1/
LUX
EGE
J?
r
iigaren.
Maandag 26 September 1921.
60e
•gang.
Mo. 14735
•r
)NG.
PHEE
DER
5^
ié
4 L
zo, Gouda.
uda.
ir garan-
FEUILLETON.
dat zij
kunnen
ets. en
-
I
s
in hen,
thee
s
eg
D
IOEL
ï>ri@-cL-ws- er- -^cS.'v-extaxx'tis'bla.d. voor G-otzqLsu exx Oxrxstxelceso-.
V
}'X
DE PRIMADONNA.
I
Duitschland’s moeilijkheden.
t
9
BKHALVB ZON- SN FBKBTDAGKN.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
1—4 r** JUt, Uk* r*«*l bm* ftM.
Redactie: Telef. latere. 545.
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
IN G ESBON DB N MEDBDEEUNGKN.
HEBBEN.
49E 180
KZ.
«79 40
in of kort. "W
4303 114
nde mon
G. WALLIS.
(Wordt vervolgd.)
rS£j-.
3T
AdminiatnU*: T«lef. Iatan. M.
l
OC U«H lUT MAATSCHAPPIJ V1AAADINCIX
Fabrikaat» «m Seallght Zeep.
Gevoelens van dankbaarheid schij
nen stappen in verstuivend zand te
zijn, het leven daarentegen in rots
gehouwen treden.
INGEZONDEN MEDWDEEL1NGEN
Op da voorpagina 50 hoogwr.
GOIDSCHE COURANT
het
lucht,
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal f 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Markt 31, GOUDA,
bij onze agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer >30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
ien tze-
e iong-
dër
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuMchoakoauit vaa MW» ••^kan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten.
rige” rokkenruischen van Pauline een
ouderwetsche atmosfeer van gezellige ver
trouwelijkheid verbreidde.
En toch oou Karla op haar eersten
Kerstavond in haar huis een groote vreug
de beleven.
Een wattevilokje had ongemerkt vlam
gevat, terwijl Karla „Stille, heilige Nacht"
t>b' de piano zong. Een droog takje vlamde
op een tweede Frits zag het het
eerst en snelde naar de telefoon, om de
brandweer te alarmeeren, terwijl de ande
ren zoo goed en kwaad a’s het ging, aan
het blusschen gingen.
Karla greep het eerst Schmerzchen uit
haar nieuwe mooie rieten stoeltje, van
waar ze als uit een loge den steeds groo-
ter wordenden brand met groote schitte
rende oogen innig gelukkig had zitten be
schouwen, zonder er ook maar an Me verste
verte over te denken, de/grooten er bij te
roepen, die immers ook haar spelbrekers
waren.
Toen dé (brandweer kwam, was het den
hoogsten tijd. De heeren 'hadden de tafel
en alle meubels op zij geschoven, het witte
laken afgetrokken, dat het voetstuk be
dekte. Het dienstmeisje had emmers water
aangesleept, en de dames maakten den
boom met alle mogelijke lappen en be
zems nat. Toen de dikke rook het blus-
echen (haast onmgelijk maakte, kwam de
brandweer. Kprla stoorde zich nergens aan.
Ze had Schmerzchen uitgekleed en trok
haar onder duizend grappen en kussen
het nachtponnetje over het frisch aflgewre-
ven lichaampje. Schmerzhen had haar alle
aanwijzingen gegeven en op een grappige
manier verteld hoe het gebeuren moest
En ze had gelachen, net als andere kinde
ren, toen het koude water over het mer-
gauw moeten gebeuren, want, naar het
Beriiner Tagebiatt verneemt. wordt dezer
dagen onderhandeld ever de reconstructie
van het Rykskabinet, zoowel als van de
Pruisische regeering.
Gewone adverteattHn en ingezonden mededeeUngen Mi coatend tot aw |ll*
ceerden prijs. Groote latten en randen worden berekend naar plaatarotetea.
spraak, hoe diep het Fransche bezettings
leger was getroffen door de ramp, die Lud
wigshafen had geteisterd. ,jOra het nu mo
gelijk te maken, aldus besloot generaal
Daugan, door een nationale plechtigheid
uw dierbare dooden te eeren, verlaten wtf
het kerkhof.” Onmiddelllik daarop veriie-
ten de Franschen de begraafplaat».
