STADSNIEUWS.
iholmen. 10 Auk.: Mundal. 11 Aug.: Ska-
vingen en Loen. ll—d.2 Auo:.: Moldö. 13
16 Auk.: Trondjhem. 1616 Auk.:
Ghristiansund. 10 Aug.: Molde. 16—«17
Auk>: Aandalmes. 1718 Auk.: Oië, van
waar de Koningin met haar reiagezelachap
over land naar Helleayet (fin#. 13—19
Au«.: Maraak. waar de beroemde Geiran-
Ker-fjord beticht werd. 20 Auk.: Moldö
en Lervik.
Zondagnacht vertrok de Merooe weer
naar Nederland.
Zoowel de Koningin als de Prinaea heb
ben van de rei» veel Kenoten. Heiihaalde-
Hik heeft de KoninKin verklaard, dat lil
bijzonder voldaan was. Zoowel Hare Ma
jesteit ale de Prinses zagen er bij hun aan
komst dan ook gebruind en opgewekt uit.
De Koningin heeft zich gedurende de reis
veel beziggehouden met teekenen en schil
deren. De mooiste punten van de Noorsche
fjordenkust heeft zij in beeld gebracht.
De motorboot heeft goede diensten ge
daan voor het rondvaren in de fjorden, en
ook hebben de Koningin en de Prinses ver
scheidene tochtjes aan lan dgedaan, per
auto, maar ook in de typische Noorsche
karretjes, de kariola.
Prins Hendrik in Nederland terug.
Gistermiddag keerde Prins Hendrik van
zijn buiten! andache reis terug en passeerde
Zevenaar. -oob
Bezuiniging.
Naar het Volk verneemt, zal de Staats
commissie in zake bezuiniging, waarvan
het Tweede Kamerlid mr, P. Rink voorzit
ter is,, in den loop vaö' September aan de
Koningin verslag uitbrengen van haar
werkzaamheden, Loopende tot'!hllïhfi.' "f
De terugkeer van graaf van Limburg
1 Stirum.
De oud-gouverneur-generaal graaf van
Limburg Stirum, die na zijn aftreden o.m.
Australië bezocht, wórdt in het begin van
peptemfoer hier te lande terugverwacht.
De Belgische visa.
Het Hbld. ontving een B. T. A.-tele-
gram d.d. Brussel 24 Aug. van den volgen
den inhoud:
„A partir 16 Sept. visa consulaire sup-
primé pour sujets Beiges Neerlandais".
Volgens dit telegram zouden dus zoowel
voor de Belgen die naar Nederland, als
Voor de Nederlanders, die naar België wil
len reizen, de visa met 15 Sent. worden
afgeschaft Onzes inziens, merkt de Red.
van het HttbLd. op, dient men nadere, vol
ledige mededeelingen hieromtrent af te
twachten.
In de verboden strook.
De heer van Rappard heeft den minister
van Justitie gevraagd of de toestand in
Duitschland nog van dien aard is, dat de
grensbewakingsmaatregelen nog moeten
gehandhaafd worden. En zoo ja, is voor een
goede grensbewaking dan noodig, dat de
verboden strook van 300 M. langs de grens
blijft bestaan en 1» het dan niet mogelijk,
dat de aldaar vertoevende Nederlanders
zich op eenvoudiger wijze legimiteeren dan
door de bestaande grenskaarten
Tegen werktyd-verlenging.
Het hoofdbestuur van den Alg. Ned. Chr.
Ambtenaarabond heeft aan den raad van
ministers, naar aanleiding van het voorne
men, den werktijd bij de departementen met
een half uur per dag te verlengen, ver
zocht een commissie voor georganiseerd
overleg in te stellen, teneinde bedoelden
maatregel aan die commissie voor te leg
gen. Het hoofdbestuur spreekt de vrees uit,
dat verlenging van arbeidstijd niet bevor
derlijk zal zijn aan de toewijding van een
groot aantal ambtenaren, die thans geheel
belangeloos overwerk verrichten op de bu
reaux of in hun woning, en die voor opge
dragen overwerk betaling zullen erlangen.
Voorts is den minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel ©veneens verzocht,
een commissie voor georganiseerd overleg
in te stellen, teneinde haar oordeel te ver
nemen over de controle door presentielijsten
en de uiterst strenge straffen voor overtre
ding gesteld.
ON7J3 KOLONIËN.
Het gebrek aan onderwijskrachten.
W!» lezen in het „Bat. Nsbl.":
De personeel-voorziening op de lagere
scholen, vooral buiten de groote steden,
moet nu schier onoverkomelijke moeilijkhe
den opleveren. Wel is waar hebben de in
richtingen van voortgezet inland sch onder
wijs ook daartoe bijgedragen, maar dit jaar
zyn het vooral óe muloscholen, wier aanvul
ling te veel van het lager onderwijs eiSBht,-
Alleen om de muio's van het nófodigé per
soneel te voorzien, moeten ongeveer 80 on
derwijzers aan het l. a onttrokken worden
en daar het uitklbien van onderwijzers met
hoofdacte alles te wenschen overlaat, dra
gen de lagere scholen den laat.
De directeur van O. en E. heeft dan ook
een circulaire verzonden om zoo mogelijk
niet over te gaan tot hét'*formeeren van
voorklassen aan de muloscholen. Peee klas
sen dienen om leerlingen der H.I.S., die het
onderwijs in de 1ste klas niet kunnen vol
gen, daartoe op te leiden. Bepaald is daar
om, dat wegens opheffing der voorklas deze'
leerlingen moeten worden toegelaten tot de
eerste klas der mulo, en mochten zij niet in
staat zij de lessen te volgen recht krijgen
op toegang tot de 7e klasse der Europee-
sche scholen. In verband daarmede mogen
zij by de latere toelating den leeftijd van
19 jaar hebben bereikt.
Hooge rijst prijzen.
Ket Bat. Nhld. schrijft:
In Kraiwang waar de oogst nu zoo
goed als afgeloopen is zijn de rijstprij
zen in de laatste week sterk, wii hadden
haast geschreven schrikbarendomhoog
gegaan.
Terwijl vroeger bij vrijen verkoop een
gemiddelde van 4.50 per picol padi reeds
hoog werd genoemd, wordt nu te Tiikam-
pek 7, elders 6.60 k f 6.75 p. p. be
taald.
Een der voornaamste oorzaken is con
currentie onder Chineezen. die rijstpelmo
lens hebben en zich van grondstof moeten
voorzien.
De groote pellerij te Tamboen bestookte
die van Tjikampok o-p eigen terrein en
Joeg de prijzen met den dag op. Vervol
gens kwamen ook kooper» uit Cheribon,
die de concurrentie nog verscherpten^
Een tweede voorname oorzaak is de mis
lukking van een groot deel van den oogst
in Indramajoe als gevolg van het abnor
male weer. -u.
<De bevolking profiteert natuurlijk van
de hooge prijzen, echter in mindere mate
dan men denken zou. Want de detailprij
zen van de rijst (beras) zün in de kam
pongs mede sterk opgeloopen; voor gewo
ne bevolkingsrijet (tweede soort, met veel
breuk) moet nu 13 en meer per pikol
betaald worden en haast alle nieuwe rijst
gaat naar de pelmolens. Daarbij komt dan
nog dat, naar verhouding, de prijzen van
andere voedingsmiddelen nog meer zijn
opgeloopen.
Wie er het meest van profiteeren zijn...
Inlandsche rüstoplcoopers (hadji's enz.),
die naar gewoonte, hun iandgenooten on
genadig villen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Door een auto gegrepen.
Een 12-jarig zoontje van den heer I. te
RÜnsburg, is Maandagavond langs den
straatweg onder Sassenheim van oen wa
gen gesprongen cn gelijktijdig door auto
O 2592 gegrepen en overreden.
Ieder verwachtte een vermorzeld lük,
doch toen dc auto er over heen was. stond
de jongen op. Wel viel hü na eenige pas
sen weer neer, maar zijn kwetsuren be
paalden zich tot een onbeduidende wond
aan het been en een vrij ernstige wond
aanhet hoofd. Toen hij door den dokter
te Sassenihaim was verbonden, kon hii di-
recht naar huis vervoerd worden. De auto
bestuurder had in deze geen schuld.
Een botsing van motorrijders.
