STADSNIEUWS.
m 24 uur bijeen, waaruit de «niet van den
toestand blijkt.
Het feit dat de regeerimg onlang wei-
geide de „venxladigmgamachit'' te ontbon
den en de reserve te demohiLLseeren toont,
(lat men de gebeurtenissen der laatste da-
Ken had voorwon.'
De moeil ukheid te wijten aan de weige
ring van havenarbeider* en spoorwagman-
nen om steenkool te loosen of te vervoeren
in niet tot de Clyde bemerkt.
Het bi ijkt, dat de bewearrnsr onder de
Bporwegmanhen om de mijnwerker» te
steunen sedert het vertrek van den secre
tarie hunner organisatie Thomas naar
Atmerika op 4 Mei sterker is geworden mot
name in het Noorden van Engeland, waar
in districtavergaderuyten resoluties wer
den aangenomen, waarin gevraagd wordt
dat het beetuur tegen 15 Mei de staking
zal proclameeren tot steun der mijnwer
kers. Aldus schijnen de federaties van
spoorwagimmnen en transportarbeiders ge-
dreven te worden tot de actie, die zii een
p maand geleden weigerden officieel te on
dernemen.
Dat hü zich in dit opzicht de laatste
maanden geducht doet golden, is in Den
Haag een publiek geheimjAJit den minister
raad wordt natuurlijk niet: geklapt, maar de
ambtenaren kunnen niet altijd hun mond
houden. Gedwongen uitgaven, die een of an
der departement graag zou doen of welke
hpt in het vooruitzicht had gesteld terug te
'unen, laten zich herhaaldelijk ontvallen
tegenover heb, die komen klagen, dat het
departement niets er aan kan doen, omdat
Financiën geen geld heeft en het dus niet
wil, noch kan geven. Men vertelt zelfs van
een of ander hoogen ambtenaar, die in een
booze bui heeft gezegd: wü staan tegen
woordig onder curateele van Financiën.
De instelling van een bezuinlgingscom-
missie, de nieuwe bezuinigingsinspectie en
het toezicht op de aankoop van gebouwen
en aanstellen van ambtenaren door semi-
officieele Instellingen, die een beetje hun
eigen baas hebben gespeeld en maar raak
ambtenaren hebben aangesteld en gebouwen
gekocht, zijn, al halen zij dadelük niet veel
uit, bewijzen van den ontwakenden nieuwen
jeest, dien de minister in de Tweede Kamer
leeft wakker geschud.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
OOSTENRIJK.
Valsche munters.
Niaar de bijzondere correspondent van
de „Daily Chronicle" uit Weenen meldt,
is de Weensche politie er dezer dagen in
geslaagd, een bende vervalschei» van Ifca-
Imanscbe bankbil jetten op te sporen. Val-
.sche biljetten van duizend en vijfhonderd
lire zUn in grooten getale door deze hee-
ren verspreid, voornamelijk te yfeenen.
Het bleek de politie, dat towed* Italianen
tc Wee non optrtdefl als vertegenwoordi
gers van een bendét, die haar werkzaamhe
den voornamelijk te Genua en te Milaan
uitoefende. Van Weenen uit werd de Ita-
J»aanache politie gewaarschuwd, die de val
sche munters arresteerde. Een beduur van
negentig millioen lire aan valsche bank
biljetten werd in beslag genomen.
BINNENLAND.
en i>ndei
litèit en de levens
voor den gedeeltelijken
Vrijdom van aacijns.
De beer J. ter Laan heeft aan den Minis
ter van Financiën de volgende vragen ge
steld:
I. Is de Minister bereid de gronden me
de te deelen warop zijn zienswijze steunt,
dat het Koninklijk besluit van 30 November
1908 warin ^slechts sprake is van vrij
dom van accijns toepassing kan erlangen
om den fabrikanten van reuk- en toiletwa
ters gedeeltelijken vrijdom van belasting
te verleenen?
II. Is de Minister bereitj aan de Kamer
mede te deelen of er een ^onderzoek is in
gesteld naar de rentabilil
vatbaarheid der voor l
vrijdom van accijns in Armerking komen
de ondernemingen en, zoo ja, is hij dan
bereid de resultaten van dit onderzoek aan
de Kamer over te leggen?
III. Is de Minister bereid aan de Kamer
mede te deelen, welke hoeveelheid gedistil
leerd ad 50 Vc alcohol bij 15 gr. Celsius
naar schatting jaarlijks benoodigd is voor
de vervaardiging van reuk- en toilet waters
invoer inbegrepen en welke som naar
schatting met den yerleenden vrijdom ge
moeid iA? j
IV. Is naarlhet oordeel van den Minis
ter de getroffen maatregel om voor de
weeldeartikelen als reuk- en toiletwaters de
helft der belasting kwijt te schelden niet in
lijnrechten strijd met de bij, herhaling door
hem uitgesproken zienswijze, dat weeldear
tikelen wel allereerst in aanmerking die
nen te komen om door belasting te worden
getroffen
De werkloosheid in de binnenschipperii,
Op tie vragen van het Tweede Kamer
lid Winkoop betreffende de werkloosheid
onder <ly binnenschipper», luidt het ont
word van den immsfier van landbouw al»
voigt:
-yHot is mij bekend, dat werkloosheid
ojk m de binnenscluppeni zich voeibaai
naakt.
piet intrekken van die zoogenaamde vrijw
lipt en het instellen van de beurtbevrach
ting of eenige andere bevrachtingswiize
kan niet een vermeerdering van de te ver
voeren vlachten' tengevolge hebben. De
schipperij is echter lang niet onbelangrijk
gdhowpen, doordat er in den laataten tij a
door mui maatregelen genomen ziin. waar
door de gelutonatuge verdeeling der aan
geboden vrachten op de beurzen zooveel
mqgedijk bevorderd wordt.
iDiaaixbof wordt langdurige werkloos
held tamelijk wel voorkomen."
De werkloosheid in de vanen.
Het Tweede Kamerlid Van Ravensteiin
heeft aan den Minister van Arbeid ge
vioagxl of het juist ia dat aan de werk-
looze veenarbeiders, die voor Bteun in aan
merking komen, im de gemeente Emwnen
Jrtpwiliwen worden voorgelegd, waarbij zü
«du-aftelijk moeten verklaren, niet aan sta
kingen of demonstratie* deel te nemen,
noch anderen te beletten te werken?
Over de werkloosheid in de venen wordi
uit Schotenland gemeld: Optochten van
iwerklooze arbeiders uit den oosthoek de
zen- gemeente haar 't gemeentehuis te Hee
renveen. welke vroeger een enkele maal
in den winter voorkwamen, ziin thans aan
de orde van den dag.
De gemeenteraad besloot in zijn jong
ste zitting f IOjOOO uit te trekken voor
werkverschaffing. Dit raadsbesluit is even
wel nog niet goedgekeurd. Bluft de werk
loosheid aanhouden, dan zal aan het Riik
subsidie gevraagd worden.
De stemming wordt er onder de werk-
loozen niet bgter pp, nu het verschaffen
van werk niet zoo vlot gaat als zii ver
wacht hadden. t
Onder cu'fateele van „Financiën".
De Haagsche briefschrijver van „De Tijd"
schrijft o- w.«
De minister van Financiën heeft sinds
de laatste begrootingsdebatten niet alleon
met ernst getracht, het evenwicht te her
stellen tusschen inkomsten en uitgaven,
maar hij is ook begonnen zich steedB meer
te doen gelden tegenover *ljn ambtgenooten
cn bij dezen op beperking van uitgaven aan
te dringen.
Ned. Gezantachupsgebouw te Parijs.
Gisteren is het nieuwe gezantschapsge-
bouw van Nederland ib de rue Greneite 86
te Parys geopend. Dit gebouw is aange-
kocht uit gaten, die verzameld zyn met net
doei in verschillende landen eigen legatie-
gebouwen te bezitten. Het gebouw is .prach
tig centraal geiegen in de oude stad aan
den linker üeineoever, tegenover het Kouvre
complex, in de onmiddenytao nabijheid van
versduiiende ministeries. Het is een zeer
mooi oud gebouw, met mooie receptiezalen
en kantoren, welke waardig de Nederland-
sche vertegenwoordiging zullen kunnen
dienen.
