P
Abonneert U op dit blad!
Zij, die zich met ingang: van 1 OCTOBER a.s.
op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
De abonnementsprijs bedraagt ƒ2.25 per kwartaal;
per week 17 cent. Voor nadere mededeelingen zie
men aan het hoofd der courant!
ZEGT HET VOORT
STADSNIEUWS.
Postkantoor Gouda.
BINNENLAND.
Landbouwarbeidswct.
D« minister van Arbeid heeft by den
Hoogen Raad van Arbeid aanhangig ge
maakt het voorontwerp van een Landbouw-
arbeidswet.
Aan de toelichting wordt het volgende
ontleend
Rechtmatigheid der wet.
Ook zij, die de rechtmatigheid van de
aanspraken der landbouwarbeiders op wet
telijke bescherming nog niet toegeven, zul
len moeten erkennen, dat indien de thans
bestaande ongelijkheid tusschen landbouw
en industrie door het achterwege blijven
van bedoelde bescherming werd bestendigd,
deze een prikkel te meer vormt om den
overgang van arbeiders uit den landbouw
naar andere beroepen en den hiermede sa-
menhangenden trek naar de steden abnor
male verhoudingen te doen aannemen.
Het bedrijfshoofd.
In de eerste plaats komt naar voren de
positie van het bedrijfshoofd In dines gezin
of, anders gezegd, de vraag van den eigen
of vrijen arbeid. Wettelijke regeling vaji
den arbeidsduur voor den ondernemer per
soonlijk behoort in een arbeidswet alleen
thuis voor zoover zij noodzakelijk is om
de bescherming der arbeiders mogelijk te
maken. Die omstandigheid doet zich in
den landbouw niet voor en dus blijft de on
dernemer geheel vrij om te werken wan
neer hij wil.
Daarom heeft de minister de echtgenoote
van het bedrijfshoofd en zijn kinderen van
ten minste 16 jaar buiten alle wettelijke be
palingen gelaten en inwonende bloed- en
aanverwanten tot en met den eersten graad
van 18 jaar en ouder van de bepalingen om
trent arbeid»- en rusttijden uitgezonderd.
Praktische bezwaren leveren daartoe ook
motieven.
Dienst soneel.
Hoewel voor de vrouwelijke dienstboden
de huiselijke bezigheden veelal in meerdere
of mindere mate gepaard gaan met bedryfs-
werkzaamheden, nemen, daar beide «oorten
werk ineenloopen, de eerstgenoemden in elk
geval een ruime plaats in. Het ligt daarom
in de lijn om de werkzaamheden van de
vrouwelijke dienstboden niet als landbouw-
arbeid te beschouwen. Evenals voor de kin
deren van het bedrijfshoofd geldt deze uit
zonderingsbepaling alleen voor 16 jaar of
ouder.
Ten aanzien van de inwonende knechts, is
uitsluitend sprake van bedrijfsarbeid. De
aard van hun werk verschilt niet van dat
der andere landbouwarbeiders. Noodzakelij
kerwijs moet echter voor deze groep naar
een andere regeling worden gezocht. In
vergelijking toch met de overige arbeiders
nemen zij een bijzondere plaats in.
De minister acht een alleszins bruikbare
regeling mogelijk op den grondslag eener
•gemiddelde nachtrust van negen uren.
Wordt daarbij vrijheid gegeven in de druk
ke periode met een uur minder te volstaan,
dan kan hiervoor een vergoeding worden
gevonden in een overeenkomstige verlen
ging op een tijd, wanneer de omvang der
werkzaamheden geringer is.
54-u r i g e week.
De minister is Van pordeel, dat, voor zoo
ver het mafinen betreft, op den grondslag
van vier en vijftig uren per kalenderweek
een goede regeling van den arbeidsduur
voor de verschillende deelen van het jaar
kan worden getroffen; daarvan is dan ook
in het ontwerp uitgegaan.
Als maximum-duur van den dagelykschen
werktijd wordt hierbij gedacht aan zeven,
acht, negen o{ tien uren. Het zal deze re
geling over het geheel zeer ten goede ko
men, dat elk jaar met voorlichting van com
missies uit de belanghebbenden wordt vast
gesteld voor welke deelen van het jaar de
genoemde werktijden zullen gelden, zoodat
met de bijzondere behoeften van de ver
schillende typen van bedrijven en van de
verschillende streken kan worden gerekend.
Het ontwerp laat het bedrijfshoofd de
gelegenheid om de uren, waarop gewerkt
zal worden, naar eigen inzicht te bepalen.
Uitzonderingsbepalin gen.
Zal echter de landbouwarbeidswet, wat de
voorschriften- omtrent de arbeids- en rust
tijden betreft, in de practijk niet leiden tot
groote moeilijkheden en een overgroote
kans op niet-naleving, dan zijn een drietal
uitzonderingsbepalingen van verruimende
strekking onmisbaar.
Voor sommige soorten van arbeid, waar
van die, welke het verzorgen van dieren en
van bepaalde tuinbouwgewassen beoogen,
met name mogen worden genoemd, komt
het den minister niet mogelijk voor een in
de praktijk aan het doel beantwoordende
regeling in voorschriften te belichamen.