Dinsdag gebeurde bij de gemeente Stad
aan 't Haringvliet een ongeluk, dat nog
(betrekkelijk goed is afgeloopen. Van de
richting Den Bommel kwam op zijn motor
rijwiel aangereden de heer van H., terwijl
van de richting Middelbands, eveneens op
zijn motor, de heer G. kwam. Even voorbii
de gasfabriek reden beide motorrijders, die
•elkaar niet zagen aankomen, omdat het
uitzicht op de plaats ernstig wordt be
lemmerd door een aldaar ter plaatse staan
de heg, tegen elkander in. De schok moet
geweldig geweest zijn, als men de beide
motoren beziet. Evenwel brachten ge
noemde heeren het er vrü goed af.
Veel belovend jongmensch.
Te Assen is binnengebracht een 20-iari-
ge bewoner van 's-Gravenhage, die aldaar
van zijn vader een bedrag van 1000 ge
stolen had, waarvoor hii een motorfiets
kocht. Te Assen heeft hii den motor voor
860 verkocht, doch wast er na den koop
mee van door te gaan. Te Amsterdam
verkocht hii den motor weer voor f 350.
doch ook toen gelukte het hem den motor
mee te nemen. Te Rotterdam is hii aan
gehouden en ndar Assen gebracht
Dierenmishandeling op een harddraverij.
Te Tjalleberd (Pr.) werd gisteren een
handdraverij onder aangespannen paarden
gehouden, waarbij het gebruik van zweep
verboden was. o.'
De politie merkte op, dat het paard ge
reden door den pikeur Hülkema te Leg-
meer bloedende wonden aan de dijen kreeg.
Zti stelde een onderzoek in en nu bleek,
dat de pikeur de leidsels voor een gedeelte
omwonden had met-., puntdraad.
(Hij sloeg dan de punten hét dier in het
lichaam, om het aldus aan te sporen tot
snel loopen, maar tevens op gemeene ma
nier te pijnigen.
Tegen den pikeur ie natuurlijk proces
verbaal opgemaakt.
De Arnhemsche zonderling.
De terugkomst van den bewoner van het
Spookhuis aan het Roermondaplein, waar
van we dezer dagen gewag maakten, geeft
dagelijks tot oploopjes aanleiding. De be
woners van de achterbuurten nabii het
Roermondsplein, vend ringen zich den fre-
heelen dag in grooter of kleiner aantal
voor het huis met de gesloten tuinden, in
do hoop dat de bewoner wat zal afschui
ven. Want hij is nog steeds zeer royaal
met zijn rijksdaalders. Gaat hü wandelen,
dan heeft hü onmiddellijk een stoet van
bewoners van donker Arnhem achter zich,
gaat hö een café binnen, dan bliift het
voortdurend aangroeiend escorte wachten
op zijn terugkomst.
Dinsdagavond was er een volksmenigte
van honderden personen vóór het huis op
het Roermondsplein bijeen. Tien politie
agenten konden ternauwernood de orde
handhaven en het verkeer onbelemmerd
voortgang doen hebben. Toen de bewoner
ten slotte uit zijn huis kwam. werd hij in
het belang van eigen veiligheid door de
politie naar het hoofdbureau gébracht,
waar hii bleef tot de menigte op het Roer
mondsplein uiteen was gegaan.
De bewoner moet voornemens ziin om
spoedig Arnhem weer te verlaten. Zijn
buren zouden er niet rouwig om zijn.
Booze geesten, of-
In dezen komkommertijd heeft ook Rot
terdam zjjn spookhuis gekregen. Gisteren
wend de politie gewaarschuwd door de be
woners van de bovenverdieping van per
ceel 7 in de Passage, dat deuren en ramen
openvlogen, gestommel werd gehoord op
Bolders en trappen, en de bewoners al reeds
een paar malen 's nachts met grooten
schrik waren wakker geworden, waarbij
ze de sensatie hadden, dat het schijnsel van
electrische zaklantaarns op hun gelaat
werd gericht. De politie onderzocht de
zaak, doch kon geen spoor van inbraak
ontdekken. Ze vond op deuren bü de sleu
telgaten en op den muur kruisen getee-
kend met een vettig soort kriit als de kleer
makers gebruiken.
iNauweiüks waren de rechercheurs 's
nachts weer op hun bureau, terug, of de
bewoner van de eerste verdieping van het
zelfde huis meldde zich aan en kwam met
een soortgelük verhaal als zün bovenbu
ren. Bij hem, een Hollander met een Rua-
sischen naam, dentist van zün vak, die
uiteraard heel wat kostbaar materiaal in
aijn huis had. was op een deur een groot
kruis geteekend, waarin eea m
zat. Onder een bos sleutels van de recher
che hier een waaafdruk van het Yale slot
der buitendeur. Gestolen was er echter
met.
Men is nu nog aan het onderzoeken of
hier sprake is vaa toeberedselen tot een
inbraak, mogelijk van buren, die 't hun bu
ren wat warm willen maken of wel dat
booze geesten in de Rotterdamscbe pas
sage hun intrek hebben genomen.
Graas voor Rusland.
Het &.b. Groenlo van de Stoomboot Mü.
Noordzee, dat smds 12 Januari iJ. in de
haven te Amsterdam lag, is gisteren naar
Delfzijl vertrokken om rogge te laden voor
Petersburg.
De staking In de nthneu.
v De hoofdbesturen van de mijnwerkers-
bonden hebben gisteren telegrafisch ant
woord ontvangen óp het tot de regeering
gerichte verzoek om bemiddeling in ver
band met de staking bij de Domaniale
myn. De regeering kan niet overgaan tot
(het verleenen van een loonbüslag, doch
overweegt, middelen oan te komen tot
staatsbeheer van de Domaniale mijn.
De heer Deterding en het personeel
der Koninklijke.
Naar wü vernemen, heeft de heer Deter
ding in gevolge zjjn belofte bü zün 25-
jarig jubileum gedaan, in het ondersteu
ningsfonds van het personeel der Konink
lijke en bedrag van 50.000 pond ge
stort.
Déraillement.
Gisteravond omstreeks 10 uur derailleer
de een losse locomotief nabii den overweg
aan den Spuiweg te Dordrecht. Eenige
treinen naar Rotterdam en de laatste trein
naar het Zuiden ondervonden vertraging,
doordat zü op een ander spoor gebracht
moesten worden. Persoonlijke ongevallen
kwamen niet voör.
Inbraken te Vught.
Te Vught heeft een dievenbende op vijf
plaatsen inbraak gepleegd, wjo. op het
Raadhuis.
Toen <je getneentöbode op het raadhuis
kwam, zag hu, dat alle deuren geopend
•waren en alles overhoop lag in de secreta
ris- en burgemeesterkamer.
Uit de laden van den lessenaar in de
burgemeesterskamer hebben de dieven on
geveer 100 ontvreemd. Zij hebben daar
de sleutels van de secretarie en van de
brandkast meegenomen en een bezoek ge
bracht aan de lokalen beneden, waar zij
de brandkast openden en alles onderste
boven wierpen. Zü troffen het niet. Den
avond te voren had de secretaris f 11.009
uit deze brankast genomen. Het kleine
geld, in de laden van het schrijfbureau
van den secretaris, is niet meegenomen.
De dieven hebben verder een bezoek ge
bracht aan huize Reeburg. bewoond door
het Tweede Kamerlid mr. I. A. Swane. Ze
hebben ongeveer 2400 mark weggenomen.
Bij de heer R. de d. V. hebben ze 1 400
gekaapt.
Zoowel bü een poging om in te breken
bij mevrouw Diepen, de moeder van den
bisschop van Den Bosch, als bü mevr. de L.
zün de dieven gestoord.
De Tilburgsche crediet- en effectenbank.
Gisteren heeft hét parket uit Breda met
den commissaris van politie een onderzoek
ingesteld ten kantore van de Tilburgsche
Crediet- en Effectenbank. Na onderzoek
werden de tegenwoordige directeuren B. en
Z. gearresteerd.
Naar men weet werd onlangs de ex-direc
teur gearresteerd.
Nederland in den vreemde.
