de een ia lief en beleefd'
en daarvan houd ik werkelijk, de andere
13 zóó het tegendeel en zóó koppig, dlat ik
er werkelijk bang voor ben. Als die twee
met elkaar in betering kamen, dan wint de
koppigste het altijdi, Het spijt mij, maar
kan er niets aan doen.”
„Geloof je niet, dat wij allen zoo zijn?”
vroeg juffrouw Ainslie, die het dadielijk
begreep, „ik geloof niet, dat men een sterk
karakter kan hebben, zonder eenige kop
pigheid. Om staande te blijven tegenover
een moeilijkheid en noodt voor dte verzoe
king te bezwijken, dat schijnt mü toch het
beste.”
„Je, dat is zoo. Niet kunnen toegeven,
als men het moest doen, dlat is vreeseljjk.”
„Vind je?” vroeg juffrouw Admtie kalm.
„Vraagt u het aan tante Jane”, ant
woordde Ruth lachend), „ik begin onze ver-
wantschap nu toch te voelen.”
Juffrouw Ainslie boog zich voorover om
een nieuw blok hout op het vuur te leggen.
„Vertel mij wait meer van tante Jane”,
vroeg Ruth. „Ik heb nu een bloedverwan
te gevonden en ben niet langer een wee*,
due gestrand is op 's wmtds kust”
„Ze is moeilijk te ontleden", begon da
oudere vrouw, Jk heb nooit kunnen be
grijpen hoe haar halstarrigftieid met haar
zachtheid in overeenstemming' te brengen
was. Ze is zoo hand sla graniet, maar ik
Bureau: MARKT *1, GOUOA.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
JOENG, tegen nier-
iersteen-gruis) per
12.50.
bruik van Uw Re
ik mij een heel $n-
Drnkkerlj
K>ON GOOT*.
ABONNEMENTSPRIJS, per kwartaal 2.25, per week 17 oaat, n»t Zonda(RAad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Francs per post per kwartaal 2.75, met Zondagsblad f 8.40.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureaa: Markt 11, GOWDA,
ba onze agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bessrgkring):
1—4 regels 1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den beaergkring:
1—4 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertenties in het Zaterdngnnmmer M
bijslag op den pr$s.
wil »er««M M*
i ontvangen van vsr-
n, vermakslöMHj*
Bgandn te vermeids**
Ndeuwe Schouwburg-
oorstelling, door het
uwe Schouiwtouig> Ns-
geW dat dat een masker is. Soms ziet
men er doodbeen. Zü beknort mü d&kwijh
over iets, wat haar in den zin kamt, maar
ak sla er geen acht o> Ze zegt altijd, dht
ik hier niet zoo alleen moet wonen en dat
ik verdien, dat mü iata vreselijks over-
kom.t, maar zü heeft toch alle boomen, die
op den heuvel tusschen baar ramen en het
jnijne stonden, laten omhakken en heeft
teen sleutel laten maken op mijn deur en
mü laten beloven dat, mocht ik ziek zijn
wanneer ook ik een signaal voor het
raam zou zetten, overdag een roode sjaal,
‘s nachts een Licht Ik had geen roode sjaal
«n zü gaf mü de hare. Op zekeren nacht,
ik zal het nooit vergeten, had ik een he-
vugen aanval van pün, en dat tüdens den
ergnten stonn, die de oott heb beleefd. Ik
wist niet eens, dat ik het licht voor het
raam had gezet, zoo was ik buiten mezelf
van pijn maar zü kwam om twee uur
in den nacht en bleef bü mü tot ik weer
geheel in orde was. Zü was toen zoo lief
en zacht, dat ik haar daarom altüd zal
lief hebben.”
De teere stem trilde van gevoel en Ruth’s
gedachten gangen naar het licht voor het
raam van de zolderkamerMaar neen,
het kan niet gezien wwden vanuit het
huis van juffrouw Aiariis.
,4üoe ziet tante Jane er uit?” vroeg ze
na een oogenblak stilte.
Jk heb geen portoet van haar, behalve
een van lang geleden, maar dat zal ik
eens halen.” Zü ging naar boven en kwam
:AN, blaasziektes,
ie, druppelsgewijs
2.25, 6 b. 12.50.
it thans in grootere
vroeger, terwyl hst.
ibel is.
lanhalingen i
door de gebi
liddelen.
■Ike bus de naam:
IMPORT COMP.,
Postbus 10*.
y Apothekers en
iet gelieve men zich
THE IMP. COMP.
4456 37
De DuurtecommiMie.
