lil
Srtoo'K-G21""22' H<Wer li-6a~16-60
STADSNIEUWS.
8 a§io&JijsSo f
a III 1
a
lil
ill
BINNENLAND.
De Tweede Kamer bijeengeroepen.
L>* Tweede Kaoier Is bueengeroepen ter
vergadering op Dinsdag, den l2en Jiuti. te
Lalt twee ure.
Aan de onie ia: Regetiag van werlataam-
lieden.
De voorzitter zal vooratellen om. indien
het eindverslag r» uitgebracht over het
voorstel van wet van de heeren Bomane
en Deakera tot het nemen van maatregelen
ter vooricoaiuug; van de iniyving der voor-
ioqpig vrygeatelde dienatpiiahtdjcen der
Lctiting 1921, dadelijk «en aanvang te ma
ken met de beraadslaging over dit weta-
vooratel en zal voorts een voorstel doen
omtrent de behandeling van de onderwer
pen, welke bh het uiteengaan der Kamer
op 16 Juni j.l. nog op de agenda der open
bare vergadering voorkwamen.
Hel ontwerp-Bomans.
De Memorie van Antwoord is versohe-,
nen op het Aldeelüigjsveralag der Tweede'
Kamer nopens het wetsvoorstel Uomans en
Deckers tot het nemen van maatregelen
ter voorkoming van de inlijving der voor
loopig vrijgestelde dienstplichtige® der
lidhtuiw 1921.
Zij wenschen de bezwaren der verschil
lende andere leden op den voet te volgen
en onderscheiden een tweeledige critiek:
de eene meer betrekking hebbende od de
indiening en urgentie, de andere op den
iDthouid en vorm.
Ofschoon de wyae, van indiening niet de
meeat gebruikelijke was, kan zij toch moei
lijk als niet gelukkig gekenmerkt worden,
alleen op grond van de omstandigheid, dat
het onmogelijk bleek zelfs den schijn
zekeren politieleen wedijver te vermijden.
Dezerzijds wordt deze schijn evenzeer be
treurd. doch wordt tevens dankbaar
Vaard, dat ook drie leden, die zich aan de
b verbaas te indiening hebben gestooten,
slechts een schijn van poLitieken wediiver
Vermochten te zien, daarbij erkennende dat
Kerkelijkheid een andere is. n.l. deze, dat
de voorstellers meenden dat de zaak waar
om het gipg zóó urgent en gewichtig was
en zóó klemmend vroeg om een daad. dat
deze niet achterwege mocht blijven, zelfs
al zouden de indieners va® het voorstel
daardoor den schijn op zich laden zich door
holitdeken wedijver te laten leiden.
Geheel moeten de voorstellers van mee-
hing versdhillen met die leden, naar Wier
gevoelen de indiening zelf achterwege had
kunnen blijven.
De voorstellers meenen niet te veel ge
zegd te hebben wanneer zii op grond der
geschiedenis van het laatste iaar concki-
deeren dat de Regeering. bijaldien al de
mogelijkheid bestond, niet dan hoogst
moeilijk tot niet-dnlijving had kunnen over
gaan en b.v. tusschen 1October voor
de infanterie en 16—20 October voor de
vesting-artillerie duizenden mannen on
voorwaardelijk had kunnen vrijstellen, hoe
wel deze vrijstelling slechts onder een be
paalde voorwaarde wettel irk bekrachtigd
was. En zulks zonder nader de Staten-Ge-
neraal te hooren.
Vooral zal deze gedachtengang gebil
lijkt wonden door de leden, die de gebrui
kelijke uitdrukking „voorloopig vrijgesteld"
zouden willen gewijzigd zien in „voorwaar
delijk vrijgesteld1'; waarmede zij immere
te kennen willen geven dat de vrijstelling
der 10.000 man aan een bepaalde voor
waarde afhankelijk was en is.
In antwoord op de geuite meening dat
de Regeering zelve wel het initiantief ton
een wetsvoorstel als het onderhavige had
kunnen nemen, wordft gezegd, dat de vraag
ds of een dergelijke daad van de Kegeering
te verwachten was. Voorstellers meenen.
dat de omstandigheden er wel toe leidden,
om dit Regeeringssnutiatief sterk te doen
betwijfelen.
De voorstellers begrijpen uit het Voor-
loopjg Verslag dat slechts een klein aan
tal leden bezwaar maakte tegen den in
houd van het wetsontwerp. Deze leden za
gen in de voorgestelde schrapping van het
tweede lid van art. 2 der we-t, houdende
tijdelijke afwijkingen van de Mflitiewet,
een gevaar voor onze weerkracht.
'Het is den voorstellers niet duidelijk,
hoe een dergelijke vrees kan worden ge
koesterd op grond van het onderhavige
wetsvoorstel. Zij meenen immers te mo
gen aannemen dat toch ook bedoelde leden
de wet van 16 Februari 1921 verstaan in
dezen eenig mogelijken zin, dat voor 1921
het contingent verminderd was met 10.000
man, welke regeling de nieuwe Dienst
plichtwet ook als definitief zou hebben op
geleverd.
■Met betrekking tot den door bedoelde
leden uitgesproken vrees. dat. wanneer
eenmaal een stap in deze richting wordt
gedaan, op dezen weg niet meer zal kun
nen worden teruggekeerd, ontkennen de
voorstellers dat nu bedoelde stap wordt ge
daan. Deze werd n.l. gedaan bij dé beooir-
deeiling van den inhoud der wet van 16
Februari 19251.
Het huidige voorstel doet niets anders
dan nu komen tot een daad en als daad zaï
toch de aanneming van voornoemde wet
steeds bedoeld zijn.
Om aan de bewering eenige kracht bh
te zetten, gaan bedoelde leden uit van de
aanvaarding van twee praemd&sen. die den
stand van zaken toen zouden doen .ver
schillen met dien van nu Toen een politiek
kabinet, door toezegging gehouden in 1921
het militaire vraagstuk definitief op te
lossen; daartoe buitendien door een wet
echier genoopt. Nu een zakenkabinet.
Zelfs al zou de<ze praemi&se ais een mo
gelijkheid aanvaard worden hoezeer
blijvend een hypothese dan nog verwer
pen de voorstellers de tweede praemisse:
„zulk een kabinet zal inderdaad niet tot
een definitieve oplossing van het militaire
vraagstuk het inintdatief nemen,"
Integendeel wordt door de voorstellers
met even groote vrijmoedigheid deze stel
ling naar voren geschoven, dat geen ka
binet. van welken naam of van welk ka
rakter ook. zal kunnen ontkomen aan een
regeling van het militaire vraagstuk, waar
bij het ia het onderhavige verschil van
opvatting van gansch bijkomstig be
lang is of deze regeling definitief of tij
delijk zal zijn.
De voorstellers betoogen verder dat bü
aannemen van hun voorstel, men «een
keuze doet van definitieve oplossing. Veel
eer zouden degenen, die de afwijking 1921
trachtten te niet te doen. inrindenteed een
keuze willen forceeren.
|De nieuwe Gouverneur van Ci
Naar het Hag. verneemt, ie de benoe
ming te verwachten van mr. N, J.L. Bran-
tjes, advocaat-generaal by het Hof te Am
sterdam, tot gouverneur van Curacao.
Hertrouwen na scheiding.
Blijkens het Voorloopig Verslag over het
wetsontwerp tot beperking van het verbod
van hertrouwen, gelegen in art. 90 van
het Buigeriijk Wetboek, spraken eenige le
den als hun meening uit. dat niet zoozeer
behoefte bestaat aan herziening der wette
lijke regeling omtrent echtscheiding als
wel aan een regeling, welke belet, dat door
samenspanning van partijen echtscheidin
gen in strijd met de bepalingen der wet
tot stand kamen.
Verscheidene leden verklaarden van het
ontwerp weinig heil te verwachten. Zfl
vreesden, dat de voorgestelde bepalingen
de totstandkoming van echtscheidingen in
de hand zouden werken, doordien de pre
ventieve werking welke thans voor par
tijen gelegen is in de wetenschap, dat op
de echtscheiding niet kan worden terug
gekomen, voortaan zal ontbreken.