De film „Nederland" van de vereeniging
.Nederland in den Vreemde" zal binnenkort
haar intrede in Amerika doen. De heer Ed
ward Bok, de bekende Amerikaan-Hollan
der, die eenigen tijd in ons land vertoefde,
verkreeg door aankoop een exemplaar dier
film. Door zijn bemiddeling zal de film In
de Vereenlgde Staten vertoond worden. On
getwijfeld zal deze schitterende film niet
nalaten den Amerikanen een beteren kijk
dan tot dusver op ons land te geven.
Koren mijtert te Annen verbrand.
Gisternacht brak door tot nog toe onbe
kende oorzaak, men vermoedt broei, brand
uit in een der talrijke korenmijten, staande
op de Brink in het Drentsche dorpje Annen,
tusschen Gieten en Bareveld. Zooals mis
schien bekend, hebben de Drentsche land
bouwers de gewoonte pm al hun ingehaalde
ongedorschte granen in myten by eikaar te
zetten op een gemeenschappelijk plein, zoo
dat in het najaar met de stoomdorschma-
chine vlugger gewerkt kan worden, en de
transporten, gezien de slechte wegen, dan
niet zoo zwaar en moeilük zyn. Toen de
eene mijt weldra in lichte laaie stond, was
er geen houden meer aan en was weldra de
geheeie Brink een vlammenzee. Wel tracht
te men met ruim 200 personen onder leiding
der gemeentelijke autoriteiten den brand te
blusschen maar men kon toch niet verhin
deren, gezien de weinige bluschmiddelen en
het watergebrek, dat ruim 40 müten, meer
dan de helft, in vlammen verteerden. Inder
daad is dit een groote .ramp voor de nijvere
landbouwende bevolking aldaar, omdat
grootendeels het koren zeer laag. of in het
geheel niet verzekerd was. Men schat de
schade op ruim 60.000 gulden.
Afschaffing presentiegeld voor
Raadsleden.
In de gisteren gehouden raadsvergade
ring van Westzaan bestreed de heer Kars
(comm. partij) by de behandeling der ge-
meentebegrooting voor 1922 de verhooging
der jaarwedden van de wethouders van 50
op ƒ250. Voorts betoogde hy de wensche-
lykheid van afschaffing der presentiegel
den voor de raadsleden. „Ieder, aldus de
heer Kars, moet iets doen om de gemeente-
finaneiën weer in het goede spoor te bren
gen". Ook op andere punten pleitte hij voor
zuinigheid in het gemeentébeheer. De jaar
wedden der wethouders werden echter ver
hoogd.
Een voorstol-Tanger (a.r.) gesteund door
de heeren Kars en Van Voorst (lib.) tot
afschaffing van het presentiegeld voor
raadsleden werd aangenomen.Van 1 Januari
1922 af zullen de raadsleden van Westzaan
hun taak dus zonder vergoeding waarne
men. Van loonderving ia naar 'a raads mee
ning geen sprake, daar de vergaderingen
bij avond worden gehouden, terwijl ter se
cretarie gelegenheid wordt gegeven de stuk
ken na werktijd in te zien.
Een schooi door den bliksem getroffen.
By het rware onweder dat- Dinsdagmid
dag boven Den Haag woedde, is de bliksem
ook geslagen jn den achtergevel der Open
bare Lagere school aan de Kerkstraat al
daar, waar in een der bovenlokalen de ven
sterruiten vernield werden. De kinderen, die
door de ratelende donderslagen toch al be
vreesd waren, stormden op het oogenblik,
dat de ruiten ratelend stuksloegen, totaal
ontsteld de trap af naar buiten, al spoedig
gevolgd door de zich in de lager gelegen
schoollokalen bevindende leerlingen, die
eveneens bevangen waren door de algemee-
ne paniek, door het inslaan van den bliksem
veroorzaakt
Het onderwüzend personeel trachtte oo
goed en kwaad het ging, de luid schreiende
kinderen van wie gelukkig niet één gekwetst
was, op straat tot bedaren te brengen, wat
echter niet al te best gelukte. Een deel der
kinderen durfde de school niet meer binnen
gaan, waarop zij maar naar huis werden ge-
Oostenrijksche kinderen.
Door het ministerie van Volksgezondheid
te Weenen wordt officieel medegedeeld, dat
gedurende 1919 totaal 36.450 kinderen naar
het buitenland gingen voor herstel van ge
zondheid, welk getal in 1920 klom tot
123.520. Gedurende 't loopende jaar zyn tot
1 Augustus 1.1. 35.039 kinderen uitgezonden.
Van al deze 193.985 kinderen gingen er
naar Zwitserland totaal 58.064, Nederland
48.723, Duitschland 20.126, Denemarken
17.759, Tsjecho-Slowakye 19.935, Zweden
10.440, Italië 8.464, Noorwegen 3.645, Span
je 321, Luxemburg 676, Roemenië 2.855-,
Frankryk 118, Polen 30, Engeland 1.062,
Joego-Slavië 1.504, België 281.
Keizer Wilhelm's inkomen.
De gemeenteraad van Amerongen heeft
besloten de belastingplichtigheid van kei
zer Wilhelm II sinds zyn verblijf in Neder
land te erkennen en zyn belastbaar inkomen
bepaald op 135.000.
De dükdoorbraak van den Bleekmeerpolder.
Wat verloren ging.
Omtrent de doorbraak van den dyk van
den «Bleekmeerpolder onder Harenkarspel
naby Oudkarspel ve rneemt men nog, dat de
heele polder van 80 H.A. onder water staat,
op de laagste punten wel 1% meter, op de
hoogste 2 i 3 voet. Al de akkerproducten
zyn verloren en de kool stond zoo prachtig.
De aardappelen zou men juist beginnen te
rooien. Met vaartuigen vischt men nog wel
wat ronddryvend koolzaad op, maar dat zal
de schade niet veel kleiner maken. Deze
wordt grootendeels geleden door kleine
bouwers, onder wie er zyn die verleden, jaar
ook groote schade leden door hagelslag.
Omtrent de oorzaak van de ramp wordt
gmneld:
Bte duiker, welke den Bleekmeer- en
Koogpolder verbindt en die reeds sinds 70
jaar die taak vervult, blykt een gat te heb
ben, waardoor ongetwijfeld reeds langen
tü'd het water den dyk daar ter plaatse kon
ondermijnen. Men heeft den dyk daar dan
ook al meermalen moeten aanvullen we
gens verzakking Thans is de duiker voor
en groot deel weggeslagen en het gat is
minstens 6 meter breed.
Wat het dykbeheer betreft, wyst men er
op dat de schoeiing totaal versleten is,
waarom er ter versterking meermalen stee-
nen achter zijn gegooid, welke, naar men
zegt, al zeer slecht voor den duiker zyn,
omdat, als zy er op komen, een rottings
proces ontstaat, waardoor de duiker onher-
roepelyk vergaat. Dit verrottingsproces
schynt Maandagnacht zijn hoogtepunt te
hebben bereikt. Een grondig onderzoek naar
de oorzaak zal zeker niet uitblijven, nu de
vruchten van een heelen zomer harden ar
beid in enkele uren verloren zün gegaan.
Het vee is nog in veiligheid gebracht kun
nen worden.
Door de dijkdoorbraak is het water in de
Ringvaart en daarmee in verbinding staan
de kanalen 30 h 40 c.M. gezakt, waaruit
blykt .hoeveel water in het overstroomde
gebied Btaat. De stoommachine van 7%
P-K., welke den Bleekmeerpolder anders be
maalt, zal dan ook niet krachtig genoeg
zijn om al het binnengeloopen water te ver
werken.
Men vreest zeer, dat het wel 4 weken zal
duren, eer d$- polder weer droog is.
Verschillende autoriteiten hebben de
plaats des onheils bezocht.
De polder was niet bewoond, dat een ge
luk mag heeten, omdat anders misschien
ook nog wel menschenlevens te betreuren
zouden zün geweest.
Bunsings--. in bed.
Te NU mógen heeft een landbouwer een
nest met Jonge bunzings in zün-.. bed ge
vonden. Hij had al dikwüla onraad be-
sperd, doch in de meening, dat het mui
zen waren, had hü zoo nu en dan maar
eens aan zijn beddegoed geschud en dan
wend het weer stil.
Luchtschip met 49 passagiers ver-
ongelukt.
