ürrD
STADSNIEUWS.
D« Qrondwatshtnlinlng.
Het Voorloopig Verslag dér Tweede Ka- I
mer over het wetsvoorstel tot het in over
weging nemen van een voorstel van veran- i Mn, in 1j- ~'~,",rT7
tiering in het In, Ito, IIU, FVe, Vn, Vie, "5*, bmnJe UlMftwonltt bnnonleeltl. Ten
Vile, VHIe, IX., e. XI. hoofd.tuk en tie v" d" WjM"
- nI Knmer wwtlen nog v.^h^«t(lq
en meer den boventoon is gaan voeren, bfe
staat meer dun ooit behoefte aan een colle-
RejMi revisie, waarin de door de Tweede
I j Y »n vlaot,
-Sommige leden hadden er beswaar tegen.
Idat het bestaan van tee- en landmacht In
de Grondwet imperatief wordt'voorgeschre-
Additioneele artikelen der Grondwet ia ver
schenen.
Biykens de Algemaene Beschotiwingen,
waarmede het stuk aanvangt, werd alge
meen hulde gebracht aan de Staaacommis-
sie voor <ie grondwetsherziening. die bin
nen zoo korten tHd haar rapport heeft uit
gebracht en aan de regeering voor de voort
varendheid, bU de indiening van deze ont
werpen bekracht, waardoor het mogeiyk zal
zün die wetsontwerpen nog tijdens den te-
genwoordigen zittingsduur te behandelen.
Eenige leden verklaarden dat de'wporge-
stelde herziening van de Grondw|_
■ringe beteekenis is en weini^jRkngstel.
ling vermag te verwekMI! V Belangrijk,
voor oplossing rijp, vraaKtuk over de wij
ziging van art. 171, is inlie herziening niet
begrepen. Bijna al de voorgestelde wijzigin
gen zijn weinig ingrijpend en zouden, voor
zooverre het verbeteringen zijn, nog wel
eenigen tijd kunnen worden uitgesteld. De
meesten dezer leden, die meenden, toch hun
stem te moeten voorbehouden over (leze her
ziening, erlcen'den echter het gewicht van
de voorgestelde wijzigingen, betreffende de
troonopvolging en achtten die ook noodza
kelijk.
Verscheidene leden verklaarden, dat deze
herziening niet aan hunne verwachtingen
beantwoordt, als wordendp hierin gemist de
uitbouw van de democratische instellingen,
door de regeering op 20 Nov. 1918 toege-
zegd, en omdat de voorstellen niet radicaal
en democratisch genoeg zijn, terwijl ook op
sociaal gebied geen perspectieven worden
geopend.
In Hoofdstuk I der Grondwet wenschten
eenige leden een bepaling te zien opgeno
men ter waarborging van de vrijhela van
arbeid, omdat een bijzondere bescherming
daarvan in dezen tijd niet overbodig is. An
dere leden vreesden echter dat daardoor de
arbeidswetgeving zou worden belemmerd.
Troonopvolging.
Verscheidene leden betreurden het, dat de
Regeering niet verder is gegaan en het
voorstel van de Staatscommissie niet heeft
overgenomen, volgens hetwelk bij ontbre
ken van nakomelingen van Koningin Wil-
helmina, zal moeten worden beslist, of de
monarchale regeeringsvorm door een ande
ren zal worden vervangen. Naar hunne mee
ning huldigt het voorstel van de Regeering
een voorliefde voor het Koningschap, waar
voor geen redelijke grond béstaat.
Eenige leden vroegen wharom men de
troonopvolging laat aanvandbn bij Willem
Men zou immers kunnen bepalen dat de
Kroon opgedragen is en bllft aan Koningin
Wilhelmina en haar wettife nakomelingen.
Tevens zou de eisch van Nederlanderschap
moeten worden gesteld vJblke thans in de
Grondwet ontbreekt. Daartegen werd ech
ter opgemerkt, dat geen nieuwe Grondwet
wordt gemaakt, maar dat slechts wijzigin
gen in de geldende worden voorgesteld.
Daarom verdient de bestaande redactie de
voorkeur. Werd Koningin Wilhelmina als
8tamvorstin genoemd, dan zou ook niet
meer van den Koning kunnen worden ge
sproken, maar zou van de Koningin als
draagster van de Kroon moeten worden ver
meld.
Een aantal leden betreurt het dat een re
ferendum niet is voorgesteld, aangezien dit
volgens hen geheel in de iyn ligt van de de
mocratie.
Andere leden merkten op dat het referen
dum in stryd is met de grondgedachte van
de Staten-Generaal.
Sommige leden wenschten in het zesde
hoofdstuk der Grondwet behalve wyziging
van artikel 171 nog andere wy'zigingen te
zien aangebracht, byv. een erkenning van
de rechtspersooniykheid der kerken en der
kerkgenootschappen en mogelykheid om
een nauweren band te leggen tusschen Kerk
en Staat.
Anderen verklaarden aidh hiermede niet
te kunnen vereenigen.
Eenige leden wilden ook voöt de verkie
zing der Eerste Kamer Evenredige Verte
genwoordiging invoeren.
Instemming werd betuigd met de voor
stellen om het inkomen der Kroon meer in
overeenstemming te brengen met de ver
minderde waarde van het geld, maar zy be
treurden het dat deze voorstellen niet door
de Regeering zyn overgenomen.
stcl«|is aan de hand t
Tweede Kamer. r
Vry algemeen juichte men totdat het al
gemeen vrouwenkiesrecht in dl Grondwet
zal worden neergelegd. Enkele leden, „die
in beginsel tegenstanders waren" van het
vrouwenkiesrecht, hadden daartegen echter
bezwaar. Eenige leden wenschten de even
redige vertegenwoordiging facultatief te
zien gesteld, terwyl door sommigen werd
aangedrongen op verlaging van den kiesge
rechtigden leeftyd tot 21 jaar. Verscheidene
andere leden hadden tegen een dergelyke
uitbreiding overwegend bezwaar, omdat zy
aan de jeugdige mannen en vrouwen van
21—25 jaar geen politieken invloed wilden
zien toegekend. Sommige leden waren be
reid met de verlaging van den ieeftyds-
grenstot 21 jaar mpde te gaan, indien daar
nevens de bepaling, dat ieder kiezer slechts
één stem uitbrengt, werd geschrapt. Naar
hun meening zou althans de mogelykheid
moeten worden geopend dat ouders ook
voor hun niet stemgerechtigde kinderen
kunnen stemmen.
Van verschillende zijden werd betoogd
dat het aantal leden van de Tweede Kamer
mqgt worden vergroot.
Andore leden konden zich met een ver
grooting van het aantal leden niet vereeni
gen.
Gevraagd werd of de eischen van ver
kiesbaarheid niet moeten worden ver
scherpt, in verband met de onlangs plaats
gehad hebbende gemeenteraadsverkiezing
te Amsterdam.
Stemplicht.
Verscheidene leden betreurden het, dat de
rogeertng geen voorstel heeft gedaan tot
afschaffing van den stemplicht.
Kiesrecht van de Koningin.
Enkele leden vroegen of het niet ge-
wenscht zou zyn, in de Grondwet een bepa
ling op te nemen betreffende het kiesrecht
en den stemplicht van de Koningin. Zy zou-
dpn te dien aanzien een grondwettelyke uit
zondering willen zien vastgesteld, omdat zij
van oordeel waren, dat de Koningin anders
stemgeiechtigd en stemplichtig kan zyn en
daarvan niet bij de wet zou kunnen worden
vrijgesteld. Andere leden wilden te dezen
aanzien voor de Koningin geen uitzonde
ringen zien vastgesteld.
Schadeloosstelling en pensioen aan Kamer
leden.
Eenige leden hadden bezwaar tegen de
voorgestelde verhooging van de schadeloos
stelling voor Kamerleden.