Jiy de officieele opening zouden de ge
zant en mevrouw Loudon de Nederlandsche
kolonie een thee aanbieden.
De Nederlandsche tentoonstelling te
Madrid.
In tegenwoordigheid van den koning en
koningin van Spanje is Maandag de Ne
derlandsche tentoonstelling te Madrid ge
opend. Nadat dj 'voorzitter van de ver-
eenigiing „Nederland in den Vreemde", de
ineer De Kanter. het doel van de tentoon-
stel'limg had uiteengezet, wees hii op do
redenen, die de twee landen, op wier go^
de betrekkingen nooiit een schaduw vier.
zelfs niel? tijdens den grooten wereldbrand,
toe brachten, de banden van vriendschap
nauwer aan te halen.
Graaf Gumeno. vooi^ifcter van het
Sipaansch-Nedêrlandsche comité, prees op
welsprekende wijze het initiatief van de
vereeniging „Nederland in den Vreemde".
<De koning bezichtigde met veel belang
stelling de tentoonstolilong, terwijl hii zich
met ieder der organisatoren op innemende
wijze onderhield. Ziin bezoek duurde biina
twee uur. Vl
De Nederlandsche gezant, ihr. P. R. A.
Melwill van Carahee. vergezeld van den le
i-secretaris Menten. bood den Miadri-
leenschen journalisten een thee aan in de
salons der tentoonstelling om hun inlich
tingen te geven en» daardoor hun taak te
ver gemakkei ijken.
Giroverkeer.
De minister van financiëh brengt in aan
sluiting aan vroegere puiblicatiën ter al
gemeene kennis:
le. dat betalingen aan het riik. waar
omtrent bereids ie. of alsnog zal worden
voorgeschreven, dat de storting moet plaats
hen bü een Rijksbetaalmeester, even
zeer kunnen plaats hebben door storting
of overschrijving by den post-chèque- en
girodienst op postrekening no. 1. of bil de
Nederlandsche Bank op de rekening van
Rijks schatkist;
le. dat betalingen aan het nik. waar
omtrent bereids is. of alsnog zal worden
voorgeschreven, dat de storting moet plaats
hebben -bij een anderen comptabele dan be-
d sub lo„ indien die comptabele een
postrekening heeft, evenzeer kunnen plaats
hebben bli den postchèque- en girodienst
door storting of overschrijving op de poet-
koning van den betrokken comptabele.
Stort. 1
Een lied voor de Prinses.
Gistermiddag heeft de Koningin den heer
G. L. Brand, een te 's-Graventage gevestig
Zuid-Duitscher, in de gelegenheid ge
steld door 9 Duitsche en Duitsch-Oosten-
rykdche kinderen voor de Koningin ten
gehoore te doen brengen een door hem, ter
gelegenheid van den 12den verjaardag van
Prinses Juliana gedicht en getoonzet dank.
lied van de 50.000 Duitsche en Duitsch-
Oostenrijksche kinderen. .Het is getiteld
Het liedje van den Nederlanden.
De bedoeling van den heer Brand is om
dat lied te doen drukken en de opbrengst
van den verkoop te doen strekken voor een
liefdadig doel in Nederland.
Ziekenhuis-uitbreiding te Rotterdam.
„Eudokia" aan den Bergweg te Rotter
dam zal aanmerkelijk worden uitgebreid.
Daarvoor is aangekocht eenterrein achter
de stichting gelegen, groot 6000 vk. M. De
dwars door dat terrein ioopende straat
met de daar staande huizen worden opge
ruimd. Men wil dan de polikliniek in een
afzonderlijk gebouw onderdak brengen, een
behoorlijke gynaecologische afdeeling stich
ten en aan de *usters gelegenheid geven,
zich voor het diploma kraamverpleging te
bekwamen, de tuberculose-afdeeling naar
de eischen des Hjds inrichten, barakken
voor lijders aan besmettelijke ziekten bou
wen en als het mogelijk blykt, ook een af
deeling voor zenuwlijders openen.
De opheffing der muziekkorpsen.
Het Tweede Kamerlid, de heer Ter Hall,
heeft den minister van Oorlog gevraagd of
de geruchten over opheffing van muziek
korpsen bij verschillende regimenten infan
terie, zoodat bü elk der vier divisies over
één muziekkorps zal worden beschikt, juist
zijn en of het niet wenschelyker ware, de
voornemens dienaangaande officieel te
kennis te brengen opdat de belanghebbei
den c.q. in de gelegenheid kunnen worden
gesteld, maatregelen tot het verkrijgen van
een anderen werkkring te treffen.
TWEE
DE KAMER.
Vergadering van 10 Mei 1921.
,Voorz. Mr. Dr. D. A. P. *N. Kooien. 4
Regeling der grondbelasting.
Aan de orde kwam het wetsontwerp tot
regeling der grondbelasting.
Besloten werd de nlotle geiyk te behan
delen met de algemeene beschouwingen.
De heer Oud (v.d.betoogde dat men by
het invoeren van nieuwe belastingen moet
uitgaan van het standpunt dat.de gezamen
lijke belastingen de draagkracht van de be
lastingplichtigen niet moet te boven gaan.
Een zakelijke belasting als de grondbelas
ting is alleen gemotiveerd wannéér deze op
historische gronden steunt. Verhooging van
de grondbelasting, gelijk thans wordt voor
gesteld, beschouwt spr. als een geleidelü-
ce, gedeeltelijke onteigening, omdat deze
belasting verband dient te houden met de
opbrengst van den grond.
De verhooging van de grondbelasting op
de gebouwde eigendommen is, afgezien van
andere bezwaren, reeds te veroordeelen om
dat zü geen rekening houdt met de draag
kracht.
Spr. noemde het ontwerp een zeer onre
delijke heffing-in-eens. en verklaarde zich
btereid iedere poging tot verlaging te steu
nen. De grondslag van het ontwerp deugt
niet, spr. zal dan ook tegen het ontwerp
stemmen.
De heer De Wykerslooth (r.k.)
was van meening dat het ontwerp tot schro
melijke onbillükheden aanleiding geeft, on
billijk, omdat deze belasting alleen de te
genwoordige eigenaren treft. By aanne
ming van het ontwerp zal er een wanver
houding ontstaan tusschen de opbrengst uit
roerende en onroerende goederen.
De heer Weitkamp (c.h.) zette uiteen
dat het ontwerp in hoofdzaak zal drukken
op de landbouwende bevolking.
Het ontwerp werd mede bestreden door
den heer Braat.
In de Avondvergadering kwam aan de
orde de interpellatie-Rutgers over de uit
voering der Imager Onderwyswet.
De heer Rutgers (a.r.) betoogde geen
lolitieke bespreking m te leideri, doch za-
celyke bespreking van verschillende puilen
die thans aan de orde zijn in verband tfiet
de uitvoering der Lageronderwyswet. Zyn
interpellatie heeft dan ook geen agressief
karakter.
Spr. deeldb zyn vragen in vier rubrieken
in.
lo. de Koninklyke besluiten ter uitvoe
ring der wet tot stand gekomen; 2o. de
verdere uitvoering der wet, voor zoover
's ministers departement daarbij betrokken
So. de onderwijsinspectie; 4o. de bemoei
ingen der gemeentebesturen by de uitvoe
ring der wet.
Art. lum. In het Bouwbesluit staan eeni
ge bepalingen, waaraan de wettelijke basis
ontbreekt.
In de tweede plaats behandelt spr. het K.
B. van 31 December 1920 St.bl. 953, betref
fende de apnvragen aan den gemeenteraad
van schoolbesturen om subSidie voor lokali
teiten. Daarby is het schoolbestuur ver
plicht alle inlichtingen te verstrekken die
't gemeentebestuur noodig acht. Welke is
de basis van dit1 voorschrift
In de derde plaats het K.B. van 31 De
cember 1920 St.b. 952. Daarby zijn verschil
lende modellen vastgesteld vooi; de aanvra
gen voor subsidie krachtens art. 88104
der wet.
Spr. maakt bezwaar tegen het model in
zake de aanvraag om subsidie voor de ex
ploitatiekosten. 'De indiening van dit for
mulier kon beter eenB in de 2 jaar dan eens
per jaar plaats vinden.
