if
lp:
jJji
i!
II -
LïvSLf° ?n^BchOTTOd Toor de NI'TCr-
Hifi
Ij lid
lil
Dl
IJ
SrSs liqsq isjgj i
ITALIË.
Hiro Hito naar den Paus.
Volgen» een N. T.A.-bericht uit Parys,
zal de Japansche kroonprins ook een
zoek aan den Paus brengen.
BINNENLAND.
Hof van Arbitrage.
De al» uitvloeisel van het vredesverdrag
van Versailles ingestelde commissie, ter be
handeling van schadevergoeding, geleden
door particulieren in het oorlogsterrein,
waarin zitting hebben een Franschman, een
Duitscher en als voorzitter rar. C. D. As-
scher te Amsterdam als neutrale, heeft te
Amsterdam vergaderd en drie civiele za
ken behandeld. In hoofdzaak ging het om
vergoeding, welke meineigenaren vragen
voor de schade in hun kolenmijnen geled<
De nieuwe legerwet.
Naar de „Limb. K." uit goede bron ver
neemt, zijn de rechtsche partijen het eens
geworden om een vyfmaandschen diensttijd
in te vceren.
Dit zou dan beteekenen, dat de voorge-
oefenden er met eeft maand kazerne- of
kampdienst zullen afkomen.
De Staatscommissie voor bezuiniging.
De „Tel.' 'is eens op onderzoek uitgegaan
naar den stand der werkzaamheden van do
Staatscommissie voor het bezuinigings-
vraagstuk (commissie-Rink).
Tot inze verrassing vernam het, dat de
commissie zich niet bepaald tot het bijeen
brengen van stof voor een rapport, maar
dat zij reeds verscheidene bezuinigings
voorstellen aan de regeering heeft gedaan.
De commissie vat n.l. haar taak aldus op,
dat zij, telkens wanneer ze omtrent bezui
niging op een bepaald terrein tot overeen
stemming is gekomen, daarvan aan de re
giering mededeeling doet. Zoo heeft zij in
de laatste maanden reeds voorstellen inge
zonden omtrent bezuiniging by de Directie-
van Economische Zaken, bij de afdeeling
Handel van het departement van Landbouw
en by den Raad van Toezicht op de Spoor
wegdiensten, benevens omtrent tal van klei
nere zaken.
Vermoedelijk zal in het najaar een rap
port verschijnen, waarin de commissie me-
dedeeling doet van den door haar verrich
ten arbeid over het eerste'half jaar.
Nederland en België.
De Federatie Amsterdam der S. D. A. P.
had Woensdagavond een vergadering be
legd in den Werkenden Stand, ten eide de
Belgische sociaal-democratische Kamerle
den, De Brouckère en De Bouchery, hun
standpunt te doen uiteenzetten betreffende
zooals de convocatie het uitdrukte ,,de
Wielingenkwestie en Belgische verhoudin
gen".
Het bleek echter, dat de hew D eBouche-
ry verhinderd was door pasmoeilijkheden,
aanwezig te zijn, zoodat alleen de heer De
Brouckère het woord voerde.
Blijkens het uitvoerig verslag van diens
rede in de „Tel.", vond deze spreker do
kwestie betreffende do Scheldevaart niet
uitsluitend een Hollandsch-Belgische kwes
tie, het is een rechtskwestie, waarvan de
oplossing gewenscht is voor alle landen, en
zeker voor den geheelen Volkenbond.
Aangaande de Wielingenkwestie noemde
spr. de historische rechten, waarop de Bel
gische nationalisten zich beroepen, een
dwaasheid.
De zaak is dat de Wielingenkwestie in
vredestijd geen belang heeft. Zij krijgt dit
echter in oorlogstijd. Een deur moet geslo
ten of open zijn. En de moeilijkheid voor
België is dat deze deur soms open is, maar
ook gesloten kan worden. De feiten komen
hierop neer dat deze deur open staat voor
invarende Duitsche duikbooten, maar geslo
ten is voor uitgaande Belgische oorlogs
schepen.
Niemand heeft er belang by Holland het
bezit te betwisten van die enkele mylen zeer
water.
Het is echter een rechtskwestie, die mis
schien op te lossen is door arbitrage, maar
nog beter kan onderworpen worden aan het
oordeel van den Volkenbond. In elk geval is
het hoogst gewenscht dat men in deze zaak
komt Bp° mof?filijk tot een oplossing
Tenslotte bepleitte spreker in het kort de
noodzakelijkheid van overleg en samenwer-
i? ,Van de klcirve naties. België en Hol
land hebben tal van gemeenschappelijke be
hingen, en 't grootste daarvan is de vrede.
Tegenover de Entente van de groote natiefc
is wellicht gewenscht een verbond van klei
ne naties.
^,S^e,de i8 geweest een bron van ver
deeldheid, zij kan worden een bron van een
heid, Daarnaar moeten Nederland en België
streven. K
Nederland** Fabrikaat.
In de aflero-ink van 6 Juli vinden wii
als eerste redaotioneele bijdrage het ver
volg van de geïllustreerde beschrijving
van Den Haag als industriestad.
IDe meest uiteenlopende takken van nij
verheid passeeren de revue, zooals aarde-
we^ metaalinduetrie, voedings- en genot-
¥2?**' bont- enz. enz.
Dok de takken van nijverheid welke in
s:emeen,ten worden uitge
oefend, zijn met vergeten.
Ben afzonderlijk gedeelte van het arti
kel wydt de schrijver nog aan het Laak-
200 nntwikkelde
ij??* "Is een uitstekende in-
beidstemboonsteilliiK van 's-Gravenluure en
de amwraiKcnde jremeenten, welke in
AjiBuatnw ii.*. on Inmtirtief van de afdee-
i 55 ?en „"""F der VereeirbriiK „Neder-
landsch Fahnkaat" te Scheveninven zal
worden gehouden.
De heer Kalft vervolKt zijn mededeeïinir
over de Nederiandache Taniitwevere. Nadat
de söhrtfver o® onderhoudende wiize heeft
niteengezet welke hooee tran van ontwik-
keliTW in vroever diuren deze knnat hier
te lande heeft bereikt, wiiet Mi er op hoe
irewwwht het is dat deze oude kunstnii-
verheid weer zou herleven zoo niet voor
de patricdërs woningen, dan toch voor de
openbare gebouwen, voor stichtingen. ge-
Hik het Vredespaleis, het Rotterdamsche
stadhuis, enz. enz. Voor de stoffeering
van groote zalen in indrukwekkende ge
bouwen eigenen de gobelins zich uitermate.
De exploitatie van de petrol eumgehieden
in Netlerlandsch-lndië geeft een belang
wekkend overzicht van de petroleumwin-
mng in de Oost, een schetskaartje verduw-
delykt de beschrijving.
Ten slotte zü nog vermeld de rubrieken
„Van alios wat" en „Van en voor de
Vrouw", terwijl van de officiéele méde
ueelingen eindelijk nog de aandacht wordt
gevestigd op de bemiddeling voor werk
gevers en werkzoekenden met opgave van
gezochte en aangeboden betrekkn
de exportruhriek in welke zijn
handelaren over de geheele
spreid welke in aanraking wenscihen te ko
men het Nederiamdsche fabrikanten.
Overeenkomst met Spanje.
Met verwijzing naar zijn schrijven van
24 Maart 1.1. heeft de minister van Bui
tenlandsohe zaken ter kennis van de Twee
de Kamer gebracht, dat tussehen de Ne-
derlajidsche en de Spaansche regeering is
overeengekomen, dat bij wiize van tilde
lijken maatregel bij den invoer van Spaan-
sche goederen hier te lande behandeling op
den voet van meestbegunstigmg zal plaats
vanden, terwijl anderzijds voor den invoe
van Nederiandsche en Nederlandsoh-indi-
sche artikel dn in Spanje de rechten zullen
worden geheven vermeld in de 2de kolom
van het nieuwe Spaansch douanetarief
(manrinmum-tarief).
De duur dezer voorloopige overeenkomst
is gesteld op 3 maanden met stilzwijgende
verlenging tot een maand na opzegging.
