N'
y
Het Centraal Tehuis.
STADSNIEUWS.
vuldag i» oot/wapend en met m staat ach
te verledigen. JL>e tpeaüUrmerie. the ook
van alle wapens *a benoord. net ach met
m staat bescaermiag te verteenen.
En at ware d;t overurena met zoo. dan
toch zou van een dprgeiyke bescherming
mets terecht kooien, tieutr de ürieiasohe
autoriteiten toch aan ieder die voor cier-
geiyke misdrijven wordt aangenouden
veer de vruheud achehet.
Daarna volgjen een aantal feiten ter il
lustratie.
De „Kölnasche Ztg." haalt de volgende
merkwaardige zinnen aan urt, een nieuwe
brochure van Kaut&lcy.. getiteld: Deiibruck
und Wnheim II.
Op pag. 37 schrijft Kauteky: ..lik kan
hier wel erkennen, dat er een tijd was.
waarin jt de Duotsche regeenng on reen l
deed Ik warn zeer verraat. toen tk inzage
in de acten kreeg. Mun oorswonkeiyke op
vatting bleek onhoudbaar. Duttachlano
heeft met planmatig op den wereldoorlog
aangestuurd; het heeft bljjabaar getracht
hem te vermijden."
Uit Barcelona wordt aan de Madrid&ehe
bladen gemeld dat een ltus. Gruflei* ge
naamd. ean bix>er van een belamrruke per-
soonlukheud in de Sovjetrepubliek. gister-
anongen te Nice gearresteerd is na ver
schillende huiseodkingen. Mevrouw Zalews-
üu is eveneens gearresteerd!
Na een onderzoek van den toestand en
van den aard der bij de communisten in
beslag genomen argumenten, heeft de pro
cureur der republiek besloten dat er op
het oogonbluk reden was om de opening
der instructie nog op te schorten. Vandaag
zal een beslissing worden genomen.
BINNENLAND.
De agenda der Twetode Kamer.
Gelijk gemeld, is de Tweede Kamer tot
hervatting barer werkzaamheden bueen
geroepen tegen Dinsdag dien haten f e
bruari a.s. te 1 uur.
Naar het Corr. bureau nader verneemt,
houdt de regeling va» werkzaamheden, die
dan eveneens aan de orde is. ©en voorstel
van den voorzitter in om een aan van a: te
maken met de beraadslaging over verschil -
lende wetsontwerpen, waaronder:
dte wijziging der nadere aanvulling dhr
begrooting van middelen voor Neder-
lundsch-lndkë vor 1920 (ibedaBtangvoorstel-
len) en nadere wuzi«mg en aanvulling
van de Indische Tarief wet:
aanvulling en verlhoogung van de Landr
ttouwbegireotang voor 1919 (bereiding van
veevoeder uit afvalproducten en kosten
van de proefinstallatie tot verwerking van
afvalproducten tot veevoeder); de begroo-
fcing vin de DoBteriien, de Telegrafie en
Telefonie voor 1921; de nadere verhooging
van die begrooting der ArtiHerie-Inrichtm-
gen voor 1920 (verschillende onderwer
pen); die wijzugiing en venhooging van de
Uorlogsbegiootum voor 1920 (bezoldiging
miiitaiir personnel der landmaclht) en in-
dlon diaaroirttrent; ëèndiveralag is uitge
bracht: de begroetingen van Suriname en
Curagao voor '21 en de begrooting van net
Staatebedrti f der Artiliorie-lfiriohtiing'Sii
voor 1921, bü welk laatstgenoennf wets
ontwerp tevens de moties van orde van
den heer Duvs e.S. eh van den heer Kol-
fchek betreffende w-ijrigiimgten in bet Staats
bedrijf der ArtüTeW^Inrichtingen.
het Verslag der AJgemeone Kekenkamer
riopens hare werkzaamheden over 1918;
heffing van een tabaksaccijns:
hermemng van het invoerrecht op ta
bak en papier:
herziening der Ongevallenwet 1901:
gedeeltelijke herziening van de Leer-
en de voorsteden)van wet:
>wan den heer^ltótgera cjs. bot
ifcr Dkankwet;
van den heer Merchant
van buitengewone
snellere aflossing der
Het Nederlmidsch-Duitnohe cródiet verdrag.
Gisteren if Afgekondigd het S0tf£tahlad.
houifcando Beslöit van den 17d4fc Januari
192|. bepalende de bekendmaking fa het
Staatsblad van het op 11 Mei 1920 met
Ruitsohland gesloten vé^lrag nopens de
verleerung van credlet en den uitvoer van
In verband met het herstel van die di-
Ariomatieke betrekkingen met Venezuela.
f heeft een telegramwuaaeling piaata geliaü
töasphen den Vhneaoiiaansohen Minister
Nkdteriand's 350-jarig onafhankelijk
In Den Briel heeft zaoh een commissie
gevormd ter voorbereiding eëher nationale
herdenking op 1 Ajpnl 1922 van den 860-«
jarigen geboortedag van N.
zelfstandig volksbestaan. Deze
(heeft het plan opgevat
aan den Bnelschen Toren te bevestigen en
wel ter 'weèraaiidéta van den hoofdingang.
De eene met het inschrift:
Vaa dezen Toren wapperde voor de eer
ste maal de driekleur, als svmbool. dat het
Nederlandsche volk met Gods hulp vrfl en
onafhankelijk wil zijn e» blijven.
De andere met als inschrift het geheele
couplet uit het Wilhelmus, waarvan de .aan
vangsregels luiden:
Mijn Bchi/lt ©nde betrouwen Süt (dhjj. o
Godt miin Heer.
Deze Gedenktafelen zouden dan o® Za
terdag 1 Ajpril 1922 plechtig onthuld wor-
De Bflksveldwacht. 1
Blijkens ds Memorie van Antwo^Al
(Tweede Kamer! inzake het wetsontwerp
tot verllooging van jiet IVde hoofdstik der
Staatsbcgrooting taor 1020 verklaart de
minister van Justitie, de nieuw vastgestelde
salarissen, die voor de huidige omstandig
heden wel als eene behoorlijke-bezoldiging
kunnen korden beschouwd, niet hofig te
achten, zooiüb sommige leden meenen, de
ondervinding van dèn minister strookt niet
met de meening, dat de nieuwe salarissen
in de rangen, waarin de meeste leden van
de Ryksveldwacht gesteld zijn, uitgaan bo
ven die van de gemeentepolitie in de groo-
tere gemeenten en zelfs niet boven die van
de gemeentepolitie in menige kleine ge
meente. Ware het anders, dan zou het te
verwachten gevolg alleen zijn, dat van be
doeld gemeentelijk politiepersoneel meer
dan tot nu toe beambten zich zoudeh aan
melden voor plaatsing bij de Rjjksveld-
wacht; hiervan is nog niet gebleken.
Daarentegen heeft de ervaring geleerd,
dat juist hoogere salarieering in gemeente
lijken politiedienst van solliciteerfen naar
het Rijksveldwachtersambt menigmaal
weerhield en dat diezelfde reden overgang
in gemeentedienst bevorderde.
Pensioenstortingen.
Het ltd der Tweede Kamer de heer Ke
telaar. heeft den minister van Financiën
verzocht, mede te deelen, of en in hoeverre
hij gevolg gegeven heeft aan de motie van
orde betreffende pensioenstortingen door
gepensioneerden en wachtgelders, aangeno
men door de Tweede Kamer in haar ver
gadering van 17 December 1920.
Lepra in Nederland.
Op verzoek van den voorzitter van den
Gezondheidsraad, dr. N. M. Josephus Jitta,
heeft dr. J. Sanders te Rotterdam zidi be
reid verklaard, een onderzoek in te stellen
naar het voorkomefi van lepra in Neder
land. Te dien einde is aan alle huidartsen
een gedrukte vragenlijst toegezonden, in
gericht voor zes patiënten, met een 15-tal
vragen omtrent de eventueel in behandeling
zijnde of vroeger behandelde lepra-lijders.
Daaronder zijn ook vragen, hoe en waar de
patiënt besmet is, of er gevaar voor be
smetting van anderen bestaat, of voorzor
gen tegen besmetting genomen worden, of
patiënt in het krijgen van een betrekking
door zyn ziekte gehinderd wordt, ofr opne
ming in een gesticht noodzakelijk is en ein
delijk of de behandelende geneesheer een
meening heeft over de wenschelijkheid éf
noodzakelijkheid van een door het Ryk te
stichten leprozenhuis.
Mr. A. J. Bik. t
Gisteren is te Rotterdam op S3-jarigen
leeftijd overleden (te heer mr. A. J. Bak.
oudste deelgenoot van het advocaten- en
dlispacheurskantoor van mre. Bik. Rombach
en Lvcl
De salarisherziening der rijksambtenaren.