Vele andere leden betuigden hun instem
ming met de voorgestelde verhooging van
de schadeloos8telilng, al is het voor Kamer-
den pynlijk dat zy genoodzaakt rijft', zelï
daartoe het besluit te nemen. j
Verscheidene leden achtten ^töflför'de
voorgestelde schadeloosstelling en de voor
stelde pensioenen niet voldoende. Zy zou
den de schadeloosstelling op ƒ6000 willen
zien bepaald en het pensioen-maximum op
4000. De nonactiviteits-tractementen .en
de wachtgelden zouden dan welUcpCktiimen
vervallen. Enkele leden achtten .zélfs een
schadeloosstelling van ƒ7000 of ƒ7500 ge-
wenseht, benevens 7000 per jaar voor bu-
reaukostenj. Voorts zouden eénige leden
het jjewenscht achten, dat het pensioens
maximum in een kleiner aantal jaren werd
bereikt.
Een dergeiyk voorschrift echter tij on-
Sewenacht, nu de Volkenbond bestaat, waar
oor het uitzicht is geopend, dat de volke-
rén te eeniger tHd door onderling overleg
tot ontwapening kunnen overgaan. Al ach
ten velen dit oogenblik thans nog niet aan
gebroken, zoo is htt toch wuarschyniyk,
dat na eenigen tyd, als de gemoederen be
daren de oplossing van geschillen door ar
bitrage meer zal geschieden dan thans. Ook
achten deze leden het niet uitgesloten, dat
ons volk zich geroepen zal achten het
voorbeeld te geven door afschaffing van le-|
vloot.
'E PUtS.
De Ziekteverzekering.
iNaaT aarueitting van ae mededeelt n<g dat
de tiooge Kaad vah Artmid gicn met 27
utgen li/ stdmertën üéeit verolaard voor do
door de weoerzodsofte organisaties ontwor
pen regewng, Wyst „öe Jstrud", het week-
©lad van net Wed. Verbood van Vtucver-
vomgingen, er op, dat de leidende oiganen
dei ooautie onderstellen, dat minister a*I-
berse tiet advies van den Hoogen ltaad niet
zal voigen.
is „De Stryd" wel Ingelicht, dan moet
in de bedoeuag liggen, de premiebetaling
uitde wet-iauna te ach rap pon en de mam
murauatiteering tot 80 pot. van het toon
te voeren.
Daardoor vertrouwt men de arbeiders-
organisaties tevreden te kunnen stellen en
deze te scheiden van de wersgevensvereeru
gingen.
Materieel zou de buit dan inderdaad bin
nen zün en de door het N.V.V. ingezette
actie zou voor de arbeiders materieel de
vruchten hebben gedragen, die ons bestuur
fcich van stonde af heeft voorgesteld. De
bezwaren, die wy tegen Talma's wet had
den, zouden ongetwijfeld verminderen.
Maar het ware niet fair. wanneer
niet tot alle middelen bereid waren.
het resultaat van het overleg volledig te
verwezenlijken.
Bovendien moet tegen de opperfieer-
schappij der meest enge partijpolitiek over
de sociale organisaties van stonde af prin
cipieel front worden gemaakt.
De werkgeversvereenjgmgen zullen ech
ter moeten begrijpen, dat hier voor haar
nog grootere belangen op het spel staan,
dan voor de arbeidersvakvereenigingen.
Wanneer bovenstaande iplknnen geluk
ken, zullen zy het tusschen haar en ons
overeengekomene moeten nakomen en bo
vendien met de ambtelijke uitvoering wor
den opgescheept.
Wat dan gedaan moet worden?
Allereerst dienen door alle werkgevers-
veneenigingen, in samenwerking met de
vakverenigingen, direct de ziekenkassen
en de hoofdvereeniging te worden gesticht
op den grondslag van de in de ..Proeve"
ontwikkelde regelen. Er kan dan direct een
hoofdvereeniging komen met minstens
600900 verzekerde arbeiders. Die is er dan.
-Met wat goeden wil kan dat 1 November
a.s. in orde zijn*
WlUlen de politieke heeren in hun ver
watenheid dan tóch de Talma-wet invoe
ren. dan moeten ze eerst deze organisatie
der ziekteverzekering maar eens probee-
ren kapot te maken.
By het verweer, dat daartegen dan ge
lboden zal zijn, kan op ons worden gere
kend.
GEMENGDE BERICHTEN.
Verklaren van oorlog.
Hieromtrent werd door verscheidene le.
den, dia de voorgestelde wyziging van art.
58 toejuichten, de formuleering bestreden.
In plaats van het verklaren van oorlog
als de normale oplossing te vermelden, had
de mogelykheid van vreedzame beslechting
op den voorgrond moeten worden gesteld.
Nu algemeen de drang naar arbitrage en
internationale rechtspraak aan het opko
men is, had daarvan in de Grondwet althans
melding behooren te worden gemaakt, al
was het slechts bjj wyze van beginaelver?
klaring, zooals er in onze Grondwet zooveel
voorkomen.
Koloniën.
Betreurd werd dat de Volksraad niet in
degelegenheid is gesteld om advies uit te
brengen over de ingediende wijzigingB-voor-
stellen.
Raad van State.
Verscheidene leden betreurden het, dat de
Regeering in afwyking van het voorstel der
Staatscommissie de verplichting tot het
hooien van den Raad van State over alle
wetsvoorstellen heeft gehandhaafd.
Ridderorden en adeldom.
Eenige leden bepleitten afschaffing van
ridderorden en adeldom of althans schrap
ping van de daarop betrekking hebbende
artikelen uit de Grondwet.
Eerste Kamer..
Verscheidene leden hadden bezwaar te
gen handhaving van de Eerste Kamer. De
bedenkingen die daartegen werden geop
perd waren van verschillenden aard.
Verscheidene andere leden verdedigden
de handhaving van de Eerste Kamer. ZU
betoogden dat de Tweede Kamer als deel
van de wetgevende macht den steun van de
Eerste Kamer niet kan missen. Vooral nu
in de Tweede Kamer de partypolitiek meer
Processies.
Verscheidene leden hadden bezwaar te
gen de voorgestelde wyziging van art. 170.
Zy hadden met het oog op het karakter van
de processies in het algemeen een principi-
eele bedenking. Naar hunne meening moest
de uitoefening van den godsdienst beperkt
bi y ven tot gebouwen en besloten plaatsen,
de godsdienstoefening moet niet op straat
worden gebracht. Naast dit principieele be
zwaar koesterden deze leden ook nog een
practi8che bedenking, vooral in ons land
met overwegend protestantsche, althans
niet roomsch-katholieke bevolking.
Vele andere leden hadden tegen het Re
geer ingsvoorstel geen bezwaar. Verscheide
ne hunner juichten de grootst mogelyke
vryheid op ieder gebied, toe. Godsdienstige
optochten behooren niet onmogelyk te
worden gemaakt, daar andere optochten on
der de noodige waarborgen steeds kunnen
worden gehouden. Voor het houden van
processies in overwegend protestantsche
streken bestaat, naar hunne meening geen
gevaar. Het zou niet zyn in het belang van
de roomsch-katholieke kerk zelve, proces
sies te houden in gemeenten, waar deze
aanleiding zouden geven tot verstoring der
openbare orde. De bestaande bepaling leidt
echter tot onbillykheden, vooral door de in-
terpretatiën, die, daaraan door den Hoogen
Raad is gegeven, dientengevolge zyn er tal
overwegend Roomsch-Katholieke streken,
waar geen processies kunnen worden ge
houden, terwyl in gemeenten, waar dat wel
kan geschieden, de processies in grootte en
aantal beperkt zyn tot die, welke in 1848
aldaar gebruikeiyk waren.
Zeer vele leden hadden er overwegend be
zwaar tegen, dat door de bepaling van art.
XV der additioneele artikelen de processies,
welke thans geoorloofd zyn, worden ont
trokken aan het toezicht, bedoeld in het
tweede lid van artikel 170.
Andere leden betuigden echter hunne
stemming met deze bepaling, omdat het
hier verkregen rechten betreft, die niet zon
der meer kunnen worden opgeheven. Zy
hadden er echter bezwaar tegen, dat deze
bepaling onder de additioneele artikelen is
opgenomen.
Enkele leden zouden ook voor de nieuwe
processies het primitieve toezicht van het
2de lid van artikel 170 willen zien verval
len. Naar hunne meening bestaat voor der-
geiyk toezicht geen aanleiding. Tegen ver- I
storing van de openbare orde en
hoort door voldoende macht van politie én
marechaussee te worden gewaakt
Toezicht van de Kroon op de Kerkge
nootschappen.