Vele andere^leden bestreden deze ziens
wijze. Huns inziens is de Regeering te
recht van de opvatting uitgegaan, dat echt
scheidingen een kwaad zijn, waarop par
tijen moeten kunnen terugkomen indien
de ernstige gronden, die hen tot het vrit-
gen van echtscheiding Leidden, hebben op
gehouden te bestaan. Ze zouden het ech
ter juister hebben gevonden, indien in de
plaats van het verbod van verder hertrou
wen tusschen reeds eenmaal hertrouwde
en weder gescheiden echtgenooten eon ver
bod van tweede echtscheiding ware ge
steld. Echtgenooten, die. na gescheiden te
zijn, opnieuw hertrouwen, toonden daar
door, dat hunne echtscheiding niet op re
delijke gronden steunde en behooren niet
in staat te worden gesteld opnieuw deze
verkeerde daad te verrichten. Op deze op
lossing drongen bovenbedoelde leden aLs-
hog aan.
Voorts waren sommigen hunner van oor
deel, dat het wel gerwenscht is herstel van
het eerste huiwelijk mogelijk te maken,
dedh niet herstel van een na echtscheiding
aangegaan volgend huwelijk.
Verder merkten verscheidene leden op,
dat het wensohelijk is, de bevoegdheid om
een echtscheiding ongedaan te maken niet
te doen gelden voor diegenen der geschei
den edhtgenooten, welke daarna met een
derde ziin hertrouwd en ook dit huwelijk
door echtscheiding of ontbinding na schei
ding van tafel en bed hebben doen eindi
gen, daar echtvereeniigmg en scheiding
niet tot een spel behooren te worden ge
maakt.
Andere leden betreurden dat het wets
ontwerp slechts eenmaal de hereenigïng
van gescheiden echtgenooten toelaat. Ook
tegen den boven weergegeven aandrang
om verder ebeperkingen in het ontwerp op
te nemen, hetzij ten aanzien van de moge
lijkheid van hereenigdng, hetzij van die
van echtscheiding, meenden deze leden
zich met kracht te moeten verzetten.
Ned. Mij. tot bev. der Geneeskunst.
In de voortgezette vergadering werden
benoemd tot lid der commissie van beheer
van het ondersteuningsfonds de heer R. G.
C. Schroder, te Alkmaar; tot leden van den
raad van beroep de heeren L. L. Po&tu-
ma, te Loenen a. d. Vecht, en J. Hocke
Hoogenboom, te Kuilenburg; tot Lid der
centrale commissie voor beroepsbelangen,
de heer A. J. A. Thomas, te Baam.
Tot de onderwerpen van discussie be
hoorde een voorstel van het hoofdbestuur,
betreffende samenwerking der Ned. Mij.
tot bev. dor Geneeskunst met de Vereeni
ging Centraal Beheer, op de volgende
grondslagenlo. de Maatschappij stelt de
veroexvaging gelijk met de Rijksverzeke
ringsbank betreffende het invullen van de
aangifteformulieren door de behandelende
geneesheeren, leden der Maatschappij, en
het ofgeven van korte verklaringen door
de behandelende geneesheeren. leden der
Maatschappij omtrent onder behandeling
gekomen en uit behandeling ontslagen
ontslagen personen, bij ongevallen, onder
vermelding van den aard van het ongeval
(beenbreuk, enz.), met de vrijheid, al of
niet aan den geneeskundigen adviseur oï
aan den controleerenden geneeskundige
der vereeniging op diens schriftelijk ver
zoek schriftelijk inlichtingen te verstrek
ken. met inachtneming van het ambtsge
heim; 2o. de vereeniging Centraal Beheer
verbindt zich van haar kant tot het aan
stellen van een geneeskundigen adviseur
en van controleerende geneeskundigen, bij
wier aanstelling het advies van het hoofd
bestuur wordt ingewonnen; gebruik te
maken- van de rechtspraak der Maatschap
pij bij geschillen met geneesheeren. leden
der Maatsdhappij, tot het voldoen (door
middel van haar plaatselijke commissie)
van de rekeningen van de leden der Maat
schappij, gezonden aan haar verzekerden
voor behandeling van personen, die in
dienst der verzekerden ziin, mits deze re
keningen opgemaakt zijn volgens het ta
rief der Rijksverzekeringsbank, met het
voorbehoud, dat voor afstandstiidverlies
en vervoerkosten niet meer in rekening
zal worden gebracht, dan wat de genees
heer billijkerwijs of wel krachtens een in
overt eg met het hoofdbestuur vastgesteld
afzonderlijk tarief in rekening zal kunnen
brengen.
Verschillende bezwaren werden inge
bracht; de voorzitter ontried uitstel. Ten
slotte werd het voorstel aangenomen.
Tot plaats der volgende vergadering
werd Maastricht aangewezen.
Provinciale Staten van Zuid-Holland.
In de eerste vergadering van de zomer-
zitting heeft de voorzitter, de commissaris
der Koningin, baron Sweents de Land as
Wyborgh, de verdiensten herdacht van het
overleden lid, den heer J. Bouman, die se
dert Juli 1916 lid der Staten is geweest.
Zoowel in openbare vergaderingen als in
commissies", zeide spreker, „heeft hii zich
onderscheiden door te zijn een werkzaam,
trouw en toewijdend man. Hii heeft altijd
zitting gehad in de belangrijke commissie
voor de pokier-reglementen en in den laat-
sten tijd heeft hij rich nog beijverd om
het noodige en mogelijke te doen voor de
verbetering en overneming door de provin
cie van de groote verkeerswegen op Goe-
ree en Overflakkee. Een plotselinge riekte
maakte een eind aan dat welbesteed leven.
welbesteed ook ais burgemeester, in welke
tegenwoordig niet altijd gemakkelijke be
trekking hij uitnemend voldeed. Bij ons",
zoo eindigde spreker, „zal nu wijden de
heer Bouman in eervolle herinnering blij
ven."
HHeraa werd het nieuwbenoemd lid. de
heer C. Wornaar, toegelaten, onder aan
bieding door den voorzitter van gelukwen-
«chen en onder herinnering aan het feit,
dat de heer Warnaar reeds vroeger zit
ting in de Staten had. Tot buitengewoon
'lid van Gedeputeerde Staten werd herbe
noemd de heer mr. A. C. Visser van IJzen
doom met 63 stemmen, tegen 14 op den
heer Schaper, één op den heer Plate en
vier in blanco.
Nadat verschillende zaken commissoriaal
gemaakt, naar de afdeelingen verzonden,
in handen van Ged. Staten of voor kennis
geving aangenomen waren en omtrent en
kele was besloten, ze nader aan de orde te
stellen, werd de volgende vergadering be
paald op 19 Juli
Belastingverlaging.
De Gemeenteraad van Dordrecht heeft
het vermenigvuldigingiscijfer der plaatse
lijke Inkomstenbelasting voor 1921122 van
1.9 teruggebracht op 1.6, wat een veria-
ging der belasting beteekent van 82 tot
1.6 ft. De post dezer belasting zal met
f 325.600 verminderd worden, terwijl be
rekend wend. dat over 1820 een bedrag
van 1.740.000 noodig is, in plaats van
2.226.000. Of die verlaging ook vooi
1922123 gehandhaafd kan blijven, achten
B en W. onwaarschijnlijk.
B. en W. vonden geen vrijheid den te-
igenwoordiigen gasprys vooralsnog te ver-
"4ten, gezien de stijging der kolenprüzen
en de calorische waarde van het gelever
de gas. Daarentegen stelden zij voor den
electricdtedtspriis te verminderen met 25
van het totaal der na 1913 vastgestelde
verhoogingen, wat beteekent een vermin
dering van 2 tot 5 ets per K/W.U.
De Raad keurde deze voorstellen goed.
ONDERWIJS.
