f
VAN DER GRAAF Co. ÏTriïT
STADSNIEUWS.
vrMiwiC.J.vanderHAER
paraten Raad, Rusland wel helpen, inite ze
aan 't hootU komt van een internationale
imupactie. I>e neutralen mogen meedoen,
euiVer, de geallieerden zuilen zeg«en noe
't moet. Veracnuienae berichten zun nog
ontvangen over den hongersnood in Rus-
wad.
De Dgily Telegraph publiceert mede-
deelingen van Ameru&nen. die in Rusland
gevangen hebben gezeten en Dinsdag 1.1.
in Beval zun aangekomen overengomatig
het accoord mei Amerika, dat aiieen hu id
wilde verieenen al» zun onderdanen die
door de sovjet gevangen waren gezet, zou
den worden vrygeiaten. Een kapitein, Kil-
patrick, die in de gevangenis was geweest
met menschen uit O mak, Tomsk, S liberie
en andere provincies, verklaarde dat de
Kussen hem vertelden, dat de hongersnood
niet geheel toe te schril ven is aan de
droogte, maar ook aan het feit, dat de
Sovjets het vorige jaar graan en zaad
hadden geconfisceerd.
Kapitein Kilpatrick vertelde verder
.«Rusland is vol roovero. Elke nacht
hoorden, wü in Moskou schietenhet waren
mensohon, die in de straten om voedsel
vochten. Menigeen werd gewond naar de
hospitalen gebracht, die niet zelf voor zijn
voedsel had kunnen zorgen,^De verpleeg
sters zijn zoo zwak, dat zij ternauwernood
haar werk künnen doen. Bijna alle manne
lijke doctoren zijn doodgeschoten. In mjjn
hospitaal waren voor 90 vrouwelijks
doctoren, die echter niet voldoende ge
oefend waren; medicijnen waren biina niet
voorhanden.
Kilipatrick was opgesloten jio een Cti'
naast de ruimte waar de doodvonnissen
voltrokken werden, 's Morgens tusschen 2
en 4 uur werd hii steeds wakker, door het
schieten naast hem. De tóestand van hen,
die in den oorlog gevangen genomen zijn,
is ontzettend. Hun bestaan is meestal ver
geten, hun papieren vernietigd;hun dage-
lijksah rantsoen is alleen pond brood.
Uii? andere mededeelingen Wijkt, dat
vele „vluchtelingen naar het Oosten red
ding te zoeken. Bij de overgangsplaatsen
aan de Wolga zijn duizenden menschen
met wagens verzameld om op een goeden
overtocht te wachten. Anderen zün naar
de Dnjepper getrokken, maar worden we
gens choleragevaar niet in Bessarabië toe
gelaten. Dit gevaar is echter in het Wol-
gagebied ook steeds dreigender: het
sterftecijfer ie 90 %f oip vele spoorweg
stations liegen honderden lijken bijeen.
Hoe de sovjetregeering tegenover dit
alles staat? De meest tegenstrijdige be
richten. vlak onder elkaar worden uit de
zelfde of verschillende plaatsen geseind.
Zoo heeft de Lok. Anz. een telegrafisch
bericht uit Stockholm «dat de uiterste com
munisten hun post willen verlaten, om een
regeeringscrisis te forceeren, opdat de ex
tremisten een zelfstandige regeering kun
nen vormen. De extremisten zouden tegen
elke samenwerking met de boungeois-
hulpoctie zijn. Bij tientallen treden com
munisten uit de partij. In vele gouverne
menten zou de staat van beleg zijn afge
kondigd en de regeering zich slechts met
geweld handhaven.
Uit Roval heeft dat blad een bericht, dat
de berichten o<ver den hongersnood alle
overdreven zün, en de sovjet-regeering den
toestand zoo ellendig voorstel om geld en
versterking naar Rusland te krijgen ter
versterking van haar positie. Het roode
leger lijdt geen gebrek en is strijdvaardig.
Weer andere correspondenten leggen er
den nadruk op, dat de sovjet-regeqring
dcet was in haar vermogen is om een ge
lijkmatige distributie der beschikbare
voorraden te verkrijgen.
Naar uit Reval wordt gemeld, is Maxim
Gorki door den raad van volkscommissaris
sen in plaats van Trotzkv benoemd tot le
vensmiddelen-commissaris. Ztin eerste
teak zal zijn, zich met de arbeids-organi-
saties van het buitenland in veibinding te
stellen.
In het binnenland stuit de sovjet op al
lerlei moeilijkheden en tegenkanting. Zoo
heeft ze in Oekraine. met het doel zich van
den oogst meester te maken meer dan 20
divies cavalerie geconcentreerd. Het graan
wordt met geweid meegenomen en naar de
tijdelijk ingerichte centrales gebracht, van
waar het onder militair escorte naar Mos
kou wordt vervoerd. De Oekrainers laten
dit échter niet goedschiks toe. In weerwil
der strenge bewaking, vernielen ze voort
durend de spoorlijnen, doen bruggen sprin
gen pn veroorzaken ontsporingen. lederen
nacht ziet men den vuurgloed van bran
den. De opstandelingen stpken de magazij
nen met graan en anderen inhoud in brand,
die de bolsjewieken uit de Oekraïne willen
uitvoeren.
Het Zondagavond gepubliceerde verslag
der lersche onderhandelingen doet büjkpn,
dat de regeering aan leriand heeft aange
boden den status van Britsch dominion
met algeiheele autonomie, wat betreft het
belastingwezen, den financiën en de lands
verdediging. Aan dit aanbod i« echter een
aantal voorwaarden verbonden, volgens
welke de Britsche marine controle moei
hébben over- de zeeën rondom leriand. ter-
wul leriand zijn aandeel moet hudragen
in de koaten van de Batsche land- en zee
macht, benevens van de oorlogaschulden en
pensioenen.
In zun antwoord, d.d. 10 Augustus, zegt
De Valera, dat het Sinn Fein-parlement de
voorwtellen met kon aannemen en het Ier-
oche volk ze niet zou aanvaarden, omdat
ze tegenstrydig waren. De voorstellen er
kennen Ierlands recht van zelfbestemming,
doch besnoeien dit begunsel door de bijge
voegde bepalingen, welke een ontoelaat
bare inmenging in Ierlands aangelegenhe
den inhouden.
Het antwoord herhaalt, dat Ierlands
recht om voor zichzelf tot een keuze te
komen ,als vaststaand moet worden aan
vaard. leriand wil evenals de kleine staten
van Europa, zijn onafhankelijkheid op den
grondslag zijner moreele rechten basee
ren.
In zijn antwoord, d.d. 13 Augustus, ver
klaarde Lloyd George, dat de Britsche re-
geerimr, Ierlands recht, om zich af te schei
den van het Britacjhe rijk. niet kan erken
nen en hii wees er met nadruk au, dat
Noord-Ierland niet kan worden gedwongen
en dat de geografische ligging Ierland tot
een onafscheidelijk deel van de Britsche
eilandengroep maakt. Nogmaals noodigde
hü de Valera uit. de voorstellen der
gcering in overweging te nemen.
BUITEN LANDSCH NIEUWS.
SERVIEL t a.';
Koning Peter Bik.
Vrijdagavond om 8 uur ia koning Peter
van Servië plotseling ziek geworden. Hij
verloor het bewustzijn en zün tempera
tuur steeg tot 3841 gr., terwijl zün polsslag
120 bedroeg.
Zaterdagmorgen had hü 'het bewustzün
nog niet ten volle herkregen. De tempe
ratuur bedroeg toen 37.5 bü een polsslag
van 120.
Het geneeskundig bulletin spreekt van
cyanose (blauiwzucht), en meteoriamua ab-
dominalis (buikopzwelling door gassen,
zJ. trommelzucht). In het voorgedeelte
der longen is een droog gereutel waarge
nomen. De ademhaling is zwak en de toe
stand is voortdurend ernstig.
Volgens de meening der geneesheeren is
de toestand des koning» zoo kritiek, dat
hij de criaia niet zal doorkomen.
binnenland.
