M
b
si
Het „Vreemdelingenverkeer"
In Bronlngenlind.
u.
Vrijdag was tic dag van de groote excur
sie naar Winschoten en vandaar uit door
het rijke Oldambt en Reiderlund, langs de
veenkoloniale streek naar het even over de
Drentsche grens too schitterend gelegen
Zuidlaren, een uurtje rijden van Groningen
af.
Te lialfnegen reeds kwam het heele ge
zelschap op de Groote Markt tezaam, waai
de auto's gereéd stonden, ln tegenstelling
met den vorlgen dag, was het prachtig
weer; de zon wierp zijn koesteremie stralen
over het fraaie marktplein en bracht do
gasten in blijde, feestelijke stemming. Over.
al waren vroolljke, opgewekte gezichten,
niet het minst o<Ac van de Groningers, die in
groot aantal dat ongewone drukke beweeg
op den vroegen morgen gadesloegen. Toe
terend reden de auto's in een lange file door
Groningen's straten, de bevlagde auto met
het bestuur, als gids voorop. Overal hand-
gewuif van het belangstellend publiek, dat
den vroolljken stoet lachend groet!#, 't Was
een leutig^ uittocht.
De auto's reden langs het- Wlnschoter-
diep; rechts was de vaart, wfarin hier en
daar hoog opgetaste turfpramen voeren,
die door scheepsjagers werden getrokken,
en waarin we ook de snik van Noordbroek
en Foxhol zagen, die we op z'n Hollandsch
trekschuit zouden willen noemen; links la
chende weiden en tuinen en korenvelden,
waarin de halmen door den wind werden
heen en weer béwogen. Aan de overzijde
van de vaart wezen meerdere scheepswer
ven en talrijke groote fabrieken er op dat
daar belangrijke industrieën zijn gevestigd.
Meerdere zeesleepbooten stonden op stapel
of waren afgeloopen, maar veel leven was
daar niet. De malaise, die in het ganschc
land in de industrieën heerscht, heeft ook
hier zijn stempel op het industrieels loven
gedrukt.
Hier en daar was het water bedekt met
schuim, dat zeer onwelriekende geuren ver
spreidde; door de snelheid waarmede werd
gereden, waren die gedeelten spoedig voor
bij.
Bij Sappemeer werd de weg langs het
Winscjioterdiep verlaten en reden de auto's
langs oen zijweg ln noord-oostelijke rich
ting langs Noordbroek naar Scheemda, en
vervolgens naar Heiligcrlee. Op dien weg
zagen we hoog opgeladen wapens met ha
len stroo, waarvan er tyee aaneen waren
gekoppeld, die tezamen werden getrans
porteerd, een vervoer, blijkbaar aan deze
streek eigen.
Heiligerlee was de eerste halte. Daar ver
welkomde de voorzitter van de Vereeniging
van Winschoten de gasten bij het monu
mentale standbeeld van Graaf Adolf van
Nassau, waarop gebeiteld is: „23 Mei 1868.
De eerste zege in de tachtigjarige worste
ling voor de vrijheid der NedWanden." Na
een korte uiteenzetting van dit groot histo
risch feit, zongen allen met ontblooten
hoofde het Wilhelmus van Nassouwe. Dat
was een indrukwekkend moment.
Deze historische plek is door Nic. Beets
aldus bezongen:
Waar staan wij? Op het heuvelland
Ter onvergeetbre stede,
Waar Nassau 't eerst voor Nederland
Het zwaard rukte uit de schede;
Waar 't Vrijheidsvaandel werd ontplooid,
De leus weergalmde: „nu of nooit!"
Waar staan wij? Op den heiligen grond
Die 't edelst bloed zag stroomen,
Maar aan het zwerk, op d' eigen stond
Den lichtstraal door zag komen,
Die, na een nacht van 't bangste leed,
De martelaren hopen deed,
De scheem'ring die in 't oosten
De Ballingen kwam troosten.
Waar staan wij Waar de strijd begon,
De stryd van tachtig jaren,
Die niet dan eervol einden kon
En Neerland's grootheid baren,
Waar de Eerst» Lauwer werd behaald,
Dien, schoon ook eerlang duur betaald,
De hoop als pand beschouwde
Van d' oogst, die volgen zoude.
Na een konte rit werd Winschoten be
reikt. waar de bewoners de vreemdelingen
*4ervriendriükat verwelkomden. Wat in
Heiligerlee omtrent Winschoten als woon
plaats was medegedeeld, bleek niet over
dreven te zijn. Het is een aardige provin
ciestad met goede winkelstraten en zeer
nuKwe buitenwijken en een gemoedelijke
bevolking. Voor het onderwijs is daar bij
zonder goed gezorgd. Er werd een bezoek
gebracht aan de Ned. Herv. Kerk. waar
de burgemeester, die tevens pretodent-
kerkvoogd i», interessante bijzonderheden
omtrent dit merkwaardige gebouw uit de
13e eeuw, dat ongeveer 16 jaren igeleden
in den oorspronkelijken vorm is gerestau
reerd, mededeelde. Deze kerk is eeheei
van baksteen; ook de preekstoel is van
steen. De stijl waarin de kerk is gebouwd
vormt bet midden tusschen de Komaan.scho
en de Goihisehe. Bij de komst en het ver
trek der gatten bespeelde de organist, de
heer J. Vlietatra. het fnaaie orgel.
Na het verlajon van het kerkgebouw
maakte het gezelschap een wandeling door
Wiinschoten's straten, waarbij het hier
en daar op Winschoten's heerlijkheden
werd onthaald. De wandeling strekte zich
uit tot de Gatthuislaan, welke door de bos-
schen werd bereikt. Daar stonden de auto's
weer gereed 'om naar Óyde-Peketa te snor
ren voor een bezoek aan de stroocarton-
fabriek ,',Uhi<xn" aldaar. Die afstand is
niet groot, zoodat spoedig die fabriek was
bereikt.
Er zijn in de provincie Groningen 18
kartonfabrieken met een gezamenlijke pro
ductie van 240.000 ton per iaar. waarvoor
'benoodigd. zijn 300 mililioem K/3, stroo.
Deze cijfers geven een indruk van welke
enorme beteelcenis deze industrie voor Gro
ningen is. Het terrein der fabriek ..Union"
is zoo groot dat de c.a. 40 auto's, na de
ophaalbrug, dde dein straatweg met het fa
brieksterrein verbindt, te zijn opgereden,
daar uitstekend konden draaien en zich
weer in volgorde konden opstellen. In deze
fabriek werd aan het geheele gezelschap,
dat in groepen werd verdeeld, getoond hoe
(het stroo wordt gehakt, gekookt en van
vocht wordt ontdaan tan het te maken tot
hot atrwbord. dat we alle kernen «n dat
al of niet met panier bntaJrt. to alle af-
mafciiuren in dan hantlol verkrijgbaar is. AJ
deze bewerkingen ln dit interessant bedrijf
werden uitvoerig toegelicht.
Ook deae industrie lijdt zeer onder de
ongunstige tijdsomstandigheden, waardoor
het stroo. waarvan reueachtigc hoeveelhe
den achter op de terreinen zijn opgesta
peld, zeer aanzienlijk in prijs is gedaald,
terwijl enorme voorraden van het afge
werkt product d« pakhuizen geheel vullen.
Het gevolg van dezen toertand is dan ook
groote werkloosheid in ar doze fabrieken.
Een bijzonder aardig onthaal werd den
gasten door de Directie van de ..Union"
reid. ln een der lokalen waren verschil
lende buffetten ingericht, waar alleraar
digste meialken* allerlei heerlijkheden bo-
dpn. te kust en te keur.
Langs den fraaien lommerrijken wog
reden de auto's snel terug naar Winscho
ten. waar in Hotel „Wissemann" de lunch
werd gebruikt, welke door de V. V. Win
schoten daar werd aangeboden.
Het is wel onnoodlg te zeggen dat èn de
V. V. Winschoten èn de Directie der Union-
fabriek daar dank en hulde werd gebracht
voor de groote gastvrijheid en de uitnemen
de regeling.
BINNENLAND.
Renteverlies en toezicht bii den bouw
van noodwoningen.
