y ',N >D. No. 14734 Zaterdag 24 September 1921. 60e Jaargang. 7ORM EN OP IOOFD niHijll I n Tafels, stoeien, I en, leer ameuble- I nblementen, Club- I -tij wollen dekens, I '.9.50 de zes. Com- I eublementen ƒ98. JE KOOPJES. - IG FEUILLETON. ■kt 54. DE PRIMADONNA. EERSTE BLAD. Een nieuw geluid. me Buste n door de ngroises kryging een er flink on. -^.d.-vextexLtxe'bleud. voor G-oTxd.su en Oxxxstxelcen.. BEHALVE ZON- BN FEESTDAGEN. n 1—4 ncda ƒ4.08, «Uw t«ni "mt ƒ0.» Redactie: Telef. latere. 545. Btmu: MARKT U, GOUDA. Administratie: Telef. latere. »X Dit nummer bestaat uit twee bladen ran sen iar ran M. eer is, 1 ME geeft een flu- 259 (Wordt vervolgd.) I Gewone advertentiën en i ceerden prijs. Groots letters ingezonden mededeeiingen b(j contract tot war gerede I en randen worden berekend naar plaatsruimte. ndoeningen a Coops en Mej. S. 30 INGEZONDEN MEDBDEELINGEN Op de voorpagina 60 hoogs». )rukkerij JON GOUDA. altijd brengt het In- trt aan loot een ROCKER? te NAPOLEON, en or elechta 7 cent! P-POP 4 cent. lb., - bovenhuis. I )jj de Schiekade, I DAM. SANITAS idewec 10. e Hoogstraat 87. iat 87. lat 6. Uit het Duitsch van Olga Wohlbruch, met autorisatie vertaald door Mevr. J. P. WESSELLNK— v. ROSSUM. (Nadruk verboden.) De Troonrede, waarmee de Koningin deze week het nieuwe parlementaire zittingsjaar heeft geopend, verdient de bijzondere aan dacht. Is reeds gewoonlijk een Troonrede, die een laatste jaar van een wetgevende periode inluidt, van belang, ditmaal was er een bij zondere reden om met belangstelling af te wachten, wat de Regeering aan het volk zou hebben te zeggen. Immers, het Kabinet was kort tevoren „gereconstrueerd” en de Troonrede zou dus onthullen minister Ruys de Beerenbrouck had de Kamer bij de interpellatie-Marchant opzettelijk niet inge licht, onder verwijzing naar de Troonrede - in hoeverre het algemeen regeeringsbeleid bij de „reconstructie” was gewijzigd. Er was vooral reden om met eenige span ning uit te zien naar het financieele gedeel te van de Troonrede. Men had geruchten vernomen over ontzaglijke tekorten, waar mee de concept-Staasbegrooting voor 1922 zou sluiten, tientallen millioenen waren reeds geschrapt en nóg waren de draden niet aaneen. Wat zou minister De Geer van den desolaten 'boedel van zijn eindelijk ver dwenen ambtsvoorganger De Vries terecht- brengen Voor het overige zou de Troonrede geen verrassingen brengen. Dit stond wel vast. Zij zou zakelijk, uiterst zakelijk zijn, daar het Kabinet in politieken zin weinig meer te zéggen heeft; daarvoor was de verhouding tusschen de coalitiegroepen te slecht in den laatsten tijd. Reeds was de processievrjj- heid voor de Katholieken verdwenen ter wil le van de vrienden van het „diepste gemeen schappelijke beginsel”, de 'protectieplannen van De Vries zijn door De Geer ingetrokken, de Zondagswet och arme! die nog weinige maanden geleden als „urgent” voor aan op de agenda werd geplaatst, is verge ten, totaal vergetenHet is reeds zóó ver gekomen, dat geen enkel beginsel meer naar voren kan komen, of de coalitiepartijen vliegen elkaar in de haren en zelfs het eer ste ontwerp van den nieuwen minister van Financiën, de nooduitkeering aan de ge meenten, heeft het gros der Rechterzijde tegenover zich gevonden. Als politiek 'Ka binet is het ministerie-Ruys de Beeren brouck reeds dood; het kan alleen nog re- De wereld haat ons! Dat doet pyn; Maar haat voor haat zal weinig baten, We moeten, dat zal beter zyn, rt Haar moeilijk maken, ons te haten. Karla vierde Kerstmis met haar