Gemeenteraad van Gouda.
r"
SfADSNÏÈUWS.
Lord Reay t.
Op 81-jarigen leeftyd la tc Londen over-
leden Donald James baron Mackay, hear van
Ophemert en Zonewynen (Lord Reay).
liord Reay. die den 22sten December 1839
to 's-Gravenhage geboren werd, stamde uit
©en adeliyk Schotseh geslacht, waarvan de
Jongero linie in de 17de eeuw in ons land
was komn wonen. HU was, na den dood van
>Un vader in 1878, hoofd van het geslacht
in Schotland en in Nederland. In '81 werd
hy ook in Engeland in den adelstand verhe
ven, met den titel baron, „soodat hij in de
merkwaardige povitie- verkeerde burger
recht to hebben in drie landen en die alle
te hebben gediend, zonder in één ervan als
vreemdeling te worden beschouwd!'. De aan
gehaalde woorden zUn ontleend aan het ge
denkboek, dat door de Nederlandsche kolo
nie te Londen werd aangeboden aan Ix>rd
Re'ay ter gelegenheid van diens 80sten ge
boortedag.
'De vele hooge betrekkingen die de over
ledene bekleed heeft, kunnen niet alle wor
den opgenoemd. Na te Leiden in de rechten
te zijn gepromoveerd, is hy lid geweest van
de Tweede Kamer in de eerste dagen van
dr. Abraham Kuyper's politiek leven. Door
zUn benoeming tot Peer" werd hy automa
tisch lid van het Britsche Hoogerhuis. In
Schotland had hy niet alleen tc vervullen de
plichten als hoofd van zUn clan", doch be
kleedde hU ook het rectoraat aan St. An
drew's University en was hy jarenlang
Lord Lieutenant van Koxburgshire.
Verder is hy van 1885'90 gouverneur
geweest van Bombay, waar later een stand
beeld voor hem werd opgericht. In 1894
werd hy onder-minister voor Indië in het
ministerie-Rosebery. Na den val van dit li
berale Kabinet werd hy benoemd tot voor
zitter van de London School Board, welk
ambt hy neerlegde in 1904, toen de Board
werd opgeheven, omdat het onderwijs onder
beheer van den London County Council
werd gebracht.
In 1908 was Lord Reay tweede gedele
geerde voor het Britsche rUk by de toen
in Den Haag gehouden tweede vredescon
ferentie.
Tal van wetenschappelyke genootschap
pen hebben hem blyken gegeven van hun
waardeering; zoo University College te
Londen en de Royal Asiatic Society, waar
van hy voorzitter is geweest, en de' in 1901
opgerichte British Academy, waarvan hy
eerste voorzitter was.
Lord Ready, die de laatste jaren van zUn
leven verlamd was, ontving in zyn woning
In Berkeley Square nog altyd gaarne Hol
landers en waar het gold om de Nederland
sche belangen te behartigen was geen
moeite hem te veel. Verleden jaar byvoor-
beeld, toen dr. P. Geyl, correspondent van
de „N. R. Ct.", benoemd was tot „profes
sor for Dutch studies" aan de Londonsche
universiteit, had Lx>rd Reay zich by de
inaugurale rede in zyn draagstoel naar het
podium laten brengen om hoe moeilijk
hem dat ook viel van zUn belangstelling
biyk te geven.
Thans is aan het werkzaam leven van
den beminnelyken grijsaard met de vrien-
delyke oogen een einde gemaakt en in hem
is een man Heengegaan van wien men
zeldzaam genoeg zeggen kan, „qu'il a
bien merité «le BeB patrles".
De Koningin op reis.
Op last van H. M. de Koningin brengt
de directeur van het Kabinet der Koningin
ter algemeene kennis, dat gedurende Hr.
Ms. verbiyf in het buitenland, de aan
Hoogstderzelve te richten brieven in geslo
ten omslagen, voorzien van ,een adres aan
Hare Majesteit, op de gewone wUze per
post kunnen worden ingezonden of bezorgd
by het Kabinet der Koningin te 's-Graven
hage.
ONDERWIJS.
Nederl. Onderw. Genootschap.
Te Vliasingen is gisteren de Toste alge
meene vergadering van het Nederiandsch
Onderwyaers Genootschap aangevangen.
De voorzitter, de heer H. J. Bon, sprak
daarby een openingswoord uit. Spr. ging
in 'het kort de geschiedenis van het ge
nootschap na, deed daarbü mededeeling.
dat dit thans een eigen hui» heeft gekre
gen door aankoop door het hoofdbestuur
van perceel Schoolstraat 16. schetste daar
na den stryd der onderwijzers tegen de
nieuwe aalansregohng en de achterstelling
van de thans bestaande onderwijzen, by
doe van de nieuwe opleiding en de grieven
de behandeling van hen die in 1920 extra-
kaaen hebben gegeven en daarvoor geen
belooning zullen ontvangen. Spr. eindigde
met de woorden:
éten, belangruke agenda wacht ons. Ver
schillende voorstellen, die leemten en ge
breken hi de nieuwe onderwijswet aange
ven. zullen onze aandacht vragen. Bij de
bespreking van het ontwerp-program zaï
aan de orde komen o.a. het belangrijke
punt, welke de houding van het N.O.G.
na den toestand, geschapen door de wüzi-
gung der wet zal zyn ten aanzien van
de neutrale bijzonder school. Ik zal alzoo
myn openingswoord eindigen. Met den
wenach dat ook voor deze vergadering za)
gelden het oordeel, dat de voorzitter der
60ste algemeene vergadering, de heer Kap-
penburg, uitsprak over de algemeene ver
gaderingen, dat ze hebben gediend tot ver
betering van de denkbeelden omtrent op
voeding en onderwys, dat ze gestrekt heb
ben tot heil van den onderwijzersstand, dat
ze in hooge mate hebben medegewerkt om
onderlinge vriendschap en waardeering
aan te kweeken, open ik deze 75ete alge
meene vergadering.
SCHfcKPVAARTBERlCHTEN.
Pest op een Nederiandsch schjp.
Een Reuter-telegram uit Londen meldt:
Lloyds seint uit Sligo (Ierland), dat,
naar de geneeskundige dienst mededeelt,
twee man van het Nederlandsche stoom
schip „Alka'id" san builenpest lijden. Het
schip moet ontsmet worden voor het de
haven binnenkomt.
(Het a.s. Alka'id" behoort aan Van Nie-
velt Goudriaan A Co.'s Stoomvaart-Mij. te
Rotterdam en was bestemd voor Sligo met
een lading uit San Nicolas, Argentinië.)
Zitting van 1 Augustus. uur.
(Vervolg.)
Het voorstal tot ultb^sMinr' van het
brandbluachmatertail.
De heer Bokhoven (li)* die-jarenlang
liu is geweest van het college van Brand
meesters, zegt dat de sdwecen van dat
college niet altyd een gunstig onthaal heb
ban gehad. Spr. haalt verschillende voor
beelden aan en geeft in overweging in d«
toexomst het college van brandmeesters,
de menachen van de praktijk, wat meer
den voorrang te geven. Hierna zet hU uit
een dat het aanbeveling verdient een kleine
è'ord-vrachtwagen aan te schaffen. Deze
kan op eenvoudige wijze verbonden wor
den aan een motorspuit als B. en W. wil
len aanschaffen, zoodat b.v. nachts als
er weinig personeel is, de spuit daarmee
vlug naar de plaats van den brand kan
worden gebracht. Sipr. stelt voor in
plaats van 2 motorspuiten aan te schaf
fen 1 motorapüit benevens den genoemden
vrachtwagen. Nog merkt spr. op dat de
auto stellig iederen brand kan 'bereiken, ze
kan overal komen waar water is. De spuit
behoeft natuurlijk niet in een steeg te ko
men. De auto kan des daags dienst doen
by de Fabricage en daardoor bezuinigen
op de paardentractie.
Den heer Potharst (r.k.) spüt hst
nog altyd dat de autospuit destijds niet is
aanvaard. Nu dit niet is gebeurd, voelt spr.
veel voor het voorstel-Bokhoven. Hiermee
ZÜB we echter nog niets gevorderd, wat
betreft de alarm-inrichting, die destijds be
grepen was in de reorganisatie-plannen.
