ïï^ïF^KSk
w=„rve$rr ,n
Z*Z "nlal
binnenland.
h«r h" w Tlifi? iaar M)<ld<!a
mÏLmL u Deterdjn« aan de Ron. Ned
*1 C^^rc^n^ï
kwtr52*w?- w
6 uur d<!S ™»™dd««
bon8 vaa SAS
STADSNIEUWS.
a r„«prt*ravo°'i was dit aantai -«/»
25 teSfbifc:° *t"v"d,r kw~-
HPdfiïT
T'i i'"P..
fcj"!?" "«-WoeBtingun iu; T«t
y Uuixn, 140 acres veenderijen
en turfhoopen, die ongeveer acht millioen
turven bevatten, werden een prooi der vlam-
Ook in het Timming bosch by Hermin*
woedt een veenbrand, 3ie alles vernielt, wat
hy op zyn weg ontmoet Verscheidene klei
ne aanplantingen, honderdduizend turven
x|jn huidige kracht blijft waaien.
frankrijk.
Munitieoutploffing.
veer 10 ifön °"pl.<''b»re ■4»«"> «l)n onge
veer 10.000 granaten in de lucht «vlomn
"«middellijk «hwtaS
H. W. A. Deterding.
troÜïS"' w®°i ?JC01"'t"t»« van Petroleum
ner«Miii"tfc T w,er d'«*tour-«-
Sïet verb°"d«n werd.
9 Aori? ikmT. AWU".1 Oelerdine werd
«*PP Armsterdam geboren.
van dete taeteUIng over naar cte Nedèri
klom tot sub-agent te Penang.
Daarna wend de heer Deterding verton.
£2tïïT d' Noi Maeteehewü W «-
1,1 N«iert- j
,d<' "rkaniaatie van den
óaJH V„" on 6"™ B"^-M«ter
**£-«• 5re" verbl<if in 'mM keerde
waa™ ^!fMar ^rimxi terug,
waarna hu direotaur-geaeraal werd van I
de maatschappij Dc heer Defending 'in
tÏÏJL™ heLUÜiM" v"" «1. den
Prof. W van der Vlagt.
Men meldt «tauit Helaingforz, dat prof.
«n der Vlugt den 7den Juli aldaar
ls "ngekomen. Het
herinnert zich de groote en
f"t^"°eifare beiangetelttrnr. door onzen
iandgenoot sunis jaar en dag voor de Fin-
dte'V'Sm'JT?' Hel was van her Vlugt,
ikiLto a initiatief nam tot hot bc-
ïf n I" den T"aar- De deputatie
die het adres, waarin voor Finland werd
mïl T?aar t"" overhandigen
ontvangen en het adres werd
voortoopg opgeborgen in de Kon. Uiblio-
dtr^bL nl^ï' Than9 be<rf4 prof- van
rclJKril?li?ïk aan dea "resident der
rtacene Republiek orerhandied, die het
SI.??? JS". UB archief van den
Finedhen staat De heer en mevr. Tan der
oreSw"1 °P-9 ii? v""4™ van den I
vrÏÏüf vertrokken naar diona romer.
Een ontwerp in zake „ernstige
dianat weigeraars",
wcitt' Haagache Correspondentiebureau
Van tMv.rcgde ^Ude tbordt ons medege-
deeid, dat reeds bu het ontwerpen van de
dienstplichtwet de mogelijkheid van een
regeling voor de ernstige dienstweigeraar»
door don minister van Oorlog onder de
"ogen i» gezien. "e
w/rSlfi!"'" i",.toen' <i»t Mn afzonderlijke
u rc8'ic "'8' n(M>dik was, gelijk ook
betoogd door den minister in de vergadering
van de Tweede Kamer van 14 JuO j l m
de^ SL,Tnfrm<"le ian 00k van da ziide
der Kegeering geen bezwaar is gemaakt te-
gen de motie- Drion.
Thans ligt aan het Departement een ont-
gerard afzonderilike wettelijke regeling
Ken Rijks verzekering.
®e hoer Wittert van Hoogland heeft san
den minister van Arbeid vragen gericht br-
f,e"df ul4b">>f ng der wet van 4 Novem.
vofksvSkering!6 eaBer
Naar aanleiding van hetgeen bokend is ge-
™ï?n "J"4?"14 de ï"84» van eenige le-
u? ,~.1KvBmaa4ac,'aPPi)e« dringt zich
d1??;,of het niet op den weg van den
Staat ligt aan het Nederlandsche volk gele-
£k!ran Sif™" 'ich "ilheeringen te ver-
i1 u Ve° en "verli)den, zonder ge.
loren gLi" daal,vo"r gespaarde geldon vcr-
vr^V„ergeXi|<ihi""W"e Ward™ da ™lpaad" I
1. Is do minister van oordeel, dat hft
jewenscht kan zijn tot dit doe! de wet van
n.ri°!^ er ,8 betreffende de vrijwillige I
den ïn°fmHVe erin8:. zoodani£ >"t te brei- I
den, dat deze een volledige volksverzeke- I
ring omvat? e*e i
h»Lj l8,- <le minl8tfr bereid met eenigen
spoed dienaangaande voorstellen aan de
Staten-Generaal te doen? I
Opcenten vermogensbeUsting.
hetó BiuyonlMdaoho Zaken
de^dJiïd i do,r pp°vincien me-
da4 tea "«te de vaststoUing en
invonderang der aanslagen in de veiroo-
uw lif"" "?°r het "hmmtiuar 1921—
1922 niet meer dan overmiideliik ie te ver
tragen. raadsbesluiten tot het heffen vsn
gemeonteU,ke opcenten op die hoofdeom
ministers departement uitdriiik 1 Aug.
1«1 moeten bereikt h*hen. Bii latere in-
""het besluit geen gevolg
meer kunnen wonden gegeven.
De minister verzoekt de gemeentebeetu-
!üe^de epoedig mogelijk in ken-
te ***jte« en hu de inzending der hef-
"""te 44 deel en in hoever de
octrokken gemeenten in verband met na- i
VW1 d« van 30 Dec. 1920
x Z,r, hefir vfn openten over het 1*>-
pend dienstjaar kunnen itffenraan. dat wil
roggen of de verordening op de heffing
van de plaatediike inloometenbeJaetiiig in-
gaande 1 Mei 1921 met de bepalingen der
gewijzigde gemeentewet in overeenstem
ming is gebracht.
Arbtldswit 1919.
Voorontwerp vsn wet tot wWgins der
Arheidswrt 1919.
D. minister ven Arbeid heeft od den
I ^00??n Ruud ven Arbeid aanhangig gei "i-jongens ca
""i1 ww-oabwern vsn w« u>t wf* IVperking
••ring der Arbeidswet 1919. nus._i
ooUMndl* Weii<*ti,*r W0Kjt 1"4 vv'restle
I -Ju!' beoogt allsreerst een tech-
nwche hertrenrng der Arbeidswet tot stand
I brengen, teneinde enkele bezwaren te
ondervangen en eenige leemten aan te vul-
^üi* waarvan- blijkens de met de *-et op
gedane ervaring, de urgentie niet leao wor
den ontkend.
Van de redenen, die uit dit oogpunt tot
de indiening dezer voorstellen hebben ge
leid, treden er vooral twee 09 den voor
grond.
Nachtarbeid iu bakkerijen en Verlcnginir
en verschuiving van dep arbeidstijd.
O.1*?. ?liLnij,4"r. te vsn meening dat ook na
24 October met kan worden gemist een
bepaling om aan hoofden of bestuurders
van broodbakkerijen een vergunning tot
nachtarbeid te verieenen.
Daarnaast heeft de ondervinding aange-
I dat het modern ingerichte grootbe-
uruf aan nachtarbeid behoefte heeft, wil
I eoonomische exploitatie der ovens mogelijk
I Kun
I ..y®01*® z«n nog enkele andere belang-
I ruke, wijzigingen noodig in het gedeelte
tkjr wet, dat betrekking heeft 00 den ar-
I beid in broodbakkerijen.
I Wat de verlenging en verschuiving van
I den arbeidstijd betreft, de Miniater is van
meening dat het stelsel, volgens hetwelk
thans vergunningen tot verienging-of ver-
schwaviing van den normalen arbeidstijd
worden verleend, noodwendig en spoedig
I aanvulling behoeft.
En dat wel in dien zin, dat, maken voor
een bepaalde groep van ondernemingen de-
normen der wet noodzakelijk b.v St.