Het Palestina Opbouwfonds.
Het Keren Haiosod Bureau bericht, dat
de heeren A. Asseher tp Amsterdam, Op
perrabyn A. Asseher Een. te Groningen.
Mr. B. E. Asseher te Amsterdam. S. van
den Bcrgh Jr. te Rotterdam. J. B. Boas-
son te Amsterdam, Dr. David Co-hen te
'a-Graverthage, Mr. B. A. Kahn te Amster
dam, Opperiabijn A. van Loen te 's-Gra-
venhage. Prof. Dr. L. S. Ornstein te
Utrecht. Henri Polak te Laren. A. Simons
Mizn. te 's-Graverihage, Mr. L. E. Visser
te 's-Gravenhage en Notaris Hendrik Wert-
heim te Amsterdam, zich bereid verklaard
hebben om zitting te neimen in het Bestuur
der op te richten Stichting Palestina Op-
bouwfonds Keren Haiesod.
Op 27 Juni heeft in de Industrieele Olub
te Aimsterdam een vergadering plaats ge
had, waar statuten zijn besproken en aan-
De definitieve oonstitueering van het
stuur en de inhoud der statuten zullen
later worden bekend gemaakt.
De Woningbouw.
In zake de bekende circulaire van 1 Juni
over den woningbouw kwam. naar „Het
Volk" meldt, het P. B. van de S. D. A. P.
in zyn laatst gehouden vergadering over
een. om met het N. V. V. te zalmen
adres te richten tot de regeering. Nader
zal aangegeven worden op welke wiize de
raadsfracties in dezen kunnen optreden.
Mochten, met het oog op de plaatselijke
verhoudingen, openbare vergaderingen van
nut "kunnen ziin, dan kunnen déze door
party afdeeling en bestuurdersbondeö te
zamen belegd worden.
Samenwerking met den Bond van Ar-
beiderswoningbouwyereenigingen werd ver
worpen.
CJl'1 DJ3 PÉRS.
Het Levensverzekeringsbedrijf.'
!ia „Ec onom i sch-S,tat isti sche Berichten"
bespreekt Ur. A. O. Hoiwerda (die o.a. wis
kundig adviseur der „Nationale" is), de
toestanden m het Nederlandsche levens-
verzeikeijngsibedryf, dat in felle beroering
verkeert: reeds ©en drietal groote maat
schappijen en één xleine onderneming heb-
Oen van zich doen spreken.
Van de drie groote mag men aanne
men. dat de „Donrecht" in volkomen
solvabel en toestand verkeert. De polis
sen worden toch onvoorwaardeduk ge
garandeerd door de „Eerste Nederland
sche".
De beWe andere genoemde grootebe-
dryven hebben dit gemeen, dat beide
maatschappijen waren, met een betee-
kenend buitenlandsch bedrijf.
De depreciatie der valuta voerde tot
enorme verliezen op de surplus-beleggm-
gen.
Adbtaaf kan men nu oen denKeUile
politiek eeroornleelen. Maar vó6r 1M4
keeft nooit iemand aan de mwalijkheid
van zulk een vaLuta-depreciatie iredaeht.
Andere kad bijvoorbeeld evenmin een
in het buitenland werkende hypotheek
bank hier ooit oandbrieven kunnen
niaateen. Of anders had het zeer in-
»ril pende Duitsche staatstoezicht.,
waaraan de ..Kosmos" onderworpen
was, wel tijd pr een waarschuwende stem
doen hooren.
Een déconfiture door iredaalde valu
ta is dus iets dai speciaal een tekort-
knnuiw van de levcnsverzekerina be-
teekent, daar hebben talriike andere be-
draven even iroed onder te lijden.
Het «evaar waarteeen tot dusver al
leen en dikwijls nadrukkeliik ae-
waarschuwd weid, was dat der aroote on
kosten. De schruver omschrijft even de be-
zS'dan-"*11 Z0WH>"i'amde zain>ern en
Era levensverzokerinasbedrtjf moet
onkosten voor acquisitie op een zéé laa*
poll houden, dat deze betaald kunnen
worden uit aanweziae winstbronnen,
tooastens met een bescheiden toenas-
Snctl"1- aU7er's "Mtfode. Nieuwe
produetae u een levenseisoh, wil het be
drijfm stand bipven en de noediae
waarboraen biiiven aeven aan verze
kerden, maar ais deze nieuwe produc-
tie méér kost dan de beschikbare (mid-
lieden toelaten, is deze productie uiter
mate ongeweoBcht, zelfs hoogst gevaar-
Deze laatstewaarheid is nu ons land
helaas vaak voorbij gezien. Talriike in-
atellangen hebben een tot op het uiter
ste besnoeide wiskundige reserve, om
dat er te royaal is omgesprongen met
uatgaven voor de acquisitie.
M«n krijgt bij het bestudeeren der
verslagen van sommige Nederlandsche
bedryven wel eens den indruk, dat de
technici van het bedriif niet meer aam
*aven hoeveel reserve er zijn moet.
maar met hoe weinig men toe kan. Te
gen deze steeds meer en meer inkan
kerende gewoonte van lage wiskundige
reserve kan men niet scherp genoeg
front maken. Een hooge wiskundige re
serve, breng» vanzelf een beperking van
de onkosten met zich mede. omdat men
daarvoor dan eenvoudig de mkkielen
niet heeft. Het spreekt wel vanzeif. dai
daarbij ondersteld is. dat die reserve
geheel door voLwaaixiige activa gedokt
is.
Van den kant van het publiek is wel
eens gezegd: verhoog de premiën als
er meer geld noodag is. Hiermede zou
(hot publiek echter niet gebaat zijn. Het
Nederlandsche premieniveau ia rujm
voldoende om een behoorlijk gefundeeru
bedrijf te waarborgen, mi te men maar
niet te royaal is.
Volgons dr. H. wordt een gezond Neder-
iandsch bedrijf niet door hooge premiën
verkregen, maar door onkostenbeperking.
IfHet smijten met provieiën, dat men zelfs
onder vooraanstaande instellingen waar-
neerftt, moet uit zijn."
Ten slotte wijst hij op de noodzakelijk
heid van betere voorlichting. Ie door de
stichting van een behoorlijk centrum voor
levensverzekering aan de Handels-Hooge-
echood; 2e. door Staatstoezicht. De voor
bereide wet voldoet z.i. aan de eischen van
<k>el treffende controle in hooge mate. „Men
kan thans b« de Regeering niet genoeg
aandringen op spoed."
Staatsraad prof. mr. D. F. D. Fabius.
Gisteren vierde prof. mr. D. P. D. Fa
bius zyn 70en verjaardag.
■De (awta-rev.) „Eoterdammer" schrijft
van hem, die gedurende meer dan 40 jaar
hoogieeraar was, dat hii m de diepten dei-
wetenschap groef. Hij liet over de wagen
van den dag het licht vam het beginsel
stralen. Hii herinnerde de anti-revolutio
naire richting aan d.e glorie van haai- ge
schiedenis. Hij wees achter het toevallige
bat wezenlijke aan. HU zocht de eeuwige
beginselen boven de vergankelijke compro
missen.
Fabius' be teekenis moet niet worden ge
meten naar het gevolg dat zijn woord voor
het staatkundig gebeuren heeft gehad,
maar naai- de blijvende waarde, die zoo
menig geschrift van zijn hand voor de op
voeding van het aniti-revolutionair volk in
a' zyn rangen heeft.
Strydend is hy door het leven gegaan.
Maar hij is niet een strijder door haat ge
dreven. Veeieer een man van een teeder
gemoed, bewogen door vurige liefde voor
land en volk. voor de gereformeerde be
ginselen bovenal.
Omtrent het openbaar leven van staats
raad prof. mr. D. P. D. Fabius deelt de
Rotterdammer" het volgende mede:
11x>f. Fabius, de oudste hoogieeraar, ook
in dienstjaren, aan de Vrije Universiteit,
promoveerde in 1«78 op een proefschrift,
getiteld: „De leer der souvereariiteit".
In 1880, den 2lsten October, trad prof.