De hulp aan Rusland.
Ramsay Mac Donald, de secretaris van
de Tweewe Internationale, deelt aan het
Volk mede, dat hü den volgenden brief
verzonden heeft aan alle socialistische en
arbeidersverenigingen
„Het zal u bekend zün, dat Rusland door
het mislukken van den oogst in een ver
schrikkelijk ellende gestort is. Het is de
büzondere plicht van iedere socialiatiache
organisatie, van welke richting ook, ai
het mogelijke te doen, om het gebrek, dat
het Russische volk en in het bijzonder
de vrouwen en kinderen gedurende den
komenden winter zal moeten lijden. te ver
minderen. Het mislukken van den oogst is
voornamelijk aan de droogte te wijten.
Door de steeds voortdurende pogingen van
de kapitalistische machten van Europa om
tegen revoluties te yerwekken, 'door het
steunen van „/witte 'legers", die de hulp
bronnen van het land uitplunderden en
den wederopbouw van het ekonomisohe le
ven verhinderd hebben, ie het Russische
volk gedwongen, dezen hongersnood ver
zwakt en uitgeput af te wachten.
De Tweede Internationale richt daarom
aan de socialistische partijen van alle lan
den den dringenden oproep tot financieele
of materieele ondersteuning van het Russi
sche volk zoo volledag als de eigen toe
stand dit toelaat. In verband met de moei
lijkheden der valuta zal het wellicht raad
zaam zijn om geldzendingen rechtstreeks
te doen.
Wij informeeren naar de beste manier
van verdeeling en verzending en zün gaar
ne bereid, de organisaties desbetreffend
van raad te dienen.
We verzoeken, alle organisaties dringend
dezen arbeid zonder verwijl .ter hand te,
nemen. Een groote hongertmood in Rus
land gedurende den komenden winter kon
de verschrikkelükste gevolgèiffiebben, zoo
wel in politiek al« in ekonamisch opzicht.
Niet slechts onze socialistische- principes,
doch ook de menscbelükshekteidee maakt
het ons tot plicht hulp të bièëèW.";
Een Raadsbesluit door de Kroon ver
nietigd.
BU besluit van 6 April 19211ging de ge
meenteraad van Kerkrkdè "bri'tde over. m
de verordening, regelendé 'de inrichting
der gemeente-politie, de betrekking van
inspecteur vail politie te doen vervallen.
Bü Staatsblad 1005 is thans het Kon. Be
sluit afgekondigd, waarbij dit raadsbesluit
vernietigd wondt en wel op de volgende
gronden:"
In de tot dusver geldende organisatie
van de politie te Kerkrade was de betrek
king opgenomen van inspecteur, op grond,
dat deze functie, naar het gevoelen van
den Raad, in het belang was te achten van
een behoorlijke regeling van den politie
dienst in de gemeente. Dit motief is. naar
het oordeel der regeering, ook thans nog
als juist te beschouwen.
Voorts overwoog de regeering, dat in
een belangrijke gemeente als Kerkrade,
het voor een goede regeling van de politie
noodzakelijk is, dat een inspecteur van po
litie aanwezig is, om den commissaris vail
politie, zoo noodig te vervangen en hem bü
te staan in die werkzaamheden, voor wel
ke agenten of hoofdagenten van politie,
als regel niet in aanmerking komen, welke
beschouwingen nog bijzondere beteekenis
ontleenen aan het karakter, (jat Kerkrade
heeft als grensgemeente en als zich ont
wikkelend centrum in het müngebied.
Een en ander in aanmerking genomen,
acht de regeering het vorenbedoelde raads
besluit in strijd met het algemeen belang,
waarom zü tot vernietiging daarvan over-
ffing.
De handelsbeweging in Juli 1921.
Helt Centraal Bureau voor de Statistiek
dee kt mede, dat de waarde van den invoer
iu Juli 1921 heeft bedragen (zonder goud
en zilver) 171 mill, gld., die van den uit
voer 105 mill. gLd. In Juni 1921 was de in
voer 188 mill. gld. en de uitvoer 121 mill,
gld.; in Juli 1920 de invoer 315 mill. gld.
en de uitvoer 177 mill. gld. De verminde
ring in invoer bedroeg dus tegenover Juni
1921: 17, tegenover Juli is er een vermin
dering van 144 mill. gld. en de uit/voer van
Juli 1921 is tegenover dien van Juni 1921
verminderd met 16 mill. gld. en tegenover
dien van Juli 1920 verminderd met 72 mill.
gW.
Het invoersaldo bedroeg in Januari 98,
in Februari 49, in Maart 107. in April 87,
in Mei 74. in Juni <67 en in Juli 1921 66
mill. gld.
De reis der Koningin.
Blükens een uit Dronthem ontvangen
telegram zün de Koningin en de Prinses
met de „Merope" te Drontheim aangeko
men. Alles is wel. De Koningin en de
Prinses bezochten de Sognefiord. BMhol-
men en Gudvaagen, waar tij een uitsthpje
maakten naar Stalheim. voorts* Fiaer/anp.,
met een tochtje naar den .gletpchar dn 'de
Noüdfjord, vanwaar zij een tochtje I na^r
Loevenvand maakten. f 'J. I
Het weer was vrü regenachtig, do(|h er
waren enkele mooie dagen.
Mr.-P. Bink.
Het Vaderland heeft een artikel gewüd
aan mr. 1'. Ruik, die Zondag 70 jaar ge-
ivorxiqn ia. Het blad herinnert eraan, dat
<nr. Rink ainde September 1891 lid ia van
de Tweede Kamer, met de tuaschenpooee
van 1906 tot 1909. In 1906 trad hü op als
minister van binnenlandsche zaken in het
kabinet-de Meester, waardoor tudelük een
einde werd gemaakt aan zün Kamerlid
maatschap, Na den val van genoemd ka
binet wa« hü anderhalf jaar staatsman in
ruste.
Ruilt is door tün ministerschap nog meer
dan vpoeger overtuigd „gewerden van de
noodsakeiQkheid van het samengaan van
alle liberalen, en hii heeft in 1913 als een
van de vertegenwoordige'hs van de Lube-
rale Unie in het hoofdbestuur der Con
centratie, oen groot aandeel gehad in het
tot stand komen daarvan. Hii heeft het
betreurd, dat in 1917 de Vrijzinnjg-Demo-
craten de concentratie hebben verbroken,
en zoo is hdt' din ook thiet meer dan na
tuurlek, dat hü krachtig heeft medege
werkt aan het tot stand komen van den
Vrijheidsbond. In 1917 heeft hii als tüde-
lük voorzitter van de Liberale Unie. waar
in het toen geweldig spookte, de zoo moei-
Jijke taak gehad de veranderingen voor te
bereiden, door de evenredige vertegen
woordiging noodzakelijk geworden, en hü
heeft toen ieders bewondering afgedwon
gen.
Het Vaderland meent dat de zeventig
jarige nog zeer goed voor zestig of minde1
kan doorgaan. Hü schynt t- aldus het blad
bestemd om van de Kamer de tweede
Lobman te worden.
Pas visa voor België worden
afgeschaft.
Het Belgisch consulaat deelt aan de „N.
Robt. Crt." mee, dat met ingang van
1 September het visum op passen voor
België wordt afgeschaft
De Eemsgrens.
Naar wij vernemen, hebben de Neder-
landsche en Duitsche regeeringen een ge
mengde commissie ingesteld, die een dezer
dagen te Berlün aal bijeenkomen, ten ein
de besprekingen te' houden over de kwestie
der regeling van In de beneden-
Eema. - --sca .Kyiny
Internationale -ehlBtelijke afbeidsters-
conferentie.
Het sétretarikait van, het Internationaal
Christelijk' Vakverbond te Uijrechst meldt:
Op de door h^V Internationaal Christe
lijk Vakverbohd ditgeschrèveb Internatio
nale Conferentie der Christelijke Arbeid
sters, die op 12 en 13 September a.s. te
Brussel zal plaats vinden, zullen verschil
lende Vfda&stirki&n, betreffende den vrou-
wënarifcffl éh'dfe varOuwenvakbeweging be
handeld warden.