Het is daarom noodig oen bepaling op te ne
men, welke de gelegenheid opent om be
paalde werkzaamheden toe te laten met
overschrijding van den wettelijk bepaalden
arbeidstijd; krachtens het tweede lid van
artikel 18 zullen bedoelde werkzaamheden
bij algemeenen maatregel van bestuur kun
nen worden aangewezen.
De tweede uitzondering is vervat in arti
kel 22, le lid, krachtens welke bepaling be
paalde soorten van landbouwarbeid geheel
of gedeeltelijk aan de voorschriften omtrent
arbeids- en rusttijden kunnen worden ont
trokken. Hef gaat by deze uitzondering om
die bezighefen, welke met werkelyken ar
beid niet veel meer dan den naam gemeen
hebben; typisch voorbeeld hiervan is de ar
beid van den schaapherder, waarschijnlijk
ook de eenige soort landbouwarbeid, die
voor aanwijzing in den hierbedoelden zin in
aanmerking komt.
De derde uitzondering betreft de moge
lijkheid om overwork te doen verrichten.
Uitgegaan is van de gedachte, dat aan elk
landbouwbedrijf in den drukken tijd zonder
«en voorafgaande aanvrage de gelegenheid
moet worden gegeven om den werktijd voor
mannen, met inachtneming van een bepaal
de grens, te verlengen. De minister meetit
die grens bij twee uren per dag te moeten
bepalen.
Het aantal dagen, waarop deze verlen
ging van werktijd ten hoogste zal mogen
worden toegepast, stelt het ontwerp, in ver
band met den omvang van de drukke perio
de in het bedrijf, op 42.
Aan het hoofd der onderneming wordt
echter de verplichting opgelegd elk over
werk te vermelden op een lijst en hiervan
aap het eind van iedere week kennis te ge
ven aan de plaatselijke commissie, aan wel
ke bij de uitvoering der wet een belangrijke
plaats is toegedacht.
Ten aanzien van den arbeid met dorsch-
machines en derg. kunnen, behalve voor le
gevallen, waarin de geoogste gewassen on
middellijk van het land worden afgedorscht,
geen argumenten worden aangevoerd om
een belangrijk langeren duur dan voor den
industrieeien arbeid is toegestaan te recht
vaardigen.
Vrouwenarbeid.
Wat de gehuwde vrouwelijke arbeiders
betreft beperkt artikel 15 den arbeidsduur
tot ten hoogste acht uren per dag.
Zondagsrust.
Met betrekking tot den Zondag houdt het
ontwerp zich in art. 12 aan den byna zon
der uitzondering voor de landbouwende be
volking gevolgden regel, wanneer het alleen
loonarbeid op Zondag verbiedt met
gelijkheid om bij alL
van bestuur uitzonderingen te maken voor
de noodwendig eiken dag te verrichten
werkzaamheden, alsmede voor die gevallen,
waarin het tot den volgenden dag uitstel
len van bepaalde werkzaamheden eenig pro
duct belangrijk in waarde zou verminderen
of verloren gaan.
Zaterdagmiddag.
Den vrijen Zaterdagmiddag heeft de mi
nister alleen voor de gehuwde vrouw in het
ontwerp vastgelegd, terwijl hy van de mo
gelijkheid om deze bij algemeenen maatre
gel van bestuur krachtens artikel 16 aan
andere groepen van arbeiders deelachtig te
doen worden, gebruik denkt te maken voor
de ongehuwde vrouwelijke arbeiders, die een
huishouding te verzorgen hebben.
Rusttijden.
De rusttijden, welke in den loop van den
werkdag den landbouwarbeid dienen te on
derbreken, worden voorgeschreven in art.
17, dat overeenkomt met art 31, eerste en
derde lid der Arbeidswet 1919.
De minister acht het 't doelmatigst bij
uitvoering der wet gebruik te maken van
de bestaande organisatie der Arbeidsin
spectie, met medezeggenschap van geweste
lijke en plaatselijke commissies. Vooral aan
de laatste kan een belangrijk deel der uit
voering van de wet worden opgedragen.
Het uitvoerrecht op Petroleum.
In verband met loopende geruchten, heeft
de „Tel." aan het departement van Kolo
niën geïnformeerd naar de plannen van mi
nister de Graaff, in zake het uitvoerrecht
op petroleum in Ned.-Indië. Men kon nog
geen positieve inlichtingen geven, aange
zien de minister nog niet tot een eindbe
slissing is gekomen.
Op *t oogenblik is er echter by den Raad
van State een voorstel aanhangig. De plan
nen van den minister zullen vermoedelyk
worden bekend gemaakt by de ave reenige
weken in te dienen Indische begrooting. Het
voorstel van den Volksraad om het uitvoer
recht ongeveer te vertienvoudigen achtte
men echter in alle opzichten onuitvoerbaar.
Gelukwensch der Ned. Regeering.
Het „Journal de Geneve" meldt dat de
Ned. Itegeering een telegram heeft gezon
den aan den voorzitter van de Volkenbonds
vergadering waarin wordt gezegd dat de
voornoemde regeering met groote voldoe
ning de mededeeling heeft ontvangen dat
de verkiezing der rechters is beëindigd.
De Ned. regeering wenscht den Volken
bond van harte geluk met deze historische
gebeurtenis en uit hare beste wenschen
voor het nieuwe Instituut, ten opzichte
waarvan zjj zich gelukkig acht het gastvrij
heid te kunnen verleenen.
De drooglegging der Westeinder plassen.