Een ontzettend luchtvaartongeluk had
gisteren in Engeland plaats. De R 38, die
onder bevel van den Engelschen luitenant -
aviateur Wann stond, met 49 personen aan
boord, deels Amerikanen, deels Engelschen,
geraakte tüdens een proefvlucht in brand
en -viel van een hoogte van 1000 voet neer
aan weerszyden van de Victoriapier te Huil.
Het ongeluk had plaats om zes uur
's avonds. Volgens de laatste berichten zyn
van de 49 passagiers slechts 2 overlevenden,
de Engel sche commandant van het lucht
schip, die ernstig gewond schynt te zyn en
een Amerikaan.
Het luchtschip stond by deze vlucht on
der leiding van den Engelschen comman
dant, maar de Amerikaansche bemanning
was geheel in functie. Het was het grootste
luchtschip ter wereld met een capaciteit
van 300.000 kubieke voet.
De R 38 zou gekocht worden door de
Amerikaansche regeering en de volgende
week de reis naar Amerika aanvaarden.
Maandag vertrok het vóór een proeftocht
van Howden, met het doel, om ge ruimen
tijd boven de Noordzee te kruisen. Daarna
zou het landen te Pulham, vanwaar ver
dere proeftochten zouden worden gehouden,
eer de Amerikaansche regeering tot aan
koop zou overgaan.
De Amerikaansche bemanning, die het
luchtschip naar Amerika zou overbrengen,
was inmiddels in Engeland aangekomen, on
der leiding van commander Maxfield van
den Amerikaanschen luchtvaartdienst, die
hü de overtocht naar Amerika als comman
dant zou optreden.
Volgens berichten, door de „Tel." ont
vangen uit Hull, is deze bemanning op één
man n4 omgekomen. Toen het luchtschip
gistermiddag boven Huil verscheen, was een
menigte van duizenden op de been, om het
te aanschouwen. Het schip was op duizend
voet hoogte boven de stad, toen het een
scherpe wending in de richting van de ri
vier de Humber maakte. Op dit oogenblik
richtte de boeg van het luchtschip zich
plotseling scherp omlaag.
Met namelooze ontzetting zagen de toe
schouwers een zwarte rookwolk uit het
luchtschip opstygen, waarna het in kweeëne
brak en in vlammen neerstortte, |én ge
deelte aan de eene zyde van de \Vtoria-
pier, het andere deel aan de andere zyde
daarvan.
Toen het schip viel, zag men twee leden
der bemanning met parachutes naar bene
den springen. Het is intusschen gebleken,
dat voor allen, die aan boord warpn, val
schermen beschikbaar waren. Toen de me
nigte het schip zag vallen, vluchtte zy naar
alle kanten. Men kreeg den indrok, dat de
brandende mast op de stad zou neerkomen
Tydens den val van het schip hadden
eenige geweldige ontploffingen plaats, die
zulk een grooten luchtdruk veroorzaakten,
dat in vele huizen te Huil de ramen werden
ingedrukt.
De „Times" meldt, dat ondanks de strik
te geheimhouding, die gedurende de proef
vluchten van de R 38 in acht werd genomen,
,het uitgelekt is, dat het schip op de eerste
tducht gebreken had vertoond, namelyk een
neiging tot dumping, wanneer het schip op
volle snelheid vloog, en ook waren er eeni
ge verwringingen in het frame waargeno
men.
Men had evenwel in deze gebreken voor
zien en het frame was extra versterkt. De
technici waren van oordeel, dat daardoor
elk gevaar was uitgeschakeld, maar de „Ti
mes" veronderstelt, dat een oud defect op
nieuw is opgetreden en de ramp heeft ver
oorzaakt.
De twee eerste lyken werden om 6 uur
20 min. aan land gebracht. Een sleepboot
bracht aan de Corporation Pier den eersten
overlevende aan. Het was een der leden van
de Amerikaansche bemanning, H. Bateman
uit Halifax. Hij scheen nipt ernstig gewond
te zyn. De politie bracht" hem onmiddellük
naar het ziekenhuis.
Bateman verklaarde, dat hy zich op het
oogenblik van de ramp in het achtereinde
van het schip bevond, en daar bezig was fo
to s te nemen, toen het schip plotseling de
bewuste scherpe wending maakte.Een der
hoofd-girders scheen den druk, door deze
wending veroorzaakt, niet te kunnen weer
staan, waarna het achtereind van het schip
afbrak.
kkk* zicb vast aan het achter-
emd*van het luchtschip en kwam in zee te
recht, waar hy door de sleepboot werd op-
gevischt. Volgens een ooggetuige trachtten
ane leden der bemanning zich met één pa
rachute te redden, door uit het schip te
springen! v
rfJ?i? i, °°Kenblik van de ramp
dook het luchtschip in de richting Van de
straten van Hull, die vol toeschouwers wa
ren. Er schynt geen twijfel te bestaan, dat
de commandant een buitengewone prestatie
oJbraeht heeft, door de richting: van het
IrTze^viel veranderen, dat het
Wie ia de riik.tp men ter wereldf
De heer John D. KockefeUer, de Ajmeri-
fc&ansohe oliemaRnaat, heeft slechts wei
nig- mededingers naar desen titel, echriift
de ,,I>aily Maii want vokena officieels
gegevens van de stad New York bezit hii
Ongeveer 2.400.t>00X>00 dollar, hieronder
begrepen zyn bezittingen in zyn verschil
lende stichtingen en derfommen aan zün
familie afgestaan. De stichtingen dienen
verschillende openbare of liefdadige doel
einden.
Deze gegevens zün ontleend aan een pas
verschenen boek van den First Deputy
Commissioner of Accounts van de stad
New-York, den heer Henry H. Klein, ge
titeld „Dynastie America and Those Who
Own It". Het werk bevat cijfers, waar men
rilt. Het bevat een lüet van 176 ver
mogens van meer dan 2.000.000 pond ster
ling, die in den laatsten menschenleeftiid
ayn achtergelaten. De eerste vüf *ün:
Andrew Cornegie 60.000.000
Frederick Weyerhaeuser 60.000.000
William Waldorf Astor 40.000.000
Charles W. Herkness 84.000.000
Oliver H. Payne 30.000.000
Het vermogen van Carnegie werd ge-
Wonnen in staal, dat van Weyerhaeuser in
hout. Astor verdiende zyn vermogen met
transacties in gronden van New York. ter-
<wül Harkness en Payne ,in de olie" hun
fortuin büeen brachten.
Volgens den heer Klein bestaan er in de
V- S. meer dynastieën dan vroeger in de
Oude Wereld „Hun macht ten gevolge
van hun rükdommen is grooter dan die
va,n alle koningen," zegt hy. „Zü heerschen
over leven en dood van het ganséhe men-
achelüke geslacht."
„Zoo heeft men de dynastie van de olie
en de dynastie van het koper, de dynastie
van het vleesch en de dynastie van de kool.
de dynastie van het staal en die van de
spoorwegen, de dynastie van het gas, elec-
txisch licht en kracht 'en de dynastie van
df schepen, de dynastie van de tabak, rub
ber. suiker, telefoon en telegraaf en de
dynastie van honderd andere zaken van
dagelyksch gebruik.
„Rockefeller is de Kolossus, die de we
reld beheerscht. De Rotschild® in Europa,
wier vermogen men schat op 2 milliard
dollars en de GuggenheimDu Ponta,
Vandeibdlts en Astors. wier familiebezit
tingen ongeveer een half milliard dollar
bedragen, komen allen na Rockefeller."
(Tel.)
GOUDA, 25 Augustus 1921.
Het Koninginnefeest.
Het programma voor de feestelykheden
op KomuginnedBK is thans in onze adverten
tiekolommen gepubliceerd en alierwege
trekken ook de groote oranje-biljetten de
gprwiacht. Ieder wil natuurlijk weten waar
uit de feestelykheden a.s. Woensdag zul
len bestaan.
WA) vestigen op deze aankondigingen by-
jonoer de aandaent, vooral ook met Het oog
0p de data en uren van inschryving, die
voor de verschillende wedstrijden en spelen
er. vooral ook voor de straat- en buurtver-
clering zyn bepaald.
Teneinde alles een goed verloop te doen
hebbben, is het noodig dat de Commissie
alle te treffen regelingen nauwkeurig kan
voorbereiden.