Fabius als hoogleeraar op en doceerde in
Itomensch privaatrecht, encyclopaedic der
rechtswetenschap, wijsbegeerte van het
recht, Ned. staatsrecht en algemeen staats
recht. Tot 1904, toen prof. Aneraa en Die
penhorst tot hoogleeraar werden benoemd,
had prof. Fabius de juridische fuculteat ge-
heei en-alleen vocjt ziin rekening.
In het openbare leven is prof. Fabius
wol een der bekendste figuren. Tiidens het
kabinet-Ruys werd prof. Fabius benoemd
tot ldd van den Raad van State, een be
noeming, welke schier overal werd toege
juicht. Ook als lid van de Prov. Staten en
•Is ljd van den Amstyrdamschen Raad.
welk lidmaatschap hy jarenlang beid eed-
de, werden zyn adviezen gewaardeerd.
Meermalen werd hij tot wethouder geko-
•n.
In „Studiën en Schetsen" lean men nog
steeds de stem van prof. Fabius beluiste
ren.
omn KOLONIëN.
pr. K. Gorter, t
Te Buitenzorg overleed, in den ouderdom
van 49 jaar, Jud* hoofd van het phytoche-
misch laboratorium van 's Lands Planten
tuin aldaar, dr. K. Gorter.
GEMENGDE BERICHTEN.
Na
baanvak,
De spoorwegramp in België.
spoorwegramp is thans op het
uaanvuK, waar de ontsporing geschiedde,
het verkeer hervqt. Het stoffelijk overschot
van de postambtenaren is naar Frankrijk
getransporteerd. Donderdagmiddag is het
parket uit Bergen en het parket uit Brus
sel ter plaatse van de ramp geweest. Ver
scheiden inspecteurs en sergeants van de
gerechtelijke politie, zoo uit Brussel en Ber
gen als uit Frankrijk zijn ter plaatse. Het
heet dat men thans aanneemt, dat de mis
daad moet zyn gepleegd door ontslagen
spoorwegarbeiders. Dat is maar een veron
derstelling, want anderen houden het er
voor, dat voor het onklaar maken van den
wissel aanwijzingen moeten zyn gegeven
door personeel uit de streek zelf.
Verscheidene anarchisten uit de omge
ving van Hennuyères zijn in verhoor geno
men, doch allen konden hun alibi bewyzen.
Volgens sommige bladen moet de aanslag
waarschijnlijk worden toegeschreven aan
een wraakneming van ontslagen Franschc
spoorwegarbeiders.
Den trein te berooven kan niet het doel
van den aanslag zyn geweekt, want van de
waarden-inhoudende brieven' en pakketten,
die na de ramp over de spoorlijn verspreid
wordt geen enkele vermist.
Volgens V. D. Is by het onderzoek gebler
ken, dat de ramp niet aan ee.u anarchisti-
schen aanslag is te wyteif. De Jailer is ver
moedelijk een vakman, die goed bekend was
met den plaatselijken toeshand; (Waarschijn
lijk ia het een spoorwegagtmt uit den om
trek. Het parket hoopt hem %spoec'jg te zul
len arresteeren.
GevangenisarbehL
De Centrale Raad van Vakbonden in het
Grafisch- en Boekbedrijf' he»eft aan den
Minister van Binnenlandsch*1 Zaken een
adres gericht, waarin o.m. gevrezen wordt
op het feit, dat een belangrijk percentage
boekdrukwerk en boekbindersweirk. waaron
der ook begrepen enveloppen vipor Regee
zeer zeker noodzakelijk ia. pen de bevol
king der gevangenissen arbeid te verschaf
fen, doch acht het economisch onjoiat, dai
hierdoor één bepaalde tak van nyvenheid.
dié mede by moet dragen in de kosten van
het onderhoud der gevangenissen, wondt.
beconcurreerd en aan haar een deel van
haar bestaan wordt ontnomen.
De Raad verzoekt den Minister de in
lichtingen tot beoefening der grafische in
dustrie m de gevangenissen niet uit te brei
den en door genoemde inrichtingen niet
aan particulieren te doen leveren.
Een half miüsoen voor het Neder). Israël.
Armbestuur.
Naar vernomen wordt is door nu wijlen
den heer Andries van Wezel aan het Ned.
Israel. Armbestuur een bedrag van
500.00(1 gelegateerd en verder o.a. aan
'het Ned. Isr. Jongens weeehuis f 6000. Neü.
lsr. Meisjesweeshuis i 5000, Gesticht voor
Fort. Isr. Geih. O. L. 5000, Pensioenfonds
Concertgebouw 4000, Mij. Cecillia f 6000,
Gefd. N. Vorm. f 10.000, Ver. t. bestr. der
tuberculose f 10.000 enz. enz.
Zyn belangrijke verzameling schilderijen
as voor het ryk bestemd.
(Cemtr. BI. v. Isr.)
ringslichamen en voor andere autoriteiten,
aan de industrie wordt onttrokken, door-
°aw uc iiuiubine worat onttroK xen. aoor-
dat dit werk in de gevangenissen wordt
gereed gemaakt. De Raad eikei at. dat het
Diefstal van electrische stroom.
De schade door diefstal van electrische
stroom aan de Amsterdamsche schatkist
berokkend, wordt door deskundigen op
minstens 500.000 per jaar geschat.
Mr. Vierkant, secretaris van den Direc
teur der G. E. W. deelde de Tel. hierover
het volgende mede:
Het totaaJ aantal afgeleverde Kilo Watt
uur electrische stroom moet OP de één of
andere wijze terugkomen. Het grootste
percentage komt op rekening der verbrui
kers, maar er blijft een gedeelte dat aan
stroomverlies weggaat, door lekkages,
transformatoren enz. Dit percentage is ten
naastenbij te berekenen. Neemt men het
stroomverlies vry hoog aan, dan hlijft nog
een belangrijk gedeelte over dat niet ver
antwoord kan worden en dus gestolen moet
zyn.
Volgens berekening 'bedraagt dit min
stens 3 van het totaal. Waar verleden
jaar voor een waarde van f 16 miliioen
geleverd werd, kan de electriclteitsdaefstal
op circa 51)0.000 begroot worden. Men
moet in aanmerking nemen dat in het be
drag van 16 miliioen gulden alle prijzen
begrepen zyn en met de 3 dus de ge
middelde sbroomprys genomen wordt, on
geveer 12 ct. De kleinere stroomverbrui
kers waaronder naar gebleken is. de mees
te stroomdieven gezocht moeten worden,
betalen echter belangrijk meer. zoodat
f 500.000 zeker eerder te laag dan te hoog
is Het euvel wordt niet weinig vergroot
door de meening van velen dat gebruik
van electriciteöit buiten den meter om. fei
telijk geen diefstal ia.
Tegen deze opvatting moet ten sterkste
gewaarschuwd worden.
Diefstal van electriciteit wordt niet ai-
leen door de Gemeente-Electriciteaibswer
ken met boete van f 100 en afsnijding van
gas- en electrische stroom gestraft, maar
kan de daders ook in aanraking brengen
met den strafrechter, zooals bleek uit het
arrest van den Hoogen Raad van 23 Mei-
In enkele aanhangige zaken tegen stroom-
fraudeurs voor de Amsterdamsche Recht
bank heeft het Openbaar Ministerie zélfs
drie maanden gevangenistraf Jreëiacbt.
IHet zyn niet alleen de kleineren die de
G. RW. bedotten. Dit bleek onlang» toen
een firma van naam. die met electrische
motoren werkte, betrapt werd op het
•omgebruiik buiten den meter om. Ge
constateerd werd dat deze firma voor min
is 3400 de gemeente benadeeld heeft.
Natuurlijk is hier een gerechtelijke ver
volging ingesteld.
Een 9-tal controleurs doet den gehee
len dag niets anders dan controle uitoefe
nen op de stroomverbruikers, wat op een
ia! van 140.000 aangeslotenen, haast
een onbegonnen werk i«.
Verlaging van den electriciteitsprijs.