kind. Ze had dat gewild maar zoo’n Wein wurm verdween immers onder al die groo- ten. Zoo zag ze slechts een boom vol stra lende lichtjes, een lange, witgedekte tafel, waarop door dennetakjes de geschenke/i van elkaar gescheiden waren, zag hoepen van verkreukeld papier, de verhitte magere wangen van Louise, het bedaarde heen en weerstappen van Altmann, Adèlee nieuws gierig rondsnuffelen, hoorde lachen en le ven maken, het aaneenslaan der hakken van Frits en voelde het' onophoudelijke om helzen van Bicki. Ergens op het kleed achter kroop Schmerzchen rond, ernstig, bedaard er op bedacht dat niemand, iets van haar speel goed wegnam of haar stoorde met lastige vragen. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tauchenkomst van ssUeda ■aaMtea* delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten. loupe te nemen en te schrappen wat maar eenigszlns gemist kan worden. Het Kabinet heeft het ielf uitgesproken en wij zullen het de heerea voorhouden tel kens wanneer het noodig Ük „De sterke groei wjj de waanzinnige uitzetting!— in de laatst verloopen jareto rassenden aanwas nog ver^o' wijl de laatste thans tot sta en teruggang reeds plaat* 1 langrijke opvoering vaxj de reeds de, haar van boeken te voorzien, die hü zoo zorgvuldig en liefdevol uitaocht, dat Karla’s kennis er door vergroot waa. Weliswaar nog onklaar maar toch met een sterk instinct, begon ze den samen hang te voelen, die alle kunsten vereenigt als de uitstraling van een enkele groote scheppende gedachte en een ge-vfcel, dat haar nog geheel nieuw was, voor het schoone op elke wijze en uitwendige ge stalte, begon zich naar licht zoekend uit het duister van haar onontwikkelden geest te verheffen. Maar dr. Adwin Maurer dacht op die wijze een deel van de schuld aan dank baarheid af te doen, die het niets ontaien- de eischen van zjjn vrouw op hom gesta peld' had. ,4a ja natuurlijk-.In eik geval dank ik je, Lis, voor je vingerwijzing. Er gaat niets boven een verstandige vrouw werkelijk, niets.” Hij hief Schmerachens gezicht tegen zijn gladgeschoren blauwachtng glanzende wang en pakte Louise dankbaar om haar schouder. „En nu gaat Isoldje zeker slapten, he?” H(j wdst nooit goed wat hij met het Hónd begtinnen moest bijna even weinig als grootpapa, maar hij verlangde niets en had een voorzichtige manier om het op te ne men, op zijn schoot en weer op den grond te zetten. Schmerzchen hield heel veel van papa Dien avond' deelde Altmann zy‘n nieuwe plan aan Karla mee. Ze zat in zün kamer, in een der gemakkelijke, zachte stoeien, Qiaakte met inspanning aan een roode de ken voor Schmerzchen en^telde nu reeds voor den Vijfden keer de gaatjes. Ze moest iets maken voor haar kind. Louise en Adele pochten er al te veel op, dat Schmer zchen broekjes pn rokjes en jurkjes van den arbeid hunner handen droeg. Toen had Pauline op een dag een heel eenvoudig patroontje voor haar begonnen. „Altijd recht uit, mevrouwtje, heen en terug. Daar kunt u een jaar aan haken. Hoe grooter de deeken wordt, hoe beter. En altijd aan iets vriendjelijks denken, dan brengt het kind geluk en warmte aan.” Karla werkte heel ijverig in de vrije avonduren. En altijd dacht ze er bij aan iets „vriéndelijks”: aan haar eerste optre den als Elsa, aan wonderschoone thee rozen, die ze in een vaas van Kopenhaagsch porcelein gekregen had zonder kaartje, zoodiat ze heelemaal niet hoefde te weten, ■nel van Uw lyden :eemt dan een proef lohmiddel. Het is te wenden, een vlpei- aiet een vettifce of dringt door in d« jt onmiddellyk