Njcoisssdnikte in bankethskkeriien. voor.
joansdrukte In kleedermskerijen, chemische
wasschepen, enz. - dc momdakheid moet
worden geopend om de gelegenheid dssr-
toe te bieden, hetzii kraohtons eop skre-
meorn lp do Stsatecouraot af te kondigen
b"llcblkkii»r, Cidend voor
bvteoorende ondememin-
gen, hetzij ingevolge een aigemeene mach-
tiging aan d« districtshoofden, om aan alle
ot een aantal ondernemingen dier groep
zoodanige verruiming te verieenen.
<r8ldmd? "telsel. dat ook in de hier
bedoelde gevalen noodig maakt, om aan
iedere onderneming afzonderlijk een ver-
I fKS*.?1 te reij£en' c-«- «adat het dis-
I mi0^00. V°,0r ieder spinaal geval ge-
1 machtigd re, js onnoodig omalachtig. leidt
I voor de belanghebbenden niet zelden tot
groot tijdverlies en onttrekt en dit be-
I zwaar weegt niet het manst de arbeids-
I inspectie te zeer aan dat gedeelte van
I 'iaar taak, dat op het gebied der arbeids?
beveiliging ligt.
0it ontwerp wil de mogelijkheid openen,
dat de minister van Arbeid toestaat, da*
van wettelijke voorschriften, betreffende
de regeling van den arbeidsduur wordt af
geweken indien werkgevers en werknemers
hieromtrent tot overeenstemming njn <re.
komen.
De vraag of het gewenscht is daarbij
zoover te gaan, dat voor een vergunning,
als bovenbedoeld, ook regelingen in aan»,
merking komen, waarbij de gemiddelde ar-
beidsduur voor een bedrijfstak de weUa?
iy.k« grenzen overschrijdt, of deze regeling
«en zich moeten beperken tot een verschui
ving van den arbeidstijd meent de minister I
'in den eerst aangegeven zin te moeten be- I
antwoorden, echter onder deze beperking, I
dat een jaar-maximum van 2600 uren I
ongeveer overeenkomende met de op de I
Internationale Arbeidsconflerentie te Was- I
hington aangenomen 48-urige arbeidsweek
niet wordt overschreden. Voor bedrij
ven, die ingevolge art. 26 of artikel 27 "der
Arbeidswet langer dan 46 uur per week
mogen werken, kan bedoeld maximum dien
overeenkomstig worden verhoogd.
De minister is van oordeel, dat deze
vrijheid moet worden gedaten allereerst
met het oog op de industrieën, die onder
buitenlandsche concurrentie gebukt gaan.
Kunnen werkgevers en arbeiders in een
I zoodanige industrie het eens worden om
I trent de invoering van een gemiddelde
I 48-urige werkweek, dan kan het. naar het
I gevoelen van den minister geen bezwaar 1
I ontmoeten, dat de regeling, die de bedriifs-
genooten blijkbaar zelve in het belang van
(het betrokken bedrijf achten, onder de
noodige, door de overheid te stellen, waar- I
borgen in de plaats treedt van de voor- I
schriften der wet.
Maar ook voor bedrijven, die niet voor I
do wereldmarkt werken, kan deze vrijheid I
gewenscht zijn en leiden tot overeenkom- I
sten, waarbij zooals thans reeds in ver- I
schillende collectieve arbeidscontracten. I
o.a .in dit voor de typografische vakken. I
het geval is wordt bepaald in hoever I
door overwerk de voor die bedrijven gel- I
dende normale arbeidsduur kan worden
overschreden.
Worden voor de laatst bedoelde bedrij
ven vergunningen verleend tot het toelaten
van in gemeen overleg vastgestelde over-
werkregelmgen, ^d»n zal. zooals vanzelf
spreekt, ten aanzien van die bedrijven aan
art. 28 eerste lid. of art 29 der Arbeids
wet 1919 slechts zelden toepassing behoe-
ven te worden gegeven
Dergelijke regeliigen bieden voor het
bedrijfsleven dit voordeel, dat de werkge
ver, mits blijvende binnen het "wntnl over
uren. dat voor een bedrijf wordt toege
staan (ten hoogste 160 per jaar), voor het
aanvaarden eener opdracht, die overwerk I
noodig maakt, niet eerst de dikwijls tiid-
roovende en daardoor soms te laat komen
de bewilliging van de oveiheid behoeft te
viagen.
I In vele fabrieken, met name in de glas- I
fabrieken en in de steenbakkerijen, levert I
het zeer groote moeilijkheden op. dat de I
jongens van veertien jaar niet gelijk met
de mannen mogen beginnen en eindigen. I
Om dit voortaan mogelijk te maken, dient I
een gewijzigde lezing van art. 25 ldb
Een nieuw voorgestelde vijfde lid vcfltd
art. 26 opent de gelegenheid om te bepaal
len. dat in die gevallen, waarin op Zater
dag na 1 uur des namiddags nog arbeid
moet worden verricht door arbeiders, die I
hun weekmgximum reeds bereikt hebben, I
die atbeui geacht wordt in de week. vol
op den Zaterdag, te zun verricht.
•Art. 26 der Aibeidswet 1919 laat met
tog, dat «en vergunning, als in dat artikel
bedoeld, wordt verleend ten aanzien van
meisjes beneden 16 iaar. Deze
luli-, beeft in de praetiik tot veel
T-mociiuiaieden aanleiding gegeven. Zoo kan
m een fabriek, waarin het in verband met
den treinenloop gewenscht was. om op de
eerste vijf werkdagen der week langer dan
8 uren te weiken en op Zaterdag de ge
maakte overuren in te halen, een daartoe
strekkende werktijdregeling niet .worden
ingevoerd, omdat de arbeiders bene<IeE~--l£
laar niet in die regeling konden wordenS
opgenomen.
Ook met betrekking tot wasscheriien,
waann veelal een groot aantal arbeiders
beneden 16 jaar werkzaam zijn. ontmoet
net geldende Voorschrift bezwaar, voorna
melijk met h«rt «>g OP het inhalen van ver
zuim als gevolg van het niet-werken op
feestdagen. In, verband met de wtjzigu*,
in art. 28. tweede lid, vootgesteld, ontmoet
hei naar hetpordeaf vafli den minister, geen
bedenking in het eerste lid van dat artikel I
de woorden „van zestien jaar of ouder" te
doen vervallen.
Nacht- en Zon da gaarheid in bakkerijen.
Zooals artikel 36. eerste lid, der Arbeids
wet 1919 thans Luidt, behelst het een ab-
eoHtut verbod ,om op Zondag bakkersar-
beid te verrichten. Gebleken is echter, dat
dit verbod te ver gaat Zoo is er geen re-
tten om te verbieden, dat een beMterap.-
troon op donda* een poor scbeppep brand-
atof op het vuur van dep oven doet. ten
einde deeen pp temperatmir te houden. D«e
arberd immers heeft niet meer te beduiden
dan net aanhouden van een kachel. Woont
de patroon, zooals in het meerendeel dei
kleine en middelgroot^ bedrijven het geval
w, onder één dak met de broodbakker 11.
dan is niet te vergen, dat hij zyn vuur laai
uitgaan. Het dient echter verboden te blij- 1
ven om voor dezen arbeid een oakkersge-
zei op Zondag te laten terugkomen. De
voorgestelde uitzonderingabepaiiing is al
leen noodig voor heeteluoht- en heetwater-
ovetts.
Een belangrijke wijziging bevat de be
paling van artikel 36, tweede lid. onder e.
(nieuw). Gewenscht is deze bepaling in het I
belang van vele plattelandsbakkers. die
(hun brood vaak moeten bezorgen by op
I uren afstand» wonende klanten. Aan deze I
F klanten leveren zii behalve brood niet zei- I
den ook kruidenierswaren e.d. Het afzien
van het brodtidebiet aan die klanten zou
dus ook de overige nering schaden. Daarom I
13 het voor die bakker» van groot belang
dat zy tijdig met het bezorgen van hun
brood kunnen beginnen om des avonds niet
I te laat weer thu» te kunnen zy®. Behou
den» uitzonderingsgevallen, ligt het niet
iL k~JTrnemen van den minister ook
voor broodhaitttceryen in de steden het uur.
J kL en bakkersanbeid mag wor-
i.JÜSalSi. 1°°* aBdel'e te1"1"!1®" "I wenk- 'I
Piaoteen behoort ook voor .broodbakken,cp
bet barmsel toepaaainj te vinden, dat
toelaatbaar ie. wanneer hti om
taohnisone of maatsoba/pjieiuke redenen
moet worden verricht. De minister nu i.
da4ide¥,reaeil"a med betr-ek-
na*wzün. Wndlt tT0«4bad''«f
De bestaande Wand. dat de ovene in
modern «eoutiieerde bedriiven sleehts on- I
Keveer een 6-tal uren kunnen wörden be- I
"te ooononusoh omrpunt moeiliik te I
venbsbrten, en houdt de ontwiikelimr van
het anootbedryf teiten. Toch zijn de jtroote
bedruven ook voor de arbeiders de aan-
gcnaaimate en meest hygiënische.