De minister van Arbeid is terugigeko-
men van ziin aanvankelijk ingenomen
standpunt, dat bii den bouw van noodwo
ningen niet gedeclareerd mag worden we
gens renteverlies en kosten van hoofdtoe
zicht door technische gemeente-ambtena
ren. In het vervolg kunnen deze kosten
worden gedeclareerd. Het goed recht op
vergoeding van dit deel der bouwkosten is
dus door het departement van Arbeid er-
kern!
Intandsch spek.
De heer Weitkamp heeft tot de ministers
van Justitie, Marine a. 1. en Oorlog de vol
gende vragen gericht:
Zijn de ministers bereid by aanbesteding
van dc levering van inlandsch spek, ais
voorwaarde te stellen, dat genoemd spek,
als bewijs van herkomst, voorzien zij van
een duidelijk abattoirmerk?
Zijn de ministers bereid dergelijke aan
bestedingen in het openbaar te doen hou
den?
Handel met Spanje.
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
brengt ter kannis van belanghebbenden, dat
met de Spaansche Regeering is overeenge
komen dat bij wijze van tijdelijke maatregel
by den invoer van Spaansche goederen hier
te lande behandeling op den voet van meest
begunstiging zal plaats vinden, terwijl an
derzijds voor don invoer van Nederlandsche
en Nederlandsch-Indische artikelen in Span
je de rechten zullen worden geheven, ver
meld in de tweede kolom van het nieuwe
Spaansche douanetarief (minimum tarief).
De duur dezer voorloopige overeenkomst is
gesteld op drie maanden met stilzwijgende
verlenging tot een maanij na opzegging.
Onze munten.
By het afdeelingsonderzoek der Eerste
Kamer van het wetsontwerp tot wijziging
en verhooging van de begrooting van uit
gaven van het Staatsmuntbedryf voor het
dienstjaar 1921 hebben verschillende leden
de klacht geuit, dat onze munten der latere
jaren bij de meeste buitenlandsche in aes-
thetisch opzicht verre achterstaan en er
met klem op aangedrongen, dat daarin
zonder verwijl verbetering zal worden ge
bracht.
Jhr. Loudon geopereerd.
Een telegram uit Parijs d.d. 29 Juni meldt
dat de Nederlandsche gezant aldaar, Jhr.
dr. J. Loudon, dien voormiddag een blinde
darmoperatie heeft ondergaan. Zijn toe
stand is bevredigend.
Spitsbergen.
De heer Dresselhuy» heeft aan tien mi-»
nister van Buitenlandsche Zaken de vol
gende vragen gedaan:
lo. Is de minister bereid mede te deelen.
of tie Noorsche Regeering gevolg heeft ge
geven uan de haar opgelegde verplichting
by art. 9 van het verdrag betreffende tien
toestand van Spitsbergen en de souvereini-
teit van Noorwegen over dit land, waarbij
bepaald werd, dat drie maanden vóór den
datum van haar inwerkingtreding de ont-
werp-Mijnwet voor Spitsbergen door de
Noorsche Regeering aan de contracteeren-
tle Mogendheden zou worden medegedeeld
2o. Indien daaraan is voldaan, ligt het
dan in het voornemen der Nederlandsche
Regeering om den Netlerlantlschen belang
hebbenden door openbaarmaking van de
ontwerp-Mijnwet gelegenheitl te geven daar
omtrent hun opmerkingen te maken en ter
zake daarvan de noodige wijzigingen in de
ontwerp-Mijnwet voor te stellen?
3o. Is het der Regeering bekend, dat tloor
Engel sche maatschappijen reeds tal van
verbeteringen zijn voorgesteld, die door de
Noorsche Regeering zijn goedgekeurd?
4o. Waarom heeft de Nederlandsche Re
geering tot dusver gemeend aan.de Neder-
landscne belanghebbenden niet op gelijke
wijze als aan de Engelsche maatschappijen
gelegenheid te bieden voor de Nederland
sche mijnbelangen op te komen?
Prof. Bolland weer ingestort.
Flrof. Bolland, hoogleeraar in de wijsbe
geerte, wriems toestand de laatste weken
eemgsains voortuitgaande was. is weer in
gestort. De hoogleeraar is zeer zwak en
de ailgemeene toestand is verre van gun
stig.
De Vrijheidsbond en de wethoudei
ïretottete.
inie Am
sterdam van den Vrijheidsbond heeft mee
gedeeld. hebben gisteravond in de huishou
delijke ledenvergadering na de inleidingen
in openbare vergadering van de heeren
Boissevain en Vos beraadslagingen plaats
gehad inzake de houding van de raads
fractie bil de wethoudersverkiezing, waar
bij verschillende leden bedenkingen opper
den tegen de door de raadsfractie aange
nomen houding. Daartegenover achtten
anderen die houding verkl aaibaar. Bü re
pliek verklaarde dr. Vos. dat geen enkele
afspraak tusschen den Vrijheidsbond en
de andere partijen is gemaakt en met na
druk xeide hij* dat de prlcipea van den
Vrijheidsbond door de raadsfractie en door
den wethouder niet geschonden zullen wor
den. De vergadering bleek vrij algemeen
de houding van de raadsfractie als de beat
mogelijke oplossing in deze moeillike poli
tieke situatie te beschouwen.
Vereenvoudiging in het aanhouden van
loonlijsten.
Tot nu toe konden alleen de werkgevers
dde bij de Rijksverzekeringsbank hun eigen
risico dragen, won-den vrugesteld van het
houden der voorgeschreven loonlijsten-
Naar dc Risico-bank kan mededeelen.
bestaat er groote kans. dat hierin spoedig
verandering zal komen. Het bestuur der
Rijksverzekeringsbank heeft deze zaak bii
de regeering aanhangig gemaakt. De mi
nister van arbeid is de voorstellen van het
bestuur der Riiksverzekeringfebank gunstig
gezind en overweegt, dienovereenkomstige
vcorateilen aan de Konipgin te doen. Krach
tens voorstel ven het bestuur der Rijks
verzekeringsbank zal bepaald worden, dat
in het algemeen werkgevers, die «eregeld
meer dan 50' vaste werklieden in dienst
hebben en wier administratie aan de vast
te stellen voorwaarden voldoet, op hun
aan den minister te richten verzoek vrij
gesteld zullen kunnen worden van het aan
houden der wettelijke loonlijsten.
Deze vrijstelling zal niet gegeven kun
nen worden aan enkele groenen van werk
gevers, voor wiie het aanhouden van spe
ciale loonlijsten of loonaanteekeniragen is
voorgeschreven.
De bij de Centrale werkgevers Risico-
banik aangeslotenen, die vrijstelling van
hei aanhouden van loonlijsten zullen wil
len vragen, hebben daardoor reeds nu ge
legenheid hun administratie hierop in te
richten.
Het zal in de bedoeling liggen de ont
heffing te doen ingaan op den len dag van
de maand Januari of Juli. volgende op den
dag, waarop de ontheffing is gevraagd.
De Risicobank leidt hieruit af. dat wan
neer het desbetreffende besluit niet voor
1 Juli aanstaande aal verschijnen, de mo
gelijkheid toch niet uitgesloten zal zijn,
dat aan later ingediende aanvragen terug
werkende kracht kan worden verleend tot
dezen datum.
Vergadering van 29 Juni.
Voorn. Baron van Voorst tot Voorat.
De heer Mend ei a (s.da-p.) verzocht
tien voorzitter er voor te zorgen, dat de
-Maru.tters van binnen- en buitenlandsche
Zaken tegaowooaxlig zijn bij de behande
ling van het Djambi-ontwerp.
Het protocol, opgemaakt overeenkomstig
het besluit van de Vergadering van den
Volkenbond van 13 December 19(20. betref
fende het statuut van het Permanent©
Hof van Internationale Justitie, word z. h.
st. aangenomen.
Het w.o. regelende de naturalisatie van
A. L. M. Amel en 134 anderen werd z. h.
st. aangenomen.
Bij het wetsontwerp over.de pennioen-
regeling voor de weduwen en weezen van
vóór 1 Jan. 1906 ontslagen onderwijzers
aan bijzondere scholen, enz., maakt de Vli-
nister van Financiën eendge op
merkingen, naar aanleiding van het Voor-
iloopog Verslag. Dit wordt z. h. st. aange
nomen.