Eenige leden vroegen of het wel noodig is
dat artikel 172 vervalt en maakten bezwaar
daartegen.
DE DROOGTE.
De toestand in de Betuwe.
De langdurige droogte btrengt de in de
Betutwe liggende gemeenten aan de te veld
staande gewassen, het ooft en de wei- en
hooilanden onberekenbare schade toe. Op
zeer vele akkers is het aardappelloof reeds
stervende en van groei der knollen, zegt
men, is geen sprake meer. Eenige nieuwere
soorten ais Red Star en Koh-InNoor. ma
ken daarop echter een gunstige uitzonde
ring.
Haver is in doorsnee slecht: suikerbieten
Staan redelijk goed, maar verlangen sterk
naar regen. Ook de erwten staan tamelijk
goed evenals het winterkoren (rogge, tar
we en gerst). Dit laatste is zelfs uitste
kend.
iMinder goed is 't met het fruit gesteld.
In sommige boomgaarden ziet het er treu
rig uit Veie hoornen laten reeds de on-
ryipe vruchten en het blad vallen. De ap
pels, vooral de late aoorten, als Goudrei-
netten en Bellefleurs ziin klein van stuk.
Men beweert, dat de opbrengst beneden de
helft van het normale zal blijven.
'De weilanden zyn voor het grootst ge
deelte göheel verschroeid. Ze doen eerder
denken aan de dorre bruine heide der Ve-
luwe dan aan dé malsche groene grasgron
den der Betuwe. Het vee wordt reeds druk
bijgevoederd. De melkopbrengst daalt
sterk.
De slooten «bevatten geen drinkwater
voor het vee. Een landbouwer uit een der
omliggende gemeenten vond des morgens
twee zijner paarden dood in de weide lig
gen. De arme dieren hadden alleen Blikke
rig water kunnen vindien om hun dorsit te
lessahen.
(Menig landbouwer slaakt de verzuchting
of niet van regeering. swege of door water-
schappen in de voorzi ening verbetering ge
bracht zou kunnen worden. Verscheidene
landbouwers worden s*l& genoodzaakt hun
vee op stal te zet ten-
Hot gewonnen hooi Is van goedekwali-
teit, maar de opbrengst valt tegen.
Het vee daalt in prfis. Memige boer za'
genoopt worden door het gebrek aan voe
der een deel van zün veestapel te verkoo-
pen.
De prijzen der landbouwgewassen, in
zonderheid tanwe, zün hoog. Zt»e betaalde
men in publieke veiling te Buren* vbor tar
we 630 gulden der Hectare. Ook werden
perceelen geveild voor 460 en zelfs voor
812 gulden per Hectare. Die priüzen kun
nen echter de geleden schade «iet goed
maken.
Eenige jaren gelinleb liet iemaftd in de
buurt van Zwyndren-hu, daar hy zijn moes
tuin besproeien wilde 'in ook hrongas hoopte
te vinden, op goed ge',uk een wel slaan. Het
gas kwam niet uit het boorgat te voorschyn,
maar het water spoot op ais een machtige
toniein, de omliggende sioten raakten boor
devol en er kwam een klacht van het polder-^
bestuur. Het gevolg was, dat de wei weer4
dichtgewprpeu werd. Wegens de droogte
zy nu pas weer opengemaakt en het water
spoot nog ui tyd met macht en geweld op,
zoodat het wenschelyk bleek, haar rende
ment te temperen. Intusschen liepen de sioo-
ten, die bykans leeg waren, opnieuw vol en
op ctteiytce plaatsen werden duikers en
muisjes opengezet, om aandeel te krygen
van den zegenryken waterstroom,
boer in den polder kiaSgt meer, integendeel,
anen zyn dankbaar. De eene wel drenkt een
wyden omtrek. Het is niet onmogelyk, dat
het siaan van wellen ook op andere plaatsen
uitkomst zou kunnen brengen.
Door den sedert menscnenheugensis nooit
gekenden lager^ waterstand der Maas, zyn
te Cuyk achter de oude kerk de fundeerin
gen te voorschyn gekomen, waarop tusschen
1400 en 1600 de burcht van den heer Jan
van Cuyk, eertijds in dit lage gedeelte van
het land van Cu>lk zyn torens ten hemel
verhiel. Het is interessant de zuivere af
metingen te zien, waarop de dikke eiken
palen, tussohen de Bteenbiokken in drie dub
bel geplaatste ryen geslagen zyn. Hierdoor
kon men zien den zuiveren omtrek van het
muurwerk en de grondvlakte van het kas
teel.
Het kanaal ApeldoornDieren
onbevaarbaar.
Sedert eenigen tyd is de lage waterstand
op het kanaal tussohen Adel doorn en Die
ren, dat by normale omstandigheden
niet meer beantwoordt aan het zich steeds
uitbreidend verkeer, van dien aard. dat een
zeer belemmerende invloed op het scheep
vaartverkeer wordt uitgeoefend.
Regen1
in Engeland en in sommige deelen van
ons land is men wel benijdenswaard. Ter
wyl we hier nog altyd tevergeefs smach
ten naar een drop regen, is Zaterdag in
Engeland een einde gekomen aan de voort
durende droogte. In vele deelen van Enge
land. Schotland en Wales is regen gevaillen
Gisteren hééft het od verscheidene
plaatsen in België geonweerd en geregend.
Gistermiddag is te Brussel na langen tüd
van droogte weer de eerste regen geval
Jen.
De Amsterdammers zijn blijgemaakt
voor niets. Het Hibld. vertelt hierover:
Zondag! De stad zwijmt in loorae hitte.
De stof hangt als een grauwe nevel over
de -straten. Geen zuchtje brengt koelte.
Maar de lucht is bewolkt en de regen «wondt
verwacht
De torenhaan wijst naar 't Zuid-Oosten,
draait dan naar 't Noorden, wordt zoo
waar West!!
Nlu zal 't komen. In 't Noord-Westen
hangen zware onweerskoppen. Maar zü
verdwijnen weer ten tegen vier uur is de
hemel haast schoon en de zon straalt vroo-
lyk. Niet lang gelukkig! De wind voor
jroover er van wand sprake kan ziin
draait voor de zooveelste maal en de kop
van den weerhaan gaat met een vaartje
van het Westen door het Noorden naar het
Oosten.
Ba die Oostelijke wind er ia nu heusch
een zuchtje brengt weer wolken, zware
donkere regenwolken.
Acht uur 'b avonds! Een vaag. nauw
hoorbaar gerommel in de lucht en de
regen!!
Dikke druppels vallen neer. Maar het
duurt ten hoogste tien minuten. Dan is het
weer droog. Een groot gedeelte van de
stad heeft zedfs die enkele druppels niet
mogen genieten.
En de nacht was weer zwoel en droog 1
Elders is men gelukkiger geweest.
Zondagnacht te 1% uur begon het te
Apeldoorn, waar de lucht den ganschen dag
een hoopvol aanzien op regen had gehad,
vrii hard te regenen. Het water liep langs
de daken door die goten en vulde gedeel-
telyk menige regenton. Tot byna twee uur
ieïd het regenen genoegzaam aan dm
eenige verkwikking te brengen, doch on
voldoende om in de behoefte te voorzien.
'Ook in Twente heeft het flink geregend.
Zondagavond om 9 uur ontlastte zich
boven Tiel een onweder, dat een malsche
bui regen bracht
Schreiende kinderen en de warmte.
In de geweldige warmte die de zenuwen
aangrijpt, is het gehuil van kleine kinderen
dubbel irriteerend. Waarom huilt een zuige
ling? Toch niet uit ondeugd (tenzy hy ver
wend is), maar omdat hy infans d.i. niet-
sprekend is, omdat hy niet spreken kan.
Het is zyn eenige middel om aan de moeder
verzorgster mee te deelen, dat hem iets
ontbreekt, dat hem iets hindert of wat ook.
De zuigeling huilt, niet alleen als hy honger
heeft, maar ook als hy dorst heeft.