Naar de „Amst." verneemt, is het de be
doeling van B. en W. van Amsterdam, sp'oe-
dig te komen tot verlaging van het elec-
triciteitsbedrijf. Speciaal ook het bijzonder
tarief voor winkels zal daarbij waarschijn
lijk sterk worden verlaagd
Verder vernam het blad dat het reeds
aangekondigde voorstel tot verlaging van
het tramtarief spoedig by het college van
B. W. worden ingediend.
Verlaging der suikerprijzen.
Het Ned. Weekblad voor den handel in
Kruidenierswaren verneemt, dat de Cen
trale Suikermaatschappij thans reeds sui
ker van de nieuwe campagne aanbiedt voor
ƒ49.50 of wel twaalf gulden per baal bene
den de tegenwoordige noteering. Dit aan
bod beteekent, dat ingaande October suiker
verkrijgbaar zal zyn, ook voor den consu
ment, tegen ongeveer den prys van vóór
den oorlog. Het blad herinnert er aan, dat
by den aanvang van de tegenwoordige
campagne de suikerprijs 95 per baal van
100 K.G. bedroeg, zoodat in een jaar tyd de
prijs nagenoeg tot de helft terugviel.
Protest5 van den ex-keizer.
By den gemeenteraad van Doorn is in
gekomen een protest van den ex-keizer te
gen zyn aanslag in de gemeentebelasting.
Daarbij protesteert hy niet, omdat deze aan
slag te hoog zou zijn, maar tegen het feit
dat hy is aangeslagen. Hij beweert hierbij,
dat hy tegen zijn wil in Nederland verblijf
houdt en hier als 't ware wordt vastgehou
den en daarom niet als vrij burger tot be
taling verplicht is. De meerderheid van den
raad is echter van meening, dat hij wel de
gelijk vrijwillig naar Holland is gekomen
en dat hy geheel vrijwillig Doorn als ver
blijfplaats heeft gekozen. Men is daarom
niet genegen, het protest te aanvaarden.
Maatregelen zullen genomen worden om de
uitvoering van den aanslag te verzekeren.
Tevens moet de ex-keizer protest hebben
aangeteekend tegen den zeer hoogen aan
slag in de Personeele belasting.
Merkwaardige vondst.
By het afbreken van een eeuwen-ouden
bakkersoven te Woubrugge is tusachen de
muren een verzameling oude geschriften
uit 17791811 gevonden, waarvan de mees
ten nog goed leesbaar waren.
De hitte heeft vermoedelijk belet dat de
Worm ze aantastte.
STADSNIEUWS.
GOUDA. 8 Juli 1921.
Gemeentelijke belastingen naar het
inkomen.
B. en W. schrijven (Ld. 10 Juni het vol
gend schrijven kan den Raad:
Iriy de wet van 30 December 1920. StW.
no. 1*23, weiden in de gemeentewet diverse
iwyzwgnngen gebracht op kei stuk van be-
i&atiQgmetfinig door de gemeenten.
De meest ingrijpende wyzigingen be
treffen de heflmg en de invordering der
belasting die met recht .de hooidbroo van
de inkomsten der gemeente" kan wonden
genoemd.
De nieuwe redactie der wet laat thans
de gemeentebesturen de keuze tusachen
twee regelingen, ni.:
a. de heffing van ten hoogste 100 op
centen op de Kyksmkometenbelastimi,
eventueel aangevuld met een plaatsMyke
inkomstenbelasting tot een vast. voor ailè
inkomens gelijk blijvend percentage;
b. de heffing van een plaateeiyke In
komstenbelasting met een progressie,
waarvoor de wettelijke grenzen bij de
wetswijziging zijn verruimd. Op deze ver
ruiming der wettelijke grenzen komen wij
nader terug en wenscihen wii, alvorens de
dn de gemeentewet gebrachte wijzigingen
nader te bezien met enkele becyferingen
aan te toornen welke resultaten eventueel
de sub a genoemde belastingheffing voor
de financiën dezer gemeente met zich zou
brengen. Reeds bij voorbaat meenen wjj
deze als „niet toe te passen voor deze ge
meente" te moeten qualificeeren.
De laatste gegevens die ons ten opzich
te van het bedrag der Ryksinkomsteabe-
iasting ter beschikking staan, zijn die over
het belastingjaar 191911926.
Deze opbrengst bedroeg oter dat dienst
jaar f 233.197.50.
Een heffing van 100 opcenten ten be
hoeve der gemeente zou dus opbrengen
een gelijk bedrag.
•De gemeente heeft evenwel dót jaar
noodag opbrengst uit de plaatselijke
directe belasting van ruim 900.000.—
Nevens genoemde opcenten zou ter ver
krijging van de benoodigde gelden tot dek
king van dit bedrag geheven moeten wor
den een plaatselijke belasting tot een vast
voor alle inkomens gelijkblijvend percen
tage, tot een bedrag van ongeveer
f 670.000.—. Het belastbaar inkomen over
1920 kan geschat worden o® ongeveer
8.000.000.—, zoodat geheven zou moeten
worden een uniform percentage van rood
8%
Uit het onderstaand staatje zal Uwen
Raad blijken tot welke resultaten een der
gelijke belastingheffing zou leiden. Tegen
over een hoogere heffing van de laagste en
lagere inkomens staat een aanmerkelijke
ontlasting der hoogere, die met de stijging
van het inkomen gunstiger wordt.
Wii achten het niet noodig hierop die
per in te gaan. De cijfers beelden de be-
strijdangs-motaeve duidelijk uit.
(Wii laten hier bedoelde staatje volgen.
Red.):
i*
«s
2
t 8
n -3
«25 -2
i^ i/5 eri sd
KO o
r—t 4 oi»o
i/iino^rO'OC.rO-^O
(MiOOONNOsfOOfO
•H-nrO Vf>OvO
l/jvOCNONONONOOÓrTcÓ
CMI/300\—l(>-lO—'W-
r-H rr) Tf Os fVJ
SQSS
-h <n iri oó <rj t-' r«."
■-( (N fj V (O
(OUJ I OO
r- l_ i/j to
l# I _S} I uooq lt l# I. It
rttMU)0Óf0OM>-O>
r-H f—i CN C2
l IS? I.5?8 I I I I
•i l/ï KJ r-1 <-H I—* CO
»-teu»/)ooc/5CM^ON
POOOOOQC
noioLooooc
lONlNOUUflC
-HHPivmrNC
Invoering van een dergelijk belasting
systeem zou nevens andere onbillijkheden
en bezwaren in verband met een regelma
tige heffing, den belastingdruk juist in de
klassen der bevolking, waar zü het aller
minst gedragen kan worden, aanmerkelijk
bezwaren, ten gunste van de meer draag-
Ikrachtigen.
Wö meenen Uwen Raad dan ook te moe
ten voorstellen het systeem in de veror
dening o<p de heffing van een gemeentelij
ke inkomstenbelasting 1920 neergelegd, te
handhaven.
Deze verordening is nog steeds niet
door de Kroon goedgekeurd, doch wij mee
nen te mogen verwachten dat binnen kor
ten tijd de noodige sanctie hieraan zal
worden verleend.
De gewijzigde gemeentewet bepaalt in
artikelen 248 g en h dat de aangealagenen
in de gemeentelijke inkomstenbelasting
voor iederen belastingplichtige tegelijk
met ziin aanslag in de Rijkainkomstenfce-
iasting wordt vastgesteld en ingevorderd
en volgens voorschriften, door den Minis
ter van Financiën te stellen, aan de ge-
roeenten wordt uitgekeerd.
Van de werkzaamheden, zoowel uit de
heffing als de invordering voortvloeiende,
wordt de gemeente dus ontlast.
Daarnevens bepaalt par. Ill der Wijzi
gingswet, dat door de Kroon telkens voor
een periode van ten hoogste vijf jaren aan
een gemeente de bevoegdheid kan worden
verleend, om in afwijking van de hiervoren
genoemde bepalingen der Gemeentewet de
plaatselijke inkomstenbelasting door hare
eigen administratie te doen heffen, eeh en
ander onder nader omschreven voorwaar
den van adfflinistratieven aard. Regel Is
dus heffing door de Rijksbelastingadmini
stratie.