ver- heden een flesohl fl. Geneeskrachtige VerkrygbAar by alle sten. Hooftlagent m Haag, van wien zouden zeggen: lder uitgaven _i heeft den ver- ^overtroffen, ter- taan gekomen is t vindt. Aan be- ‘i zwaar drukkende heffingen valt; degens de daar uit dreigende schade voor het algemeen be lang, wel nauwelijks te denken. Het publie ke leven op meer bescheiden voet in te richten dan tot dusver, zal noodzakelijk blijken”. (Ziedaar de openhartige verklaring, zie daar tevens de schuldbekentenis van het Kabinet! De Regeering van RuysDe Vries heeft er op los geleefd, zjj heeft de snel stroo- mende inkomsten, klaarblijkelijk gevolg van een oorlogshochconjunctur, niet alleen to taal verbruikt, doch de gewone uitgaven die zouden b 1 ij ven notg veel sneller la ten klimmen. Het was het beleid van een onbezonnen jong student van rijke ouders; voor het Kabinet scheen „après nous le déluge” hoogste wijsheid! De inkeer is thans gekomen. Althans in woorden. Het ging regelrecht op de débacle aan. En minister De Geer waarschuwt nu openlijk volk en Parlement, dat het zóó niet langer gaat: het publieke leven moet op meer bescheiden voet worden ingericht De Regeering spreekt ein groszes Wort gelassen aus. Zal zij de kracht hebben en den moed om dit woord in een daad om te zetten? (Zal het nieuwe geluid, spaar zaamheid betrachten, inkrimpen, geen roya liteit meer zal dat alles doordringen in alle departementen en bureaux der Over heid, of zal men in al die ongekroonde ko ninkrijkjes, waar de bureaucratie opper machtig heerscht, het woord der Regeering met een glimlach aanhooren en met een „men doet ons toch niets” op den ouden weg voortgaan? W(j zullen in een volgende beschouwing, aan de hand van de millioenennota, reeds een voorloopig antwoord op deze vragen géven. Optimistisch kunnen wij helaas voor alsnog niet z(jn! ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Markt 81, GOUDA, b(j onze agenten, den boekhandel en de postkantoren. ADVERTENTIEPRIJS? Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den beznrgkring) 1—5 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 1.55, elke regel meer >80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. geeren als een zakenkabinet, dat speciaal de coalitiegroepen te vriend tracht te hou den. Misschien is het woord van mr. van der Laai’, dat de coalitie slechts een „baantjes- trust” is, niet ver van de waarheid. Eenig ander doel, eenig ander ideaal, eenig begin sel zien wij althans niet by Kabinet, noch by de regeeringsgezinde partyen. Wiat nu de Troonrede betreft, die even min eenig beginsel belijdt, zij is somber van toon en in haar vry uitvoerigen aanloop is zij de scherpst mogelijke veroordeeling van het beleid van het Kabinet. Geconstateerd wordt, dat ook ons land lydt onder de alge- meene ontwrichting van de economische verhoudingen. En dan volgt: „Met noesten ijver aan het herstel van de welvaart te ar beiden, angstvallig de spaarzaamheid te be trachten, is ons aller plicht” Zoo spreekt het Kabinet-Ruys de Beeren brouck. Zoo spreekt een Kabinet, dat in menig opzicht het herstel van de welvaart heeft belemmerd; men denke slechts aan onze nieuwe Arbeidswet, die verder moest gaan dan overal elders, aan de politiek van Ar beid en Onderwijs, die letterlijk een wed strijd hielden, wie het meeste millioenen kon uitgeven, terwy'l de beloofde bezuini ging op de militaire uitgaven neerkwam op eindcijfers van Oorlog en Marine, die met vele millioenen omhoog vlogen. Angstvallig de spaarzaamheid betrach ten! Zoo