Bii de voorbereiding van den abremee-
nen maatrarel ven bestuur bedoeld in art.
62 «ter Arbeidswet 1919. ia eebleken, dat
een onafgebroken nuattiid van tien 'uren
niet mogeluit is voor de bedienden in en-
wegenrea ablerï' Ibigen op de spoor-
.fwLi~°ia'<!r,-?drt hat ««""tiveerd om
afwijking mogelijk te maken.
|- Voor verplegend personeel kan het doal-
mateg en aangenaam ziin den rustdag niet
rathh. hebb<m' d<Kh dulbbeien
rustdag na veertien dagen. Velen gewen
er b.v. de voorkeur aan, om twee weken
achtereen dienat te doen en daarna twee
Sta*"" hrtaen. Daar de meeste
arbeid m verplegingainrichtingen des Zon- I
dags gewoon doorgaat, is wat meer soe-
peliheid ui de voorschriften betreffende de I
rusttyden wel gewenscht.
Intrekking of wijziging yan vergunningen. I
De Arbeidswet 1919 bevat geen alge
meen geldende regel, krachtens welken I
vergunningen, machtigingen, vrysteJlangen I
of goedkeuringen, ingevolge de bepaJingA
der wet verleend, te allen tiide kunnen
worden ingetrokken of gewijzigd. Slechts
LIJ! 6 artikelen z«n te dien aanzien
partieele voorzieningen getroffen. Toch I
kunnen zich tydens den loop eener veigun-
mng of gedurende het tijdvak dat dcmach-
uging, vrijstelling of goedkeuring van
kracht is, omstandigheden voordoen, die
het. mede met het oog op de belangen der
oaartnf betrokken arbeiders, eewensebt
imaken, dat tot intrekking of wyziging der
deri>etreffende beschikking kan worden
overgegaan. Deze overweging heeft er ln
de practyk dan ook toe geled<i, dat bii het
nemen van beschikkingen, waarbij vergun-
mt^n' mapirtigingen, vrüstellingen of
goedkeuringen' (Vdrdeh vèrleend. waarvan
de wet zelve de intrekking of wijziging
metregelt, steeds het voorbehoud van in
trekking of. wiizffgdng tuaschentijds werd
gemaakt.
In aansiuitinir nan dit «ebruile wondt
thnns voorgesteld in ut 94 een nicnw
op te nemen, dat deze bevoegd
heid
sn regelt.
GEMENGDE BERICHTEN.
De droogte.
l>oor de droogte, waardoor er gebyek aan
Sas konjt, stügt de Priia van het hooi met
n dag. Het i» nu al tweemaal zoo duur
ale in Mei ii. Men betaalt thans 150 a
175 gid. per >000 kilo.
Het gebrek aan drinkwater dóet zich met
den dag pijnlijker gevoelen op het platte
land in West-Friesland. De talrijke dorpen
zonder waterleiding zitten zoo goed als
■onder bruikbaar water. Met schuiten als
uulemins wordt in groote vaten van do
daman water gehaald, wat met hooge koe
ten gepaard gaat. D« tuinbouw lydt door
de aannoudeiuie droogte groote schade.
Lage waterstand der Maas.
Sedert menschenheugeni» is de Maas
Biet zoo laag geweest als thans: de boe
ken bij den peitsohaaJopnemer aan den
Maasbrug wyzen geen enkelen datuim aan,
die een lage ren waterstand aan teekent.
Eigenaardig ia het, dat de laagste water
stand dag teekent va® een paar jaar ge
leden, nl. 14 September 1919, toen de peil
schaal aan de Maasbrug 40.49 NA.P. aan-
uvaes Thans staat ze reeds op 40.20 en nog
altijd daalt ze. Drie van de negen bogen
her Maasbrug liggen geheel droog. Groote
Wekken va® den kiezelbodem der Maas.
vaameer dan 400 M2. oppervlakte, liggen
geheel bloot. Overal ziet men jongens en
ook groote menschen met vischtuig gewa
pend, langs de oevers en op de gevormde
e;landjes, bezig met visschen. Ter hoogte
van Borgharen loopen de kinderen door de
geheele rivier, het water komt hun nog
niet tot aan de knieën. Iets verderop te
genover de Smeermaas aan de Belgische
grens, heeft de anders zoo breede rivier
nu nog maar het aanzien van een beekje,
waar men met een polstok zou kunnen
overspringen. En langs de oevers komt het
landvolk, om water te halen voor het vee
in de weiden.
Zeventien dagen in een bergkloof.
I Een kantoorbediende uit Londen, die se
dert 17 dagen in het Lake District in het
N.W. van Engeland, vermist werd, is met
een gebroken enkel in een kloof terugge
vonden. Hy yide eenigszins tengevolge van
de ontbering, die hy had doorgestaan. Op
een dag, dat het regende en mistte, was hy
in <^e kloof gevallen* Dat hy levend werd
teruggevonden, wordt toegeschreven aan
het mooie weer. Hy slaagde er in water op
te vangen dat door spleten in de rot» sijpel
de.
De vergiftiging te Meppel.
Gisternamiddag werd het eerste slacht
offer der vergiftiging, de byna vierjarige
Pieterke J. Benthem, die Zondagavond is
overleden, in allen eenvoud begraven. Langs
de straten en op het kerkhof stonden tal
rijke belangstellenden.
Gistermorgen is het ïyk van een der kin
deren gerechtelyk geschouwd door Dr. de
Hondt te Meppel en een medicus uit Gro
ningen, Dr. de Waal uit Leeuwarden, in
specteur der Volksgezondheid ten behoeve
van levens- en voedingsmiddelen, stelde gis
teren een onderzoek te Meppel in.
Dr. C. W. Broers, directeur van het Cen
traal Laboratorium voor de Volksgezond
heid te Utrecht, deelde omtrent de vergif
tiging door ijswafels te Meppel het volgen
de mede aan het „Hbld.":
Voor zoover dat uit de berichten in de
kranten is «p te maken, hebben we te Mep
pel te doen met een bacterieele infectie,
verspreid, door roomijs. Dit roomijs wordt
gemaakt uit melk en z.g. ijspoeder, dat is
meel met suiker en wat vanille; deze be-
standdeelen worden samen gekookt en na
afkoeling wordt het roomys in bakjes van
biscuit of tusschen biscuitkoekjes te koop
aangeboden.
Ik stel my den gang van zaken aldus
voor. Vrijdags is de „room" gemaakt en
daarbij is deze besmet met* een ziektever
wekkende bacterie,
f Het is niet onwaarschijnlijk, dat een der
genen, die by de bereiding van den „room"
behulpzaam was, drager was van de gevaar
lijke ziektekiemen en wanneer dus bij de
bereiding niet de noodige zindelijkheid is
betracht, dan is de kans aanwezig, dat deze
bacteneén in den „room" zijn terechtge
komen. Is deze veronderstelling juist, dan
hebben wy met een zuiver plaatselijke oor
zaak te maken en doet deze ongelukkige
geschiedenis niets af aan de reputatie van
het roomys. In onzindelyke bedreven van
levensmiddelenbereiding kunnen dergelijke
gevaarlyke besmettingen van eet- of drink
waren ten allen tijde voorkonden en dat het
nu in dat geval roomys getroffen heeft, is
louter toeval.
Dit is in hoofdzaak een theoretische te-
constructie van het geval; door het vinden
van de schuldige bacterieën zou daaraan
I grooten steun verleend worden. Ik vrees
echter, dat dit niet gemakkelijk zal gaan.
Het roomys, dat de vermoedelijke oorzaak
J is geweest, was niet meer over en kon dus
niet in beslag worden genomen. Er is toen
van hetzelfde poeder op dezelfd wyze een
rueüwe „room" gemaakt, maar het zou wel
toevallig zyn als deze ook weer besmet was.