Liefhebbers genoeg.
Voor de betrekking van hoofd der 1.
sdlwal te Driebergen hebben zich 110 sol
licitanten aangemeld en ter vervulling van
een onderwijzersplaats 12 onderwijzers en
27 onderwijzeressen.
Een judicum.
Het „Vaderland" meldt, dat een hoog
leeraar te Groningen tot een doctorandus
op het oogenlblik, dat hem, na verdediging
van stellingen, den doctorstitel zou wor
den uitgereikt, een judicium heeft gericht,
waarin hij op zeer onheusche wiize aan
zy'n antipathie voor de promotie op stel
lingen uiting heeft gegeven. Hii moet
den promovendus ongeveer als volgt heb-
gen toegesproken:
,Jk heb u in de vier jaar-, die u aan de
akademie waart, mijnheer, leeren kennen
als een aardig en vlijtig discipel en ik moet
zeggen, dat het mij zeer van u is tegen
gevallen, dat u nog op een dergelijke min-
<lerwoardige .manier, als de promotie op
stellingen is, uw doctorstitel wilt binnen
halen. Ik h^d ditinriet van u verwacht en
hoop, dat u, waaneer u straks den doc
torstitel zult verkregen hebben, wat wel
zaïl gebeuren, van'dien, op dergelijke wijze
verkregen, titel geen gebruik zult willen
maken."
Aildus sprak de hoogleeraar, in tegen
woordigheid van een talrijke schare, in te
genwoordigheid van de familie en de aan
staande van den .iongen doctor. Dat ziin
ambtgenooten niet met hem instemden.
Week uit de wijze, waarop zii de toespraak
aanhoorden, bleek ten overvloede ook uit
de wijze, waarop vervolgens een ander
hoogleeraar den beteuterde® promovendus
toesprak.
Nu de promotie op stellingen met
den nieuwen akademischen cursus wordt
afgeschaft, maken veie doctorandi in de
rechten van de gelegenheid gebruik om
iangs den gemalkfcelijksten weg den doc
torstitel te halen.
Prof Bolland geopereerd.
Gistermiddag onderging prof. Bolland
met bevredigenden afloop in Hopital Wal-
lon te Leiden 'eene operatie. De toestand is
bevredigend. 'De doctoren zijn tevreden.
GEMENGDE BERICHTEN.
Het spoorwegongeluk in België.
De trein, die gisteren, naar een tele
gram reeds meldde, bii Hennuyères ont
spoord is, was o.a. samengesteld uit den
trein, welke om 6.13 Dinsdagnamiddag
Amsterdam had verlaten. Juist deze wa
gens vormden het voorste gedeelte van
den trein, een der pasagiersrijtuagen, n-1.
die vlaii achter de goederenwagen was ge
koppeld, is mede gederailleerd. Gelukkig
ztjn de Holandische teizigers er goed af
gekomen, daar de meesten öf naar een
siaaprijitudg waren gegaan kort voor het
ongeluk plaats had, of een andere plaats
hadden gezocht, aangezien het voorste
deel erg schokte. Onder de gewonden moet
zich dan ook slechts één Hollander be
vinden, ml. de heer A. de Jong uit Slie-
dreaht, die aan 't oog was gewond. Hij en
nog een reoauiger uit Monte Carlo werden
an het hospitaal van het naburige dorp
Rebecq verpleegd, doch ziin daaruit vol
gens een bericht aan de N. R. Crt. reeds
weer ontslagen.
Het parket uit Bergen heeft zich naar
de plaats ties onheils begeven. Het staat
nu vast, dat de ramp aan misdaad is toe
te schrijven. Vast staat, dat iemand, die
op de hoogte moet zijn van de werking
van het wissel systeem met een werktuig,
waarschijnlijk met een Engelschen sleutei,
den wissel een honderdtal meters ten Zui
den van het station moet hebben losge
schroefd. waardoor de trein noodzakelij
kerwijze derailleerde.
In het begin van den middag is minis
ter Neujean uit Hennuyères te Brussel te
ruggekeerd. Hy begaf zich naar het St.
Pieters-hospitaal om de gewonden te be
zoeken. Hij was vergezeld van den chef
van zijn kahdnet en van den directeur-ge
neraal van de Fransche posterijen, die zoo
juist uit Parijs was aangekomen.
Hij verklaarde tot den correspondent van
de N. R. Gr*. dat hii niet dacht, dat de
miüdaad begaan was door een ljd vidh het
personeel der spoorwegen. Er tiiri geen
bolsjewisten in myn departement, zeide
zy. Ik geloof, dat men te doen heeft met
een aanslag va® internationale dieven of
van internationale anarchisten. Wat mii
doet geiooven, dat de ramp niet het werk
van een der spoorwegmannen is. is dat de
naald, volgens het zeggen der ingenieurs,
door een weonig vaardig® hand is losge
rukt. waardoor de trein eerst op een zij
spoor kwam en daarna pas ontspoorde.
Als dit niet het geval was geweest, zou
het ongeluk waar de trein op dat oogen-
bük reed met een snelheid van 80 KJd. per
uur nog veel ernstiger zijn geweest.
De gezindheid van het personeel, herhaal
de hij, is mü een waarborg er voor, dfet
het misdrijf niet door een van hen ia be
gaan, het moet het werk 2iin van een gek
of van een dief. Ih die richting zoekt de
justitie dan ook. De dingen van waarde
in den trein zijn nog niet geheel geïnven
tariseerd, maar, voorzoover bekend is. weet
men, dat de trein ongeveer twee millioen
voor de Fransche administratie meevoerde
en 'belangrijke bedragen voor
Nederlandsch-Indië. Het is trou
wens bekend, dat met dezen trein altijd
belangrijke bedragen worden verzonden,
waarom hii wel de bankaerstrein wordt ge
noemd. De postpakketten en de zendingen
van waarde zijn ondergebracht in een loods,
waar ook de lijsten liggen en die bewaakt
wordt door de gendarmerie.
De aanslag moet kort voordat de trein
kwam zijn gepleegd, want, zoo zei de mi
nister, nog om half 11 was er een trein
'langs Hennuyères gekomen en als de naald
toen al was weggehaald, had die al moeten
ontsporen.
Een Amsterdammer, de heer A. Zadick,
die in een der voorste wagens van den ver
ongelukten trein heeft gezeten, doch er met
den schrik afkwam, vertelde gisteren aan
de „Tel." over zijn bevindingen o. a. het
volgende:
„Langzamerhand waren wy ingedommeld,
toen plotseling, we zullen een half uur gere
den hebben, een geweldige schok ons wekte.
Wy probeerden den wagen overhaast te
verlaten. Maar dat ging niet zoo gemakke
lijk. De deuren waren niet open te krijgen,
zoodat we ten slotte door de raampjes naar
buiten moesten kruipen.
Onze wagen bleek gedeeltelijk vernield.
Het onderstel was geheel verwrongen.
In de duisternis zagen we als een berg
de locomotieven en bagagewagen voor ons
opdoemen. Het was een vreeselyke verwar
ring.
Doctoren waren er niet in den trein, ge
neeskundige hulp van buiten bleef uren
weg, zopdat de gewonden langen tyd on
verzorgd op het terrein van de ramp moes
ten blijven. Een zwaar gewond machinist
deed maar niets dan yselyk kermen. Mon
Dieu, Mon Dieu
Van uit het kasteel van den heer Sylvai®
te Bois d'Enghien, dat jn de nabijheid ligt
kwam eindelijk hulp opdagen en ook uit
het dorp Hennuyères.
Het duurde echter tot half drie tot dok
toren en verdere hulp uit Mons op de plaats
van de ramp aankwamen.
Het bevrijden der slachtoffers ging niet
gemakkelijk. Enkele moesten uit hun be
nauwde positie gezaagd worden. Het trans
port der gedoode en gewonde Fransche
postbeambten was vreeselyk om aan te
zien, te meer waar deze beambten blijkbaar
de gewoonte hebben half naakt, vanwege de
benauwde atmosfeer in de postwagens, hun
arbeid te verrichten.