De „N. R. Ct." verneemt dat de droog
legging der Westeinder plassen bij Aals
meer binnenkort tot uitvoering zal komen.
Ruim 900 H.A. prima gronden, in kwaliteit
overeenkomende met de Haarlemmermeer,
zullen door particulier initiatief binnen drie
jaren vctor ons land gewonnen worden.
De indijking zal in een jaar tijds kunnen
geschieden, terwyl de kunstwerken, bema
ling en verkaveling circa 2 jaren daarna ge
heel zullen voltooid zyn.
Als leider dezer werken zal optreden de
heer S. ten Bokkel Huinink, directeur der
N.V. Nederlandsche Betonyzerbouw te Am
sterdam, die gedurende de laatste jaren
eveneens de voorbereidingen ontwierp voor
tie gedeeltelijke drooglegging
Wadden, tusschen Ameland en
De regeering heeft voor deze laatste wer
ken geen toestemming gegeven, daar nog
altyd wordt gewacht op het eindrapport van
de Waterstands-commissie van 1918, des
tijds ingesteld in verband met de wellicht
hoogere waterstanden der Zuiderzee, langs
de Friesche en Groningsche kust.
Stopzetting van den woningbouw.
In de raadsvergadering van Hengelo
heeft de wethouder van openbare werken
medegedeeld, dat van den woningbouw van
gemeentewege alsmede van dien door ver-
eenigingen voorloopig wel niets meer zal ko
men en dat B. en W. alles hebben gedaan
om in den woningnood te voorzien. Vroeger
werd in Den Haag tot den bouw medege
werkt, thans belemmert men den bouw. On
danks alle gepraat bij de betrokken auto
riteiten hadden we geen succes. In den
Haag werd tegen spr. gezegd: het moet met
den overheidsbouw maar eens uit zijn. Eerst
moet er werkeloosheid komen; als gevolg
daarvan moeten de loonen lager worden en
Mr. Lohntan.
Men meldt uit 's-Gravenhage, dat jhr.
mr. A. F. de Savornin Lohman zeer binnen
kort zal aftreden als ^hoofdredacteur van
„De Nederlander".
Rijksaankoop van Spoorwegaandeelen.
Het wetsontwerp ingetrokken.
De Regeering heeft ingetrokken het wets
ontwerp tot aankoop voor 's Rijks rekening
van aandeelen der Maatschappij tot Exploi
tatie van Staats-spoorwegen en der Hol-
landache IJzeren Spoorweg-Maatschappij,
welk wetsontwerp in Februari 1918 werd
ingediend.
RUkswerklodsheidskassen.
De Ned. Grafische Bond is mot ingang
van 3 October a.s. toegelaten tot de Ryks-
werkloosheidskas&en. Daardoor zijn thans
•He personeel bonden in het typogrftfenbe-
drijf by die kassen aangesloten.
S?"
Handboek over Nederland.
Naar wij vernemen, zal in den loop van
dezen winter verschijnen een economisch
„Handboek over Nederland", dat een gToo-
te reeks economische artikelen zal bevat
ten, o.a. betreffende de economische, geo
grafische positie van Nederland, land- en
tuinbouw, veeteelt en zuivelbereiding, vs-
schery, nijverheid, mijnwezen, electriciteits-
voorziening, handel, landwezen, spoorwe
gen, burgerlijk luchtverkeer, havens en
waterwegen, scheepvaart, droogmaking der
Zuiderzee, Rijks-, provinciale- en gemeenbe-
financiën, bankwezen, volksgezondheid, so
ciaal beleid.
Aan de koloniën zal in dit wexik bijzon
dere aandacht worden gewijd.
Het werk zal worden uitgegeven onder
leiding van het Ministerie van Buitenland-
sche Zaken en geïllustreerd en van kaarten
voorzien, ongeveer 800 bladzijden beslaan.
In den loop van 1922 zullen van dit werk
vertalingen in het EngeLsch, Fransch en
Spaansch verschijnen, die vermoedelijk nog
©enigszins zullen worden aangevuld, b.v.
met artikelen over historie, staatkundige
ontwikkeling, onderwijs, godsdienst, kun
sten, wetenschappen, post, telegraaf en te
lefonie, militaria, vrouwen- en vakbewe
ging, sport, verzekeringswezen, enz.
Het boek ia voornamelijk bestem^ om
aan het geheele Nederlandsche (üJjhna-
tieke en consulaire corps te worden^ond-
gedeeld, maar zal tevena strekken om aan
vreemde gezantschappen en Regeer;ngen
te worden aangeboden. Tevens zal het in
beperkten getale voor den handel en de nij
verheid worden verkrijgbaar gesteld en
ook voor het publiek te verkrijgen zyn.
De nieuwste statistieken, kaartjes en ge
gevens zullen erin worden opgenomen en
het voornemen bestaat, indien de uitgave
slaagt, deze na eenige jaren door een nieu
we te doen volgen.
Het testuur der Tuchtunie heeft stappen
gedaan tot de vorming van een commissie
voor de dringend noodige regeling van het
openbaar verkeer.
Het heeft daarbij zeer groote tegemoet
koming ondervonden, zoodat waarschijnlijk
binnen zeer korten tyd de commissie zal
worden geinstalleerd. By de regeling zullen
de belangen van alle weggebruikers in acht
worden genomen. De samenstelling der
commissie waarborgt de grootste onpartij
digheid. Het bestuur hoopt, dat men ook
van regeeringswege aan dezen arbeid eeni
ge aandacht zal wijden.