De vraag dient dus gesteld te worden wel
ke wijze van heffing en invordering van
belasting de gemeente prefereert; heffing
hetzij door de Rijks- hetzij door eigen admi
nistratie.
Tegenover de bezwaren die heffing dooi
de Rijksadministratie aankleven (minder
juiste aanslag wegens het niet beschikken
over het meerdere bewijsmateriaal, dat de
gemeente wel heeft, het te laat bekend wor
den van de aanslagen in verband met de
vaststelling van 't vermenigvuldigingscijfei-
enz.) staan vele voordeelen zoowel van ad
ministratieven als financieelen aard.
Een belangrijk voordeel heeft ook de be
lastingplichtige. Niet alleen dat hy geen
dubbele aangifte behoeft te doen, ook dc
betaling der belasting aan één bureau geeft
veel vereenvoudiging.
Der gemeente wordt door de wet op de te
ontvangen belasting door het Rijk een voor
schot verzekerd waarop gedurende de maan
den Juli tot en met Maart van het belasting
jaar ('t welk dan van Mei tot Mei zal die
nen te loopen) maandelijks uitkeeringen
zullen Worden gedaan tot 1/10 van het be
drag, dat, naar raming, in totaal aan ge
meentebelasting op de kohieren zal worden
uitgetrokken. Het gebrek aan kasgelden en
het renteverlies worden hierdoor tot een mi
nimum beperkt.
Wij zijn dan ook tot de overtuiging geko-
men, dat heffing en invordering door de
Rijksbelastingadministratie voordeelen voor
de gemeente biedt.
De afdeeling „contróle belastingen en
financiën" der secretarie ziet zich hierdoor
een belangrijk deel harer werkzaamheden en
bemoeiingen ontnomen. Overbodig kan en
mag zij tengevolge hiervan niet worden ge
noemd. Niet alleen dat haar op het gebied
van de voorbereiding en de heffing nog een
aanmerkelijk groote taak blijft opgedragen,
piede tengevolge van de andere gemeentelij
ke belastingen en heffingen ook de controle
op de ontvangsten en uitgaven der gemeente
en hare bedrijven verzekert haar zoovele en
velerlei bezigheden dat van „overbodigheid"
in de verste verte geen sprake kan zijn.
Wellicht zullen tengevolge van deze ver
mindering harer bemoeiingen enkele tijde
lijke krachten bunnen werden ontslagen en
zal ui threading van personeel in de naaste
toekomst, hetwelk, was deze wetswijziging
niet tot stand gébomen zeer zeker noodig
zou zijn gerweest, voor zooveel dit thaps is
te beoordeelen, niet plaats behoeven te vin
den.
Dit geeft dus naast vermindering der
administratieve bemoeiingen directe fi-
nancaeele voordeelen, waarbii tevens komen
de véraiinderde werkzaamheden ten kan
tore van den Gemeente-Onitvanger.
In hoeverre hier tot eventueele inkrim
ping van personeel zal bunnen worden
overgegaan is thans nog niet te beoordee
len.
Wjanneer Uw Raad besluit waartoe
wü U adviseeren geen verzoek tot het
heffen en invorderen door de gemeente
van de belaetingpenningen bil' de Kroon in
te dienen, en djus de heffing en invorde
ring door de Rijksadministratie geschiedt,
zullen in de nog niet Koninklijk goedge
keurde verordening op de heffing van een
plaatselijke inkomstenbelasting eenige wij
zigingen moeten worden gebracht, om deze
in overeenstemming te brengen met de
wet, terwijl wellicht ook in verband met
de nieuwe bepalingen de progressie alsdan
opnieuw onder de oogen kan worden gezoen.
Wy achten het ev enwei beter dit te zijner
tyd by afzonderlijk voorstel te doen en wel
nadat die verordening welke in ieder geval'
voor het dienstjaar 1921 en het tijdvak 1
Januari30 April 1922 zal moeten gelden,
van de autoriteiten is terugontvangen.
Wy zijn hiermede genaderd aan het ein
de van onze beschouwingen en stellen U
voor tot het volgende te besluiten:
lo. geen verzoek aan de Kroon in te die
nen tot heffing en invordering van de plaat
selijke belasting naar het inkomen, maar dit
aan de Ryksbelastingadministratie over te
laten, een en ander met handhaving be
houdens nader in verband met de nieuwe
wettelijke bepalingen te brengen wijzigin
gen van de ten vorigen jare vastgestelde
belastingverordening;
2o. ons te machtigen alle die wijzigingen
en voorstellen voor te bereiden die blijken
tengevolge van de jongste wijziging der Ge
meentewet in verband met de heffing van
een plaatselijke belasting naar het inkomen,
alsnog wenschelyk te zyn.
Van de derde naar de vierde klasse: H.
BeXfhpis, Ma. Jonkers, J. Schreuder, An.
BifmiR Slot (voorwaardelijk). Niet bevor
derd: geen.
Van de vierde, naar de vijfde klasse: Aa.
v. Aelst, G. Boot, J. Gonda, H: Semmelink,
C. G. Sprayt. Niet bevorderd: geen.
Van <le vijfde naar de zesde klasse: P.
Endenburg, A. Evers, W. F. Bruins Slot.
Gemeenteverslag 1920.
V.
Omtrent de gemeente-eigendommen, wer
ken en inrichtingen' worden over verschil
lende bijzonderheden mededeelingén ge
daan.
Wy ontleenen een en ander daaraan:
De gemeente-eigendommen, niet voor den
publieken dienst bestemd, werden, voor<zoo-
ver de onderhoudsplicht op de gemeente
rast, in goeden staat gehouden.
De opbrengst is als volgt te splitsen:
Op 31 Dec. 1920 was aan ge
bouwde eigendommen ver
huurd voor een bedrag van ƒ283.99.21*
aan ongebouwde eigendommen - 8486.94"
de opbrengst van den houthak
bedroeg - 2305.60
de grasverpachtingen - 298.5t
cynsen en erfpachten - 966.68
recognitiën ter zake .van ver
gunningen - 394.65
Totaal ƒ40851.59
Over 1919 bedroeg het totaal ƒ6965.32.
De enorme stijging is te verklaren doordat
over 1920 de huur-opbrongst van de ge
meente-woningen in „Kort Haarlem" werd
bijgeteld; de opbrengst uit ongebouwde
eigendommen wijst een hoogér totaal aan,
omdat vele terreinen vo«or woningbouw aan
gekocht. tijdelijk voor andere doeleinden
worden verhuurd. De opbrengst van den
houthak steeg in 1919 van ƒ394.tot
ƒ2305.60, tengevolge van den verkoop van
gerooide boomen langs het z.g. Goudsche
Rijpad.
De assurantie voor de gemeente-eigen
dommen bedroeg ƒ4.874.350.
Aankoop van onroerend goed had plaats
ten behoeve van de verplaatsing van het
beltterrein van den Reinigingsdienst voor
ƒ110000.—. Dit terrein, gelegen aan het
Jaagpad, werd met fabrieksgebouw, lood
sen en inventaris gekocht voor ƒ26.000.
terwijl later voor den afbraak van het fa
brieksgebouw enz. wederom 15.000.
werd ontvangen. Gronden voor woningbouw
verkreeg de gemeente in eigendom voor een
totaalsom van ƒ180.848.80. Deze gronden
werden gedeeltelijk weer in erfpacht gege-
gen aan woningbouwverenigingen in ver
band met overeenkomstig de woningwet
verleende bouwvoorschotten.
Het onderhoud der openbare gemeente
werken had op de gewone wij zo plaats.
Het raadhuis onderging op de bovenver
dieping eenige verandering door de ver
plaatsing van de secretariskamer en de in
richting van het bureau voor de contróle
der gemeentebelastingen en financiën. In
de raadzaal werd een electrische ventilator
geplaatst.
De zweminrichting werd met 7 kleedka
mertjes uitgebreid.