Bü K. B. ia ontbonden, onder dankbetui
ging voor de bewezen diensten, de Staats
commissie, wier taak zou zün: een onder
zoek in te stellen inzake de bestaande duur
te van de voornaamste levensbehoeften; na
te gaan of en in hoeverre door regerings
maatregelen of anderszins algemene prüs-
stüging kan worden tegengegaan of al
thans voor bepaalde artikelen beperkt. Zü
bestond uit de heren: mr. dr. G. W. J.
Bruins, hoogl. Handelahoogeschool, voorzit
ter; B. J. Gerretson, oud-lid der Tweede Ka
mer, lid der Prov. Staten van Zuid-Holland,
Rotterdam; H. Q. M. Herman8,^lid^Tww<he
ïn de arr.-rechtb.
van Ketwtah Ver-
.1 «er. M.
-presidente MJj. tot
Nut vari ’t Algemeen, insp. Vakonderwjj»,
Baarn; G. A. J. Miner, dir. Coöp. Handeïs-
kamer, Rotterdam; J. Schouten, lid Tweede
Kamer, Rotterdam; dr. E. van Welderen,
baron Rengers, IJsbrechtum, Snek; F. M.
Wibaut, wethouder Amsterdam; mr. dr. A.
Fontein, Rotterdam, secretaris.
1 ng, maar hetaelfde oogeublik varfjeide
aü aichaeive om <I»e vraag.
Het portoet vial op den grond. Juffrouw
AJnalie bukte zich om het op te lapen,
waardoor Ruth haar gezicht niet kon zien.
,pMisechMn wel", zaide zü op vreemden
toon, ,m*ar ik heb nooit nan een dame
den naam van haar vriend gevraagd.”
Ruth voelde de terechtwijzing, hoe zacht
dlö ook wend gegeven. Een veroctschuldi-
gmg Lag haar op de Lippen, doch s.echta
de verhoogde bioa op haar wangen verried
haar ontroering. Het gelaat van juffrouw
Amalie vmm bleek en in haar oogen was
duidelijk ootetemming te lezen.
,Jk moe* nu gaan", ati Ruth, na «*en be
klemmende Dtilte. Maar juffrouw Aimlie
Miab zichzelf weer.
ment a« nM «Ma, H„». Ja
heU man Urn a>« oM «mm. Ik h«b al
lo arif «wlaat aa «naald an ar baflnt
al aaa aa andar ap ta ann. I, hrt
mooi ailn ta Maa «roaiant» X
““UwT. Mamde Ruth Ua, terwijl
M ha* oogeohlik aaa baldemdheid Meat.
JE heb «enónea tüd gewoond op een
plaata waar Ik nota aa« <ha tramrail, en
hoo«e gebouwen an waar k nooit leU aag
«roeien. Mag Ik tnugimman om uw tuin
te alen 7-
,«aai «aan»-, aatwnordde Juffrouw
A wM, bewaak heeft m(j goed gedaan
m k hoop da* Ja apowhg au.t tanigko-
tMa.-
aal ik graag doen.-
(IWonit verrolgd.)
Ruth wist dat, „Wilt u my niet eens
wat van tante vertellen?" vroeg zü, „u
weet, dat ik haar nooit gezien heb.”
.►Natuurlyik wil ik dat, waar zal ik be
ginnen?”
^By het begin”, antwoordde Ruth met
«n lachje.
JHet begin ligt ver achter ons, lieve”,
Mn juffrouw Ainslie en Ruth meende een
««cht te hooren. kwam hier, lang voor
mÜ en wü gingen als meisjes vriendschap
pelijk met elkaar om. Zaj woonde met haar
ouders in het huis op den top van den
heuvel en ik woonde in dtit huis met de
MÜw. W|j waren geruinien tüd zeer in
tiem met elkaar, toen wü oneenigtieid over
iets nietigs en dwaas kregen dat ik
het mü met eens meer kan herinneren. Ge
durende vüf jaar, neen, bijna zes, liepen
we fflkiaar als vreemden vooifojj, omdat
ieder van ons te trotech en te koppig was
»n toe te geven, maar dood en verdriet
brachten ons weer samen.”
„Wte wu de eerste?” vroeg Ruth be
langstellend. „U of tante Jane?”
>Jk, natuurtyk, ik geloof niet, dat zü
bet sou hebben gedaan, zü wm altüd ster
ker dm ik «n ofochoon ik mü ds oorzaak
en Woningtoezicht-
iscommissie Armen-
DOR WINKEC1ERS
AANVERWANTEN
tEN en SIGARETTEN,
lezenswaardig vakblad.
Ruim 8000 lezers. I*Mg
DXLU
ilantsoenen in onze stad zün altüd
,.ig en voor dezen tak van gemeen-
kan niets dan lof geuit worden.