(Mejuffrouw M. Baers, afgevaardigde
Van'het' Belgisch Christen Vakverbond, zal
een overzicht uitbrengen van den stand
der Christelijke vrouwenbeweging en van
de andere vrouwenorganisaties uit den ar
beidersstand;
Verder sullen dè internationale conven
ties betreffende 'de bescherming der ar
beidstere een onderwerp der besprekingen
uitmaken.
Zoo zullen zuster Heidema, afgevaar
digd door hot Christelijk Nationaal Vak
verbond in Nederland en een afgevaardig
de van het ltaliaohsch Christelijk Vakver
bond eea inleiding geven over «Moede r-
^ïaipsrotif". -
Het vraagstuk van de „Huisindustrie"
zal behandeld worden door mejuffrouw
«Danghy; Vak'bët FranSeh Vakverbond en
door m^vrduw "Smid—Sehriber. die het
Zwitsersoh' Vakverbond zal vertegenwoor
digen.
Als Ïnle4dsterg over hèt vraagstuk van
den 'vLoónArbek| der gehuwde vrouwen"
zullen ontreden mtejuffrouh Hutten, afge
vaardigd' 'dook hetJ Bufreau' der R.K. Vak
organisatie ih* Nëderland, en Waarschiin-
lyk ook mejuffrouk Vurtwnanh,' vertegen
woordigster vap het Jhiifsch Christelük
Vakverbond. .1 fl i u
Mejuffrouw Dèëïö^X uif Frankrijk zal
een inleiding hóudéifr ovtU1 den „Engelschen
Zaterdag voor de arbeidsters".
Mejuffrouw Cap/pe uit België zal spre
ken over „Ons standpunt ten opzichte van
de Internationale Arbeidsters-Conferentie"
uitgeschreven door de Neutrale vrouwen
beweging"
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Regeerin gesteun voor boomkweekers
en tuinders.
in den loop van mu werd de Regee-
nngscüimmissie voor Kweekerscrediet ge-
vestugd te 'is-Gravenhage in het leven ge
roepen, om Boomkweekers en Tuinders,
idie door de gevolgen van den oorlog in
moeilijkheden dreigde te geraken, met
een voorschot onder Staatsgarantie te
steunen.
Een groot aantal persoden is sedert op
deze wüze geholpen en wül degene die
voor dergel «ken steun in aanmerking
kwamen, thans voldoende gelegenheid heb
ben gehad, zich tot de commissie te wen
den, welke na 1 September a.s. worden
ontvangen, niet meer voor behandeling in
aanmerking kunnen komen.
Gpheffitvg Kamers van Arbeid.
Naar de Haarfsche redacteur van de
„Mab." uit jfofdé ,b"rcty vérheemt, wordt
zeer ernstig oVfetvyogen om binnenkort over
te gaan tot óphëffuij? V&ri' dë Kamers van
Arbeid.
Deze maatregel zal worden genomen met
het oog op de noodzakelijk gebleken1 bezui
niging in het Staatebudjet, waarop de Ka
mers van Arbeid jaarlijks met een bedrag
van ongeveer een halve ton drukken.
De Kamers van Arbeid, welke zün opge
richt krachtens dè "wet van 2 Mei 1897.
hebben niet aan de daaraan gestelde ver
wachtingen beantwoord. Bovendien zal dit
instituut zün bestaanreden nog meer zien
verminderen, wanneer eenmaal het wets
ontwerp tot vreedzame bü legging van
geschillen wet zal zün geworden, waar
dóór op andere wüze voorzien wordt in
de opipsaing van geschillen tusschen pa-
trojfM en/aibeiders. Evenwel zal men met
<LoOpheffing van de Kamers van Arbeid
met vrifchtpft. tótdat het wetsontwerp tot
vreèQz&hïe bÜlegging van geschillen tot
wet zal zün verheven.
f
Van omen invloed als het grootste handelsinformatie-bureau, wordt
door den handel steeds meer gebruik gemaakt voor het incasseeren
en regelen van achterstallige en betwiste vorderingen. 2256 20
1
Waarschuwing voor werkzoekenden.
iDe directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbe
middeling brengt het volgende ter kennis
van belanghebbenden, dat het herhaalde-
lük voorkomt, dat Nederlanders, die naar
Berlün zün gegaan om werk te zoeken en
daarin niet geslaagd zün, zich om steun
tot het consulaat-generaal aldaar wenden.
In verband hiermede wordt de aandacht
van belanghebbenden erop gevestigd, dai
het zoo goed als uitgesloten is. thans
werk te Berlijn te vinden. Bovendien is
het een werkgever op straffe verboden,
menschen die van elders komen, zonder
toestemming van den „Aiusschusz für De-
mobilmachungsangelegenheiten", Berlün,
Moltkestrasse 9—10, in dienst te nemen.
Werkzoekenden worden daarqm ge
waarschuwd, zich niet naar Berlifh te be
geven vóór zü zekerheid hebben, dat de
voornoemde Ausschusz de vergunning
heeft verleend, daar een werkkring te aan
vaarden.
Regeeringscommissaris Jaarbeurs.
Aan mr. J. C. A. Everwiin is wegens
zijn benoqming tot gezant te Washington
door den minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel eervol ontslag verleend
als regeeringscommissaris bü de Vereeni-
iging tot het houden van Jaarbeurzen in
Nederland en bü de N.V. Maatschappij
tot Exploitatie van Jaarbeursgebouwen
:in Nederland.
Met ingang van 1 September is tot re
geeringscommissaris bü beide instellingen
aangewezen de heer F. K. J. Heringa, chef
van de afd. Handel en is tot plaatsver
vanger benoemd de heer J. de Jong, refe
rendaris bij voornoemde afdeeling.
GEMENGDE BERICHTEN.
Verdronken.
Te Ouderkerk is een roeibootje met 3
jongens in den Amstel omgeslagen ten ge
volge van het moedwillig schommelen. Twee
wisten zich te redden, doch de derde, die
niet kon zwemmen, werd levenloos door
zyn makkers op het droge gehaald.
iteraad voor de rechtbank.
Men schrijft uit Almkerk aan de „s-H.
Crt.", dat de Raad dier gemeente tegen 13
Sept. a.s. voor de Rechtbank te 's-IIerto-
geiibosch gedagvaard is ter zake van over
treding der Arbeidswet.
Cartonfabriek stopgezet.
De cartonfabriek Reiderland te Winscho
ten wordt Maandag stopgezet, 130 arbei-
deis worden ontslagen.
Inbraak.
Gisternacht hebben inbrekers zich toe
gang verschaft tot het kantoor van de cen
trale groenten- en fruitveiling, te Middel-
harnis. De brandkast is opengebroken en de
inhoud, ongeveer 2600, is gestolen. Van
de(n) dader(s) geen spoor.
Alg. Ned. Typografenbond.
Uit het jaarverslag over 1920 van den
Alg. Nederl. Typografenbond blijkt dat de
totaal-ontvangsten ƒ381.392 hebben bedra
gen. Het vermogen was aan het eind van
het verslagjaar tot een bedrag van ƒ449.610
gestegen.
Het ledental bedroeg 11.576 (10.461 volle
leden en 1115 adspirantleden).
Tot vierden gesalarieerden hoofdbestuur
der is by referendum gekozen de heer B.
Ponstein.
Sedert Juli 1921 is de bond aangesloten
by de Rjjks-werkloozenkas. Thans bedraagt
het aantal werklooze leden 471, waarvan
286 leden werkloozenuitkeering ontvan
gen. De overigen zijn reeds uitgetrokken.
Vergiftiging?
Te Kampen is een geval van vermoede
lijke vergiftiging door het gebruik van on
deugdelijk voedsel voorgekomen. De hoofd
agent-rechercheur Kramer, diens vrouw en
kind, benevens drie logé's werden achter
eenvolgens binnen kort tijdsbestek allen in
hevige mate ongesteld onder verschynse-
len, welke den medicus onmiddellijk aan
vergiftiging deden denken. Hoewel vooral
de toestand van den heer Kramer en van
het kindje zich aanvankelijk ernstig lieten
aanzien, kan thans het gevaar voor allen
als geweken beschouwd worden. De oorzaak
is tot heden nog niet gevonden.
