LUX
No. 14553
59u Jaargang.
zrsri
Maandag 21 Februari 1921.
$1
V
LUX voor
FEUILLETON.
,°*u
Lavendel en Oude Kant
Sr
ii
ran
r
1I
Het werkloosheidsvraagstuk.
x^tx'w©-ezx ^xcLTrerten.tie'bleLd. voorG-oxzcLa. erxCxr-stxsken.
1
1—4 recall ƒ2.06, elke regel meer ƒ0..
Bureau: MARKT'SI, GOBDA.
Redactie: Telef. Interc. 545.
Administratie: Telef. Interc. 82.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
*■3
lit.
1OSO 116
e week.
S.
I
3ELS.
warmte
(Wordt vervolgd.)
antwoordde Joe hoogst
Gonda
aan
OE LEVERS ZEET-MAATSCHATPIJ. VLAARDINOEN.
Fabrikant* van Sunlight Z«ep.
lichte natie?
en:
o geen
Gewone advertentita en ingeaonden mededeelingen bij contract tot teer geredu-
ceerden prjji. Groot* letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
men
wie™"
WOK..
De
dit systeem
cijfers der kii
n vepbapd ge-
»s vormen in
Engeland een
ter dece reke-
-—da vroegere er-
gedeerd: Het aanknoopen
betalen en dat op
I verwondert ijks ie
de Times, die de
jtindheid verdankt
ter verband houdt
hnens in Duitach-
Ët ia ongetwijfeld
middag 18 uur.
en:
Naar het Engelsch van MYRTLE REED.
Geautoriseerd» vertaling van
I. p. Wesselink—«r. rossum.
(Nadruk verbodten.)
ik
ooit heb gegeten”, zei hij, „jij hebt ze ze-
en:
kant stuk land,
s gedeelte nam.
i vier zoons het
g, dat zij ieder
gedeelte ervan
le stuk.
dag 26 Februari naai
der voorbereidende L
gevormd door het pli
schappelijke samenwer
sche en Fransche nüvu
voorstellen van Walter
Naar
ring voor de seru
Wolff op, dht de Fi
de bezettingsperiode
niet is begonnen te
zijde meermalen is
ruimte loopt var
in werking
De verlen
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN:
Op de voorpagina 60 hooger.
Ische arbeiders
dus voor goed
tie van U her-
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusachenkomat van aoliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten.
pertje, pluisje.
ud.
en:
d. L., Krjjnti.
'illy P., Ja» P-
je M.
terwijl zij haar nicht scherp aankeek.
/Mijnheer Carl Winfield", hernam Ruth
^kleurend. „De jonge man, met wnen ik
ga trouwen." De doordringende oogen wa
ren nog steeds op haar gevestigd. „En nu
over d^rieven, tantetje. U zoudt oom Ja
mes vtbl beter daarmee kunnen helpen,
en Nellie v. d.
ding gebeuren.”
Mevrouw Ball keek haar nicht lang en
onderzoekend aan.
„Ik geloof, dat je het bij het rechte
eind hebt. Wat vindt je dte beste manier
om* het gedrukte te krlögen?”
„Ik geloof, tante, dab ik dat maar ge
heel aan u moet overlaten, dan hebben u
en oom James al het voordeel ervan. Ais
u het iemand anders laat uitgwen en ver
koppen, zoudt u slechts tien, procent krij
gen en kwamen er misschien nog wel an
dere onkosten htf.”
/Hoeveel kost het, een boek te laten
drukken?”
jrdig Het wordt
veel buiten, hè?
denk, dat heel
Mej. E. zullen
sympathiek over
9 van dien avond
srs in de meeste
igen door de ge
in bespeeld werd
n luisterden, zou
kwekkender zijn,
t dat gegalm je
zijn al wel ker-
meer gezongen
,‘espeeld.
dat mej. E jarig
g op, lief van je,
i had om mij te
iet meer mee
en in één week!
aks, als je deze
gstwaarschijnlijk
skker alle gehei-
ir London. De kern
besprekingen wordt
>lan tot een gemeen-
srking van de Duit-
rerheid, gebaseerd op
Rathenau.
aanleiding van Briand&s verkla-
voor de senaatscommissie, merkt
'i'ransche bewering, dat
van hot Rijnland nog
b loopen, van Duitsche
af ge .vezen. Deze tiida-
>pt vanaf hot oogenblik van dit
T treden van het vredesverdrag,
inging van den bezettingstermiin
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geachiedt
Franco per post per kwartaal 2.76, met Zondagsblad 8.40.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Markt 11, GOUDA
bij onze agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgfcrfng)
16 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs.