Laat ieder daartoe medewerken.
l)e Ken. Stearine Kaarsenfabriek Gouda.
Naar wy vernemen heeft de Directie der
Koninklijke Stearine Kaarsenfabriek Gouda
alhier besloten om met ingang van 1 Sept.
a.s. den achturigen werkdag, onderscheiden
lijk de 45-mrige werkweek, wederom in te
voeren.
Vergunning krachtens de Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders van Gouda
hebben vergunning verleend aan G. Uljee te
Gouda, en zyne rechtverkrijgenden tot het
uitbreiden zijner bestaande bakkerij door
het daarin plaatsen van een electromotor
van 2 P.K., dienende voor het in beweging
brengen van een deegkneed- en amandel-
madüne, in het perceel plaatselyk gemerkt
Lange Tiendeweg no. 33, kadastraal bekend
gemeente Gouda Sectie C no. 3074.
GOUDERAK.
Door de kinderen van de hoogste klasse
der o. 1. school alhier werd gisteren vanwe
ge de afd. Volksonderwys een reisje ge
maakt naar Scheveningen. Na alles daar te
hebben bezichtigd en in het zeewater te
hebben geplast, keerden zy 's avonds vroo-
üjk zingende per rijtuig naar huis terug.
Gisterennacht is tegen eenige bakkers al
hier proces-verbaal opgemaakt wegens
•overtreding van de Arbeidswet.
WADD1NXVEEN.
Voor de acte Duitsch M. O. A is gisteren
te 's-Gravenhage geslaagd mejuffrouw H.
Stienstra, alhier.
MARKTBERICHTEN.
GOUDA, 25 Augustus 19Q1.
KAAS. Aangevoerd 163 partijen, han
del flauw. Ie kw. 7580, 2© kw. f 71
74, met Ryksmerk 81.
BOTER. Weinig aanvoer. Handel vlug.
We (boter f 1.26—1.40.
VEEMARKT. Melkvee goede aanvoer,
(handel red. f 400650. Vette varkens wei
nig aanvoer, handel flauw, 0.580.60 per
half Kilo. Magere varkens goede aanvoer,
handel flauw, f 0.500.55 ct. per half K.G.
Magere biggen groote aanvoer, handel
flauw, 2—2.75 per week. Nuchtere Kal
veren red. aanvoer, handel flauw, f 16
f 24.
EIEREN. Red. aanvoer, handel flauw,
per 100 stuks f 1314.
GRANEN. Iets vaster. Erwten lager.
Tarwe 18.60-J20.50, Rogge 17—17.50,
Gerst 16.50—17, id. chev. f 19.5<J—20.50,
Haver f 15.60—16.60, Erwten 28—30,
alles per 100 K.G.
Groentenveiling.
Coóp. Tuinlersvereeniging
„Gouda en Omstreken".
Veiling van 24 Augustus 1921.
Snüboonen le art. 36—84, id. 2e srt
120, Btokboonen 3682, Tirosboonen
6568, Stamlboonen 3260, Sipekhoo-
men 22—30, Wagenaars 32, Pronkooo-
nen f 2036, Tomaten A f 12—44.70. id.
IB 2.60—8.60, id. C 4.109.10, id. krieü
0.10-2, jd. ry'ip 1—6, alles per 100 K.G.
'Komkommers le art. f 4.607.90. id. 2e
srt. 1.60—4.70, id. 3e srt. f 0.30—2.10. id.
gele 212, id. witte 38, Bloemkool
le art. 1730, id. 2e srt. f 10—16, id.
3e srt. 4—8, id. uitschot f 0.402, An
dijvie le srt. 4.90—7.90, id. 2e srt. f 0.70
—330, Kropsla le srt f 8.6010.80, iri.
2e srt. 2.805.70, Groene Savoye koo.
712, Gele savoye kool f 7—48, alles
per 100 stuks, id. id. 6.70730 per ÏOU
K.G. Roode kool 3.70—6.10 per 100 KjG.,
'id. 712 per 100 stuks. Witte kool f 8
per 100 stuks. kl. 4—4.80 per 100 K.G.
Peen 9-4930, Selderie f 2.10—3.10. Pe
terselie 0.402, Rabarber 2.304.70,
jRadys 2.10, Kroten 3.406.40, alles per
100 bos, id. 630—6.10 per 100 K.G.
Uien le srt. f 9.60—13.70, id. 2e srt. f 0.90
—8.90, Postelein 7.10—1640, Spini
26—28, alles per 100 K.G. Zuring 03b
per kist. Augurken fyn 1.02—0.31 per
mandje, id. id. 034—035 per KXJ.. id.
fyn basterd 0.55038 per mandje, id. id.
0.11—0.19 per K.G., id. basterd f 0.0"
0.11 per K.G., id. grof 0.040.06 per
K.G., id. bommen 0.02—0.03 per K.G.
Aardapjpelen 5, Heereperen 15, Vyge-
peren 2841, Diamantperen 18—19,
Beur ré d'Atoanlis 26, William f 30,
CLapp's Favorite 47—48, Jiutteperen
3240, id. 2e srt. 18, Zure schiivers
f 13—18, Zure Streepapipelen 20. Kee
wiek 20, alles per 100 K.G. Meloenen
0.18—1.03 per stuk. Peraiken f 0.19 per
•tuk. Eieren f 13,70—14 per 100 stuk,
OUDEWATER, 24 Augustus 1921. Eie
ren 12—13 per 100 stuks. Boter f 1.40
—1.50 per pond, Kaas 0.Ó6-X).70 per
bond. Stoksuikerboonen 58—60. Snü
boonen f 30—36, Kievietboonen f 46—50,
Jutteperen 38-455, id. 2e srt. f 20-27,
Heerenperen 121630, Dirkjesperen
23-25, Stoofperen f 1030—15. Perzik-
peren 20-25, Glapp's Favorite f 55—60,
Williams f 20—35. Beurrie's f 27—85,
NJi. Suikerperen f 24—26, Wünrank 17
-20, Kerswick f 15-J18, Streepers 17.50
—19, Koxpomone 14.5015, Kandiizoet
1314%, Glasapipel 2025, Trosjes-
zoet 13—15, Selinen 1819. Blankzoet
1415, Tulpajppel 1520, Schüven ƒ21
26, Pippeling 12—18, Pruimen f 38.40
alles per 100 pond.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwosrdelijkheid der Red.)
De niet aanwezige predikaat, f*
Dat er in den dienst van Zondag 21 Aug.
IJ vjn. 730 uur geen preduiant aanwezig
was, is niet te wyten aan een vergis
sing van die kant der commissie, die de
verzorging van de vacantieoeurten der pre-
d.Kanten op zich heelt genomen. Bedoelde
commissie wenecht deze beschuldiging niet
te aanvaarden, ais zynde geüeel onwaar.
Öe commissie meent dit ter kennis te
moeten brengen van belangstellenden, op
dat moge luxe verkeerde gevolgtrekkingen
worden vermeden.
DE VACANTIE-COMlMlSiSIE.
Noot van de Redactie:
Daar bovenstaand© mededeeling in fla-
granten tegenspraak is met die van Ds.
Borger dezer dagen, hebben wü ons tot
genoemden predikant gewend met het ver
zoek ons een verklaring omtrent het ge
beurde te geven.
Ds. Borger heeft ons nu de volgende
verklaring..- toegezonden
„U zulV. nu niet goed meer weten mis
schien, wak, U moet denken van miin be
richt en dit' kan ik begrypen. Immers wan
neer nu een geheeie commissie zegt,
dat 't niet waar is. dat 't zelfs .geheel on
waar" is, zal 't ook wel onwaar ziin. Doch
ik kan U ter opheldering meedeelen. dat
geheeie commissie uit twee leden be
staat, één lid weet van de geheeie zaak
niets af. zoodat er dus maar één persoon
overbluft, wien de zaak in werkelijkheid
aangaat.
Zoo staan we "mis in deze zaak tegenover
elkander, de één met „ja", de ander met
„neen", als man tegen man.
U zult echter vragen: welke zaak? Ik
zal 't U in 1 kort vertellen. 21 Augustus
zou ik waarschüniük niet in Gouda zün.