Van de brandmeesters is hierover nooit
advies ontvangen. Spr. vraagt of niet door
middel van de telefoon een alarmeer-inriah-
ting is te maken. Men zou met aangeslo
tenen een overeenkomst kunnen sluiten en
aan de betrokken huizen een goed zicht
baar teeken aanbrengen.
Enkele leden maken apr. er op op
merkzaam dat dit ainds lang bestaat.
iDe heer Potharst (r.k.) vindt dat
deze regeling dan voor ieder duidelijk
moet zyn.
Wethouder IJ s s e 1 s t ii n (1.vindt het
zonderling dat, terwyi eerst een autospuiï
is geweigerd, nu wordt voorgesteld een
motorepuit aan te schaffen met aparte
auto-tractie. Spr. wyst op 't gevaar dat de
auto, by het omgaan van een hoek. de mo-
torspuit kan loslaten. S,pr. raadt aan om.
wil men toch een Ford-wagen koopen, dan
eerst (ie paarden, thans bil de fabricage pi
gebruik, te versoopen en de Ford gedeel
telik te betalen met den opbrengst van de
paarden.
De heer Sanders (s.<d.) zeide aanvan-
kelyk op een autospuit hebben willen
aandringen. Spr. gevóéltechter veel vooi
het voorstel-Bokhoven. Omdat het bezwaar'
van de auto-spuit, dat rtien daarmee niet
overal kan komen vervalt, omdat men des
noods spuit en auto in tweeën kan split
sen, terwyl het voordeel va» het snelle
vervoer behouden blijft. Het is niet noodig
ter bezuiniging eerst paarden te yerkoo-
pen, omdat B. en W. hebben voorgesteld
twee spuiten te koopen eh dé"hteer Bok
hoven voorstelt maar éón «pdift.fe koopen.
inplaats van een grootere uitgaven wordt
by het voorstel-Bokhovan bezuinigd.' Om ai
deze overwegingen spr. voor het voor
stel van den heer Bokhoveri. -
De heer Bokho ven (1.) betreurt het
dat de wethouder van financiën niet met
het voorstel meegaat, hoewél het geen
extra uitgaaf vergt. Ken, dergelijke hou
ding van den wethouder, die een gewoonte
schijnt te worden, komt giet te pas. Het
kost werkelijk niet meer; de gemeente-
bouwaneester meent dat er wel een paard
zal kunnen worden afgeschaft wanneer
de auto bij fabricage wordt gebruikt. Uit
den aard der zaak zal deze wagen daar
meer gebruikt worden dan bij brand. Deze
wagen kan by Fabricage geregeld gebruikt
worden, want in onderhoud is ze goedkoo-
per dan een paard. Wordt ze vernieten bii
dien dienst, dan kan een nieuwe worden
aangeschaft
Wethouder Llsselstyn (I.) protes
teert tegen de uitlating van den heer Bok
hoven, dat zijn houding niet te pas zou ko
men. Spr. oordeelt niet aiieen als wethou
der, doch ook als raadslid en heeft het
recht zyn Btandpunt uiteen te zetten. Nog
maals betoogt spr. dat best een paard kan
worden afgeschaft vóór den aankoop van
een Ford-auto.
Wethouder van Galen (a.r.) kan zich
geenszins vereenigen met het voorstel van
den heer Bokhoven. Men wil de auto de3
nachts gebruiken, doch de auto met aan
hangwagen zal zich dan niet vlug kunnen
voortbewegen en bovendien zal men niets
kunnen beginnen met de spuit voor het be
dienend personeel aanwezig is. Is dit er,
dan is de auto als trekkracht overbodig.
De Voorzitter meent te constatee-
ren dat in principe geen bezwaar bestaat
tegen de aanschaffing van motorspuiten.
De heer Potharst (r.k.): Omdat we
geen auto-spuit kunnen krygen.
De Voorzitter voelt intusschen wel
iets voor het voorstel-Bokhoven, doch zijn
gedachtengang is geweest dat men zou
beginnen met de aanschaffing van 2 spui
ten, om, wanneer er op het stadserf een
paard mocht komen te ontbreken, dit te
vervangendoor auto-trekkracht. Dhn was
men verder geweest. Intusschen heeft men
gezien dat de motorspuit met 2 stralen
uitstekend water geeft, zoodat de brand
met 2 spuiten van 2 kanten zou kunnen
worden aangetast. Misschien kan men dus
tot een vergelijk komen. Spr. zal eerst in
stemming brengen het voorstel tot aan
schaffing van 2 motorspuiten en daarna
dat van den heer Bokhoven.
Wethouder Hoffman (r.k.) wyst op
de bezwaren van een auto. waarvoor een
chauffeur noodig is. (Spr. is zoo goed als
onverstaanbaar.
Wethouder Knuttel (1.) ziet de mo
gelijkheid van een compromis omdat wan
neer de auto alleen in tüti van nood voor
brand dienst moet doen. men enkele
auto's voor fabricage zou kunnen aanschaf
fen. Daarvoor heeft men. goede chauffeurs
noodig, van wie één op het Stadserf zou
kunnen wonen; d«se zoy bii e.v. brand
dienst kunnen doen. Qp deze manier zal
het niet drukken op dé .genifitrite-ffinanciën.
Spr. wil een proef met 4én spuit nemen.
De heer Overhand (s.d.) kan het niet
goedvinden 1 motorapüit in plaats van 2
aan te schaffen. Het kan doorkomen dat
Q'J plaatsen tegeiyk brand uitbreekt. Bo
vendien heeft de heer van Galen opge
merkt dat met een auto de verplaatsing
wet zooveel vlugger aal geschieden. Ook
wanneer wordt tegemoet genomen aan den
wenach van den heer Potharst inzake tie
aiarmeerinnchting, lykt het spr. veraten
dig to beginnen mat aanschaffing van 2
motorspunen en daarna eens na te gaan
of by gemeentewerken de paardentractie
door auto-tractje kan worden vervangen.
De heer V a-p Be'rkeJ r.k.zegt dat
de brandwccrkw'eatie heriiaaldeliik in de
fabncagecommiatue is besproken, o.a. in
haar laatste vergadering, waarin o.a. ge
sproken is over do mogelykheld de politie
by de brandweer te betrekken. Het voor
stel-Bokhoven zal nu vermoedeliik worden
aangenomens maar apr. vraagt hoe staat
het dan met de andere' voorstellen der fa-
bnicage-commissie
De Voorzitter antwoordt dat deze
eerst 'heden by B. ted' W? ZUn ingekomen;
apr. beveelt aan eorst'fcet brandweer-mate
riaal in orde te téeÉgbn. alvorens verder
te gaan. Aangaande de alarmeering deelt
spr. mee dat het vaste personeel een alar-
meertoestel m z'n woning krijgt, zoodat de
politie het kan waarschuwen.
De heer M u 1 w y k vraagt of de voor
gestelde spuit een capaciteit van 420 L.
heeft 1
De Voorzitter antwoordt dat de be
doeling is een apuit van 1000 L. aan te
schaffen, zooals is gedemonstreerd.
D© heer M u ij 1 w ii k (a.r.) beveelt aan
de proef te nemen met één motorspuit.
Wanneer men dit doet, dan voelt spr. veel
voor het voorstel-Bokhoven. Spr. zegt ver
volgens een nieuwe alarmeerin richting
overbodig te vinden.
De Voorzitter brengt in stemming
het voorstel van B. en W. tot aanschaffing
van twee tweewielige motorbrandspüiten.
Het wordt verworpen met 11 tegen 6
stemmen.
Het voorstel Bokhoven tot aanschaffing
van 1 motorspuit wordt hierna aangeno
men. Eveneens wordt besloten tot aan
schaffing van een Ford-vrachtauto, waar
aan de spuit kan worden gekoppeld als
aanhangwagen, op voorwaarde dat een
paard wordt afgeschaft.
Het voorteel terzake het voorstel ran
den heer Lafeber betreffende de
loonen en arbeidsduur bU aan te be
steden werken door of vanwege de
gemeente.
heer Lafqber (sxi.) ziet nu B. en
voorstel hebben overgenomen, ver
jet woord af.
'Het vóobztél wordt aangenomen.
Het voorstel betreffende de werkver
schaffing en de ondersteuning van
„uitgetrokken" werknemers.
Hiierby komt in beihandeling het voorstel
v. d. Brug betreffende de vertegenwoordi-
g.ng der vakcentrales.