Centrale commissie van georganiseerd
overleg.
Prof. Mr. M. W. F. Treub heeft aan den
minister van Justitie den wensch te kennen
gegeven, als voorzitter der Centrale Com
missie van Georganiseerd Overleg in amb
tenaarszaken heen te gaan.
Hy moet echter voornemens zyn, eerst
de voorgenomen reorganisatie van het geor
ganiseerd overleg onder zyn leiding tot
stand te brengen.
De desbetreffende adviezen zyn
men op die van prof. Diepenhorst na?
(Rsb.)
Steun voor Oppau
Onze consul-gftieraal te Frankfort aan
den Main, de heerr A. M. Marckx, heeft iin
een brief aan het Departement van Buiten-
landsche Zaken de overtuiging uitgespro
ken dat de bekende Nederlandsche welda
digheidszin zich bij deze ramp, welke onze
naburen heeft getroffen, niet onbetuigd zal
laten en zich bereid verklaard giften voor
dit doel, gericht aan het consulaat-generaal,
onder bijvieging: steun voor Oppau, of wel
aan de Rotterdamsche Bankvereeniging te
's Gravenhage, eveneens met de bijvoeging:
consulaat-generaal te rankfort aan de Main
steun voor Oppau, aan te nemen en voor de
aflevering aan de Centrale Duitsche com
missie als Nederlandsche giften ^org te dra-
GEMENGDE BERICHTEN.
De bedrijfspolitiek der Twentse!* textiel
fabrikanten.
In het laatst dezer week wordt aan het
geheele Nederlandsche confectie- en tex
tielbedrijf benevens den geheelen winkel-
handel, door den Landel ijken Bond van
Confectiefahrikanten een circulaire toege-
Bonden, welke een zeer scherp protest in
houdt tegen de bedryf spolitiek der Twent-
sche textielfabrikanten.
„Na een periode waarin de comfectie-
dndustrie in groote moeilijkheden van be-
dryfsonfstandöghedem verkeerde zoo heet
fcet in Üe circulaire - als gevolg van de
prijsopdrijving der grondstoffen en de ab
soluut tegen alle recht en biilykheid in-
dmischende willekeur van levering, volgde
een tydperk van prijsdaling en, als gevolg
daarvan, van meer coulante levering.
iDoch thans blykt by onze leveranciers
wederom de neiging, als in het donkerst
van den crisistyd, door pry sop jaging en
onrechtmatige leveringswiilekeur onze be
drijven te ben^deelen en een nieuwen toe
stand van de meest ellendige onzekerheid
te scheppen.'
De circulaire spoort den confecite-fabri-
kanten in verband hiermede aan tot eens
gezind verzet en raadt hun om alleen te
gen behorlyken prys en tegen vasten leve
ringstermijn te koopen.
Motorrijwiel-ongelukken.
Door het plotseling stilstaan van een
voorrijdende motorfiets vloog een volgende
motorrijder gisteravond aan den Amstel-
dij'k, oud Nieuwer-Arastel, met volle vaart
boven op hem, daar de berijder zyn aan
dacht schonk aan wherries in den Axnstei
en daardoor niet gezien bad, dat zijn voor
rijder stil hield.
De eene berijder brak een been, de an
der een arm, terwyl beiden ernstige in
wendige kneuzingen bekwamen. De motor
fietsen werden danig gehavend.
Hedennacht omstreeks een uur is op het
Jaagpad tusschen de Hoornbrug en Delft
de student Harmsen met zyn motorrijwiel
over de kop geslagen en in de sloot terecht
gekomen. In bewusteloozen toestand is hij
per auto naar het ziekenhuis „Bethel' te
Delft overgebracht.
Vanmorgen was de toestand hoogstern-
stig.
Oplichting van 26.000.
In de mAaad Juli werd aan het hoofd
kantoor der Aimstordamsche Bank door de
bediiende van een bekende firma aldaar
een chèque, groot 26.000, aangeboden.
Nadat de bediende eenugen tijd op de
uitbetaling had gewacht, deelde de kas-
beambte, wiien het geldswaardige papier
ter hand was gesteld, den jongen mau
mede, dat de chèque spoorloos verdwenen
was. Men zou onmiddellijk een onderzoek
instellen en dan de firma berichten.
Het bericht bleef zeer lang uit, want
het onderzoek leverde, alle ijverige naspo-
ringen ten spijt, geen resultaat op, tot de
zer dagen bleek, dat het bijkantoor Sar-
phatiatnaat van de Asusterdamsche Bank
op de vermiste cheque 26.000 had uitbe
taald. Het schijnt, dat de kasbeambte op
zettelijk de chèque heeft doen zoek raken
en daarna door het vervalschea van aller
lei staten het onderzoek dusdanig wist te
bemoeilijken, dat het papier niet kon wor
den gevonden.
Hoewel .van deze machinaties tóén nog
nieta bekend was, werd de beambte in
quaestie den 13den September jj. door
zyn directeur ontslagen, wegens herhaal
de plichtsverzaking.
Enkele dagen na heit ontslag had de aan
bieding van de chèque in het bijkantoor
Sarphatistraat plaats.
Daarmede blyxt zich belast te hebben
een bediende van een andere bankinstelling
daar ter stede.