Dit wist ik reeds in begin Juni. Zoodoende
heb ik mün beurt van 21 Aug. overgegeven
aan de vacsnitie-commisaie (lees: aan het
reeds genoemde ééne lid). Deze heeft ge
zegd, dat hii er voor zorgen zou en heeft
er niet voor gezorgd. Ik wist van die
zorgeloosheid niemendal; vandaar 't feit.
dat er geen predikant aanwezig was in de
genoemde vroegbeurt.
Toen mü dit ter oore kwam. héb ik 't
bewuste commissie-lid hierover gevraagd.
Dit (n.l. diit lid) trok een z^gr verbaasd
gezicht, begon heftig met ziin hoofd te
schudden err zei mü. dat hü er absoluut
niets van wist. Hierop ben ik weggegaan
(zonder boos te zijn; immers een vergis
sing is menschelük), en heb een kort be
richt geplaatst in de beide dagbladen van
Gouda, om verder verkeerde gevolgtrekkin
gen te voorkomen.
Nu echter de vacantie-commissie (lees:
'6 reeds genoemde lid) met een tegenspre
kend bericht komt. wat gesteld is in nog
al krasse termen, ben ik tegen mün zin,
want ik heb veel afkeer van stukies-
schryverü (t is zonde van je werktijd),
en van 't publiciteit geven aan zaken, waar
voor géén publicatie beter zou ziin, ver-
Iplicht een enkele opmerking over deze zaak
te maken.
Eerstens zou ik de vacantie-coinimissde
willen vragen, waarom zü haar tegen
spraak niet met bewijzen 'staaft? Enkel
zeggen, dat 't niet waar is. wat iemano
zegt of schrüft, en dus géén argumenten
hervoor aanbrengen, is kwajongenswerk,
vooral waar 't gaat om een zaak als deze.
immers wanneer ik miin beurt niet heb
opgegeven aan de commissie, héb ik die
beurt dus uit nonchalance of om eenige an
dere. al niet veel betere, redenwant
ziek was ik niet) laten varen. Hierdoor
word ik dus als predikant in een licht ge
steld, wat minder mooi is. Daarom verzoek
ik alsnog de commissie, dat zü tegenspraak
argumenteert, of dat zü anders zoo rid
derlyk is, haar tegenspraak terug te ne
men.
,Toen ik gesioeimd commissielid interpel
leerde over de zaak, heeft dat ook niet één
argument bijgebracht, 't heeft alleen hef
tig met ziin hoofd geschud en met luider
stem gezegd, dat hü 't niet had vergeten.
Doch dit bewijst niemandal. Ik wacht nu
dus werkelijke bewüzen af van den kant
der commissie.
Ik zelf heb wel een bewijs voor de juist
heid van mijn bericht. Toen n.l. het predik
beurtenblad wend opgericht, en ik daar
werd buitengesloten, heb ik in Juni aan de
beide dagbladen van Gouda een afschrift
gegeven van mün spreekbeuritenlyst, op
dat deze mün spreekbeurten z.ouden kun
nen publiceeren; wat ik eveneens gedaan
zou hebben, wanneer men mil niet buiten
't predikbeurtenblad gesloten hnd. omdat
m.i. aan spreekbeurten een zoo groot mo
gelijke publicitedt moet worden
In genoemde afschriften heb ik de beurt
van 21 Aug. ingevuld als-r- ff een
^Hieruit blükt dus glashelder, dat ik
reeds in Juni mün beurt van 21 Aug. aan
de commissie had overgedaan. Ik 'wacht op
een weerlegging van dit feit van ««en sant
der commissie.
Verder is 't mü niet moeilük nog eennge
vergissingen en vergeetachtigheden OP te
noemen van den kant van anderen, waar
door mün dienst werd in de war goatuurd
buiten miin schuld.
5 Jan. 1.1. zou ik bijbellezing houdten in
de Kleine Kerk. Een kerkeraadslid. dpt op
dien zelfden avond in de Kleine Kerk licht
beelden wilde laten vertoonen. kwam
vragen, of ik van die beurt afstand wilde
doen. Ik heb dat tegen mün zin ingewri-
lagd, op voorwaarde dat er publiciteit aan
zou worden gegeven, dat ik géén dienst
hield. Dit werd mii beloofd, en 't werd
niet gedaan, 't Gevolg was, dat mün ff<*"
hoor naar de kerk ging op 5 Jan. en er een
tooverlantaarn vond in plaats van mü.
Toen ik daarover navroeg, kreeg ik ten ant
woord, dat ze 't vergeten hadden.
31 Juli zou ik dienst "hebben om 10 uur
in de St. Jan. Toen ik in Parijs vertoefde
('t was in April en Mei), heeft de vacan-
tie-coinmissie buiten mii om die b®ur'
weggegeven aan een orthodox predikant
uit Den Haag. Ook dit was een vergissing,
want de commissie (bedoeld is 't
genoemde lid, dat deze zaken behartigt)
dacht, dat ik de maand Augustus met
vacantie zou zün. hoewel ik officiéél had
meegedeeld aan den Kerkeraad, voordat J»
naar Parüa ging, dat mijn bukenlandsche
reis tevens mijn vacantie-tüd zou zün.
Van dit laatste herinnerde hü zich niets
meer, en daarom gaf hij mün beurt, die
ik in Juli moest vervullen, maar raat weg,
ia de meening, dat ik in Augustus met va
cantie ging.
En aoo zün er nog meer dingen, die
geheel worden vergeten, of waarbij men
zich permanent vergist. Zoo heb ik er büv.
recht op, dat men mü 't predikbeurtenblad
gratis thuis stuurt Ode dit wordt perma
nent vergeten. Ik heb er den uitgever over
gesproken: hü had 't vergeten, doch hü
zou er om denken. Ik moet 't echter nog
altijd de eerste keer ontvangen. HÜ schünt
t te Wijven vergeten.
En zoo verwondert 't mii nift, dat men
ook au weer vergeten is, de beurt ygp 2l
Aug. IJ., toen ik haar aan 4a commissie
opgaf, te noteeren. Ja, t verwondert mij
niet, dat men zelf vergeten ,1s. dat men 't
vergeten is. Zoo langzamerhand verwon
dert mü niets meer van fcT wat bü gelegen
heid uit bepaalde hoeken komt; zelfs niet
de brutaliteit, waarmee een dergeltik
tegensprekend bericht onder de vlag van
vacantie-commissie wordt gépubllceerd
-zonder eenige bUlevering van beiwüs.
Ik zeg niet, dat er boos opzet in 't spel
in, ik zeg alleen dat men erg vergeetachtig
is in een bepaalden hoek. wanneer ik ambts
halve iets opdraag of verzoek; waaruit ik
toch wel opmaken mag. dot er niet vol
doende aandacht geschonken wordt aan
wat ik ambtshalve zeg.
Ik dank gaarne de redactie voor de ver
leende plaatsruimte en wanneer ik een der
lezers te lang héb opgehouden met een on
verkwikkelijke zaak, bied ik hem gaarne
by voorbaat mijn excuses aan."
Hoogachtend.
-J. BöRGER.
van aan nieuwe uitgifte, die het in Septem
ber verwacht
Scheepvaartfondsen waren verlaten en
over t algemeen zwakker. Onze Nederland-
sche 1 ynon ondervinden thans op alle we
reldzeeën geducht de concurrentie van bui-
tenl and sche reedera, en daar het vervoer
door de malaise in den handel niet schitte
rend is, zit er niets anders op dan de in de
laatste jaren zeer opgeschroefde loonen van
hoog zoowel als laag personeel te vermin
deren, teneinde meer overeenstemjning te
brengen tusschen ontvangsten en uitgaven.
Een factor van gewicht voor de beoordee
ling van de financieele positie onzer scheep
vaartmaatschappijen is het ook, dat de
waarde van het actief, met name van de
vloot, zeer aanzienlük is gedaald. De fancy-
oorlogspryzen behooren tot het verleden.
Nieuw gebouwde schepen kunnen niet eens
meer met winst voor de bouwers verkocht
worden. Een en ander maakt het duidelijk,
waarom ook de scheepvaartafdeeling een
kwünend bestaan voert.
De motieven, die het publiek van de Rub-
bermarkt verwijderd houden, zün te bekend
om hier nog eens breedvoerig besproken te
worden, temijl ook de houding, door de ta
baks- en industrieele afdeeling, mitsgaders
Amerikaantjes in de afgeloopen wéék be
toond, onze belangstelling niet waard is,
zoodat wü hier onzen „full stop" kunnen
plaatsen.