De heer Overhand (s.d.) is teleurge
steld over het praeadvies van B. en W. op
Het verzoek vah den Goudschen Bestuur-
dersbond en spr.'s voorstel in de vorige
vergadering ingediend. De aangevoerde be
zwaren van B. en W. noemt spr. tenden
tieus, omdat groote cijfers worden genoemd
die de belastingbetalers een schrik moeten
zyn. Enkele lijken hem wel wat aan den
'hoogen kant.
Het financieele gedeelte heeft zeer zeker
de aandacht van spr.'s fractie, maar zii
kan niet dulden dat de belangen der slacht
offers van de malaise ondergeschikt wor
den gemaakt aan die der belastingbetalers.
We moeten er op voorbereid ziin een zeer
groot aantal werkloozen te kunnen opvan
gen, want de werkloosheid dreigt nog toe
te nemen. Spr. gelooft niet dat B. en W.
en de Raad alles hebben gedaan om de fi
nancieele toestand te verbeteren. Destijds
is voetstoots op verzoek van Ged. Staten
de post van 100.000 voor de nooduitkee-
ring van de begrooting geschrapt.
Toen had men bii de Kroon in
beroep moeten gaan. We moeten nu
maar eens by de regeering aankloppen.
De belangen der werkloozen mogen niet
worden opgeofferd aan de financieele moei
lijkheden der gemeente.
Spr. zet daarna breedvoerig uiteen dat
het onbillyk is dat de arbeiders in Vette-
broek wekelyks 1.86 meer verdienen dan
de overige arbeiders, waarna hy er krach
tig op aandringt dat de z.g. uitgetrokken
werkloozen die krachtens de nieuwe beslui
ten van den minister ten laste der gemeen
te gekomen zyn, op dezelfde wyze zullen
worden ondersteund als tot nu toe door de
commissie geschiedde. Men mag hen niet
overgeven aan het pauperisme. Billyk is het
dat ook de uitgetrokken werkloozen, die niet
in de door den minister genoemde bedry ven
werkzaam waren, denzeltden steun zal wor
den verleend. Aangaande het te werk stel
len by het dempen van slooten geeft spr.
toe dat enkele vaklieden zullen moeten
worden aangesteld, het meerendeel van de
met de demping belaste werkkrachten kan
echter ongeschoold zyn.
De heer Sanders (s.d.) is getroffen
door de uitdrukking in de toelichting van
B. en W. dat het in dezen tyd van malaise
onverantwoordelyk is de belastingschroef
nog nauwer aan te draaien, waarvoor hy
wel iets voelde. Ook heeft er zich, na le
zing van de verschillende door B. en W. ge
noemde cyfera" betreffende de resultaten
van den arbeid' 'dÖW té werk gestelden, af
gevraagd of hy nog mocht vasthouden aan
de vroeger g^po^pde eischen, doch daarby
heeft hy overwogc-n de geweldige armoede
die er iieèrspht onder de Werkloozen en te
vens overwogen welke dé taak der overheid
is. Spr. geeft toe dat er altyd menschen zyn
geweekt die ttiet wilden werken. Als men de
resultaten leest van den geproduceerden ar
beid, dan zou hién geneigd zyn de zaak stop
te zetten. Helaas zijn er menschen die al
dus redenee ren: „Als lk niet werk, kryg ik
ƒ12, als ik werk ƒ25, dus verdien ik maar
ƒ13." Deze,> rqdeneeringen moet men den
kop indruk&'en, die mogen niet worden ge-
sancticmneerd. Daarom moet gezorgd wor
den dat menschen te werk worden gesteld
die het waard zyn. Als dit nog niet gebeurd
is, moet worden onderzocht wie niet wil
en dezen moeten dan niet alleen ontslagen
worden doch tevens buitengesloten worden
van iedere steunverleening. Daarbij dient
men onderscheid te maken tusschen niet
Willen en niet kunnen. Doet iemand z'n best,
maar kan hy niet, dan dient men clementie
to hebben. Echter van een sterken kerel mag
voldoende prestatie worden gevergd. Als
men het geld gaat voteeren moet men de
zekerheid nebben, dat het in d« geschikte
gezinnen komt. De gedachte dat men met
U© uitgetrokken sommen de menschen die
anders ten onder zouden gaan helpt, ver
zacht toch zeker den financieel en druk.
Het advies van de commissie om geen
vertegenwoordigers van de vak-organisaties
in sicn op te nemen, acht spr. hiorom on
juist, omdat het by uitbreiding der com
missie overeenkomstig het verzoek van den
Beatuurdersbond misschien beter zou ga
daar do vertegenwoordigers der arbeiders
organisaties licht beter zouden kunnen oor-
deelen over de geschikte arbeidskrachten,
dan de overige commissie-leden.
De heer v. d. Brug (c.s.) wyst er op dat
het de bedoeling is hen te heipen die in de
eerste plaats de dupe *yn van de criais.
Spr. acht het billyk te voldoen aan het ver
zoek van den G. B. om de werklieden te
doen vertegenwoordigen in de commissie.
Spr. stelt voor alle arbeiders-organisaties
daarin te doen vertegenwoordigen.
De Voorzitter zegt dat B. en W. er
naar gestreefd hebben een commissie te
vormen waarin alle politieke richtingen zyn
vertegenwoordigd. B. en W. zyn hierbij
zeer gelukkig geweest en dé commissie
doet haar arbeid uitstekend. De logische ge
volgtrekking van uitbreiding der commissie
zou zyn dat men ze niet berekend1 adht
voor haar taak.
(Protest van de sociaal-democraten!)
De Voorzitter: Dat is toch de con
clusie. De commissie kan zich steeds doen
voorlichten en ik acht haar alleszins bere
kend voor haar taak. Spr. moet daarom te
gen het voorstel-v. d. Brug warschuwen, en
ontraadt aanneming daarvan.
Wethouder Hoffman (r.k.) houdt'een
redevoering die op onze plaats wederom
niet te verstaan is, doch waaruit we ouma-
ken dat hy het voorstel-v. d. Brug steunt.
De heer Koe mans (r.k.) vindt ihet
voorstel-Overhand onduidelyk geformuleerd
en zegt, sprekend namens zyn fractie, dat
de tyd voorby is dat arbeiders die buiten
iiiun sohuld werkloos geworden zün aan hun
lot werden overgelaten. Echter moet het
verschil tusschen loon en steunverleening
zoo groot «yn dat een' voldoende prikkel
tot arbeiden Mil ft. Nu de commissie zoo
13 samengesteld, dat alle richtingen daarin
vertegenwooztiigoy zyn, legt spr.'s fractie
zich haerby neer.
De heer Bokhoven (1.) moet zich,
hoewel hy in principe er voor is dat in der
gelijke commissies de arbeiders vertegen
woordigd zyn, nu toch tegen het voorstel-
v. d. Brug verzetten, o.a. omdat hii wëö»
dat bij uitbreiding'der commissie de heer
Jongenburger ontslag zal nemen.
De heer O veriband (s.d.) weerlegt
de meening dat uitbreiding der commissie
gelyk zou staan met haar onbevoegd-ver
klaring. Om hierin tegemoet te komen op
pert spr. het denkbeeld een commissie van
advies uit de arbeiders te benoemen, die
de vergaderingen der bestaande commis
sie voor de werkverschaffing bijwoont.
De Voorzitter verklaart zijn bedoe
ling nader. Hy meende dat enkele leden
van de Beatuurdersbond zich beschikbaar
zouden stellen om desgewenscht de com
missie in te lichten.
Wethouder Hoffman (r.k.) doet de
verrassende mededeeling, toen hii zooeven
sprak niet de meening zyner fractde-genoo-
iten te hebben gekend.
(Gelach.) Nu gaat hy met ziin fractie
mee.
De heer v. d. B r ug (c.s.) meent dat het
ten zeerste te betreuren zou ziin wanneer
•rzitter als den heer
verliezen, doch hü ge
looft niet dat de heer Jongenburger, ge
moord de besprekingen in den
Raad, zou heengaan. Tevens betreurt spr.
het dat dr. Hoffman, die aanvankelyk met
na ihet vernemen van de mee-
'.yner overige fractie-leden van
opinie Veranderd is. Spr. adviseert de
R.K. fractie met de aanvankelyke meening
van dr. Hoffman mee te gaan.