„Dat hangt geheel van het boek dfNa
tuurlijk kost een groot boek meer dan een
klein.”
„Dat komt er ook eigenlijk niet op aan”,
zei tante Jane na eenig nadenken. .Ja
mes heeft tweehonderd dollars genaaid in
de binnenzijde van den gordel, dien hij al
tijd draagt”
,Ja, tweehonderd-en-vier dollaars in mijn
gordel en wat klein geld in mijn zak."
„Het is die opbrengst van zijn winkel”,
veridjaarde mevrouw Ball. „Hij heeft dien
verkocht aan een bloedverwant van een
van die heidensche vrouwen daarginds.”
„Hij was meer dan driehonderd waard”,
zei de heer Ball spijtig.
„Nu, James, je weet wel, dat zoo’n klei
ne winkel geen driehonderd dollars op
brengt. Ik zou niet toegestaan hebben, dat
je driehonderd) gevraagd hadt, dat zou
niet eerlijk zijn geweest.”
De komst van een kleinen koffer, ver
schafte een welkome afleiding. „Waar ia
uw koffer, oom James?" vroeg Ruth.
„Ik heb geen koffer noodfig”, antwoord-
de deze; „de Mleeren, die ik bezit, heb ik
aan en in dat valies zitten mijn toilet
artikelen. Als mijn kleeren veteleten zijn,
schaf ik nieuwe aan en geef de andere
aan een arm schepsel, die ze meer nooddg
heeft dan ik.”
Tante Jane volgde Joe naar boven en
maande hem bij eiken stap tot voorzich
tigheid aan. ,J« kunt nu weer naar buiten
gaan, Joe Pendleton”, zei ze, „en toezien
dat d» paarden niet wegtoopen. Als ik uit
gepakt heb kom 2c je even betalen.”
Joe gehoorzaamde, doch wierp een ver
laagenden blik naar een puntje van een
GEBRUIK STEEDS
HET WASSCHEN VAN
ALLE FIJNE STOFFEN
Pruisische verkiezingen ernstige gevolgen
kunnen hebben: de uitslag der stemming
zou ten gunste van de nationalisten kun
nen uitvallen. In hoeverre deze meeniog
juist is, is moeilijk te zeggen.
Met al deze factoren zal men te Lon
den intusschen wel rekening moeten hou
den, want zij kunnen grooten invloed od
de besprekiigen uitoefenen.
Duitschland heeft nog eemge dagen tijd
ter voorbereiding. Vandaag begint, zooals
weet, de Oostersche conferentie, na
lens afloop de Duitsche gedelegeerden
orden ontvangen.
Duitsche delegatie vertrekt Zater-
Haermee hebben de
het vrëridooeheddevNuM
.vaatgekoweld aan de
«tel en «pedaal van
dw Duitoehland heeft 1
ffloo’n manier dat er nü
dn de beschuldêgw vi
arbeiders van Duitech-
en meent, dat de opeti
met de, door minuter
(land gevoerde actie.
niet •t geval, hoewel t aaniteet ongetwij
feld met Simons reis n ar Londen en aan-
Maandie conferentie al
taicht wonden. De
Ihet politieke Leven
ivoomame factor, waai
ning wordt gehouden,
variewen hebben gelec_
van onderhandehingoti met Ruslaad
de hervattag der handriebetrekkingen.
alleen een gevolg geweest van den, voort-
dwenden aandrang der Arteidereoartii.
die tedkene en teücens weer dte weneche-
(Ikheid daarvan heeft uitresproken. Lloyd
George zal, wanneer hij straks tegenover
Bcriand zit en mildere bepalingen voor
Duitschland bepleit, zich voortgestuwd
weten door het geheele aoibeidereleffqr,
dht in spanning toeoiet. hoe de conferen
tie en «pedaal die met de Duitechere. vea<
loopen zal.