Het blijkt altüd weer dat deze in goede des
kundige handen is. Te meer bewondert:
wekt dit wanneer men bedenkt, dat
grond hier niet büster geschikt is. E
groot deel van de residentie is zanderig
niet dan met veel overleg ia het mogelL
een aarden laag daarop te behouden. Vóór
dé groote boomen blüft echter de moeilük-
heid bestaan, dat zü bü het dieper gaan dér
wortels in het zand komen. Dit heeft er
reeds toe geleid dat men speciale putten
voor de boomen maakt, waardoor zü ®«n
goeden voedingsbodem behouden. Nu zün
er echter vele oude boomen die geen vol
doenden grond meer hebben en die dienten
gevolge inwendig wegrotten. Het is van
het grootste belang dat deze verdwünen.
De technische leiding is er dan ook op uit
om deze te verwüderen. Zü houdt rekening
met de werkelükheid en heeft geen dwaze
gevoel sargumenten.
Maar ja wel, dan komt Jan Publiek, die
plotseling van alles verstand heeft. Met
veel ophef wordt dan gesproken van den
„moord” op de boomen. Een ambtenaar bü
het Hoofdbestuur der Posterijen en Tele
grafie werpt zich op als woordvoerder. In
plaats dat deze man zich houdt bü zün les
senaars en zelf zorgt altijd op tüd op zijn
kantoor te zün, gaat hü de boomen inspe^-
teeren en schrüft ellen lange ingezonden
stukkan. Zelfs zet men een petitie op touw
tegen de hakmanie. Gelukkig laat men deze
leeken-botanici praten en gaat men rustig
voort met het werk dat QnveH^üdeÜjk tt.
We zün door al dat lawaai er toe gebracht
ook eens te gaan inspecteeren en wat we
zagen was al even voos als het relletje te
gen het gehak. De omgehakte boomen wa
ren zonder uitzondering door en door ver
rot en het mag verwondering baren dat zü
al niet lang zün gevallen.
We geven dit geval eens om te laten zien,
hoe het in een groote stad al even goed mo
gelijk is dat pietluttigheden het publiek be
roeren als in de dorpen. Men zou verwach
ten, dat men hier ter stede dergelyke zaken
nu toch wel zou overlaten aan de vak-men-
schen en dat de eerste de beste leek zich er
niet mee bemoeide. Men vergist zich echter
wanneer men denkt dat een groote stad alle
eigenaardigheden van een dorp mist. Het
tegendeel is eer waar: Den Haag is een
conglomeraat van dorpjes, die alle weer hun
eigenaardigheden hebben, die sterk aan het
dorpachtige herinneren. Er is een eigen
winkelstraat, er zün allerlei depóts, eigen
kantoortjes voor post en telegraaf enz., zoo-
dat men waarlük niet naar „de stad” be
hoeft om zyn inkoopen te doen. Het gevolg
is natuurlük dat men knus in een klein be
stek leeft en dat daardoor naast de gemoe-
delykheid van het dorpje ook de nadeelen
van dit gehucht-achtige ontstaat.
Veel van het groot-steedsche is verloren
gegaan doordat de tram-verbindingen
slecht zün en men dus niet dat gemak van
dit steedsche verkeersmiddel heeft, dat men
er van verwachten mag. Het wordt hoe
ongelukkiger met den tram-dienst, ten rojjt
ven rille verhalen over aankoop van nW
we wagens. Overrol zün steeds weer de wé
gens en de tusachenpoozen worden onduld
baar lang. Zoo sullen wü nog zes jaar moe
ten doortobben, eer het gemeentebestuur
voor den last komt om dit zaakje op te
knappen.
Met den telefoondienst is het helaas nog
steeds misère. Waarin dat zit ia ons niet ten
volle békend, maar het is een feit dat el
ders allang de grootste moeflükheden ztfn
overwonnen en dat wü hier geen stap
vooruit komen. Het half-automatische stel
sel is er waarschijnlijk een deel schuld van.