Nadat het groot mannenkoor van Lud
wigshafen eenige liederen had gezongen,
voerde een groot aantal spreker» het
woord. Grooten mdruk maakte, een toe-
.Jdaar all<
Godswil I"
Hy viel op een stoel neer en veegde riek
met zijn witzijden zakdoekje het voor
hooft! af.
,4>»ar had ik oude ezel gehoopt--- wM---
De brandweer bed gerust een beetje later
kunnen komen.”
„Het zou jammer geweest zijn van den
Bechatem”, zei Karla, met oen poging om
to glimlachen.
,Ja daarvan tenminste Ik nie du»,
dat alles by het oude is -- dan kan ik we!
weer gaan. Hoe het zjj: brand op Kerst
avond by Karla Kónig het stond heel
aardig-Dat lezen meer meuachm, als
wanneer je Sïeglinde er in staat- Maar
waar ia Aitmann? Bij de brand verzekering
natuurlijk. Pauline zegt, dat ik ook-- Ze
neemt wat veel vrijheid, die goede Paulina
Mijn levenlang ben ik er zonder eenig»
verzekerin ggekomen- Wat heb ik ook to
verzekeren?
oAing,
ze haar kind in een dokeiwn 1
op straat en naar papa W d
rustige kamer, en legdrahe
kransen en platen en bnU®
over haar, den heden echoowi
door...
Maar zoo mooi «ni het niet worden.
Louise kwam bónnen, doodop, nog aan al
haar leden bevend.
„Wat ziet de eetkamer er uit— Ernst
moet morgen dadeJyk naar de brandver
zekering!- -- Heb je het kind naar bed ge
bracht, Karla. Goedmsar nu het licht
uit-., en dan er uit er uit!”
En daar Schmerzchen voor den eersten
keer haar rechten op Karla wilde doen gel
den, zei Louise boos:
,>Zoet zjjn ,Isoldchen andere krent het
Kerstkindje en haalt «1 je speelgoed weer
weg. Zoo Ga nu ook wèg, Karia... Je
bent al net zoo onverstandig Ms het
land-..”
Den volgenden morgen stond in een
veel gelezen Wad een lange beschrijving
over den brand ten huize van de gevierde
operazangeres Karla Kömig, die niet zon
der levensgevaar was geweest voor de
Primadonna en haar talrijke gorten, die
witte gips.
Papa was niet te bewegen geweest, het
feest mee te vieren. „Kerstmis--• appel
bollen, kaarsen-'ken ik, ken ik— Ben ndet
meer gewend aan groote famdiefeeeten---
ta ta kleintje, een «ndenmaal-! Pauline
bereidt een Poolschen karper... fyn Bij
Borchardt met beter... daarbij een Moe-
zelwyntje--- Ik zal op je gezondheid drin
ken, kleintje... om tien uur komt een club
vriend-dan spelen we een of twee par
tyen— Pauline leest in haar nieuw stichte
lijk wit elpenbeen! ruischt met haar
gesteven rokken... hoor ik graag, het klinkt
zoo „keurig”. Ze brengt ons wat te knab
belen... een glaasje gnoe... heel licht -, een
maal is geen maal--- Voor het naar bed
gaan een patience— kibbel nog wat met
Pauline... en dan in de mand. Ja... en als
ik dan droom, dat mijn dochter een groote
Primadonna os... dan was 't prettigste
Kerstfeest, dat ik mij wenechen lam!---*
En onder het leven onder den plechtig
str al enden boom, onder de vragen en uit
roepen der schoonzusters, de broer- en
zusteriijke kibbelpartijen van Bictó en
Fristz de klinkende leeringen en toespra
ken van Altmann ver langde Karla plot
seling in de stille, lichte kamer van papa
te zijn, aan de ronde tafel onder de vreed
zaam brandende lanmp, waarom het ,Joeu-
boeken met iets van afschuw omhoog.
„Van Alwin— hoezoo?”