Ad. 2 um. In de eerste plaats een vraag
betreffende den bouw van scholen. Tot zyn
verbazing zag spr. dat zich een praktijk
gaat vestigen dat de gemeente gebouwen
gaat stichten zoogentfamd voor 't openbaar
onderwü9» ^n einde van 't Ryk 25 pCt. der
bouwkosten te verkrijgen, terwijl z(j inder
daad voor 't büzonder onderwijs bestemd
zün. Dit acht spr. een soort van oplichting
van 't Rijk door de gemeentebesturen. Spr.
vraagt of de minister hiermede accoord
gaat.
Ten tweede behandelt spr. de regeling
betreffende den aftrek van onderwijzers-
salarissen voor 't gebruik van ambtswonin
gen.
Ten derde art. 100 der Lageronderwys
wet, betreffende de surnumeraire onderwy-
zers. n
Ten vierde de vrijstelling Van het onder-
wüs in vak j. van de wet.
Ten vüfde de cursussen in talen, met na
me Fransch.
Ad 3um. By de onderwysinspectie bestaat
inderdaad aanleiding zich schuldig te ma
ken aan overschrijding van bevoegdheden.
Leden van de schoolinspectie treden vaak
in de school op of zy heer en meester zyn.
Zij bepalen, wanneer, en welke proeflessen
zullen worden gehouden, willen bepaalde
taalmethoden weren, bepaalde spellingen
voorschryven. Van den minister diende een
aanschrüving uit te gaan, dat hü niet
wcnscht dat schoolopzieners zich macht
aanmatigen over het inwendig beheer der
scholen.
Ad 4um. De zware financieele eischen,
die de wet stelt, brengen menig gemeente
bestuur in moeilijkheden, waaraan niet
steeds op even harmonieuze wyze wordt
uiting gegeven. Spr. vraagt of de minister
niet aan de besturen van de gemeenten een
circulaire wil zenden waarin de rechten en
verplichtingen der gemeenten inzake den
bouw van byzondere scholen worden uiteen
gezet?
Spreker stelt een reeks uitvoerige vra
gen betreffende de Algemeene maatregelen
van Bestuur, de verdere uitvoering van de
wet, de inspetie en de gemeentebesturen.
De minister van Onderwijs, de heer De
Visser, ontkende dat art. 22 wettelijke
basis mist. Wat het bouwbesluit betreft,
is de heer Rutgers niet voldoende ingelicht.
De bezuiniging strekt zich uit over de ge-
heele linie.
Art. 1 naast art. 99 bedoelt juist conflic
ten tusschen schoolbesturen en gemeente
besturen te voorkomen.
Wat de verplichting aangaat, alle inlich
tingen te verstrekken die 't bestuur noodig
acht voor de subsidie voor schoolbouw, ver
klaart spr. ronduit dat als 't gemeentebe
stuur daarin aanleiding vindt om te doen
wat de interpellant vreest, dit zich schuldig
maakt aan machtsoverschrijding.
De minister is verder voornemens scherp
toe te zien op de subsidies die verstrekt zul
len worden op scholenbouw, omdat prak-
tyken in zwang komen om de 25 J/c van het
Ryk te erlangen voor z.g. openbare scho
len, die men mysteert in büzondere.
Cursussen in 't Fransch, zooal* verschil
lende gemeentebesturen willen vestigen,
zullen alleen geoorloofd zijn indien zü on-
afhankelyk zün van het lesrooster.
Wat de inspectie betreft, een algemeene
aanschrijving tot de inspectie, kan de mi
nister, m den geest als de heer Rutgers
wil, niet richten. Dit zou ontstemming wek
ken bü hen, op wie de aanschrijving niet
slaat. En ten aanzien van hen, die hun be
voegdheid wel te buiten zün gegaan, heeft
spr. reeds de noodige waakzaamheid be
tracht en maatregelen getroffen.
De vraag betreffende de tegemoetkoming
aan gemeenten zal spr. aan zjjn ambtge
noot van Financiën overleggen.
De heer Rutgers repliceerde.
De heer Ketelaar (v.d.uitte zyn
ontstemming over het houden van derge-
lyke interpellaties, die beter'schriftelük tot
den minister gericht had kunnen worden.
De heer Van der Laar (c.s.p.) diende
een motie in, volgens welke voor de ge
meenten het dragen der kosten van art.
55c der Lager Onderwijswet al meer een
jware last zal zün en derhalve deze kosten
vbor 50 c/c door het Rü» zullen moeten wor
den gedragen. Deze motie is mede onder
teekend door de heeren Ketelaar, Schaper,
Van Zadelhoff en Ossendorp en zal later
worden behandeld.
De heer Snoeck Henkemans (c.h.)
bepleitte weder invoering van de vrijheid
van onderwijs in 't Fransch op de lagere
school vóór het zevende leerjaar.
De vergadering werd daarop verdaagd
tot heden 1 uur.
UIT DE PERS.
Partijbelang gaat vóór.
-Naar aam!aidi«g van de door de Tel. en
ook door ons vermelde cijfers van de ver
liezen, die op de exploitatie der Amster-
damsohe gemeentewlnkels rijn en waar
schijn! y)k nog ztolien worden geleden, ves-
t-jfet „De, Tijd" (R. K.) de aandacht „op
de verrassende mededeeling. dat een zeer
geacht en gewetensvol gemeente-ambte
naar reeds vóór eenige maanden den toen-
wethouder heeft geadviseerd, het
izoo schadelijk winkelbedrijf te steken,
dat de heer De Miranda hierom niet
gemeente-
Hü vreesde, men zou er
een
Het blad vervolgt dan:
„Nu is het niet vreemd, dat de hee
ren van de S. D. A. P. het geaneente-
ibelang ondergeschikt maken %an hun
partij-oogmerken. De cijfers, door wet
houder Abrahams overgelegd, zijn even
wel zóó schreeuwend, dat het nu wel
wat de spuigaten uitloopt. Wat zou er
als d« heeren De Miran-
afgetre-
nog al-
eene ver-
Wi? .hebben niet ten on
rechte gewaarschuwd tegen den heer De
Miranda, als hü cijfert
iZoo wordt de goê-gemeente door de
(heeren van de S. D. A. P. be1"
GEMENGDE BERICHTEN.
Rüwi«lrervoer per spoor.
Met ingang van 1 Juni a.s. züa» voor het
vervoer .van rijwielen met rüwielkaarten
uitgesloten:
Trein D 7 Amsterdam—Easchen, trein 13
AmsterdamEsschen, trein 12 Esschen
Amsterdam, trein D 27 Esschen—Amster
dam trein D 171|171 Amsterdam—Rotter
dam—Den Haag—Oldevwl. trein D 137
Amsterdam—Rotterdam—-Oldenzaal, trein
D 138 OldenzaalAmsterdamRotterdam,
trein D 1721172 OldenzaalAmsterdam—
Rotterdam-i-Den Haag, trein D 49 Amster
dam—Rotterdam—Den Haag—Elten, trein
D 67 Amsterdam—Den Haag—Elten, trein
D 66 Elten—Amsterdam—Den Haag, trein
D 50 EltenAmsterdam.
Wel mag het vervoer van rüwielen met
deze internationale treinen plaats hebben,
mits bevracht als bagage vindt niet plaats
met sneltreinen, tenzij hiervoor ten minste
de vrhcht van ƒ1.25 per rijwiel wordt be
taald.