In de jl. gehonden vergaderingen der Cen
trale Commissie voor Georganiseerd Over
leg in Ambtenarenzaken besprak zij in
hoofdzaak de bij de door de commissie voor
genomen salarisherziening, te volgen hoofd
lijnen.
Na breedvoerige beschouwingen werd be
sloten als uitgangspunt van de salarisrege
ling te nemen, een z.g. grondloon, zijnde de
wedde voor den laagst bezoldigde van een
bepaalden leeftijd, die in zijn functie een
volle dagtaak vindt; bij de vaststelling van
de wedde voor dien laagst bezoldigde dient
de factor „behoefte" overwegend te zjjn^be-
sloten werd de bepaling van het cijfeTvoor
het grondloon, mede in verband met de
wisselende economische toestanden, tot het
laatst uit te stellen.
Er werd aangenomen, dat aan gehuwden
en aan ongehuwden, zoowel aan mannen als
aan vrouwen, voor gelijken arbeid, gelijk
loon behoort te worden toegekend, evenwel
met dit voorbehoud, dat het laagst 'mini
mumloon voor vrouwen niet hetzelfde be
hoeft te zijn als. voor mannen. De kwestie
kindertoeslag waaromtrent de commissie
reeds vroeger haar afwijzend standpunt
aan de regeering had kenbaar gemaakt,
werd als afgedaan beschouwd.
Langdurig werd beraadslaagd over de
vraag, of by de bepaling van het saKris,
ook rekening dient te worden gehouder/met
de standplaats van den ambtenaar. Sommi
ge leden der Commissie meenden, dat geen
onderscheid moest worden gemaakt: ande
ren daarentegen, dat daarbij wel rekening
dient te worden gehourjen met de z.g. clas
sificatie der gemeenten, waalbij voorname
lijk belasting, woninghuur en schoolgeld als
factoren in aanmerking komen; sommigen
spraken zich uit voor standplaatsaftrek, an
deren voor standplaats toelage Ten slotte
werd het beginsel classificatW aanvaard;
voor bepaalde groepen van verplaatsbare
ambtenaren, voor wie dit systeem moeilijk
te aanvaarden is, zal overwogen moeten
worden hiervan af te wijken. Nmlat voor
stellen, om in plaats van een pflfcants-af-
trek, zooals in hot tegenwoordige bezoldi
gingsbesluit,, vaste bedragen daarvoor te
stellen, en om in plaats van 3 klasBen, 4
klassen te vormen, waren verworpen, werd
besloten, het huidige stelsel (3 Classemmet
4 en 8 aftrek) te behouden, m&r de
classificatie zelve nader ernstig ondèr de
oogen te zien. De vraag of <le Jftoonplaats"
dan wel de „standplaats" vodPde bepaling
van het salaris in aanmerking dient te wor
den gebracht, werd beantwoord in dien zin,
dat, gelet op evfentueele reiskosten, foren
sen-belasting e.d., de plaats met de minste
aftrek daarvoor in aanmerking moet komen.
Voorts werden vastgesteld de adviezen
aan de Regeering uit te brengen, in zake de
aanstelling van een adjunct-commies by het
Centraal Bureau van voorbereiding voor
fenai^zaken, in zake de salarieering
de technische ambtenaren b(j het Ryks-
voor drinkwatervoorziening en voor
Rijksconsulenten vjm den Landbouw en
itvesters.
Ter verder bespreking van de hoofdlün-
eener salarisherziening zal de Commissies
(iGrO» 1rt W.
brWi e.k.
in.mater van Oorlog er aan gaf. Het ont
werp wul, reide spr. vervolgens, de ver
plichte Liduunelyke oefening van de rijpere
-mannelijke jeugrk Het alleen oefenen van
de mannelijke jeugd heeft een geweldige
teleurstelling teweeg gewacht. De mensjes
zyn uitgezonderd en dit t-s een groote
leemte m net ontwerp.
In t algemeen ontbreekt er nog veel
aan de pihyaieioe ontwuckeling van ons
volk, dtochr speciaal aan die van de vrouw.
S>pr. heeft dan ook de innige overturning,
dat een phyatoloog zou gezegd hebben:
„Wanneer niet voor beide geslachten ge
zorgd kan wonden, denk dan het eerst aan
de vrouw".
Ooit in het atollen van de verplichting
tot oef-enen ziet spr. een groot gevaar voor
de rmalukking van het ontwerp en hierte
gen ia ook van verschillende ziiden ge
waarschuwd. Spr. wees er vervolgens op.
dat verplichting thans gesteld is op 16-.ja
rigen leeftijd. De leerplichtwet eindigt op
dteti 13-jangen leeftijd, er is dus een perio
de van 13 tot 16 jaar. waarin de jongelui
els het ware worden losgelaten, terwijl oe
op hun 16de jaar weer in eens gedwongen
worden te «aan oefenen. De verplichting,
aldus 3pr., is natuurlijk door het Departe
ment van Oorlog gewild en spr. vindt «fit
zeer verklaarbaar, doch dan is het ontwerp
ook «een onderwys-ontwarp. doch een mi
litair ontwerp, als hoedanig het thans reeds
door het geheele volk wordt beschouwt
De strafbepalingen in het ontwerp ge
noemd zulleau zoo meende de heer Ger
hard.. een nièeeligen invloed op de licha
melijke geoefendheid hebben.
Het ontwerp achtte apr. in zijn huidige®
vorm absoluut schadelijk voor de toekom
stige ontwikkeling van ons volk.
ONZE KOLONIëN.
nieuwe s
Volksraad.
De uitslag vwk de verkiezing voor de le
den van den Volksraad is: gekozen:
Engelenberg, voorzitter P. E. B.: GaiLes-
tin. voorzitter I. E. V.: Van der Jagt;
Houtman, bonk-directeur: Den Hollandier.
propagandist P. E. B.; Hdrsoh; Kernkamp,
voorzitter N. L V. S.; Van Gennep. Soera-
b&ya; Bergtneyer; Valkenburg; Kiea. ma
joor der artillerie. Malang; zeer vermoe
delijk Cramer; Teeuwen; Vreede van Agy;
door den landvoogd benoemd als hebbend
de hoogste stemmencüfers. Définiibiief ge
kozen 9 P.EJB.'ers. 2 SJLE.P.'ers. 1 Vaïiz.
Bonder. Maandag volgt de verkiezing van
inlanders.
Aankomst van den kroonprins van Djokja.
Onder zeer groote belangstelling is de
kroonprins van Djokjakarta te Tandjong-
Priok aangekomen, ontvangen door den
vertegenwoordiger van den landvoogd, de
directie van de Nederland en een zee$,
groot aantal rijksgrooten en pangeranfl.
De kroonprins had een allerbesten indruk
van Holland; hij roemde de beminnelijkheid
van Koningin Wilhelmlna en de zeer groote
belangstelling van het Nederlandsche Hof
voor Indische zaken.
De kroonprins wordt in den loop dezer
week door dgn landvoogd in audiëntie ont
vangen.
LANDBOUW.
I congrës van den R.-K. Ned.
Natie
Ter gelegenheid van het 25-jarig
werd gisteren in de zaa> van Tivpli in
Utrecht een nationaal cangres gehouden
van den R.-K. Nederl. Boerenbond.
Pater prof. Van Aken 0. P. uit Amster
dam sprak over: „Bevordering van den soc
ialen vrede ten platten lande".
Rector J. H. Ruijs, R. K. priester uit hae-
len (Limb.) hield een rede over: „De organi
satie der R. K. boerenjeugd en de ontwikke
ling van het katholieke landbouw-, tuin
bouw- en landbouw-huishoudonderwijs.
Q.a. pleitte bij voor een afzonderlijke
sociale organisatie der volwassen boeren
zoons en -dochters: een jonge Boeren- en
Jonge Boerinnenbond. Hiermede zyn be
doeld op zich zelf zeer nuttig werkende in-
sftflingen, die verband houden eenerzijdq
/net de ontvangen ontwikkeling en het ge-
(derom bijeenkomen o^ Maandag 7 Fe-'
icha#iMiUjke ontwikkeling der rijpere
Jeugd.
De Vereeniging van Gymnastiek Onder
wijzers (L. en M. O.) in Nederland, heeft
gistermiddag in „Calanó" te RoPtendani
een openbare vergadering gehouden, ter
behandeling van het wetsontwerp tot re
geling vto de lichamelijke ontwikkeling
van de Hipere jeugd onder voorzitter
schap ven de heer J. jf. Luiting.