Beweerd wordt dat er nog steeds een te
kort is aan toestellen omdat deze uit het
buitenland moeten komen. Hoe het zÜ. het
blüft misère. Merkwaardig is dat over het
algemeen de telefoon zich nog niet die
plaats heeft veroverd waarop deze instel
ling aanspraak zou mogen maken. In de
eerste plaats is het bezit ervan te kostbaar
en zullen vooral de particulier er niet gauw
toe overgaan om voor hulshoudelük gebruik
een bedrag van meer dan honderd gulden
’s jaars uit te leggen. Hier was natuurlük
het aangewezen stelsel geweest een combi-
neeren van aansluitingen, maar in plaats
van dit stelsel dat jaren geleden inderdaad
werd ingevoerd door te zetten heeft men het
opgeschort of ingetrokken. Ook hier had
men een voorbeeld moeten nemed aan Ame
rika waar een telefoon dikwüls aan het huis
is verbonden, zoodat men deze met de wo-
ning huurt. Naar w# bijv. vernM>« alt Rittardam: H. O. M. Herman,, U
Saa-FTMriMO kortte <Uar da telrfoon Kamer, Maaetrieht; mr. E. I. J. Ja
menen melt* E^ftmSSosdCouS^SiS
heeft er alle gemakken van. Waarom kan tfut vaJi -f Algemeen. insD. Vak
hier niet wat daar eenvoudig en goed gaat?
Een bedrüf als de telefoon is precies aïs dat
van den girodienst: het moet zeer algemeen
zün wil het van beteekenis worden. De te
lefoon zit nog in groote meerderheid alleen
op de kantoren en het aantal woonhuizen
dat er over beschikt is zeer gering, omdat
het aanhouden ervan te duur is. Daardoor
is de waarde van de telefoon in het alge
meen verminderd ook voor hen, die er nu
wel één hebben. De waarde daarvan stügt
naarmate men per telefoon meer menschen
kan bezoeken. In een stad als den Haag
moesten dertig duizend abonnees zün, er
zün er misschien tien duizend.
Het museum-plan dreigt accuut te worden
nu een aanbod is gedaan van vele schil-
deryen mits binnen een jaar begonnen
wordt aan de uitvoering van het nieuwe
plan. De gemeente zal nog wel eens rijpe
lijk overwegen alvorens zü daarop ingaat.
Het zou inderdaad zeer onverantwoordelük
zün om onder de gegeven omstandigheden
dit plan aanstonds te gaan uitvoeren. Eerst
moeten de belastingen zeer zün gedaald,
eerst moeten tal van andere aangelegen
heden worden afgedaan. Wanneer de ge
meente toch dit plan uitvoert zou ze han
delen als de man, die zün laatste duiten
aan zün verzamelwoede ten offer brengt en
geen geld heeft om eten te koopen.
fiOlDSCHE COURANT.
Op 18 Nov. 1919 hebben de heeren Rut
gers c.s. bü de Tweede Kamer een voorstél
van wet ingediend, strekkende tut invoering
van het stelsel van plaatselijke keuze in
ons land.
Het voorstel is door 10 Kamerleden ingd-
diend, 2 anti-revolutinairen, 1 christ.-hist,
1 vrijz. democraat, 3 katholieken en 3 soci-
aal-democraten.
Het verwonderd ons geenszins onder het
tiental onderteekenaren geen liberaal aan
te treffen en wü zün dan ook overtuigd, dat
onze geestverwanten hun stem aan dit voor
stel niet zullen geven.
Wat willen de voorstellers
Zü willen in de Drankwet vastleggen, dat
niA alleen de Kroon de bevoegdheid zal
hebben op initiatief van den gemeenteraad
te besluiten tot het uitsluiten van nieuwe
vergunningen en het vervallen van bestaan
de vergunningen voor een bepaalde gemeen
te, doch de Kroon, die bevoegdheid ook zal
krügen, wanneer bü een stemming bly'kt,
dat van de ingezetenen der gemeente
deze maatregelen wenscht, d. w. z. van
hen, die aan de stemming zullen gelieven
deel ta nemen. Stemplicht wenschen de
vootgtallers van deze wetswyziging niet,
zoodat reeds hierdoor volstrekt niet komt
vast te staan, dat zelfs niet dat de
meerderheid van de bevolking zich heeft
uitgesproken.
Dit is niet ons hoofdbezwaar.
In beginsel is dit soort wetgeving ons
antipathiek. Bestrijding van drankmisbruik,
niemand verzet zich er tegen. Drankgebruik
willen wü vrij laten; de voorstellers gaan
veel verder. Voor hen zitten het misbruik
en het gebruik van sterken drank onverbre-
kelyk aan elkaar vast. Wy hopen niet ver
dacht te zullen worden van zelf belangstel
lende in- of belanghebbende bü den verkoop
van sterken drank te zyn; het doet er eigen
lijk wel niet toe, maar het kan in de poli
tiek geen kwaad verkeerden schyn by voor
baat af te snyden! Welnu, voor ons staat
de zaak zoo: óf sterke drank is vergift, èf
het is zulks niet. In het eerste geval zou
het eenige middel een absoluut verbod van
verkoop zyn behoudens op medisch voor
schrift voor het geheele land natuurlyk
en niet voor enkele gemeenten; in het an
dere geval en nu raken we de kwestie
in het hart gevoelen we er niets voor,
waar toevallig üverige
^-‘rs wonen, aan de bevolking
>rden onmogelyk gemaakt een glas
bitter te gebruiken en in gemeente
B, waar de propaganda der drankbestrij
ders minder stevig is of minder inslaat, een
ieder zal vrü zyn zoo veel alcohol te ge
bruiken als hem goed dunkt.