De man die de chèque verduisterde en
zijn. medeplichtige zyn thans beide voort
vluchtig. Men vermoedt dat zy de wiyk
naar het buitenland hebben genomen.
De restauratie van de Oude Kerk te Delft.
Naar de Tel. verneemt, zullen vandaag
de Vf—
ren, welke de Oude Kerk op
door den brand heeft geleden. Is de uit te
keeren schade geregeld, dan zal kort daar
na een bewaam architect het plan tot we
deropbouw van het verbrande gedeelte
der kerk ontworpen. Tevens zullen dan de
reeds jaren bestaande restauratieplannen
worden overwogen en uitgewerkt. Hier
mede stemt de Commissie voor 's Rijks
monumentenzorg geheel in, zoodat het
vrij zeker is, dat de Oude Kerk enkele be
langrijke verfraaiingen zal ondergaan.
Een der plannen is om den voorgevel van
den door den brand geteisterden zijbeuk
weer in zyn ouden toestand te brengen.
De onoogelyke cementlaag zal van den
voorgevel worden verwijderd en tevens zal
't metselwerk in 't boograam van denzelf
den gevel verdwijnen. Een glas-in-iood
raam komt hiervoor dan in de plaats. Tot
oe restauratie Van het inwendige der kerk
behoort het wegbreken van een berghok
onder den toren. Ook een andere rang
schikking der banken wordt overwogen.
De kerk is in de laatste dagen door ruim
1200 personen tegen entree bezocht. Op
den dag na den brand bedroeg het aantal
bezoekers omstreeks 800. Voor het mee-
rendeel kwamen de belangstellenden uit
omliggende steden en dorpen.
Legerpaarden.
Zooals bekend, heeft eenigen tijd geleden
de Ned. Ver. tot Bescherming van Dieren
den Minister van Oorlog aangeboden torn
bij de in brujkleengeving van tijdelijk over
complete legerpaarden desgewenscht in
lichtingen te verschaffen omtrent degenen,
die deze paarden ter bruikleen aanvragen.
Van deze medewerking wordt veelvuldig
gebruik gemaakt, waarbij de wijdvertakte
vereeniging met hare vele correspondenten
en inspecteurs waardevolle gegevens ver
schaft, welke helpen voorkomen, dat de
paarden in verkeerde handen of in onvol
doende stallingen komen.
Thans deelt men aan het „Han
delsblad" nog mede, dat op ver
zoek van deze vereeniging haar voorts op
gaaf zal worden verstrekt van alle verkoo-
pen van rijkspaarden, zoomede van de na
men der koopers en van de signalementen
der verkochte dieren. De vereeniging ver
wacht, dat zy daardoor haar arbeid ook ten
aanzien van deze categorie van dieren ge
makkelijker zal kunnen voelvoeren.
Levensverzekering-Mij.
naris Johan de Witt.
Naar de „Tijd" uit goede bron
zal deze Maatschappij, wier directeur,
heer De Jager, gedurende jaren fraude
heeft gepleegd en thans veroordeeld is.
door een andere levensverzekeringinstelling
worden overgenomen.
Het gerucht, dat zy zou worden overge
nomen door „De Nederlanden" van Amster
dam, directeur S. Ch. Muller, vindt zyn oor
zaak in de samenstelling der commissie van
onderzoek, waarin bovengenoemde directeur
zitting heeft.
Zoodra de actuarissen het eens zyn over
de benoodigde reserve, zal de overneming
plaats hebben, terwyl hiervoor nog geen
enkele maatschappij is aangewezen.
De aandeelhouders toonen zich bereid om
by te storten, zoodat schade voor de verze
kerden schijnt buitengesloten.
Ontploffing in een Zweedsch schip.
Gisteravond half zeven had een ontplof
fing plaats in de machinekamer van de
Zweedsche driemastmotorschoener „Hed-
vig", liggende in het Eemskanaal bij Gro
ningen. Er ontstond een groote brand, daar
't schip met hout beladen was. Het schip
brandde geheel uit. De machinist werd ern
stig gewond en is naar het Academisch
Ziekenhuis vervoerd.
Bosch- en heidebrand.
Gistermiddag ontstond onder Best (N.B.)
een zware bosch- en heidebrand. Het vuur
strekt zich over een kolossale oppervlakte
uit. Aan blusschen valt niet te denken. Meer
dan driehonderd hectaren heide en bosch
zyn platgebrand. De brand woedde gister
avond met onverminderde kracht vbort on
der Oirschot.
Maatschappelijk reddingswerk.
Te Rotterdam is en beweging aan het op-
ymen, teneinde op groote schaal maat-
schappelyken reddingsarbeid te verrichten
w.o. verstaan wordt het verleenen van hulp
aan maatschappelijke schipbreukelingen
van allerlei soort, maar bovenal aan zede
lijk verdwaalden, aan gevallen vrouwen en
meisjes en aan dezulken, die uit den aard
der omstandigheden in groot gevaar ver-
keerea, te vallen. Dé stoot tot deze bewe
ging is gegeven door een reeks artikelen in
de „N. R. Ct", geschreven door den heer
Brusse.
„Tal van giften en toezeggingen van gif
ten zijn reeds gedaan. Mr. N. P. van der
Mandele, directeur van de Rotterdamsche
Bajikvereeniging, heeft zich bereid ver
klaard om alle gelden te ontvangé'n en een
comité van vyf heeren uit te noodigen, hot
geld met hem te beheeren.