De heer Goriiard. lid der Tweed» Kamer,
als eerste inleider optradqnd. noemde het
ontwerp: de lichamelijke ontwikkeling der
rijpere jeugd, in hoofdnaak een politiek
ontwerp. Spr. meriote af, dat van den aan
vang af dit ontwerp door den minister van
Onderwijs bekeken is in het licht, dat de
noten onderwijs (oudleerlingenvereeniging-
en), anderzijds met de hoofdstandsorgani
saties der boeren en tuinders resp. van den
R. K. Vrouwenbond ten plattelande.
Mr. Ch. M. J. Witlox uit 's^Jiosch sprak
over: „Het Pachtvraagstuk". Spreker was
overtuigd, dat het allergrootste gebrek is,
de onstandvastigheid en de te korte duur
der contracten. De bestaansonzekerheid
hangt als een zwarte wolk boven hét hoofd
van den spreekwoordelijk, genoegelijkfen ge-
rusten landman. Verheffing van het pacht-
contract tot een zakelijk recht zal zeker bij
dragen tot zyn versteviging en versterking.
De verplichte overschrijving zal een waak
zaam oog houden op onbillijke bepalingen.
Een agrarische rechtspraak zal niet al
leen in verband met de vereischte deskun
digheid, maar wellicht nog meer wegens den
vereischten spoed en het noodlottige van
een. onzekeren toestand geduivPb langen
tpd, ingevoerd moeten worden.
Ten slotte hield de heer G. J. H. Petera
uit den Haag een inleiding over „De socia
le verzekering en de landbouw".
Uitvoer .van gesteriliseerde melk en room.
Dé minister van Landbouw heeft tot na
dere aankondiging dispensatie verleend van
het verbod i tot uitvoer van gesteriliseerde
melk en room, verpakt in flesschën of blik.
LUCHTVAART.
De militaire luchtvaartdienst.
Naar de „Nieuwe Crt." in verband met
dé berichten omtrent een samensmelting
van de militaire luchtvaartdiensten, p.l. die
van de marine en het leger hier te lande,
verneemt, is voorloopig een dergelijke fusie
niet te verwachten.
Het zal zeker j*rel April worden, voor de
finitief in dien geest een besluit zal wor
den, genomen.
—L
LETTEREN EN KUNST.
Gwen Hals'en naar Parijs?
Het persbureau Vaz Du as verneemt, dat
de Commissie van Toezicht op het Frans
Halsmuseum geedvuReerd heeft de schil
derijen niet near Parijs te zenden.
425e NEDERL. STAATSLOTERIJ.
5e KI. Trekking van Dinsdag 1 Febr. 1921.
ƒ1000: Nos. 1260, 3189, 6791, 12669,
16902.
ƒ400: Nos. 614, 634, 948, 21797, 21961.
ƒ200: Nos. 9890, 13256.
ƒ100: Nos. 4018, 6849, J1188, 12654,
16046, 17418, 16670, 19367, 19918, 21868,
17248, 20374, 20387, 21387.
Prijzen van ƒ70.
106 331 343 393 409 425 493 607 742 814 943
1009 1039 1235 1296 1462 1517 1622 1698
1752 1809 1866 2045 2128 2401 2411 2586
2599 2624 2715 2826 2837 2895 2899 3015
3224 8260 3605 3966 4019 4040 4098 4197
4259 4545 4*745 4806 483 1 4895 5012 5105
5169 5212 5292 5298 5448 6644 6549 5693
6652 6691 5708 6751 6694 6941 6167 6405
6447 6696 6612 6702 6850 7483 7635 7647
7742 7867 8073 8079 8288 8326 8386 8406
8662 6683 8709 8937 9087 9190 9342 9514
9661 9575 9623 9690 9700 9843 9970 10023
10045 10127 10156 10181 10251 10262 10309
10832 10868 10902 11029 11175 11177 11218
11317 11338 11348 11505 11563 11665 11760
11810 11819 ƒ1942 11960 12003 12004 12024
12080 12113 12138 12366 12503 12651 12665
12670 12743 12801 12843 12917 12999 18045
13074 13097 13106 13140 13167 13351 13371
18885 13463 13569 18734 13753 13809 14172
14302 14416 14594 14846 15014 16018 15311
16604 15600 15668 16669 15781 15787 15790
15806 1*823 16043 16114 16142 16230 16386
16423 16688 16714 16836 17014 17117 17205
17243 17318 17415 17680 17683 17731 17769
18051 18056 18125 18241 18315 18343 18455
18496 18647 18663 18766 18849 19118 19319
19499 19504 19813 19862 20030 20131 20253
20373 20421 20469 20607 20700 20702 20714
20970 21012 21022 21035 21292 21674 21766
21839 21900 22021 22026 22176 22179 22237
22310 22337 22390 22418 22456 22516 22568
22632 22953 22993
Nieten.
19 30 6e 71 81 87 109 198 199 301 312 322
351 472 572 630 651 669 691 728 746 803
831 841 847 1035 1042 1052 1121 1127 1178
1256 1277 1333 1341 1370 1372 1450 1483
1487 1498 1520 1526 1564 1642 1673 1709
.1723 1775 1777 1825 1840 1852 1956 2050
2071 2075 2139 2174 2194 2203 2228 2251
2259 2286 2290 2316 2335 2369 2462 2465
2476 2530 2585 2593 2609 2668 2680 2694
2782 2823 305Q 8127 3182 3214 3281 335e
339fl 3396 8406 3454 3574 3600 3602 3610
363? 3657 8667 3704 3708 3714 3715 3777
3847 8865 3904 3916 4088 409^4258 4307
4369 4407 4552 4563 4581 4625>711 4766
4791
6073
6222
5482
5688 5701 57'
6932 5944 59'
6119 6128 6157.6181 6209
4930 4940 5015 5016 5fr
5079 5087 5089 6107 519/
5233 5259 5268 5329 5380 5456
5546 5570 5604 5621 5626 5667
(743 5767 5816 5871 6917 5931
'70 5976 6011 60|4 6050 6095
6340 6365 6360* 6411 6420 6443 6468 6492
6516 6554 6574 6587 659fe 6611 6772 6777
6795 6863 6864 6978 7080 7086 7122 7128
7138 7141 7143 7194 7284 7236 7240 7286
7320 7342 7|62 7370 7388 7471 7527 7583
7659 7871 7873 7893 7965 8017 8025 8032
8114 8154 8244 8289 8373 8397 8503 8536
8576 8622 8648 8699 8711 8747 8755 8772
8793 8851 8866 8930 8965 8963 8972 9068
9078 9127 9152 K84 9212 9236 9261 9297
9303 9441 9508 9511 9538 9579 9601 9717
9769 9847 9868 9873 9915 9987 9988 9989
10036 10044 10066 10097 1^101 10138 10164
10403 10431
10569 10627
10835
11253 11268
11409 11475
11551 11624
10260 10359 10362 f0376 II
10451 10475 10491 10555 H
10646 10653 10744 10754 K
10893 10898 11045 11066 1
11284 11292 11337 11347 1
11514 11519 11527 11633 lil
11680 11082 11713 11719 11821 11829 11843
11856 11908 11953 11972 11983 11996 15090
12168 12184 12186 12»03 12200 12206 12208
12221 12223 12234 12281 12309 12331 12388
12510 12531 12588 12604 12610 12674,12676
12707 12746 12767 12794 12798 12875 12902
12972 13009 13014 13051 13053 13055 13069
13160 13179 13208 13221 13270 13298 133i8
13322 13474 13499 13510 13534 13562 13570
13584 13633 13669 13694 13704 13707 13726
13728 13741 13747 13757 13«60 13765 13771
18795 13803 13840 13854 13877 13899 13933
13974 13981 14001 140p5 14017 14122 14196
14200 14212 14236 14249 14266 14288 14320
14365 14469 14535 14613 14676 147K 14715
14726 14727 14734 14765 14792 14850 14865
14878 14910 14973 14974 15005 15045 15048
16075 15082 15171 15195 15204 15291 15292
15317 15347 15395 15419 15424 15429 15432.
