ROTTERDAM,
Dotiglas~MotorriJwiëlen
TWEEDE BLAD,
3f// om Parlement.
Hoogstraat hoek Viaduct,
Wed. P. VERMIJ
Meloenen.
Blauwe Druiven.
Perziken.
Tafelperen en Appelen.
Bananen.
„Tomaten.
Diverse soorten Nooten.
Sanatogen
Sangtllnose
Bleekt met OZON absoluut onschadelijk.
rei» liana pl.m. 40.000) dat zy voorloopig
voor twee jaar volop werk hebben.
Men rekent, dat een bouwvakarbeider ge
middeld 1H woning per jaar maakt, het
geen'dus tlian» ten hoogste 50.000 nieuwe
woningen per jaar be teekent. intusachen
hield de bouwplan-productie nog steeds aan,
hetgeen by handhaving van de geldende re
gelingen op een overproductie van plannen
sou neerkomen, die de loonen der bouwvak-
arbeiders tot in,het waanzinnige zou op
drijven.
Over deze verstandige houding der Re
geering heeft de heer Schaper 't noodig ge
vonden te interpelleeren, met het gevolg
dat twee door hem voorgestelde moties
verworpen zyn, hetgeen de bedoeling was.
„Doof zulke parlementaire nederlagen ijjn
wij socialisten groot geworden", zei de heer
Schaper en wij dachten aan Bebel'e uit
spraak over het stellen van niet in te wil
ligen eiachen
worden, hun waarlijk en geestelijk
lavrn t# verdiepen en krachtig te maken,
vrttgt 4» schrijver: Wat zégt de kerk
kit* nu van? Hoe is 4e houding der ker-
ftwiyk* menxthiMi tegenover dsn V. C. J. B.
béaoRraordj deze vraag aldus:
,JEr IA waardsering en steun en sympathie,
sotnrfTn bijzondere mate, die dankbaar wordt
erkend «i aanvaard en die de jongeren bindt
aan hu» gemeente. Kr zijn verschillende ga-
meenten, die hier souden kunnen worden ge
noemd. Maar er is ook iets anders. Er is
ook onzijdigheid. Kr s(jn gemeenten en vele
gemeenteleden, die zich onzijdig houden te
genover den V. C. J. B. Is dit HoUandaehe
voorzichtigheid Maar dan laten s{j aaa
goeden kans, aan da kerk nieuw leven te ga
ven; voorbij gaan. (s ar misschien misver
stand tn het spa), zooals by hen, dia meefiea,
■dafrnUe jongeren „rood" zijn en alleen „roo-
<te" predikanten willen hoon*, terwijl dn
waarheid is, aat de joSgeren den genat van
den nieuwen tjjd vertegenwoordigen Is ar
misschien ooverschUJighrid ia de ouderen
vuur wat het tegenwoordige geslacht ba-
weegt, omdat hun hart niet open is? Of la
het behoudzucht en willen zij alleen dan
ouden lijn volgen en staan zij vreemd tegen
over het nieuwe, omdat het nieuw is Maar
dan dragen zü de schuld, alt da kerk dood
loopt
„In de kerkelijke wereld is, naar het ray
voorkomt, ook onderschatting van het jon
gerenwerk. Men spreekt smalend van ohris-
teiyke jonge-doehters en knapenvereenigia-
étttit te nemen, werd hut getouw van der
Landdag beeoeht door een aantal merk
waardige personen, d.m. den bekenden fc#
lonel Xylander en prof. Otto, die
uit de Briersche volkspartij k gotredeg,^
Te zamen waren het ongeveer zeetien bee*
ren, die, zonder een verzoek te richten tot
den Voorzitter van den landdag, bi de ka
mer van de permanente comnvaaie bijeen
kwamen en van daar uit trachtten den mi
lt h0er-preridet>t en da leWerz der coalitie
tc beïnvloeden. Er werd een indringerig
heid aan den dag gelegd,'die dan party -
leiders groots zorg baarde.
Dit eigenaardige optraden wsrd Sater
dag herhaald. Da Kamer, waarin von Kahr
zich had teruggetrokken, om rich reken
schap te geven van zijn positie, werd door
de Duitech-nattonale indringers belegerd
en deze wisten het zóó handig aan te Igg-
gvn, dat niemand den corridor ken pasaaa
ren aondar hen voorbij te komen.
Op deau wijze w?rd du doöv de „Bay-
rische VoUmpaTtri-Xorrespoajenz" gesig
naleerde invloed v»n buiten, door onbe
voegden uitgeoefend. Z(| hebben in die «te
gen achter de eoalU<M een koortsachtig*
beti rijvigheid ontwikkeld, om de Dultsch-
nattonale politiek te steunen."