Terwijl er due in Engeland een krach
tige staooming ie voor verzachting der be-
talimtabepalingen, is men in Frankrijk
©ver ’t algemeen voor vasthouden aan de
pas genomen Panische beeluitert. Enkelen
echter, die minder vertrouwen stellen in
Duitschland’fi betalingecapaciteit. wenschen
dat men de tegenvoorstellen, die thans
door de Duitsche deskundigen worden
vooxbereid, onderzoeken en bespreekt: dat
zjjn zij, die minder vertrouwen stellen in
Duitechlands betaldngscapaciteit. Mis
schien heeft Frankrijk al een zachte wenk
uit Londen gekregen, niet al te zeer te
rekenen op een doorvoering van bovenge
noemde besluiten.
Naar verluidt, heeft Seydoux op initia
tief van Loucheur aan Bergmann ge
vraagd, hem voor het begin der conferen
tie te Londen de Duitsche tegenvoorstellen
mede te d'eelen. Dit zou er od wijzen, dat
de Fransche regeering niet halsstarrig
aan het ingenomen standpunt vasthoudt.
Zooals steeds zal men moeten trachten,
de verschillende zienswijzen in overeen
stemming met elkaar tebrengen. Maar
schalk Foch zou een. mislukking der be
sprekingen vreezen en heeft nog zeer kort
geleden het bezettingsleger verstrekt.
Mocht het echter zoover komen, dan zou
mn toch eerst zijn toevlucht nemen tot fi
nancieel» represailles, met name het in
beslagnemen der douanegelden van Rijn
land.
In sommige militaire en politieke krin
gen in Frankrijk, en zelfs ook in Enge
land. is men ervan overtuigd, dat dr. Si
mona een dengelijke breuk niet zou vree
zen. Zü zou politieke verwikkelingen in
Duitschland teweeg brengen en een mi-
nisterieele crisis ware moeilijk te vermij
den. Deze taktwek zou op het oogenblik der
27)
„Dit zijn de lekkerste bascifits, dfie
Ooit heb gegeten", zei „J"
ker gemaakt, meisje?”
,Ja mijnheer”, antwoordde Hepsey, ter-
wjjil ze aan haar boezelaar frommelde.
De jonge echtgenoote was in een van
haar meest gevoelige plekken getroffen.
„Hepsey”, zei ze beslist, „als de week
voorbij is, moet je een anderen dienst zoe
ken, ik ga eenig» veranderingen instei-/
len.”
Het mes van mijnheer Ball viel klettej - ----
rend neer. „Mjaar vrouw”, zei hij verwjj-k. dan ik. Het moet natuurlijk onder uw let
tend, „wie moet dan het werk doen?"
„Maak je daar geen zorg over, James,
de wusch laat ik doen door de weduwe
Pendleton en dte rest geeft geen bjj zonde
ren last.”
„Tante”, zed Ruth, nu u weer thuis bent
gekomen en alles zoo goed giaat, geloof ik
dat het beter is, dat ik naar de stad te
rugkeer. Als ik hier blijf, «d u bet ge
noeglijke van uwe wittebroodsweken be
derven."
„Neen, neen nicht Ruth”, riep mijnheer
Ball, „geen kwestie van, je stoort geen
wittebroodsweken. Het is voor je tante en
mij een groot genoegen je hier te hebben.
leveren het bewijs, dat het de kinderen
zijn, die in vleesch en bloed zullen betalen. 1
Ails vertegenwoordigers van de schel
ders, voeden wij ons genoopt de kwestie
der schadevergoeding evengoed van het
standpunt der arbeiders uit de landen die
betalen, als van dat der arbeiders uit de
Landen die moeten ontvangen, te beschou
wen. Er kan alleen betaald worden in «oe-
deren die naar hier gestuurd worden zon
der een met den invoer geiükataamden uit
voer by wil ze van betaling uit te lokken.
Dit feit zal onze nijverheid nog meer in
de war sturen. Wanneer Duitschland betaalt
dan zal het gedurende 42 jaar moeten af-
zien van eiken invoer, die het afsoluut on
misbare te boven gaat. Dat wil zeggen dat
'wü onze markten niet terugkrijgen, wat
dan steeds grootere werkloosheid tot «•-
volg zal hebben. De overstroomóng van de
wereldmarkten met goederen die men het
best kan vergelijiken met de producten der
gevanigenis-induetrie. zal voor onze aitei-
ders een ongekend scherpe concurrentie
uitmaken.
Wf gelooven daarenboven niet dat het
te Parijs genoemde bedrag Ooit zal kun
nen betaald worden. De handelsbalans w
op dit oogenblik geenszins ten gunste van
Duitschland en het is niet te voorzien dat
ze dat onder de huidige omstandigheden
spoedig worden zal.