By een warmte dis wy nu beleven, ver
slaat de melk, die zyn voedsel is, zyn dorst
niet. Het voorzichtig, theelepelsgewys toe
dienen van zuiver water, kan dikwyls op
verrassende wyze met den dorst het huilen
stillen. Men vergete ook niet, dat oudere
kinderen, die al vast voedsel gebruiken,
maar nog slechts stamelen, zich net dorst-
gevoel niet altyd bewust worden en by een
warmte als nu evenmin aan melk genoeg
hebben. Er zouden ongetwyfeld by warm
weer veel minder lastige kinderen zyn, in
dien ouders en verzorgers nauwlettender
controleerden of het vocht, dat uitgewa
serad wordt, behooriyk aangevuld wordt.
Men voorkomt op deze manier veel onnoodig
lijden, schryft de N. R. Ct.
De suikerprijs.
De Centrale Su iker-M aatüchappii heeft,
ingaande Maandag 18 Juli, den suikerprijs
voor November-levering verhoogd van
49.50 op 50.
Pro Rege.
De Zuid-Hollandsche afdeeiing van de
Nationale Vereehiging Pro Rege houdt op
7 September a.s. te Rotterdam, in den tuin
der Doelen, een provincialen landdag.
den vergiftiging door gebruik van verkeenj
voedsel. Twee kindenen overleden spoedig;
de andere zijn beterende.
Een kinderdrama.
De omgeving van de Korte Houtstraat
te Amsterdam was Zondagmorgen in op.
schudding gebracht door een twist tusschen
2 ldnderen. die alleen thuis waren. Het
7 Jarig dochtertje van R. zou, naar zü la
ter aan de politie mededeelde, voortdurend
door haar li-Jarig atiefbroertje zün
plaagd en hierdoor zou de ergernis van de
kleine meid zoodanig zün opgewekt, dat
zü een mesje heeft opgenomen, waarmede
zy dein knaap eenige steken in den rug toe
bracht. Deze werd vrij ernstig gewond naar
bet binnengasthuis getransporteerd. Daar
IbLeek zün toestand van dien aard dat de
behandelende geneesheer hem nog niet in
staat achtte, door de politie te worden ver
hoord. Deze tast dientengevolge nog in het
duister omtrent de feitelijke aanleiding tot
deze kinderiyke steekpartij. Het mesje,
waarmede de gevaarlüke verwondingen *|n
toegebracht, heeft de politie ook nog niet
gevonden. Bij de familie R. heeft dit hul-
aeiyk drama groote verslagenheid teweeg
gebracht.
Ernstig motorongeluk.
Zondagmiddag zyn twee motorrijder» op
de Hoornbrug in volle vaart tegen elkaar
gereden, met het ongelukkig gevolg, dgt
een der berijders onmiddellijk dood was en
de ander zwaar gewond en in zeer deernis-
wek kenden toestand naar het ziekenhui
vervoerd.
Brandstichting.
Gisteren is brand uitgebroken in drie
hokken aan de Kade te St. Annaperochie.
Ze zün geheel afgebrand. Ook de aangrm-
zende woningen vatten reeds vlam. doch
slaagde er in deze te behouden. Tij-
dena het blusschingswerk ontdekte men op
een afstand van pljm. 60 M. daarvan een
begin van brand in een houten gebouw. Al
les wijat er op, dat de branden gesticht
zijn en dat door het tijdig ontdekken een
groote ramp is voorkomen. Bii laatstbe
doeld gebouw had men een vat kool teer
laten leegloopen, welke gelukkig nog geen
vlam had gevat.
Snelbouw van woningen.
Te Rotterdam worden, zooals bekend ia,
van gemeentewege proeven genomen met
het bouwen van betonwoningen. De corr.
van de „Tel." heeft met den soc.-dem. wet
houder Heykoop een bezoek gebracht aan
een blok van 9 woningen, die na twintig
dagen arbeid zoo goed als gereed was. Het
systeem, volgens hetwelk deze woningen
gebouwd worden, beschrijft hy als volgt:
Het systeem-Stulemeyer is niet hét gie
ten van betonwoningen: de fiima Stule-
meyer bouwt de woningen met groote be
tonblokken, die vooraf zyn gereed gemaakt
Deze blokken hebben als maat een veelvoud
van rijf, zyn hol van binnen en eindigen
allen in een halven cirkel. Het aansluitende
blok geeft dus daarmede een geheele cirkel
in het midden. Zoo ontstaat een lang cirkel
vormig gat, dat, nadat de blokken op el
kaar zün gezet, vol cement wordt gegoten,
wat veel vastheid aa nde constructie gééft.
Bovendien zyn de blokken onderling met
yzertjes verbonden. De muur bestaat uit
twee blokken, waartusschen een spouw.
Daardoor krygt men behalve een droge wo
ning tevens een huis, dat koel is in den zo
mer en warm in den winter. De binnen
muur is samengesteld uit blokken van sin
tel-beton, wat het voordeel heeft spyker-
baar te zün. Voor de plafonds worden
groote platen gegoten, terwyl de aanrecht-
tafels voor de keuken ter plaatse worden
vervaardigd. Een voordeel is ook dat men
zonder stygertje kan werken. Alleen een
klein Iqs stygertje wordt gebruikt voor het
dichtmaken der voegen. Alles aan dit com
plex is saméngesteld van betonblokken. Zoo
jestaat de goot uit driehoekige holle blok
ken, die eenvoudig op elkaar worden gesta-
Jeld en een cirkelvormige uitsparing heb-
>en. Zy worden Voor de woningen aange
bracht en vormen een aardige accentuee
ring. Boventien zyn ter versiering luifeltjes
en bloembakken aangebracht, alles van be
ton. Ook de schoorsteen is van beton. Wat
de tint betreft heeft men proeven genomen
en heeft men verschillende kleuren laten
aanbrengen, zooals roomkleurig, groen en
rood. De afwerking der woningen iB prima.
Eiken ramen, stevige deuren, breede por
talen en gemakkeiyke trappen, ziedaar
slechts een greep uit d factoren, die deze
womngen van de revolutiekrotten onder
scheiden, waarmee het „particulier initia
tief" Rotterdam bezaaid heeft.
Aan den bouw van deze woningen is ge
werkt door slechts drie volslagen timmer
lieden. De rest waren volslagen ongeschool
de arbeiders. Wy zagen een grondwerker,
die pas één dag by het vak was, bezig met
plafonds in te zetten. Voorts waren er ha
venarbeiders en losse werklieden. En toch
is in den recordtyd van 20 dagen dit com
plex verrezen.
LANDBOUW;
Rotkreupel.
De „N. R. Crt." meldt, dat onder de
koeien (Laikenvelders) van stal Heeswiik
Voorburg rotkreupel geconstateerd Is.
ONDERWIJS.
Twee kinderen overleden.
Vier kinderen van winkelier Pasveer in
Heerenveen werden Zondagavond plotse
ling ongesteld. Geneeskundigen coostateer-
Het najaarsexamen voor de onderwijsacte.
Aan de directeuren der opleidingsinrich
tingen voor onderwy'zers is medegedeeld,
dat de jongelieden, die aan het najaars
examen wenschen deel te nemen, op den
dag van het schriftelijk examen den 18-ja-
rigen leeftyd moeten bereikt hebben. Het
aanvankelijk vermelde, dat de caadidaten
op 1 Mei tevoren de vierde klasse moeten
doorloopen hebben (waardoor dus feitelijk
de niet geslaagden voor het voorjaars-
examen waren gebaat) is onjuist gebleken.
Hieruit volgt, dat jongelieden midden in
het belangrijkste opleidingsjaar bü sla
gen als onderwijzer de school zullen
binnentreden. Wat de praktische vorming
betreft: deze heeft bijna uitsluitend in het
4de leerjaar plaats, zoodat de vorming
voor de schoolpraktijk mat de helft wordt
ingekrompen.
GOUDA, 19 Juli 1921.
Bevorderd.
Aan de Kon. Militaire Academie te Breda
zUn bevorderd van het le naar het 2e stu
diejaar C. M. Jansen voor infanterie Ned.-
Indië, en van het 2e naar het 3e studiejaar
voor infanterie hier te lande F. /l. van
Driem.