Naar 't schijnt bestaat het plan om de
geheele zaak in handen te geven van het
Nederlandsche Leger des Heils.
De geeseistraf.
De rechter" te Essex, in Ontario, heeft den
21-jarigen Louis Morin en den 24-jarigen
Walter Goodchild veroordeeld tot veerig
zweepslagen en tien jaar gevangenisstraf.
Zy hadden zich schuldig gemaakt aan een
aanval op Henry Kile, een 69-jarigen boer,
om zich van zyn voorraad sterken drank
meester te maken, doch zonder dien te vin
den. Dit is den eersten keer, dat in Ontario
voor een dergelijk verbryp de geeselstraf
wordt toegepast.
Wat er alzoo wordt „uitgezonden".
Onder bovenstaand hoofd schrijft het
„Bat. Nwsbl.", dat het dezer dagen ver
nam, hoe een politie-ambtenaar, die ook in
Nederland bij de pilitie gediend had, bij 't
lezen in de „Loc." van de diefstallen te
Semarang o.a. by de firma Spiegel, zich
den uitroep had laten ontvallen: „maar dat
lijkt precies op de manier van X. en Y.
(volgden de namen van twee beruchte in
brekerstypen uit Den Haag). En vergiste
de politieman zich niet, dan waren X. en
Y., tot vreugde der Haagsche politie
naar Indië uitgezonden om dienst te doen
bij.., de politie 1
Toepassing dus van het bekende: met
dieven vangt men dieven.
Het geval, vervolgt het blad, leek ons
niet wel mogelijk. Hoe sceptisch ook ge-
„kolo
niën) voor Indië dat het koloniaal de
partement, zetelende in Den Haag, van
daar met den vinger aangewezen inbrekers
naar Iaidjë zou zenden om te waken voor
de openbare veiligheid op straat en in huis,
leek wat al te sterk. Aan de uitzending
gaan immers vooraf informaties, ja, zelfs
wordt vereischt een certificaat van „goed
zedelyk gedrag."
Maar in Indië is alles mogelijk en de re
dactie toog op informatie uit.
En gebleken is, dat de politie-ambtenaar,
die ook in Nederland gediend had, geen
vergissing had gemaakt. Sterker: dat hy
in zijn schatting zelfs beneden de werke
lijkheid was gebleven. Immers: dat men
officieel van alles op de hoogte was, maar...
zich de handen gebonden zag, want ginds
in Den Haag was gewikt, gewogen en ge
kozen; en hier had men maar te zien „to
make the best of i¥'.
Waartoe behoort, wegens den hierarchie-
ken weg, dat het gesignaleerde tweetal
reeds „promotie" heeft gemaakt, adspi-
rant politie-opziener is geworden. „Leiden
de' betrekkingen maar hier in den wer-
kelyken zin des woords. Of moet niet voor
een goede justitie allereerst de politie bo
ven eenige verdenking staan en moet niet
de Europeesche opziener, straks commis
saris, voorbeeld en leering zyn voor zyn
moreel minderwaardigen inlandschen, zelfs
Indo-Europeeschen Droeder? Is niet de
Europeesche de specifiek Hollandsche
leiding bij de politie, van hoog tot laag,
de ruggegraat van het stelsel?
Ons onderzoek leerde nog meer, dat het
best zonder commentaar worde verteld:
behalve het bovenbedoelde tweetal zond
„Koloniën" (natuurlijk ook op een bewijs
van goed zedelijk gedrag) drie bekende ty
pen uit, van welke één een... souteneur,
die zyn „echtgenoote" op 's lands kosten
meenam naar Indië, om met haar bijstand
ook hier zyn „beroep" uit te oefenen. Hier
oefent „de Europeesche vrouw" nog eenigen
magischen invloed uit en hier is de room
nog niet van de melk. En als de „hij" uit
oe associatie by de politie is, loopt „zij"
immers minder gevaar-
Het drietal is sedert uit de politie weg
gewerkt, evenwel niet dank zy de waak
zaamheid der autoriteiten, maar van den
Bond van Politie-opzieners.
RECHTZAKEN.
Nog een zaak-Broekhuys.
Heden zal Broekbuys weder
rechtbank te Rotterdam terecht staan.
De dagvaarding legt hem ten laste dat
hy in Juli 1920 te Rotterdam en te Apel
doorn met het oogmerk om zich wederrech
telijk te bevoordeelen, G. Heinemaan zou
hebben bewogen tot de afgifte van 730,
de
altlhans van een bedrag in geld en tot het
te met doen van een eereschuld em Louise
11. J. v. d. Brand reu hebben bewogen tot
de afgifte van een sohriftelijlte verklaring,
inhoudende, dat zü aan hem, bekiaagde,
of de na te noemen commanditaire ven
nootschap verkocht het haar in eigendom
toebahoorende huis genaamd Bosch en Veld
nabij Apeldoorn voor 7000 in aandeelen
ui een na te noemen commanditaire ven
nootschap, zulks door een samenweefsel
van verdichtsels en listige kunstgrepen.
Het bedrog had op de volgende wijne
plaats
Bedriegelyk deed hy het tegenover ge
noemde personen, die samenwoonden, en
liet voornemen hadden, met elkaar in het
huwelijk te treden, voorkomen, dat te Rot
terdam gevestigd was de commanditaire
vennootschap Handels- en Landbouwtaak,
en dat dit een instelling van beteekenis
was niettegenstaande hy wist dat die in
stelling slechts een schynvertooning was
en nimmer op reëede wijze zaken deed.