De oplosing ware wellicht te vinden in
onderzoek van de ontlasting der zieken,
maar deze kon ik pas Dinsdag ter beschik
king van het laboratorium krygenven cfan
nog maar van één zieke. Juist gisteren is
nog ontlasting van eenige zieken binnen ge-
kcmien. De mogelijkheid bestaat dus, dat
ook langs dezen weg geen antwoord zal
kunnen worden gegeven op de vraag, wat
irt?1*"rt Ziektegevallen is geweest
V0edaelv"rgiltigingen komen
herhaaldelyk voor. In den regel eehter ziin
zji van minder ernstigen aard en biina
steeds vinden wy dan, dat bacterieën, die
veel overeenkomst met typhusbacillen ver-
toonen en den naam dragen van paratyphus-
bamllen, de oorzaak zyn. Omdat het in een
groot antal gevallen vieesohspyzen zyn, die
deze vergiftiging veroorzaken, hebben deze
baeterleen den naam van „vleeschvergifi-
ÊHtaï"*6" Kekl'"Ken- H"4 is echter
allenninst ene monopolie van het vleesch
om deze gevaarlyke kiemen aan den
brengen; ft» talryke gevallen kunnen
«oemen, waS-by andere eet of drinkwaren
de overbrengers waren.
Zooala nit het bovenstaande biykt, is er
geen enkele reden om tegen het roomijs als
zoodanig te waarschuwen. Wanneer bet
worit1 beraH™ deUKdelÜke ingrediënten
duchten. gem kev"r
Op verzoek van dr Broers, directeur van
liet Centraal Laboratorium van Staatstoe-
.J de Volksgezondheid te Utrecht.
■Un gisteren Woed en urine van lijders on-
«zonden. De patiënten ziin tharn Xw-
Koni«rm zond een telegram
van deelneming.
De „Asser Crt" meldt dat de insoec-
tear Tan den gemeeelrandigen dienst te
Groningen, de heer Bekenk&m® met""
burgemeester een onderzoek heeft in
steid de woning va® den verkoooer VW
man en dat hun bevinding over de bere;.
dingswys van het ya geenszins ongunstig
was. De heer Bekenkamp was evenals d,
ikxutoren -van meening. dat de vermoedt
lyk® oorzaak van de vergiftiging te wh
te® is aan colibaotenën in de melk. -
Behalve hevjge diarrhee en braking <«i
les heeit een groene kieur) gepaard
zeer hooge koorts, komt bhans ook als vZ
sohynsel een dik opgezwollen buik voor.
Anni Beaant naar Nederland.
Naar „De Nederlander" verneemt, zal t
Augustus as. de bekende leidster der Than!
sopniscbe beweging, mevr. Anni Besant uit
fcngeiscn-lndie, voor een kort verbiyf 7„
ons land te Amsterdam aankomen. Zn «7
den 2en Augustus te Übi ui!Kta>or leden
ineosonscfte vereeniging eeh voordracht
houden en des avonds in opent/are vergada
ring in het Concertgebouw te a uur spreken
over 'Ihe reconstruction oi a shatter*!
World (Het herstel va® ee/ vernielde w*.
reld).
Hitte, droogte en drinken.
Het Centraal Bureau van den VolksboM
tegen Drankmisbruik vestigt by de hee£
scnende hitte en droogte de aandacht op jm
groote nadeel van alcohol- en biergebruik
voomameiyk voor hen, die zwaren arteS
te verrichten hebben. Slechts even zal mn
er zich misschien door opgewekt gevoeim
maar weidra treden loomneid en siapen»
heid, vaak in hevige mate, op.
Koude thee, al aan met met een wek»
citroensap, koude koftie, karnemelk ^5
thans by voorkeur de dranken voor Wn,X
bun werk onder de verzengende stralen dg
zon moeten verrichten; men vermyde voor.
al het drinken van niet betrouwbaar, onwi
«ookt water.
Een in Engeland reeds lang bekenden n
beproeidey volksdrank verkrpgt men door
Sen* havermeel met 1.6 L. water t,
Tot zoover bovengenoemd Bureau. Naw
Z"r,m ?*wï leze°' bee14 da "D«iiy Mail"
een dokter geraadpleegd die goed op de
'S mf i w"«|e van allerlei draa-
ken en voedsel, en hy zeide: Ais ie dm-ot
bebt, werkeiyk dorst, spoel dan je mond met
een weinig lauw water en je zult de onver
wacbte gunstige gevolgen er van in een mi
nimum tyd gewaar worden.
Een klokkengieterij te Denekamp
opgegraven,
nalbyfceid van het dorp lig. de
jjKlaMteaheng'een oude zandheuvel van
dc Duikel, waar volgens de everleverhw
dc merkwaard*» klokken zouden gegoS
zyn, die nu nog de bewondenng van ken-
ma-s wegdragen, de hangen in den ouden
teren, de dateeren van omstreeks 1509
Deze heuvel wondt deels afgagraven toot
ophoog van. het ndeuT"Z^
IDe arbeiders stootten op bnksteenen
iiSimU» °°'i k,ok®1,e,:ie' lappen koper!
siakken enz. Sommige bnksteenen vertoo,
nen aan een pf meer kanten koomS£
mL't groene verwermgsiaag
Qngetwufeid heeft men hier de pM
rugKovoiulen, waar voor 400 im*i, w
Koeten heeft plaats geha?
Twee millioen valsche suikerbons
van het vierde en vüfde tiidvak, die kaar-
'«bm en mt
Winstbejag verkocht aan het Rijk dat een
T2Me0Cj«hMft Wir
Ke^eSif!^ 1 iaa' - 6 ">aaadaa
UKCHTZAhivrt.
Noodlanding.
pinsdapudidng moest een militaire
ieSasSoüteamand d°°r den
Sli en een mecdiancien eea
noodlanding maken, wegens motordefect
op het strand naby Wyk aan Zee.
De landing had zonder ongelukken plaats
L L?, Strand Na eenigen tijd
steeg het vliegtuig weer op.
KUNST.
Het Straatje van Vermeer aan het Ryk
ten geschenke geboden.
wSlf!ni8ter Van, 0nderwÖ8, Kunsten en
St n deelt aaa het Haagsche
Correspondentiebureau mede dat de heer H.
W A. Deterding het beroemde „Straatje"
p -lmrr van Prof- Six gekocht .en aan
het Ryk ten geschenke aangeboden heeft.
Met grooten dank aan den gever is dit
schitterend aanbod aanvaaiVl. Deze natio
nale daad schrijft de minister waar
door dit beroemde schüderstuk voor ons
land oewaard blyft met de bestemming in
het Ryksmuseum te Amsterdam te worden
geplaatst, zal ongetwijfeld door ons geheele
volk op hoogen prys worden gesteld.
Den heer Deterding komt allereerst van
de zyde der regeering een warm woord van
hulde en M-kentelykheid to». Ook uit deze
daad bleePtlat de schenker, ondanks jaren
lang verblyf in het buitenland, Hollander is
gehleven in merg en been.
R; .Crt-" ^kent hierby aan:
Straatje van Vermeer, dit juweel van
schilderkunrt mt onzen bloeityd, voor ons
land behouden, en behouden als geschenk
aan het Nederlandsche vojk wie had het
durven hopen?
Van het jubileum van den heer Deterding
He K S ïor8teItike PP'Pistering,
de „Komnklyke en hem waardig, een daad,
nmarmede tevens het Nederlandsch «enti.
ment is gezocht en gevonden. Gehuldigd
oot^Hoezeer deze fUne gratie te waar-
Ia het Ryksmuseum zal het Straatje nu
hangen met de andere stille en schoone /er-
meers. Schier roerlooze, blanke kunst al.
f™!*!'.4 v" da I"»4®, dadenryke, hart»,
tochteiyke bedryvigheld van deï slhepper
eener commereieele wereldorganisatie.
GOUDA. 14 Juli 1921.
Moedig.
Hedenmorgen circa half tie® slow i® de
Wyüstraat een paard op hol. gebannen
voor een tilbury. De wilde rossinant rende
de druioxe Marlet op. Nog voor het beest
eerug onheal kon aanrichten, sprong de
jeugdige C. de Groot uit de Cappenemteeg
op het schichtige dier toe, greep het forsch
by de teugeis en bracht het tot staan.
Door deze moedige daad werden omgeiux-
ken voorsomen.
Uitslag eindexamen B. H. B. S.
Voor het eindexamen aan de Riiks Hoo-
gere Burgerscnooi zyn geslaagd: Ba. Bruy-
nel, F. Byisma, t. Dyasman. Ma. Hey-
koQP, A. v h Heuvel, C. Hollander. A. v.
Huizen, C. P v. M.ot®inn, W Scheer. H. v.
d. Vegt, Pih. Verhoetf, G. v. d. Want. C*
V. d. Weyden, A. Ailart. H. Brinkman.
Ny. de Bruin, C. Frets. L. Geerling, G.