Het wetsontwerp tot verhooging Van de
begrootlng van uitgaven van het Staats-
muntbedrijf, wordt eveneens z. h. st. aan
genomen.
De vergadering werd verdaagd tot be
den 1 uur.
Zuid-Hollandsohe Waterschapsbond.
Onder voorzitterschap van den heer C.
J. A. Bichon van lJeselmonde heeft Dins
dag te Rotterdam de Zuid-Hoilandsche
WJaterschapsbond vergaderd. In zijn ope
ningswoord, schrijft men aan het Hbïd..
memoreerde de heer Buchon het tienjarig
bestaan van den bond. Hij huldigde teveno
het eereliid. den heer Knottenbelt, uit
Vlaandingen, en gedacht de overledenen
Bildehbeek, de Brume en v. d. Torren. De
vyigatoering werd bijgewoond door twee
vertegenwoordigers van den Zeeuwschen
Bond. de heeren mr. P. Dieleman en Van
Nifitrik.
Het .jaarverslag vermeldt, dat pogingen
zijn aangewend bii den Minister van Wa
terstaat om bij de toepassing der Arbeids
wet rekening te houden met de moeilijk
heden voor de bemaiingsinrichtimgen. ln
het afgeloopen tijdvak heeft het weer sterk
meegewerkt, tlotj* bü grooteren regenval
kunnen de moeilüktoden niet uitb'iiven.
Het bestuur heeft gegronde hoop. dat voor,
bcmalmgsinrichtingen een meer elastische
toepassing der wet mogelijk gemaakt zal
i\. orden. Verder wordt mededeeèing gedaan
van het optreden der commissie inzake den
coöperatieven aankoop van grind bii an
dere dan bii de trust aangesloten leveran
ciers. Nadat de commissie was opgetreden
zijn de prijzen sterk gedaald. De Commis
sie blijft echter diligent.
Tot bestuursleden werden gekozen «1e
heeiren J. Vlielander, dijkgraaf van den
polder Cromstryen te Numansdorp en mr.
L Trouw, dijkgraaf van het hoogheem
raadschap van Voorne te Brielle. Herkozen
werd de heer H. v. Eeten te Ameide.
De heer Blussé van Oud-Alblas bracht
verslag uit namens de grondaankoop-com
missie. Z. i. had het bekend wonden van
het feit. dat de polderbesturen niet wen-
sclien te betalen voor grind, wat de grind-
trust geliefde te eischen, gunstig gewerkt
op de prijzen. Blijkens een mededeeling
van tie bestuurstafel strekt de commissie
ook haai- bemoeienis uit tot de lev erin*
van basalt, waar aan de pokiers ten N.
van de Maas groote behoefte hebben.
Verloren ambulancetreinen.
De heer C. F. A. Kuch heeft in een in
gezonden stuk iti de N. R. Crt. geschreven,
dat in de jongste aigemeene veigadering
van het Roode Kruis aan het licht geko
men is, dat de tijdens den oorlog aan het
Roode Kruis geschonken ambqlacetreinen
op dit ogenblik' niet meer bestaan.
Niaar aanleiding daarvan is aan het
Neder 1. Conroérxmdentiobu rean in den
Haag het volgende meegedeeld:
De treinen werden door het nationaal
comité tot aanbieding van ambulancetrei
nen aan Ha-. Wis. regeering niet aan het
Nederlandsche Roode Kraift, doch recht-
streeksch aan de regeering overgedragen.
Het Nederiandsch<e Roode Kruis staat
dan ook geheel buiten deze zaak.
Toen na afloop van de mobilisatie bleek
dat het behoud van de treinen op onover-
ikomeliike moeiliikheden stuitte men had
ml. ten einde de treinen tegen diefstal en
bederf te bewaren, deze in nieuw te bou
wen kostbare loodsen moeten opbergen,
enz. werd door het departement van
oorlog in overleg met he't naionaal comité
tot de onttakeling van de treinen beslo-
De
de treinen werd verdeeld
militaire en burgerlijke hospitalen,
welke daaraan behoefte hadden en het rot
tende materiaal ter bes cjiikking van de
spoorwegmaatschappijen g estel^.
OKD7SBW138.
Gedwongen ontslag bïi huwelijk.
B. en W. van ,'Schoterla nd hebben van
een sollicitante voor onderwijzeres een
verklaring gevrae.gd, dat. als ze benoemd
werd, ze later Ui eventueel huwelijk di
rect ontslag zou vTagen. De sollicitante
verklaarde zich daartoe bereid en is be-
De gemeenteraad bleef van deze verkla
ring onkundig,; men beweert, dat zelfs een
der beide wethouders er-niets van afweet.
EERSTE KAMER.
Bekrachtiging van nadere overoenkomstoii
met de Mi), tot ExpL van S. S.
en de H. IJ. S. M.
Tegen dit wetsontwerp werden bii het
af dee lings onderzoek geen bezwaren geop
perd.
Toegejuicht werd, dat aan het personeel
der spoorwegmaatschappijen thans een ze
kere medezeggenschap wordt toegekend.
Enkele leden achtten deze echter, aooals
dde thans is geregeld, onvoldoende.
Toekenning van een voorschot ten behoeve
tan een stooomvaartverWnding tusschen
tL Nederland en Zuid-Afrika.
Ten^ronzien van ddt wetsotmvern wezen
in de aOkelingen dèr Eerste Kamer vele
leden ertXra^dat n'et alleen thans de tiid
stag is .yobr de onderneming van een
dergelijke verbinding, maar dat het ook
juist nu bijzonder gewenscht is. om te be
proeven onze e xportmogel ijkheid te ver-
grooten. Waar het hier Zuid-Afrika geldit,
aren zii van meening, dat de vooruitzich
ten ook goed wagen.
Verschillende leden stelden zich de vraag
of het met het oog op den zeer ernstigen
toesftand van 's lands financiën wel toe
laatbaar is, het hier voorgestelde voor
schot van f 1.000.000 per .jaar gedurende
vijf jaren te verieenen.
Deelneming in het kapitaal der Bank
voor Nederlandsche gemeenten.
Diit ontwerp van wet tot verhooging van
het Vilde hoofdstuk B der Staatsbegroo-
ting voor 1921 wend vrii algemeen instem
ming betuigd.
De Bank zal inderdaad meer dan tot
dusverre steun kunnen verieenen bii het
plaatsen van geldleeningen.
Ook was men beducht, dat de Bank.
meer nog dan Gedeputeerde Sitaten. zich
met de gemeente administratie zal bezig
houden.
LAND- EN ZEEMACHT.
Naar het voormalige italiaansche front.
Naar gemeld wordt zal dezen zomer cloor
een drietal Indische stafofficieren en een
genie-officier, allen leeraren aan de Hooge-
ve Krijgsschool, een studiereis worden on
dernomen naar het voormalige Italiaansche
front.
ONZE KOLONtëN.
Per auto de wereld rond.
Onlangs arriveerden uit Holland ter Oost
kust van Sumatra, schyft de „Sum. Post",
de heeren Ten Gate -en mr. Bonthuys de
Vlies, beiden afkomstig van Twente, waar
zij geïnteresseerd zijn irt katoen-spinnerijen.
Zij zijn op een reis om de wereld, welke zij
van hieruit voor het grootste gedeelte ver
der per auto wenschen te volbrengen. De
Fikkert Colonial Motorcar Coy leverde een
8-cylinder Apperson, met welke wagen het
tweetal vanmiddag naar Padang vertrekt.
Daar schepen de Globe-trotters zich ,in op
het s.s. „Patria" waarna een trip over Java
wordt gemaakt. Vervolgens komen Japan
en China aan de beurt, terwijl dwars door
Amerika den terugtocht naar het moeder
land wordt aanvaard.
Het tweetal denkt op Java eenigen tyd
door te brengen, terwijl ook het oponthoud
in de andere door te reizen landen niet ge
ring zal zijn, zoodat deze reis om de we
reld wel meer tjjd in beslag zal némen dan
80 dagen.
Verlenging van den werktijd.
't Schijnt ditmaal ernst te worden met de
verlenging van de "werktijden der gouverne
mentsambtenaren, meldt de „Sum. Post".