Vervolgens gaf hij voor, dat die z.g. bank
ten behoeve van haar zaken een Duitscher
noodig bad om in Duitschland inkoopen te
doen en dat aan die functie, behalve pro
visie, een salaris verbonden was van 25
per week. Voorte dat die Bank Heinemaan
voornoemd in die functie benoemde, doch
dat deze daartegenover verplicht was om
3 aandeelen in die bank, ieder groot 1000
te nemen, waarop de helft onmiddellijk
moest worden gestort Tenslotte vertoonde
hy, bekk, aan H. 3 zeer fraai gedrukte,
als werkelijke effecten uitziende bewijzen
van aandeel in die zg. Bank, tegen over-
gifte waarvan H. voornoemd bedrag be
taalde. Korten tyd daarna spiegelde hy op
listige wtyze H. en Louise van den Brand
dat hij, bekl., H. directeur zou ma-
Jr-tp van genoemde bank en dat hy in ver
bal I met de verhuizing van H. en L. v. d.
1' naar Rotterdam, waar H. zijn betrek
king zou vervuilen, bereid was hun te Apel
doorn gelegen huis voornoemd te koopen
voor 7000 aandeelen in meergenoemde
v<: n nootschap.
Deze voorspiegelingen, waardoor hij L.
v. U. B. bewoog tot afgifte van bovenge
noemde schriftelijke verklaring, waren in
alle opzichten bedriegeJijk. Immers hij,
bek'., Was volstrekt niet van plan, zaken
te gaan doen ten behoeve van de H. en L.
Bank. Bovendien lag het volstrekt niet in
zyn bedoeling H. tot directeur te maken
De brand in de Printemps.
Naar vermoedt wordt, is de brand in het
grovte Parysche magazijn de Printemps ont-
L„a?n in de keuken van de theesalon. Daarbij
wa er een voorraad licht ontvlambare stof.
Bet nieuwe gebouw heeft een groote uitge-
svr< ktheid. Het bevatte voor millioenen
kocjiwaar. Het gebouw met de inrichting
sto..d voor 24 millioen in de boeken inge
schreven. Het heele kapitaal van de ven
nootschap Printemps bedraagt 40.500.000.
De directie schat, dat maar een tiende van
den heelen voorraad verloren is. De opslag
plaatsen bleven ongeschonden, de achterzij
van het nieuwe gebouw heeft evenmin ge
leden. Overigens is het geheel uitgebrand.
Gelijkvloers ziet men niets dan een warrel
klomp van verwrongen ijzeren staven. Wel
staan de gevels nog overeind, met het ge
raamte der koepels. De rest is ingestort en
het schy'nt de vraag of de gevels kunnen be
houden blijven. Van binnen heeft een ijze
ren zuil het opgegeven. Den heelen middag
bleef de bouwval rooken en richtte de brand
weer daarop verschillende stralen. Verzeke
ring dekt de schade. De directie verzekert,
dat niemand van het personeel voor het
nieuwe gebouw, op 2300 geschat, z
ontslagen.
Om halfvyf was de brandweer den 1
meester. 7 brandweerlieden zijn gekv
waarvan 3 vrij ernstig, evenals 3 agenten.
WISSELKOERSEN.
Niet-officieele noteering te Amsterdam.
28 Sept. 29 Sept.
offic. niefc-offic.
Londen 11.57% 11.61
Berlijn 2.47 2.53
Parijs 22.12% 22.20
Brussel 21.90 21.90
Zwitserland 53.75 1
Weenen 0.20 0.20—0.21%
Kopenhagen 55.75
Stockholm 69.35
Christiania 39.10
New-York 3.09% 3.12
LAND- EN TUINBOUW.
Zomertijd en arbeidsduur in den tuinbouw.
De Nederlandsche Tuinbouwraad schrijft
aan de N. R. Crt:
Het centraal bestuur van den Nederland-
schen Tuinbouw heeft in zijn jongste zitting
besloten zich andermaal tot den minister
van binnenlandsche zaken te wenden met
liet dringend verzoek te bevorderen, dat de
zonnetijd gehandhaafd blijft en niet weder
wordt verdrongen door een regeling gedu
rende de zomermaanden, die gelyk staat
met een verkorting van den arbeidstijd,
waarvan de tuinbouw zeer veel schade on
dervindt.
Wanneer, tengevolge van den veranderden
tyd, de arbeid des morgens feitelijk een uur
vroeger aanvangt, wordt daarvan in de
groentencultuur, in de fruitteelt, in de
boomkweekery, in de zaadteelt en in de bloe
misterij nadeel en schade ondervonden. By
elke teelt zyn de bezwaren verschillend,
doch zy worden overal gevoeld. Zij drukken
de productie en maken de voortbrengselen
daardoor duurder.
Bij zonnetijd valt de rustperiode in den
middag gedurende het warmste deel van den
dag, bij zomertijd daarentegen moeten de
arbeiders het wetk juist op het warmst van
den dag hervatten. Tegenover het verlies
•van een uur des morgens staat geen winst
van een uur des avonds, aangezien toch
reeds gewerkt wordt zoolang dat mogelijk
is. Aan den arbeider wordt dus feitelijk een
uur rust ontnomen.