N.V. Kaashandel Maatschappij Gouda.
Naar wij vernemen is in de gistermid
dag gehouden vergadering van Commissa
rissen der N.V. Kaashandel Maatschappij
Gouda alhier besloten uan de aigemeene
aandeelhoudersvergadering voor te stellen
na ruime afschrijvingen en reserveering
een dividend van 20 uit te keeren, nis
vorig jaar.
Uitslag veiling Notaria Pitlo.
De uitslag van de openbare verkoop]og
door Notaria R. W. H. Pitlo gcjiouden
gisteravond 7 uur in de RJC. Leesvereeni
ging, is als volgt: Tien woonhuizén Veer-
straat 1—10. Nb. 1 uit de hand vericocht.
no 2 en no. 4 elk voor 2230, kooper L.
Boom. no. 8. 9 en 10 tezamen f 6620. koe-
per de R.K. Coöperatieve Vereeniging van
Onroerende Goederen Concordia", een
woonhuis Raam 129 f 1036, 'kooper I. J.
IJsselstyn, een woonhuis aan de Boom
gaardstraat 43 voor 520, kooper de heer
J. M. Smit, een klam, Boomgaardstraat 66,
kooper de heer A. L. J. van der Veer voor
760.twee woonhuizen in het Oranje-
buurtje no. 160 en 162. tezamen voor
1605, kopper de heer T. Blok.
Ons nieuw feuilleton.
Na den boetenden roman van Clara Vie-
big, waarvan gisteren het slot verscheen,
vraagt heden een nieuw feuilleton de aan
dacht van onze lezers en lezeressen.
Het is een werk van de bekende Duitsche
schryfster Olga Wohlbruch, getiteld „De
Prima doniu#; het verschynt in de geauto
riseerde ve^pling van Mevr. J. P. Wesselink
van Rossum.
In dezen roman teekent de schryfster het
gemoedsleven eener hoogstaande vrouw,
wier gaven en talenten haar Ooen schitteren
boven allen die in haar sfeer leven. Haar
innerlyk leven is echter smart, smart om
haar kind, dat van haar moeder vervreemdt.
Die smart voert haar kunst op tot een zoo
ontroerende schoonheid, die spreekt tot het
hart.
Ongetwyfeld zal dit aangrijpend verhaal
veler belangstelling hebben.
Gemeenteverslag 1920.
XIV.
Omtrent de Openbare Scholen zegt het
veralag: Op het einde van het jaar waren
in deze Gemeente negen openbare scholen,
nameiyk: De school voor gewoon lager on-
derwys no. 1 in de Patersteeg (hoofd de
heer A. v. Kersen). De school voor gewoon
ldger onderwys no. 2 op de Nieuwe Haven
4hoofd de heer G. D. HeyDe school voor
gewoon lager onderwys no. 3 in de Keizer
straat (hoofd de heer O. van Dyk). De
school voor gewoon lager onderwys no. 4
aan de Prins Hendrikstraat (hoofd de heer
G. N. Kruisheer). De school van voortgezet
lager onderwys aan de Houtmansgracht
(hoofd de heer J. J. Hoogendoorn). De Eer
ste Burgerschool voor Jongens aan den
Groeneweg (hoofd de heer J. Slop). De
Tweede Burgerschool voor Jongens aan den
Burgemeester Martenssingel (hoofd de heer
W. den Hoed). De Eerste Burgerschool voor
Meisjes op de Nieuwe Haven (hoofd mej.
F. C. A. Bak). De Tweede Burgerschool voor
MeiBjes op de Turfmarkt (hoofd mej. P. A.
Snoep).
Op deze scholen wordt onderwys gegeven
in de vakken vermeld onder de letters s
van art. 2 der Wet op 'het lager onderwys,
en bovendien: op de scholen nrs. 1, 2, 3 ei
4: in de nuttige handwerken, het handtee-
kenen en de gymnastiek; op de op 1 Octo
ber 1916 geopende school voor voortgezet la
ger onderwü's in de nuttige handwerken, de
wiskunde, het hanclteekenen en de gymnas
tiek; op de Eerste Burgerschool voor Jon
gens: in de beginselen der Fransche taal,
die der algemeene geschiedenis en die der
wiskunde, het handteekenen en de gymnas
tiek;'op de Tweede Burgerschool voor Jon
gens: in de beginselen der Fransche, Hoog-
duitsche en Engelsche taal, die der alge
meene geschiedenis, die der wiskunde en der
handelskennis, het handteekenen en de gym
nastiek; op de Eerste Burgerschool voor
Meisjes: in-de nuttige handwerken, de be
ginselen der Fransche taal, die der algemee
ne geschiedenis en die der wiskunde, het
handteekenen en de gymnastiek; op de
Tweede Burgerschool voor Meisjes: in de
nuttige handwerken, de beginselen der
Fransche, Hoogduitsche en Engelsche taal,
der algemeene geschiedenis en der handels
kennis, het handteekenen, de gymnastiek en
de fraaie handwerken.
De Gemeente bezit verder twee openbare
herhalingsscholen overeenkomstig het in
1900 gewyzigd art. 17 der Wet op het lager
onderwys, en wel eene voor jongens en eene
voor meisjes.
De Herhalingsschool voor Jongens, hoofd
de heer J. Scheygrond, is -gevestigd in het
gebouw van school no. 1 in de Patersteeg.
Daarop werd gedurende vier avonden in de
week, van half 8 tot half 10 uur, onderwü's
gegeven in de Nederlandsche taal, het reke
nen, de kennis der natuur, de aardrijkskun
de, de geschiedenis en het boekhouden.
De Herhalingsschool voor Meisjes, die on
der leiding staat van den heer C. van Essen,
E gevestigd in het gebouw van school no.
2 op de Nieuwe Haven. Daarop werd even-
eeins gedureyde vier avonden in de week,
telkens van half 8 tot half 10 uur, onderwys
gegeven in de Nederlandsche taal, het reke
nen, de kennis der natuur, de nuttige hand
werken en het koken.
He* onderwü's in het handteekenen was
opgedragen op de school no. 1 aan den on
derwijzer H. C. German, op de school no. 2
den onderwijzer M. den Oudsten, op de
scholen 8 en 4, de school voor voortgezet
lager onderwys en de vier Burgerscholen
aan den heer j; J. Weeda.
De heeren H. Ouderkerk en D. van Duu-
ren zyn belast met het onderwys in de gym
nastiek; de eerste gaf les aan de leerlingen
u f®"0'®" nos- 1 en 3, der beide Burger
scholen voor Jongens en der school voor
voortgezet lager onderwys in het gymnas
tieklokaal by de school no. 1 en aan de leer
lingen der le Burgerschool voor Meisje» in
het aan de school verbonden lokaal, en de
tweede aan de leerlingen der scholen nos.
2 en 4 in het gymnastieklokaal der school
no. 4 en aan de leerlingen der 2de Burger
school voor Meisjes in haar eigen lokaal.
Het onderwys in de handwerken voor
meisjes werd gegeven: op de school oo. i.
door rilf onderwyzorassen der school; op
de school no. 2 door vier onderwy zere»sen
der school en een onderwüzeres uitsluitend
voor de handwerken; op de school no. 8 ddai
vier onderwüzeressen der school en eeli
uitsluitend daarvoor aangewezen onderWy
zeres; op de school no. 4 door vier onderriü
zeressen der school en èene uitsluitend dadr
voor aangewezen onderwüzeres; op «e
school vopr voortgezet lager onderwys floor
eene uitsluitend daarvoor aangewezen on
derwüzeres; op do Eerste Burgerschool voor
Meisjes door de zeven onderwüzeressen der
school en op de Tweede Burgerschool voor
Meisjes door de onderwyzeressen der school
en dat in de fraaie handwerken tot 31
Augustus door mej. J. E. de Wilde en daar
na door mej. C. M. van 't Hof.
Het onderwüs ln handelskennis aan de
Tweede Burgerschool voor Meisjes was op
gedragen aan den heer Tj. de Vries, onder-
wyzer aan de Tweede Burgerschool voor
Jongens.