De reizigers die naar Parijs verder wil
den, werden in den morgen per extra-trein
derwaarts vervoerd. De anderen, die naar
huis terugwilden, gingen 's morgens om
half zes met den eersten werkliedentrein
van Tubize naar Brussel.
Omstreeks drie uur kwam de heer Za
dick in Amsterdam terug.
Behoeftige Nederlanders in Zwitserland.
Onder eere-voorzitterschap van den heer
J. C. van Notten, consul der Nederlanden,
heeft zich te Genève een comité gevormd
tot ondersteuning van behoeftige Nederlan
ders in Fransch-Zwitserlond (Comité Neer
landais d'assistance dans la Suisse-Roman-
de). Secretaris-penningmeester is de heer
H. B. van der Eist Jr., secretaris-penning
meester (p. a.) Consulaat der Nederlanden
te Genève), die gaarne giften zal ontvan
gen.
Dienstweigeraars wegens gemoeds
bezwaren.
Het Protestanrtisch Comité voor Gewe
tensvrijheid, samengesteld uit belijdende,
kiesgerechtigde leden der Ned. Herv. kerk
in den Haag, heeft met betrekking tot de
gevangenhouding van hen, die wegens ge
moedsbezwaren militairen dienst weigeren,
het volgend adres tot den miniitecr van
binnen!andsdhe zaken gericht:
Het Protestantsch Comité voor Gewe
tensvrijheid, samengesteld uit belijdende,
kiesgerechtigde leden der Nederl. Hervorm
de kerk te 's-Gravenhage, heeft de eer u
hjehbij kennis te geven van zy'n diep leed
wezen over het nog steeds gevangen hou
den van den dienstweigeraar Herman
Groenendaal en van anderen.
Voornoemd comité is van oordeel, dat
Gods Woord, met name Hii. die de vervul
ling van dat Woord is, rich ten stelligste
uitspreekt tegen het opnemen en voeren
der wapens (Matfcheus 26 52 e. e.) en dot
zy, die deze leering opvolgen, dus volko
men handelen naar der wille God®.
Voornoemd comité meent ook. dat in Ne
derland, waar zoo lang en vastberaden is
gestreden voor vrijheid van consciëntie
dat niet het allerminst door de Protestan
ten gemoedsbezwaren tegen het vervul
len van den militairen dienst, door den
staat behooren geëerbiedigd te worden en
dat met name zjj, die den jlienst weigeren
en daarmede opzeggen gehoorzaamheid
aan een menschenwet. die, naar hun (en
onze) innigste overtuiging blijkens de H.
S en Jezus' Leer. in strijd is met de or
donnantiën Gods, met begrippen van naas
tenliefde en met .het geweten, daarom niet
gekerkerd mogen worden.
Ons Comité verzoekt Uwe Excellentie
op deze gronden zeer eerbiedig Herman
Groenendaal en de andere, wegens opJrech-
U gemoedsbezwaren, gedetineerde dienst
weigeraars, uit hun gevangenschap te ont
slaan. Dit adres zal gevolgd worden door
een adhaesie-adres, flhans nog circuleeren-
de in kerkelijke kringen.
De droogt*.
Nu de droogte aanhoudt, zal het duin
water voortaan te Anna Paulowna per vlet
worden aangevoerd. Tot nog toe geschiedt
dit per spoor en van het station af werd
het dan in tanks naar de bakken van het
Witte Kruis en die van de gemeente ge
reden. Op den duur echter is deze wiize
van watervoorziening veel te kostbaar.
Aan de vlet. die het drinkwater laags
^Aadvoort en Moienvaart vervoeren zal
rnllen de mensdhen het in 't vervolg kun
nen koo-pen. In de openbare regenbakken
wordt geen water meer gestort.
In alle kerken van het bisdom Den Bosch
is een schrijven van den bosschop vooige-
lezen, waarin de geloovigem wprden uit-
genoodigd te hidden voor regen, daar de
droogt eeen ware ramp dreigt te worden.
Herstellingsoord S. S.
De jaariyksdhe algemeene vergadering-
der Hersteliingsoordvereeniging S. S. zal
worden gehouden 27 Juli te Nijmegen
waar o.a. zullen wooden behandeld: Voor
stellen anzake een belangengemeenschap
met de Herst. Oord Ver. H. S. M.
Congres S. D. A. P.
In de Zaterdag te Amsterdam gehouden
vergadering van het besttiur der S. D. A,
P. is. naar het Volk meldt, besloten, met
Kerstmis een congres te houden, te Arn
hem.
Aan mr. Troelstra zal wonden, verzocht,
de S. D. A. P. te vertegenwoordigen bij
de viering van het 50-jarige bestaan van
de Deensche soc.-dem. partij.
Laag water.
Uit Stadskanaal wordt gemeld: De enorm
lage waterstand in de aangrenzende mon
den bemoeilijkt ten zeerste den afvoer van
de aangemaakte turf. Er zyn verschillende
wyken en kanalen, die op enkele plaatsen
byna geheel droog zyn, terwijl ook reeds
turfschepen zyn vastgeraakt, die uitgegra
ven moeten worden. Er heeft zich in de
Weerdmgermonden een commissie van ver-
veners en andere ingezetenen gevormd, die
na gehouden besprekingen erin geslaagd
zyn vanuit Duitschland water aangevoerd
te krygen, waardoor men het water weer op
voldoend peil tracht te brengen.
Een berouwvol aanrander.
Te Hilversum werd 's avonds om 10 uur op
den Utrechtsehen weg een wandelaar, de
Heer G., plotseling aangegrepen en op den
grond geworpen. In plaats van een beroo-
ving, had een verontschuldiging plaas; de
aanvaller had zich ml. in. den persoon ver-
gist, met wien hy een appeltje had te schil
len. De aangevallene bekwam geen letsel,
^enrWarl\^'n 3'2aren Platgedrukt. De
neer g. vertelde maar niets van het geval
thuis °m zyn vrouw niet ongerust te ma
ken. Deze keek dus vreemd op, toen den vol
genden morgen een taart en een kistje si
garen bezorgd werden met een briefje: „Ter
herxnnerrng aan een vergissing".
Natuurlyk moest de heer G. toen zijn we
dervaren vertellen, zegt het Dagbl. v Z. H.
MARKTBERICHTEN.
MAS- i. G°U»A. 7 Juli 1921.
.JflT 2" partijen. Han
del flauw. Ie fcw. «2—66, 2e tev f 66_
61, met Rijksmerk 71.
iBOTER; Goede aanvoer. Handel vl/u*.
MAO Weihoter f ».S6^
Hamhil flauw, f 400—6S0. Vette varkens
Sta,favnriHandel Vlw' "-«-0.62
SL uf Taxk<Jns *roote aan
voer. Handel rodel*, 0A0-0.S6 per half
Ji teKKd" aanvoer. Han
del redalpk. f 2—3 per week. Lamineren
wemiK aanvoer. Handel flauw, t 26—82
Nuchtere kalveren redelijke aanvoer. Han
del vlug. f 20-80.
■HHSRHN: Redelijke aanvoer. Handel
vlug. 911 per 100 stuks.
fflhANEN: Weinig kooplust. Tarwe f 23
-127, Rogge X920, Gerst 16.60—16A0,
Coöp. Tuiniei-svereeniging
„Gouda en Omstreken".
Groentenveiling.
GOUDA, 6 Juli 1921.