Goes, J. van Groos, C. van ingen. J. kfy^,
J. Koster, J. Krrns, Wa. Luttoou. J. Loef,
C. de la Parra, Ma. Smit, J. Spaas, J. Tape,
Ja. v .d. Torren, Ma. van Tuyl, C. Vroege.'
Van de 36 examinandi werden er 3 af
gewezen.
Anti-processie bijeenkomst.
In de St. Janskerk is gasteravond een
zg. anti-processie bijeenkomst gehouden,
welke bujtengewoon^druiS was bezoent. Na
«emeensciiappeiuk gezang, voorlezing van
een butbeunooiustuk en een korte mieitkng
van ds. Hospers, kreeg dr. Do Hertog Uik
Den Haag 't woord. Hii zette uiteen waar
't om gaat, nJ. om het voorstel der regee
ring om art 170 der grondwet zoodanig te
wyzigen dat godsdienstoefeningen buiten
de kerk zyn geoorloofd, tenzy er vrees voor
orde-verstoring bestaat In de Memorie
van toelichting tot dit voorstel wordt het
niet anders gemotiveerd dan met de woor
den, „dat fyet voor de hand ligt", dat der
gelijke godsdaenstoeSeningen woixien toe
gestaan. Spr. vindt? dit geen motiveerug.
Wordt het voorstel aangenomen, dan kry-
gen de roomschen het recht ook in niet-
roomsche steden processies' te houden. Is
dit nu zoo heel erg? wordt er wel eens
gevraagd door naieve lieden. En dan heet
ihet: Er worden toch allerlei optochten ge
houden, doch die zoo redeneeren. toonen
niet te weten wat een processie is. Een
processie is een godsdienstoefening in de
straat, die daardoor geheel wordt omge
zet in een roomsche kerk. doordat de hos- i
tie, d.i. geiyk spr. uitvoerig uiteenzette, i
ivoor de roomschen letterlyk het lichaam I
van Christus, wordt omgedragen. Voor dc
roomschen is de ouwel de Heere zelf ge
lijk ook blykt uit gedichten van Guido Ge-
zelle en Felix Hutten, dis Bpr. voorlas),
men kan zich daarom voorstellen, dat de
roomschen snakken naar de processies,
doch hiertegenover moeten ze dan toch
eens begrijpen dat een processie voor de
protestanten ligt op den weg van de ver- I
vloekte afgoderij. Echter ze verlangen I
wederinstelling der processies, wat os.
reeds bleek uit een artikel in De Tiid over
de stille nachtelijke processie die 'jaarlijks
door Amsterdam's straten trekt als een
herinnering aan een mirakel dat in de 14« I
eeuw ie voorgekomen. Ter gelegenheid
daarvan schreef „De Tijd": ..Wanneer zal
eens de tyd komen dat daarvoor (de hos
ties) gansch Nederland zal neerknielen.
Het is consequent dat de roomsche die in
de ouiwel den Heer ziet, verlangt da.t ieder
daarvoor ootmoedig neerknielt. Doch wat
staat den protestanten hiertegen te doen
Sommigen hebben op grond van de vrij
heid gemeend dat We processies moesten
worden teegestaanl Nu kent spr. twee
soorten van vryhe/Ö, ml. ie de neutrale
vryneod, die oonse
tuiscne vryneiü,
vryneud van oen ei;
van net evangeud
viyineiü mogen de
toegestaan, w arinj
woiuen toegesu
gewezen worn ei
araent der pneté
testanten üroeien
pioteataatbcne vo
rfient leidt tot anarcftis-
ta.w. reoeiae en ze de
(ristenmensch in de sfeer
en op grond van deze
I processies niet worüen
er de processies zouuen
4zal van kawioneke zyue
op üe onverwoesuoare
-ers en zal er by oe pro-
us zyn omdat het met ons
uk zoover gekomen is.
hen tweede categorie die voor opneiiing
van het processie-verpod is. zegt met te
houden van anunpaposme, doöh spr. betoog
de dat er by nem geen sprake is van antt-
papjisme, dat hy met de roomscnen op al-
ifcnei terrein wu samenweiuten. eenter wan
neer het proteatantscne karaater van de
natie wordt aangetast, zal hy protesteeren.
De processies drukken een roomsch stem
pel op een stad. intussahen vertrouwde
spr. dat de opneffing van het processie
verbod er niet zat komen, minister Kuvs
de Derembrouck heelt ai lang ingezien dat
het voorstel moet worden teruggenomen.
De roomscn-i&atnoaaeken heooen ziah ver
gist in oe psyonoiogje van net protestaat-
scne Neuerianusone volk, het snep. maar
te wakker geworden, bpr. herinnerde nu
aog aan de verontwaardiging m ganscn
den lanue teen in iöod de 0ikScxioDt>ze tet
in Neuenand werden beaenu gemaakt in
voor de protestanten beieeuogende termen,
ioen heeit de legeering weten gedaan te
krygen dat de ee® due oe bisschoppen moes
ten alieggen werd gewyzigd, men dempte
daarmee den put toen 't kalf verdronken
was. Ds. De Hertog noopte oat men nu oen
Put zou dempen voor 't zoover is. waarhy
hy er nog op wees dat het destyds een
interne kwestie der roomsche kerk goid,
terwyi ze nu naar buiten buikt.
tenslotte zette hy nog uiteen, dat er iets
meer acnter de processies zit. „Nederland
moet bekeerd worden", heeft dr. Bron m de
•"«aard gezegd, d.i. Nedeiaod moet weer
worden. Om nog nader aan te
wen dat dit inderdaad de bedoeling van
f «verwees spr. naar de redevoenn-
de Rjt- meeting te Kot-
mohe Z**1 15 Jhhi. Eindelyk las spr. .een
to ya„^r ^eerin de Ned. Herv. Gemeen-
i haar droefheid en veront-
fingv^? ^ܮver voorstel tot ophef-
tuifin^ ppoc®Mle-verbod, als haar over-
oïfrtL preekt hat d« ™p'«« dar
ÏÏn £3* »P te ke-
SoZ 12"® en dat "»4
te worden toegelaten, dat by het
mtente Processies t protestantsche ka-
dat h® °mW Da4fle loren 2/3X1 feem otn'
vAd? Processies een roomsch cachet o®
Nederland zouden dmkken en waarin het
pixAestantsehe volk krachtig worrit opge
roepen te bidve® protesteeren.
Deze motie werd als fceeken van instem
ming staande aangehoord door de aanwe
zigen, die vervolgens aanhieven „Een vas
te Burch' is onze God".
■i.^-4,rkeuJ wrak "«««mi
Tydens de bijeenkomst wenl gecollec
teerd voor de kerkvoogdij; by de /uitgan
gen der kerk was er een schaalcoiiecte ten
behoeve van protestantsche doeleinden.
Landweer.
Overgang vsn de Militie naar de Landweer.
De Burgemeester van Gouda Aengt het
volgende ter kermis van belanghebbenden:
De dienstplichtigen by de militie, be-
hoorende tot de infanterie de waeirijder»
hieronder begrepen de vestingartillerie.
I de |»ontonniers, de genietroepen, de hos-
I pitaaisoldaten en de administ nat iet roepen,
I wier bii de miiifaewet bepaalde diensttijd
I op al juli l9zi emdigt, zunen op 1 Augus-
I tus 1921 overgaan naar de landweer.
De dienstplichtigen, werkzaam bij de
motorafdeeung, worden, voor wat betreft
den overgang naar de landweer, beschouwd
I als by de motorafdeeling gedetacheerd.
Denhaive gaan ook diegenen hunner, wiet
I miiitietyd op 81 Juli a.s. eindigt, op 1
I Augustus a.«. naar de landweer over. dis
I iu venband met het vermeide in den von-
I gen volzin moeten wonden geacht te be-
I hooren tot een der onder 1 genoemde wa-
I pens of dienstvakken.
Zy, die op 31 Juü aj. in het genot zijn
van vry stelling van den militiedienat gaan
op 1 Augustus a.8. niet naar de landiweer
oven
Voor de dienstplichtigen, die o© 31 Juli
1921 niet in het genot zyn van de'hier ge
noemde vrijstelling, doch tevoren deze vrij
stelling hebben genoten, rekent de vroeger
j ««oten vrysteliing mede als diensttijd.
De vry steil in* brengt alaoo geen ventra-
0Teiwan« naar d® landweer.