Een gruweiyk misdrijf.
Gisteren is te Tiel gevankelijk uit Rumpt
(gém. Deel) binenngebracht de 66-jarige
H. v. W., die voor den rechter-commissaris
bekend heeft, het kindje, waarvan haar 26-
jarige ongehuwde dochter 6 dezer is beval
len, dadelijk na de geboorte het hoofd te
hebben afgesneden, het lijkje heeft zy daar
na onder den mest achter het varkenshok
begraven. Dinsdag j.l. vond de politie het,
gedeeltelijk door het» varken verorberd. De
doctoren Asjes uit Tiel en Van Hulst uit
Leiden hebben de lykschouwing verricht
Overtreding der Loterüwet.
Een winkelier, wonende in de Oranje
boomstraat te Haarlem, had een lotery ge
organiseerd, waarbij het als volgt dan zou
toegaan:
Een ieder die bü den winkelier twee doo-
zen schoensmeer kocht, had het recht zyn
naam te zetten op een lyst die de num
mers 1500 bevatte, achter een der num
mers.
Een briefje, bevattende 't getal van een
der nummers, was in een gesloten envelop.
Degene wiens naam was geplaatst op de
lyst achter het nummer, dat overeenkwam
met het nymmer in de envelop, zou prijs-
winner van een fraaie klok worden.
Het was vernuftig gevonden. Maar, aldus
vertelt het „H. D.", de politic bemoeide er
zich mede en constateerde overtreding der
Loterywet, zoodat van eht geheele geval
wel niets terecht zal komen.
Onvoordeelige bezoekers.
Zaterdagavond had de staking in het hou
tel bedrijf in Utrecht duizenden menschen
naar het Vredenburg gelokt, speciaal in
den omtrek van Hotel de l'Europe. Door
leden van de moderne vakbonden werden
de zitplaatsen op het terras en een groot
deel van café in beslag genomen. Enkele
arbeiders-bezoekers werden door de kell-
ners bediend, doch toen men bemerkte, dat
geen fooien gegeven werden, werd geen
consumptie meer rondgebracht. Tot twaalf
uur 's nachts, het sluitingsuur, duurde dat
zoo door en bleven die ongewenschte bezoe
kers zitten praten zonder consumptie. Om
streeks elf uur zette de politie het Vreden
burg af en werd geen publiek meer toege
laten.
Zondagmiddag werd het terras wederom
door arbeiders bezet, zonder dat zy con
sumptie kregen. Ten einde raad liet om
twee uur de hotelhouder zün terrasmeube
len naar binnen halen en was hy althans
buiten van zijn ongewenschte gasten ver
lost. Daar de arbeiders ziph zeer ordelyk
gedragen is er weinig tegen dit strijdmid
del te doen, hoe financieel schadelijk het
ook voor de caféhouders is.
Bedenkelyk verschünsel.
Hier en daar ziet men op de Veluwe een
enkelen appel- of pereboom voor de tweede
maal reeds in dezen zomer in bloei staan.
Als gevolg van de droogte zü'n vele vrucht-
boomen reeds geheel bladerloos, zooals het
loofbosch nu dan ook al in de volle pracht
van herfsttinten prijkt. De regen en de
broeiige warmte van de laatste dagen doet
echter aan de bladerlooze vruchtboomen de
vruchtknoppen, die zich voor het volgend
jaar reeds gezet hebben, zwellen en dienten
gevolge raken enkele boomen nu reeds in
bloei.
Op een enkele plaats staat 'n appelboom,
waaraan de appels van dit jaar nog han
gen, in vollen bloei. In Ugchelen by Apel
doorn is zulk een wonderlyk exemplaar te
zien.
Voor den fruitoogst in het volgend jaar
voorspelt dit verschynsel weinig goeds, 't
Is te vreezen, dat, ook al loopen straks niet
alle knoppen uit, toch de vruchtboomen in
vollen bloei geraken, de knoppen te veel
zwellen en sterk genoeg zyn, den winter
met 'felle vorst door te komen.
Hitte in 't buitenland.
Niaar uit Weenen wordt gemeld, was de
temperatuur daar gisteren in den namid
dag 39 graden Celsius, volgens de aan-
teekeningen van het Meteorologisch In
stituut de grootste hitte, die in Weenen
sedert 90 jaar is voorgekomen.
Egypte en het Wereld-Pluimveecongres.
Naar dezer dagen is bekend geworden,
zal pfof. Cadman door de Egyptische re
geering worden afgevaardigd naaf het We
reld-Pluimveecongres. Prof. Cadman zal
daar mededeelingen doen omtrent de histo
risch vermaarde broederyen, welke dateeren
van de vóórchristeiyke jaartelling.
Dit is de eerste keer, dat daaromtrent
van officieele zyde recente gegevens wor
den gepubliceerd.
De ramp van Hennuères.
Dezer dagen meldden we dat de Belgi
sche justitie in haar onderzoek naar de
ramp van den trein AmsterdamParys een
interessant spoor had gevonden, toen bleëk,
dat een brief met belangrijke bescheiden
van het Amerikaansche leger uit den post
wagen verdwenen was.
Zaterdag heeft de Amerikaansche militai
re attaché te Brussel aan het parket me
degedeeld, dat de bewuste brief terugge
vonden is en hem door de administratie
der posteryen ter hand is gesteld. Dit
spoor heeft men dus moeten opgeven.
Vliegtuig-ongeluk.
Vrydag is, tydens een hevigen storm, ge
paard met onweer, een vliegtuig van de
Rumplezwerke te Augsburg, dat van Leip
zig over Munchen naar Augsburg zou vlie
gen, om 4 uur 's middags in de buurt van
Freising neergestort en verpletterd. De be
stuurder en 2 inzittenden zijn verongelukt
Keizer en valuta.
De „Westminster Gaz." bericht, dat een
aantal visschers uit Lubeck, ter gelegen
heid van het vyftienjarig bestaan van hun
vereeniging aan den ex-keizer te Doorn een
telegram zonden, waarin zy getuigen van
hun onverminderde en onwankelbare trouw
aan de .kroon en herinneren aan de „trot-
sche en roemrijke dagen" toen het jacht van
den ex-keizer placht te kruisen in de baai
van. Lubeck.
Graaf Moltke, de adjudant van den ex-
keizer heeft daarop uit Doorn telegrafisch
geantwoord: ,«Zyne Majesteit de keizer en
koning, is zeer verheugd over de uitingen
van Duitsche trouw en over den groet van
de zeelieden uit de Oostzee en hy hoopt
dat hun „voorbeeldige geest" ten zegen mo
ge zijn voor het volk".
Verder belooft graaf Moltke als teeken
van erkentelijkheid de toezending van een
portret van den ex-keizer te paard, met de
„Allerhöchste" handteekening voorzien.
In Duitschland heeft het de aandacht ge
trokken, zegt de „Westm. Gaz.", dat er nog
maar alty'd gebruik wordt gemaakt van den
titel „Keizer en Koning", welke titel ook
steeds gebezigd wordt in de antwoorden uit
Doorn op brieven die daar uit Duitschland
ontvangen worden met verzoek om gelde-
lyken steun.
Het aantal Duitschers, die een beroep
doen op de financieele hulp van den ex-kei
zer schijnt zoo groot te zyn, dat men te
Doorn circulaires heeft laten drukken,
waarmede die brieven worden beantwoord
waarin de hofmaarschalk de vragers me
dedeelt, dat het onmogelük is allen schrif-
telijk te beantwoorden en dat bovendien de
Keizer en Koning niet in Btaat is financiee-
len steun te verieenen, omdat wegens den
lagen stand van de markenkoers hö zelf
nauwelijks genoeg over houdt om de aller
noodzakelijkste uitgaven te doen.
GOUDA, 15 Augustus 1921.
Landweer. Bewüzen van ontslag.