De verwoesting in Franikriik moet al
lereerst worden goed gemaakt en dit kan
het spoedigst geschieden wanneer men
daartoe voor zoover Fransche belangen en
gevoelens dit mogeliik maken, met Dudt-
sche grondstoffen werkt. Gen enkele der
Engelsche vorderingen ia zoo dringend als
de eisch voor Noord-Frankriik. Een eer
lijke interpretatie van de overeenkomst die
aan het sluiten van den wapenstilstand
vooraf ging, zou het bedrag der schade
heel wat lager hebben doen stelden. Het
eerste, wat er nu te doen is. Ls echter de
op het vasteland te herstellen
te streven een actieve uitwisse-
goederen te bekomen in plaats
tuitend eenzijdige betaling. Daar-
:hter de economische gedeel
ten van het verdrag aan een flinke her
ziening onderworpen te worden en moet
’t tot een oprechten vrede met Rusland
komen.
Daar wij er van overtuigd zijn, dat de
huidige crisis en die werkloosheid het re
sultaat zijn van een buitenlandsche poli
tiek. die veel van zelfmoord heeft, vragen
wij niet alleen een herziening van. de be
palingen betreffende de schadevergoeding,
maar een volkomen verandering in de po
litiek tegenover mhiden-Europa en Rus
land.
itten twee ver-
iens.
schap.
rt de helft van
Het galaat van Joe teekende le groot
ste verbazing.
„Bk was met bedden verloofd”, zei mijn
heel- Ball, „ieder hield het gehe'm voor de
uidere en z\j”, hjj wees met zijn duim in
'de richting van het huis, „zij heeft me
gekregen.”
„Ik ga ook spoedig trouwen”, reide Joe
trotsch.
,Het huwelijk is maar een kortstondig
gJuk. Ik zou het ndtt doen in Jouw plaats.
Het huwelijk is een rem voor iemands am-
tdie. Ik was van plan een schoener te
koopen, maar kan het nu nooit doen, om-
<lat ik fetrouwd ben. Ik was een mooi eind
op weg, ik beaat al een kleinen winkel,
die driehonderd dollars wuard wu, in een
land volzonneschijn, waar de vrouwen
zachte stemmen en slanke enkels hebben
en graag een grapje maken met een ouden
man, om dien in zijn eenzaamheid wat op
te vroolijken.”
Mevrouw Ball verscheen aan het raam
op de eerste vcrdkipicig. James”, riep ze.
„je deed beter bannen te komen en je hoed
te halen, je kale kruin zal geheel verbran
den.”
„Ik kan niet langer wachten, juffrouw
Hathaway”, riep Joe en de daad bij het
woord voegende keerde hij om en daalde
den heuvel af. Mijnheer Ball keerde rich
halverwege het grintpad om en glimlachte
f auiwtjee in de richting van Joe.
Wij zien graag een hupech jong meisje
om ons heen. En zoolang wij een tehuis
hebben, ben je er welkom, nietwaar Jane
Zij heeft verstand genoeg om te zien,
dat ze de wittebroodsweken verstoort’’,
zei tante Jane scherp. ,J)oor haar moeder,
die een echte Hathaway was, weet ze wel,
wat er in de wereld te koop is. „Niet, dat
je niet kunt terugkomen”, voegde zij er
ibij, toch niet ongastvrij willende schijnen.
„Dat zal ük heel graag doen, tante, als
u het goed vimdft, zal ik nog een paar da-
gen-bljjven, totdat mijnheer Winfield te
rugkomt. Ik weet op dat oogenblik zijn
/adres niet.”
1 /Mijnheer... Wie?” vroeg tante Jane,
blauw katoenen japon, die hij tusschen die
bessenstruiken zag schemeren.
Meneer Ball, die verlangde eens met
iemand een praatje te maken, stapte naar
hem toe, terwijl hij zijn oogen voor het
felle zonlicht half dicht kneep.
Jongeman", zei hjj, „ik geloof dat dav
paard mijn oude merrie fis; van wien heb
je haar gekocht?"
„Van een zekeren Johnson.”
.Juist, aan zijn vader gaf ik Nellie, toen
ilk weg giing, zij was toen een vurig dier,
z(j lijkt er totaal niet meer op.”
Mamie wendde de kop om, de atom van
haar oude .meester wekte misschien vage
herinneringen bij haar op.