Bij het dep. van Financiën is reeds een re
geling opgemaakt, waarbij de werktydei
worden gesteld op 812 en 1uur, of
van half twee tot half zes. Daar wordt dus
de achturige werkdag ingevoerd.
KUNST.
Een borstbeeld van Mr. Yiotta.
In den foyer van den Stadsschouwburg
te Amsterdam is een borstbeeld van M,r,
Henri Viobta geplaatst, meldt men aan de
N. R. Crt. Het in marmer gehouwen beeld
is een kunstwerk van de hand van mej. G,
J. W. Ru eb. te 's-Gravenhage. en brengt
in herinnering, hetgeen Mr. Vaotta als
stuwende kracht voor Wagner's kunst in
ons land heeft verricht
Het beeld is een geschenk van een van
Viotta's vrienden en geestverwanten uit
Rotterdam en bestemd om tot in lengte
van dagen te getuigen van Viotta's betee
ikenis Tm den Ajmsterdamschen Stads
schouwburg.
De plaatsing van het borstbeeld geschied
de in tegenwoordigheid van den heer en
mevrouw Vdotta. die juist dezer dagen in
ons land ziin teruggekeerd, alsmede van
enkele genooddgden.
De heer Fernantzen aanvaardde, als
waarnemend directeur van den Schouw
burg, namens de gemeente Amsterdam het
rnmmmmmm
GEMENGDE BERICHTEN.
De dienstweigeraar Groenendaal.
Naar aanleiding van «Ie geruchten, die de
rondo doen omtrent mishandeling, welke
Groenendaal bij de op hem toegepaste
kunstmatige voeding zou ondervinden ln de
bijzondere strafgevangenis te Schevenin-
gen, waar hij in voorloopige bewaring wordt
jehouden, heeft het Ned, Corr. Bureau in-
ichtingen ingewonnen. Men verklaarde van
bevoegue zijde, «lat er geen sprake is van
eenige mishandeling niet alleen, doch dat
Groenendaal zich op geenerlei wijze verzet
tegen zijn voeding op kunstmatige wijze.
Noch de geneesheer, noch de verpleger, die
beurten die voeding bewerkstelligen,
ondervinden eenigerlei bemoeilijking bij
«leze wijze van voeding, welke integendeel
vaak gepaard gaat met een gemoedelijk
grapje van de zijde van Groenendaal. Deze
blijft zich op het standpunt stellen, «lat hy j
hiertegen niets kan uitrichten, aangezien
hij op het doorslikken van het hem toege
diende, hetgeen, als hij daartoe b|j machte
was, beslist zou weigeren, geen invloed kan
oefenen. De voeding geschiedt niet, zooals
beweerd wordt, dóór den neus, maar uit-
sluitend door «len mond, vwarin bet buisje
wordt aangebracht. Groenendaal doet niet
de minste poging om het inbrengen van dat
buisje te verhinderen, nogbeproefde hij het
te verwijderen, of stuk te bijten. Geweld
behoeft dan ook allerminst gebruikt te wor
den. Hij krijgt krachtig vloeibaar voedsel,
bijv. melk, met wat room er doorheen. Zijn
gezondheidstoestand werd dan ook als uit
stekend gekenschetst, hü is opgeruimd en
leest veel, vooral boeken op plantkundig ge
bied.
Nader herneemt het Ned. Corr. Bureau
nog ten blijke dat toestand van den prin-
cipieelen dienstweifcraar Groenendaal geen
reden tot bezorgdheW behoeft te geven, dat
hy binnen enkele da^Lbijna 1 KG. in ge
wicht is toegenomen.
In verband met deze geheele kwestie
ierkte men van zeer bevoegde zijde op,
dat de zaak-Gr®enendaal in het stadium,
waarin zij thans verkeert, geheel ligt buiten
bemoeienis van het Departement van
Oorlog. Immers zoodra een strafbaar feit,
door een militair gepleegd} gebracht is voor
den militairen rechter of wel. op klachte in
onderzoek is bij den Officier-Commissaris,
behoort zoodanige zaak geheel tot de com
petentie van het Departement van Justitie,
onder welk Departement de krijgsraden
staan.
De federatie van samenwerkende stuca-
doors, aan wie het stucadoorswerk voor het
laboratorium voor analytische scheikunde
der technische hoogeschool te Delft is op
gedragen, heeft gisteren het werk gestaakt
als protest tegen de gevangenhouding van
den dienstweigeraar Herman Groenendaal.
De proteststaking.
Namens het hoofd- en afdelingsbestuur
van den Algemeenen Nederlandschen
Bouwarbeidersbond verneemt het „Hbld."
het volgende:
„Uit verschillende pertinente verklarin
gen van leden is ons gebleken, dat leden
bewogen zyn aan de proteststaking van
Groenendaal deel te nemen, met de mede
deeling dat deze staking in overleg en met
goedkeuring van onze organisatie is begon
nen. Eveneens wordt beweerd dat wij voor
een blijkbaar Dinsdagavond gehouden be-
sturenvergadering een uitnoodiging zouden
hebben gekregen, maar opzettelyk zouden
zijn weggebleven. Beide beweringen zün uit
de lucht gegrepen. Bond- nóch afdeelings-
bestuur zijn in dit conflict gekend; zij staan
dientengevolge tegenover dit conflict als te
genover alle, cnorganisatorisch begonnen
bewegingen, afwijzend. Als altijd, nemen zij
het standpunt in, dat alleen ais de organi
satie, na ernstig overleg, tot een actie be
sluit, een beweging gotsd gevolg hebben kan.
In het tegenovergestelde geval wordt als
regel de zaak waar het om gaat, huns in
ziens, slechts geschaad."
De Tweede Kamerleden, de heeren K. ter
Laan en v. Zadelhof, hebben by den minis
terpresident telegrafisch een audiëntie
voor heilen (Donderdag) aangevraagd in
het belang eener spoedige beslissing in de
zaakGropnendaal.
De heer Johnny Harinck te 's Gravenha-
ge. administrateur van „De Wapens neder
heeft gisternacht, thuiskomende vaa de an
ti-militaristenvergadering in het' Volksge
bouw, den volgenden brief gevonden, afge
zonden «loor den heer B. de Ligt, voordat
hy, op weg naar de vergadering,werdgear-
resteerd:
„Daar volgens ons gezonden bericht de
mogelijkheid niet is uitgesloten dat één of
meerderen van ons gearresteerd worden,
reeds van te voren een enkel woor«l aan de
makkers buiten:
Arrestatie, van wie voor Groenendaal»
zaak strijden, kan zyn strijd slechts ver
sterken. Moge zij een opwekking zyn aan
alle revolu'tionnairen. aan alle menschelyK-
voelenden en willenden om met alle midde
len, die aan ons levensvernieuwend begin
sel beantwoorden (of zij al of niet juridisch
strafbaar zyn doet niets ter zake) «Ie in
vrijheidstelling van Groenendaal en de con-
scientie-vryheid voor iederen principieelen
dienstweigeraar zoo spoedig mogelyk te De-
werken."
Ook een middel.
iDe Dagboekschrijver van de „Telegraaf
komt tot de volgende merkwaardige oplos
sing van het militaire vraagstuk:
Als eenigszins in de belasting aangesla
gen zijnde Staatsburger, volg ik niet zon
der belangstelling de demonstraties ten
gunste van de vrijlating van den dienstwei
geraar Groenendaal en ik verwonderde er
my over, dat ik gisteren in den stoet, «w
zoo netjes door Amsterdam's straten troK,
nergens een hoofdbestuurder van den Ne
derlandschen belasting-betalersbond ontdM-
te, want het komt mij voor, dat dit Uw"g*
bestuur daarin niet had mogen ontbreK i
Want was het niet een hoofdambtenaar d«r
belastingen op het Oost-Indisch Huis,
mij dezer dagen uitlegde, dat, ingeval
Staat der Nederlanden zijn leger en vloot
afschaft, er niet alleen geen belasting**
meer zt/uden behoeven te worden °Pg*"
bracht, doch dat ieder Nederlander, oud oj
jong, mooi of leelyk, 'n toeslag van ongeveer
zeventien stuiver zou ontvangen? W*"»»
het mij altjjd verbaasd heeft, dat nog
mer een ernstige poging is gedaan ons-^
ger en onze vloot naar huis te zenden.
de voo
liet ni.'
i de ter
De c
tract
arbeid
sche
Nu komt een jongmensch, op een leeftijd,
dat een Hollandsche jongen gewoonlijk nog
niet droog achter z'n ooren ep voor «le eer
ste maal verliefd la <m weigert «Ie uniform
aan te trekken, iwetgert zelfs voedsel tot
zich te nemen en, op een enkele uitzonde
ring na, het is Net merkwaardige, dat het
Juist «ie minst ijelastingbotalende burgers
zyn, die cr zich het drukst over maken
trekt niemand erf zich iets van aan.