Het aantal leerlingen op de openbare
scholen bedroeg op:
16 Jan. 1920. 15 Jan. 1921.
Op de school no. 1 436
Op de school no. 2 427
Op de school no. 3 425
Op de school no. 4 452
Op de school voor voortge
zet lager onderwüs 64
Op de le Burgerschool
voor Jongens 178
Op de 2e Burgerschool
voor Jongens 164
Op de le Burgerschool
voor Meisjes 166
Op de 2e Burgerschool
voor Meisjes 39
424
421
429
148
182
33
Tezamen 2845 2281
Het aantal leerlingen uit naburige ge
meenten bedroeg 45, zünde 10 minder dan
in het vorig jaar.
Op de herhalingsscholen waren by den
aanvang van den cursus in September inge
schreven 76 jongens en 139 meisjes. Aan
het einde van het jaar waren op de herha
lingsschool voor meisjes 62 leerlingen en op
die voor meisjes 111 leerlingen.
Krachtens de in 1902 in werking getre
den regeling bedraagt het schoolgeld op de
scholen nos. 1, 2, 3 en 4, de School voor
voortgezet lager onderwys en de beide her
halingsscholen 14, 12 en 10 centen per week
en per kind, naar gelang een, twee of meer
kinderen uit één gezin ter school gaan.
Op de eerste burgerscholen voor kinderen
van hen, die een vermoedelyk janrlyksch in-
komèn hebben:
van 1500.en minder 20.
- 1501.— tot 2500.— - 24.—
- 2501.— - 3600.-1- - 28.—
- 3601.— - 4500.32.—
bov. - 4500.— - 36.—
per jaar voor één kind, met een verminde
ring van 2.of van 4.voor het twee
de of derde en ieder volgend kind per jaar
uit hetzelfde gezin en
op de tweede burgerscholen voor kinderen
van hen, die een vermoedelyk jaarlyksch in
komen hebben:
van 1500.en minder 32.
- 1501.— tot 2500.— - 36.—
- 2501.— - 3500.40.—
- 3501.— - 4600.— - 44.—
bov. - 4500.— - 48.—
per jaar voor één kind, met eene verminde
ring van 3.of van 6.voor het tweede
of het derde en ieder volgend kind per jaar
uit hetzelfde gezin.
Kinderen van onvermogende ouders ont
vangen kosteloos onderwys op de scholen
voor gewoon lager onderwys, de school voor
voortgezet lager onderwüs en de herhalings
scholen in alle klassen en op de burgerscho
len in di^ klassen waar in een of meer der
vakken, vermeld onder letters 1 tot en met
"p en t van art. 2 der Wet onderricht wordt
gegeven.
Kinderen van minvermogenden worden op
de scholen voor gewoon lager onderwys toe
gelaten tegen betaling van de helft van het
bepaalde bedrag, op de eerste burgerscholen
tegen betaling van 10.per jaar en per
kind en op de tweede burgerscholen tegen
voldoening van 16.per jaar "en per lrind.
Op het einde van het jaar ontvingen 424
kinderen kosteloos en 589 tegen betaling
van het verminderd schoolgeld onderwys op
de scholen nrs. 1, 2, 3 en 4, terwyl 5 kin
deren de school voor voortgezet lager on
derwys kosteloos bezochten en voor 24 kin
deren op de eerste Burgerschool voor
meisjes, 34 kinderen op de eerste Burger
school voor jongens, 32 kinderen op de twee
de Burgerschool voor jongens, 1 kind op de
tweede Burgerschool voor meisjes en 23 kin
deren op de school voor voortgezet lager on
derwüs het verminderd schoolgeld werd be
taald.
Met de besturen der gemeenten Bergam
bacht, Boskoop, Gouderak, Haastrecht, He
kendorp, Moercapelle, Moordrecht, Oudewa
ter, Reeuwyk, Stolwjjk, Waddinxveen en
Zevenhuizen bestaat eene regeling, waarbü
zy aan deze gemeente jaarlyks een vaste
som per leerling betalen, ongeveer overeen
komende met het verschil tusschen den ko»-
tenden prys en het bedrag van het school
geld, dat door de ouders of verzorgers zelf
moet wórden voldaan, terwyl het Gemeente
bestuur van Woerden op zich genomen heeft
na afloop van elk dienstjaar den kostenden
prys van het onderwüs der bezochte school
per leerling te vergoeden. De bedoelde vaste
som is bepaald voor de scholen nrs. 1, 2, 3
en 4 op 14.voor de beide eerste burger
scholen op 25.per leerling.
De Gemeente ontving door deze regeling
over 1920 ƒ802.75.
Kosten van het Lager Onderwüs.
De ten laste der gemeente komende kos
ten van het lager onderwüs hebben over
het jaar 1920 een totaal som beloopen van
ƒ520140.02, waaronder ƒ218091.09 voor
schoolbouw.
Zy bestonden uit:
Jaarwedden van de hoofden der openbare
scholen (zonder gratificatiën en zonder
de belooning voor herhalingsonderwüs)
37710.33.
Jaarwedden van de openbare onderwy zers
en onderwy zeressen (zonder gratificatiën en
zonder de beiooning voor herhaiingsonder-
wysj 218U91.U9.
vergoeding aan plaatsvervangend* hoof
den van byzondere lagere schoten ƒ218.83.
tieiooning van hooiden, onuarwyzera or
onderwy zei essen voor het geven van narha-
iragsonuerwy», tezamen otfot».—Toelage
aan kweokeungen J 100.
Gewoon onderhoud van schoollokalen
lüiUï.béft.
Nieuwe (vernieuwing) schoollokalen
228268.9914.
öcnooimeubelen, schoolbehoeiten en bi
bliotheek 12U1U.66V4.
Vuur en ucht in de scholen 8013.89.
Kosten van het piaatsaiyk schooltoezicht
en van de Commissie tot vering van scbool-
versuira 1308.27.
Vergelykende examens voor;<hoofdan van
.openbare acnoien, pmUeeeea van onderwy
zers 111.80.
Kosten wegens aanmoediging van ge
trouw schoolbezoek 99.20.
Kosten van voeding aan behoeftige school
kinderen (subsidie) 600.
Kosten voor schoolteestje» «Freisjes
ƒ900.—.
Kosten van inning der schoolgelden
160.—.
Aan schoolgelden werd ontvangen
21181.88 Mi*
Aan bydrage van andere gemeenten
ƒ802.75.
(Wordt vervolgd).
BERGAMBACHT.
Tengevolge van het onbedacht onder
werpen van een brandende lucifer, geraak
te het verdorde gras aan den Hoogendük
alhier, in brand. Aangewakkerd door den
wind stond weldra een heele oppervlakte
in vlam. Door spoedig optreden van de om
wonenden, kon het vuur worden gestuit
BERKEN VVOUDE.
In de op Zaterdag 16 Juli 1.1. gethouden
vergadering van den gemeenteraad alhier
is besloten wegens het groot aantal kin
deren op de O. L. School, een 4e leerkracht
«te benoemen.
BOSKOOP.
Op Donderdag 21 Juli des namiddags 7
uur zal de Raad dezer gemeente eene open
bare vergadering houden.
Onderwerpen ter behandeling: Opening.
Vaststelling der notulen van de vergadering
van 29 Juni 1921. Ingekomen stukken. Me-
dedeelingen. Voorstel van B. en W. om te
besluiten tot verkoop van het gebouw der
v.m. aerogeengasfabnek. Voorstel van B. en
W. om over te gaan tot onderhandsche ver
huring van gemeente-eigendommen. Mede-
deelingen van B. en W., betreffende het
door hen ingestelde onderzoek naar de mo
gelykheid der stichting van een gemeente-
iyke inrichting voor ziekenverpleging. Ad
vies van B. en W. op.een verzoek van de
Vereeniging voor Christelyk Onderwys te
Boskoop, om toepassing van art. 26 duode-
cies der wet tot regeling van het lager on
derwüs van 1878. Aanbieding door B. en
W. van een overzicht van gaspry zen in an
dere gemeenten, met eenige opmerkingen
ter zake. Advies van B. en W. op een adres
van het Bestuur der Wonmgbouwvereeni-
ging „Onze Woning", verzoekende, ingevol
ge art. 30 der Woningwet, verleening van
een voorschot ad 139866.08, voor aankoop
van grond en bouw van arbeiderswoningen.