In /Verband hiermede worden als sneltrei.
nen beschouwd de treinen, genummerd - tot
en met 499, mpt uitzondering van:
Trein 5 AmsterdamVlissingen, trein
209 AmsterdamRotterdam, trein 211 Am
sterdamDordrecht, 217 AmsterdamRot
terdam, 219 Amsterdam—Rotterdam, 13
Amsterdam—Rotterdam (behalve op Zon-
feestdagen), 235 AmsterdamRotter
dam (behalve op Zon- en feestdagen), 181
RotterdamEindhoven, 43 Amsterdam-
RotterdamDen HaagArnhem, 57 Am
sterdamRotterdamDen Haag—Elten,
55 ArnhemZutphen, 59 Amsterdam—Rot
terdam—Den Haag Arnhem, 47 Zevenaar—
Elten, 155 ZwolleLeeuwarden, 169 Hii.
versumApeldoorn (uitsluitend op Zon- en
feestdagen) 173 AmsterdamRotterdam-
Den HaagApeldoorn, 206 Rotterdam-
Amsterdam, 208 Rotterdam—Amsterdam,
RoosendaalAmsterdam, 210 Rotterdam-
Amsterdam, 212 DordrechtAmsterdam,
214 RotterdamAmsterdam, 22 Esschen—
Amsterdam, 26 EsschenVlissingenAm
sterdam, 194 EindhovenBreda, 42 Arn
hemAmsterdamRotterdamDen Haag,
48 Arnhem—AmsterdamRotterdamDen
Haag, 52v ArnhemAmsterdam, 54 Elten—
Zevenaar, 272 UtrechtLeiden, 803 Utrecht
Roosendaal, 311 TilburgRoosendaal,
168 DevénterAmsterdamRotterdam-
Den Haag, 168bis ApeldoornAmersfoort,
366 AmersfoortAmsterdam (uitsluitend
op Zon- en feestdagen). (Msb.)
Een boffer.
Naar het Boer. Nieuwsbl. verneemt is een
der Soerabajanen, thans te Scheveningen
ende in de O.-W.-belasting aangeslagen
voor slechts... ƒ440.000!
Het bedrag mag in twee termijnen wor
den betaald.
Een kapitale gage.
Képes Mozivilég meldt, dat de filmfa
briek Ufa Ica Lenkeffv als tegenspeelster
voor Gunnar Tolnaes heeft geëngageerd
voor den tyd van zes weken, waarvoor zy
een gage zal ontvangen van 1,200.000 kro
nen.
Smokkelvaria.
Men schrijft aan „De Maasbode":
Het aantal Duitschers, dat nog steeds
naar Kerkrade Btroomt, om er langs de
grens voornamelyk koffje en sigaretten te
koopen, om die in het Ryn- en Ruhrgebied
weer aan den man te brengen tegen fancy-
fair prijzen, is en blijft zeer groot. De z.g.
groene politie hield op het station Herzo.
genrath een razzia onder de smokkelaars
en smokkelaarsters. Het was een groot aan
tal menschen, die ontlast werden van aller
lei zaken. Karrenvrachten koffie, sigaren,
sigaretten werden in beslag genomen.
Een vrouw met een „zuigeling" op den
arm, warm dichtgestopt, stapte in den
trein. Het vrouwtje zorgde, dat het kindje
behoorlijk van de flesch kon drinken. Een
groene politieman kreeg achterdocht; hij
ontrukte de vrouw het kind, draaide, tot
groote verontwaardiging van het publiek,
den zuigeling in het rond en smakte hem
op den grond. De zuigeling was een pop;
uit de „wonden" vielen koffieboonen.
Nauwelijks was de trein in de richting
Crefeld vertrokken, of hy stond midden in
het veld stil. Een dozyn grensbeambten
sprong op den trein. En niettegenstaande
de scherpe controle in Herzogenrath werd
een goede vangst gedaan. Tal van vrouwen
droegen corsetten, speciaal ingericht voor
het vervoer van sigaretten.
Russische petroleumkoningen in ons land.
Eenigen tyd geleden hebben te 's-Gra-
venhage acht der meest bekende eigenaars
van Russische petroleumbronnen vertoefd,
onder meer Leon Mantacheff, David en
Stephan Lianosof, enz., die pogingen hebben
gedaan om het Nederlandsche kapitaal over
te halen deel te nemen aan de exploitatie
van de Russische petroleumbronnen, in het
bijzonder te Bakoe. Ook met de directie der
Kon. Ned. Petroleum-Maatschappy hebben
zij onderhandeld over die vraag. In hoever
re hun pogingen met succes zyn bekroond,
wilde men zich op het oogenblik niet uit
laten, meldt het „Vad."
Schade door nachtvorst.
In de kersenboomgaarden in de omstre
ken van Mierlo (N.-Br.) zü'n de pas ge
vormde vruchtjes afgevroren. De grond
ligt bezaaid met de jonge stengeltjes. Br
zal daar dit jaar niet veel van dit gewas
geoogst worden.
Algemeen ontslag gemeenteraad.
In de jongste Raadsvergadering van
Bergh heeft het Raadslid Dijkman, nadat
de -heer Loefs als raadslid had bedinkt, het
voorstel aan zün medeletjpn gedaan om ge
zamenlijk ontslag te nemen als raadslid, om
kans te bieden menschen met meer ontwik
keling in den Raad te krijgen, welk voor
stel instemming heeft gevonden.
Bioscoop en zuigeling.
Een zeer practische maatregel, die onge-
twyfeid in een reeds lang gevoelde behoefte
voorziet, is in Amerika ingevoerd. De nieu
we bioscopen aldaar krijgen een kinderwa
gen-garage, waar moeders hare kinderen
onder het toezicht van vrouwelijke suppoos
ten kunnen achterlaten, terwyl zy zelve ge
nieten van Charlie Chapjin's humor of Ma
rie Pickford's tragiek.
Mocht een der babies, in weerwil van de
zen uitnemenden maatregel, toch in tranen
uitbarsten, dan zal een desbetreffende me-
dedeeling, waarschijnlijk onder vermelding
van het „vestaire"-nummer, op een kiein
projectiedoek aan het publiek worden mede
gedeeld, opdat de moeder haar lieveling
persoonlijk zal kunnen sussen.
Een ongeluksprofeet.
geestelijke
echte
te
onge-
Eir it> eei
Detroit In
ïuiKsprofeet bi uitat te
<Hiu heeft a^ht verschillende manieren
aanigekondugd, waarop onze aarde, waarop
we zoo rustig en tevreden leven. Vfm ver
gaan.
De aarde, zoo zegt hü, vliegt haar ver-
nielang tegemoet met een snelheid van
hOU.OtX) myiien per dag. Ze gaat met die
snelheid reent op Hercules af en al is de
aistand ook ontzagiuk, hii is met einde
loos.
Maar er zün nog meer manieren waai-
op de ondergang der wereld, kan geselde-
den.
De as waarotm de aarde draait, zou een
paar graden meer kunnen overhellen, met
net gevoig, dat de Ocehnen o^er het vaste
land zoudten spoelen en daar alle leven
wegvegen.
Het inwendig vuur der aarde kan wor
den uitgebduscht. waardoor de aardkorst
aile water en lucht zou opslorpen.
De zonnewarmte kan ophouden, waar
door de aarde één groote massa ijs zou
worden, of de aarde kan door den staart
van een komeet gaan. waardoor alle leven
»ou worden verstokt. We kunnen ook in
botsing komen met een ander hemellichaam
dat door de oneindige ruimte rondwentelt,
of wel de sneilhend waarmee de aardte om
haar as draait kan verminderen en. als dat
gebeurde zouden we regelrecht in dé zon
^liegen en daarvan vermoedelijk met veel
navertellen. En als de snelheid van de as
wenteling grooter mocht worden, is 't ook
a] niet goed, want dan komen we in een
temperatuur van vierhonderd graden onder
nul, die zelfs de oceanen op hun diepste
diepte zou doem bevriezen, een record, dat
(zelfs den meest bartsitochteliiken schaat
senrijder en iislieflhebber te kras zou ziin.
De vulkanen en andere veiligheidsklep
pen kunnen verstopt raken, waardoor de
aarde uiteen zou barsten
Dot alles ziet er onheilspellend genoeg
uit. maar t kam ook meevallen.
De menschen hebben zich vroeger ook al
eens ongerust gemaakt over het vliegen
•van de aarde door den staart van een ko
meet. Dat is toen gebeurd ook en niemand
heeft er wat van gemerkt, dan alleen dot
de zonsondergang dien dag bijzonder mooi
iwas. En dat recht op Hercules aanvliegen
valt misschien ook wei mee: alles gaat zoo
erg in net groot in 't heelal en we hebben
wellicht nog wel een paar millioen laar til
voordat het zoover is. En zoo lane kunn»
we nog wel wachten; zoo'n uitstel ew*
zelfs de welwillendste huuircommiasifi niet
GOUDA. 11 1921.
De Kon. Stearine Kaarsenfabriek Gouda.