Ay, die op 1 Augustus a.s. overgaan
naar de landiweer en in hun woonplaats
binnen het Rijk verblijf houden, moeten
zich in genoemde maand, zoo zii aladan
groot-verlofganger zijn, in persoon aan
melden bij den burgemeester hunner woon
plaats ter secretarie der gemeente en bij
deze aanmelding inleveren hun zakboekje
met daarin gehechten verlofpas.
Zjj, die óp 1 Augustus a.s. naar de land
weer overgaan, ziin vsn dien datum af
onderworpen aan alle voorschriften, voor
de landweer gegeven.
Den verlofgangers wordt in hun eigen
belang dringend aanbevolen, te zorgen, dat
hun nauwkeurig adres steeds bekend is bij
den burgemeester der gemeente, waar zij
voor de landweer staan ingeschreven, het
zij zij zinnenslande, hetzij zij buitenslands
verblyf houden.
Nadere bijzonderheden zijn vermeld op
de openbare kennisgeving en zijn te beko
men aan de Secretarie, afd. Militie.
Gemeenteverslag 1920.
X.
In het Gemeenteverslag is opgenomen
een samenvatting van het verslag van Re
genten van het Van Iterson Ziekenhuis over
I 1920. Daaraan ontleenen wy:
I Op 1 Januari 1920 waren in verpleging:
ter geneeskundige behandeling 16 mannen,
15 vrouwen; ter heelkundige behandeling 10
m., 21 vr.; in den loop van 1920 werden op
genomen ter geneeskundige behandeling
135 mannen, 140 vrouwen, ter heelk. be
handeling 169 m„ 171 vr.; ontslagen ver-
den: geneesk. behandeling 118 m., 112 vr.;
heelk. behandeling 152 m„ 173 vr.; terwijl
overleden: geneesk. behandeling 18 m., 27
vt.; heelk. behandeling 14 m., 10 vr. Het
aantal zieken verminderde derhalve met
297 m., 322 vr., zqodat op 31 December in
verpleging waren 33 m. en 25 vr.
3 krankzinnigen werden tijdelijk in de
j isoleerkamer ter verpleging opgenomen.
In het afgeloopen jaar werden 19 verlos
singen verricht, waarby 7 maal kunsthulp
moest worden verlend.
In het gebouw voor besmettelijke ziekten
werden 20 personen verpleegd.
Het aantal verpleegden bedroeg gemid
deld 66 en het grootste getal op één dag ver
pleegden was 76, in 1919 waren deze getal
len 50 en 67.
He* aantal verpleegdagen bedroeg: van
kosteloos verpleegden 5958, verpleegden ten
laste der Rijksverzekeringsbank 482, ver
pleegden ten laste van het Ryk 43, ver
pleegden ten laste van plaatselijke instel
lingen van weldadigheid 1199, verpleegden
ten laste van den Raad van Arbeid 61, ver
pleegden ten laste van het ziekenfonds
Staatsspoor 14, verpleegden ten laste van
naburige gemeenten of hare arnibesturen
1520, verpleegden der 8e ld. (verlaagd ta
rief) 9273, verpleegden van ingezetenen der
3e kl. 2725, verpleegden van niet-ingezete-
nen 3e kl. 841, verpleegden der 2e kl. inge
zetenen 1600, verpleegden der 2e kl. niet-
mgezetenen 252, verpleegden der le kl. in
gezetenen 163, verpleegden der le kl. niet-
I ingezetenen 6, verpleegden ten laste va®
I het Belg. Gouvernement 197.
In het laboratorium werden 974 onderzoe
kingen verricht. De reactie van Wasserman
I geschiedde aan het centraal laboratorium
te Utrecht. Voor diagnostische doeleinden
I werden 197 Röntgen foto's gemaakt. Meer-
J dere malen werd de Röntgenkamer gebruikt
I voor doorlichting en therapie.
De polikliniek voor inwendige ziekten
I bezocht door 820 personen, waarvan
292 nieuwe patiënten. Er werden uitgege-
I ven 534 maandkaarten.
Op de polikliniek voor heelkunde en vrou
wenziekten meldden zich 418 nieuwe geval
len aan, met een totaal van 2945 bezoeken,
terwyl 67 poliklinische operatie's werden
verricht.
Ten behoeve van het Ziekenhuis werden
in de gemeente-apotheek gereed gemaakt
10.000 recepten (voor de geneeskundige af-
deeling 7232 en voor de heelkundige 2768).
Onder het medisch personeel hadden in
net afgeloopen jaar geen mutaties plaats.
Met enkele doktoren te Rotterdam werden
onderhandelingen gevoerd aangaande het
openen van poliklinieken in zenuwziekten en
huidziekten. Het resultaat dezer onderhan
delingen was, dat deze doktoren tot weder-
zegging kosteloos een poliklinieklokaal en
wachtkamer werd afgestaan gedurende een
PM*r uren per week. Als contra-prestatie
gmven zö op uitnoodiging specialisti
sche adviezen.
De adjunct-directrice Mej. Zr. E. Klei-
itondorst verkreeg met 21 April eervol ont
slag en werd opgevolgd door Mej. Zr. Th.
J. C. Oulmers Hoynek van Papendrecht.
Onder het Zusterpersoneel kwamen we
derom veel mutaties voor.
15 November trad in dienst Mej. Zr. E.
M. P Rosendaal, die de nieuwe ingestelde
functie van hoofd der chirurgische af dee
ling aanvaardde.
De toestand der gebouwen was gunstig.
li ide? bouw van het Nieuw Zusterhuis
werd in den nazomer een aanvang gemaakt
Dit gebouw zal bevatten: 37 slaapkamers, 8
zitkamers, eetzaal, conversatietaal, 3 bad
kamers enz.
Met het bouwen van een dagsanatorium,
waartoe de Raad in de vergadering van 22
Juni het besluit nam, werd goeden voort-
8»ng gemaakt. Het zal bestaan uit 8 llg-
hallen ieder voor 8 personen en een dienst
gebouw bevattende eetzaal, bijkeuken, zus-
terkamer, garderobe, toiletten eng.
De lijkenbewaarplaats is nog kteeds on
voldoende te noemen.
De uitgaven bedroegen 129.295.52, of
per verpleegdag ƒ6.81 (in 1919 fS.8lH).
Onder de exploitatiekosten zffirhiet be
grepen de salarissen van den Geneesheer-
Directeur en van den Heelkundige; deze
werden rechtstreeks uit de gemeentekas be
taald.
Het totaal der exploitatio-onlvangsten
bedroeg 30.656.63% of per verpleegdag
1-26 (in 1919 0.60). Dit cijfer Uaan-
merkeljjk hooger dan vorige jaren, doch la
ger dan dat van andere ziekenhuizen.
Het door de gemeente Gouda toegestaan
ad 74.437.08 J
geheel ge-
subsidie
bruikt.
De door Regenten in het belang van het
ziekenhuis wenschelyk geoordeelde maatre
gelen worden aldus opgesomd:
„In de eerste plaats dient er op gewezen
te worden, dat Zusterhuis en 'Dagsanatorium
van gordijnen en meubelen moeten worden
Voorzien. Gedeeltelijk kan slechts de meu-
b leenng der tegenwoordige zustorkamers
hiertoe dienen.
Verdei zullen voor Dagsanatorium lig
stoelen, verplegingsartMhn, enz. aange
schaft moeten worden.
Een paar zustorkamers boven röntgen
kamer, die bjj in gebruikneming van het
zusterhuis vrijkomen, zouden samenge
voegd kunnen worden tot kraamkamer daar
deze grooter gewenscht wordt
Dringend behoefte bestaat er aan een 2de
hoogtezon. De vry komende zuster-conver-
satiekamer zou, alz de aanwezige kunstzon
daar'ook i* toe werd «bracht, ,1, Ion.
nekamer dienst kunnen doen.
Linnenvoorraad vraagt om aanvulling.
De op de 2de verdieping gelegen zuster-
kamers kunnen worden ingericht als man
nenzalen. Speciaal zouden hier kunnen wor
den verpleegd, by plaatsgebrek op chirur
gische mannenzaal, mannelijke operatie-pa
tiënten en, als het Dagsanatorium functio
neert, die manneiyke patiënten uit het Dag
sanatorium, die niet hun woonplaats in
Gouda hebben. Mocht er voor de laatste
patiënten veel plaatsruimte gevraagd wor^
den, dan kan het overweging verdienen de
beide zalen boven de barak voor hen in te
nchten.
Behalve uitgaven voor verbouw, zullen
bovenstaande maatregelen ook offers aan
meubileering enz. vragen.