„Nietsik dacht maar--
En Karla had haar zwager een prachti
ge buste van Nietzche gegeven, als „dank
bare leerling”..! Het was op zijn minst
een beetje aanstellerig.
Telkens, als Alwin voorbij de buste
kwam, die op een zwart voetstuk stond,
gleden zyn vingers als streelend over het
Voor de eerste m^al ainds een deel van
Dmtschland door vreemde militairen is be
zet, heeft de president der Duitsclie repu
bliek een bezoek aan dit gebied gebracht.
De droeve ramp te Oppau heeft den presi
dent tot dit, min of meer pijnlijke bezoek
genoopt.
Sedert Donderdag worden on de kerk
hoven te Oppau en te Ludwingshafen de
si each toffere van de catastrophe ter aar
de besteld. Wegens de moeilükheden, waar
in de famdiebofarekkangeai der verongeluk
ten zich bevonden, geschiedde dit zonder
groote plechtigheid. Te Oppau werden in
hoofdzaak inwoners uit het dorp, die on
der de puinhoopen van hun huizen den
dood hadden gevonden, begraven. Het mee-
rendeel der lijken, die men uit de ruïnes
der fabriek had gehaald, wenden naar
Ludwingshafen gebracht, om daar door de
ien te worden herkend. Zoo ont-
de ziekenhuizen te Ludwigshafen
>ere tentoonstelling-
■rd meerendeels i
Uit het Dnitsch van Olga Wohlbruch,
met autorisatie vertaald door
Mevr. J. P. WESSELINK—v. ROSSUM.
(Nadruk verboden.)
overigens levendig aan het blusschingewerk
hadden deel genomen en wie het, gesteund
door de toegesnelde brandweer, gelukt
was, de kostbaarheden en waardevolle
meubeils aan de vlammen te ontrukken.
Des namiddags kwam pop»; zeer ppg«*
wekt. Karl* deed seif open.
JNu, kleintjeh goddoM» allee ver
brand?"
„Wat bedoelt u-T*
Hij greep zich met komische wanhoop
het zilverwitte hoofd, toen hy van Karla’s
muziekkamer uit door de open deuren da
woning overzag.
staat er immer» nog om
Nauwelijks was president Ebert od de
groote begraafplaats aangekomen, of ook
•en Eransche militaire deputatie arriveer
de daar, bestaande uit generaal Daugan
van de Marokkaansche divisie, kolonel
Mouveaux, den plaateelii-ken commandant
van Ludwigshafen en den bataHoas-cren-
mandant Mennedrier als veitegenwo^pliger
der intergeallieerdé Rijnlandcommiséie.
Na een krans op het graf te hebben ge
legd, begroette generaal Daugan den rüks-
preeident en verklaarde in een korte toe-
90 42S3
60)
Luid gelach, schreeuwen en jubelen, zoo-
al» Karla gehoopt had, hoorde ze ook nu
niet.
„Wias het Kerstkindje niet lief, Schmerz
chen zeg eens, was het geen lief
Kerstkindje?”
Schmerzchen knikte. Ze had in haar
korte, maar van wijze beschoufwingen ver
vulde leven gemerkt, dat groote menschen
op hun vragen altyd een toestemmend ant
woord verwachten. Soms keek ze naar
*nama. Mama had een witte japon aan met
(groote mooie gaten, waaronder het blauw
en groen en roze glansde. Graag had
Schmerzchen haar vingertjes dn die gaten
gestoken. Maar ze wist, dat ze dan Map
pen kreeg. Dus keerde ze zich liever om,
om de verleiding te ontwyken.
»Het liefdesleven in de .matuur”, van
Bbhche... van wien heb je dat, Karla?”
vroeg Adele en hief drie grys gebonden
familieleder
stond in
een lugubere tentoonstelling van bijna
tweehonderd meerendeels afschuweliik
verminkte lijken, waarvan een groot aan
tal onherkenbaar ia
Reeds gistermorgen vroeg werd met het
begraven der slachtoffers op het gemeente
kerkhof te Ludwigshafen voortgezet, ter
wijl in de kerken diensten werden ge
houden.