laat een Kabinet de Kroon spreken, na een financieele politiek gevolgd te heb ben, die de spaarzaamheid als 't ware uit de wereld hielp, door een ongehoord opdryven van de belastingen en zelfs een recht- streeksch aantasten van het kapitaal, zoo- als niemand voor weinige jaren mogelyk had geacht. En zelfs nu nog, nu de Regee ring veel te laat erkent, dat de toe stand der schatkist „zorgwekkend” is (wjj zouden liever zeggen onrustbarend) geeft de ingediende Staatsbegrooting, zij moge dan reeds zeer besnoeid zyn, nog al lerminst voldoende blyk van de overtuiging by de Regeering, dat het uit moet zijn met het voorstellen van allerlei nieuwe uitga ven, die misschien nuttig zjjn, doch zeer wel eenig uitstel kunnen Ijjden. Intusschen zyn wy dankbaar voor het nieuwe geluid, dat minister De Geer doet hooren. En de Staten-Generaal zullen o. i, verplicht zyn, zich beroepend op de mee- ning der Regeering zelve, om de begroe ting scherper dan ooit tevoren onder de er ook privaatleerlingen. Het lesgeld be droeg lang niet zooveel als hy verwacht had maar hy verdiende althans. En om Kart a niet bij haar party studie en oefe ningen te storen, en ook zelf niet gestoord te worden, liet hjj voor alle deuren dikke gordijnen maken, die elk geluid dempten. Zacht, byna onhoorbaar gleed Louise door de woning. Haar kloppen werd door de gordijnen niet gehoord en ze stond vaak als een spook, heel onverwachts, in de mu ziekkamer. Karla schrok hevig. ,Ja wat is er er wat wil je?” Het was altijd iete onbetekenends. Maar Karla had vaak hevige hartkloppin gen ervan, en ze dacht er vaak over, de deur af te sluiten. Maar dat waagde ae toch niet. Haar omgang behoefde waarlijk niet na gegaan te worden. Wie kwam er by haar? Alleen de kleine Goldbeck, haar correpeütor, die van ergens uit Rusland gekomen was, hongerend en bedelend door ’t leven gegaan was, vod mu ziek in hoofd en vingers, die, wathy kon, als ’t ware'uiit de lucht had gezogen, die hem toestroomde uit de deuren, waarach ter de muziek gemaakt werd. Verder kwam Bicki, met haar Bodo Böl- kel in elk van haar zuchten, haar oogop slagen, of Frits met zijn cadettendweeperij of Alwin Maurer--. Die kwam wel vaker, dan ze ooit ge- aacht had, die lieve goede Alwin; hy ont fermde zich over haar ^strafbare onwe tendheid”, zooals Louise zei. Wat haar niet aangewaaid was, wist ze niet en van het beetje schoolwijsheid had ae ook meer ver geten, dan onthouden. Het was Alwin Maurer een innige vreug- van wie ze kwamen; aan een hemelMau- wen Zondagmorgen, toen ze met Schmer zchen en Alwin Maurer naar Whnnsee gegaan was, qm beweging te hebben in de frissche lucht; aan een levendigen groet uit een vooribysuizende auto- Aan een ontmoeting in den Dierentuin dacht ze en aan een tweede bij Schulte, waar Alwin Maurer haar heengeleid had'; hoe de voor- stelliig geweest was: Graaf Gaudlitcz Dr. Alwin Maurer, en hoe Alwin haar bijna angstig onder den arm had genomen en ze toen verder gegaan waren met hun drieën, de schilderijen vooribi)..- onder een snel, telkens afbrekend en dan weer oplovend discours, tot Aiwin zeide: „Je ault wel naar huis moeten, Karia," en Gaudlite haar hand aan de lippen bracht en haar wat ten handschoen 'kuste-. Karla’s haa.lnwa.1d 'bleef opgeflieven in de lucht... een, daar mocht ze zeker niet aan denken - daaraan niet „Luister je weL Karia?” vroeg Alt man een beetje ongeduldig, omdat ze niet antwoordde. „Dramatisch onderricht wi! ig geven-, hier, by ons thuis.