Het, is waar, de Drankwet
den Gemeenteraad het recht om de
De gemeentebesturen maken zeer moei-
lüke tijden door, maar juist nu kunnen zü
hun regeertalent eens duidelük toonen. Al
leen dan wanneer zü zich voornemen om
alles na te laten wat nog dieper in het
■chulden-moeras voert zal het mogelük zün
tenriotte weer op den beganen grond te ko
men. Om daar toe te komen dient met alle
kracht gestuurd te worden naar bezuini
ging en maar achterwege laten van alles
wat niet strikt nocxlzakeiijk is.
Voor musea-kükeri zal nog gelegenheid
genoeg bestaan en de verbetering daarvan
is niet zoo’n urgent belang, al missen
daardoor een partütje «childerüen.
in de begeerde richting te adviseeren. Wkj
kunnen deze bepaling niet bewonderén, dodh
nu zü bestaat, is zü voor ons een ré
den te meer, om niet aan de PlaataelÜMe
Keuze-mode mede te doen.
Op 20 Januari 1914 er wordt in <|e
stukken over het ontwerp-Rutgers c.s. aén
herinnerd is over de Plaatselijke Keuze
een interessant debat in de Tweede Kafoer
gevoerd, waarby onze afgevaardigde, Mr.
Rink, en de toenmalige Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, Mr. Cort van der Lin
den, het liberale standpunt duidelyk hebbejn
ontvouwd. Mr. Rink heeft er toen o.a. op
gewezen, dat de Drankwet den kleinhandel
in sterken drank regelt, niet verbiedt; de
wet staat dus dien handel toe en verwerpt
dus de stelling, dat elk gebruik van sterken
drank een kwaad zou zün. De geheele opzet
van de wet veronderstelt en neemt aan, dat
het gebruik geoorloofd is; zü richt zich al
leen tegen ’t misbruik. Ook is het naar
Mr. Rink toen terecht opmerkte zóó al
leen te rechtvaardigen, dat de Staat en de
gemeente uit de fabricage van- en den han
del in sterken drank inkomsten trekken. Ep
de spreker kwam toen tot de volgende con
clusie, welke ook heden nog geldt (al heeft
men gepoogd de staatsrechterlüke bezwa
ren tegen P. K. te omzeilen): Plaatselüke
Keuze is in strüd met het Nederlandsche
staatsrecht, in strüd met den grondslag en
met het uitgangspunt van de Drankwet en
een aanranding van de persoonlyke vrij
heid.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft er toen nog op gewezen, dat men
wanneer men het gebruik maken van ster
ken drank onzedelyk acht, het dan ook
moest verbieden in sociëteiten en logemen
ten, omdat het publiek, dat deze inrich
tingen bezoekt, niet bevoorrecht mag wor
den boven anderen, die daar niet plegen te
komen. De heeren Rutgers c.8. hebben ook
deze inrichtingen thans in hun voorstel op
genomen. Zoo gaat de vrijheidsbeperking
steeds verder! En de heeren zeggen dan
ook in hun Memorie van Toelichting, dat zy
zich tot hun voorstel hebben „beperkt".
Wordt hun voorstel wet, dan is het begin
sel van P. K. aanvaard „en is de weg ge
ëffend voor meer ingrypende toepassingen
by de aangekondigde herziening van de
Drankwet”.
Men is dus gewaarschuwd!
De verdedigers van het voorstel in de af-
deelingen der Kamer wezen op de gematigd
heid van het ontwerp, dat niet het gebruik
verbiedt, maar slechts den verkoop, „even
als van vergift”. Maar de heeren vertellen
er niet by', dat voor vergift een algemeene,
voor allen geldende, regeling bestaat en
‘niet de dwaasheid, welke de heeren Rutgers
willen invoeren, dat bÜv. in Den Haag de
verkoop zou worden verboden (nog wel
door de Kroon, buiten den Gemeenteraad
om), maar dat het geoorloofd zou zün> den
begeerden drank uit omliggende gemeen
ten aan te voeren en te nuttigen.
Aan dit soort illiberale wetgeving doen
wy’ niet mee.