15468 15479 15530 15603 16617 15649 1570jT
15713 15747 15785 15788 15789 15816 15837
15841 15861 1595.1 16014 16017 16021 16071
16197 16262 16333 16347 16470 16483 16493
16528 16536 16544 t6553 16588 16634 16654
16680 1668! 16741 16753 16778 16781 16827,
16847 16854 16877 16882 16927 16936 17011
17098 17155 17162 17187 17215 17218 17263
17275 17280 17281 17801 17328 17343 17364
17369 17409 1744*. 17452 17471 17494 17542
1759P 17610 17669 17789 17842 17878 17897
17898 17899 17917 17974 17976 17982 18003
18014 18060 18112 18137 18152 18189 18200
18210 18232 18286 18294 18305 1§383 18388
18395 18428 18445 18470 18493 18406 18511
18527 18587 18613 18616 18625 18669 18691
18722 18743 18809 18863 18887\ 18917 18921
18931 18948 18988 19114 19128\19208 19213
19260 19264 19273 19290 19293 \9298 19304
19363 19402 19414 19541 19589 19622 19624
19628 19680 19710 19720 198-12 19820 19887
19853 19861 19924 19956 19997 20004 20048
20087 20122 20214 20217 20247 20250 20289
20308 20347 20348 20378 20379 20448 20514
20521 20525 20554 20570 20695 20707 20723
20762 20817 20821 20830 20858 20854 20894
20898 20902 20942 20946 20968 21066 21073
21088 21093 21173 21282 21301 21309 21320
21358 21391 21412 21441 21491 21519 21637
21651 21§55 21686 21700 21716 21721 21730
21755 21815 21913 21948 21952 21968 21981A
21993 22031 220Ê1 22093 22103 22125 22221
22232 2$34 22250 22256 22272 22284 22314
22391 22437 2245® 22465 22471 22478 22487
22526 22537 22648 22695 22708 22728 22781
22W 22839 22840 22863 22869 22873 22875
22896 22976
Vorige ljjst stond: *035 m. ƒ70 m. z,6035
m. ƒ70; 15940'm. z. 22210; 17329 m. z.
17827 22884 en 22986 m. z. m. ƒ70.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Hoogste stand 759.4 te Hemosand.
Laagste stand 746.2 te Holyhead.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige Zujdoostelyke tot
Noordoostelijke wjnd, nevelig tot zwaarbe
wolkt, wellicht «og eenifcè- regen of sneeuw,
daling van temperatuur.
GEMENGDE BERICHTEN.
Noodlottig auto-ongeluk.
Twee personen verdronken.
Zaterdagavond omstreeks 10 uur is in
Rotterdam een ernstig ongeluk gebeurd.
Een auto van een verhuurinrichting aldaar
bestuurd door chauffeur B. M., is by het.
nemen van de bocht by de Melkmarkt airiP
den Schieweg in de Schie gereden. Door
voorbijgangers werd het ongeval ontdekt
Daar deze weg op dit uur zeer eenzaam ia-
hadden de chauffeur en de drie inzittenden,
een vrouw en twee mannen, waarschijnlijk
reeds geruimen tijd te water gelegen, voor
men de behulpzame hand kon bieden. Nadat
alle vier de personen op het droge waren
gebracht, stelde het personeel van de Red
dingsbrigade, dat spoedig ter plaatse was,
met behulp van een zuurstofapparaat, alle
pogingen in het werk om de levensgeesten
weer op te wekken. Bij den chauffeur en
één der inzittende mannen, A. H. v. G. ge
naamd, en wonende in de Coolschestraat in
RotterdaipTX mocht dit gelukken. Hun toe
stand was echter van dien aard, dat opne
ming in het ziekenhuis noodzakelijk bleek.
Bij de beide anderen, de 23-jarige juf.
frouw M. v. L. en de 28-jarige machinist
v. L., thuis behoorend op het stoomschip
„Tilbury", liggende aan de scheepswerf
Burgerhout, kon slechts de dood worden ge
constateerd.
De chauffeur verklaarde in de war geko
men te zyn door het felle licht van een van
Rótterdam komende motor, die bovendien
nog aan den vedteerden kant reed. Hij zou
zyn stuur kwijtgeraakt zyn en te water ge
reden.
Voorbijgangers verklaarden echter, dat
geen motor of auto op het oogenblik dat het
ongeluk gebeurde gepasseerd was. Van an
dere zijde werd vernomen dat chauffeur en
inzittende onder den invloed van sterken
drank waren. Dat het gezelschap al heel
eigenaardig was, blijkt uit het feit, dat v. G.
verklaarde niet te weten met wie hy uit is
geweest. Melj had elkaar op straat ontmoet,
waarna besloten werd een autoritje naar
Den Haag te gaan maken met het bekende
noodlottige gevolg.
De 4uto is met behulp van takels op het
droge gebracht.
Staking te Deventer.
Gisteren is te Deventer een staking uit
gebroken onder de loodgieters-, kopersla
gers- en fitters-gezellen te Deventer, welke
een onderafdeeling vormen van de Neder
landsche federatie van Bouwvakarbeiders.
De Hschen zyn: 3 cent per uur verhoftging
met terugwerkende kracht tot November
1920.
De werkgevers weigeren de|e verhooging
toe te staan op grond van een contract, het
welk gesloten is met deze arbeiders en dat
nog loopt tot Juni, waarin de loonen waren
vastgelegd en waarbij de gezellen zich ver
plichten geen staking te proclameeren,
noch daaraan deel te nemen.
Tegen werkloosheid.
De Friesche Schippersvereeniging ,De
Eendracht" heeft ter voorkording van wem-
loosheid ouder de binnenschippery besloten
de 'vrachtprijzen vooahet vervoer van terp-
aarde, dat weer aanVftande is, te verlagen.
Tevens heeft zij aan de eigenaren der ter
pen het verzoek gericht, den prijs der terp-
aarde te verlagen.
y Inbraken.
In den afgeloopen nacht is ingebroken ten
huize van mr. P. J. Troelstra,-te Scheve-
ningen. De dader heeft zieh toegang weten
te verschaffen door opensluiting van de
serre. Eenig tafelzilver wordt o.a. vermist,
aangezien de familie T. afwezig is kan nog
niet met zekerheid worden gezegd, hoe groot
de waarde van hefgestolene is. De dienst
bode van de buren, die in den vroegen mor
gen een haar onbekend persoon het hüis
van mr. T. verlaten zag, maakte alarm en
nep om de politie. De dader heeft haar daar
op toegeroepen: „ik zal d«-»politie gaan
halen" en is er vervolgens vandoor gegaan.
Gisterenmorgen tegen 5 uur werd met een
zwaar voorwerp de spiegelruit ingeslagen
in het magazyn van gouden en zilveren,
werken van den heer. L. D. Lemmens, KartK
perstraat te Zwolle. De dief wist voor een
waarde van ongeveer 1500 door de opening
naar zich to^te halen, toen'hij gestoord
werd door den eigenaar. De man. ontkwam.
De gaaprij» te 's-Gravenhage.
Tthans is de verlaging van den giasprjjl.
wegens de verbeterde kolennosiftae. vast
gesteld. Die verlaging bedraagt 2 cent oer
kub. Meter en zal heden. 1 Februari, in
gaan. De prijs wordt dus 16 cent per kub.
van paarden uit Nederland.
Rèeds eenigen tyd was het in Gronau
geheim meer, dat vele grensbewoneri
paarden smokkelden. Men hechtte
geen geh
yverig p
aan deze
geruchten echter niet v<
aannemen,, d
niet kon i
dat de dou
ane-autoriteiteik die de grens zeer scherp
bewaken, van een zoo uitgebreiden smok-
a bemerken. Eenif»
dagen geleden waren echter reeds eenif®
personen wegens paardensmokkelary gear
resteerd, en gisterochtend werden er aof
vijftien gevangen genomen. Naar het heet
kon worden bewezen, dat zij ongeveer 1W
paarden gesmokkeld hadden. In het geheeL
moet het echter om een veel grooter aan
tal, ongeveer 1000 paarden, gaan, die van
Nederland naar Duitschland zijn gesmok
keld. N
Treinbotsing en ontsporing.
Zaterdagmiddag is te Eist by Arnhem
een spoorwegongeval gebeurd, waarbij ge
lukkig geen menschenlevens zijn te Betreu
ren. Toen van het grqote emplacement een
goederentrein vertrok, in de richting van
Arnhem, was men elders bezig aan het ran
geeren. Op de een of andere wijze waar
schijnlijk mede door den vrij hevigen wind,
ts een teruggestooten rangeergedeelt^
ver doorgeloopen en over eenige wissa*
lydelings terecht gekomen in den juist ver-
trekkenden trein. Een tiental wagens, waar
van énkele met stukgoederen waren gela
den, ontspoorden en werden vernield, ma-
dat er aanzienlijke materieele schade ont
stond. De botsing ontstond bij deri uitgaaf
van het goederen-emplacement. Daardoor
heeft het pasSagiersverkeer op de druH*
ljjn ArnhemNijmegen en Vork naar Rov
terdamAmsterdam geen vertraging
dervonden.
1 Februari 1841—1 Eebruari 1921.
De eerste indruk.