In den Vrouwen to ren werd een nieuw
uurwerk geplaatst.
iZooals in het verslag over 1919 reeds in
het vooruitzicht werd gesteld, kwam de 2e
Burgerschool voor JongenB gereed en kon
het gebouw der oude Ryks Hoogere Burger
school worden verlaten. De aanschaffing
van schoolmeuberen vorderde een uitgaaf
van ƒ17.004.13; de inrichting van het gym
nastieklokaal ƒ3.113.20.
Voor het onderhoud van de verschillende
openbare gemeentegebouwen en meubelen
werden in dit jaar volgens ingezonden re
keningen de volgende bedragen besteed:
Materialen
AAN
en
Arbeid*-
•aancmings-
locmen.
•ommen.
Raadhuis 1490.76 2908.—
Meubelen Raadhuis - 1744.73 - 41.13
Andere gebouwen (be
grooting no. 143) - 5142.12" - 4768.53
I Lagere scholen - 4297.62 - 4553.05
Bewaarscholen - 919.25 - 1059.54
Gymnasium - 764.28 - 661.56
Zweminrichting - 1152.15 - 741.27
Promotie.
Aan de Ryks Uniyersiteit te Utrecht is
geslaagd voor het doctoraal examen Phar-
macie de heer F. Grendel.
Voor het theoretisch examen tandheel
kunde 2e gedeelte slaagde de heer H. F.
Deur.
Gymnasium.
Zonder examen z(jn toegelaten tot de le
klasse van het Gymnasium 11 can-
•tHdaten, namelijk: Joh. Bijlsima, Er-
mina Deur, W. K. N. Hengeweld, A. J. Kof-
man, Betsy Kofman en R. W. H. Pitlo al-
bier, G. J. Baas te Waddinxveen, Gretha J.
Boekhoudt te Schoonhoven, Catharina Koet
sier en L. Kreling te Boskoop, J. Snoek te
Bergambacht.
Na examen toegelaten tot de 2e klasse J.
Broekmeyer te 's-Grlvenhage, één candidaat
voor de 6e klasse trok zich tijdens 't examen
terug.
Bevorderd van de eerste naar de
tweede klas: M. Berghuis, Lily Dudok v.
Heel, H. Nort, C. Oskam, Th. Schartên,
Tonny v. d. Torren, niet bevorderd: geen.
Van de tweede naar de derde klasse: Tini
Boot, Jeanne de Bruijn, E. J. Jonkers, G.
Kamphuizen, Schaapman, G. A. Vos, K. de
Vries.
Niet bevorderd één.
Totaal 15610.91" 14733.08
Over 1919 waren deze totalen respectie
velijk 10160.12" en 9906.34'.
De schoonmaak van de scholen kostte dit
jaar ƒ7308.26" aan materialen en arbeids-
loonen, tegen ƒ5052.41 in 1919 en ƒ4233.03
in 1918.
Omtrent straten, pleinen, riolen en water
leidingen wordt vermeld:
Gelegd en verlegd werden in totaal
44008.30 M2. tegel-, klinker- en keibestra
ting, n.1. in de Parkstraat, Kanaalstraat en
Noorderstraat. Hier en daar is deze nieuwe
bestrating al weer beduidend verzakt. En de
Dytoitstraat en Verlorenkost werd de kei-
bestrating vervangen door klinkers. De
Kattensingel, de Gouwe bij de Centralfl; en
de Lage Gouwe werden 0.50 M. verhoogd.
De Julianastraat, Kleiweg, Nieuwsteeg, O.
Z. Kriigerlaan en Stationsplein werden met
nieuwe keien belegd. Bovendien werden de
Spoorstraat, Robaarsteeg en Boomgaard
straat opgehoogd, de laatste zelfs twee
maal.
Het onderhoud dér straten vorderde een
uitgaaf van 40.363.69° aan materialen en
aiheidsloonen; bovendien nog ƒ6682.60 en
kel aan arbeidsloonen.
Van die bedragen komen ten laste van:
de electrische centrale 1564.73
de gasfabriek - 566.84
de Rykstelephoon - 562.36
de Goudsche Waterl. Mij. - 358.42
Onder voornoemde kosten is niet begre
pen de ten behoeve van de nieuwe school
gemaakte bestrating in den Burgemeester
Martenssingel in verbinding met de IJssel-
laan.
Aangekocht werden 166.500 straatklin
kers, 13.227 keien en 4071 M3. straatzand.
Geplaatst werden 10 kleine en 1 groote
straatkoUc in, den Burgemeester Martens
singel, 2 kleine in het Buurtje en 1 groote
in de De La Reylaan.
Er zyn thans in totapl 740 groote straat--
ko-lken, 263 kleine en 86 gemetselde putjes.
Een overdekte tweepersoons openbare
waterplaats wewl g«z«t-aan den Burge
meester MarteHsslnifel en een driepersoons
aan den toegangsweg naar het station.
De uitgaven voor Jiet onderhoud van de
wagen, voetpaden
rende aan en in onderhoud NI de gemeente
kunnen worden gesplitst als volgt:
plantsoenen: ƒ21.060.24 aan materialen
en 1935.83 aan arbeidsloonen;
wegen en voetpaden: 679.76 aan mate
rialen en ƒ130.59 aan arbeidsloonen;
I wegen buiten het grondgebied der ge
meente: ƒ585.— aan materialen en ƒ270.86
aan arbeidsloonen.
In de plantsoenen werd 698 M8. aseh en
12.50 M3. zwarte grond gebracht voor op-
Ihooging van Wegen en perkeninzonderheid
in het plantsoen „Parkstraat".
Aangaande rivieren, kanalen, vaarten en
bijkomende werken zij vermeld, dat het
vernieuwen van den onderbouw van de brug
P. C. Bothstraat, het vernieuwen van de
twee groote spuideuren in de Donkere Sluis
en het herstellen en gedooltelyk vernieuwen
van het remmjngwerk van de Nieuwe Veer-
stal volgens bestek door den aannemer P.
Macdaniël werd aangenomen voor 12.870.-.
(Wondt vervolgd).
BERGAMBACHT.
Da. K. J. v. d. Berg te Ermelo heeft be
dankt voor het beroep bij deNed, Herv.
Kerk, alhier.
GOUDERAK.
In deze gemeente zijn bij het vee van eeni
ge landbouwers weer gevallen van mond
en klauwzeer geconstateerd.
HAASTRECHT.
De heer E. Boere, lid van den gemeente
raad en wethouder dezer gemeente, die
roeds gerai,men tijd ongesteld was, is gis
terenavond overleden.
De bouwmanswoning no. 59 te Vlist met
15.25.68 Hectaren wei- en hooiland, *ün bil
de afslag op 8 Juli 1921 ten overstaan
van Notaris J. Koeman gehouden, toege
wezen aan den heer A. Houdiik te Vlist
voor f 36.600.—.
KRIMPEN a. d. IJSSEL.
De rtStaat8-Crt." bevatte de Kon. goedge
keurde statuten der Zeil- en Roeivereeni-
ging Hollandsche IJssel, gevestigd alhier.
REEUWIJK.
De gemeenteraad benoemde gisteren tot
hoofd van school A de heer E. van der Ban,
te Dordrecht.
Stavenisse.
WADDINXVEEN.
Ds. B. G. C. Steenbeek heeft bedankt
voor het beroep by de Ned. Herv. Kerk te
STOLWIJK.
In de hedenmorgen gehouden vergadering
van den Raad dezer gemeente waren met
den voorzitter, de heer Immink, alle leden
tegenwoordig.
De notulen der vorige vergadering wer
den onveranderd goedgekeurd.
Ingekomen was een schrijven van den
minister van Binnenlandsche Zaken, waarin
gezegd wordt dat de belasting vanaf 1922
geind zal worden door het Riik en een
afwijzende beschikking op het Raadsbesluit
om nog 5 jaar de gemeente de belasting te
doen innen.
Dit schrijven werd voor kennisgeving
aangenomen.
Goedgekeurd werd het kohier betreffen
de de schoolgelden.
Ingekomen was een schrijven van de
Kerkvoogdij der Ned. Herv. Kerk verzoe
kende door te gaan met betaling van 60.
per jaar, wegens het niet meer begraven in
"de kerk.