Indien het vo«jrbeel«i van «len wakkeren
Groenemlaal algemeen pavol ging vin«lt, dan
zijn we in een paar manden van leger en
vloot verlost, waul ik heb ergens gelea*|)«
dat er ongeveer W J«a| noodig zijn, telkens
als de armo jongen kutatmatig gevoed moet
worden. Twee om zijn jpofd vast te houden,
twee voor zijn beenen, free,voor zijn armen;
twee die op zijn buik zitten, één die jsyn
neus dichtknijpt, éèn He het voedsel hem
ingiet en één die eon#nandeert: „gieten!"
Aangenomen, dat de lichting op 23.000 man
blyft, dan wordt dat op 23.000 dienst- en'
voedael-weigeraars 268.000 mun om het Ne- i
derlandsche leger te voeden en als deze
258.000 man ook dienst, en voedselweigeren,
komt het heele NetHffAdsche volk er by te
pas. En uit is het.-X*ttmilltaire kwestie is
opgelost, de coalitltt plet langer verdoold
,en de Christelykhein ii Nederland .gered.
Het isonchristelijk 'een njensch op te
ruien, mapr ander». 3-4
Ifei conflict
-len w
binatie
ganleidii
;deeli*igsver|
itellen van
re arbeidkconl
tnnis van de itijnt
ibinatie is beleid
aanvaarden, Hits
,ur van acht ftir W, uuusJSf»"-i
klieden,, ingadde lf'Januari wórdtj
'bracht op 7 uur pc)- etmaal, bijzondere/
prtandigheden uitgegoten. Verder de ar-?
■idsduur voor hove%roin(j«che atbriders,
i|igaan<|e dien datuhi, gebraéttt wordt op 45
per week in plaatï vanlf iuui'per dag.
rts dat eenverbr
iring w«}rde ingevo
'en 'van vier dl
arbejders, di$ ée*
STADSNIEUWS.
GOUDA. 30 Juni 1921.
CissiAoaie Vergadering.
Ln de gisteren in dc Groote KcuCc alh
Cprinouaen ciassicaie verganering. k.wèi|(j
«n Dtuuuuiouag de navotteoue svn
vooistwiea, wuurovtti aavies moest
oen uiugeurachft;
1. Is een wijziging vaji art. 16, So. L
Kerkeraoen. dae ueoogt dm voor den lij
van het DreUuummtraeUment d«M*0
«oeiueurmg door het i'rowociaal Kei
stuur te e lachen ais nu ret* te go||
w»nlt voor de veranderingen ra dei
II. Is cene verandering in art. 3
Kegii. op «k benoomrag enz.; die ten*
heelt, door du wem sar en juister
aan te geven, «uit de mat van atomgi
tiguon, vooruoopig door den kerkerw
gemaakt in (Sopcombor, met voor de
de mufl berf vitte behoeft te worde
ieg«l, wanneer by de eerste iraage
bezwaren daartegen zun inge5ra«
ten tweede om dmdeiijk te doenriui
dat bezwaren in tweede instantie
wordftn ingebracht bu don kerkei
zo ter eradooslxséJaig doorzendt
Ciai»aicaal Bestuur.
IILj la h«Bjj voorstel ópi de teg<
vervangen door
leden, 'door decli
en de Waaisohe Goi
'<aési te wiiizen.
diende wijzigingen in
men.ben, dm het «hui
voor de kosten tè
i»« tmt
Svnobole)
iet de
irme^rderd tot eer^n*
per jaar met
Istjaar. u f M
In zake «me nieuw» .loonregeling wil de
combinatie eene verlagibg det duurtetoesla-
gen met ƒ2.50 aanvaanjion, mits een mini
mum-loon worde ingejftld (tot héden be
staat alleen een gemiddeld minimum-loon)
voor eadergrondsche araeiders van ƒ7 voor
toongroep I, 6.50 voor toongroep II en van
ƒ3.505.70 (al naar den leeftijd) voor loon.
poep III. Voor da boóengrobdsche werk
■ieden wil de combinatie 'een vast minimum
lom van ƒ6.30 voor-de etyste vakgroep,
5.jn vcor de tweede|vakgróep, 5.50 voor
«ie derde vakgroep en voor jeugdige boven-
grondsche arbeiders een, minimum-loon van
1.40 tot 5.90, al nasHl den leeftijd van
14 tot 23 jaar.
üige J Synode
de „Tel.'
verjoMeri
eiki'rsbo
besprekingen
bef loten op
les in zake
pen.
onderstaan
ieaj
tieajte brenJ
hl,SMC.
^ont^erp-con
'"oo^gestflde
[oudja besliste-hi
met bii uk alg
en. Slechts]twee
en te
zou W«
Voorstel II
rjLen aangenoni
IV'
nampi
ze van bevor-
in een verlof wordt
per,jaar minimum
iaar in dienst zyn,
imum van tien da-
■g voor elk nieuw,
De gestolen effecten.
In Den Haag is, volgafts de ,,H. Ct.", een
klein aantal der effe4m,»tt»lke ten na-
deele van een bewonoéffln djflïarnixstraat
te Amsterdam verdiisterd zyn, by een
bank teruggevonden.
V erduistering.
te Groningen-Jieeft gearre-
brievenbesteltor L. T. W., die geld
uit brieven heeft verduisterd.
De politie
steerd de
Verbeurd vehklaard.
Onlangs is meegedeeld, dat te Londen
twee Nederlandsche juweliers en diamant
handelaars, de heereni L. Nykerk en B.
Gans, in Engeland
werden veroordeeld wi
goud naar Nederland
is dit goud, ter waai
beurd verklaard.
tot 100 Boete
is een poging om
aokkelen. Thans
van 2200, ver-
Verlaging broodprijzen.
In den Helder zyn «to broodprijzen aan
merkelijk verlaagd; dooi* sommige bakkers
f '-ent per 800 gram.
zelfs i
Een stura perd.
Bjj de politie teAmersfoort werd kennis
gegeven, dat naast een korenveld, gelegen
aan den Koedykervveg onder die gemeente
een vrouw lag, die in den afgeloopen nacht
aldaar bevallen was.
Per ziekenauto werdey moeder en doch
tertje, die daar den ganschen nacht zonder
hulp gelegen hebben, naar Jiet ziekenhuis
vervoerd. De arme vrou(v wasjêen zwerf
ster, op weg naar de Utltechtsche klinieken.
Begrafenis Van ,Kuykhof.
Onder groote belangstelling is gisteren
morgen op de Oosterbegraafplaats in Am
sterdam teraardebesteldièet stoffelijk over
schot van den heer J. G; van Kuykhof, in
leven lid van den gemeehteraad aldaar en
bestuurslid van de S.D.A.P.
Aan de groeve waren van het partijbe
stuur van de S.D.A.P. de heeren Vliegen,
Werkhoven en Kleerekoper; van de Kamer
fractie dc heeren Schaper en Van Zadelhoff,
en mej. Groeneweg. Voorts waren er de
heer De Vlugt, burgemeester van Amster
dam, en de wethouders Wlertlels, dr. Vos
De Miranda en Wibaut, alsmede de waarne
mende gemeente-secretaris, de heer Roo-
vers. Vérder bijna alle coc.-dem. leden van
den gemeenteraad. f_
1 «ri
riendiefsUjjl te
liére Heojfe" v
Parys.
wordt uit Pa-
De juweelendiefi
Aan de „Derniére
rys gemeld:
Het bericht, dat een individu te Brussel
kostbare juweelen te koop heeft aangebo
den, heeft hier groote belangstelling ge
wekt. V«jlgens heden door de recherche ont
vangen inlichtingen is h«t zeer waarschyn-
lyk, dat de juweelen, door den geheimzin-
mgen bezoeker aangeboden, afkomstig z|jn
van de geplunderde juweelenzaak op den
Boulevard St. Martin. Dit is des te opmer-
kelyker, aangezien men onmiddellijk na den
diefstal reeds meende te doen t$ hebben met
de bende die ook in de Rue Tronchet en te
Lyon hebben geopereerd. Verschillende le
den van die bende zyn later te Brussel ge
arresteerd.