M'i Middageten is bijna geduan. gaat u
alvast maar iwerbinneui,nooalonie 't vrien-
dBluiae dienstmeisje, mo (ten weg wuzend
door de breede vesto-tnule, waart) u ik ge
legenheid had door de opens taande deur
een gkumpje te zien van die eetzaal waar
bet groote geam om dien dwcn geschaard
zat, en waaruit een opgewext stemgegons
kionifi, bevvy s van een geajumeeru tazel-
geaprek. idea la et ze ine m een groote
kamer, ietwat styf plechtstatig gemeubeld
met vienoante leunsitoeuen en portretten
van eerouedlwaarxtege neeren langs dien
wand, een eonte regentenkamer, 't Was
ook het ventres van die oestu anderen van
het „Israëlitisch 'lehuis voor oude mannen
en vrouwen" aan de OostE&ve®. de aaiai
iwaar de bestuursleden de gewiontage be
sprekingen voeren over het wei en wee
der mricüting en derzelve inwoners.
Even later geschuifel van vele voeten
in die gang, gestommel op de trap en
daarboven uJt de hooge kwetterende stem
men dier oude (Dametjes, vrooitiik lachend!
en scbertsecid sus kostschoolmeisjes, one
een vry kwartier hebben. Aan levenslust
ontbrak het den verpleegden niet. dat was
wed hoorbaar1
vDe oudndirecteur vertelt.
Sipoddag kwamen nu de tegenwoordige
dlrectnÈe menillirouw S. Nol en de oud>-
tkireóteur de heer Stodel. de directiekamer
binnen en laatstgenoemde, die een lcwsirt
eeuw „vader" der verpleegden is geweest,
was zoo welwillend zich bereid te verkla
ren me iets te vertellen van de geschiede
nis van het Tehuis, dat vandaag must
tachtig jaar bestaat. In 1840 besloot het
toenmaJage Israëlitisch Armbestuur op
inafaatief van dten voorzitter, dien heer M.
iH. Lewiyt een '1'ehuus voor minvermogende
ouden van diagen op te richten. Het plan
Wond syimptahue hij de gemeenteleden, met
'it gevoug, dht reeds 1 Februari 1841 drie
«mouwen kondfen worden opgenomen in
feea daartoe gehuurd huis in de Groenen-
tlaal. De verzorgers der oudjes kregen
voor elke verpüeegdfe een vast bedrag per
week uitgekeerd, maar reedt* een laar la
ter besloot de diaconie de huishouding
voor eigen rekening te voeren; d!e stich-
tapg bleef in 't zelfde pand gevestigd.
Öipoediig echter werd het te kiem. Voor de
opening reeds waren (of ©r behoefte be-
siondl aan een Tehuis voor bejaarde Israë
lieten!) van, bulten Gouda aanvragen tot
/plaatsing ingekomen en het Armbestuur
had uitgemaakt, dat, zooveel mogelyk, aan
dergely'ne verzoeken behorde te worden
voldaan. Duit pracupe is dlan ook van den
beginne af aan doorgevoerd. In 1848 werd
leen eigen huis gekocht aan die Gouwe. n.l.
het gebouw waarin tegenwordiig de Loge
gevestigd is, dloch ook spoedig bleek dit te
klein. In. 1851 verhuisde de inrichting naar
een perceel op de Turfmarkt, waar ze tot
1894 gevestigd bleef. In dkt iaar betrok
men het tegenwoordige gebouw, dat het
Armbestuur had kunnen aankoopen. dank
zij een Legaat, in 1892 voor duit dioel ge-
fechofiken1892 was wol een bijzonder ge-
Uukkug jaar voor de stichbing. toen nJ.
iruchtte een aantal gemeenteleden op de
Vereeniging Centraal Israëlitisch Oud»
Mannen- en Vrouwen-Tehuis voor Neder
land en de Koionien. Nu kon de grond
gedachte ook met-Gouwenaars op te ne
men b^ier worden uitgevoerd, dlaar de ver-
eeniguA m allerlei opzicht steun verleen
de. Ze schonk brandtrappen en een doodien-
hui&je, verschafte financieel e hulp aan
pensionnairs (iangzameraand was de in
denting van xaraiflter gewyzigd, te
genwoordig worden naast minvermogen
den beter gesitueerden opgenoi^en. die
zich „ïnwoopen" of, een dnemaandeiiKk-
echen pension pry s betalen naar ile (Draag
kracht) en by het zeventigjarig bestaan
van het lehuis loot ze «en zeventigjarige
in die inricnting opnemen.
Voorts kiunnen de bUO contribuanten af
en toe een persoon boven die 62 jaar aan*
wiyzen, die gratis wordt opgenomen. By
loting wordt uitgemaakt, welk lid de(n)
gelukkige mag kiezen.
Uun aan alle aanvragen te kunnen voü-
doen moest heiUiaaideluik tot u horend ul,;
wbrdeh overgegaan, eersit in 1910. nadat
de zeepzieckry was afgebroken en ten
tweede mate in 1914. Thans kunnen bi
Tehuis verpiegung
vonden, een gebak dat aiitiid nog overtrof
fen wordt door de veie aanvragen. Er
blijft een tekort, ook doordat er benalve
dkt centraal Tehuis er maar een. en nog
wed een kleinere inrichting van deze soort
in Nedartand is. n.l. te Arnhem. Sinds 1918
wordt de inrichting beheerd door de ver-
eenn«mg .diet Gembraal Tehuis", waarvan
24 bestuursleden aait 't hoofd staan.
Goudsche bestuursleden ziin de hoe
ren M. A. Gats, Jacq. Mogendiorff
en A. S. van Wijnbergen. Zie hier
de droge feiten. De ouddirecteur dlie van
1894 tot 1 Januari 1920 aan het hoofd
stond, daarbij tot^lOlö geholpen door zijn
echtgenoote. wast nog allerlei bijzonderhe
den uat zijn ervaringen te^eitellen. Zoo
herinnerde hii zich dfit de bËur S". E. Cats.
dtoe acht* en dertig jaar besjHurslid is ge
west, in 1911 bij zijn aftreBen tot eere-
voorzëtter werd benoemcL De grootste üdt-
ibreadimg kreeg de inrichting ondier leiding
van den heer Stodel; toen hii in''1894 op
trad als „vadbr" (zijn echtgenoote
tfhoeg den tateL van .moeder") tel
de ze 15 iawoners. nu 51 en met in
begrip van 't personeel 60. 't Werk was
niet altijd geofeaktkelyk, zooveel pension-
luuns, zooveel karakters die. oii menschen
van dezen leeftijd, natuurlijk niet meer te
Wijzigen zijn. Heel veel tact is er noodag
*>m tussohen de klippen door te zeilen. Br
waren dan ook wel eens moeililicheden ge
weest. maar gelukkig kon de oud-dkrecteur
rich geen ingrijpende conflicten herinne
ren. Moeilijk ook Was de. oorlogstijd. Met
•de brandstof góng het, slechts eèn paar
dagen was er een werkelijk* tekort en kon-
dlpn alleen de radiatoren (sindB 1914 heeft
hot huis centrale verwarming en electrisch
ucht) i» de conversatietaal worden ge
hruak*. Overigens was die klacht natuur
lijk* „duur! duur!" Alleen aan levensmid
delen werd in 1918 tweemaal zooveel uit-
als in 1918. ni. 12050.84 (in.
1918 p73A71).*t N
Het gebouw en zijn bewoners.
En toen mocht ik een kijkje nemen in
het gebouw, op weiken toent de directri
ce ons vergezelde. Eerst naar de eetzaal,
een ruim vertrek met brum geverxde ta-
leis waarlangs ryen mak ïyke leunstoelen,
die nu byna zoo goed als verlaten was.
Enkeie ouue heeren zaten er in nun stoel
wat te dutten, de anderen hadden zich
an t gebouw verspreid of waren een wan
delingetje gaan maken, want vryneid be
zorgt hier den pensionnair(e)s biybeid.