De heer Verdoold meende dat de gemeen
te niet meer verplicht is tot betaling of aan
koop.
De heer Verkerk wees er op dat het al
tijd alleen maar een subsidie is geweest.
De lieer Verdoorn betoogde dat door het
verbod van den wetgever tot het begraven
in de kerk, voor subsidie geen enkele reden
meer bestaat.
Besloten werd advies te vragen aan Mr.
Kramer, redacteur van De Gemeentestem.
Ingekomen was verder een schrijven van
den heer Schipper, boekhouder van het elec-
trisch bedrijf, om salarisverhooging.
Een voorstel van den heer Kapteyn, om
het salaris te brengen van 200.op /40Q.-.
werd aangenomen.
Goedgekeurd werd het bedrag ad. 73.56
door de Gezondheidscommissie van Schoon
hoven vastgesteld als bijdrage van de gem.
Stolwijk.
Eervol ontslag werd verleend aan Mej.
M. Raastrop, onderwijzeres aan de o. 1. s.
no. 1, met ingang van 1 September.
Besloten werd de wijzerborden te doen
vernieuwen, kosten hiervan bedragen 850.
De begrooting voor het eleetrisch bedrijf
werd goedgekeurd..
In de commissie voor openbare werken
werd benoemd de héér A. Verkerk.
De Voorzitter deelde nog mode dat het
(belastingkohier nu over 15- maanden moet
loopen (laar 1 Mei 1922 de' belasting door
het Rijk behandeld wordt.
By de rondvraag bracht de heer van den
Berg nog de waterleiding ter sprake. Spr.
zou gaarne zien dat deze kwestie nog eens
aan de orde kwam en heeft de directeur der
Goudsche Waterleiding My. bereid gevon
den in een raadsvergadering de kwestie na
der toe te lichten.
Een desbetreffend voorstel werd echter
met 6 tegen 1 stemmen verworpen.
De heer Verdoorn wees op het feit dat in
de kom van hét dorp een ondragelijke lucht
is door de vele varkenshokken en mest-
hoopen en nieende dat dit In strijd Is met
de politieverordening.
De Voorzitter zegde een onderzoek toe.
Hierna ging de raad over In geheime zit
ting ter vaststelling van het kohier.
Donderdagmiddag sloeg het paard van P.
v. d. H. uit Bergambacht op hol. Op eens,
nam het dier een zijsprong, zoodat *t In de
Tentwegsloot terecht kwam. Een eindje ver
der werd het paard door eenige marktbe
zoeken gegrepen, zoodat het ongeval nog
al goed af liep.
PQST EN VERKEER.
PaWisa voor Duitschland.
NamensHde te 'sGravenhage gevestigde
Duitsche pnaafdeeling Wordt verzocht mede
te deetea, dp* het tengevolge van den groo-
Duitsch pasvisum begeert, niet mogelijk i»,
denzelfden dag van de aanvrage reeds Oen
zoodanig visum te verstrekken.
Voortaan zal dit steeds ten minste één
dag duren.
Als een staaltje, hoe groot de drukte op
deze afdeeling than* ia, vertelde men, dat
geregeld tot 's avonds elf uur wordt ge
welkt, om de ingekomen aanvragen of te
doen. Het reislustige publiek wachto due
met aanvragen van een visum niet tot den
laatsten dag, Men zou zich daardoor onge
rief veroorzaken.
LANDBOUW.
Het Nederlandsche trekpaard.
De Tentoonstelling van de Vexec naging
Het Nederiandsohe Trekpaard op Houtrust
in den Haag, verheugt zich in zeer groote
belangstelling. Aon den maaltijd tenteren
in hotel de Witte Brug wees Jhr. vok Vre-
denburgih op de belangstelling, va»1 zoovele
«ijden ondervonden, niet het maast iBÊÊ de
ministers van landbouw en van ooi
ade buitenlanders, met name Fri
ië, DuitecMand. Sweden, Itei
Tsjedho-^lowakÖe.
Vervolgens braoht de he«r vM» Vfreden-
burch dank aan hen. die hebbed» medege
werkt om de tentoonstelling «oo goed mo
gelijk te doen slagen.
De minirter van landbouw, de heer. H.
A. van IJseekteyn, memoreerde, dot hi)
altijd de meeat aangename herinneringen
had behouden van dé fokkerüdagen «ft ten-
toonstellingen.
Een groote verdienste van deze vf*eeni-
ging noemde spr. het «dot «il zonderjéeni-
gen steun, ook niet vna de regeeriiKk bet
zoover heeft kunnen brengen en de keer
van Usaelatevn wenaohte de vereelten
dan ook geluk, dat zij zich zoo belangrijk
heeft weten op te werken.
Het werken van deze vereenigiug n***
van groot belang worden geacht voor den
Nederlandschen landbouw. Namens dé re
geering dankt spr. ten slotte de veHpsaiv-
ging, voor wmt zij heeft gedaan en bréngt
een woord van hulde aan haar wakhMren
voorzitter.
Dok de waarnemend burgemeester der
residentie, de heer A. C. A. van VuMten.
had niete dan lof voor het werken van de
vereenrigdng. Speciaal wilde spr. een woord
van welkom toeroepen aan de buitenlond-
ache vertegenwoordigers en hii hoopte»' dat
deze bij hun terugkomst in het vaderland
goede indrukken van deze tentoonstelling
in ona land zouden meebrengen.
(De vertegenwoordiger der Duitsoha re-
geering, minieterialrat Richter, zeide. gaar
ne gevolg te hebben gegeven aan de op
dracht van zijn chefs. Wtat hij hier op d®
tentoonstelling heeft kunnen aanschouwen
heeft verre zijn verwachtingen overtrof
fen. Ook de riiilchedd en verscheidenheid
Van de tentoongestelde paarden heeft die
pen indruk gemaakt.
Wanneer spr. ia Beriiin zal zijn tscug-
gekjomen, zal hij niet naiatep te sproken
over den goeden stand van de Hollandéche
paardenfokkerij.
Ook de vertegenwoordigers van de Bel
gische en Tsjecho-SiowaakBche rewoorin-
gen, de heeren Au tg aarden en Fieri Ofte*,
wezen op de vorderingen van de Neder
landsche paardenfokkerij en prezen de ten-
heid, welke "Hierin wa« gebracht.
De directeur-generaal van den landbouw,
dr P. van Hoek. wee» er op, dat België
one in velerlei oprichten steeds was voor
gegaan en dat wij van België steeds Veel
steun hebben ondervonden. Ook spr. koes
tert daarom de hoop, dat wij in Nederland
eena zullen krijgen een jaariiiksdhe ten
toonstelling als de Cinquantenaire in Biua-
sel.
De heer van Hoek zou het betreuren, in
dien tusachen beide landen rivaliteit zou
ontstaan; daarvoor hebben zij elkander te
veel noodig. Inplaats van verwildering
moet er samenweriöing en vriendschap ont
staan. want het belang van de fokkerij in
beide landen is wederkeerig.
Ten slotte hoopt spr., dat de vertegen
woordigers naar België zullen terugkee-
ren met ons respect voor hetgeen hii hen
is verricht.
Vervolgens voerden nog het woord de
heeren Verheggen namen» den Ned. Boe
renbond. van RappèPd en Croesen als voor
zitter van het Kon. Ned. Laadbouw-Comi-
té, welke laatste de noodzakelijkheid aan
toonde van een vast tentoonstellingsge
bouw.
Tenslote werden de films vertoond, de
eerste van den foïtkerödag in Axel. het
vorig'jaar gehouden, en de tweede een op
neming van hetgeen zich op het tentoon
stellingsterrein had afgespeeld.
BtfPORT. B
ATHLETI1K.
Ier fmernatienale oi
Wetenschappelijke Berichten.
Herstel der ffternatienale ont«tetta4tt«i.
Naar gemeld wordt is het Bestuur de
Ned. Athletiek Unie in onderhandelflpge-
t reden met de Deense he Unie om nog all sei
zoen'te komen tot een internationale ont
moeting met onze athleten.