Voorstel Uil'
iiren Wi
Bü tvooabter*
A. Biüsbeivren ftobBdienfl fooiSlel
te puilen J>ü Joorstel vdfflde
(s«oneedè Vereeaigjlmfe overtrenomfch.
aan de Svnodé «fen wensch ttfndanne)
fteV-em worden om alle macht en recht te
laten in handen 'van de Ailaferheene Sv-
hode, zoodat de rechtaprekencte en bestu
rende macht in hoogste instantie aan de
Synode blijft.
Vqawitellen om h,et vrouwenkiesrecht in
de kerk in te stellen en om bii uitbreiding
der Synode het aantal gemeenten in de
verschillende classis gelijik te maken, wer-
oeri verworpen.
Vervolgens werd nog een voorstel ge
daan om een wijrijtrmg te laten brengen
ra het reglement ob de predikantstracte-
menten. De voorstellers Wilden dat de Sy
node wel de nuninia mag eischen maar
dat verder aan de gemeenten de vrijheid
dient overgelaten te worden, éioe het eelu
bü elkander te brengen. De gemeenten mo
wn niet door de Synode tot betalen ge
dwongen worden. Slechts 19 aanwezigf»
waren voor ddt voorstel.
Tenslotte werd met aigemeene stemmen
een motie aangenomen waarin geprotes
teerd wordt tegen opheffing van het pro
cessieverbod. Aan de Synode zal worden
gevraagxl om op 31 October uit te schrij
ven een dag voor verootmoediging en ge
bed.
Beslissing inzake de fabriek Van der
Want en Barras.
Bü Koniinklyk besluit medegedeeld in Óe
openibare vergadering van den Raad van
State, afdeeling voor de geschillen van
bestuur, is de volgende beslissing geno
men:
B. en W. van Gouda verleenden aan de
firma Van der Want en Barras te Gouda
vergunning tot oprichting van een püpen-
en aardewerkfabriek met ovengebouw on
der voorwaarde o.a. dat de fabrieksschoor
steen 20 meter hoog zou ziin. De firma
tod daartegen bezwaar en vroeg den
schoorsteen op 10 meter hoogte te mogen
bouwen. Bii Kon. besluit is nu bepaald dat
de schoorsteen 15 meter hoog moet ziin.
BOSKOOP.
In de op 27 Juni ji. gehouden Raad*.-
vergauenng besloot de Baart om op het
voorstel van is. en W'. om t 2ö.— mb&tltc
voor ue te houuen landbouwtentooneteiiung
te /.egwaart te verieenen, niet ra te gaan.
Beauoten werd om den prns van net
itooa- en ïndstnegas op 14 ft. per M'. en
dien van het licht- en miraAgas op 16 ct.
iper M'. te brengen. Met ragsipg van 1 Sep
tember lifül de straatverlichting ten voile
te doen branden. Den kostprA der straat
verlichting geheel voor reneJbng der ge
meente te nemen. Een en ander geschied
de op een Bohrifteimk ingeduend voorstel
van drie naadstenen na een gonouden be
spreking met den Directeur der Bedniven
Het voorstel van B. en W. om tot in
voering van een belasting op vermakeiirk-
lieuen te besluiten, werd na ©enige dis
cussie ingetrokken.
Vastgesteld werd een veroixiening tot
regeling van het vervolgonderwms.
Eon raadslid, dat radertad naar aanlei
ding van een verzakking van een gedeeite
den Keuerskoopschen straatweg den
Gemeente-architect had beschuldigd, trok
riin beschuldiging in, onder aanbieding van
zyn verontschuldiging»!).
Het voorstel van B. en W. om te be-
siuiten tot invoering van een pensionnee-
reng der wethouders, werd na ampele be
spreking ingetrokken.
Een der raadsleden wees op het urgente
van de verdeeling van den arbeid onder
de wethouders. In dat geval was hij voor
pentt'onnecring.
Naar aanleiing van een ontvangen ad
vies van B. en W. werd bettoten om niet
van gemeentewege over te gaan tot onder
wijs aan zwakzinnigen.
De beloonrag der helpsters bii het hand-
weitkomderwüs aan de openbare lagere
schooi werd voor hot tijdvak 1 Januari—
September 1921 op f 1.— oer uur be
maald.
In verband met de reorganisatie van het
lager Onderwijs in deze Gemeente werd
besloten mot fllgang van 1 September 1981.
vier onderwijzers aan de Openbare Lagere
School van hun betrekkingen te ontheffen.
Voorts word bettoWm tot instelling van
een tydolüken jcureus in de Franeche taa'
voor de leerlingen der 6e en 6e ktesae der'
O. L. Schooi.
Vastgesteld ward een wijziging der Ge-
mee nitebegrootiig. «lien* 1921.
Utwiou.n om tot balror vu,,
1 öw.~ deel (e nemen in het Waarborg
fonds der te houden RozententoonatelBng jl
onder voorbehoud evenwel, dat ovw hetl
bedrag eerst kan worden beechikt. indien
de inschruvingen voor het waarborgfonds
vuui particulieren era. niet toereikend ziin
om een e.v. tekort te dekken. Het voorttel
vim B. en W. vtos om f lOOO.i in het
tV wbotxfomi» te storten, onder voor
warde dot de tontoonstoilinir on Zondm
gesloten zou ^cün/
ln verbond met het bttuüen van het di-
r tien len klerk der
ttoma fceekhouden door
Hcdrüven, werd bettoten zijn, diensttijd
vanaf 1 Juli 1920 voor v«uhoö|ing zijner
jaarwedde in Aanmerking te doen komen.
In begtnselwerd besloten den aftrek
voor noodzakelijk lcvensonderhoufii voo*
ge-huwden en jveduwen od f 800.— ^te be-
■r ongehuwden op fiTOO.—
werd ais volgt geiegeld:
ie kind f 00.— enloo tot
kind ftoklimmerfde bot
palen ftn «lien
Dé kud»
By de
waarom
heer Sipruiit
verrtonden. De
ón^twedèr bü
iden.
astunglbiljetten
den Broek
e nissen de
De hert
t ter
Blijkens
v rijn al-
eren. 785
De Collecte yoor
hier 8.6-9
OUDE WA
Nederlandsche Landbouw HaudoMuuuer.
In de Aigemeene Vergadering van de
Nedetriandsche landbouw Handelakomer la
tot «Urecte-ur benoemd de heer J. A A.
Haril and te HJlreruum. wttlu benoeming
op 1 Juii »j. ingoot. Het kantoor der di
rectie zal worden gevestigd in het gebouw
van hot Nederlandseh Lanxlbouw-Comité
te Den Haag.
FINANCIEELS BERICHTEN.
landaitoider
emaaKt, wegen»!
egen een zestigjarige
hiér, is proces-verbaal opgemaa„.,
het plegen van onzedelijke handelinjreri-
m((t een 8-jarig meisje.
De landbouwer T. V.. die zooals reed»
vermeld, terecht heeft gestaan, verdacht
van valschheid in geschrifte ('hit zou op
een .spaarbankboekje een bedrag van f 350
door by voeging van een O. veranderd heb
ben in f 3500) en tegen wlen 6 maanden
gevangenisstraf ia geëiséht. is door de
rechtbank vrijgesproken,
De heer G. L. Ritman alhier, is benoemd
tot lid der Gez-ondheidscommiaaie te Bode-
raven.
De veehouder C. W. v. d. B. is veroor
deeld tot f 102 boete, daar hii wei gei de
zegels te plakken op de rentekaart van
n dienstbode.
Weekoverzicht.