Naai wl) vernemen bestaat er groote
ton», dat de Kaam-ntabriek, ifte sinds den
avond van 2d tebr. J.t. stop staat, spoedig
weer in bedryi zul worden gesteld. Men
weet dat de aanleiding tot deze stopzetting
was, dat de hoofdbesturen der arbeiders
organisaties, i.e. de federatie Van Fa
brieksarbeiders, de Nederlandsche Bond
van Chr. fabneks-, haven- en Trans
portarbeiders, de Ned. K. K. Bond van Fa
brieksarbeiders „fc>t. WillebrordUB" en de
Ned. Vereeniging v. Fabrieksarbeiders, aan
de Directie der Kaarsenlabriek hunne me
dewerking weigerden om van E. den Mi
nister van Arbeid een gunstige beschikking
te krijgen op het verzoek der Directie om
op grond van de in de Arbeidswet daartoe
gelaten ruimte, langer dan 45 uur te mo
gen werken, teneinde het bedryf onder de
tegenwoordig^ omstandigheden gaande te
kunnen houden.
Twee en een halve maand zyn sindsdien
verloopen. in dien tyd hebben herhaaldelijk
conferenties plaats gehad tusschen de Di
rectie en de Hoofdbesturen der hiervoren
genoemde organisaties, waarbij geen oplos
sing is kunnen worden verkregen. De hoofd
besturen der organisaties verklaarden zich
bereid hunne medewerking te verleenen tot
het invoeren van een lü-urigen arbeidsdag
met behoud van hetzelfde weekloon, en met
een toeslag van 25 7< voor de uren, j^oven
46 per week, mits van de vaste
arbeiders niemand zou worden ontslagen en
ut degenen, die niet tewerk konden worden
gesteld, wegens het stilstaan der stearine-
tabriek, in een wachtgeldregeling zouden
worden opgenomen.
Tegenover dit standpunt plaatste de Di
rectie het hare, waarby zy zich bereid ver
klaarde zooveel mogelyk arbeiders in een
wachtgeldregeling te doen opnemen, doch
daaronder konden niet vallen zjj, van wie
niet zou kunnen worden gezegd wanneer en
of deze te eeniger tyd weer aan den arbeid
zouden kurulen worden gezet. Van de vrou-
welyke arbeiders zouden allen op enkelen,na
weer kunnen worden aangenomen, waarby
dan de eene helft zou komen in volledigen
dienst, terwyl de andere op wachtgeld zou
worden gesteld, zulks afwisselend voor bei
de helften. Van de mannelijke arbeiders zou
er een 80-tal weer worden aangenomen,
waarvan 20 vast werk zouden krijgen en de
overige 60 om de week zouden kunnen wer
ken en op wachtgeld loopen.
Zoo was de stand van zaken oo 31 Maart
ji. Daar geen ove reenstemm uiig was ver
kregen steldé de Durectae zich in verbin-
dung met het bestuur van de Algemeene
Weriogeversvereemrgiïug te Amsterdam,
waanbü de Kaarsenlabriek is aangesloten,
met het veraoek verdea-e onderhandelin
gen te voeren om tot een oplossing te ge
raken. A
Een ronferentie tusschen (beide hoofdbe
sturen gehouden, leidde tot geen resul
taat In dit stadium heeft de Directie van
de Kaarsenfabriek samen met den Heer
Secretaris van de Algemeene Werkgewers-
vereeniginjg een conferentie gehad met
den Directeur-Generaal van den Arbeid,
terwijl daarop is gevolgd een audiiëoubie
by Z. E. den Miin. von Axheid. In drie con
ferenties bleek dat het standpunt der Di
rectie. dat niemand tot een wachtgeldrege
ling kan worden toegelaten van wieui niet
de kans bestaat dat deze binnen af-
zienbaren tijd te werk zal kunnen worden
gesteld, door den Minister van Arbeid,
zoowel als door den Direct.-Generaal wordt
gedeeld. Deze arbeiders vallen onder de
werkloosheidsvoorziening. Waar dat stand
punt door deze autoriteiten als wist moest
worden erkend, vertelaarde de Mimister
zich onder de huridige economische omstan
digheden bereid aan de Directie der Kaar
senfabriek toestemming te - verleenen tot
het invetten van een 60-urige werkweek
voor mannen en een 5i6-<uirige werkweek
voor vrouwen, waarbij medeweriring werd
toegezegd tot het instellen van een wacht-,
geldregeling als bovenbedoeld, waarby als
wachtgeld zal worden uitgekeerd 70 van
(het weekloon, dat gedurende de laatste drie
maanden vóór het ingaan van het ontslag
dA 26 Febr. jü. is ontvangen.
Ernstig ongeluk.
Gistermiddag omstreeks 4 uur is door
den locaaltrein van Schoonhoven die aan
het station Karnemelksloot had gestopt, de
6-jarige W. van den B., wonende aan de
Boomgaardstraat alhier, de linkerarm ter
hoogte van den elleboog afgereden.
Het ongeval is door niemand opgemerkt,
eerst nadat den trein ongeveer 60 Meter
was gereden in de richting naar het station
zag men het ventje op de spoorbaan liggen.
De jongen is by het wegrijden van den
trein op een der treeplanken gaan zitten
van een der rytuigen en is daarvan vermoe
delijk afgevallen.
Het kind is terstond naar het van Iter-
son-Ziekenhuis overgebracht en maakt het
naar omstandigheden redelyk wel.
i Aangehouden.
DoaÉ* de politie is gistermorgen alhier
aangéhouden de 21-jarige W. K. wonende
te wteendorp, die zich aldaar had schuldig
gAtohakt aan diefstal van 4 kippen.
K. is ter beschikking gesteld van den
Burgemeester van Hekendorp.
Staking van heder».
Door de heien», werkzaam aan den wto-
n.ngfaouw „de Goede Woniag" is gisteren
morgen het werk neergelegd. Volgens de
Voorwaart* eischen zii een gamn-
taeloon van f 40 tot f 43 per week. Een
conferentie met de aannemer, den heer C.
Zanen, leverde geen resultaat op. De «ta
wing omvat 6 man en gaat uit van de !e-
Ajen der Syndicalistische Federatie van
bouwvakarbeidersze is op touw gezet
tender voorkennis van het hoofdbestuur
der Federatie.
De staking van heierB zoto ook doorge
roerd zyn op werken van den heer C. Ze
nen te Boskoop en te Nijmegen.
Bedankt voer beroep Geref. Gemeente.
Ds. J. Overduin te Moercapelle heeft be
dankt voor het beroep bü de Geref. Ge
meente alhier.
Invaliditeitswet.
Naar ons Is medegedeeld, heersoht er
Inner en daar nog eemge verwaijriwr ten
aanzien van het platanen van dag-zegels.
Daarom wondt op het volgende de aan
dacht gevestigd:
Met het plakken van dagnegels kan wor
den volstaan voor arbeiders:
u. wier dienstbetrekking voor minder
dan 4 dagen is aangegaan en korter dan
4 dagen duurt;
b. die in den regel in dezelfde kalen-
derweek niet langer dan 3 dagen in dienst
vun demzelfden werkgever werkzaam ziin;
Vioor lederen dag, dat gewerkt wordt,
moet 1 degzegei worden geplakt, odk wan
neer in dezelfde kalexlerweek reetls 1 of
meer dagzegel.s werden geplakt
Verschuldigd; zijn:
Voor mannelijke arbeiders van 18 laar
of ouder zegels van f 0.12%.
Voor mannelijke arbeiders beneden 18
jaar of ouder zegels van f 0.10.
Voor vrouwelijke arbeiders van 21 jaar
of ouder zegels van f 0.12%.
Voor vrouwelijke arbeiders beneden 21
jaar of ouder zegels van f 0.10.
Voorts wordt nog opgemerkt, dat. indien
door het plakken van dagzegels de remte-
daant reed* vóór den vervaldatum vol is.
de kaart terstond aan den Raad van Ar
beid moet worden gezonden.
De zegels moeten worden geplakt in de
volgorde der in de vakjes voorkomende
nummers, terwijl voor dagen, waarop nriet
wordt gewerkt, geen vakfes moeten wor
den overgeslagen.
Aanbesteding Schieland.