De .Augsbuoger Poatzeltung" belooft,
op een later tydstdjp haar onthu^ngea te
z.tllett voortzetten.
Intuaachen hoeft volgens de „Voasische
/citung" du landdagfractie iet Batersehe
Volkaparty officieel be al ot én, den heer von I
J£*hr <te cMdidatuur mor bot m oirtor-
u t« bioim.
Hot <m oohter ni«! anmoireltfi. it« hot
rlor oloobto Mn vormkwootio go'dt omdot
uo Bolorsoho Voik.p.rty niet nojr tuuur
k'eun wil treden Mooitnl met h»t uif-
ïorwüt, dot ll! von Knhr, aio in hot laad
no, steed. laor popuJaü I», ,„u hebben li-
ten vallen.
wachten. Hoewel de hierop betrekking heb
bend* interpellatie-van Rarest* Ij n voor
eenigu weken hoogat urgent heette, bleek de
communistische afgevaardigde, toen zijn
interpellatie eindelijk aaa de orde zou ko
men, Biet eena gereed te rijn met ryn tot
de Regeering te richten vragen, weshalve
onder veel kabaal van de coaco merende
S.D.A P.'ers de interpellate voorloopig Van
de agenda werd afgevoerd.
De laatste middag van deze parlementai
re week is gewijd aaa de tijdelijke hulpver
leening van het Rijk aaa gemeenten. Het
door minister de Geer gewijzigde oatwerp-
de Vrira heeft veel beswaren ontmoet, ojn.
by de anti-revolutionnairu fractie, die op
kwamen tegen de verhogging van daKij ka-
bijdrage in afwachting van het rapport van
de pas ingestelde Staateoommiseie.
Een beeliering is nog niet gevallen.
ZATERDAG 1? SEPTEMBER 1921.
TWEEDE KAMER.
Du Crisis, Woningbouw.
Zuiderzee. Dienstweigeraars.
Het was xe verwachten, dat een interpel
latie over dë" reconstructie van het Kabinet
van de zijde der Regeering zoo niet ontwe
ken, dan toch en bagatelle' zou behandeld
wonden. Welk Kabinet zal er toe overgaan
om openlijk allee mee te deelen, wat in de
binnenkamer is afgehandeld? Onderhande
lingen hebben altyd fasen en het is onge-
wwnscht, dat zij, die alleen te maken heb
ben met het resultaat, precies weten hoe de
ontwikkeling is geweest.
Minister Ruys de Beerenbrouck heeft het
echter wel heel kort gedaan en wel al te
duidelijk doen zien, dat hy feitelijk niet be
reid was iets te zeggen. De gedachtegang
van zijn antwoord Vas deze:'toen een be
slissing bij de Dienstplichtwet was geval
len, moest het Kabinet zijn portefeuille
neerleggen cm anderen gelegenheid t* ge
ven deze over te nemen. Dat was parlemen
tair heel gewoon, want de beslissing raakte
één der belangrijkste punten van het Kabi
net-program. Toen echter het Kabinet in de
noodzakelijkheid kwam om de zaken te biy-
ven waarnemen, kon de minister van Oor
log natuurlijk niet blijven. Hü ging heen.
Waarom minister De Vriee met hem/mee-
,ra»7
Het antwoord op die vraag was kostelijk.
Al herhaaldelijk was gebleken, dat de
voorstellen van dezen minister niet voldoen
de Instemming in de Kamer verwierven. Nu
het Kabinet toch eenmaal voor een recon
structie stond, was het een goed moment
om ook hem te vervangen... Meer niet. En
waarom er niet meer ministers zyn heen
gezonden? Het antwoord was leukjes: om
dat de omstandigheden daartoe geen aanlei
ding gaven.
Het gewijzigde program van het Kabi
net? Voor de militaire zaken is dit reeds
meegedeeld in de wyzigingsnota op de
dienstplichtwet en voor de finaneieele zaken
zal men wijzer worden uit de millioenen-
nota, die de volgende week verschijnt.
Daarmede was de discussie feitelijk uit.
Een felle en onbekookte aanval van Mr.
Marchant op den heer De Geer, dat deze
zijn vroegere liefde voor de gemeentefinan-
ciën ontrouw werd, werd door dezen nieu
wen bewindsman krachtig afgeweerd. Hij
zette dadelijk uiteen, dat hy niets van zijn
voorstellen had laten varen, maar dat hij
nu juist streefde naar hetgeen hy altijd
heeft gewild, n.l. een definitieve regeling
van de financiën, waartoe hy een Staats
commissie heeft ingesteld.