Moesten we m»t één woprd het karakte
ristiek van het beursleven der afgeloopen
week kenmerken, dan zouden wij zeggen:
Navositeit.
Nervositeit en een uiterajiate besluiteloos
heid hebben den gang van zaken beheerscht,
d«j beroepsspeculatie totaal van den kook
gebracht en het uiterlijk Van de beurs een
bewogen en onberakenbaai*' aspect verleend.
De ©net vecrende schommelingen, waar
mede de Now-Yorkache koersen afkwamen,
gaven daar Wallstreet nog altüd in ze
keren zin als barometer geldt, hoewel de
beroepsspecutotio ar schier uitsluiten«l aan
't woord is tot deze tendentie op zich zolf
ai voldpende''.aanleiding. Bovendien echter
Was het feit, dat Oliewaanien in 't alge
meen en Royal Dutch in 't bijzonder, te mid.
den der belangstelling van alle centra lag,
oorzaak} van een zekere spanning, die zien
te «mzetit van uit aen oliehoek guin alle ove
rige afdeelingen mededeelde.
Met koninklijke Olie staat of valt de ge-
heele markt.
Ia in normale omatamligheden de»,invloed,
die van* de tendentie van dit fondsJ(|iitgaat,
gewopnlyk overal merkbaar, thanil nu «1%
beurshandel zich bijna geheel hier èn iH
Cultuurwtorden geconcentreerd, heëfft, legt
le magrl».
ernstig genoep om «ie oèi-ust
.malden, van iéder, dié er by bet]
n.angen tjjd toch hoeft me(i verko
zoeten waan, dat het, product m<
derivaten zich in den oorlog met'
,op een.troon geplaatst had, zóó
zóó onwrikbaar, dat geen crisisstc
tooit aah kondon schjulen. Op, dezi
Jrteoft; Konikigtn „Olie" lang gezetfn, doch
thai^if MUktt dat bok hier de „Hoéhcon
junct u u r' de -(basis was, waarpp deze
(glorie berustte.
Onderconjhimptie en e«i tot hettuiterate
ropgevoerdel i productie capaciteit hebben
den terugslag onvermljdeiük gemaakt en
thans ontyeinst zich niemand meer. dat
ze haar «tempel op da gé heele r
\Yat zjch in de Oiiewoiqi
ook nier
hoogtü
In de
malaise, zoo goed als elders,
PAFEKOP.
Blijkens de laatst gehouden vee-telling
ziin hier aanwezig 56 paarden. 17 stieren
806 koeien, 398 stuks jongvee. 248 scha
pen, 79 bokken en getén. 1579 varkens en
1549 kippen.
De heer G. H. Verwoerd. J. J. Schep. B
Yff, L. Binnendijk en L. Teeuwen ziin be
noemd als leden der commissie bedoeld bii
art. 176 der Ondorwii««wet.
REEUWTJK.
Met wijziging van het vroegere Kon.
besluit is het aan deze gemeente toege
kende voorschot ten behoeve van den bouw
van 20 arbeiderswoningen, nailer bepaald
top ten hoo-gste f 139.460.
SCHOONHOVEN.
Naur wy vernemen zal het Gemeente-
electrisch bedrijf Vrijdagavond 10 uur <rf-
ficieel worden geopend.
WADD1NXVEKN.
Dooi den gemeenteraad zün vier ver
guld zilveren medailles beschikbaar getteld
de landbouwtentoonstelling te Zeg
waard. voorts zal aan het Fanfarecorps
„Concordia" alhier een subsidie van f 50
worden verleend onder voorwaarde dat 5
uitvoeringen worden gegeven.
POST EN VERKEER*
De Tiroolsche Reiachèqite» verboden.
Naar onze correspondent te Weenen
seint, heeft het „Verfessungsgerichtshof"
aidaar de uitgifte van de Tiroolsche reis-
chèyues als in strüd met de wet verboden.
Het spoorweggofderentarief tusschen
Duitschiand en Nederland.
De goederen (van allerlei aard) afkom
stig van Duitschiand en verder gelegen lan
den, vervoerd volgens de speciale vracht
prijzen, (Speciaal tarief 6 der Nederlandsche
spoorwegtarieven) via dé Nederlandsche
havenstations Amsterdam, Rotterdam, Dor
drecht, Hoek, van Holland en Vlissingen,
over zee, zullen voortaan (om van deze spe
ciale vrachtprijzen te kunnen profiteeren,
nog moeten voldoen aan de volgende voor
waarden. Ze moeten:
lo. óf rechtstreeks van den spoorweg op
het zeeschip overgaan;
.2°. óf voor vertrek met zeeschip, tyde-
lyk in Ryks-Entrepót worden opgeslagen.
LANDBOUW.
Bezoek van Tsjecho-Slowaken aan
Nederland.
Een deputatie van het Tsiecho-Slowaak-
sche landbouwkundig genootschap zal den
4en Juli iiv Nederland komen.'om er de
instelilingen op landbouwgebied en de land-
bouwhoogeachool te bezoeken. Zii zal te
vens de tentoonstelling in den Haag bezoe
ken.
In de marktstemming voor de betrokken
aandeelen komt dit alles onmiskenbaar tot
uiting. Ondanks allen geboden steun kon
een gevoelige reactie niet voorkomen wor
den en heeft het #r alles van. dat de inzin
king een nog verder verloop zal hebben.
Kon. Olie werd door de arbitrage levendig
verhandeld, terwijl de beroepsspeculatte
de rest deed om den gang er in te houden
en ofschoon dé vraag van tijd tottyd zei te
zéér ruim was, bleef het aanbod zoodanig
overwegend, dat een krachtig redreH niet
tot stand kwam.
Consols kregen een teleurstelling te boe
ken in den vorm van een tegenvallend divi
dend van de Astra Romana, dat niet 160
maar precies de helft zal bodragen, terwijl
de verwachte emissievoorwtarden al even
min tot veel enthusiasme aanleiding gaven.
Cultuurwaarden verkeerden diep onder
den indruk van de zonderlinge allures, die
de V. J. S. P. aanneemt. Deze verkoopsorga
nisatie loopt nu al zoo lang achter de feiten
uan, dat zü in méénden geen picol suiker
verkocht heeft, de limites herhaaldelijk te
Iaat on dus tevergeefs verlaagde en ten
slotte het geheele limite-stelsel vaarwel ïei.
Had zy dit laatste voor een half jaar ge
daan, hoe vaak hebben wÜ ook hier ter
plaatse, op de noodzakelükheid gewezen!
dan zou heel wat verlies bespaard geweest
zyn en was al licht de oogst 1921 voor een
groot deel verkocht!
Mogelük zal nu ottder den kostprijs ver
kocht worden, wat van dezen oogst nog over
is, d. i. ongeveer de helft.
Rubbers lagen gedrukt in de markt, het
geen, gezien de marktstemming van het
product, begrijpelijk is, terwül Tabakken
nogal steun ondervonden en Scheepvaart
waarden li! een'zwakken grondtoon onge
veer prijshoudend bleven.
«Prolongatie 2 h 3 pCt.
Fa. B. SANDERS Ezn.
Amsterdam, 27 Juni 1921.
MARKTBERICHTEN.
GOUDA, 3ü Juni 1921.
KAAS. Aangevoerd 187 partüen. Handel
matig. Prijs le kwal. ƒ64—-68, 2e kwal. ƒ60
—63, le soort met Ryksmerfe ƒ68—72, id.
2e soort ƒ6467.
BOTER. Weinig aanvoer. Handel vlug,
Goebotei 1.10—1.20, Weiboter ƒ0.951.10.
VEEMARKT. Melkvee goede aanvoer
handel flauw, 400—560. Vette varkens
goede aanvoer, handel vlug, 0.40—0.48 per
half K.G. Magere varkens red. aanvoer,
handel flauw, 0.60—0.56 per half K.G.
Magere biggen red. aanvoer, handel flauw,
ƒ2.252.50 per week. Lammeren weinig
aanvoer, handel flauw, ƒ25—32. Nuchtere
katoeren groote aanvoer, handel vlug, ƒ20
EIEREN. Weinig aanvoei, handel matig,
per 100 stuks 1012.