Het voorstel-v. d. Brug wordt verworpen
et 9 tegen 7 stemmen.
De Voorzitter brengt nu in behan-
ïhng het voorstel Overhand-Ganders,
waarbij hy nogmaals wyst op de finan
cieele lasten der gemeente en waarschuwt
geen stappen te doen in het duiBter. Be
gint men eenmaal dan moet men de zaak
tot het einde toe doorzetten. In antwoord
op de rede van den heer Overhand merkt
spr. op dat de gemeente zeer zeker bii do
Kroon in beroep had kunnen gaan betref-
de nooduitkeering. doch ai was de
100.090 op de begrooting gekomen, dan
we nu toch het geld nog niet. Ei
zelfs nog geen voorstel gedaan van uat-
keering aan de gemeente. En wat betreft
de steun van het rijk, inderdaad is de re
geering al om steun verzocht, waarop noR
antwoord is ontvangen. De finan
cieele gevolgen van het voorstel Overhand-
Sanders ziin zoo groot, dat B. en W. zich
niet verantwoord zouden achten wanneer
ze meewerkten tot aanneming daarvan.
De heer Overhand (s.d.) geeft een
uiteenzetting om aan te toonen om welke
arbeiders het eigenlijk gaat. De Minister
't aanvankeluk steun verleend aan de
zyn geweest by
de criaiiS-ibedryven, nu heeft de Minister
koyt geleden enkele categorieën van deze
arbeiders aangewezen die met 31 Juli aan
de commissie^ voor steunverleening worden
dus ten laste der
gemeente. Nu vraagt spr. dat deze arbei
ders denzelfden steun zullen krijgen als de
vroeger uitgetrokkenen. In ieder geval
dient vopr hen een regeling te worden ge
troffen.
De Voorzitter merkt oip dat het fi
nancieele bezwaar zoo groot is. omdat de
steunverleening der gemeente oneindig
duurt, terwijl de regeering den steun slechts
een beperkt aantal weken gaf.
De heer Koemans (r.k.) verzocht den
heer Overhand zün voorstel terug te ne
men, opdat men nader kan overwegen wat
te doen staat om de menschen die met ar
moede worden bedreigt te helpen.
De heer Overhand (s.d.) acht intrek
king onmogelijk, omdat aanstaande Zater
dag reeds een aantal menschen om hulp
komt. Reeds nu zijn er werkloozen bii den
burgemeester geweest.
De Voorzitter merkt op, dat er een
regeling bestaat die door den Minister is
goedgekeurd, waarbij f 6, f 9 of f 12 wordt
uitgekeerd aan bedoelde menschen.
De heer Overha.nd (axl.): Juiat, dan
kun Je naar 't Armbestuur gaan. Tenalotte
noemt spr. zyn voorstel terug en oppert <i«
mogetykheid dat de ao&aai-democraLacU
fractie met de „overzijde" bueenkorot ora
te overwegen hoe de regeling moet zijn.
De Voorzitter vindt het aangenaam
dat de heer Overhand het voorstel terug
neemt. kan echter met goedkeuren dat en
kele he© ren uit den Raad onder elkaar
zouden gaan uitmaken hoe 't moet.
Geroep bij de roomseh-katho.
heken „Hij bedoelt het goed."
De heer Koemans (rit.) stelt vooe
een commissie te benoemen die de «"ik
voorbereidt.
De heer v. d. Brug (c.s.) 'vraagt hoe
veel te werk gestelden het lage loon ver
dienen.
De Voorzitter: „Veertafe."
De heer v. d. Brug (ca.)c Dus onge
veer de helft. Spr. dringt uafa voor allen
het loon van f 26.80 te hanjlhaven.
maakt hiervan een voorstel. I
De heer Bokhoven (1.) acht het bi],
lyk de bestaande regeling te handhaven.'
Ook by particuliere werkgevers vvoidt
meer betaald aan den arbeider die zijn
werk buiten de atad heeft.
De heer Overhand (s.d.) vindt h#t
onhiiHyk dat om een verschil te krijgen het
loon der in de stad werkenden is vermin
derd. Dan hadden degenen die naar buitel
gaan iets moeten ontvangen boven <L
1 4.30.
De heer Van Hoorn (s.d.) zet uiteen
dat f 4.30 het maximum is dat mag wor
den uitgekeerd. De commissie mqeet du,
het loon voor de arbeiders in dei stal wei
verlagen om het verschil te krugèn.
•De heer v. d. Brug; (c.s.): „Ifat werpt
een ander licht op de zaak. Danii neem ik
myn voorstel terug.
De heer Overhand (sxl.): „pan a
ik het over." ij Vk
De heer v. d. Brug (c.s.) handjhaaft
voorstel. 1 f
Het wordt verworpen met 10 teg<
stemmen. j i, (j
De !heer Overhand (sxl.) stélt
voor instellipg van den commissie ad
m zake de v(;erklooz«i-uitkeering.
De VoprzitterTheeft bezwaar uw
onmiddellijke behandeling van dit .voorsl
Hü brengt in rondvraag het voorstel
onmiddeWyke behandeling. Dit Wordt l.
genomen. Het zal nas afdoening der ag<
da worden behandeld.'
Het voorhiel terzake de DrankwMa-
vergunning voor Th. van Geen©.
De heer v. d-lDr u'g (c.s.) kan zloh hieWJ
mee niet véreenigen, omdat Goiida nojrij
steeds meer vergunningen heeft! dan hét 1
maximum dat js toegestaan. Laat de he^r
Van Geene drit1 gewonen weg bewandelen
en twee vMgunningen aankoopen. Dan
vermindert tenminste het aantal vergun
ningen. Spr. fjerklaatt zicK beslist tegen
hen voorstel VirriiB. en W. v
pie heer Potharst (r.k.) kan even-
mihj voor het voorstel stemmen, omdat har
niet billyk zou zyn tegenover andereü die
me| zoo maar een vergunning hebben w
kregen. Ook als drankbestrijder is spr, te
gen/ het voorstel. Het is spr. ter oore ge-
kopten dat de heer Van Geene de vergun
ning wil gebruiken om aan het hotel een
proeflokaal te verbinden.
Het voorstel van B. en W. wordt ver
worpen.
Het voorstel betreffende subsi diever-
leening voor den cursus van (Is
Volksuniversiteit.
De heer Potharst (r.k.) merkt op dat
het gaat hier omtrent het principe. Het ii
niet zeker dat de lessen aan de Volksuni
versiteit gegeven worden op een wüze dat
een vertegenwoordiger van spr.'s partij ia
het college van Curatoren daarmee accóord
zou kunnen gaan. Daarom is spr. er tegen.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen.
Het voorstel tot aanstelling van «w
tweeden schoolarts.
Aangenomen.
Het voorstel inzake de tolheffing op
het Amsterdamsche en Goudsche Rü-
pad.
Aangenomen.
Het voorstel tot wUziging der Ge-
meentebegrooting voor het dienst
jaar 1921. in verband met de uit
breiding der Commissie van Toe-
richt op de Stedelijke Zweminrich
ting.
Aangenomen.
Het voorstel tot instelling van en
commissie *d hoe inzake de werk
verschaffing.
Wethouder Van Galen (a.r.) acht da
commissie overbodig.
D© heer Bokhoven (1.) is er t«ren
omdat dit zou zyn een verkapte uitbrei
ding der commissie voor de werkverschaf
fing.
De Voorzitter acht voorberodu*
van het voorstel noodig. De betrokkenen
moeten volgens den minister naar het Bur-
gerlyk Armbestuur, waarmee men dus in
conflict zou kunnen komen
De heer Overhand (s.d.) wyst
dat het hier om andere menschen gaat dan
die gewoon zyn naar het Armbestuur te
gaan.
De heer Knuttel (1.) waarschuwt te
gen het nemen van besluiten waarvan men
de gevolgen niet kan overzien.
iDe heer Lafeber (s.d.) meent dat
men met de benoeming van een commissie
ad hoe geen énkel dpel voorbijschiet. De
commissie kan de zaak dan voorbereiden
en advies aan den Raad uitbrengen.
Na een verwarde discussie wordt op ad
vies van den voorzitter het voorstel aan-
gehouden.
Interpellatie.