Wat de militaire uitgaven betrof, ver-,
klaarde de heer De Geer nadrukkelijk dat
hy alleen de portefeuille had aanvaard, om
dat ook en in de eerste plaats het bezuini-
gings-snoeimes in de militaire «uitgaven
moet worden gezet. In de reeds ingediende
nota was reeds een bezuiniging van 10 miil-
lioen in uitzicht gesteld.
Bijkans grappig was de uiteenzetting om
trent hoofdstuk VI van de Grondwet, De
Regeering wilde of het gansche hoofdstuk
herzien óf het geheel laten rusteh. Nu was
het onmogelijk ar* 170, de uitkeeringen aan
de kerkgenootschappen te behandelen. Het
kapitaliseeren v/n de uitkeeringen zou veel
geld kost hebben en dat geld is er niet of
het is moeilijk te krygen. Daarom moest
dit punt blyven liggen. En om dat punt liet
d« Regeering het gansche hoofdstuk liggen.
Duidelijk is het niet. Is het noodzakelijk,
dat elk artikel Wordt herzien als men be
sluit iets in een hoofdstuk,te herzien?
Het feit, dat de Katholieke party by deze
interpellatie bleef zwijgen, werd door den
heer Troelstra scherp gelaakt. Juist die
fractie, die gecapituleerd had, moest zich
nader verklaren in hoeverre het compro
mis haar bond. Volgens den heer Schok
king is er geen compromis gesloten tus-
schen de groepen der rechterzijde. Wel zyn
aan het Kabinet toezeggingen gedaan ten
aanzien van de alsnog in te dienen voorstel
len. Met die groepen was geen overleg ge
pleegd, dan nadat de linkerzyde in die aan
gelegenheid was gehoord. Dit was wel een
nieuwigheid, want herhaaldelijk is meege
deeld, <lat de linkerzijde pas werd ontbo
den, toen reeds weer een opdracht aan den
heer Ruya de Beerenbrouck was gegeven.
Wie hier gelijk heeft, kan niet uitgemaakt
worden. Volgens den heer Schokking had
den de sprekers allen nagelaten aan te ge
ven, welke oplossing wel de gewenschte wa
re geweest. Waarschijnlijk meende hy om
dat zij geen andere wisten.
Onbedaarlijk gelach lokte de verklaring
van den heer Schokking uit ten aanzien van
d* processies. De linkerzijde had daartegen
geen bezwaar, meende hy, omdat zij buiten
d* strekking van de processdes stond. Het
verzet van de protestantach-ehristelyke
kringen werd daarom meer gewaardeerd
dan de medewerking van de linkerzijde. De
k*e Nolens lachte witjes.
Het aantal aanvragen om voorschotten en
bijdragen krachtens de Woningwet er de
ontwikkeling van de particuliere bouwerij
hébben zulk een omvang aangenomen, dat
°P 1 Juni reeds een productie van 90.000
(thans reeds over de 100.000) woningen in
gang was of weldra mocht worden ver
wacht. Dit heeft de Regeering er toe ge
bracht den toestand opnieuw onder de oogen
te zien, vooral omdat afgescheiden nog
van materiaal- en geldvragen het aan
tal bouwvakarbeiders vaa dien aard is (op
81 Jan. jj. ongeveer 29.000, volgens ande-
oudtestamentischen naam man toe. Mm
maakt **n grapje, dat men zelf nog al aar
dig vindt. Maar laten zulke hooghartige cri
tici eens bedenken, dat vrijwel alle vryzinni
ge jongeren, die godsdienstige belangstel
ling en verlangens hebben, in den V. C. J. B-
en enkele verwante vereenigingen samenko
men. En wanneer de kerk deze verloren
laat gaan, ontbindt zy zichzelf. En laten sy
ook eens hun oogen openzetten en zien, dat
op het oogenblifc in Duitschland, ia Italië,
in Zwitserland eh elders geiyke bewegingen
gaande zyn ónder de jongeren als hier, ge
deeltelijk ontstaan in cuntart met Holland.
De V. C. J. B. is geen gril, maar een nood
zaak gebleken in onzen tyd. En ale de kerk
dit voorby ziet, wordt aU zélf het kind van
da rekening.
„Pyniyk is nog de spot, die uit em enke
len boek op den V. C. J. B. is afgeschoten.