GRANEN. Onveranderd. Tarwe ƒ24
27.60; Rogge 19.50—20.50; Gerst 15.50
16.50; id. Ghev. ƒ2122; Haver f 16—17,
per 100 KG.
Coöp. Tuiniersvereeniging
„Gouda en Omstreken".
GrorntenveUine.
Veiling van 29 Juni 1921.
Komkommers le soort ƒ7.50—9.10, id. 2e
soort ƒ6.10—7.20, id. 3e soort ƒ3.10—4.50,
id. gele 1—16, Bloemkool le soort ft—19,
id. 2e soort ƒ4.20—8.20, id. 3e soort ƒ2—
4.50, id. uitschot 0.90—2.10, Spitskool
ƒ8.40—9, Groene savoye kool ƒ7.40—11
Roode kool ƒ10.10, Andijvie 14 aort 3.70
3.80, id. 2e soort ƒ1.40» Kropsla ƒ0.20
2.30, per 100 stuks; Tomaten ƒ42—44, Sny-
boonen le soort ƒ96—101, id. 2e soort ƒ72
—83 Stamboonen ƒ86—96, Tuinboonen
5.406.80, Peulen 2138, Doperwten
ƒ20—28, id. krombek 24—88, Capucüner»
25^29, Postelein ƒ6—14, Spinazie ƒ2.40
—Hf Aardappelen 7—10, id. klein 6—7,
pof 100 KG.; Peen le soort 7—12.80, id.
2e soort l.fO3.70, Rabarber f 0.4Q—830,
Radijs 1.60—2.40, Peterselie 2.60-8.80,
Selderie 1.90-4.80, Uien 8, Sjalotten
ƒ1.60, Rooaeakruid 0.80—2.60, Kroten
ƒ.140—3.70, per 100 bos; Aardbeien ƒ0.11
0.21, Frambozen 0.29—0.81, Zwarte bee-
sen ƒ0.80—0.86. Roode bessen ƒ0.19—0.27,
Kruisbessen ƒ0.18, per pond; Perziken
0.06-0.20, pef stuk; Eieren 10.90—11.80,
per 100 stuks.
NIKUWKRKKRK a. d. USEL, 29 Juni.
(Coöp. Tuinbouwveiling Nieuworkerk a. d.
IJsel en Omstreken). Eftg. komkommers 7
—8.40, ld. 2e soort ƒ45.10, kleine halve
komkommers ƒ2.70—8, groengele komkom
mers ƒ4.10—4.20, bloemkool ƒ8.50—14.60,
kl. 2e sóórt ƒ2.10—6.9p, sla ƒ1.70 per 100;
peen ƒ8.20—12.10 per 100 bos; postelein
16, tuinboonen 1408.50, komkommer-
stelt 2—8, per 100 KG.
SCHEEPVAARTBtRlCHlEN.
Stv. MU. Nederland.
Arabon (thuiier.) vertr. 28 Juni v. Triest.
Ke«i. Ned. Stb. Mtf.
Castor, art. 29, Juni v. Lissabon te A'dnra.
Roti. Lloyd.
Kediri (uitr.) vertr. 29 Juni v. Port Said.
Sahwahloehto, v. R'dara n. Batavia, ver
trok 28 Juni v. Porti Sfid.
Tambora (uitr.) vertr. 29 Juni Port
Said.:
Kon. Hoju. Lloyd.
Delfland, v. A'dam n. Santos, pasa. 27
Juni Las Palm as,
Lilhburgia, vertr. 29 Juni v. k^am n B.-
Ayres.
Holkgnd Amerika l(jn,
Maartensdijk, v. New Orleans n. R'dam.
pass. 29 Juni 1. u. 30 nam. Besevier.
Kon. Weat-Ind. Maild.
i'Crijnaaen (thuisr.) arr. 29 Juni to Havre.
iNlokf-*-
xri t lT v ro rtavre.
JNiclcerfo, vertr. 29 Juni v, A'dam n. Pa-
- JuBl v' v*lp"*i"
Holland OM-AiM lijn.
Brictlo (uitr.) «rr. 28 Juni to Kobo.
Holterdnm ZuM-Anwrllu lijn.
Allrtltlb ithuisr.) pui. 28 Juni 8 u. v.in.
Wijfbt, t
Zyidok' (u)tr.) arr. 28 Juni to Antwerp.71.
Weten8Chapp«Hilte B*richtan.
Nieuwe tocht vtot Shnckleton.
,^1' ShacWeton. de twmerade
AMl^todndAn.. nntort toeberthh»len,
om zich ra te schepen voor een nieuwe
ontdehtanjMwi». Geotouud door eon klein
nuntol uttoelexen mannen, wunu eom-
niajrem met hem «evnren hebben on iline
beroomde Pooi^wUtieu In de „Nimrod"
h £*2£>". ShackirtoB urn-
snreeam het einde van Augustus ©«vn r«.i«
1S000l raiil*n wd^raemen onder wei-
ttJg bekende eilanden van den Attontischcn
Zuidaee en dé niet in
kaart gttnachte zeeën van de Zuhhïool.
„Ques zooara zün nieuw schip heet.
derne instrumenten en methoden aal het
volkomen ra staat zün. om de krachten
uit Z tLl° 'ri'"!""1"" bo.Wld«L
Het gezelschap zal roeken naar het eiland
Sunakj in de Stille Zuidzee, hetwelk, d*-
wljls vermeld in inlandse he lesrcndên en
boeken ven zeevaarders van den ouden Uid.
blykbaar verdwenen is. Twee cinema's
worden madegenomen en een aoeciaal
daarvoor gebouwd klei® zeevliegtuig, om
behulpzaam te zün bü waarnemingen, zoo-
wel ter zee ais te
LAATSTE BERK HTKN.
De Dultsehe oorlogmnisdadlgers.
DA2JQL, 29 Juni VJ). Naar uit Parijs
gemeld wordt, heeft Italië aan den Raad
«Ier gea!Hoerden doen weten, dat het voor-
oopig rol afzien yan een berechting der
OuitBche oorlogsmisdadigers, voor zoover
tu op de Italiaansche lijst voorkomen.
Prijsverlaging van materialen.
BERLIJN, 29 Juni VJ). bi een venm-
flering van den Roh Eisen Verband werd
besloten toen prü» yoor Siegenknder staal
mht 50 Mark en dden voor Sol egel ijzer met
6^%^ mangaan met 76 Mark te verhuren
Zestigjarig bestaan van de Rijks-
kweekschool voor Vroedvrouwen.
Heden wend op eenigezins feestelijke
Wüze het zestigjarig bestaan herdacht van
de Rijkskweekschool voor Vroedvrouwen
aan de Camperstraat te Amsterdam. In
den morgen verocnigde zich een aantal ge-
ikxxligrlen in de school. Br waren, behalve
een aantal autoriteiten, o. v.. de minister
van Arbeid, de heer Aalberae, een 130-tal
xul-leeriingon.
De «Urecteur der school, dr. H. Th. J.
Meurer. hiéld een feeatrede.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Hoogste stand 770.1 te Vestmanoer.
Laagst© stand 761.9 te Stockholm.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige win«T uit noordelijke
richtingen, betrokken tot zwaar of half be
wolkt, weinig of geen regen, zelfde tempe
ratuur.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 23 Juni. Anthonie, z. v. J.
Verburg en P. A. Kerrebün; 28 Juni. Gertll-
na Wilhelmina Johanna, d. v. J. A. Broer
en W. Blommenda&l; Willem Lambertus, z.
r. L. van Rijswijk en M. A. Verboom.
GETROUWD: 29 Juni. A. Th. J. Boere en
G. P. Agten; J. G. Th. Kabel en J.D. J. Oli-
fiers; A. de Vroom en W. M. Prevo; P. A.
Broekhuizen en Z.C.Burke; M. Balk en F.
Hoving.
OVERLEDEN: Willem van Gaaien 36 J.;
Theodoras Spruit 74 j.
HHKHNDORP.
QHBOREN: Baartje, d. v. C. Roek en
J. C. Lekkericerker. Adriaau*. z. v. J.
Maria» en M. Dütosman.
LANGE RUIGE WEIDE.
GEBORENRoosje, d. v. J. Uitteribo-
gaard en M. Bol.