De Burgemeester van Gouda brengt ter
kennis van de gewezen verlofgangers der
landweer van de lichting 191öd, die op 31
Juli j-i. reoht hebben verkregen op ontslag
uit den landweer-dienst, dat hun bewuzen
van ontslag ter gemeentesecretarie zijn
ontvangen, waar zy tot 20 Augustus a.s.
op werxdagen van 92H uur door belang
hebbenden kunnen worden algahaald.
Uit gebrek aan belangstelling.
Nadat de heer J. C. Rietveld heeft be
dankt als voorzitter der Algemeene R.-K.
propagandaciuib, heeft thans de heer A.
C. van Berkel bedankt als secretaris.
Als voorzitster van de Aigeoneene R.-K.
Propaganclaclub, atdeeling Dames, heeft
bedanxt Mej. A. M. Hems. Als secreta
resse heeft bedankt Mei. J. Kabel.
(N. Z.-H.)
Tienjarig bestaan „Excelsior".
Ter gelegenheid van haar 10-jarig be
staan hield de Gymnastiek-Vereeniging
„Excelsior" op het Sportterrein in de
Graaf Florisweg Zaterdagmiddag gym
nastiek- en atheliekwedstruden.
Te kwart voor 2 uur werd vanaf de
Openbare Lagere School aan de Prina
Hendrikstraat gemarcheerd naar het
Sportterrein, waar de wedstrijden op tijd
aanvingen.
De uitslag daarvan ia als volgt:
Estafetteloop Heeren 4 X 100 Meter:
le pr. Excelsior 1, Gouda, 62 UB sec.; 2e
pr. Pro Patria, Zoetermeer, 53 815 sec.;
3e pr. Excelsior 2, Gouda, 64 sec.; 4e pr.
T.H«O.R„ Gouderak, 56 sec.; 5e pr. D.O.K.,
Reeuwük, 56216 sec.
Estafetteloop Dames 4 X 100 Meter:
le pr. Excelsior 1, Gouda, 69 sec.; 2e pr.
Excelsior 2, Gouda, 69 215.
Driekamp Heeren: le pr. Excelsior 1.
Gouda, 14415 punten; le pr. Pro Patria,
Zoetermeer, 14 4(5 punten; 2e pr. TH.O.R.,
Gouderak, 14116 punten; 2e pr. H.D.I.,
Zwaanmerdaim, 14 punten; 3e pr. Hercu
les 1, Bodegraven, 12 215 punten; 3e pr.
TH.O.R., Bergambacht, 121|5 punten.
Driekamp Dames: le pr. Excelsior 1,
Gouda, 19 4|5 punten; 2e pr. D.O.S.,
Schoonhoven, 17 215 punten; 3e pr. Her
cules, Bodegraven, 16 4|5 punten.
Brug aan den Goudschen Rüweg.
De „Kampioen" schrijft:
De brug aan het einde van den Goudschen
Rijweg onder de gemeente Boskoop lag ten
opzichte van het peil van den Reyerkoop-
sche'n weg zóó hoog, dat ze bepaald zeer
hinderlyk was voor het verkeer. Eenige
maanden geleden is deze brug, welke in be
heer en onderhoud is by de gemeente Gou
da, vernieuwd, maar elke verandering is
geen verbetering met de belangen van
het verkeer over de beide genoemde wegen
werd daarby absoluut geen rekening ge-
De aandacht van onze W<
werd hierop eerst gevestigd, toen al met
het werk was begonnen, zoodat een ver
zoek, aan Burgemeesters en Wethouders
van Gouda, om by die verbouwing meer re
kening te houden met de eischen van het
verkeer, toen niet meer heeft mogen baten.
Nu de nieuwe brug gereed is, blykt de
toestand ter plaatse nog slechter te zyn ge
worden dan hy al was, zoodat die brug voor
vreemdelingen bepaald gevaar oplevert.
Van verschillende zijden, o. a. ook van het
gemeentebestuur van Boskoop, werd ons
dan ook het verzoek gedaan, by die brug
een waarschuwingsbord te plaatsen.
Inplaats dat bij noodzakelijke verbouwin
gen van de gelegenheid wordt geprofiteerd
om verkeersbelemmeringen weg te ruimen,
heeft men ze hier nog een graadje erger
Het schynt dat hier weinig samenwerking
is geweest tusschen de gemeente Gouda en
de gemeente Boskoop en het verkeer is daar
de dupe van.
Verhuur gemeentegrond voor volks
tuintjes.
Naar aanleiding van het in de vergade
ring van den gemeenteraad van 12 Juli in
gekomen en vervolgens om bericht en raad
in handen van B. en W. gesteld adres d.d.
4 Juli t.v. van het Bestuur der Vereeniging
voor volkstuintjes „Gouda", houdende het
vprzoek om verlaging van den huurprys van
den grond der gemeente, voor voormeld doel
by haar in gebruik en welke thans ƒ40.
per Hectare bedraagt, berekend volgens de
kadastrale grootte, deelen B. en W. thans
aan den Raad mede:
Een dergelijk verzoek werd ook in het
vorig jaar gedaan. Adressant grondde dit
toen op daling van de huurpryzen der lan-
deryeen en tuingronden. Ook nu beroept
men zich hierop. Den 16en Maart 1920 werd
overeenkomstig ons voorstel van 12 Maart
tv. no. 28 eene afwyzende beschikking ge
nomen o. m. uit overweging, dat van eene
aanmerkelyke verlaging der huurpryzen
niets was gebleken, echter werd eene her
ziening van den huurprys toegezegd zoodra
de omstandigheden zich zouden wyzigen.
Ons College is met de Commissie van By-
stand in het Beheer der Gemeentewerken
van meening, dat sedert dien eene daling
der pryzen is ingetreden en dat daarom nu
wel termen aanwezig zyn, tot inwilliging
van het gedane verzoek. Zooals ook blykt
uit het rapport der voornoemde Commissie,
waarnaar wy overigens verwyzen, zouden
in den laatsten tyd particuliere gronden
met het meergemelde doel in huur zyn ge
geven voor ƒ300.per Hectare.
In overeenstemming met haar advies ge
ven wy Uwen Raad in overweging ons te
v machtigen voortaan ook voor den grond der
Gemeente bü de adresseerende Vereeniging
In gebruik, een huurprys van ƒ300.per
Hectare te bedingen.
Verzoekschrift J. de Raadt, ruiling van
grond in de Geuzenstraat.
Blykens adres aan den Raad van J. de
Raadt, koopman alhier, is deze eigenaar ge
worden van het in de Geuzenstraat gele
gen perceel kadastraal bekend Sectie C no.
1148. Adressant is voornemens daarin over
te plaatsen zyne inrichting voor het berei
den van bed vee ren en wenscht nu in ver
band hiermede met de Gemeente eene rui
ling van grond aan te gaan. De gemeente
sou daarby verkrijgen een onbebouwde
strook grond onmiddellijk voor het perceel
gelegen, terwyi als vergoeding daarvan aan
adressant zou worden afgestaan een strook
gemeentegrond, deel uitmakende van den
openbaren weg, aan de zuidzijde van het
voormelde perceel, ongeveer van geiyke op
pervlakte, ten einde daarop een ketelhuisje
te bouwen.
Een b(j het adres behoorende plattegrond-
teekening geeft dq situatie nader aan.
B. en W. stelden dit verzoekschrift om
advies in handen der Commissie van bij
stand in het beheer der gemeentewerken.
De Commissie verklaart de inwilliging
van den wensch van adressant niet te kun
nen bevorderen, omdat de bebouwing van
de in ruil gevraagde strook gemeentegrond
haar hoogst ongewenscht voorkomt. Hier
door toch zou aan een tweetal daarachter
gelegen woningen het vrye uitzicht op de
Geuzenstraat worden benomen. De bedoel
de woningen zoo merkt de Commissie
verder op liggen op zeer korten afstand
van den bewu|ten grond, zoodat bebouwing
hiervan voor deze woningen ook wat vrye
toetreding van lucht en licht betreft, hin
derlyk zou zyn.