Van bepaalde zijde, waar men van dan bin
nenkant van den Bond vrywel niets weet
uit eigen ervaring, heeft men 't zoowaar
ondernomen te spreken van eonferaarande
kinderen, en oude-mannetjee-wysheid, en
bombast. Iedere oudere, die in den V. C. J.
B. thuis ie, heeft de ongegrondheid en het
bedroevende van dezen spot gevoeld. Daar
om ia niemand er op ingegaan. Maar hier
zy gezegd, dat de leiders van den V. C. J.
B. Natuuriyk wel kennen de gevaren van
een godsdienstige Jongeren-organisatie,
tnaer met alle kracht daaa zoeken te beewe
ren. En Ik geloof dat Nederland gerust kan
zUn, gerust op de geesteiyke gezondheid
van den Bond ale geheel. En wie bet niet ge
looft, vraagt maar eens gast te mogen zijn
op een zoraerconferentle. Maar nis de kerk
den V. C. J. B. bespotten gent, doel s| zich
zelf het grootste kwaad.
„Tenslotte zyn er enkele kerkaiykèn, in
het bljtonder in de Doopsgezinde Broeder
schap, die uit hoog# motieven den V. C. J.
B. bestrijden. Zy zien de Jongeren van hun
kerk niet gaarne buiten de grenzen van hun
genootschap gaan en zich mengen onder ge
iykgezinden van andere kerken. De ge
meente houdt vast tot bet graf en dat doet
de V. C. J. B. niet Daarom souden zij liever
in eike kerk een afzonderlijken Jongeren-
bond willen. In onze Remonstranteehe Broe
derschap wordt dit standpunt niet gedeeld:
Daarom mogen wy hier volstaan met te
aegg«n: le. dat de V. C. J. B.'ere geenszins
voor de gemeente verloren gaan, integendeel
de beste gemeenteleden kunnen biyken; 2e.
dat het eng-kerkeiyke toch zeker het gees
telijke leven vernauwt en op velerlei wijze
schaadt en dat het bovenktrkeiyka van den
V. C. J. B. verruimt en bovendien de drang
is van onzen éénheid-zoekenden tyd; Ie. dat
de raeeete jongeren zelf den V. C. J. B. wil
len en goddank het godsdienstige stellen bo
ven het kerkfiyke, en zy voelen niet precies,
neen zy voelen in het geheel niet het onder
scheid tusechen Vrijzinnig, Doopsgezind,
MemonetranUrh en Hervormd Christ endow
„Ik meen niet te overdrijven waaneer Ut
aldus zag, dat de halve kerkaiyka wereld
té kort schiet la riaardeering van dsn V.
C. J. B. Misschien rindt gij een bewij» vaa
dit te kort in da byiragen, die de kerken
geven aan den Bond.)Ken circulaire is aaa
alle vrijzinnig* gamhenten van Nederland
gericht om den fkmi te steunen en en. tn
staat te stellen to0i*t organiseren van em
vast secretariaat', wat broodnoodif is. De
opbrengst van 900 circulaires was tot he
den...... 804.— aan jzatiykzche bydragea!
„En nu ligt, naar de overtuiging van eek
predikanten en anderen die de kerk dim—,
in den V. C. J. B. een mogelijkheid voor
de kerk om te geraken tot vernieuwing, ver
ruiming en verinneriyking. Door velen
wordt in des* jaren de doodsklok over de
kerk geluid. Haar worden, dikwyia terecht,
de felste verwijten gedaan. We kunnen se
hier niet bespreken. Maar in den V. C. J. B.
liggen nieuwe mogelijkheden voor de kerk.
„Grijpt se deze niet aan dan staan
De hulpverieenteg aan Rusland is geble
ken heel wat moeilijker te regelen te zyn
dan destijds die aan Centraal-Europa,
maar 't zal er nu toch van komen. De in
ternationale commissie tot beatryditgf van
den hongersnood in Rusland hoeft gisteren
met algemeene stemmen de tekst goedge
keurd ran den brief, welke *y «ui randen
aan Spanje, de Ver. Staten, Roemenië,
Zuid-Slavië, Zwitserland, het Vaökaan,
'1 sjeoho-Slowakye, Portugal, Duitschland,
Polen, Argentinië, Brazilië, Bulgarije, Chi
na, Denemarken, Estland, Finland, U-
thauen, Letland, Noorwegen, Nederland an
Zweden om hen uit te iwxxHgen tot sa
menwerking. De brief zet de' gronden uit
een, waarom het noodSg is een comraiaeie
van onderzoek naar Rusland te zenden,
welke de toestanden zal nagaan, voordat
het programma van werkzaamheden zal
worden opgesteld, teneinde oen duurzame
hulp aan Rusland te verzekeren. De brief
herinnert er voort* aan, dat de conuninsie
ér nooit over heeft gedacht de hulp van
particuliere ongaranataes uit te'«teilen.
welke zy in tegendeel met al baar graag
heeft trachten te steunen. De brief ein
digt mei de aankondiging van de bijeen
komst der commlMW op 8 October te Brue-
nal.