Eveneen» is h(j weer in correspoiKtatie
getreden nset België tot herstel van de Hol-
lanii-Belgii wedstrijden, die vroeger bijzon
der populair waren.
Athletiek voor Voetboljers.
De in olm blad aangekondigde bijeenkomst
van afgevaardigden van den N. V. B. en de
N.A.U. betreffende het herstel van da-ath-
letiekwedstryden voor voetballers, heeft
Woensdug te den Haag plaats gehad.
'Besloten werd tot het weder invoeren
van deze wedstrijden onder leiding vah de
N.A.U,
Waarschijnlijk zullen deze Wedstrijden
reeds op Zondag 28 Aug. plaats vinden.
RECHTZAKEN.
„Overplanting" van eogen.
Merkwaardige proeven bij dieren. i
Op de gomeeneohappeiyke vergadering
van de OphtJhaknoloogische en Biologische
Gesellschaft. onder voorzitterschap van dr.
Huoh», werd, naar de Tel. verneemt, een
interessante ontdekking van den stud. Kh.il.
T. Koppanyi, een leerling van den bioloog
prof. Pnzibraim, medegedeeld.
Koppanyi ia het gelukt, de oogen van
proefdieren over te brengen. De student
ging uit van de omstandighetid. dat mui-
oen en Irikvorschen. wanneer »ii Wind ziin
gemaakt, in plaat* van hun fraaie huids
kleur een donkere huidakleur kriigen. Toen
Koppanyii bij blindgeonaakte visschen en
padden de oogen van andere exemplaren
„entte", kregen de proefdieren hun vroe
gere fraaie huiskleur weer terug, waaruit
Koppanyi concludeerde, dot hun nieuwe
oogen goed waren aangegroeid e» dat rij
het gericht hadden teruggekregen. Bij Irik
vorschen en padden kreeg 'oli bij de voort
zetting van dit experiment het bewijs, dat*
de dieren weer konden aken.
Koppanyi ging toen over tot de warm
bloedige dieren. Hij mankte een ml Mind
aan beide oogen en zette toen de oogen
van een anderen rat in de oogkassen. Weer
werd geconstateerd, dag het netrite# en
de gezichtszenuw wéér functioneerden. Uit
het microscopisch onderzoek van prof. Kot-
mer bleek, dat de nieuwe oogen in elk op
richt normaal functioneerden. De nieuwe
gezichtszenuw wa« aan de cmde gerichte-
zenuw vastgegroeid.
Prof. dr. Maller, directeur van de eerste
oogenkliniek en dr. Gpiat werdén belast
«net hek ond«*oek proefdieren.
Kindermoord.
De Utrechteohe Rechtbank heeft don ar
beider H. v. d, B. te Barneveld wegens
moord door worging op zijn drie weken
oud dochtertje tot 5 jaar gevangendtetraf
veroordeeld met aftrek van het voorarrest.
DjieeriUk werkater.
De werkster, die bij de fisnilie V. B. te
Amsterdam een gouden daeepeld en een
bankbiljet van 1000 wegnam, is veroor
deeld tot 10 maanden gevangenisstraf.
Vé oplichting van een hal1
De Rechtbank te Amsterdi
B., een der zes personen van
dat de Ned.-lnd!sche Hand®
licht heeft voor f 541.000,
3 jaar gevangenisstraf.
Het ongeluk van dr. Van
iGjateren heeft het gerechtshéC t
sterdam den machinefabrikant-aUÉpb
der, die op den hoek van de Johl^fi
straat en de Banstraat dr. van Dftin
reed,'die op het trottoir voor efi
stond te Ir ftten. veroordsokl tot él
gevaacanitebof. (De rechtbank J
zes maanden hechtenis opgelegd.)
d tot
ONDERWIJS.
Nieuwe scholen.
Te Dronnip aal een R. K. school met
drie loksden worden gesticht. Dé aanbe
steding mi reeds 2 Juli plaats hebben.
Te Wageriboigen (Gron.) zal een bliagu-
dere christelijke school worden gesticht
Te Waldendmrp (Gron.) zal een bümil
dere christelijke school worden gesticht.
De raad der gemeente Beertu (Grt»>
heeft besloten aan de o.l.s. te Beerta (o#t)
een u.l.o. te verhinden.
De vereend ging voor OhristeUik School
onderwijs t'e Loc hem zal de chriat. schpoi
omzetten in een school voor lager en Véor
u.l.-onderwijs. De konten worden bosrtbot
op 66.610.
Het bestuur voor chr. nuuJjo. te Hilfér-
oumheeft een .Joop" school voor u. 1. o.
nieuwe wet 7-«-9e leerjaar) gesticht, ge
naamd Juliana-school.
Te Hoogland wordt een blitowtere logire
school gesticht van 4 of 6 lokalen (Chr.
schoolonderwijs).
In Ten Post (gem. Ten Boer) zal oen
openbare schooi voor u.l.o. worden gesticht
Te Noord-Drachten zal een christelijke
school voor uJ.o. worden gesticht.
De raad der gemeente Marken (N.-B.)
heeft besloten 3 van de 4 Lokalen der o.
1. g. over te doen aan De Vereenigiug, de
Vrije Christelijke School aldaar. Men krijgt
nu op het kleine eiland, met slechte 1800
rieten, 2 christelijke en 1 openbare school.
Te Siilvolde, gem. Wisch (Geld.), zal Oen
r. katholieke school met elf lokalen wor
den gebouwd.
Te Zie uw ent. gem. Lichtenvoorde. ,«a!
een r. kathoBeke school met 8 lokalen
worden gebouwd.
Te Om «uilen aan den Berchepwchen
weg, waar de derde parochiekerk zal ver
rijzen, twee rJc. scholen gebouwd worden.
In het buurtschap Twist onder O oio© zal
een nieuwe parochie met r.k. school ge
sticht worden.
Naqr aanleiding van een verzoek yin
den pastoor van Schoot om een subeidie
van 1 42.000 voor ds uitbreiding van de
rk. school aldaar, verklaarde de raad van
Bud el zich voor den bouw van een nieuwe
schoot te Schoot (gem. Budel).
SCHEEPVAARTBEKICH1 EN.
Stv. Mij. Nederland.
Batoe, arr. 7 Juli v. Wallaroo te A'dam.
Karimoen (uitr.) pass. 4 Juli Malta.
Kon. Ned. Stb. Mij.
Calypso, arr. 6 Juli v. Malaga te Cadix.
Dido, arr. 7 Juli v. Lysekil te R'dam.
Fauna, v. A'dam n. d. Midd. Zee, pass. 7
Juli Dungeness.
Triton, vertr. 6 Juli v. Volo n. Salonica.
Uranus, arr. 7 Juli v. Triest te A'dam.
Ken. West-lnd. Maild.
Orion, arr. 7 Juli v. West-lndië te A'dam.
Kon. Roll. Lloyd.
Eemlad, v. New-Vork n. A'dam, pas». 7
Juli na. Lizard.
Brabantia, arr. 7 Juli v, Buenos Ayres te
A'dam.
Holland Amerika lijn.
BurgerdBk, v. R'dam n. New-Orleans
vertr. 6 Juli v. Coruna.
Kinderdijk, v. R'dam n. d. Pacifickust,
arr. 4 Juli te San Perico.
Holland Australië lijn.
Meaado, arr. 7 Juli v, Sydney te R'dam.
Holland Britseh-IndW lijn.
Bolton Abbey (thuisr.) pass. 4 Juli Mdlta.
St. August!ae Abbey (tnuisr.) arr. 6 Juli
te Marseille.
Tambora, (uitr.) arr. 6 Juli te H&mfattrg.
Rotterdam Znid-Ameriba lijn.
gykljjk (uitr.) pass. 4 Juli OuessanL
TELEGRAFISCH WEEKBERICHT.
Hoogste barometerstand 768.8 te ScilJ».
Laagste barometerstand 742.0 te Sejjdht-
fjord.
Verwachting tot den velgenden dag:
Aanvankelijk zwakke veranderlijke wjnd,
gedeeltelijk bewolkt, later wellicht toéne-
mende bewolking, waarschijnlijk nog droog
weer, iets warmer.