Komkommers le soort 6.90—8.70, id. 2e
soort ƒ4.30—6.10, id. 3e soort 3.50-4, id.
gele 216, Bloemkool le soort ƒ12.70
22, id, 2e soort ft—13.50, id. 3e soort ƒ3.10
77in JdVi uitschotf 0.60—3.90, Spitskool
8.2014, Groene savoye kool ƒ716, An-
ftlS rrt ƒ5 907.60, id. 2e soort
1.2°—6.i0, Kropsla ƒ1—4.10, per 100 st.;
Snyboonen le soort ƒ76—86, id. 2e soort
Si' Stemboonen 79—97, Stokboonen
9297, Tuinboonen 7.6012, Peulen
ü- Doperwten ƒ21—36, ld. krombek
J1- Capuepners ƒ19—33, Tomaten A
ƒ61—60, ld. B 4044, id. 0 ƒ31—43, id.
bonken 130-31, id. Kriel ƒ28—34, Poste
lein 1216.50, Spinazie 15.70, Zuring ƒ3
Peen 1015, Aardappelen 5.20—9.80, ld.
klein ƒ3.20, per 100 K.G.; Peen le soort
ƒ8.10—13.90, id. 2e soort ƒ4.10—7.60, Ra-
barber ƒ0.40—6, Uien 1.20—4.50, Selderie
ƒ2.50—6.10, Peterselie 1.90—2.90, Boonen-
kruid ƒ0.60—2.60, Kroten ƒ4—8.10, per
100 bos; Zuring 0.11—0.26, per kist; Aard-
beien 0.160.26, Frambozen 0.400.53,
Zwarte bessen ƒ0.40—0.53, Roode bessen
ƒ0.17—0.22, Kruisbessen ƒ0.14—0.22, per
)ond (bruto); Perziken ƒ0.03—0.20, Me-
oenen 0.63—1.24, per stuk; Eieren 11.20
-11.60, per loo stuks.
WISSELKOERSEN.
Niet-officieele noteering te Amsterdam.
7 Jwld 1921.
6 Juli
Londen
Berlijn
Parijs
Bruseel
Zwitserland
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Ghristiama
New-York
Off.
11.34
4.06
24.27%
24.07%
61.22%
0.60
51.30
66.56
48.20
8.04
7 Juli.
Met off.
11.34%
4.04%
24.20
0.49
8M
■41 OAT* OM>
blotkoerscn van heden nog niet ontvan-
g*n.
GOUDA. 7 J\fU 1921.
Wijziging contract electrkiteitilevering
Haastrecht.
Bü raadsbesluit van 6 Maart 1914, no.
196 is een contract in zake electriciteitsle-
vering met de gemeente Haastrecht afge
sloten, dat als zoodanig reeds eenige jaren
geldende ia. Dit contract dient eenige wijzi
gingen te ondergaan.
Toen n.l. indertijd bedoelde overeenkomst
werd afgesloten, was geen rekening, gehou
den met de mogelijkheid eejier
stroomafname door de^buitengemeeni
zoodat aan de gemeentylHaaBtrecht stroom
werd geleverd op stadsfpanning.
Sindsdien heeft echter de stroomlevering
aan de om Gouda gelegen gemeenten een
aanmerkelijk grooteren omvang aangeno
men, zoodat, met het oog op de grootere
afstanden, de spanning der te leveren elee-
triciteit in de met die gemeenten afgesloten
overenkomsten bepaald werd op 380/220
Volt
Teneinde nu de te leveren stroom voor
alle contracteerende buitengemeenten gelijk
te doen zy'n, werd op voorstel van den toen-
maligen directeur der lichtfabrieken, aaa
het gemeentebestuur van Haastrecht in
overweging gegeven deze spanning ook voor
die gemeente in te voeren. Daardoor zou
voor Haastrecht het voordeel worden ver
kregen, dat ook eventueele verderaf wonen
de afnemers door haar zouden kunnen wor
den bereikt, en mitsdien haar debiet aan
stroom vergroot, terwijl ook de gemeente
Gouda daarmede zeer zou worden gebaat.
Zy zou dan n.l., met het oog op een even
tueele naasting door de provincie, de be
schikking hebben over en eenvormig kabel
net.
Het gemeentebestuur van Haastrecht ver
klaarde zich daarop in beginsel bereid tot
een wijziging van het contract in dien zin
mede te werken, mits door Gouda tegemoet
gekomen wordt in de benoodigde kosten van
aanschaffing van nieuwe meters.
Na verdere correspondentie dienaangaan
de, die tot een bevredigend resultaat heeft
geleid, deelden Burgemeester en Wethou
ders van Haastrecht mede, dat de Raad dier
gemeente aan de voorgestelde wijziging van
het contract op de door B. en W. voorgestel
de voorwaarden zijn goedkeuring heeft ge
hecht.
B. en W. hebben over het vorenstaande
het advies ingewonnen van de Commissie
van Bijstand in het beheer der Gemeente-
Lichtfabrieken, die ons, aan de hand van
een ter zake door den directeur dier fabrie
ken uitgebracht rapport, adviseert thans tot
het aanbrengen der bedoelde wijziging over
te gaan.
Aan dat rapport ontleenen we:
Op 3 Februari 1914 is aan den Raad der
gemeente Gouda aangeboden het stroomcon-
tract, te aanvaarden met dé gemeente Haas
trecht, hetgeen is geschied. De financieele
voorwaarden, in dit contract vervat, zijn:
A. 1. 11.400 K.W.U. voor een totaalprijs
van ƒ800.
2. de volgende K.W.U. 3.75 cent per
K.W.U.,
3. de kolenclausule 0.03,
4. rente 5 en aflossing van den kabel-
legsom groot ƒ20.000.— in 30 jaren.
Daar de gemeente Haastrecht op eene
voor Gouda's buitengemeente abnormale
spanning (220/127 Volt) is aangekoppeld, is
door mijn ambtsvoorganger steeds moeite
gedaan deze gemeente op de normale bui
tengemeenten-spanning van 380/220 Volt
aan te sluiten.
Met het oog daarop zyn door hem m dien
geest dan ook voorstellen gedaan, waarvan
het resultaat is geweest, dat door Burge
meester en Wethouders eene aanbieding aan
Haastrecht is gericht, waarbij de gemeente
Gouda het in dien tijd normale contract aan
biedt, n.l. B 1. ƒ60.— per K.W. max. 2. 2%
cent per K.W.U. en 3. 0.03 clausule. Tevens
moet Gouda dan voor een transformator
van hoogere laagspanning (880/220 Volt)
zorgen, terwijl de verplichting op Gouda
rust, alle te Haastrecht geplaatste meters
van 220/127 Volt te vervangen door meters
van 380/220 Volt.
De contf-acten genoemd ondér A. en B.
hebben ongeveer gelijke jaarlykache inkom
sten voor Gouda; echter kosten de boven
genoemde veranderingen het volgende:
268 K.W.U. meters 380/220 gemiddeld
25.- ƒ6700.-
1 transformator 2000.2000.
1 K.W. maximum meter 300.
Totaal ƒ9000.
Voor deze uitgaven ontvangt Gouda een
gelijk aantal Dordt K.W.U. 220/127 Volt,
alsmede een transformator 10.000/220/127
Volt, terug, welke toestellen in Gouda zelve
kunnen worden gebruikt. De transformator
behoeft echter aan de hoogspanningszijde
eene verbouwing.
De Directeur merkt in zijn rapport nog
op dat, hoewel de tegenwoordige contract
aanbiedingen aan deze gemeente hoogere in
komsten verschaffen dan het met Haas
trecht'afgesloten en het aangeboden gewij
zigd contract aan die gemeente, meent hij,
waar hier sprake is van een tusschentijds
gewijzigd contract (dat op voorstel van
Gouda reeds in 1919 aan Haastrecht is aan
geboden en waaraan 15 Oct. 1919 goedkeu
ring is gehecht), te moeten adviseeren hier
toe over te gaan.
Met het advies der Commissie kunnen B.
en W. zich vereenigen. Echter is inmiddels
gebleken, dat het ontwerpen van een geheel
nieuw contract, ingekleed op de hiervoren
aangegeven wijze, de voorkeur verdient bo
ven het aanbrengen van de bedoelde wijzi
gingen zonder meer. Een dergelijk contract
werd daarom onlangs door de directie der
Lichtfabrieken aan het gemeentebestuur
van Haastrecht aangeboden en kan de goed
keuring van dit College wegdragen.