Dijkgraaf en hoogheemraden van Schie
land hebben gisteren in het gemeenelamda-
ihuis in Rotterdam aanbesteed: Het pibvoe-
ren van eenige herstellingen van de Maas-
en Dseühoodjdeji (bestek ëo. 168). Gegund
aan den laagsten inschrijver T. van Hertc
te Nrieuwericerk a. d. LJael voor f 6200.
Het uitvoeren van eenige herstellingen
aan Schieland's Hoogen Zeediik (bestek
No. 169). De laagste inschrijver is F. de
iMan te Ammerstol voor f 22.763? Dit per
ceel is aangehouden.
Het uitvoeren vOn eenige herstellingen
aan de steenglooiingen van Schielamdfi
Hoogen Zeediik (ibeatek No. 170). Gegund
aan den laagsten inschrijver C. Zanen Hz.
Jr. te Ammerstol voor f 2,1.889.
Het uitvoeren van baggemverk in het
Toevoerkanaal (bestek No. 171). Gegund
aan den laagsten* inschrijver T. Mudde te
Lekkenkeric voor f 1984.
Coudsche Coöp. Vereen, voor Genees-,
Heel- en Verloskundige Hulp.
In de gisterenavond gehouden algemeene
vergadering van de GoudsChe Coöp. Veree
niging voor Genees-, Heel- en Verloskundi
ge Hulp, is door het bestuur verslag uitge
bracht over het afgéloopen jaar. Zoowel het
verslag van den secretaris als van den pen
ningmeester werd zonder op- of aanmer
kingen goedgekeurd. Owr 1920 was er een
saldo van ƒ1221.03; salto's van vorige ja
ren waren ƒ1333.50 en ƒ8567.48, zoodat de
kas per 1 Jan. 1921 612a01 als saldo aan-
f wijst. Hier komt nog by de waarde van het
huis op de Westhav^n, waarop slechts
ƒ3200.le hypotheeje-"staat. Een voorstel
van het bestuur om deze hypotheek af te
lossen werd goedgekeurd.
Hierna kwamen in behandeling de nieuwe
statuten en het ihuishoudelyk reglement,
welke, behoudens fcleine opmerkingen, wer
den goedgekeurd, i
Nu de vereeniging geen eigen apotheek
meer heeft, stelde het bestuur voor het
woord „coöperatief" te doen vervallen, ook
al om van de belastingen enz. die op coöpe
ratieve vereenigingen worden gelegd en om
van het invullen van alle daarvoor noodige
formulieren te worden ontslagen. Deze
naamsverandering werd algemeen goedge
vonden. De naam werd dus gewyzigd in
„Goudsche Vereeniging voor Genees-, Heel-
en Verloskundige Hulp".
Aan het bestuur werd machtiging ver
leend de noodige redactiewyzigingen in het
nieuwe reglement alsnog aan te brengen,
terwyl tevens het bestuur gemachtigd werd
enkele artikelen te Wyzigen, indien zulks
by de komende Ziekteverzorgingswet noo
dig mocht blijken.
By de rondvraag werden eenige huishou
delijk^ aangelegenheden besproken.
By het sluiten der vergadering deed de'
voorzitter, de heer Joh. Mulder, mededeel|h-
gen omtrent de komende Ziekteverzorgings
wet, waarby hü vooral deed uitkomen, dat
deze w^t een voor de arbeiders uitstekende
wet zal worden, hoewel h(j bevreesd is, dat
ze, om financieele redenen, niet in alle op
zichten uitvoerbaar zal zün. De 10 millioen,
door de Regeering toegezegd, zal blijken
veel te weinig te zyn. Als de arbeiders de
rest, die daarvoor noodig is, zelf zullen
moeten betalen, dan zal zeker de contribu
tie verdubbeld moeten worden. De Federa
tie ter behartiging van het ziekenfondswe
zen, waarby ook deze Vereeniging is aan
gesloten, zal zeker voor de belangen der
Ziekenfondsen zorgen, voor zoover haar dit
mogelyk is. Bedriegen de voorteekenen niet,
dan zal in Gouda als district maar één zie
kenfonds komen en dit ideaal wordt door
het bestuur zeer voorgestaan.
Nutsdepartement Gouda.
In de gisteravond gehouden vergadering
van het Departement Gouda der Maat-
schapjppij tot Niut van 't Algemeen is rap
port uitgebracht over den toestand van
de Spaar- en Hulphank over 1920. Dit rap
port, opgemaakt door de heeren A Dort-
land en A. H. de Baltwan. werd goedge-
keuwi.
De aftredende commissarissen der
Spaar- en Hulpbank, de heeren H. Braat.
H. Knuttel, A. H. Spmiiit, A. Jonker* Ozn.
en H. J. L. Kamsteeg, werden met alge
meene stemmen herkozen.
De beschrijvingsbrief voor de Algemeene
Vergadering gaf geen stof tot bespreking.
Tot afgevaardigde naar de Alg. Vergade
ring, welke 18 Mei te Rotterdam wordt ge
houden. werd benoemd de heer C. J. M.
Kroon en tot plaatsvervanger de heer J.
van der Jogt.
Bacteriën.
De Goudsche Natuur Hist. Vereen. en*de
Goudsche H. B. 8. Vereeniging hielden gis
terenavond in De Réunie een gecombineerde
bijeenkomst. Nadat mej. Baart de aanwesL
gen had welkom geheeten, gaf ze het woont
aan dr. Joh. H. van Burkom uit den Haag,
ter behandeling van het onderwerp: Bacte
riën.
In züiftilleiding wees spr. er op, dat ieder
het woord bacteriën kent, er over spreekt
en meest met huivering, omdat men ze alH
schadelijke wezentjes kent. Echter zyn de
bacteriën niet altijd schadelijk, integendeel,
verscheidene zün nuttig en zelfs voor het
leven onmisbaar. Dit wilde spr. tüdens zün
lezing aantoonen. Daarna herinnerde hü aan
de uitvinding van Leeuwenhoek in 1683,
vertelde een en ander van nadere onderzoe
kingen en releveerde dat tenslotte gebleken
is, dat de bacteriën plantjes zijn, n.1. splijt
zwammen. De werking der bacteriën (by
gisting) was al lang bü alle volken bekend,
de oorzaak wist men echter niet. Langen
tüd werd de bacteriologie tegengehouden
door Liebig, die verschillende verschünBelen
aan een scheikundig proces toeschreef, tot
dat het Koch gelukt is de bacteriën op een
platine plaat vast te leggen en daarmee by
dieren ziektes te verwekken. De bacteriën
zyn zoo klein, dat ze gemeten worden met
1/1000 millimeter, wat genoemd wordt 1
micron, doch juist door hun kleinheid nemen
ze een groote oppervlakte in, wat spr. na
der aantoonde. Dit is weer oorzaak, dat hun
werkzaamheid zoo büzonder groot is. De
voornaamste vorm is hubus vorm (coccua),
staafvorm (bacillus), homma-vorm (vilrio)
en spiraalvorm (spirillum). De bacteriën
bewegen zich of zyn stilliggend; de bewe
ging geschiedt door trilharen. De voortplan
ting heeft zeer snel plaats door deeling, on
geveer iedere 30 minuten heeft een split
sing plaats, zoodat wanneer er sprak» is
van schadelijke bacteriën in 't lichaam, ern
stige gevolgen kan hebben. Eigenaardig is
de kolonie-vorming, waarby de bacteriën,
die overigens afzonderlijk leven, toch éen
habitus vertoonen. Attn 't karakter, de kleur
en vorm'der kolonie kan men de bacteriën
herkennen.
Heeft de kolonie geen voldoende voeding
meer, dan gaat de bacterie over tot spore
vorming, waardoor ze bestand is tegen hoo£
ge en lage temperaturen en minder wate™
noodig heeft. Over t algemeen behoeft de
bacterie veel water, van welke eigenschap
men gebruik maakt bü 't bewaren van som
mige producten, droge veekoeken etc. Zoo
als voor alle leven is ook voor 't leven der
bacteriën noodig zuurstof, doch niet alle be
hoeven vrije zuurstof. Men onderscheidt
aerobe bacteriën, de zuurstof beminnende
en anaerobe bacteriën, die dood gaan aan
de vrüe zuurstof. Toch moeten ook deze
zuurstof hebben voor 't leven, ze halen die
echter uit verbindingen en daartoe leven de
zuurstof-schuwende bacteriën samen (In
symbiose) met de zuurstof-minnende bac
teriën.