Na afloop daarvan begaf zich tegen elf
uur 's morgens een menigte van tiendui
zenden belangstellenden uit de Bedersche
en Badensche Palts naar de begraafplaats
te Ludwigshafen, waar nu alle graven ge
sloten waren en een groot bloembed om
het massagraf was geplaatst. Midden op
het graf was een groot kruis van palmen
opgericht. Rondom de touwen, die aan drie
zijden het graf afsloten, waren biddende
kinderen en familieleden van de slacht
offers. Aan de open vier zijde was een
met zwarte draperieën omhangen, spreek
gestoelte opgericht. Tal van dioogwaardig-
heidsbekleeders uit het Duitsche rijk. Beie
ren en Baden hadden zich daar verzameld.
President Ebert was. om deze plechtigheid
by te wonen, glsterochten om half acht, te
zamen met den nieuwen Beierschen mi
nister-president graaf Lerchenfeld. te
Mannheim aangekomen, waar zij zonder
eenig ceremonieel aan het station door de
Badensche regeeringspresident werden ont
vangen. In huurauto’s begaven zij zich
daarop met hun gevolg naar Ludwigs
hafen, dat, in tegenstelling met Mann
heim. zich binnen de Fransche bezettings
zone bevindt.
Men roémt den grooten tact, waarmee
de Eransche bezettings-autoriteiten, ieder
incident hebben weten te vermijden. In
geheel Ludwigshafen waren, behalve aan
de brug, waar twee Senegal eezen de wacht
hielden, geen militairen te zion.
De moord op Erzberger heeft wederom
het licht geworpen op de organisaties van
allerlei richting, met allerlei doel en stre
ven, die nog altjjd in 't geheim voortwoeke
ren, nog steeds in stilte werken, hetzij om,
als de samenzweringen, welker bestaan nu
meer speciaal gebleken js. den monarcha-
len regeeringsvorm terug te krijgen, hetzij
om het huidige Ibewind omver te werpen
teneinde een rcoder getint regime te krij
gen. Dit allies en vefle andere verschijnse
len en teekenen zijn voor Ebert en de zij
nen aansporingen tot het betrachten van
een groote voorzichtigheid, de regeering te
Berlijn weet ten allen tilde bereid te moe
ten zijn om haar plaats desnoods met wa
pengeweld te verdedigen en dit kan te
genover de entente worden aangevoerd als
leen motief om Burgerwachten, Schfutzpoli-
teej of onder welken naam de beschermen
de lichamen bestaan intact te laten. De
Franschen hébben voor die wapendragers
nog altijd eenige vrees, omdat ze ze be
schouwen als inilitairen, die op een (kwaden
dag irnach Paris” zouden kunnen trékken.
Juist in ’t begin van deze maand moet
generaal Nodlet namens de intemgeallieer-
de militaire controle-commissde een nota
naar Berlijn hebben gezonden, waarin het
in stand houden der Schutepolized wordt
af gekeurd. In deze nota, die in de eerste
plaats de’ Pruisische politie treft, wijst ge
neraal Nollet op de besluiten der confe
rentie van Boulogne, waarbij aan Duitsch-
land de concessie werd1 gedaan, dat het in
plaats van 100.000, 150.000 man politie-
mocht hebben. Een der hoofdvoorwaarden,
rwas daarbij evenwel, dat de politie geen
centrale organisatie mocht bezitten, omdat
zij daardoor, naar het heette, een militair
karakter kreeg.
In het schrijven wwdt verder verklaard,
dat de huidige organisatie ook in strijd is
met de ontwapeningdbepalingen van het
Verdrag van Versailles. Nollet richt zich
tegen de administratieve centralisatie en
sommeert de ryksregeering om de „Schutz-
polizei” te denrilitariseeren.
Deze ontwapeningsnota vormt thans een
der voornaamste punten van bespreking
van het rijkskabinet. Zaterdag hebben hier
over besprekingen plaats gehad tusschen
den riiksminister Gradnauer en den Prui-
sisehen minister van binnenlandsche zaken
Dominicus.
Men verwacht dn parlementaire kringen
dat het tot onderhandelingen met dé En
tente zal komen.
By deze onderhandelingen zal me
iker niet nalaten te herinneren aan dé
ffte ontdekkingen die het handhaven
Polizei blijken noodig te maken.