„Zij heeft ook een ziek oog”, vervolgde
mijnheer Ball, je zult voorzichtig met haar
moeten zijn.” 4
„Ze is volmaakt in orde”, antwoordde
Joe.
.Jongeman”, vroeg meneer Ball ernstig
„pruim je tabak?”
„J>a, maar mjjn tabak is op.”
Meneer Ball streek langs zijn baard: „ik
deed het voor ik getrouw*! was.”
Joe floot stil voor rich heen en keek
nog altijd naar Hepcey «H-
.Jongeman”, begon meneer Bal’ weer,
„er wordt hier in het dorp veel getrouw!,
is het niet?”
„Niet zooveel, als zou kunnen.”
„Was je moeders naam riet Elmiry
IWvey?"
.Ja meneer”,
verbaasd.
„Wees dan voorzichtig”, waarschuwde
mijnheer Bell. ,Je vader had altijd een
zwak voor vrouwen.”
nijverheid
en er naar
fc ng vaa
(van uitsli
toe dienen ecl
Manifest der Britsche arbeidersafgevaardigden en de vakverenigingen.
De werkloosheid aan ’t herstel gekoppeld. Beschuldiging van Duitsch-
gezindheid-Frankryk’s standpunt. De onzekere politieke toestand werkt
remmend. Besprekingen met Oostenrijk. De sovjet en de volksstem
ming in Wilna.
ONS OVERZICHT.
Terwijl Lloyd George vorige week zijn i
rede hield om aan te toonen, hoe de re
giering zich inspant teneinde de werkloos
heid tegen te gaan, beraadslaagden de ar-
beiders-afgevaardigden in het Engelsche
Lagerhuis met de leaders der vakvereeni-
gimg ter opstelling van een manifest, dat
dan ook opgemaakt en in de pers gepu- 1
blbceerd is. Het volgende is daaraan ont- i
leend:
De gecombineerde vergadering van vak- r
yereenugmgsl eiders en parlementsleden,
is van meening, dat de oorzaken van de
imdustrieele crisis, welke dit land dOor-
maakt, in hoofdzaak in het buitenland te
vinden zijn. Heel Europa is verarmd door
den oorlog en de vrede heeft een groot
dleel er van volkomen ten onder gebracht.
Iviullioenen afnemers van Engelsche waren
ziin zoo arm. dat er geen zaken meer mee
te doen zpn en een bewuste politiek heeft
dien toestand, voor wat Rusland betreft,
nog veel erger gemaakt dan hij al was.
Men heeft nu ook nog een eisch van
schadevergoeding ingediend, waarini een
enorme last aan de Duitsche nijverheid
wordt opgelegd, wat de koopkracht der
Duitsche bevokuing nog zal doen afnemen.
Onze uitvoer naar Duitschland, alles tegen
de prijzen van vóór den oorlog gerekend,
was verleden laar slechts van wat hij
vroeger was. Naar al de Russische. Duit
sche en voormalige Ooetenriik-Hongaar-
sche havens hebben wii slechts een tiende
verscheept van wat er vóór den oorlog
naar die streken ging. Dit alleen verklaart
voldoende, wat de oorzaak is der huidige
werkloosheid.
In die algemeene verarming, waardoor
onze klanten ten onder gaan en onze eigen
arbeiders werkloos worden, is er iets dat
feiitelijk erger is dan die onvermijdelijke
verspilling uit de vijf oorlogsjaren. De
blokkade van Rusland is een daad van
Lichtainniige en baldadige politiek geweest.
Oostenrijk werd uitééngerukt, maar men
vergat te Parijs maatregelen te nemen om
het economische verkeer tusschen de van
elkaar geraakte deelen te herstellen.
Duitschland werd1 verzocht (zeer terecht)
om zooveel te wenken als het kon. ten ein
de de aangerichte schade te herstellen,
maar hetzelfde verdrag dat dit aan
Duitschland als een plicht voorschreef, ont
nam aan dit land zijn handelsvloot, be
roofde het van van zijn ijzererts, ver
minderde den Joolenvoorraad en sloot ziin
banken en handelsondememinge in den
vreemde, zondier welke het geen buaten-
landschen handel kan voeren.
Gevoelens van menschelijkhedd evengoed
als eigenbelang brengen er ons toe tegen
protest aan te teekenen: de
indersterfte in midden-Europa
GUI IIStHE COIIKIW.
VERSCHUNT DAGELUKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