De heer v. d. Brug (c.s.) informeert
hoe het komt dat. waar de Raad een ver
ordening heeft aangenomen om den ver
koop van sterken drank in 't klein te ver
bieden tijdens de kermis, toch in sommig®
zaken wordt getapt, 't Schijnt, dat bezit
ters van sly tersvergunningen wèl. die van
tappersvergunningen niét mogen verkno
pen. Bü de discussies over deze aangele
genheid is wel degelük bedoeld alle ver
koop in 't klein te verbieden, doch in d«
nieuwe verordening is ingelascht de letter
a, waardoor alleen tappers onder de bepa
ling vallen.
D« Voorzitter antwoordt dat de ver
ordening ontworpen is door de commissi®
voor de strafverordeningen, waarvan de
heer v. d. Brug Md ia en door den Raad
goedgekeurd. Deugt de verordening niet.
dan moet voorgesteld worden ze te wijzi
gen.
De heer v. d. Brug (c.a.) heeft over de
oude verordening rechtskundig advies In
gewonnen. Die was in orde. Spr. nam aan
roet eeriyke menschen te doen te hebben
en ging daarom niet de oude en nieuw©
verordeningen naast elkaar leggen. Dat
door insluiping van die letter a de veror
dening een paskwil zou worden, kon ipr.
zich niet indenken. De bedoeling van den
Raad is geweest den verkoop van aterken
drank in 't klein te verbieden.
De Voorzitter voelt zich gegriefd
door de woorden van den heer v. d. Brug
aan zyn eerlükheid te twUfelen.
De heer Muyiwyk (a.r.) verklaart
niet zoo thuis te zUn in de Drankwet, dat
hy de beteekenis van^die letter a. kende.
De heer v. d. Brug (c.s.) zegt dat de
Voorzitter hem de gewraakte woorden heeft
ontlokt en dringt aan op antwoord.
De Voorzitter: Dat hebt u.
De heer v. d. Brug (c.s.):. „Neen, niet
op de .vraag hoe die letter a la ingevoegd.
Ik neem geen genoegen met uw anjiwoord.
De heer Sanders s.d.) constateert
dat deze verordening een paskwil is, het
drankgebruik wordt hierdoor bevorderd in
stede van tegengegaan. Hii verzoekt den,
voorzitter als hoofd der -politie, de veror
dening te schorsen.,
De Voorsitter: Dat kan ik niet.
Na nog eenig verward heen en wee* ge
prakt sluit de Voorzitter de openbareuver-
gadering, die in besloten zitting overgaat.
GEMENGDE BERICHTEN
De staking ii het hotelbedrijf.
In (den Haag had'gisteren epn conferentie
Ken ongeluk met oen wagen.
Toen gisterenmorgen half zes de 41-jarige
melkboer A. van Valen te Dubbeldam, zich
met zyn dienstbode op den Viascherzdyk
bevond om te gaan melken, is het lahoen
van den wagen gebroken. Het voertuig reed
van den hoogen dy k en van V. geraakte tua-
Hchen een ooom en den wagen bekneld,
waardoor hem het hoofd verpletterd werd en
hy terstond overleed. Het meisje werd
eveneens uit de kar geslingerd, brak het
heupbeen en werd rusar het èiekenhuis te
Dordrecht vervoerd.
plaats tsschen hét [hoofdbestuur van Hore-,
Vckf en hett bestudr ivpnde Koksvereenikingl
van !a Résjdéhce. fL
Op deze'Conferentie werden [vèrschillén<le;tj
wenschen tyiet betrekking tot een wijziging!
ïltract, wau de lpoiw
ten gerefld zyn.beril
fsprokeniTiunten wer((j
It of werden (jj,oor hdt
in het bestfiapde c
eti,|arbeid?(voórwai
iken. Ovei alle jj
•enstekntdifig b
;uur VjMi rforectt
n gédea| 'pf vift
j caMJOftiojek
!r d&i.op éndeh
d, döé,varïjde j
-kt niet bJfricbl
lucht gegrepen zijtM
^■Kjjeiyks komen «i
'ie wfder aart
By i Heer •.Rotgkril'
rant Thalia op de H|
kers 'Waren,1, hebben' i
waarvan er 4 tun aanj
Burgerjyke vrjjwiilra
kanten aanbieden, ziilij
men van de stakers.'
vredigénde
zichten g
tterdam
gen. Het
der staker
sbluutfuit de
n! sta
6 sta-
6, die zich
de plaat
eds is vas
all4
innée'J
i|teldW;
dat de daaruit voortkomende emolumenten'
ten bate van liefdadig doeleinden zullert
worden gesteld.
De ten-assen voor de yerschillendeinrich
tingen her'ever weder.
Staking van bónwvakarbeiders te Bergen
op Zoom.
280 arbeiders hebben het werk neergelegd.
Maandag brak te Bergen op Zoom eene
algemeene staking uit in de bouwbedryven.
De oorzaak hiervan is, d$t de patroons het
landelijk looncontract niet wenschen te aan
vaarden. Reeds lang is (leze kwestie han
gende, zoodat thans de R. K., Christelijke
dan wel de Moderne Bonden de afbeiders
niet langer konden bedwingen en in staking
zyn gegaan. De omvang dezer staking om-
vit 280 arbeiders in de bouwvakbedryven.
Reeds vroeg werden de posten uitgezet, zoo
dat de arbeid op alle in aanbouw zynde
panden stil ligt. Zaterdagmiddag had onder
leiding van wethouder Horsten nog eene
vergadering plaats om te trachten eene be
middeling te verkrijgen tusschen patroons
en werknemers, doch de onoordeelkundige
wijze van oproeping der patroons die in een
neutralen vakbond zijn vereenigd, doch als
zoodanig niet door de R. K. vakorganisatie
blijkbaar wordt erkend, was oorzaak, dat
deze vergadering een groot fiasco is gewor
den. Wellicht, dat een tweede oproep ter
bemiddeling op betere grondslagen gegrond
een beter resultaat zal hebben.
Inbrekers.
Gebleken is, dat de drie mannen, die Za
terdagmiddag te Nymegen zyn aangehou
den, Vrydagnacht inbraak hebben gepleegd
in de boterfabriek van den Boerenbond te
Heeze, in Noord-Brabant. De in die fabriek
gestolen gelden (ƒ12.700 Mark en ƒ5050)
hadden zy voor het grootste deel by zich.
Een van de aangehoudenen, van L., de
man dien de Nijmeegsche politie eerst te
Lent te pakken kreeg, is er in geslaagd, uit
zyn cel in het politiebureau door een lucht
koker te ontvluchten. Hy is nog niet opge
spoord. Zyn twee makkers zyn gisteren naar
Arnhem overgebracht.
Zuinigheid aan Oorlog!
Men schryft aan de Res. bode:
Te SoeBt op den eersten stand koopt het
departement grond voor... een mte-chaussee
kazerne ƒ23 de M2. en degradeert hier
door bovendien de omliggende villas en het
zuster ziekenhuis vlak daar tegend^er!
Overal elders kon het departement van
Oorlog grond voor ƒ3 krygen in Soest!
En zoo is 't overal met de marechaussee
kwartieren.
Verdronken.
Onder Zevenhoven is Maandag de 20-ja-
rige zoon van den landbouwer N. L. uit
Noorden by het zwemmen verdronken.
De 1-cents-kringlyn.
Volgens V. D. zal morgen in Amsterdam
lyn 22 die 'om het Centraal Station zal
ryden, in werking worden gesteld. De rit zal
1 cent bedragen.
De veenbranden.
Te Grolloo is tegen 26 ingezetenen proces
verbaal opgemaakt wegens het niet gevolg
geven aan een oproeping tot het verleenen
van persoonlyke hulp ter gelegenheid van
den veenbrand te Papenvoort.
Ken ernstig auto-ongeluk.