-” ,4a...," antwoonde Karia verward- ,Ja... dat is heel mooi, Brast- ik vertieug er mij over...” Altmann haajde de schouders op en keer de zich ontnuchterd om. Met Karia kon men niet ernstig praten. Het was maar goed, dat hjj Louise had! Adele zou het zeker ook goed vinden! Altmann plaatete advertenties in de courant. Een leider van een conservato rium, die wist dat Karia König Altmanns vrouw was, en die voordeel van de connec tie verwachtte voor zijn zangleeriingen, meldde zich het eerst en verbond hem aan cyn inrichting. Langzamerhand kwamen Wat nu geschiedt, is wat het volk typisch noemt ,Jcouwe drukte”. Wanneer het cere monieel niet een belangrijke of althans be langrijk voorgestelde daad als middelpunt heeft, wordt het alt(jd min of meer belache lijk. Tant de bruit pour une ommelette zeg gen de Franschen. Er is heel veel „bruit” en het geval waarom het gaat is nog op geen stukken na een ommelette. De rede, die de Minister uitspreekt bij de sluiting, heeft in den loop der tijden haar inhoud verloren. Zjj is om weer een» een typische volksuitdruk king te bezigen „een bord wasem” gewor den. Wordt het dan geen tijd deze verouderde voorstelling af te schaffen In verband met den alom ingevoerden vrijen Zaterdagmid dag kan de sluiting wel Vrijdag plaats heb ben als er dan iets behouden moet blijven. De opening der Staten-Generaal Is weer iets andere. Het feit daarvan eenigszins for meel te doen geschieden is niet zoo vreemd soortig. Alleen ware het misschien te beper ken tot de kearen, dat een nieuwe Kamer bij éénkomt Vroeger kon het nog min of meer een verrassing heeten wat H. M. de Ko ningin in haar troonrede voor nieuws aan- kondigde. Nu is.die verrassing meestal heel gering. De verkiezingen loopen om bepaal de onderwerpen in welke richting daarna gestuurd zal worden. Het meesje hindert ons in de plechtigheden die de Kamer raken het schrille contrast tusschen het ordelooze en vaak beneden alle kritiek gaande optreden van de Kamer èn deze deftigheden van opening en sluiting. Natuurlijk zou dit eer reden kunnen zyn, dat de Kamer zich herzag dan dat de plech tigheden verdwenen. Het contrast is echter te sterk dan dat het niet een schaduw werpt op de openingsvoorstelling.^ Het monument dat op den dag der opening van de Staten-Generaal is onthuld, is een mooi stukwerk en doet de ontwerpers alle eer aan. De plaats die er voor uitgekozen ia, is ook gelukkig. Ze is gelegen aan den Scheveningschen boulevard, vlak naast het terras van het Kurhaus, tegenover halatorium. Het monument herinnei de mobilisatiejaren, toen leger en vlo belangrijke plaats innamen. De voorstelling van het monument is eenvoudig, een soldaat en een matroos, anders niets. Men heeft zich verder onthouden van het overdreven der belangrijkheid. Nu is het geheeL eenvoudig en het spreekt voor zich zelf. Dat is meer dan voldoende. By het gering aantal monu menten dat den Haag heeft, is dit wel een aanwinst De huldiging van Minister van Karnebeek bij ztfn terugkomst uit Genève waar hem zoo’n bizondere eer te beurt viel, gaat waar schijnlijk niet door, aangezien de minister zelf heeft verzocht ervan af te zien. Dit ver zoek hebben we wel verwacht. Het ligt zeker niet in den geest van den heer van Karne beek om zich op deze wyze te laten huldigen. Daarvoor is hy te bescheiden en daarvoor acht hü waarschünlük ook zün verdiensten niet gewichtig genoeg. Inmiddels heeft het 59) Dat moet je haar niet kwalijk nemen. Het is je ook niet meer wiaardig het pu bliek wat wys te maken. Je kunt veel, veel meer. Je kunt talenten vormen. Karia