In verband 'met het voorgaande stellen
B. en W. den Raad voor te besluiten:
1". tot het doen aanbrengen van de wijzi
gingen in het met de gemeente Haastrecht
afgesloten contract tot stroomlevering op de
wy'ze, als hierboven nader is uiteengezet, en
in verband daarmede dit contract te doen
vervangen door het nieuw ontworpen con
tract;
2°. de kosten, aan de uitvoering van het
onder 1°. bepaalde verbonden, door geldlee-
ning te doen dekken.
Aanschaften materiaal Licht fabrieken.
De Commissie van Bijstand in het beheer
der Gemeente-Lichtfabrieken heeft B. en W.
machtiging verzocht tot het doen der navol
gende bestellingen tën dienste dier fabrie
ken:
50 eenphase-meters, ten gebruike van
de normale aansluitingen in woon
huizen 1000.
een 100 K. V. A. transformator,
ten dienste van uitbreiding van de
fabriek der Fa CatB„2200.—
18 dubbel-tanefmeters, in ver
band met {ie verwarmingstoestellen 1600.
Totaal ƒ4800.—
I. en W. kunnen zich hiermede vereeni
gen en stellen den Raad voor die rpachtiging
te verleenen.
Aangezien by het opmaken van de begroo
ting 1921 der lichtfabrieken op een derge
lijke uitgaaf niet is gerekend, zal het noodig
zyn de kosten hiervan door geldieening te
doen dekken.
Protest-vergadering.
Vanavond wordt in „Ons Huis" een open
bare protest-vergadering gehouden tegen
het gevangen houden van den dienst
weigeraar van Groenendaal. De hee
ren A. L. Constandse, Den Haag, G. J. Ak
kerman, Leiden en Coenders uit Zuilen zul;
len het woord voeren.
De Telefoon.
Het is een bekend feit, dat de telefoon,
zooals die hier ter stede is, herhaaldelijk
aanleiding geeft tot klachten. Telkenmale
komt het voor dat midden in een gesprek
het contact verbroken wordt en dan vordert
het weer eenigen t\jd voordat het aangevan
gen gesprek kan worden voortgezet. Wie
veel gebruik maakt van de telefoon en op tal
van kantoren staat de telefoon den ganschen
dag niet stil, ondervindt daarvan herhaal
delijk laat, onaangenaamheid «n bii verbre
king van intercommunale verbindingen, ook
schade, daar de verbinding dan vaak niet
zoo direct is te herstellen.
De oorzaak dezer stagnatie is, naar ons
gebleken is, den slechten toestand van den
centraal post hier ter stede. By de minste
aanraking van de koorden laten de contact-
stoppen los en is de verbinding, zonder op
zet, verbroken. Als regel wordt er dan door
degene, die aan het spreken is, duchtig ge
mopperd, hetgeen te begrijpen is.
In dezen ongewenschten toestand, die al
te laag heeft bestaan, kamt zeer spoedig
verbetering. Er wordt n.l. een nieuw toestel
geplaatst, waarvoor de werkzaamheden
reeds zijn aangevangen.
Het is te hopen, dat dit nieuwe toestel
alle klachten zal ondervangen.
Nu de telefoon een onderdeel uitmaakt
van den rijksdienst, zal de thans aan te
brengen verbetering toch niet anders dan
als een tijdelijke kunnen worden beschouwd.
Want het mag toch zeker een noodzakelijk
heid worden genoemd dat het rijk zoo spoe
dig mogelijk maatregelen treffe om post-
telegraaf- en telefoondienst in één flink ge
bouw te huisvesten, dat beter aan de eischen
van die immer meer belaste diensten vol
doet, dan het gebouw dat thans daarvoor
wordt gebruikt.
zoodat omtrent de resultaten daarvan niets
kon worden vermeld.
Het kohier voor 1920 vanden Hoofdei ij
ken Omslag werd 13 Juli 1920 vastgesteld
tot een bedrag van 780.529.71; het verme-
nigvuldigingscijfer werd bepaald op 2.40.
Het le suppletoir kohier werd 12 Oct. vast
gesteld tot een bedrag van ƒ24.443.45. Den
12en Oct. werd een nieuwe verordening
vastgesteld, welke echter tot heden door
Ged. Staten niet is goedgekeurd.
In een tweetal staten zijn gegevens be
treffende de primitieve kohieren der plaat
selijke inkomstenbelasting over de Jaren
1913 tot en met 1920 en een overzicht van
den druk der Rijks- en gemeentebelastingen
naar een inkomen uit vermogen of arbeid
voor aan gestegenen in deze gemeente over
20 neergelegd.
Wij laten deze eertte staat geheel, en de
tweede verkort hieronder volgen:
Gemeenteverslag 1920.
IV.
In het 4e hoofdstuk, handelend over de
geldmiddelen, wordt de financieele toestand
der gemeente beschreven.
Na een uiteenzetting van den noodstand
waarin de gemeente verkeert, welke aan
leiding werd tot het op de begrooting voor
1921 brengen van een post ad 100.000 als
een te ontvangen nooduitkeering van het
Rijk, tegen welken post door Ged. Staten
bezwaar is gemaakt, waardoor de Raad, zy
het onder protest op 22 Maart 1921, het be
sluit moest nemen om dit bedrag te voe
gen by de geraamde opbrengst der gemeen
telijke inkomstenbelasting, wordt gezegd
dat ook Gouda moest ondervinden dat de
credietwaardigheid der gemeenten was ge
schokt.
De vele groote werken in 1920 tot stand
te brengen of aan te vangen eischten het
aangaan van eene geldieening groot
1.000.000. Alle pogingen deze te plaatsen
bij eene bankinstelling mislukten; ook die
by diverse Rijksinstellingen als de Rijks
postspaarbank, de Rykspost Cheque- en Gi
rodienst en het Pensioenfonds voor Burger
lijke ambtenaren, hadden geen succes.
Van een publieke inschrijving was weinig
kans van stegen te verwachten en het ge
meentebestuur wilde niet gaarne nog meer
aan de credietwaardigheid der gemeenten
afbreuk doen door een openlijke mislukking.
Na veel moeite, eindelooze corresponden
tie en diverse besprekingen mocht het ein
delijk gelukken eene geldieening aan te
faan met de Rijksverzekeringsbank ad
1.000.000 tegen den parikoers en eene ren
tevergoeding van 6 per jaar.
Ook de voorziening van kasgelden baande
vele zorgen, tengevolge van de steeds stij
gende uitgaven voor buitengewone werken.
In 't bijzonder de Volkswoningbouw stelde
aan de gemeentekas zware eischen wat be
treft de beschikbaarheid van de noodige gel
den.
Door verschillende omstandigheden moest
de met de Handels- en Landbouwbank aan
gegane rekening-courant-overeenkomst wor
den beëindigd en werd met de Nationale
Bankvereeniging een nieuwe dergelijke
overeenkomst aangegaan.
Overeengekomen werd dat der gemeente
een crediet werd verleend van hoogstens
ƒ650.000 (tijdelijk ƒ700.000) tegen eene
credit-rente van 3 en eene debet-rente
van 1 boven het promessen-disconto der
Nederlandsche Bank met een minimum van
5 terwijl voor provisie wordt berekend
1(16 der grootste zijde (saldo niet inbe
grepen).
In Maart 1920 werd besloten tot de in
stelling van een afdeeling controle finan
ciën en belastingen van de gemeente-secre
tarie.
Op deze afdeeling worden alle gegevens
omtrent belastingen en belastingplichtigen
op kaarten en dossiers vermeld, waardoor
een overzichtelijke administratie der finan
cieele gestes der gemeente wordt verkre
gen. Daarmede worden de belangen der be
lastingbetalers, in 't algemeen, zoowel als
de financieele belangen der gemeente ge
diend.
De belasting op de openbare vermakelijk
heden trad eerst 20 Dec. 1920 in werking,
Globaal overzicht van den druk der Rijks-
en Gemeentebelastingen naar een inkomen
uit vermogen of arbeid van aangeslagenen
in de gemeente Gouda over 1920.