Zondagavond omstrpeks half 10 had op
weg HelmondEindhoven een ernstig
ongeval plaats, dat als door een won-
sleclita éen slachtoffer eischte. Een
Ito rydende in de Richting Eindhoven en
stuurd door den heer de Leeuw, uit Til-
rg, kwam tegenover den ingang van „Mo-
Inheidemet een i'iqtspr, weike vermoede-
ik door het schelle ijicht der autolantaarns
rblind werd, in botsing. De fietser, de 'Jo
nge Duitscher VVilk®, wonende te Hol-
tond, werd tegen den grond geslingerd, ter-
•yl zyn rywiei zich tusschen de voorwielen
;r auto vastzette, waardoor de chautteur
macht over den auto verloor en in vplie
aart eerst een boom raakte en toen in de
oot reed. Door de greoie schok sloeg de
agen geheel over denjkop. Wohder boven
onder werden de* inzittenden, 'eene heele
.nniie, bestaande uit 7 personen, niet don
echts licht Verwond, terwyl de auto groo-
tndeels vefnield werd. De aangeiejlene,
ilke, oogeiischyniyk ongedeerd, zettetp
oèt zyn tocht naarr Helmond voort, waar
ly, thuis gekomen ,over ernstige hoofdpjjh
naagde en spoedig bewusteloos werd. Direcji
igeroepen «dokters-nulp- mocht niet meer
,teni eenige uren Héter was de ongelukkig
zonder weder toübewustzyn gekomen tjp
in, (Brerleden.| JK
Zomerkamp der f| practisch4 iealisten-
aasociatie.
'j Geijjk het vorige „jaar heeft I. A.
16 AuMstuij) een groot Ij p geor-
inisjterd op M ilandgoed „Eer
.'llMeer dawj|20ü jüeltineirjfci
'.l.A.'i» éen ihteAnatiöi
- idealen zyrt aiui gee
alieé zal dfaartl
stempel dragenv?
;eland, waar üe
ïft kémetyler verf
(and, Oosten?yJ|,
spreker^ va)d'Wj&
lezingen gühui
spleer" van Versta
in, wlarin ieder probleem
iprolten.
verder 'de bedoelinj
leze gunstige omstani
ig een samenleving te vi
tig de beginselen der 'Al
Voorxwee jaar in Leiden ontsL.....
volg vrtn voorgestelde hervormingen in de
studentenwereld, breidde zy zich uit over
het geheele land en enkele groote buiten-
landsche steden.
Nederland heeft nu 20 aldeelingen, terwyl
er groepen zyn in Londen, Antwerpen én
Bombay.
De P.l.A. heeft een eigen orgaan „Rege
neratie" dat in de Wereld-Bibliotheek ver-
schynt.
by ,Om-
Schandelijk.
By Quatre Bras (by Tilburg) heeft zich
Zondag een ergerlyk tooneel afgespeeld.
Eenige dronken boeren per fiets bevonden
zich op den weg by Quatre Bras. Een hun
ner wierp in zyn brooddronkenheid zyn ry-
tflsl voor een auto uit Waalwyk. 'De chaul-
feurtegtopte, om ongelukken te voorkomen
en een der inzittende dames stapte uit, om
het rywiel te verwy deren. Intusschen na
derde een auto uit Tilburg en een der dron
ken boeren gaf de dame een duw, zoodat zy
onder deze auto terecht kwam. Zwaar ge-1
wond werd de dame opgenomen en naar
Helvoirt overgebracht, waar dr. Hoek de
eerste hulp verleende.
De toestand der dame is gelukkig niet le-
vensgevaarlyk. (Huisgez.)
Groote veenbrand.
In het veen ten Westen van het kanaal
Almelo-Vroomshoop is ten Noorden van
Vriezenveen een ernstige brand uitgebroken.
Het vuur wordt aangewakkerd door een
sterken noord-westen wind. Verschillende
woningen, die gevaar loopen, worden ont
ruimd. Indien een groote kapberg vlam vat,
zou ook de fabriek der firma Jansen en Ti-
lanus gevaar loopen. De brandweer uit Al
melo is gealarmeerd, ook in het veen op de
Westerhoeve brandt het.
QOUDA, 3 Augustus 1921.
Uit den Goudschen Raad.
Het Raadsoversicht van dt zitting van
gisteren moet wegens plaatsgebrek wachten
tot morgen.
Wy verwy zen voor heden naar het Y'rslag
in dit nummer.
Kxamen m. u. I. O.
De dames A. Byi, S. Monaijch en N. Os
kam, leerlingen van de 2e Burgerschool
voor meisjes zyn te Rotterdam geslaagd
voor het examen m. u. 1. o. diploma A.
Kxamen Dultsch I. o,
Te 's Gravenhagé zyn geslaagd voor het
examen Hoogduttsche taal 1. o. -de dames
M. v. d. Bérg en A. A. J. Beszelten, bei
den! alhier.
Slachtoffers van de hitte.
In Haren by Groningen is de watermole
naar E. op het land door de warmte bevan
gen en plotseling overleden. Denzelfden
dag is een politieagent, die geposteerd was
by de Heerenbrug, te Groningen, flauw ge
vallen van de warmte.
SPORT.
WATERSPORT.
Twee kruistochten.
De kruistocht van de verbonden zeilver-
eenigingen naar Friesland, di eop 13 dezer
zou aanvangen, gaat niet door, wegens den
te lagen waterstand in Friesland, waardoor
meer dan de helft der schepen daar niet zou
kunnen komen. Besloten is nu, omdat het
plan zooveel sympathie had by de zeilers,
om twee kruistochten te doen plaats hebben:
ten eerste voor de grootere jachten geduren
de een week langs verschillende Zuiderzee
plaatsen, voor welke tocht dagelyks het
programma in verband met weer en wind
zal worden vastgesteld; ten tweede voor de
kleine vaartuigen, van Amsterdam door
Merwede-kanaal via Vreeswyk langs Gor-
cum, Dordt, Oude IJssel, tot Gouda,
Zuid-Hollandsche meeren naar Aalsmeer.
De laatste tocht duurt 8 a 9 dagen.
Beide tochten vangen aan Zaterdag 13 de
zer; plaats van samenkomst aan weerszy-
den der Oranjesluizen. De jachteigenaren,
die aan en van deze tochten wenschen mee
te doen, zullen zich spoedig moeten aan
melden aan het Centraal bureau voor Wa
tersport, Sixhaven, Amsterdam.
Opbrengst, bloemendag.
De alhier gehouden .bloemendag ten bate
der Veieeniging toé Bevordering der Ge
zondheid in de Grafische Vakken ih Neder
land heeft 231.98 opgebracht.}
Aaivrage ingevolge de Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders ?van Gouda
brengen ter algemeene kennis, dat op de
Secrëtarie ter visie is gelegd éen verzoek
met byiagen van J. Boer te Gouda om ver
gunning tot het uitbreiden zjjner bestaande
biljart- en meubelfabriek door plaatsing
vanf 2 electromoto^en n.l.: 1 van 1% en 1
van» 1 P.K., bestepul tot het in bewoging
brengén van enkele voor z(jn bedryf benoo-
digde werktüigen als: lintzaag-, draaibank-,
en langgafboormachine, in het perceel gèle-
gen Wach(elstraat no. 46, kadastraal be-
kfnd Sectie No. 1821.
Op Dinsdag den 16 Augustus 19fel, des
namiddags 'ten l Vt ure is op het Raadhuis
gelegenheid om bezwaren tegen de gevraag
de vergunning in te brengen. Gedurende
drie dagen vjSór dien dpg kan op de Secte-
tarie der Gemeente vaq de ter zake inge
komen schrifturen worden kenni]» genome^.