Spr. vertelde nu een en ander over de
bacteriologische onderzoekingen in het la
boratorium, het verkrügen van kolonies,
van het verkrygen van een bacterie onder
een microscoop, etc. en over het onderzoek
naar de hoeveelheid bacteriën in een lokaal.
Daarna ging spr. na dat het licht een ver
terenden invloed heeft op de schadelüke
bacteriën (waarvan in de geneeskunde ge
bruik wordt gemaakt), doch minder op de
nuttige bacteriën, zoodat in 't veld de bacte
riën 2 M. diep qnder de aardoppervlakte
niet door de zon worden gedood. De ver
spreiding der bacteriën heeft plaats door
den wind wanneer ze zich in sporevorm be
vinden.
Den stryd tegen de bacterie besprekend,
wees dr. van Burkom er op dat de schade
lijke werking door koken niet altyd ver-
dwynt, doordat de bacteriën schadelyke en
zymen vormen die by 100 gr. biyven door
werken. Tot dooden der bacterie wordt de
melk gesteriliseerd of gepasteuriseerd,
waarvan echter het nadeel is, dat ook de
nuttige bacteriën gedood worden. Daarom
is men er tegenwoordig op uit de kinderen
zuivere koemelk te geven, waarin geen
schadelyke bacteriën hebben kunnen komen,
doch waarin nog wel de bacteriën zyn, die
voor de spysvertering als onmisbaar moe
ten worden geacht. Nog'een bestrüdings-
methode is de voorwerpen te bewaren op
een wyze, dat de bacteriën geen gelegen
heid hebben zich te ontwikkelen. De zeker
ste methode is blootstellen aan het vuur
(een platina draad in de vlam gehouden be
vat geen bacteriën meer), blootstellen aan
ultra-violette stralen, mechanische metho
de van steriliseeren (drogp watten-prop,
waterfilters). Ten slotte is er de chemische
methode, n.l. het dasinfecteren, die echter
voor de voedingsmiddelen verboden is om
dat daarmede ook de nuttige bacteriën te
loor zouden gaan, sublimaat, boorzuur, wa
terstof oxyde, formament, ozon, etc.,
dienen tot desinfecteeren, tot dooden der
bacteriën.
Tenslotte behandelde spr. meer in 't bü-
zonder de nuttige bacteriën ert wel speciaal
de bacteriën in den grond, die óf door oxy-
datie uit de ammoniak der stalmest óf door
ammilatie (opneming van koolzuur uit de
lu$t) salpeter vormen, welke de planten
noodig hebben om eiwit te vormen, die het
levende wezen weer behoeft om het lichaam
in stand te houden. Spr. weeB hierbij ap den
kringloop, die er in de natuur plaats heeft,
doordat de levende wezens aan den bodem
hun voeding onttrekken, terwül de urine en
crementen de stoffelyke overblüfselen weer
dienen om met behulp der bacteriën in den
grond de stoffen te brengen, waaruit dan
weer door de plant het onmisbare eiwit
wordt opgebouwd.
In verband hiermede behandelde spr. ook
de z.g. groenbemesting, welke hierop berust,
dat vlinderbjoemige planten (voornamelü'k),
lupinen kunnen groeien op grond waarin
geen salpeter is. Bacteriën in de wortels
der lupinen nemen stikstof uit de lucht op,
zoodat, wanneer de lupine wordt omge
ploegd de grond de vereischte stoffen krygt
toegevoegd. Een reeks lantaarnplaatjes
lichtte het gesprokene toe.
Na afloop der rede, die hartelük werd
toegejuicht, dankte de heer Scheygrond dr.
Van Burkom voor de boeiende voordracht,
hem als stoffelük blyk van waardeering een
Goudsche vaas overhandigde, waarop spr.
zynerzyds weer dankte voor de sympathieke
hulde.
ALFKN d. RIJN.
Kon. Besluit is aan deze gemeente
ingevolge de bepalingen van de Woningwet
het voorschot ten behoeve van de volks
huisvesting verhoogd.
BODEGRAVEN*.
Zotenla* kwam den Raad dezer gemeen
te in openbare vergadering bijeen. Prede*
half toen opende de Voorzitter de verga-
dent*. Door (ten secretarie werd het ge
bedsformulier voorgel «ten. Evenals jj.
Maandag waren de heeren Heueden» en
Stapper niet ter vergadering aanwezig. De
notulen werden voorgelezen en onveran
derd goedgdkuuinL
Ingekomen waren de volgende «tukken:
Goedkeuring door Ged. Staten van de re-
kon mg over 1919 en de desftlkfe vastgestel
de schoolgeldverordoning.
Op voorstel van den Voorzitter ging de
Raad over in geheime zitting, ter bespre
king van de kohieren van den H. O. Otn-
Htreeks half één werd de vergadering weer
openbaar.
Met algemeene stemmen werd besloten
tot den aankoop van 6 woningen, gelegen
in een steeg naast het Gemeentehuis, voor
2910. Een leening zal worden aangegaan
ial 8000.-- van ten hoogute 6 7t rente.
dp voorwaarden door B. en W. te regelen.
5. C. v. Kruil werd benoemd tot klokke
nist.
De in ibealoteft vergadering besproken
iaohreren H. Q.jwerden nonder nadere be
spreking vastgisteld. Te zijner tijd zullen
de overige kohftren worden vastgesteld.
Bü de rondvfaag stelde de heer Engels
man een vraag over de bouwverordening
en informeerde de heer Ruting naar den
gang van zaken betreffende de eiectrici-
De Voonzitter deelde mede. dat naai
zijn meening bénnen korten tiki de eiec-
fcriciteat wel aan de orde zal komen.
De Voorzitter sloot daarop de vergade
ring.
BOSKOOP.
Met de verbouwing der openbare schoof
tot aanbrenging van een nieuwen ingang
o mhet gebouw tevens geschikt te maken
voor een te stichten christelijke school, is
een aanvang gemaakt, Of die verbouw sto
rend werkt' voor het openbaar onderwijs, is
een open vraag.
Een hek op de speelplaats zal, naar men
zegt, de kinderen der christelijke schooi en
der neutrale school vanelkaar houden.
Tevens is in de Rozeiman begonnen met
den boiïw van een Christelüke M. U. L. O.
school met 7 lokalen.
Men schrijft ons:
De betrekking vaiAlirecteur van het Post
en Telegr.kantoor is sedert meer dan een
jaar vacant, naar men zegt wegens vsrbou-
wing8plannen van de dienstwoning, in ver
band met de kantoorruimte. 1 Januari 1.1.
moest het kantoor op eens ontruimd wor
den en overgebracht naar een gehuurd huis
op voor 't publiek ongelegen plaats. Een
hooge huur per maand wordt betaald voor
de tüdelyke lokaliteit. Nu zyn byna 6
maanden om, het groote postgebouw staat
onaangeroerd en naar verluidt is er nog
geen verbouwplan en dus nog geen aanbe
steding; 6 maanden last, huur betaleW ue
een gebouw leeg laten staan 1!
De sedert 50-jarig aanhangige vai
breeding by de Boskoopsche Gouwe
zekere nog niet in het zicht, daar de
ingen weder groncyg worden gerepareerd.
WADDINXVEEN.
In verband met den aanleg van den spoor
weg GoudaWaddinxveenBoskoopAl
phen is een uitgebreid havenplan oatworpen
langs de Dorrekade met een sluisvérbinding
naar de Gouwe.
sjkoei-
GOUDERAK.
Op dc bovenzaal van den heer C. Ooms
alhier, trad gisterenavond voor de afd.
Moordrecht—Gouderak van Volksonderwys
op de heer H. de Vries uit Amsterdam met
het onderwerp: „Waarom de openbare
school de school onzer kinderen is".
De voorzitter, de heer J. L. de Jong, open
de de vergadering en zeide dat de afd. ge
meend heeft deze vergadering te moeten
beleggen in verband met hetgeen te wach
ten staat in deze gemeente. Spr. hoopte dat
alle ouders welke tegenwoordig waren, de
openbare school getrouw zullen blijven.