■aver enkele uren zouden ze zich weer ver
eenigen: de eet-, tevens conversatoe-
zaui, vormt het middelpunt van net ge
zellig huiselyk leven, s Ochtends in de
vroegte, om half acht al. vinden de mati-
neuzen hier een boterham en een kop kof
fie. Gelukkig, voor de oudjes, die meest een
lang leven van werken acnter den rug heb
ben en die graag hun welverdiende rust
genieten, wordt het eigeniyce onfcbyt poe
om 9 uur gebruikt. Het vóór-boter
hammetje kan naar believen genomen wor
den, maar de inwoners zyn verplicnt aan
'tohtbyt te verscnynen, benalve natuurlyk
de zieken. In den voormiddag wordt kolt'e
gedronken, het middagmaal is op half twee
bepaaid, om vier uur vinden de verpleegden
een kopje thee gereed «n om zeven uur
wordt de avond-boterham genuttigd,
's Avonds komen de inwoners in de zaal
genoegiyk by een, wordt er gepraat en ge-'
whist, zoodat de uren omvliegen en 'tbed-
tyd is voor de oudjes er aan denken. De
verpleegden, die den avond buitenshuis
doorbrengen moeten zorgen om tien uur
bannen te ziin. maar... 11 y a des accomove
ments an de'directrice heeft graag dat de
inwoners zich echt „thuisgevoelen, zoodat
ze er wei voor zal zorgen, dat zelfs dez»,
en eenige bepaling waarmee de inrichting
van een gewoon pension verschilt, memand
du-ulot
De zaal staat door fcwiee loketten voor
het aanreiken dier v schaden, in verbmdUifc
met die keuken, die pnaiotisch is ingericht
met aanrechtbaniken. groote kasten en for
nuizen. In reusachtige pannen en ketels
wordt ieder en dag (met inbegrip van het
personeel) het voedsel voor zestig grage
magen bereid. Gelukkig- verheugt het vyf-
tigjtal verpleegden ziich in een uitnemende
gezondheid, waarvan vyf dames getuigde»,
nit we na 't bezoek aan de eetzaal in haar
heiiigjdoim opzochten. Een groote kamer op
de eerste verdieping aan de voorzijde van
't huis, met vyf Ledikanten omgeven door
witte gordijnen. Bij de ramen bleef vol
doende ruimte over voor een tafel en een
knus zitje, van waar die dames gezellig
kunnen uitkijken op de Haven. Ze waren
er met weinig mee in haar schik, de krasse
oudjjes, op wier vrienden!ke gezichten een
vreugdevolle glans lag ais van menschen
die 't volmaakt naar hun zin hebben. Ze
grapten eens over het Lawiaai dat ze zoö
pasVn de gang haddien gemaakt, snoefden
op haar leeftydl, al 78 en de één was nog
een half jaar ouder dan de ander en nog
iheeleanaal zondier gebreken. Ze vormden
een llivencbe geUygems van de goede zor
gen aan de inwoners besteedt
Naast dut ze kamer henben de heer Sto
del en diens echtgenoote. die in de innch-
t.ng zyn biyven wonen, hun zutkamertve. I
met hun eigen schatten. Aan dó wand
prykte o.«u een mooien tegel met een af
beelding wan het Huis. dfoe de heer ytodi^l'
ioy zyn 2ft-jarcg jubileum, enkele maanden
voor zii«r\afitreden, had! gekregen. Aan do
andere zyae weer een groote kamer voor
vyf dames.
'Hoen togen we naar den zolder, waar
(er is met de ruimte gewoekerdvertrek jes
zyn afgetimmerd), «rootere kamer® voor
een echtpaar en kleinere voor al leen wo-
nendiein, lichte, fleurige en dank zij de cen
trale verhitting, behaaglijk warme ver
trekjes. die alle niettegenstaande de een
vormigheid. toch het persomlyk stempel
van de bewoners droegen. Enkele dieuren
waren hermetisch, gesloten: die bewoner
daarachter genoot zijn mudldag-eiëöta.
Daarna weer een trap af. In een der
eenpersoonskamers was een dlame huise
lijk bezig hiet sporitusstel en tuxeeaervies
om voor haar drie bezoeksters een geurig
kopje te zetten. Fiyn gevoeld van de direc
trice. toe te staan dat/de diames deage-
yteenscht 's midklbgs zelve thee zetten. Op
■e manier kunnen ze zich nog eens wa
nen in haar eigen, vroegere 'huiskamer,
een kopje tftee verhoogt dó gezeliigheoKt
als mede-bewoonsters of vriendinnen uit
de stad op visite komen en de bewoonster
iheeflt eenige beziglhfemelt Het viertal was
dan ook. even goed gemutst als het viiffai
dat we 't eerst bezocht hadden. Trouwend,
overal vond je die geest van opgewektheid
van bezonken rust en levensbiiiheixk^üe
zooveel zoekende, onbevredigde jongen
van den tegenwoordugen tyd missen. W«
gmge trapjes op en trapjes af. doorliepen
korte en lange gangen, glluurden in één-,
twee-mersoonskamerB of vertrekken voor
nog meer bewoners bestemd, eenvoudige
en luxieuser gemeubelde kamers, die lin
nenkamer waar een tiental dames (geheel
vry wollig) de konen juffrouw een handlie
iu elpen, over hl heersen te een prettige stern-
imng, heel anders dan je verwachten zoudt
in een huis met zooveel'oude lieden. Op
den tocht pushten we even in de eenvoudig
maar smaakvol gemeubelde kamer der di
rectrice. met wie we nog even over het
leven m 't huis praatten. Jammer, dat we
gens de beperkte financiën het maken van
een kelder niet veroorlooft. Daaraan is
dringend behoefte, want thans moesten de
badkamers worden ingericht tot bergplaats
van den inmaak, zoodat ze aan haar eigen-
lyuc doel iuet kunnen beantwoorden, is er
aan iets behoefte in een dergelijk l'ahuis.
dan toch zeker wel aan een flinke badge
legenheid. Ook verbetering der rhaqpen-
zuekenzaal staat* op 't verlanglijstje. Üst
vertrek, waarin op 't oogenbdük maar één.
niet ernstjge patiënt, is wel héél somber,
maar dit euvel is gemakkelijk te vertiel-
pë,n dbor de blinde muur. die od den tuin
uitkomst, door te breken en daarin ramen
aan te brengen. De kamer zal dlan ineens
veel lichter worden en tie patiënten zouden
bovendien het aangename uitricht hebben
op de bloemperken en de huisgenooten. die
des zomeys een luchtjé scheppen. Maar...
de tijden zyn er niet naar. de manlijke rie
ken zullen het er dus voorioopfg* mee moe-
ten/Ooen (of voelt een liefdadig stadge-
lybt er misschien iets voor de verbetering
fp zijn koeten te laten aanbrengen?). De
vriames zijn er in dEt opzicht beter aan toe.
de ziekenzaal voor de vrouwelijke patiën
ten maakte, met de openstaande deuren.
een v rooi ijken indruk.
Nog even nam ik een kijkje in den tuin.
in de ruime provisie-kamer eo het lokaal
waar de groenten wordt schoongemaakt
en (karna nam ik afscheid van miin vrien
delijke geleidster, die voor de inwonenden
(dat was wel te raprfcen aan de manier
waarop ïedie-r haar begroette) een goede,
met hen meelevende
GOUDA, 1 Februari 1921.
Beademing Deken.
Ais opvolger van wijlen deken J. C. H.
Klompé is benoemd tot deken van Gouda.
Reehor P. Stroomer. rector van het St.
Bemardus Gesticht te Aimsterdwn.
Volksgaarkeuken.
Verkochte portion gedurende de maand
Januari 1921 in de Volksgaarkeuken: In
de zaal 2058 port., afgehaald 676 port. to
taal 2634 port.
Scheepvaart.
Scheepvaartbeweging door de Mallegat-
sluis ged. Januari 1921:
Schepen 777, inhoud 80951 M8., stoom
schepen 1528, inhoud 115714 M3. TotaM
vaartuigen 2305, totaal inhoud 196665 M3.
en 5 houtvlotten uitmakende 27 koppels.
P. I. A.
slotte: vrij moeten steun zoeken bü elkaar,
samenwerken. Wy moeten aan de samen
leving arbeiden.
De P. I. A.-medewerkers hebben dit in
gezien, dat wij zoeken moeten in eenheid
van streven, wil de betere samenle
ving. Wij willen practisch Idealist zyn,
de P. I. A. kent alleen medewerkers met het
uitsluitend doel te komen tot een betere sa
menleving. Er is ruimte en arbeid voor
iedereen, voor iedere klasse, iedere richting.
Na de pause werd door twee der aanwe
zigen met den spreker van gedachten ge
wisseld.
HAASTRECHT.
Door de gemengde zangvereeniging
„Zanglust" te Bodegraven, zal op Donder
dag a.s. in het gebouw „Concordia", alhier,
een uitvoering worden gegeven. Als spre
ker zal optreden den heer J. Beyen, van
Bodegraven, lid vfn het hoofdbestuur van
V. O. met het onderwerp: „De Openbare
School". Verder worden voordrachten ge
geven en opgevoerd de één-acter „Klepto
mania". De avond zal met bal Wsloten
worden.