Het College van B. en W. schaart zich
geheel aan de zyde van meerbedoelde com
missie, en stelt den Raad voor op het ge
dane verzoek af wy zend te beschikken.
Verzoekschrift van den Algemeenen Neder-
landschen Straatmakersbond en a. v„ enz.
straatmakers.
Het Bestuur van den Algemeenen Neder-
landschen Straatmakersbond en Aanver
wante Vakken, gevestigd te Rotterdam,
wendt zich blykens het in de Raadsverga
dering van 24 Mei j.l. medegedeeld adres
dri. 25 April t.v„ opnieuw tot den Raad
o. m. met het verzoek het loon der straat
makers te verhoogen.
B. en W„ in wiens handen dit adres
werd gesteld, deelen aan den Raad het vol
gende mede:
Ten vorigen jare werd op het verzoek om
loonsverhooging afwijzend beschikt uit
overweging dat het loon ook van de straat
makers bü de laatste algemeene herziening
opnieuw was geregeld en in overeenstem
ming gebracht met de veranderde tijdsom
standigheden en by die gelegenheid werd
aangenomen, dat wyziging in de nadere re
geling voorloopig niet zou worden aange
bracht.
Ons College is met de Commissie van Btr
Btand in het beheer der gemeentewerken,
wier rapport hiernevens wordt overgelegd,
van meening, dat het Uwen Raad op dit
gedeelte van het verzoekschrift niet anders
kan luiden. Het tWfeede gedeelte houdt ver
band met het eerste, namelijk het vaststel
len der tarieven of loonen in overleg met
het betrokken personeel en hun organisatie,
de Directie of het Gemeentebestuur, Zoo
dra de tijd vóór eene herziening geacht kan
worden gekomen te zün kan het gewenscht
wordend overleg plaats hebben.
Het laatste of derde gedeelte van het
verzoek betreft het doen van het straatwerk
in de eerste plaats door inwonenden of vak
lieden in dienst van de gemeente. Hierom
trent kan worden medegedeeld, dat door 3
straatmakers en 2 hulp-straatmakers in
vasten dienst al het straatwerk der gemeen
te wordt verricht, behalve dat hetwelk by
openbare aanbesteding door den aannemer
mede is aangenomen. Vermoedelijk wordt,
zoo merkt de voormelde Commissie op, door
adressant dit laatste straatwerk bedoeld en
zal de aanneming van het voorstel-Lafeber
in Uwe laatste vergadering de gewenschte
verbetering brengen.
Wij geven Uwen Raad in overweging
te machtig
berichten.
geest te
BERGAMBACHT.
De wespen- en vliegenplaag is alhier zoo
verbazend groot, dat men in de woning niet
met rust kan zitten. Niettegenstaande men
met allerlei middelen tracht de dieren te
verdelgen, worden de ry'P geworden boom»
"*e uitgevreten door wespen.
BOSKOOP.
Op' verschillende plaatsen in den Ryne-
veldschen polder zyn in den nacht van
Woensdag op Donderdag in de tuinloodsen
ongenoode gasten geweest. Enkele tuin-
bouwgereedscnappen zyn by die gelegen
heid gestolen. Van den heer A. heelt men
uit de schuur een zoo goed als nieuw rijwiel
medegenomen.
GOUDERAK.
Zaterdag behaalde de Gymnastiekvereni
ging alhier by de te Gouda gehouden wed-
suryden de 2e prys in de driekamp en de 4e
pry s in den estafetteloop.
HAASTRECHT.
Toen gisteren mej. v. B. uit den Haag
per rywiei langs den Bilwykerweg reed,
Kwam zy in een onbewaakt oogenbuk met
haar fiets in 't water terecht. He landbou
wer H„ die spoedig aanwezig was, hielp
haar op het drooge, na by hem thuis van
droge kleeren te zyn voorzien, kon zy de
reis voortzetten.
in den nacht van Zaterdag op Zondag is
by den landbouwer H. J. een rywiei uit de
schuur ontvreemd.
N1EUWERKERK a. d. IJSSEL.
De heer A. Ringnalda candidaat te-
'a Gravenhage, bedankte voor het beroep in
de Geref. Kerk alhier.
MARKTBERICHTEN.
Kotterdamsche Veemarkt.
15 Augustus 1921.
Aanvoer: 342 vette runderen. 309 vette
en graskalveren, 1092 varkens. 929 scha
pen en lammeren.
Prijzen: Runderen le kw. f 1.801.90,
2e kw. 1.65—1.75, 3e kw. f 1.45--1.65.
Ossen le kw. f 1.751.95, 2e kw. f 1.55—
1.66, 3e kw. 1.351.45, Kalveren le kw.
22.25, 2e kw. 1.75—1.85. 3e kw.
1.601.70, Schapen le kw. 0.90—1.—,
2e kw. 7080, 3e kw. f 0.60. Lammeren
le kw. f 1.061.20, Vajkens le kw. f 1.20
1.25, 2e kw. LlOdClK 3e kw. 0.90—1.
SPORT.
VOETBAL.
Gouda—Zwaluwen (Rott) 1—4).
GOUDERAK.
Bü de gisteren gehouden medaille-wed
strijd alhier won Zwaluwen I met 10
tegen Alfia 1 uit Alptien a.d. Rijn.
HAASTRECHT.
Gisteren weekten V.l.O.S. I een vriend-
schappelyke wedstrijd met D.O.N.K, II
uit Gouda. Voor de rust drong V.l.O.S.
steeds op en wist de stand te brengen op
10. Na de rust ging het spelpeil aan-
merkelük zakken. De uitslag was 6—2 voor
D.OJJX
WATERPOLO.
Bij de wedstrijden van de Amsterdam-
sche Zwemclub in het voormalig badhuis
Obelt won de heer Jan van Silfhout den
Obeltbeker in den wedstrüd snelzwemmen,
afstand 240 Meter, in S min. 811)6 sec.
D9 wedstrijd Waterpolo Amsterdam-
ache zevental tegen de rest van Nederland
om het zilveren el, eindigde met 43 voor
de Amsterdammers.
WIELRIJDEN.
Huldiging van Moeskops.
Tydens de wedstryden om het Neder-
landsche kampioenschap had een huldiging
plaats van den nieuwen wereldkampioen
korten afstand P. D. Moeskops. De Hage
naar werd het eerst toegesproken door den
heer J. A. Jansen, 2en voorzitter van de N.
W. B„ die Moeskops in eenige welgekozen
bewoordingen toesprak en hem een krans
overhandigde. Vervolgens sprak de heer
Olthaus, voorzitter van den raad van beheer
van de Tilburgsche baan, die Moeskops
eveneens toesprak en hem een krans en
bloemen aanbood.
Onder luide toejuichingen reed Moeskops
daarop een eereronde.
ATHLETIEJL
Zuid-Hollandsche Athletiekbond.
De gisteren te Rotterdam gehouden wed
stryden door de afdeeling 's-Gravenhage
van den Z. H. A. B. lev«Men de volgende
resultaten op:
Tweede klasse-eompatRiai Da Zwaluwen
totaal 8231.21 punten, Togo totaal 7514.40
punten.
Het program«a bestond uit de nummers:
Hardloopen: 10O M„ 800 M.; vér- en hoog
springen, beide met aanloop, kogelstooten,
speerwerpen en estafette 4 maal 100 M.
Derde klasse-competitie: Sparta II 1475.60
punten; Sparta I 1213.80 punten; De Zwa
luwen II 1142.40 punten; De Zwaluwen lil
785.40 puhten,
Het feest van den Belgischen Turnbond.
Hollandsche gymnasten te Antwerpen.