De heer H. de Vries begon met te zeggen
dat wy leven in eenmoeilyken tijd. Geen
enkele hervorming vreezen wü, wanneer zü
maar rechtvaardig is tegen iedereen. Dat
wil Volksonderwü». maar dat kan niet ge
zegd worden van het büzonder onderwijs.
Spreker vroeg of het noodig is dat er te
Gouderak een büzondere school wordt ge
sticht. Wanneer er in de openbare school
iets niet in orde is, verbeter dit dan, maar
bedenk u alvorens n te geven voor büzon
der -«dervriJs. Spr. wees er op dat wanneer
een onderwüzer twee verschillende leefty-
den moet onderwüzen, dit nooit ten voor-
deele kan zün van 't onderwüs. Gij kent
toch, aldus spr., de openbare school, welke
opleidt tot alle christelüke en maatschap-
pelüke deugden. In de „Bergrede" staat ge
schreven: Zalig zün de reinen van hart,
want zü zullen God zien, de openbare school
voedt op tot reinheid in het hart. Getuigt
niet het versje uit de openbare school, dat
aan honderdduizenden daar wordt geleerd
als het Huisje in de Duinen" enz., en
waar dan zoo de grondslag wordt gelegd in
de o. I. s., dan is het niet noodig hiernaast
een büzondere school op te richten. En wan
neer dan toch een byzondere school gesticht
moet worden, laat men dan consequet zijn
en e e n Hervormde en een Gereformeerde
stichten.
Hiermede eindigde spr. zün boeiende re
de. Van de gelegenheid tot debat werd geen
gebruik gemaakt. Hierna tferdÉA eenige
vragen gesteld, welke op afdMndfe wyze
door spr. werden beantwoord. Ovtttm vraag
of de gemeente financieel betrd*f«n is bü
oprichting van de B. S., werd bevestigend
beantwoord.
De heer J. L. de Jong sloot daarna de
vergadering met een opwekking aan allen,
lid te worden van Volkonderwijs. Verschil
lende nieuwe leden gaven zich op.
derbsatuur. Uitgebracht werden 80geldige
stemmen. De voorzitter, de heer M. Ver
doold Cz., werd bü le stemming ais zoo
danig en tevens als lid herkozen met 193
stemmen, de heer Fl. Boogaard met 187
stemmen. In de vacature A. Anker D*., die
wegens leeftijd moest aftreden, werden op
de volgende heeren stemmen uitgebracht:
L. Anker Wz. 92 st., C. Ankei1 Cf. 46 st., 1).
C. Baas 42 st en P. N. Kool 19 stemmen,
zoodat de heer L. Anker Wz. en C. Anker
Cz. in herstemming komen.
De Raad dezer gemeente is bijeengeroe
pen op Vrijdag 18 Mei des voormiddags te
10 uur. Aan de orde komen besluiten tï- en
overschrijvingen Begrooting 1920, benoe
ming schattingscommisie Kyksinkomsten-
belasting.
WADDINXVEEN.
De heer M. E. de Vries alhier is te
's-Gravenhage geslaagd voor het examen
Voor onderwüser.
MARKTBERICHTEN.
KAASMARKT.
WOERDEN, 11 Mei 1921.
Aanvoer 234 partijen, waaronder 6 met
RÜksmerk. Prijs Goudsche kaas le soort
6469, 2e soort 5968, le soort met
Rijks merk 6778. Handel matig.
Coöp. Tuiniersvereenlging
„Gouda en Omstreken".
Groen tenveiling.
Veiling van 11 Mei 1921.
Kropsla le soort 2.909.80, id ,2e soort
ƒ1.300, Bloemkool 1p soort ƒ21.9029.00,
id. 2e soort 14.5020.90, id. 3e soort 5
14.60, per 100 stuks; Spinazie ƒ0.10—8,
Postelein ƒ18—86, Zuring ƒ2—8, Sjalotten
ƒ8.10, per 100 k.g.; Poon le soort ƒ2028,
id. 2e soort ƒ8, Rabarber ƒ0.208.20, Ra-
(lü« ƒ0.70—1.60, Raapstelen ƒ0.10—1, Sel
derie f8.406.10, Peterselie f8,60, Sjalot
ten ƒ0.30—1.20, j?er 100 bos; Aardbeien
ƒ0.620.81, per pond; Sla vellen ƒ0.26f
0.50, Radijs ƒ0.18—0.33, per kist
Nieuwerkerk a. d. Ilse). 10 Mei.
Coönêratteve TuirtbouwveU inff Nteuwer-
kerk a. d. LJael en Omstroksn. Eng. kom-
todmjmers f 14.60—16.30, dito 2e srta f 10
13.30. kleine halve komkommers f 6
8.80, groengele komkommer* f 10.90
12.40, bloemkool f 16—22.70. dito ,2e srt.
f 12.10—12.90, dito uitschot f 4.60—6.40.
•Kla f 4.60<10120. dito 2e srt f 1.60-2.30.
per 100; dato (vellen) f 0.460.96 per
kist; peen f 21—427.50, rabarber 1 1.20—
8.50, selderij f 630. per 100 bos; poste
lein f 1922, spinazie f 0.20—2J.0 per
100 KJJ.
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
Stv. MU. Nederland.
Boeton (uitr.) vertr. 9-5 van Colombo.
Kon. Holl. Lloyd.
Delftland (thuisr.) pass. 8-5 Montevideo.
Gaasterland arr. 10-5 v. Amst. te New
York.
Hilversum (thuisr.) vertr. 9-5 van Rio
Janeiro.
Holland Amerika Lijn.
Nieuw Amsterdam arr. 10-6 v. New-York
te Rotterdam.
Soestdljk vertr. 10-5 v. Rott. n. Phila
delphia.
FINANCIEELE BERICHTEN.
WISSELKOERSEN.
Niet-officieele noteering te Amsterdam.
11 Mei 1921.
10 Mei
11 Mei
niet-off.
off.
Londen
11.17%
11.17
Berlün
4.36
4.65
Parijs
23.47%
23.75
Brussel
23.47%
23.72%
Zwitserland
49.90
Weenen
0.64%
0.65
Kopenhagen
50.10
.—r
Stockholm
66.10
Christiania
43.85
New-York
2.97%
Slotkoerst-n vun
heden nog
niet ontvan-
LUCHTVAART.
Vliegongeluk.
Het H. N. meldt uit Milwaukee, d.d. 10 1
Mei: Het grootste Amerikaansche reizigers-
vliegtuig is op zü" eersten proeftocht van
Milwaukee naar New-York verongelukt. De
ontwerper van het vliegtuig, de hoer Alfred
Lawson, en drie passagiers ontkwamen
daarby ternauwernood aan den dood. Het
vliegtuig viel van een hoogte van 30 meter.
LAATSTE BERICHTEN.
STOLWIJK.
Dinsdag had in het polderraadhuis de
verkiezing plaats voor 3 leden voor het pol-
Hervatting der onderhandelingen.
WEENEN, 11 Mei. V.D. De Hongaarsche
regeering heeft de Oostenryksche Regee
ring verzocht de onderhandelingen omtrent
West-Hongarije te hervatten.
Oostenrijk heeft hierin toegestaan.
De conferentie zal 15 Mei een aanvang
nemen.
Diefstal te Noordwykerhout.
Men seint ons: Te Noordwykerhout werd
hedennacht bü den kassier van de Hanze-
bank de brandkast met belangrüken inhoud
gestolen.
Staking der havenarbeiders te Huil.
LONDEN, 11 Mei. V.D. De havenarbei
ders te Huil hebben besloten het lossen der
kolenschepen te staken.
Beslag op handelsachepen.
LONDEN, 11 Mei. V.D. Er is besloten, na
ten vergadering van het Uitvoerend Comité
der Transportarbeiders Federatie, het em
bargo voor het kolentransport te verscher
pen. De federatie kon het verhandelen der
geïmporteerde kolen niet goedkeuren. Het
Uitvoerend Comité zal met de spoorwegar
beiders besprekingen voeren om het embar-
go doeltreffender te maken.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige wind uit zuideiyke
richtingen, meest licht tot half bewolkt,
droog weer behoudens kans op onweer, iets
warmer.