Advies van B. en W. op een adres van het
Bestuur der R. K. Woningbouwvereeniging
„St. Joseph" te Boskoop, verzoekende een
rentedragend voorschot, ingevolge art. 30
der Woningwet, voor woningbouw, tot een
bedrag van ƒ469500.—. Bespreking geldlee
ning. Rondvraag.
De door jonge dames gehouden straatver
koop van bloempjes ten bate van het comité
voor de bestrijding der tuberculose in deze
gemeente, heeft opgebracht de som van
466.83 Mi.
De Remonstrantsche gemeente te Bos
koop en Waddinxveen hebben tot predikant
beroepen Ds. L. B. Houtgast te Nieuwkoop.
Zooals wy gisteren reeds meldden, be
zocht Mr. Eiyerwyn, de nieuw-benoemde
gezant in Amerika. Zaterdag de Rozen-
tentoonstelling. Volgens de N. Crt. had
Mr. Everwün een conferentie met de voor
aanstaande mannen in het kweekersbedrfjf
naar aanleiding van het invoerverbod in
Amerika.
De heeren Radder en Dijkhuis, uit Ame
rika teruggekomen, hadden aldaar een on
derhoud met Dr. Marleitt, hoofd van den
phytopathoiogischen dienst.
De heer Everwiin kwam zich nu op de
(hoogte stellen van den toestand daar te
lande. Er bestaat weinig kans dat het in
voerverbod doo# Amerika zal wonden op
geheven.
NIEUWERKERK a. d. IJSSEL.
De afdeeling Nieuwehkerk a. d. Usel der
Zuid-Hoilandsche Vereeniging „Het Groene
Kruis" kreeg niet alleen een bewaarplaats
voor het materiaal, maar daarbij een woon
huis.
In de laatst gehouden ledenvergadering,
die, niettegenstaande de oproeping daartoe
vermeldde: Belangrijke mededeeling van
het bestuur, sLechtd door 32 leden werd
bijgewoond., deelde de voorzitter mede:
le. dat het ledentü met 24 was toege
nomen. - -f 'i 'i
2e. dat niet minder dan 409 rentelooze
aandeel en ad 10 waren geplaatst en
3e. dat een ingeoetege de som van f 2600
had aangeboden, onder voorwaarde, dat
een woonhuis (met bergplaats) zou worden
Cebauwd, waarin hü en zün (vrouw levens-
ung zouden mogen Wonen.
De aanbieder neemt de verplichting op
zich heit materiaal der vereeniging te be
waren, te onderhouden, af te geven en in
ontvangst te nemen. Bü notarieele akte
zullen rechten en verplichtingen behoorlijk
beschreven worden.
Het bestuur, dat eenparig besloten had
het aanbod te aanvaarden, vroeg het oor
deel der léden. Nadatverschillende leden
het woord hadden gevoerd of nog vragen
hadden gesteld, werd met byna algemeene
stemmen het bestuursvoorstel aangenomen
en het bestuur gemachtigd, verder te han
delen. De woning zal aan) de Kerklaan ge
bouwd werden.
OUDEWATER.
Maandagmiddag geraakte de 48-jarige
olieslager N. Engelhart alhier, bekneld met
de rechterhand tusschen een pers op de
StoOJpólieslagery. Ernstig verwond werd hy
door" Werklieden gebracht ten huiae van Dr.
tï. P. vah Praag, die hem heelkundige hulp
verleende.
WADDINXVEEN.
Tot onderwüzeres aan de openbare
ischool voor gewoon lager onderwüs aan
de Duitatraat te 's-Gravenhsge ia benoemd
mejuffrouw L. de Geer alhier.
SCHOONHOVEN.
De Raad dezer gemeente besloot tot het
aangaan van een leening groot 266.000.
210.000 voor de oprichting van het
eleofcriciteitabedriif en 56.000 tan behoeve
van de gasfabriek.Xto leening zal zeer
waarschünlük gestalte worden bii de Rüks-
versekeringbba^lr Tegen oen koen van 100
pCt. en een fcote van 6% pCt.
FINANCIEELS BERICHTEN.
WISSELKOERSEN.
Niet-offieioele noteering te Amsterdam.
19 Juli 1921.
18 JuU.
19 Juil.
Off.
Niet
off.
Landen
11.88)4
11.86*
(Berlün
4.10
4.07)4
ParÜa
24.62Mi
24.52)4
(Brussel
28.92)4
28.9
0
Zwitserland
61.90)4
Weenen
0.41
0.42)4
Kopenhagen
48.76
Stockholm
66.10
Christ lania
4190
iNew-Yoric
3.15*
KI
9
MARKTBERICHTEN.
Rotterdarasche Veemarkt.
19 Juli 1921.
Aanvoer: 196 paarden, 6 veulens. 7<
magere runderen, 476 vette runderen. 200
vette graskalveren, 439 nuchtere kalveren.
78 schapen of lammeren. 83 varkens, 452
(buigen, 4 bokken en sreiten.
iPrüaen: Vette koeien, le kw. f 1.95—
1.9(5; 2e low. 1.66-^1.76, 3e lew. f 1.4
1.66, Ossen le kw. f 1.80—1.95. 2e kw.
1.60—d.70, 8e kw. f 1.4O-T.60. Stieren
le kw. 1.50(1.60, 2e kw. 1.30—d.40.
3e kw. 1.20, Kalveren le kw. f 2.10—&C6,
2e kw. 1.80—<1.96. 3e kw. 1.60-1,70.
Handel williger.
Melkkoeien f 325-^360. Kalfkoeien 1 275
350, Stieren 180-200; Pinken 1 146-
200, Graskalveren 75100. Vaarzen
176060; Werkpaarden f 260660;
Nuchtere Kalveren 12—124: Fokkalveren
18—86; Biggen 12—86; Overloopers
25-66; Hitten f 16O-076. Handel traag.
kaasmarki.
Bodegraven 19 Juli 1901.
Aanvoer 360 partijen, waaronder 252
met .fthkamerk, 17261 stuks, gewicht
199566 K.G. Pril» Goudsche Kaas le srt.
f 66^1.'«rt. 58—63, le srt. met
RÜk»Hflp$: f 60—76. Handel matig.
Coöp. Tuiniersvereeniging
„Gouda en Omstreken".
Groenteaveiling.
GOUDA, 18 Juli 1921.
le soort 7.8012.30, id.
id. 8e soort ƒ2.70—6.60,
114, Bloemkool le soort 7—t
2e soort ƒ8.806, id, 8e soort
id. uitschot ƒ0.20—0.80, Spits,
kool 10—14.20, Gele savoye kool 1617,
Groene savoye kool 6. Roode kool 6.70
15, Kropsla 1.7012.80, Andy vie le soort
ƒ3.70—7.60, ld. 2e soort 1.20-4, per 100
stuks; Peen le soort ƒ6.8014.10, id. 2e
soort 22.40, Rabarber 1.80—4, Radys
1.20—3, Kroten 1.50—5.80, Uien ƒ2.40—
3.60,Selderie 33.40, Peterselie ƒ2.803,
Booncnkruid ƒ11.20, per 100 bos; Zuring
ƒ0.220.28, per kist; Aardappelen 4.70
6, per 100 K.G.; Snüboonen le soort 41
53, id. 2e soort 2840, Stokboonen ƒ41—
54, Stamboonen ƒ81—-48, id. Wagenaars
ƒ3185, Pronkboonen ƒ24, Tuinboonen
5.10—12.20, Peulen 216, Doperwten 9
22, Capucyners 1516, Tomaten A 40
—51, id. B 29—34, id. C 29—34, id. bon
ken 2026, id. kriel 618, Postelein
ƒ2.90—10.10, per 100 K.G.; Frambozen
ƒ0.28—0.40, Aardbeien ƒ0.29—0.32, Morel
len ƒ0.40, Roode bessen ƒ0.28, Kruisbessen
ƒ0.16, per pond; Meloenen ƒ0.67—1.24,
Perziken 0.030.13, per stuk; Oomskinde
ren ƒ0.26—0.26, Diks telen ƒ0.17, Yellow
Transparant ƒ0.42, per K.G; Kaas ƒ0.52,
per pond.