De feesten in Antwerpen van den Belgi
schen Turnbond ter viering van het 50-ja-
rig bestaan, werden gisterenavond ingezet
met een feestavond in den Kon. Franschen
Schouwburg. Uit Nederland waren aanwe
zig, behalve het volledig Dag. Bondsbestuur
van het Kon. Nederl. Gymnastiekverbond,
de afdeeling keurturners uit de Amster-
damsche vereenigingen, verder Kracht en
Vlugheid, Amsterdam, Voorwaarts, Deven
ter, en K. D. O., Dordrecht en U.D.J., Ber-
gen-op-Zoom. De verschillende treinen had
den reeds tal van turners naar de Schelde-
stad gevoerd, zoodat de schouwburg teer
goed bezet was, toen het scherm opging en
de gryze, maar nog met jeugdig vuur be
zielde voorzitter, senator N. J. Cuperua,
met een zeer kort en kernachtig woonl
opende. -Onmiddellijk daarna marcheerde de
Nederlandsche afdeeling, het bondsvaandel
voorop, gedragen door den heer W. Blauw,
onder leiding van den heer S. Konijn in
voorbeeldige orde op en verwierf met naar
kranig uitgevoerde, zeer zware reeks vrye
oefening een welverdiend en donderend ap
plaus. Groot succes had ook de afdeeling
Borgerhousche turners met vrije oefenin
gen en de barrenoefeningen der vooruit-
strvende turners van Antwerpen.
RECHTZAKEN.
De bankbiljettendiefstal bU Joh. Enschede
en Zoon.
In Januari van het vorige jaar is naar
men zich zal herinneren de groote bank
biljettendiefstal by de firma Joh. Enschede
Zn. te Haarlem gepleegd en eenige maan
den later is het de Haarlemsche recherche
gelukt eenige der daders te arresteeren.
Een vyftal verdachten stonden in Maart
1921 voor de Haarlemsche rechtbank terecht
en na langdurige verhooren werden vier
personen veroordeeld en één vrygesproken.
De 36-jarige Bartholomeus van Aken, die
veroordeeld is tot twee jaar gevangenis
straf, met aftrek Van preventief is van dit
vonnis in hooger beroep gekomen en giste
ren diende deze zaak voor het Amsterdam-
sche Gerechtshof.
Geëischt werd bevestiging van het vonnis
van de Haarlemsche rechtbank, die beklaag
de veroordeeld had tot twee jaar gevange
nisstraf met aftrek van preventief.
LAND- EN TUINBOUW.
Tuinbouwtentoonstelling te Wageningen.
Te Wageningen zal van 9 tot 11 Sep
tember een tentoonstelling van bloemen,
planten, vruchten en groenten worden ge
houden in de sociëteit Junushoff. Duiven-
daal, en de daarom ineen liggende terrei
nen. De deelname ia in, ruime mate toe-
g*«*d.
Een Hollandsche boer in Frankrijk.
Een correspondent van de „De Courant'*
heeft een bezoek gebracht aan een Zeeuw-
schen landbouwer in de buurt van Rieux
(Frankryk).
Hoe belangwekkend, schrijft hü» hier op
pl.m. 40 K.M. van Parys, in het departe
ment van de Oise, een Hollandsche land
bouwersfamilie aan te treffen, die zich als
pachter heeft geïnstalleerd op een typische
Fransche boerdery, groot 80 H.A., gelegen
in een schilderachtige streek, waar zich
sedert een jaar reeds eenige Hollandsche
landbouwers gevestigd hebben, n.1. twee te
Verneull en een te Rieux-Angicourt, op
pijn. 45 minuten afstand van elkaar. Ver
der hebben er zich nog gevestigd in Selne-
Inferieure, Loiret, 1e CaUau, Annèt wr
Marne, de omgeving ran Reims en andere
planteen. Verreweg de meesten hunner «yn
Zeeuwen, een enkele komt uit Friesland,
Holland of Brabant
Onze vriendeiyke Hollander vertelde o. a.:
„Ik kwam hier met mijn broer ruim een
jaar geleden, na minstens dertig keer in
heel Frankrijk te hebben rondgekeken! De
hoofdzaak ia uit eigen oogen te kyken en
minder op anderen af te gaan. Tot m(jn
spyt heb ik minder gunstige ervaringen
van Parysche bureaux en notariseen op dit
gebied.
Ten slotte kwam ik feiteiyk door bemid
deling van een landgenoot, een Zeeuwschen
boerenzoon, te Parijs woonachtig, aan bet
geen ik wenschte. De transactie met den
eigenaar was spoedig in orde. Ik pachtte
van hem de boerdery, groot pl.m. 80 HA.
voor 100 francs per H.A. per jaar, en nam
den oogst en de doode en levende inventaris
over. Zooals u ziet beschik ik over groote
en ruime stallen met bergschuren, die rond
om een groot plein waarop een aan alle «y*
den open graanschuur staat, afsluiten. Op
dit plein, pl.m. 2025 are groot, ligt te
vens de mestvaalt. Het woonhuis vormt een
gedeelte van den eenen zijwand van bet
plein, en kykt daarop uit, sooals by nage
noeg alle Fransche boerderijen. Voor de
landbouwwerktuigen: zellbinders, schoffel
machines, cultivators, ploegen, landrullen,
kluitenbrekers etc. is een aiparte bergplaats.
Met 9 paarden, meerendeels zwaar slag
trekpaard, kan ik het werk gemakkeiyk af.
Op 8 H.A. na is alles bouwland, 2036
meter boven den waterspiegel der Oise gele
gen. Puike grond, die by doelmatige vrucht
wisseling en bemesting met stikstof en
phosphorzuur vruchten voortbrengt, die met
de beste in Zeeland kunnen concurreeren.
Zooals u ziet myn tarwe, vlas en suikerbie
ten xyn uitstekend. Haver is wat kort Erw
ten, die groen werden verkocht naar de Pa
rysche hallen, evenals paardeboonen, gerst,
voederbieten en witte boonen, doen het even
eens zeer goed. Van de 80 H.A. zyn bezet
met suikerbieten 18, aardappels 2, vlas 18,
voederbieten 6, tarwe 14, haver 10, groene
kool ltt, gerst 4, erwten 2, weiland 3, paar
deboonen lte, en witte boonen 4 H.A 't An
dere is woning en erf. Arbeiders komen hier
genoeg om werk tegen frs. 1.50 zonder, of
1 fr. en ook wel lager, met koat Voor het
schoonhouden der bieten komen v.n.l. Bel
gische arbeiders in aangenomen werk. Het
transport is vry goedkoop, het is slechts 10
k 15%ln. naar de rivier en het station.
De opbrengsten van de voornaamste ge
wassen zyn gemiddeld: van tarwa 3000 K.G.,
aardappels 15.000 K.G. voor consumptie, sui
kerbieten 35—40.000 K.G., haver 26—2600
K.G. per H.A. Deze opbrengsten worden be
ter, bIb eenmaal de invloed van den wissel
bouw zich laat gelden. De Fransche boer
teelde hier alleen tarwe, vlas an haver, geen
bieten. Over den oogst ben ik ondanks de
droogte, tevreden. Toch zouden eenige flin
ke regenbuien my minstens 50.000 frs. meer
hebben gebracht.
Maar de grond is hier by goede bewer
king, verpleging, vruchtwisseUng, en het
gebruik van edele plan tennissen uiterst
dankbaar.
Hoe kwam u er eigenlyk toe naar Frank
ryk te gaan? En hy vervolgde: „als in Hol
land een boerdery vry komt, zyn er zooveel
liefhebbers voor, dat ze elkander door prUs-
opdryving 't leven «uur maken. Hier zyn
plenty boerderijen, goed gelegen en vrucht
baren grond, die haast onbebouwd moeten
biyven, door gebrek aan boeren. En nu pach
ten wy hier vopy deel en minder van het
geld, dat ik in myn land moet betalen. Bo
vendien zyn de lasten laag.
Op de vraag of andere Hollandsche col
lega's een even gunstig oordeel hebben,
werd volstrekt toestemmend geantwoord.
De correspondent is overtuigd, dat in
Frankryk een welvarende toekomst is weg
gelegd voor eiken landbouwer, die bekwaam
is in zyn vak en zich nederzet op vrucht
baren, goed gelegen grond.