Gisteren is op de dyk b yden landbouwer
Doeleman. in het buurtschap Roscndaal,
onder deze gemeente een auto in brand ge
raakt. Dit leverde voor de voorbijgangers
gevaar op, zoodat langs een omweg door
het land gepasseerd moest worden. De
auto ls moeten blijven staan daar zij niet
verder kon, en behoorde thuiB bü een auto
garage te Rotterdam.
De groep Gouda der P(ractische) Iidea
listen) A(ssociatie) hield gisterenavond
een openbare vergadering in de bovenzaal
der sociëteit „de Kéunie", die zeer druk be
zocht was. De zaal was gezellig ingericht
met tafeltjes, waarop gébatikte kleedjes en
vaasjes serjngen.
De groepsleider, de heer J. Leëflang,
heette met een enkel woord de aanwezigen
welkom en leidde den spreker, den heer Piet
Roest uit Leiden, in.
Hebt ge nooit gevoeld, aldus de heer Piet
Roest, als ge op winteravonden naar den
sterrenhemel keek, dat er nog iets anders
is dan het plat-alledaagsche Zoo'n oogen
blik beleefdet ge de aanraking met het hoo
gere. Zoo'n oogenblik vraagt ge u af: wat
doen wij hier eigenlijk op aarde, voelt ge
dat het woord „zonde" een realiteit is. be
grijpt ge, dat de wereld niet de eenige wer
kelijkheid is? Ge voeldet toen, dat ge niet
de vijand was van die of die, maar dat ge
één waart met alles wat ge om u zag en
verder en verder nog. Besefte ge toen ook
niet, dat 't zoo ontzettend dwaas is te haten,
zich bezorgd te maken, terwijl de aarde
toch maar in het heelal voortdraéit.
Wij kwamen toen in aanraking met het
hoogste. En wy begrepen, dat wy zyn dee
len van het groote leven, in harmonie sa
menwerkend, dat de menschheid is een
groote broederschap, aan wie wü alles moe
ten geven om gelukkig te zyn en gelukkig
te maken, dat alle booze neigingen alle
sleohte hartstochten tegenwerken aan het
groote leven, waarmee wij de eenheid voe
len. Dat zijn onze beste oogenblikken. Maar
als wij dan in de maatschappij terugkeeren,
dan is er zoo weinig van al dat mooie
overgebleven, al de goede voornemens zijn
weg. Hebben wij veel van die oogenblikken
gehad, dan spreken wij in onzen overmoed
van groote plannen met ons z«lf, met de
wereld. Doch de ouderen zeggen dan te-,
gen ons, „dat gaat wel over". Die ouderen
hebben niet tegen den sleur op kunrfen
roeien; zy hebben den strijd opgegeven. Hie
ouderen trachten uit verholen teleurstelling
en waarachtige liefde voor ons, ons te over
tuigen, dat ge voort moet, dat ge „er komen
moet", desnoods met middelen, die eigenlijk
tegen je «gevoelen indruischen. Maar gaat
hetf»daarom? Is het niet dwaas alleen aan
het lichaam alles te geven, terwjjl de
mensch toch een ziel is, en een lichaam
heeft? Is het niet onpractisch de hoofdzaak
van de menschelijke natuur absoluut te ne-
geeren? Is het niet dwSas om je idealisme
te beperken voor op Zon- en feestdagen?
Laat^hs onszelf eens afvragen, hoeveel
menschen er kunnen zeggen: „Ik ben waar
achtig gelukkig". Menschen, die zich „te
vreden" noemen, zyn meestal de dienende
menschem— Is dit niet een bewys, dat de
leveriüh^Jnensch iets in zich draagt van den
goddel ijken geest? In ieder mensch is een
vonk van goed en goddelijk leven, doch hij
is zich slechts bewust van het dierlijke en
onpersoonlijke. Vah het werkelijke wezen
der mensehen merken wjj slechts zoo nu en
dan iets; het werkelijke contact krijgen wij
weinig.
Er is in ons allen een drang naar veran
dering. Het diepste in ons verloochent zich
niet. Die- drang naar verandering wordt
steeds grooter; een frisch, jong mensch ge
looft in het leven, in het geluk. En langs
allerlei wegen zoeken wü het geluk: langs
den weg van omwenteling, van prediking,
doch het zyn allen slechts hulpmiddelen. Zy
vormen zich dan tot vereenigingen, doch
één ding verliezen zy uit het oog: dat de
menschheid een deel is van het heelal- en
niemand kan worden uitgesloten. Nooit kan
er volmaakt geluk ontstaan, wanneer wy
onze taak niet in het besef vervuilen, in
dienst van het geheel.
De samenleving zü» wy zelf, wjuineer
daarin iets veranderen moet, dan moefin wjjy
zelf veranderen. t
De verbetering wordt heel zelden gezocht
op de eenig mogelijke manier. Hoe is die
dan? Wü moeteh by ons zelf beginnen; er
is veel slechttj, maar toch ook evenveel
goeds in den mensch aanwezig. Het is van
een kind het aajitrekkelyke, dat het ons
niets verbergt, (volkomen oprecht is, het
zwakke zal echtefr door zyn omgeving veel
eer in hem versterkt worden dan het goede.
Het leert de huifehelary.
Er moet komfn *en regeneratie. Wü
moeten terugwinhen wat wü verloren tab-
ben uit de zuiverheid onzer jeugd.
Wat is daartoe noodig? Opvoeders die ge-
looven. Wanneer wy nu trachten nieuw le
ven in een kind te brengen, dan zal onge-
twyfeliLook een volk veranderen. Wü moe
ten zelfbpite8Mnfin voor een betere maat-
schappy gorden.! Daartoe moeteaf.wy blü-
ven doorwérken aan ons zelf, daartoe moe
ten wü ons zelf overwinnen en gelooven in
het ideaal. I
Eerst dan zynjwy onszelf. En onszelf te
zyn is allen te (|ienen. Er is een geest van
doorzicht en inzicht voor noodig. En ten-
HEKENDORP.
De zangvereeniging „Zang en Vriend
schap", alhier zal Woensdag 2 Februari
eene uitvoering geven in de openbare
school. Er zullen 16 zangnummers worden
gezongen en 3 tooneeistukjes worden op
gevoerd.
NIEUWERKERK a. d. IJSSEL.
Ds. N. Luyendük te Scherpenisse heeft
het beroep bü de Ned. Herv. kerk alhier
aangenomen.
OUDEWATER.
Als bewys van het mooie zachte winter
weer zij vermeld dat alhier - reeds een
schaap met lammetjes in de weide rond
loopt, en dat de rabarberplanten al met
blad begroeid zün, iets wat volgens des
kundigen in geen jaren is voorgevallen.
Zondagmiddag speelde op het voetbal
terrein, alhier, de voetbalclub Rohda tegen
G.S.V. II uit Gouda. G.S.V. II won van
Rohda met 71. Er was veel belangstel
ling van het publiek.
ONDERWIJS.
Buitengewone vergadering Bond van NW.
Onderwijzer*.
Heit hoofdbestuur van (ten Bond van Ne<L
Onderwijzers heeft een buitengewone ai-
gemeene vergadering uitgeschreven op 12
en 13 Febr. a.s. te Zwolle. g
De Duitsche ondeVwijzers voor Indië.
Op de vragen van den heer Bulten, be
treffende de uitzending van Duitsche on
derwijzers naar Nederlandsch-lndië, heeft
de minister van Koloniën medegedeeld, dat
de commissie, die den minister van Koloniën
adviseert ter zake van de opleiding of uit
zending van personeel voor het openbaar
lager onderwijs in Nederlandsch-lndië, het
denkbeeld heeft geopperd om, ter voorzie
ning in de behoefte aan dergelijk personeel,
een aantal buitenlandsche onderwijskrach
ten te bestemmen voor uitzending naar Ne
derlandsch-lndië, Aadat zü hier te lande
een 6 h 12 maanden durende speciale oplei
ding zullen hebben genoten.
Dit denkbeeld, waaromtrent ik het ge
voelen van den gouverneur-generaal van
Nederlandsch-lndië heb ingewonnen, is daar
te lande in overweging; van eenig voorne-
men der regeeVing is nog geen sprake.
FINANCIEELS BERICHTEN.
Wisaelkriemen buitenlandsche
«bankbiljetten.
koersen van buitenlandsche
gouden en zilveren munten
op de stations dier Nederlandsche spoorwe
gen zijn thans vastgesteld op:
Papier. Goud. Zilver.
/SiiMw# fOM f 0.60 f 0.52Vi
Mark ..OMH „0.59 .X>.20t
Frank, Prankr. „0.19 ..0.24 0.236
België „0.20 „0.24 „0.18fi
Dollar „2^0 „2.50 „2.20
6 pence ƒ0.24. f M. ƒ0.10,
S fr. ƒ0.11. tt fr. fOX».