Lijzeil er iwaar .om 1 f
Roqsje. of gelijk ze in dt onderwereld
heejfc Mefista (meji LindeboommslaatiWt
heel .ver inaar toch wel een beetje de pUuik
mis fnet één der slot-liedjes f
Ter Hall komt ieder jaar weer aan i IJ
tójMet ten andere revuajl,
$an schrijft de kr%nt wat onvoldaan jf
Steeds 't zelfde ntepul !sj
Hrtd men Het „onvoldaan" weggelaten én
de rgm-eiych ojibeofferd aan de juistheid,
n.lt. in plaats vajj menu: „recept en vorm"
geschreven dan Was 't precies overeenkom-
stijg |ae werkelykheid geweest. Van onvol-
.amhheid kan jrtelfs by „dc krant" geen
Lypvake zyn, niemand verwacht dat Ter Hkll
zjjn oud en beproefd recept laat varen en,
't.bewonderenswaardige is alleen maar dat
h|j te®t den onyéranderden vbrm en 't zelf
de recept toen altyd weer weet te
boeien en te bekoren. Geijjk in vele der vo
rige revue's voert Ter Hall een gezelschap
ten tooneele (in dit geval Mefista, de doch
ter van Mefisto, die dpo| haar vader naar
de aarde wordt gestuurd ter voltooiing ha-
rer opvoeding en twee jonge oude heeren,
(patiënten van prof. Steinach), dat in ver-
verschillende streken en landen komt, al
lerlei menschen ontpioet en daarby gelegen
heid heeft zyn opmerkingen te maken over
vraagstukken van den dag. Natuuriyk ia
Nieuwenhuis een der verjongden, de kuur
heeft zoo'n verbazend resultaat, dat hy een
rakker van vyftien geworden is en in die
kwaliteit een reeks dolle potsen en dwaze
streken uithaalt, dat de toeschouwers haast
geen raad weten van 't lachen. Zyn metge
zel Sam (J. Buziau), hoewel él vjjf en der
tig, is aan hem gewaagd en de menschen
die hun weg kruisen bezitten dikwyls ook
een flinke dosis zin voor humor (de café-
bedienden in de biljart-scène) of doen zoo
geweldig tragisch, bullebyterig of onbegre
pen, dat 't effect op 't publiek niet minder
lachwekkend is. Er is geschaterd om de al-
coofwoning en de vinnige juf (mej. de
Jong) die daar den scepter zwaaide oftewel
den bezem hanteerde, waarmee de drie ver
dieping-bedden werden gestoft, alvorens
een der wachtenden zyn rantsoen slaap kon
krijgen. Een satyre op den woningnood en
tevens een steek op de Nieuwe Rotterdam-
sche Courant die als maar yvert voor al-
coofwoningen, onbegrjjpelyk voor den Gou
wenaar, die de alcoofwoningen in de prak-
tök kent (in de oude stad bevindt zich
nog menig duf slaaphok). Er werd gespot
over de arbeids-luiheid, met het voorstel
om badkuipen aan weelde-belasting te on
derwerpen, de Antwerpsche Olympiade
werd herdacht en de vacantie van den werk
man bezongen, de teekens van Mars wer
den niet vergeten etc., etc. En dat alls
wordt by'zonder smakeiyk opgedischt in
bonte, kleurige, dikwyls smaakvolle en by*
na altyd fantastische tafereeltjes waaraan
lichteffecten, byzondere toiletjes de eigen
aardige bekoring geven die de revue's van
Ter Hall steeds typeert. De koristjes had
den druk werk met het verwisselen der eos-
tuumpjes, die van originaliteit en verfyn-
den smaak getuigden (ontwerp van mevr.
Ter HallKohier) en de meisjes verschaf
ten met hun dansen de aanwezigen een ge
not op zichzelf, Laph er maar om! is dus
een bezoek overwaard.
KUNST.
BOSKOOP.
Op de verkooping door notaris Maar
schalk zyn de perceelen tuin- en weiland,
behoorend tot de nalatenschap van vrouwe
M. C. Blankensteyn, toegewezen aan de N.
V. „Ryn en Gouwe", vpor ƒ47.000.
De overige perceelep. zyn opgehouden.
SCHOONHOVEN.
Tot collectrice bü' de Staatsloterij te
Zwolle is benoemd'Mevrouw J. L. Gant-
voort.
WADDINXVEEN.
Mej. J. J. v. Vrijendaal alhier, is te
'sGravenhage geslaagd voor het examen
Engelsch 1. o.
Db. J. J. Wielenga bedankte voor het be
roep by de Geref. Kerk te Hellevoetsluis.
Orgelbespeling
in df\ Bt. Junskerk door den heer
J. H. B. Spaanderman, roet welwil
lende medewerking van Mejuf
frouw Mlen Brinkman (Sopraan)
ep, tyghindam'a Christeiyk Mannon-
koor „Cofïeordia".
Sritiaduro js,een stad waar de Toonkunst
geeatdrülig -beoefend wordt. Behalve eenige
Gemengde j&angvereenigingen, is deze, wei
eens wat te veel beschimpte, stad, onkele
Mannenzangvereenigingen ryk, o. a. de
Koninkiyke Vereeniging „Orpheus", e«n
der uitnemendste mannenkoren van ons
land, en ook het Christeiyk Mannenkoor
„Concordia", dat we gisterenavond in de
St. Janskerk hoorden, en, laten we het er
onmlddeiiyk byvoegen, dat ons veel te ge
nieten heeft gegeven. Het koor is fUnk be
zet, ongeveer 70 zangors, en beschikt over
zeer goede tenoren en oio no re bassen. De
mannenzang klonk statig in onzen SL Jan
met zyn wondere uccoustlek; de directie
van het koor is by den hoer Egberts in
vertrouwde handen en hy weet zyn zangers
zoo te leiden, dat ty den dirigeerstok geen
oogenblik uit het oog verliezen. De vortol-
king van het lied „Nacht", een eigen com
positie van den dirigent, was inderdaad ver-
dienstel\jk; schoon en zuiver klonken de
pianissimi (die speciaal voor mannenstem
men een heele oefening vereischen) en heer-
lyk juichend het in aanzwellend forto ge
zongen „Hallelujah". Jammer, dat in het,
overigens mpoi gezongen „Domme, Salvam
fac Keginarn nostra" de latünsche uitspraak
onvoldoende was, byv. xong men invotave-
rimua inplaats van invocaverimus (de c als
k) enz. Ook het bekende „Wilt heden nu
treden", verder het „Wilhelmus" en Psalm
103 vs. 1 en 11 werden goed vertolkt en
in het bizonder ook het lied Ebre zU God"
van Moritz Hauptmann (17921868), een
beroemd muziektheoreticus, welk lied trof
door gelykm^tigheid in architectonischen
bouw. L)e Schiedammers hebben zich hier
uitnemend geïntroduceerd en we hoppa dat
dit niet de' eerste en eenige maal zal zyn,
dat we hen gehoord hebben.
flet verlangen kwam by ons op, dat we
hier in Gouda ook eens een flink mannen
koor rij^ mogen worden en dan onder goede
zaakkundige leiding!
Mej. Afien Brinkman zal zonder twyfel den
meestert van het zeer talrijke gehoor voldaan
hebben; zy Heéchikt over een helder so
praangeluid en besteedt aan haar uitspraak,
klaarbiykelyk veel zorg, evenzoo aan haar
voordracht; een klein weinig minder vibree-
ren zal aan haar zang nog meer ten goede
komen. Het zeer mooie 15e, eeuwsche kerk
lied! „Immanuel" vertolkte S:y hoogst ver
dienstelijk, en .ook met Spoei's bekend lied
„Van een Koningsvrouwe", dat meer nog
aan voordracht, dan aan zang hooge eischen
stflt (en dut wy voor ons voor een man-
nejiatém pjrèferceren)'oogstte zij veel suc
ces. Het opbruisende „Noël d'Irlande" ver
tolkte zy beschaafd en met mooie uitspraak
van het Fransch.
De orgelnumraer8 van den heer Spaander
man maakten als steeds veel indruk; in
Schumann's steeds graag gehoorde lied
„Tramerei" koaden we weer het prachtige
Celregister v$m het orgel bewonderen. Ver
der speelde de heer Sp. een Toccate en Fuga
van .Bach* ,een Offertoire van Lefébure
Wely en tot slqt het mooie Chorus magnus
„Hosannah" van Dubois.
'Een bizonder t*lryk publiek was voor dit
uitnemend geslaagde concert opgekomen.
Subsidie Utrechtsch Stedeiyk Orkest.
Gedeputeerde Staten van Utrecht hebben
het besluit van den gemeenteraad om
68.1)00 subsidie tc verleenen aan de ver
eeniging „Hét Utrechtsch Stedelyk Orkest"
thanB goedgekeurd.
Enrico Caruso t-
Een Havas-telegram uit Farys bericht
aan de N. R. Ct. in enkele woorden het
overlyden van den wereldberoemden tenor
zanger Enrico Caruso te Napels, de plaats
waar hy in 1873, den 26en Februari, gebo
ren werd. Het bericht komt vrU onver
wachts. Wel gingen er allerlei geruchten
over den ongunstigen gezondheidstoestand
van den zanger tijdens zyn verbiyf in Ame
rika een keelaandoening maar dit
spoedig einde hadden zeker weinigen ver
wacht.