is het levend bewü’s. We hebben het onder- wij stal ent gemeen slechts heeft myn «ave alleen in het verborgene gebloeid, terwyi jjj... Wie zou niet gelukkig zyn, als hij bij den leermeester van Karia König onderwijs kon nemen?” Altmann bleef staan en zag zün zuster getroffen aan. Het was stil tusschen hen geworden slechts de gasvlam suisde en Schmerzchen lepelde hét laatste restje van haar padding. ,X)nderriclht? Him... meen je? In elk geval een idee we praten er nog over... het was te doen... Wat zou Karia wel «eggen,?” Louise glimlachte toegeveod. GOIDSCHE COURANT. VERSCHIJNT DAGELIJKS BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. DLXXIII. Omstreeks de helft van September hebben eenige openbare plechtigheden plaats. Wc zullen niet spreken van de opening der Ka mers. Dat is een jaarlüks weerkeerende ver- tooning, die voor velen een bekoring schü’nt te behouden, zelfs nu het decor daarvan tot een minimum is teruggebracht. Een enkel woord over de sluitingsvergadering en al dadely’k de vraag of het geen tyd wordt deze vertooning achterwege te laten. Een plechtigheid kan uit allerlei oogpunt inte ressant zün; voor het behoud ervan kan men pleiten, maar als ze tot een paskwil wordt, wordt het heusch tüd ze af te schaffen. En we meenen, dat de vertooning op den Zater dagmiddag voorafgaande aan de opening der Kamers tot een paskwil is geworden. In de eerste plaats in de Kamer. Van de 150 Kamerleden zün er in den regel zeer weinig aanwezig, maar zooals ditmaal is het wel nimmer geweest Er waren er in totaal twintig, waaronder de Voorzitter van de Eerste Kamer, die in volle militaire uniform op den presidentsstoel zit, de Voorzitter van de Tweede Kamer die uit beleefdheid aan wezig is, zes leden die daartoe speciaal zün aangezocht om de commissie van in- en uit geleide te vormen en dan precies een dozün leden, waaronder meestal zü die In het afge- loopen jaar voor het eerst in de Kamer kwa men en nu eens deze plechtigheid willen bü- wonen. De commissieleden zün in uniform, dat sommigen allerbelachelükst staat. De Minister, tüdelyk voorzitter van den Minis terraad, komt, in vol ornaat, binnen, plaatst zich achter de ministerstafel, buigt licht naar den Voorzitter, dan naar rechts, waar 45 leege plaatsen zün en 6 leden staan, dan naar links waar dito meer dan 40 leege bankjes zün, haalt vervolgens uit den ach terzak van zün jus een stukje papier, leest de bekende formules af, steekt het papier weer in dien zak, buigt weer driemaal en de vertooning is afgeloopen. Per galakoets komt de Minister in het Paleis en met dezelfde deftigheid verdwünt hü weer. Zeven hüzaren vóór het rijtuig, zeven er achter. Als dat is afgeloopen, ko men eenige huurbakjes vooi- het waren van dit jaar voor het eerst auto’s 'waarin de geüniformeerde Kamerleden naar huis gebracht worden. De Voorzitter krijgt een eigen rütuig, de beide griffiers samen één en de drie commiezen-griffier gemeenschap- pelük één. Want deze vyf functionarissen zün voor die paar minuten ook gegalonneerd en zoo zit het edele zestal op het te kleine podium als op het balcon van een ouderwet- sche kermistent. De gansche „plechtigheid” duurt vüf mi nuten en heeft iets zoo lachwekkends, dat het inderdaad alle overweging verdiende om ze af te schaffen. Het zal niet moeilük val len er een schriftelüke mededeeling voor in de plaats te stellen, die aan de Kamer wordt toegezonden en eventueel in de Staatscourant wordt afgedrukt.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1921 | | pagina 1