„„IT"'6" ™rhiTle~l* «■""•«honiwn
«heel vergeer, .(Ju,, rollen vernieuwd
moeten worden.
irjwd? k€ukm ia he4 mt4aal va» een der
100 Liter stoom-eetketels teer aangevreten
Aangezien reparatie niet wel mogeiyk is,
zal hiervoor een nieuwe kookketel voor la
gen druk stoomspanning moeten worden
aangeschaft.
De wensch om tot electrificatie van het
geheele gebouw over te gaan, die in het vo-
rig verslag reeds uitgesproken was, is nog
niet m vervulling gekomen, doch blijft met
klem om vervulling vragen. Van electrifica
tie der brand-lift zal, wegens te groote
daaraan verbonden onkosten, afgezien moe
ten worden."
Verder spreken Regenten de wenscheiyk-
heid uit om het houtwerk aan den buiten
kant van het ziekenhuis te verven. Indien
de deuren van de klassekamers niet spoe
dig geverfd worden, zullen ze weldra om ge
heele Vernieuwing vragen.
(Wordt vervolgd.)
BOSKOOP,
De Rorententoonstelling.
De Roiententeonstelllng mag xich in een
reuaaentige belangstelling v«rheu«n. Van-
af liet moment van openstelling i. het pu-
SitVf5e'ïr??'™!: vooral ia de Avonduren
was het de beide da«n zoo druk dat de be-
zoekers niet dan voetje voor voetje langs de
rozen konden gaan. Gisterenmorgen was
het aantal bezoekers reeds tot 1300 geste-
Van den e**ra-dienst der stoomboot „De
Vooruitgang gisterenavond 11 uur na slui
ting der tentoonstelling, werd door velen
gebruik gemankt
Dat het aantal dames onder de bezoekers
wel zeer groot is, blykt wel hieniit dat het
Tentoonstellingsbeztuur hedenmorgen voof
de tweede maal een pry» heeft toegekend
van 50 rozenstruiken als resultaat van de
tweede stemming voor de mooiste roos. De
prys is thans toegekend aan mevrouw J. H
Caspanu, Oude Vest te Leiden.
Voor hen, die de tentoonstelling rustig
willen bezien en ze is dat ten volle
waard -—is het zeer aan te bevelen des
daags te komen, daar by de geweldige volte
gaat ov n dit niet gemakkeiyk
Vanmorgen in de vroegte zyn do rozen
ververscht en dit zal deze weelc nog één
keer geschieden, zoodat de frischheid der
bloemen gedurende den geheelen duur der
tentoonstelling behouden blyft.
De munster van Landbouw, de heer H. A.
j^n IJsselsteyn, bracht direct na de opening
Dinsdag een nlet-officieel bezoek aan de
tentoonstelling, teneinde van zyn persoon-
WADDINXVEEN.
M«j. L. Begeer komt als No 1
voor op een voordracht voor onderwijzeres
«um «en o. L s. te 's Gravenhage.
WOERDEN.
Tiwv0® h^f A; ontva»**«' der reg. en
dom., alhier is benoemd tot inspecteur der
reg. en domeinen te Zwolle.
HAASTRECHT.
Door het Centraal Stembureau is tel lid
vaa den gemeenteraad als opvolger van den
heer E. Boe re, aangewezen de heer Th. Ra-
FfSANClEELE BERICHTEN.
1 Weekoverzicht.
Nu in het beuralevea de stoot tol een
herleefde activiteit eenmaal gegevm is,
heeft het er veel van, dat de tonwbou-
dewlneid van het publiek een weiaur be
gint te wijken en langzaam maar geieide-
tyfc de neiging tot optimistischer inzichten
in daden zal worden omgezet
Had men tot voor kort geen oog voor
de teeltenen van herstel, die sporadisch nog
wel, maar niettemin oni<g>chenbaar Btfh
begonnen af te teekenen, geheel piotselum
u de tendentie geaaerd en verneemt men
■toeds meer een genud. dat spreekt van.
gunstiger verwachtingen in de naaste toe-
JJrt ratten? H.t> moeJiik M ronnn.
Wie een open oog heeft voor de dingen
van de praktyk, moet wel tot de conclusie
komen, dat de mteriuke verschifewelen de
optimisten gei uk geven In Centraal Euro
pa e® in het bysander m Duitsohland wordt
gewerkt met koorteachugen «ver en staat
een groot deel van de industrie onder hoog
spanning, rood at de exportcijfers een stij
gende lun vormen. Dit neemt .echter niet
weg. dat de werkeloosheid bedenke!uk
groot is en ia 't algemeen niet afneemt en
dat men rekening dient to houden met het
feit. dat de nijverheid voor een groot deet
gemobiliseerd is ten bate van den fiacue.
koodat uit dezen vooruitgang nog geen
«rooier volkewelvaren geconcludeerd mag
worden.
De becchouwangen door Miniater Rathe-
nau omtrent DuiUohlands huidige en toe
komstige positie ten beste gegeven, bene
men iemand bovendien wil de lust tot een
ai te groot optimisme, gebaseerd op spora
disch optredende verschijnselen, die bii na-
ner ondersoek gewoonlijk veroorzaakt biy-
«en te worden door factoren, die met den
algemeeaen toestand weinig van doen heb
ben.
Opmerkelijk is het echter dat. waar in I
Duitsohland» industrieel* kringen de acti
viteit niet onbevredigd genoemd wordtde
Amerikaansche nu verheid nog geen spoor
«an herleving doet zien. Hier Unren de
staalfabrieken voor een groot gedeelte nog
stil. een verschijnsel, dat in omvang niet
fteï^u, ,t0en^10DlatU¥ nieuw« **>-
langryke pry «vermindering werd overge
gaan.
Ook de andere leidende industrieën aau,
gebukt onder de malaise, die onverminderd I
voortduurt, ofrehoon het feit, dmt de nro-
.luctenm.rlcten wnt levendijrer «rternd
ayn. zou kunnen wlteen op een nndereade
herlenng.
De New-Yorksche effectenbeurs geeft I
een bewogen beeld te aanschouwen doch in I
«he* algemeen genomen spreekt de heer-
«awndc tendentie niet van veel vertrou
wen. V ,aoa I
Te ctment - concentreerde de belangstel-
h«r zi* ««ter In do OU.nfd..! I
De aeórorMMron y, Mexico T.re,ritlen bo-
«rypelukorwyo d. ooodute onnut Ook in
iu-mgen der olieinteressenten, doch waar I
de markt voor „Koninklijke" blijkbaar van
alle zijden krachtig gemanipuleerd wordt. I
ondattk® heersèhende
onzekcriirtd, vrjj goed gehandhaafd geble
ven. j
uiP* z"n' *ooo1h uit
aUes blykt, weder aan het intrigeeren tus-
«ben Mexico en de V. S. Mocht het tot
een conflict komen, dan zullen, vreezen
wij. de belangen der Kon. Sheel groepen
eerder in het gedrang geraken dan die van
dc Amerikaansche ondernemingen.
Cultuurfondsen vertoonden een
vasten ondergrond en Werden goed gekocht
voor Indische rekening, zoowel als door de
aJ|r*neen «tijgende
koesiyn sohynt te verwachten.
l«och wust het venoop der dingen op de
Javamarkt met in deze richting, want of
schoon de Cuoe-pryzen wei iete monteèren.
.vindt men biyaoaar geen aaiueuiiug om
voor bet Java-pnxiuct reeds tot itoogew
pryze® m de markt te gaan.
De jaarverslagen der'ouituurbaaken ma
ken een gespannen indruk Dat sedert het
benend woitien der cuiera v«n de N.«d.
Handelsbank? en de Nederlandsche Hande. I
oiaiiscnappy de koereen dezer aanueeieu
nog vry sohenp monteerden is dan ook
meer toe te schsuven aan de aJgeraeeae
tendentie dan wei aan den gunstigen in
druk, die door de verslagen gwwekt zou
zyn.
iKubbers lagen iets vaster, in ver
band met de betera lezingen, die omtrent I
de toekomst van het product ten beate ge
geven worden, terwijl Tabakken nogal
aungehoden weroen en op de Scheepvaart
markt aueen in Unies een vru levendige I
handel op de oude koereen bestond.
Op de Staatefondsenmarht wer
den Mexicanen druk aangebooen. Ons pes- I
siiniame. in verpand met de beloften der
Mexicaanacne regeering herhaaidemk uit
gesproken, blijkt me* ongegrond, imier- I
aaad is van de per 1 Ju® toegezegde her
vatting van den rented lenst niets terecht
gekomen en by de huidige gespannen ver
houdingen lykt het er met naar. dat er
ook iets van terecht komen zal.