Fa. B. SANDERS Exil, Amsterdam.
FINANCIEELE BERICHTEN.
Weekoverzicht.
Indien de voorteekenen niet bedriegen,
bevinden we ons thans op 'eeh belangryk
keerpunt vpn de internationale politieke en
economische betrekkingen. De mogelijkheid
zeer groot, dat de Amerikaansche ont
wapeningsconferentie Engeland en de Unie
nader tot elkaar zal brengen. Reeds thans
wordt hierop door Lloyd George gezin
speeld. Japan zou vanzelfsprekend „Dritte
Bunde" worden, terwijl de Unie, die,
evenals Engeland, groot belang heeft bü
Duitschland's economische wedergeboorte,
zeer zeker Engeland zou steunen in het ma
tigen van Frankrük's eischen, m. a. w. ook
Duitschland zou direct ©f indirect (dit is
slechts een kwestie van Jaren) In dit
Amerikaansch-Engelsch-Japansch bondge
nootschap verzeild geraken. Frankryk's ar
rogantie zal dus op den duur en zelfs
reeds thans worden onderdrukt door den
meer practischen zin van het Engelsche
volk. Daarop gronden wy dan ook onze
meening, dat in politiek opzicht het ergste
leed is geleden, wül de nieuwe politieke
ontwikkeling, wier lünen zich steeds duide
lyk afteekenen, er op gericht is, rust te
brengen en den handel te doen opleven. En
dit is mar goed ook. Want zoo zou het niet
lang meer gaan. Door de politieke warboel
lijden handel en economie ontzettend en
weer tengevolge daarvan voeren de beurzen
een kwynend bestaan. Er is geen initiatief,
geen onderneming, geen handel.
Voor enkele afdeelingen zyn er bovendien
nog extra factoren, die de depressie verzwa
ren. 'Zoo hebben onze cultuurondememin-
gen in menig opzicht een zwaren stryd te
voeren voor hun toekomst, speciaal wat de
suikerindustrie betreft, en onwillekeurig
denkt men daarbü aan de Bübelache „Vette
en magere jaren". De verschillende belas
tingen drukken zwaar op de uitkomsten
van het Indische suikerbedryf en daarbü
komt, dat de loonen van het werkvolk en
personeel dermate zün verhoogd, dat Java-
suiker niet meer met de Cubaan sche con-
cumeeren kan. Dit is juist dezer dagen nog
gebleken, daar een groote transactie tus
schen Cuba-planters en een Amerikaansche
suikertrust is tot stand gekomen, met paa-
seering dus van onze Indische leveranciers.
De prys, door deze combinatie betaald, was
dan ook niet schitterend, kón het ook niet
zyn, daar de Amerikaansche en ook an
dere suikernoteeringen zich den laatsten
tyd regelmatig in een dalende lyn bewegen.
En dit zal er in de naaste toekomst 'wel niet
beter op worden» daar 4e bietsuikeroogst in
Europa buiten verwachting een zeer goede
productie belooft en de behoefte aan Java-
suiker dus verder zal verminderen.
Onder deze omstandigheden is het alles
zins begrypelyk, dat ter beurze de belang
stelling voor Cultuurfondsen zeer is ver
flauwd en dat op ieder koersherstel, het
welk H.V.A.'s, Vorstenlanden, Indische Ban
ken of aanverwante fond»en toonen, telkens
weer een reactie intreedt. Een herleving fn
Willigen zin in de Cultuurafdeeling achten
wy dan ook zeer onwaarschijnlijk en het te
gendeel zou ons, te eeniger tü'd, niet ver
wonderen, althans geoordeeld volgens de
voorhanden zynde gegevens van thans.
Ook in de Olieafdeeling zit weinig „mu
ziek". De inkrimping van het bedrijf der
Koninklyke in Indië deed wel voorzien, dat
een minder gunstig olie-jaar op komst was.
De vèr-ziende directie der Koninklyke had
anders natuurlyk zulke ingrijpende maatre
gelen niet genomen. Dat zy juist gezien
heeft, begint thans reeds te blyken. Nu
eenerzij da de oorlogsgod niet meer zooveel
behoefte heeft aan petróleumproducten, an-
derzyds het industrieel en economisch her
stel veel langzamer in *ijn werk ('an
men had verwacht, terwül last not least
talrijke stakingen bedrijven, dié, olie con-
sumeerend, met lamheid hebben geslagen.
Hierdoor is er een te véél aan olie en
haar derivaten ontstaan, zoodat den laatsten
tyd, en speciaal in de afgeloopen week,
voortdurend verlagingen van benzihe, licht-
olie en rware ruwe olie gemeld worden. Wy
gelooven niet, wat sommigen veronderstel
len, dat het hier een strijdcampagne van
de Standard OU versus Koninklijke-Shell
betreft, doch zyn van oordeel, dat de markt
thans zuiver beheerscht wordt door de wet
van vraag en aanbod en dat daardoor alleen
de prijzen kelderen. Op het koersverloop
van Koninklyke, Dordtsche en ook Geconso
lideerde miste intusschen deze gang van té
ken zün invloed niet, zoodat de stemming
ter beurze doorgaans flauw was, inzonder
heid voor Koninklyke, wyl een deel van de
markt niet gunstig geporteerd is op grond
De waarde van de Zweedsche kroon.
Volgens een draadloos bericht uit Stock
holm hebben verschillende oeoonomische
specialiteiten het vraagstuk onder de
oogen gezien, of de Zweedsche kroon te
(hoog gewaardeerd wordt in verhouding
tot de munteenheden van andere landen en
zijn daarbü tot de conclusie gekomen, dat
de Duitsche munteenheid ongetwüfeld sterk
onderschat is met betrekking tot andere
munteenheden, waaronder ook de Zweed
sche. Tegel ükertüd zou de Zweedsche kroon
te hoog gewaardeerd zün. in verhouding
■tot de dollar, het pond aterling, de Frmn-
sche frank, de Deensche en de Noorsche
kroon. Het is dan ook geheel natuurlijk,
aldus meenen de specialiteiten, dat de
Duitsche mededinging voor het Zweedsche
industrieele leven groote moeilijkheden
oplevert. Of een vermindering van de
waarde van de Zweedsche kroon in (an
dere) vreemde landen al of niet gunstig
voor Zweden zou zijn ia nog de
ECONOMISCHE BERICHTEN.
Uitvoer van Deensche aardappelen.
Naar draadloos uit Kopenhagen wordt
gemeld, is gisteren tél Aartvuus een nieu
we combinatie met/eel) flink bedrijfskapi
taal opgericht voor den uitvoer 'van Deen
sche aardappelen* Het hoofdkantoor zal te
Kopenhagen gevestigd zün. De combinatie
stelt zich inzonderheid ten doel. den uit
voer van aardappelen naar overzee sche ge
westen en naar het vasteland van Europa
te hervatten. In verschillende deelen van
Denemarken zullen inspecteurs worden
aangesteld.
427e Nederlandsche Staatsloterij.
Se Kl. Trekking van Donderdag 25 Aug. 11,
400: No. 12184.
200: No. 18341.
ƒ100: No. 10219.
Prijzen van 40.
21 341 608 842 1266 1777 1886 2191 2293
2296 2908 3077 3256 8576 3970 4232 4242
4254 4282 4292 4658 4851 4988 5256 5332
5725 6809 6018 6147 6822 6976 6988 7848
7987 8333 8794 9171 9867 9985 10254 11641
11669 11754 11787 11831 12214 12314 12428
12819 12999 13243 13378 14192 14231 14366
14663 14806 14837 15015 15662 15829 16066
16191 16269 16752 16880 17979 18141 18178
18276 18374 18520 18619 18690 18732 18810
19144 19147 19332 19960 20068 20262 20674
20743 20837 21124 21149 21150 21392 21579
21906 21983 22358 2241fi 22492 22510 22803
KUNST.
Annie Ligthart.
Naar het Vod. verneemt, is Mevr. Annie
Ligtbart voor het komende seJzien ala eer
ste jeugdig-dramatische zangeres geënga
geerd door de Koninklüke Vlaameche Opera
en zal zü van 15 October af te Antwerpen
optreden.
rinx der eroduetlMnkH*. du. ook othn-
■loten.