GEBRUIK STEEDS L.ITX VOOR
HET WASSCHEN VAN
ALLE FIJNE STOFFEN
Nota der entente betreffende de Schutzpolizei. Reconstructie der re-
geering. Campagne van Stresemann. - President Ebert in bezet gebied.
De slachtoffers der ontploffing ter aarde besteld. Redt de Russi
sche kinderen!Nieuwe onlusten in Belfast.
ONS OVERZICHT.
Het is .juist in deze dagen, dat bijzonder
veel aandacht geschonken wordt aan de
gestie der mannen, die Dmtschland regee-
ren. Het congres der meerderiheddssocialis-
ten te Göriitz heeft toestemming gegeven
voor samenwerking met dé Duitsche
Volkspartij en deze moet oppervlakkig be
schouwd, daarvan wel gediend zijn, haar
leider, dr. Stresemann, de Pruisische eer-
ste-minister, is steeds geweest voor samen
werking van alle middenpartijen. Toen hij
het Pruische Kabinet vormde, wilden de
sociaal-democraten echter nog van geen
samenwerking met de volkspartij weten,
maar Stegerwald gaf niet toe: hii vormde
een ministerie zonder de socialisten, maar
verklaarde, dat dezen steeds welkom zou
den zijn in de coalitie wanneer z» lust
mochten voelen nog toe te treden. Een
tijdlang hebben de Vorwarts en andere ar-
beidersorganen dan een zeer scherpe cam
pagne gevoerd tegen Stegerwald; zii had
den in Pruisen dezelfde partijcombinatie
gewild als in het riik: centrum, democra
ten en meerderheidssocialisten. In de laat
ste weken is dan echter met den dag dui
delijker geworden, dat die drie partijen, al
zijn het het centrum en de socdaal-demo-
cratie dan nag zoo machtig en onmisbaar,
samen toch nog te weinig maatschappe
lijke kracht vertegenwoordigen om het
rijk in deze kommerlijke jaren te bestu
ren. Te Göriitz besloten de socialisten niet
alleen op uitnoodiiging van Stegerwald
voor wat Pruisen betreft eindelijk in te
gaan, maar tevens het systeem-Stegerwald
ook-in het rijk toe te passen.
De persoonlijke invloed van president
Ebert bij zijn partijgenooten schijnt er veel
toe bijgedragen te hebben om deze veran
dering van politieke tactiek tot stand te
brengen.
De zaak is hiermee niet vóór elkaar,
want den laatsten tijd is duidelijk géble-
'ken, dat Stresemann geen groot vriend is
van den rjikskanselaer. dr. Wirth. Welis
waar heeft Strsesemann reeds herhaalde-
lijk verklaard, dat zijn groep bereid is met
de huidige regeeringspartüen samen te
werken, maar tegelijkertijd voert hii een
heftige campagne tegen Wirth. Een paar
dagen geleden schreef het Berliner Tage-
biatt zelfs: de Volkspartij wil blijkbaar
de verbreiding der huidige coalite niet, zii
schijnt veeleer een geheel nieuwe coalitie
te wenschen. Het riet er inderdaad wel
zoo uit Ook te Heidelberg op de conferen
tie der Duitsche Volkspartij heeft Strese
mann weer een aanval gericht tegen den
rijkskanselier. Deze campagne zal Strese-
mpnn dus moeten opgeven, wil/het tot een
uitgebreide coalitie komen en dat zal dan
lyke lijfje droop. Want nu was het „&f-
wrjjven” voor het eerst een „Jeuk", niet
alleen ,4rezre)d", zooals tante Lis altijd
zei. En Karla was innig gelukkig.
Wat kon haar hot lawaai schelen
bellen van de brandweer, de braftdh
die langzaam ook tot dn het (kamertje
doordring 't liefst liet ze alles ver
branden, de „prachtige” meubels en de
gordijnen, en de heele rommel, due haar
koud lietl Z« had haar kind in da armen
en Schmerzchen pakte haar. en als het
beele huis in vlammen oj^ng, dan pakte
Uep er mee
de vroolyke,
[het onder de
en waakte
i Kerstnacht