Dariehenakaasenscheinen groot 50. 20. 5.
2. 1 Mark werden aangenomen togen
f OXHto per M.
MARKTBERICHTEN.
Kotterdamsche Veemarkt.
1 Februari 1921
Aanvoer: 207 paarden. 4 veulens. 1 eoel.
623 magere runderen. 708 vette runderen.
239 vette «raskaiveren. 624 nuchtere kei
veren. 29 schapen of lammeren. 83 var
kemi, 212 biggen, 5 bokken en geuten.
Prijzen: Vette koenen le kw. f 1.80
1.90. 2e kw. f 1.65—1.75. 3« kw. f 1.46—
1.56. Ossen le low. 1.88—1.96. 2e kw.
f 1.60—1.70. Se kw. f 1.40— 1A0. Stieren
le kw. f 1.66—1.66. 2e low. f 1.40-4.60.
3e kw. IJK): Kalveren le kw. f 2.60—
2.80. 2e kw. f 2.20-^2.40. 3e lew. f 1.30—
2.Handel over H algemeen redelijk.
Pruzen vaster. Redelijke aanvoer.
Melkkoen en f 350<660. Kalflooeien
378—<676. Stieren f 185—600. Pinken
180—<225. Vaarzen f 200—*275 Overloo
pt ra 35—90, Werkpaarden f 275—576.
Slachtpaardem f 150—300. Hitten f J76
300. Nuchter* kalveren f 26—36. Fokkal
veren 30—65, »wn 20—36. Handel
williger den de vorige week. Redelijke aan
voer.
KAASMARKT.
OUDE WATER, 31 Jan. 1921.
Aan de kaasmarkt was heden, 31 Januari,
gfen aanvoer.
BODEGRAVEN. 1 Febr. 192L
Aanvoer 66 partüen, waaronder 13 met
Rjjkamérk. 2842 atuka, gewicht 17052 K.G.
Prijs Goudaehe kaas le soort ƒ85—90, 2e
soort 7682; le soort met Rüksmerk
ƒ85—90. Handel vlug.
SCHEEPVAARTBERICHIEN.
Boll. Lloyd.
Buitenzorg, arr. 29 Jan. v. R'dam te Ba
tavia.
Garoet (uitr pass. 80 Jan. Kaap Boa
Goentoer (ultr.) arr. 80 Jan. te South
ampton. k-T®
Jacatra (uitr.) pass. 28 Jan. Perim.
Kav^i (uit».) vertr. 29 Jan. v. Colombo.
Marken, arr. 30 Jan. v. Antwerpen te
R'dam.
Patria (uitr.) pass. 30 Jan. Sues.
Tam bo ra (thuisr.) pass. 30 Jan. Kaap
Blanc.
Holland Amerika lün.
Maasdijk, arr. 80 Jan. v. R'dam te Nor
folk-
SPORT.
VOETBAL.
Uitstaten oumputitiewwdstrijden
van Zondag 30 Januari.
TX)J>. II—.Woerden I 2—li. Moordrodit
11~-.Schoonhoven II 30. Woerden II—G.
6.V. III 2-42.
De overige wedstrijden werden met ge
speeld*
DAMMEN.
Zuid-Hoilsndsche Dsmbond.
In de Zondagmiddag te Den Haag gehou
den alg. vergadering van den Zuid-Holland-
schen Dambond prerd tot voorzitter geko
zen de heer C. de Nie, tot tweeden voorzit
ter de heer H. J. v. d. Broek, tot len se
cretaris de heer D. v. Nieuwkerk, tot com
missaris de heer H. E. E. Dehnert.
INGEZONDEN.
(Buiten vorantwosrdelykheië der Red.)
Naar aanleiding van de vergadering vsa
de P(ractiache) I(dealistische) A(ssociatie)
Voor de gisteravond gehouden büeen-
komst van „Medewerkers" en belangstel
lenden waarin Piet Roest de beginselver
klaring der „Associatie" vloeiend en gloed
vol toelichtte, was veol belangstelling, blü-
kens de talrüke opkomst van zoowel man
nen als v i-ouwen.
Met veel waardeering is door de meesten
voorzeker kennis genomen van de voor ve
len helaas nog nieuwe inzichten van 's men
schen bestaan en hooger doel, zoovel als
van de levensidealen der monschelüke sa
menleving.
Het meest belangwekkende van deze ge
beurtenis is mü echter dit. dat deze getui
genissen der niet nieuwe, maar eeuwige
waarheden, niet meer alleen door enkeie
levenservaring bezittende menschen wor
den afgelegd, maar met glèed van vaste en
volle overtuiging worden uitgesproken door
jonge mannen en vrouwen, menschen, dié
het leven nog hopen te beginnen en zich
niet laten terughouden door de afbrekende
tegenwoordige tijdsomstandigheden, en in
vloeden, om met hun gansehe wezen, ge
heel hun ziel voor wat zü weten te zün de
eeuwige waarheid, het eenige en ware ge
luk der menschheid in het algemeen, op te
komen, er over te spreken en vooral: er
naar te ham Iele*.
Dit is het vethaffeade en verbalende er
van, in deze tyden van décadentie op veler
lei, ook op geestelijk gebied!
Het „unionistisch" streven der Associa
tie verdient ieders instemming en zü It*11
mot voldoening neerzien op de bijeenkomst
van gisteren, tot har»» leuze blijvend ma
kende het: „UniÉis viribus" met vereendo
krachten. w.au'" M*..
LAATSTE BERICHTEN.
Hel Duitsche deficit.
BERLIJN, 31 Jan. V. D. Voor het budget
jaar 1920 bedraagt de som der ongedekte
kosten van het Ityk 79 milliard mark. De
loopende kosten van de internationale RÜn-
landsche commissie nam toe tot 116 mil-
lioen mark per jaar.
De eischen der Entente.
LU BECK, 1 Febr. Na aanbeveling door
glle fracties werd Maandag door de Lu-
beckache burgerü tot den senaat het ver
zoek gericht, er by de Ryksregeering op
aan te dringen, tegenover de ongehoorde en
door niets te rechtvaardigen eischen der
Entente eene weigerende houding aan te ne
men. De rogeermg kan by weigering steu
nen op alle klassen der bevolking.
Opstandige visscher*.
KOPENHAGEN, I Febr. V. D. In de ha
ven van Saksen ligt thans de geheele
Zweedsche haringvisschcrsvloot met eene
totale bemanning van 3000 man. Een deel
der visschers viel voorbijgangers op straat
lastig, waarna de politie ingreep. Het
kwam tot een algemeen gevecht; een groot
deel der burgery van Skagen kwam de po
litie te hulp. Ook de Zweedsche visschers
kregen hulp van collega s. zoodat het ge
vecht grooten omMtog aannam, waarbij de
visschers van mcsftn en allerlei werptui
gen. zooals nteeneif en flesschen gebruik
maakten. Alle politie agenten van Skagen
werden j^erwond, evenzoo werden 100
Zweeds^» visschers min of meer zwaar ge
wond; een groot aantal arrestatiën had
plaats.
Bruinkoknontginning in Limbnrg.
In een gedeeltelyke tegenspraak met
vroegere ben At ten kan van bevoegde tijde
gemeld worden, dat de bruinkolenontgin
ning in Limburg (voornameiyk Bergerode
«n Carisborg) geenszins binnenkort het
werk stop zullen setten. v
De voorraden bruHnkool in de Limburg-
sche velden bedragen niet enkele honderd
duizenden tonnem doch nog millioenan ton
nen. De explóUMn wordt thans weer, na
een tydelyke slHte, met meer intensiteit
voortgezet. OokW de tegenwoordige prij
zen der kolen biyft de exploitatie dér
bruinkolenvelden nog winstgevend.
BURGERLIJKE STANÏL
GOUDA.
GEBOREN: 27 Jan. Güsberta Margare-
tha, d. v. A. van Vliet en M. C. Beuwman.
29 Jan. Arend, z. v. H. D. Janseen en J. G.
Kulik. Anthonia Johanna, d. v. M. Boeg-
hein* en C. H. van IVerkhooven. Wilhelmi-
na, d. v. A. van der Laan en W. van der
Kaa. 31 Jait: Abraham, z. v W. M. Matse
en J. M. de Rotte. Catharina, d. v. 8. Prin-
aenberg en C. tie Vos.
OVERLEDEN: 29 Jan. Hendrika van der
Palm, wed. v. E. Buurman 76 j. Arle Treels
81 j. 30 Jan. Johannes van den Wittenboer
72 j. Leende rt Soet 88 j.