NIEUWERKERK a. d. IJSEL, 18 Juli.
Veilingsbericht der Coöp. Tuinbouwveiling
Nieuwerkerk a. d. IJsel en Omstreken. Eng.
komkommers ƒ10.1014, id. 2e soort ƒ7.10
9, kleine halve komkommers ƒ3.804,80,
groengele komkommers ƒ4.308.10, bloem-
kóol ƒ6.10—8.30, ld. 2e soort ƒ8—3.90, sla
ƒ6.60 per 100; peen ƒ9.90—11.10 per 100
bos; kroten ƒ4.304 per 100 bos; stokprfn-
cesse ƒ4060, postelein 910, tuinboo
nen ƒ8.80, komkommerstek ƒ4—5, per 100
K.G.
LUCHTVAART.
Een Goliath beschadigd.
Uit Brussel wordt gemeld dxl. 18 dezer:
Een Goliath van den luchtdienst Amster
dam—(Parijs is des namiddags, toen hü op
het vliegveld te Evare bii Brussel aan
kwam, te ver doorgereden, tot huiten de
grenzen van het vliegveld en omgeslagen.
Twee passagiers nan Nederlandsche natio
naliteit er wéren zes passagiers aan
boord zün liehjf gewond
POST JBN VERKEERT
Reizen Ijn Duitachland.
Men deelt vanWege het Duitsche Pasbu
reau mede, day volgens beschikking van
het Duitsche ministerie va^ Financiën, van
28 October 19$, zü. di^Ror Duitschland
reisoi. de togevoercie geldbedragen op
gjhttd'rith ben Ttooe h
aant" trHgevaardigde bepaling,
éveken ln munt of in anderen v
kunnen uitvoeren. Indien de reizigers l
(hun heenreis verzuimen met deze becaf
gen rekening te houden, dan kunnen zij
hun terugreis met groote moeilijkheden
kampen krijgen, waaneer zü het
voerde geld willen uitvoeren.
airqaa'V aak i pekiiu t cjv
Htoomv. Mij. Nederland.
ittoeton vertr. 18 Juli v. Batavia a. Am-
eteroam.
Jan PieUrsa. Coen thuisr.) vertr. 16
Juli v. Singapore.
Saparoca (thuisr.) vertr. 14 Juli van
Marseille.
Ken. HoU. Ltord.
Drechterland (thuir.) vertr. 16 Juli v.
Santos.
Kernland, v. Amsterdam n. New-York.
pass. 18 Juli Liaard.
Friaia arr. 18 Juli des avonds v. Neiw-
Orleans te Urauiden.
Gooiland (thuisr.) pass. 16 Juli Fernan
do Noronha.
Koiterdsmsche Lloyd.
Te mate (thuisr.) arr. 17 Juli te Mar
seille.
Holland—Aaseriks Lijn.
Ajndiik vertr. 16 Juli v. New-Orleans ju
Rotterdam.
Eerndük arr. 16 Juli v. Rotterdam te
(Kinderdijk arr. 14 Juli v. Rotterdam te
San Pedro.
Moerdyk, v. Rotterdam n. San Fran
cisco, vert. 16 Juii v. Londen.
RotterdamZ.-Ameriks LUn.
Algenib (uitr.) pass. 17 Juli Beveaier.
AJbereo (uitr.) pass. 17 Juli Vlisaingen
van Antwerpen
Miroch (thuisr.) vertr. 10 Juli V. Bohio.
Zuiderdiik vertr. 18 JuR v. Rotterdam
HollandWest-Afrika Lün.
Poseidon (thuisr.) arr. 16 Juli te Las
JÉilmas.
Kon. West-lad. Mai ld.
O re aten arr. 16 Juli v. Valparaiso te
Talcahuano.
HoU—Oo.t/A»« LUn.
Alcor (thuisr.) pssa 17 JuU Perkn.
ZWEMMEN.
Dwars door Psriis.
Zondag is de „Trauersée de Paris" ge
houden. De Italiaan Antonia Sachner werd
winnaar in 2 uur 4 min en 6 seconden.
Onze landgenoot Meyer arriveerde als 21e
met een tijd van 2 uur 52 min
België—Frankrijk.
Naar wordt gemeld is bij de wmterpolo-
conumssie van den Nederl. Zwesrihond een
vernoek ingekomen van den Belgischen
Zwem bond om een Hol land sche waterpolo-
achehtsrechter aan te wiieen voor het lei
den von den landexvwedstrjjd België—
Frankrijk op 7 Augustus a.s. in het Zwem-
«tadion te Antwerpen.
De polo-oommiseie heeft aan dit verzoek
volt taan en heeft1 den hber K. Mever uit
genood igd, als zoodanig op te treden.
VOETBAL.
N. A. C.Slavia 0—2.
De Nederlandsche kampioenen N. A. C.
speelden Zondag op hun toer door Honga
rije in hat Stadion te Praag tegen Slavia
ren verloren met 20.
LAATSTE BERICHTEN.
Ernstig ongeluk.
STETTIN, 18 Juli V. D. Men meldt uit
Swinemunde, dat bü een seiiwedstryd by
hooge zee de zeilboot van den bankier Stein
uit Swinemunde is omgeslagen. Van de 4
inzittenden zün er 3 verdronken; de eige
naar werd door een vlsschersboot gered.
Landarbeidersstaking
GREIFSWALD, 18 Juli. V. D. Op een
groot aantal groote landgoederen in Voor-
Pommera is een staking uitgebroken. De
oogst loopt groot gevaar. De staking moet
aan Communistische agitatie zün toe te
schrijven.
Dorp uitgebrand.
VENETIë, 18 Juli. V. D. Het Hamburger
Fremdenblatt verneemt, dat het dorp Ja-
vinem geheel is uitgebrand. De schade be
draagt meeer dan 1 millioen lire.
Een aariegsverkUMpf.
RIGA, 18 Juli. V. D. Naar de Humburger
Correaponden* verneemt, heeft de Wit-Rus
sische regeer ing aan generaal Zellgpwsky
den Oorlog verklaard.
I>e Russische orders ingetrokken?
REVAL, 18'Juli. V. D. „De Neue Freie
Presse" verneemt, dat de Sovjet re garing
alle in het buitenland geplaatste orders
heeft ingetrokken en zich bereid heeft ver
klaard de by overeenkomst bepaakle>boete
te betalen. Van de bestellingen zullen Idleen
die tot verzorging van levensmiddelen in
de noodlijdende gebieden worden uitge
voerd.
(Hot bericht ïykt ons niet zeer Irnar-
hynlyk. Red. G. Git.)
Pool sche mobilisatie.
IIKRUJ.N', 18 Juli. V.D. Uit Warscluui
wordt «.mold, dat m d. P«oMcW Staat.-
courant de opkomst wordt gelast van de
lichtingen 18861894 der Poolsche grens
districten in het Oosten.
Groote overstrooming in Japan.
TOKIO, 18 Juli. V.D. Het „Hamburger
Fremdenblatt" verneemt, dat een overstroo
ming groote schade in Kioto heeft aange
richt. Honderden personen zün om bet le
ven gekomen.
Stakersdemanstratie.
Straatsburg, 18 Juli. V. D. Naar de bla
den melden, vond in Muhlhausen een groo
te demonstratie-optocht plaats van in loon
strijd gewikkelde textielarbeiders, waaraan
meer dan 20.000 personen deelnamen. In
den stoet werden ontelbare roode vanen en
plakkaten medegevoerd, met opschrift:
„Weg met het miUtairisme", „Wég met het
nationale bloc", „Geeft onze» kinderen
brood en kleederen".
De politie hield zich zeer terughoudend.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
16 Juli. Catharine, d. v. C.
C. van der Burg en N. Boot. Xf. AUda
Alargaredha, d. v. C. J. Kok en A. M. van
der Starre.
1'KLSGRAFISCH WBERBKKICH1.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige noordelyke tot ooste
lijke wind, gedeeltelijk bewolkt, wellicht
eenige regea met kans op onweer, warm.