Totaal van den druk in percenten van het
zuiver inkomen.
Alleen uit vermogen. Uit arbeid.
O-S 8
II Cs
ia"!
«csl
8 8
•Sü
3» 8
^.s
jat
3.54
5.04
0.60
3.54
10.89
14.09
3.27
10.89
13.19
16.59
4.18
13.19
16.36
20.40
5.36
16.35
19.26
24.44
6.92
19.26
21.23
27.31
8.46
21.23
24.76
31.93
11.62
24.76
30.91
40.17
17.49
30.91
1000 1.5
3000 3.2
5000 3.4
10000 4.05
20000 5.18
30000 6.08
50000 7.17
100000 9.26
Wanneer wy öovenaiaanue
fers bezien aan de hand van de bevolking»
cijfers van de genoemde jaren 19131920,
dan blijkt daaruit, dat bij een toename van
rond 1300 inwoners van 1913 tot en met
1920 het zuiver inkomen is toegenomen met
rond 7.000.000, het belastbaar inkomen met
rond 5.000.000, het gemeentelijk belasting
bedrag met rond f mm.—terwijl het
aantal aanslagen met rond 3200 is vermeer
derd.
De bevolkingscijfers bedroegen over ae
verschillende jaren:
1913 25862, 1914 25922, 1915 26184, 1916
26162, 1917 26481, 1918 26378, 1919 26564
en 1920 26654. M
Wanneer de be>Mkmg van Gouda geduren-
de deze periode uBedelUke verhouding was
toegenomen, instefc van zooals nu, vrijwel
stationnair te zijiMgebleven, dan zou, aan
genomen dat de infcmen-toename daarmede
gelijken tred zou lebben gehouden, de be
lastingdruk heel wat minder zwaar zijn, dan
die thans hierboven wordt uitgedrukt.
(Wordt venwrigtL)
AMMERSTOL.
De heer G. Rietveld (s.d.a.p.) heeft be
dankt alp wethouder en lid van den gemeen
teraad.
BOSKOOP.
Op de voordrecht voor predikant5 bij de
Rem. Gemeenten te Boakoop—Waddinxveen
zyn geplaatst Ds. J. H. Groenewegen te
Oude Wetering en Ds. L. B- Houtgast te
Nieuwkoop.
iDe belangstelling voor de rozententoo*-
stelling te g">°t en het aantal bekroningen
zal daaraan evenredig xü\Tajvan ver-
eenigdngen en particulieren hebben medad-
«u gersruuuiWre w«r£
vertegenwoordigend van 600 i f €00.
Bovendien heeft het Kon'.
eere-prijzen beschikfcwr gestotó: £e Ko-
Xungin gaf een grooten en een kleinere
zilveren medaille en de Koningin-Moeder
schonk een brondn medaille.
Voor de bezoAztere if ar een aardige
verrassing. De names mogen stembiljet
ten invullen met Ven naam van de rozea-
variëtait welke naar haar oordeel en
smaak de mooiste Vb. Oo elk* 1000 billet-
ten wordt al* prijs hen perk van 60 atroik-
rezen uitgeloofd.
GOUDERAK.
Op de Maandag j.l. gehouden vergade
ring van de zangvereeniging Excelsior,
werd tot bestuurslid herkozen de heer W.
IRadder, en werden gekozen de heer P. Blonk
en mej. A. Pons.
Tot schatters voor den bouw der bijl.
Ischool alhier zijn benoemd de heeren R. U.
Jongenburger, L Scheygrond en M. A. G.
Staat.
De heer K. Rehornt legde met gunatig
gevolg het eindexamen gymnasium af. t
OUDERKERK a. d. IJSSEL.
_lln de Raadsvergadering van jJe-Ofiterdag
werd q.m. besloten een leening aan te gaan
groot ƒ45.000 ten behoeve der electrificatie
van deze gemeente. Voorts werd besloten
aan het polderbestuur te Nleuwerkerk aan
de IJssel een bedrag van ƒ26 's jaar» be
schikbaar te stellen als bijdrage in de kos
ten van onderhoud van een bruggetje, gele
gen in den weg naar de spoorhalte Ouder
kerk.
In de commissie voor pl. toezicht op het
.J O. werden voorts nog benoemd D. Bur
ger, G .de Rek, A. Oldeman, C. A. Potter
en R. Hpogerwaard.
Vöor het examen O. Ind. ambtenaar bij de
invoerrechten en accijnzen is geslaagd de
heer R. Bob Gzn. Het ligt in z\jn voornemen
nog dit jaar naar Indië te vertrekken.
pAan de Universiteit te Utrecht is ge-
Islaagd voor hét prop. geneeskundig ekamen
de heer P.( C. W. Jongebreur.
^De twee transformatorgebouwtjes voor
het electrisch bedrijf in deze gemeente zul
len gebouwd worden door de metselaars A.
G. Mohr en A. Omon.
Het eene zal worden gebouwd bij de
school in de Nesse en het andere b|j het
Idorp.
FINANCIEELE BERICHTEN.
Werkelijkheid geworden, doch bevatten voor
de aandeelhouders geen bijzonder nnntrek-
keiyko voorwaarden, hetgeen de genoemde
inzinking in het koerzniveau verklaart.
Op de Scheepvaartmarkt werden Indische
lynen en in het bijzonder „Unies" nogal
verhandeld en in vaste houding afgedaan,
ondanks het ruime aanbod, dat vooral in
nieuwe stukken boven de markt hangt.
Op de Amerikaansche markt viel Sets
meer belangstelling te constateeren, terwijl
de stemming, in sympathie met New-York,
vast bleef.
'De wisselmarkt gaf een scherpe reactie
te zien voor Marken. Klaarblijkelijk zijn hat
|de Duitsche aankoopen van bultentendache
valuta, die den koers drukken, doch daar
niet meer, zooals bU de eerste storting, be
taling in een bepaald devies (dollars) ge-
eischt wordt, was de Invloed ten goede voor
geen enkele soort in het bijzonder merk-
>aar. Alleen bleven dollars weder extra
vast.
Geld 3-3% ft.
Ff. B. SANDERS Ezn.
Amsterdam, Juli 1M1.
Weekoverzicht.
Het is opmerkelijk, hoe in de laatzte we
ken het beursleven der groote centra een
bewogen verloop gehad heeft, nadat het
maanden achtereen toch zoo loom en wei
nig belangwekkend van karakter geweest
is.
Misschien is het in hoofdzaak de inner
lijke positie van de markten die de zaken
aan het rollen gebracht heeft. Er was n.l.
zóó lang uitsluitend in één richting de
dalende gehandeld en de contramine had
zich geleidelijk zóó- ver op glad ijs gewaagd,
dat het alleszins begrijpelijk was, dat de
markt „oversold" geraakt wps en dat het
evenwicht slechts met een fechok hersteld
kon worden.
Behalve de technisch® marktverhoudin
gen echter waren ontegenzeggelijk externe
factoren aanwezig, die de stemming gunsti
ger beïnvloedden.
Het einde van de mijnwerkersstaking in
Engeland is een dezer factoren. Wel kan
niet gezegd worden, dat de beëindiging van
dezen strijd op de beurs zich krachtig deed
gevoelen zelfs de wisselkoers bleef er
tamelijk onbewogen onder maar niette,
min is er toch een donkere wolk mee van de
lucht gevaagd. Daarbij komt, dat in Enge
land zoowel als in Amerika de onvermijde
lijke loongeschillen beslechting vinden, zon
der dat een conflict van ernstigen aard ont
staat, zoodat herhaaldelijk loonsverlagingen
worden toegepast, die zonder strijd door de
arbeiders aanvaard worden.
Ook in de handelswereld klinkt een iets
opgewekter geluid. De prijzen van ver
schillende grondstoffen trekken onder le
vendiger kooplust aan en onmiddellijk hier
mede samen valt een grooter activiteit op
scheepvaartgebied, welke de' aandacht van
de beurs niet ontgaan is.