Te Landen ia men ten zeerste voldaan
over de eendracht, welke heerechte op de
bijeenkomst der commissie van giateren.
De Engrtschen vonden by hun collega's In
stemming met hun voorstel om de commie-
sit, ondank» toon en inhoud van Tajitsje-
rin's nota, te laten voortbestaan. Zy stel
den voor Duitschland te begrijpen onder de
landen, waartoe een uitmoodiging tot ra-
menwerking zal worden gericht en Frank
rijk steende daar gereadeJUk mee. in. Men
besloot voort* ook het Vatakaan uit te now
digen en hoopt an verwacht, dat de Ruaaf-
eche grensstate*, de Skandlnavieche landen
en alle overige staten ran de oude en
nieuwe wereld onverwijld aan de uitnoo-
diging voor de bijeenkom* te Brussel ge
volg zullen geven. Men verwacht, dat door
het kiezen van Bruaeel In'plaats van Pa
rijs, de bezwaren, welke de eovjetregeeriag
tegen Frankrijk heeft geopperd, sullen
worden ondervangen.
Alles by elkaar genomen overheerseht
het gevoelen, dat de conferentie van Brus
sel iéts tastbaars ral opleveren en men
«preekt openlijk de meraung uit, dat de
«ovjetoveitieden zich met zullen vernetten
tegen het werk, dat de goedkeuring en de
medewerking zal hebben verkregen ran
feitelijk de gebed* wereld.
EN GROS EN DETAIL
Alle loorten Brandstoffen.
SPECIAAL
HOLLANDSCHE en FRIESCHE TURF
Zeer billijk.
Mi 18 Geb. VAN LEEUWEN.
OROENEWEWEO 61 - Tel. No. 406
Agent voor GOUDA en OMSTREKEN
Udt da kringen ran den Vcékcadwad te
Geoèra, komt het bericht, dat van Criek-
sche zijde getracht wordt den Volkenbond
tot een interventie in het Griókeeh-TuA-
eche conflict te bewegen. De Oriwknehe ge
delegeerden veridaarden dat Griekentand
weliswaar geen interventie zoekt, maar
zich daartegen niet verratten sal, als het
vooretel daartoe ran de tegenpartij komt.
LAKSE TIENDEWEB 27. Tal. 112.
HEEFT IN VOORRAAD
CAS. eOL
ProgUtTlJ ■AHKTZ.
VerWla»", Ml
S H. VAN LOON
KERKNIEUWS.
De Kerk en de Vryzinnig Christelijke
Da W. Mackenzie, Rem. pred. te Utrecht
schrijft in het orgaan der Remonstranterh*
Broederschap (N.V. Uitg. My. „Edifco", Hil-
legom) over den Vrijzinnig Christelyiten
Jongeren Bond, gezien vaa uit het standpunt
der kerk. De schrijver riet in dien Bond een
prachtig stak jong, sterk geestelijk leven,
welks beteekenis door vele kerkelijke men-
dchen niet n&gr waarde wordt geschat.
De Bood heeft sinds de stichting, ander
half jaar gateden, bijna 2000 leden ^kre
gen, waarvan de meeste^ zich tot nfdeelin-
gen hebben gevormd ywi de overigen ver
spreid zyn.
Na een uiteenzetftng wat de Vryrinnig
Christelijke Jongeren Bond is, een vereeni-
ging, waarin de leden zoeken hun ziel be-
twyielachtlg. Wnt vindt ge van een kerk
alleen uit onderen bestaande?
„Maar komt de kerk den V. C. J. B. en den
wenschen der jongeren tegemoet, niet uit
berekening maar uit goed begrip en uit lief
de, dan mogen de doodsklokken over de kerk
luiden de begrafenis zal niet volgen. Zoo
als predikanten het ervaren hebben, dat bet
werken onder de jongeren hun nieuw geloof
MT Voor belangatellenden dagelijks te bezichtigen
Eiectrische Drnkkwlj A. BRINKMAN ZOON - OOÜPA