Het Economisch Bureau der Nederland
sche Legatie te Parys, Rue Grnelle 85, ia
het meest aangewezen voor het verstrekken
van adressen. Ook op het Dep. van Lhnd-
bouw te Parys, Rue Varenne 78, geeft men
gaarne inlichtingen. Aldaar is ook een ïyst
te verkrygen van vacante boerdery en in
Frankryk, die steeds wordt aangevuld. Er
zyn honderden vacant
Wetenschappelijke Berichten.
ingenieursdiploma met lof van de Tech-
niMclie Hoogeschool.
Het groot aantal acheiKundig ingenieurs,
in IVca gediplomeerd met lol aan ue
ïechniacne Hoogescnooi, gal ir. M. kpe-
mar aanleiding een onuerzoea in te stellen
naar ue verscinneuoe uiiaomas van ai nei
eerste jaar 19ud, waarin een diploma me;
lol werd toegekend, tot en met 1921. De
resultaten daarvan zyn opgenomen w ,JDe
ingenieur".
.diet blykt dan dat het percentage, dat
met lof werd gediplomeerd, zeer al wisse
lend is, zeiis zoo, dat het voor de scnei-
kunilig ingenieurs in 1919 en 1920 rasp.
bedraagt iu y0 en 16% Ai in 1921 met
minder dan 36.1
„Opvaiiend is dat van de 84 civiel-ing*-
meur* van 1921 aan mamand het lof kon
worden toegekend, evenmin aan de 30
eiectroteohmech ingenieurs van dat jaar.
Voor laatstgenoemde ingenieurs was dit
ook het geval in 1920, toen ook niemand
het diploma met lof behaalde en er toch
33 diplomeerden.
„Voort* trekt het de aandacht dat van
de 20 in 1921 gediplomeerde mijninge
nieurs slechts één ingenieur met lof het
examen deed.
„Voor de dames-ingenieurs te het blijk
baar seer moeilijk het lof te bekomen. Van
de 77 dames van 1906 tlm. 1921 gelukte dit
slechts aan 3 scheikundig ingenieurs en 1
werktuigkundig ingenieur, totaal 4 of
5J2
„Uit het onderzoek der verschillende
•oorten van diploma's blükt, dat de civiel-
ingenieurs er het minst aan toe zün. Van
de 736 in voorgenoemde jaren geslaagde
civlel-ingenieuis kregen er slecht* 18 een
diploma met lef. overeenkomende met
2.4%.
„Het totaal aantal Ingenieur» van die
jaren bedraagt 2280. waarvan er I8B
slaagden met lof of pLa. 8
FINANCIEELE BERICHTEN.
Wisselkoersen.
16 Augusta* 1821.
12 Aug.
1» Aug.
off.
niet-off.
Londen
11.76%
11.76
Berlün
3.92
8.80
Pariia
26.12%
26JJk%
Brussel
24.45
24.42%
Z/wiUerland
64.30
I», i
Weenen
0.89%
0J9
Kopenhagen
61.10
Stockholm
67.46
Christiana
41.60
New-York
3.21
8.21%
LAAThTE BERICHTEN.
OP WEG NAAR BEZUINIGING.
Men seint ons uit den Haag: Een commis
sie, bestaande uit den Minister van Finan
ciën Jtir. de Geer, de secretarie in aig.
dienst Mr. Kano, de Thesaurier-generaal
van financiën Mr. 'ireub, heelt deser dagen
een conlerentie gehouden met alle departe
menten teneinde tot Ingrypende bezuinigin
gen op de staatsbegrooting te geraken, des
noods door wettelyke voorzieningen.
Gasontploffing.
Uit Amsterdam wordt gemeld: Heden
nacht heeit in de broodiabrike Ceres aan
de xsieuwe Prinsengracht een hevige ont-
piolnng plaats gehad, waarby de nachtpor
tier de 48-jange J. Kuiper, gedood werd.
/.yn overschot is hedenmorgen onder de
pumhoopen gevonden. Hü was gehuwd en
laat aes kinderen na.
Met sal ongeveer kwart over drie geweest
zyn, toen men zelfs tot op betrekkelyk ver
ren at stand een heftige knal hoorde. Up het-
zeude oogenbuk laaide boven het dak vaa
het labneksgebouw een geweldige vlam op
en men dacht aanvankeiyk aan een hevige
onweersslag. De menschen, die vlak in de
nabyheid der fabriek wonen, werden door de
nevige explosie opgeschrikt an 'n angstig ge
schreeuw weerklonk. In tal van wiükeiz ea
woningen in de Weesperstraat wanten
zware stukken uit de piaionda en muren ge
rukt, terwyl van het belendend perceel een
gedeelte van het dak instortte. In de fabriek
zeil was het een ruine, de groote fabrieks-
achoorsteen was nagenoeg geheel Ingestort
en de zich in de gas toevoer-ruim te bevinr
dundemachines waren eveneens naar bene
den gekomen. Tydens het ongeluk bevonden
zieh de melk- en broodmagazynmeestera,
alsmede de stokers niet direct in de naby
heid van het trrein waar de oorsprong van
de ontploffing ie geweest, zoodat zy al
zü het dan byna versuft van den schrik,
er goed zyn afgekomen.
Nader wordt gemeld:
Op het moment dat het ongeluk gebeur
de. waren 4 menschen in de fabriek, met
name de meikmagnzynmeeater de Jonge,
de broodmajgazynmoester Koopman, de
stoker J. Sa ook en de nachtportier Kuipen.
Om 12 Uur gisteravond kwam Slock in d
/werkplaats en begon naar gewoonte da
gasinstallaties na te zien. Daarna werden
de gaskranen open genet in een circa 10
M2. groote ruimte, waar de gas toevoer
ten behoeve van de gaaovenz geregeld
wordt. Tot voor eenige degen werd te de
fabriek zelf door een generator gas ver
wekt. doch de laatate dagen geschiedt de
gaslevering door de gemeente. Het gas
schünt nu. naar men ons mededeelde, door
motorische kracht geleideiük naar de te
de in de fabriek in gebruik xünde geneven
te worden gevoerd en de stoker had zich
er van overtuigd, dat de geaoven goed wee.
De nachtportier Kuipers schünt even voor
het ongeluk gebeurde, de ovens te hebben
nagezien en daarna een rondgang door de
fabriek te hebben gemankt. Men heeft een
emmer Lauw water gevonden, die hü ver
moedelijk gebruikt heeft om de handen te
waaschen, daar hü om half vier zou wor
den afgelost. Intusechen had de brand
weer, die onder leiding van den wjs. com
mandant, den heer J. LodewüJu, was uit
gerukt, getracht voor zoover mogelijk
hulp te bieden. Tuaechien de puinhoopen
wend near den vermisten portier geoocht,
met het bovenvermelde resultaat. Onder
leiding van Commissaris ploos van
Amstel stelt de politie een ondersoek
in naar de oorzaak, die door de fa-
briekamenaohen wordt toegeschreven aan
het feit, dat zich vermoedelijk een
groote hoeveelheid ga* te de groote
schoorsteenpijp had verzameld, dat ten
slotte tot explosie te gekomen. In de
'buurt verwekte hot ongeluk groote con-
•ternatie. De hevige knal en de daarop on-
mkldellyk gevolgde verbrijzeling van soo-
vele ruiten, had hier de menschen uit den
slaap doen opschrikken en groot was het
aantal, dat zich naar de plaatz des onheil»
begaf, waar zü echter door de politie te
voet en te paan) op een afstand werden
gehouden.
Inmiddels vond het bedrijf in het nieu
we gedeelte van de broodfabriek ..Ceres"
gewonen voortgang.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand 767.0 te Biarits.
Laagste barometerstand 743.2 te Skagen.
Verwachting tot den volgenden dag:
Matige tydeiük wellicht krachtige weste-
lyke tot noordwesteiyko wind, swear be
wolkt of betrokken, af en toe regenbuien,
selfde temperatuur.
ADVERTENTIIN
Den 14«n dexer overleed te
Nijmegen na langdurig te heb
ben geleden, ome Zuster en Be
huwdzuster
gak. RIESZ.
F. G. RIESZ.
A. E. H. RIESZ—
NOOTHOVEN VAN GOOR.
Gouda, 16-8 *.1.