Dit alles zou mogelyk op onze beurs nog
niet tot zoo'n krachtige uitwerking geko
men zijn, indien niet een groep vflf groote
commissiehulzen een kunstmatige actie op
touw gezet had en zoodoende er in geslaagd
was, een scherp stijgende koersbeweging in
het leven te roepen. Men had betrekkelijk
gemakkelijk werk. Veer materiaal was er
na de jongste daling niet meer aan de
markt te verwachten, terwijl de contramine
ruim vertegenwoordigd was en zooals ge
zegd de algemeene tendenzen iets aange
namer waren.
Toen dan ook de aanval in Kon. Olie wf rd
ingezet, bleek het succes al ras verzekerd
en liep dit fonds onder levendige dekkings.
aankoopen tot 500 op, zoodat een koers
winst van om en nabij 75 bereikt werd.
Concols volgden het voorbeeld van het
hoofdfonds, doch trokken minder animo,
mede in verband met het fêlt, dat men zich
omtrent het te verwachten dividend geen
hooge illusies meer maakt. Hetgeen alles
zins begrijpelijk is, gezien de emissieplan
nen van de Astra en den stand van den Lei.
In Cultuurfondsen werkte de beweging
van Kon. Olie merkbaar na. Ook hier was
de stemming vast en deden zich bovendien
de invloeden gelden van de kunstmatige
steunverleening. H .V. A. werd «at dividend
op de oude koersen verhandeld, zoodat het
slotdividend van 30 ft de noteering onbe-
jnvloed liet. Ook Vorstenlanden, Poerwo-
redjo, Java-Cultuur en de bank aandeden
weiden nogal gevraagd en konden de
laatste na een scherpe inzinking hooger
koersen bedingen. Op de suikermarkt zoekt
men evenwel tevergeefs naar factoren, die
deze tendentie rechtvaardigen. De V. J. S.
P. doet af tegen ƒ11.— per picol, een prijs,
die voor 1921 vermoedelijk een verliespost
zal blhken te zijn.
Rubbers konden zich in verband met de
algemeene stemming en de geringe prijs-
stjjging van het product een weinig herstel
len en zelfs boekte .Amsterdam Rubber"
een beduidend redres, dat mede veroorzaakt
werd door het feit, dat het jaarverslag vol
gens veler opvatting geen ongunstigen in
druk maakte, ofschoon by nadere beschou
wing der cijfers er weinig reden tot opti
misme overblijft
Tabaksfondsen werden by kal men handel
op de oude prijzen verhandeld. Alleen Me-
dan kreeg een gevoelig verlies te boeken.
De fusieplannen met de Senembah zijn
SPORT.
BOKSEN.
I De scamps maakt bekend, dat Carpentier
zich niet uit den ring zal teruftrekken,
maar genegen is elkenbokserter wereld te
ontmoeten, uitgezonderd Dempsey, die, naar
hij erkent, z|jn meerdere Is. Carpentier
wacht nu een uitdaging voor het wereld
kampioenschap llcht-zwaargewicht af. H(j
Izal eenige dagen in zijn trainingskamp rust
nemen en dan een anderen stryd zoeken, het
|liefs$ met Bill Brennan of Tom Gibbons,
vooraanstaande Amerikaansche zwaar-ge-
[wichten.
Naar de „Westminster Gazette verneemt
is aan Carpentier telegrafisch een aanbod
gedaan om te Londen tegen Kid Lewis te
boksen om een beurs van vijftienduizend
pond sterling.
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
Achilles, vertr. 4 Juli v. Port au Prinee
n. Haïti.
Nickerie (uitr.) arr. 6 Juli te Madera.
Orestes, arr. 4 Juli v. Callao te Mollendo.
Orion (thuisr.) vertr. 6 Juli v. Havre.
Rott. Lloyd.
Insulinde (uitr.) arr. 4 Juli te Padang.
Rindjani, vertr. 2 Juli v. Batavia B.
R'dam.
Sindoro (thuisr.) vertr. 5 Juli v. Mar
seille.
Tabanan (uitr.) vertr. 6 Juli v. South
ampton.
Ternate (thuisr.) pass. 6 Juli Perim.
Rotterd. Zuid-Amerika l|jn.
Algemb, vertr. 6 Juli v. R'dam n. Brazil!*.
Holland Amerika lijn.
Burgerdijk, v. R'dam n. Tanipo vertr. 5
Juli v. Santander n.Corunna.
Gorredjjk, vertr. 6 Juli v. R'dam n. Bot
ton.
Schiedjjk, arr. 2 Juli v. R'dam ie Phila
delphia7
LAATSTE BERICHTEN.
Het spoorwegongeluk bi) Breukelen.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft d«pt
machinist, die oorzaak was van het *po<£-
wegongeluk te Breukelen voorwaardelijk
veroordeeld tot een maand gevangenisstraf.
De Rechtbank te Utrecht had beklaagtfb
vrijgesproken.
Raadsheer Jhr. Mr. van Meeuwen, f
Men seint ons uit den Haflg, dat aldaar
plotseling is overleden de raadsheer in den
Hoogen Raad Jhr. Mr. P. L. van Meeuwen,
in den ouderdom van 60 jaar.
De overledene was voor zijne benoeming
tot raadsheer vice-president van de Haag-
sche Rechtbank.
Kon. Luchtvaart MpU>
Met ingang van heden heeft de K. L. M.
het vertrek^ haror vliegtuigen uit Hamburg
op 9.15 gesteld, waarmede zy bereikt, dat
reizigers uit Hamburg, Bremen en Berlijn
(want te Bremen heeft aansluiting plaats
op het uit Berlijn komende toestel) nog dea-
zelfden dag door kunnen vliegen naar Lon
den. De reiziger, die om kwart over negen
uit Hamburg vertrokken is, staat om half
zes op het vliegveld te Creydon bij Londen.
Het langste traject, n.l. BerlijnBremen-
Amsterdam—Londen, duurt nog geen twaalf
uur. Er zijn bijzondere regelingen getroffen
voor het vervoer van de Berlijnsche pont
nuar Londen.
Uit Londen kunnen reizigers In omgekeer
de richting per nachtboot Hoek van Holland
of Rotterdam bereiken en vinden dan ook
terstond om 9.30 aansluiting op het toestel
richting BremenHamburgBerlijn. Dit
toestel neemt de heele Engelsche post voor
Duitschland mee. Op deze wijze is Nedef-
lamff dank zij zijn internationale luchtlijnen,
een zeer belangrijk knooppunt in het we
reldverkeer geworden en maakt de regeling
van den dienst der K. L. M. een snel zaken
verkeer tusschen Engeland en Duitschland
mogelijk. j.
Het steeds toenemende aantal reizigers in
beide richtingen bewijst, dat aan zulk egn
verkeer behoefte beataat^^^
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 2 Juli. Cornelia Adriaaa, d.
v. A. Goris en C. Puit; 5 Juli. Lena Pieter-
nella, d. v. P. M. Bak» en L. P. den Held;
Adriana Cornelia, d. v. H. Idsinga en M. C.
van der Zijden.
GEHUWD: 6 Juli. J. J. van Rijswijk en
G. C. S. Meurls; N. van der Post en M. van
der Laan; J. Ferwerda en J. Tuynder: C.
van KootJ en A. C. de Vroom; P. van Bla
den en C. H. Baas; A. van den Berg en A-
de Jong; B- Schouten en M. de Gruijl; J. ft.
C. Kok en A. C. E. Bik.
OVERLEDEN: 3 Juli. Gerrit Manscket
95 j.; 4 Juli. Gerardus van Schaik 26 j.
GOUDERAK.
GEBOREN: Frans Adrianus, v. T. v.
Vliet en A. Radder.
OVERLEDEN: A. Dekker, 2 mnd.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den volgenden dag:
Meest zwakke noordelijke tot westelijke
wind, betrokken tot zwaar of half bewolkt,
Wellicht een weinig regen, zelfde tempera
tuur.