„Men moet." aldus het artikel, .ket drei
gende gevaar niet beschouwen alleen ran
de aüde van den belastingbetaler; men
weet dat de tegenwoordige wereldorde met
haar sociale maatregelen flinke belastin
gen eiacht en men wil ook hooge belastin
gen dragen, indien daar door stoffelijke
welvaart, geoondheid. tevredenheid aan het
geheeie volk gewaarborgd kan woniea.
Joch van dezen waaiboig Ia nog weinig te
merken. Integendeel de dag ia nnbü, dat
er geen voldoende inkomen meer aal zlia
om belasting uit te heffen, waaruit al die
sociale maatregelen kunnen betaald wor
den.
Op het oogenblik la er slechte Ma ding
te doen en dat fc in het groot de alarm
klok te lulden voor zuiniaheld. d.wj. voor
vermijding van elke niet strikt noodzake
lijke uitgave door de gverheid. Wanneer
men «iet, hoe nog overal roekeiooe groote
schema's worden opgeset voor provinciale
bedrijven, hoe izich de overheidslichamen
dikwijls onnoodig kostbaar huisvesten en
de ambtenaren aich vermenigvuldigen,
hoe in de bedrijven der meeste gemeenten
elk begrip van werkelijk commercieel re
kenen wordt verwaarlooed. dan voelt men
dat er in elk geval een anderen geest moet
gaan heerschen bU de overheid «a dat
Sta ten-Generaal. Provinciale Staten en
Gemeenteraden door de akremeene op'nis
rookten wonden gedrongen naar het taart
punt van bezuiniging."
Magda Janssen».
Als nieuwste nouveauté heeft het Ne
der 1. Too nee 1 in studie genomen „Fientje
Beulemana". Bü de ineenzetting, die gis
termiddag in Amsterdam plaats had. is,
naar wü vernemen, mevr. Magda Janssen»
plotseling zoo ernstig ongesteld geworden,
dat haar optreden binnen korten ttid
tot de onmogelijkheden zal behooren.
Haar rol in Allah Karim" ia daarom op
genomen door mevr. Ajmalia de Groot.
TIJDSCHRIFTEN.
Voetbal.
Seriswedstrijden om het Merwedeeehild.
Ter gelegenheid van de match, welke de
Voetbafvereeniging „Gouda" te Dordrecht
Zondag a.s. om het Merwedeachild zal spe
len tegen Xerxes uit Rotterdam, zal Zondag
een speciale boot van hier naar Dordreebt
varen.
Tijdschrift der MaatschappU van
NU verheid,
diet Augustus-nummer von het tijd
schrift der Maatschappü van Nijverheid
brengt onder het officieel gedeelte het ver
slag van ddstweede sitting der jaarlüksche
alg am eene vergadering, op 2 4en 25 Juni
van dit jaar te Haarlem gehouden. Het
voornaamste onderwerp, in die zitting be
handeld, ia: Bezuiniging door de Overheid,
Onder het redactioneel gedeelte is onder
(keen titel ook opgenomen de samenvat
ting van het og de vergadering, tot inlei-
diig van het onderwerp, gesprokene door
de heeren K. C. Honig Kzn. en Ir. A. Hel
dring. Verschillende cijfers worden daarin
vermeld omtrent de stiking der Staats
uitgaven over 1921 in vergelüking met de
raming voor 1914 en eveneens omtrent den
belastingdruk. Van een totaal belastbaar
inkomen ad f 2% milliard, wordt thans in
totaal reeds ongeveer 40 aan belastin
gen, voor Rük, provincie ep gemeente, ge
heven. Het belastbaar inkomen was de
laatste jaren hoog, maar gaat door ver
schillende factoren achteruit, terwül de
overheidsuitgaven blüven stügen.
Daardoor wordt de wanverhouding tus
schen inkomen der burger* en uitgaven der
overheid steed* scherper, elk* besparing
ten slotte oamogelük en elke wrmeerdv-
8PORT.
SCHEEPVAARTBLRiCri i US.
Rett. Lloyd.
Rindjani (uitr.) paas. 24 Aug. Kaap Car
voeiro.
Holland Amerika lUa,
Mo.rdük, »rr. 28 Aug. v. K iton u V»
couver.
Holland Zuld-Afrika lijn.
Jagersfontein (uir.) arr. 23 "Aug. te Wab
viaoh baai.
Kon. West-lnd. Maild.
Commewyne, vertr. 24 Aug. v. A'dam M.
Paramaribo.
Hector, vertr. 22 Aug. v. Talcahuano n.
Ban Antonio.
Neptunus (uitr.) pass. 22 Aug. LisanL
Kott. Zuid-Amerika lijn.
Poeldijk, vertr. 24 Aug. v. R'dam n. Bon-
tos.
Sirrah (thuisr.) vertr. 22 Aug. v. Rio Ja
neiro.
LAATSTE BERICHTEN.
De actie In de Duitsche havens.
HAMBURG, 24 Aug. V. D. De bond van
georganiseerde stokers en machinisten nam
een resolutie aan, volgens welke een loona-
verhooging van 100 moet geëischt wor
den. Ter begronding van dezen eisch wordt
betoogd, dat wegens de toenemende prijsen
de arbeiders hiertoe moeten overgaaa, om
te kunnen blüven bestaan.
De prijzen bil het Duitsch-Nederlandach
telefoonverkeer.
BERLIJN, 24 Aug. V.D. Bü het Duitaeh-
Nederlandsche telefoonverkeer sullen de
prijzen vanaf 1 September verhoogd worden.
De kosten voor een gesprek over 1 sons zul
len 1, over 2 zones 14 mark bedragen en
voor elke zone I mark meer.
De boter prü sen in DuitsehUnd.
HAMBURG, 24 Aug. V.D. BÜ d* boter-
veiling werd voor boter le kwaliteit gemid
deld 2809,98 mark betaald.
""'"Ketelontploffing.
HALLE, 24 Aug. V.D. Tengevolge van on
bekende oorzaak heeft in d* Leuna Werk*
een ketel ontploffing plaats g*had, waardoor
14 arbeiders zwaar gewond warden. Verdere
berichten ontbreken nog.
Uitvoervergunningen ingetrokken.
FRANKFURT, 24 Aug. V.D. Dn frank
furter Zeitung verneemt uit Stockholm; De
Duitsche regeering heeft de bewilliging van
uitvoervergunningen voor schepen, die in 't
buitenland gekocht xtjn, ingetrokken. Daar
mede worden de Duitsche aankoopen van
schepen in Zweden en Noorwegen, die in
Zweden veel besproken werden, gestaakt.
Onlang» waren weder met vergunning der
Zweedsche regeering 4 groote metalen
stoomschepen aan DuiUchem verkocht.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Hoogste stand 767.5 te Seilly.
Laagst* stopd 744.6 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige Zuidwestelijke tot
Noordwestelijke wind, meest zwaarbewolkt,
waarschUnljjk eenige regen, zlfde tempera
tuur.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 21 Aug. Adolf Karei, z. v. E.
J. van Arnhem en A. Uittenbogaard; 22
Aug. Cornelia Johan, z. v. C. A. Tybout en
L. F. Sloof; Paulus, z. v. T. J. Stoppelen
burg e nW. P. Burger; 28 Aug. Claaina He
lena, d. v. J. H. Boekamp en A. M. Koster;
Johan, i. v. S. van Driel en C. Hogendoora;
Maria Hendrika Catharina, d. v. M. J. A.
Houdijk en A. M. J. Busch.
GETROUWD: 24 Aug. B. van der Kaa co
A. Th. G. van Reden; N. Melkert en M. GS
Stolk; G. J. Boot en J. J. van de Werken;
J. J. van der Kemp en L K. Burger; D. C.
de Goederen en N. E. van Aartaen.
OVERLEDEN: 21 Aug. Wouter Vermeu
len 31 j.; 23 Aug. Barbara Fokker*, woth
v. J. Ameax 88 j.
HEKENDORP.
GEBOREN: Adrianua, S. v. A. Gelder-
Mom en J. K. Hunik.
GETROUWD: P. J. vaa den Akker en E.
C. Dekker.