De ïank.emxrXt «f w«tee x«B>
hundel tuu aeum betaaluiui te zien.
U« Will. Ixrd iëlzi vertoont
vzote itamminr voor Now-Yoifc on Foriio,
dodt wu nrak «ztomd voor Boriiizu tor-
wyl ówreotemMldo Kronon in rroot. hoo-
Toolhodou Toor „zure pokte worden «-
rjtld.
Gold 8
Fa. B. SANDERS Ezn.. Antiterdaa.
Aznotentero, 11 Juli 1881
SUtttev AAM I BtKICH I LN.
St.. My. Nodortend.
Juli Malta.
Lombok (ttrnizr.) Tortr. 12 JuU vl Poz»
Said. I
te f4*d*rla*da" arr. Juli
Roapal fthuiar.) rortr. 11 Juli r. PaJarrao.
Kon. UoU. Lte.d.
Limbur*ia (ultr.) pau. 12 JuU Fernando
Noronha.
Kon. Weet-Ind. Maild.
Oranje Nassau (thuisr.) vertr. 12 JuU v.
Plymouth n. Havre.
Haui.-s Amerika lija.
Sloterdyk, vertr. 9 JuU v. Sydney (N. Z.
W.) n R'dam.
IJsaeldyk, arr. IS JuU v. Baltimore to
R'dam.
VOMTBAL
Do auaterclub nut „Rapid" uit Wartaa.
da „Wiiwor Amateur»" hoeft hal «mak
kelijker «had m Rotterdam Una Sparta
dap ooratnpoamda toeraa Blauw WK. Hat
ppel dor OootoprKkan atopd homier
dan dm der Spartanen, ia wier llnlëa voor
al hot wikkelen dor voorhoede uitkwam.
LAATSTE BERICHTEN.
Do ia iuHt.
ROME. 18 JuU. VJ). De nieuwe mink-
ter van Oorlog bereidt voer de enraaisa-
ta« van het leger een wetsontwerp voor.
volgens hetwelk de verplichte militaire
diensttijd tot 3 maanden wordt verminderd
en daardoor de jeugd vooraf militair ge
oefend zal worden.
De aaak-Groenemteal.
Men meldt ons uit Amsterdam: Naar aan
leiding van het feit, dat Herman Groenen
daal a.s. Vry dag voor den Krijgsraad te
'z Gravenhage terecht staat, belegt het P.
A. 8, alhier, in samenwerking met andere
organisaties, een openbare vergadering ep
Vrijdag 16 Juli in .Handwerkers Vrienden
kring", 's avonds te 8 uur ter bespreking
van het te vellen vonnis.
Ais sprekers aija uitgenoodigd de beert»
Schermerhoro, ds. de Jong en D. laonijk
Jr. en mevrouw Stoop—Snouck HurgronJ).
-- -
HAMBURG, 15 Juli. V. D, By de botte-
velling werden 661 vaten aangeboden,
alle verkocht werdeen. De prijzen lagen t#
aehen 28 J6 en SM». De gemiddelde pr?*
voor boter le kwaliteit was 24.19; voor 2e
kwal. 23.28.
MAkKTHteidl-fEN.
kalve-
GOUDA, 14 JuU 1921.
KAAS. Aangevoerd 260 partijen, handel
matig, le kwal. 60—66, 2e kwai. 56—69,
met fttkamerk 69.
BOTER. Weinig aanvoer, handel vlug,
Goebeter 1.25-1.36, Weiboter/ÏJO—1.20.
VEEMARKT. Melkvee goede aanvoer,
handel slecht, ƒ800—400. Vette varkens
groote aanvoer, handel vlug, ftAÖ0,60
per half K.G. Magere varkens, gn
voer, handel red., ƒ0.60—0.65 per'
Magere biggen groote aanvos
flauw, 2—2.50 per Week. NuchU
ren, goéde aanvoer,handel flouw, 1625.
EIEREN. Red. aanvoer, handel flauw,
ƒ10—12, oer 100 stuks.
GRANEN. Stemming kalm. Tarwe ƒ22—
26, Rogge 18—19, Gerst 1580—16.50, kl.
Chev. 20—21, Haver 1*60-16.60.
Coöp. Tuinieré^ereenigi ng
„Gouda en Omstreken".
Groen ten veiUni.
GOUDA, 13 Juli 1921.
Komkommers le soort 9.30-16, ié 2e
soort ƒ7.30—10.60, 14 3e soort f5—6^0;
id. gele 8—18.80, Bloemkool le téortfl—
I 12.20, id. 2e soort 5—10.60, id. 3e soort
j /1.80—6.10, id. uitschot ƒ0.60—2, Spits-
I kool 5.1017, Roode kool 616, Gele sa-
voye kool ƒ3—16, Groene savoy» kool ƒ8,
Andy vie le soort ƒ4—17.18, 14 2e soort
I ƒ1.40—3.60, Kropsla 1—7.60, per 100 st;
Peen le soort 8,60—16,10, ld. 2e soort
3.40-6.90. Rabarber 1.70-5, Radjjs ƒ4,
Peterselie ƒ0.90—2.20, Selderie 1.90—8.90,
Boonenkruid ƒ0.20—2.10, Uien ƒ1—8.50,
Kroten ƒ1.70—7.20, per 100 bos; Zuring
0.17—0.80, per kist; Aardappelen 4.60—
7, id. klein 0.80-8.20. per 100 K.G.; To
maten A 65-61, kl. B 24—40, id. C ƒ24
-84, id. bonken 20, ld. kriel 14—17, Sny.
boonen le soort 48—60, id. 2e soort ƒ81—
47, Pronkboonen 19—26, Stokboonen 50
—66, Stamboonen 8749. Tuinboonen
7.80-12, Peulen 11-84, Doperwten ƒ6
30, ld. Krombmr ƒ28—60, Capucynere
ƒ11—80, Postelein ƒ414.10, Spinazie
3.20, Sjalotten 4.10-6, Peen 6—7, Roo
de kool ƒ5.40—6, Witte kool 6.70, per 100
K.G.; Aardbeien 0.21-0.28, Frambozen
0.28—0.68, Zwarte bessen ƒ062—0.62,
Kruisbessen ƒ0.160.18, per pond (bruto);
Meioenen ƒ1.041.29, Perziken ƒ0.08—0.18,
per stuk; Eieren 11.50—11.90, per 100
stuks; Kaas ƒ0.61—0.62, per pond.
N1EUWERKERK d. IJSEL, U Jul?
Veilingsbericht der Coöp. Tuinbouwvel-
ling Nleuwerkerh a. d. IJzel en Omit reken.
Eng. komkommere /8J0—11.20, ld. 2e «rt
4.808, .kl -halve komkommer, S—3.10,
groengele komkommer, 5.20—6.80, bloem,
kool 6.80—10.80, ld. 2e Mort 2.80-8.80,
per 100 etuke; meloenen 0.76—0.80, per
«tuk; peen 780—18.70, per 100 boe; tuk-
boonen ƒ8.20—8.80, per 100 K.G., komk.
stek 84, per 1000 K.G.; sardbelen 28—
40, peulen ƒ80—82, staraprince,een ƒ40 per
100 poud; doperwten ƒ7—23, per 100 KM.
Ul'RCKRI.lJKK STANU.
GOUDA.
OEBOREN; Juli. Pinter Renke, z. A.
Praeo en 8. HoogteBlIng; 8 Juli. Julanne»,
z. v. H Heü en C. W. Kletks; J.nnetJe U-
minn, d. v. C. Lujjnenburg en Th. Berend-
zen; 10 JnU. Lene, d. r. D. Nnvelztyn en L.
vn» E|jk; Cornelia, d. J. E. J. van der
Klejtn es C. Zorg; 18 JuU. Willy, d. v. W.
H.ZeMdrt P. Verwan],
GETROUWD: 18 Juli. J. nu Loon en J.
van der Pol; A. H. Strengen «n C. dc
Jong; J. Terlouw en J. M. KlingJ. A. vin
der Rrec en C. A van der Pool; P. Woerlee
en W. A. van der Steen; G. N. van Leeuwen
es G. Hoogendoorn; A. A. J. van Gent «n E.
Verschuur.
OVERLEDEN: 11 JuU. Susanna M van
der Draey, w«d. J. de Jong 72 J.; Jneobuz
B. van Catx, 64 J.
TEI.EORAFI8CH WEERBERICHT.
Verweehtim tot den rolraden ds*:
mat«« BnoideUike tot
IheedeteUltfke w4»d. «doelteldk bewtekt.
wanradrUnlItk droor weer, wlfde temoe-
ra tuur.