Het leven van Enrico Caruso is een aan
eenschakeling van triomfen geweest. In 1899
te Milaan ging zyn ster op en sindsdien
heeft zy niet afgelaten in steeds rijker glans
te lichten. Na 1904, de Amerikaaaache tour
nee, was hy onbetwistbaar de grootste
tenorzanger van zyn tyd, die door zijn onbe-
schrijfiyk volweelderig geluid, en het spe
lend gemak, waérmee hy de grootste moei
lijkheden overwon de hoorders in verbazing
en bewondering bracht. Bovendien had hy
een natuuriyk talent voor acteeren, dat hem
tot de opera lokte en hem daarin onverwelk-
bare lauweren deed verwerven; met name
was zyn vertolking van zyn grooten landge
noot Fuccini fenomenaal.
FINANCIEELE BERICHTEN.
Londen
Beriyn
Farys
Brussel
Zwitserland
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Christiania
New-York
Wisselkoersen.
Augustus 1921.
2 Aug.
3 Aug.
off.
2 uur.
11.67 H
11.66
3.96
3.96 Va
24.92%
24.92 Vj
24.10
24.07 Vi
54.02H
0.36
0.35
49.60
66.75
'V
41.60
3.27 H
3.28 Vé
tyARKTBERICrtTEN.
KAASMARKT.
-.00 x.m. WOERDEN, 3 Aug. 1921.
Aanvoer 363 partyen. Prijs Goudsche
Kaas 1« soort 70—76, id. 2e soort 66
68; le soort roet Rykamerk ƒ6677. Han
del matig.
GroentenveUinc.
NÏEUWERKERK a. d. IJSEL, 2 Aug.
(CoÖpéïatieve Tuinbouwveiling Nieuwer-
kork a. d. IJsel en Omstreken). Eng kom
kommers 11.70—16.80, dito 2è soort ƒ8—
8.20, klsine halve komkommers 8.70—
4.70, groengele komksmmsrs ƒ6.80—8,
bloemkool ƒ7.10.70, W. 2e soort 4.20-6.80,
per lüOj omn ski ride ron ƒ42—46, spitskool
14, princesscboonen, stok 86—60, dito,
stam ƒ16—88, p«r 100 K.G.; p««n Y9.10—
16, kroten ƒ6, per 100 bos; apekbotmnn ƒ28,
roode kool ƒ8.208.70, Duitsche Htolpnn-
cesseboonen ƒ20.4026, augurken
komkommeratek ƒ36, per 100 K.Q.; me
loenen ƒ0.401.78, per stuk.
RECHTZAKEN.
Albert de Jong voor de Rechtbank.
Voor de Haagache rechtbank is Dinsdag
behandeld de zaak tegen den 30-jarigen ste
nograaf Albert A. de Jong, uit den Haag.
beklaagd van opruiing. Hy sou den 3en Juli
in de voor het publiek toegankelyke verga
dering gezegd hebben: „Soldaten staakt het
werk, gooit de wapens neer en verlaat de
kazerne."
Ook voor deze zaak bestond grooto be
langstelling. Op de gereserveerde tribune
hadden verschillende vooraanstaand© perso
nen uit de anti-militaristische beweging
plaats genomen.
Beklaugde zeide niet meer te weten of hy
precies de woorden gebruikt had, die hem
ten laste waren gelegd. Voorts verklaarde
hy geen militairen in de vergadering ge
zien te hebben.
Mr. Tideman, de verdodiging voerende,
betoogd© o.m. dat een algemeene bespiege
ling, zooals door bekluagds is gehouden,
nimmer tot een veroordeeling sal kunnen
leiden. Zoowel dc Hooge Raad als het Hoog
Militair Gerechtshof en ook de rechtbanken
te Den llnag en Rotterdam hebben één of
meer vonnisten in dezen geest gewezen.
Spr. concludeerde tot ontslag van rechts
vervolging of vrijspraak van den beklaagd©
en vroeg den beklaagde onmlddeiiyk in vry-
heid te stellen.
Nadat de rechtbank in de raadkamer is
geweest, sloot de president het onderzoek,
daarby de uitspraak op Dinsdag 9 dezer
lwpalendeen de onmiddeliykc invrijheid
stelling vs|n beklaagde gelastende.
Deze beslissing van de rechtbank werd op
de publieke tribune met gejuich begroet.
LAATSTE BERICHTEN.
Boterpryzen.
BREMEN, 2 Aug. V.D. By de boterveiling
werd 266028*70 Mark per pond betaald.
Waterverkeer geetaakt.
DRESDEN, 2 Aug. V.D. Tengevolge van
den lagen waterstand der Elbe heeft de
Saksisch-Boheemzche Stoomvaart Maat-
schappy het verkeer tusschen Muhlburg,
Kiesa, Meissen en Dresden moeten staken.
Veertig duizend verlaten kinderen?
KOPENHAGEN, 2 Aug. V.D. Het blad
„Politiken" meldt uit Riga:
Officieel wordt bericht, dat in het gou
vernement Samara de cholera vreeaiyk
woedt. In de stad Samara komen dagelyks
400 nieuwe gevallen voor. Een zeer groot
aantal vluchtende ouder» laten hnimo kin
deren achter; in het gouvernement zyn
reeds meer dan 40.Q00 zulke verlaten kinde-
ri*en\
De hongersnood in Rusland.
STOCKHOLM, 2 Aug. V.D. Volgens een
opgave vanhet communistische blad „Putz"
heeft de Sovjetregeering besloten een in
menging van het buitenland in de inwendige
Russische aangelegenheden in geen geval te
dulden. In een oproep heet het, dat alleen
de Raden Rusland kunnen redden.
In tegenspraak hiermede meldt het blad
Tyuomies: De woede der bevolking tegen de
itadenregeering kent geen grenzen meer en
in Saratow werden 2 commissarissen door
de razende menigte gelyncht Het bericht
der hongervlucht wordt bevestigd. De toe
stand verscherpt zich van dug tot dag. Men
rekent er op, dat zelfs, wanneer de aange
kondigde huitenlandsche hulp komt, millioe-
nen menschen van honger zullen sterven.
Valuta smokkelhandel ontdekt.
BERLIJN, 2 Aug. V.D. Volgens een be
richt uit Warschau heeft de politie by alle
groote banken een onderzoek ingesteld. Er
is vastgesteld, dat alle Poolsche groote ban
ken een wydvertakte smokkelary met
vreemde valuta bedreven. Verscheidene wis
selkantoren en banken zyn gesloten en de
directeuren in hechtenis genomen,
lte Koningin en de F rinse© nat* de
Noorsche Fjorden.
Uit Azruiterdam wordt geseind: H. M.
dc Koningin en Prinses Juliana urriveeren
hedenmiddag te half zes te Amsterdam en
begeven zich naar de Levantkade. alwaar
de „Merope" ligt, waarmee H. M. en de
Prinses incognito de reis naar de Noorscite
fjorden zulten maken.
H. M. en de Prinses ziin vergezeld van
de twee freules van Hardenbroek. van wie
de jongste een meisje van ongeveer gelij
ken leeftyd by zich heeft als de Frineez.
Verder "behooren by het gevolg de Hofdame
baronesse Sloet van Marksveld, d« opvoed
ster van de Prinses en de adjudant der
Koningin, luitenant ter Zee Ten Broeke
Hoekstra. Mede maakt de reis mee H. M.
geneesheer Dr. Garaten* uit Utrecht.
Zware brand te Zaandam.
Men seint ons uit Amsterdam:
Hedennacht heeft in Zaandam een zwiff©
brand gewoed Vier huizen zijn volkomen
in de aach gelegd. De brand ontstond in de
onbewoonde verf winkel van Johan Visscher.
gelegen aan den Zuiddük. Door de hevige
consternatie onder de verschrikte bewo
ners der aangrenzende huizen, verzuimde
men. de brandweer de wasrschuwen; daar
door kwam het, dat deze eerst uur na
het uitbreken van den brand ter plaatse
\'erscheen. Inmiddels was de brand aan
weerszij den overgeslagen op twee huizen,
resp. van H. Klein en J. Klein, terwijl het
vuur zich verder had medgedeeld aan een
houten woonhuis in de Bleekeratraat. waar
het gezin van den slager Krolhout, bestaan-
do uit man. vrouw en 6 kinderen woonde.
Krolhout was niet verzekerd, de anderen
wel.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige zuideiyke tot weste-
ïyke wind, meest zwaarbewolkt, waar-
schyniyk eenige regen, zelfde temperatuur.