Golden de motieven, die geleerd hebben
tot jnvoering van den zomertijd, ook thans
nog, dan zou de tuinbouw zich schade en on
gerief willen getroosten, doch die motieven
bestaan niet meer; het voordeel van den
zomertijd weegt althans niet op tegen het
nadeel, dat in land- en tuinbouw wordt on
dervonden.
Door dit adres tot den minister van bin
nenlandsche zaken te zenden, betuigt de N.
T. R. gelijktijdig adhaesie aan het adres,
dat door den Chr. Boeren- en Tuindersbond
in Nederland, het Kon. Nederlandsch Land-
bouw-Comité en den Nederlandschen Boe
renbond aan den raad van ministers is ge
zonden.
Voorta heeft het centraal bestuur zich
nagesproken over de regeling van den ar
beidsduur in den tuinbouw, mede naar aan-
lf ding van hetgeen in de jongste algemeene
Vergadering van den Raad daarover is ge-
i' gd. Hét centraal bestuur geeft aan de re-
g ling van den arbeid by collectief contract
d'- voorkeur boven een wettelijk ingrijpen.
ii)t maximum aantal werkdagen zou per
jaar kunnen worden vastgesteld, terwijl de
mogelijkheid gelaten wordt het gemiddeld
aantal uren per week te regelen naar den
aard van de teelt en de tijden van bijzondere
drukte. Mocht het ooit tot een internationale
regeling komen, dan zou deze op dezelfde
beginselen gebaseerd moeten zijn.
427e Nederlandsche Staatsloterij.
5e KI. Trekking van Donderdag 29 Sept. '21.
1000: Nos. 6207, 7896, 18423, 19356.
ƒ400: Nos. 15 ,2248, 4660, 6112, 11090,
13520, 13732, 14840, 16385, 16698, 18272,
18378, 22250.
ƒ200: Nos. 5532, 10750, 17016, 18668,
19820.
ƒ100: Nos. 547, 582, 1989, 9037, 10163,
14964 19311, 12103.
Prijzen van ƒ70.
16 30 88 113 228 353 64 7652 680 694 783
793 836 886 887 905 917 968 986 1365 1506
1539 1540 1547 1641 1667 1747 1821 1840
1870 1916 2199 2335 2476 2694 2734 2741
2889 3035 3162 3241 3522 3542 3543 3658
3717 3876 3978 3986 4700 5051 5115 5520
6552 5729 6795 5841 5867 6123 6176 6237
6283 6471 6611 6586 7011 7087 7145 7233
7331 7638 7682 7714 7751 7771 8035 8180
8134 8161 8166 ,8770 8805 8867 8985 9181
9203 9225 9384 9412 9656 9600 9631 9641
9851 9980 10034 10132 10193 10213 10289
10310 10332 10542 10549 10598 10664 10724
10819 10910 10993 11057 11081 11338 11342
11354 11396 11477 11964 12079 12110 12180
12207 12248 12359 12382 12539 12672 12723
12725 12866 12889 12949 13048 13049 13068
13083 13089 13439 13526 13648 13688 13833
13886 13889 14303 14334 14379 14381 14481
14740 14758 14894 15024 15025 15110 15127
15164 15196 15261 15267 15315 15346 15405
15463 15475 15564 15590 15737 15745 15781
15961 16083 16217 16234 16260 16290 16294
16301 16323 16407 16424 16436 16443 16506
16569 16627 16660 16839 16969 17164 17169
17177 17276 17415 17419 17535 17634 17734
17749 17836 17841 17955 18026 18053 18259
18342 18443 18461 18627 18650 18703 18728
18769 18869 18913 18982 19079 19083 19216
19434 19469 19471 19505 19540 19581 19588
19608 19617 19872 19899 19951 19974 20017
20105 20251 20299 20366 20383 20472 20490
20540 20651 20788 20832 20846 20936 20977
21061 21107 21142 21148 21190 21463 21548
21553 21729 21736 21743 21747 21772 22025
22136 22346 £2526 22539 22552 22589 22677
22782
Nieten.
128 129 170 190 192 289 349 379 389 503
504 548 649 668 742 767 837 868 909 1141
1144 1162 1269 1305 1312 1332 1335 1356
1369 1384 1446 1462 1473 1476 1526 1601
1669 1682 1758 1849 1854 1877 1900 1913
■1953 1979 1984 2004 2018 2033 2043 2072
2139 2239 2279 2301 2333 2350 2855 2386
2395 2434 2438 2456 2474 2490 2565 2589
2590 2607 2618 2649 2667 2709 2727 2762
2764 2895 2922 2992 3028 3032 3038 3060
3081 3091 3095 3125 3181 3236 3301 3326
3329 3332 3400 8430 3475 3530 3536 3573
3587 3633 3643 3679 3718 3729 3748 3770
3789 3837 3838 3955 3982 3989 4012 4056
4061 4167 4224 4290 4325 4406 4417 4420
4462 4567 4616 4736 4785 4792 4795 4797
4828 4854 4877 4903 5029 5105 5166 5l91
5237 5303 5382 5413 5528 5589 5658 5750
5793 5812 5845 5876 5915 5918 5950 5952
5954 6010 6048 6049 6112 6165 6239 6272
6287 6381 6393 6458 6523 6535 6662 6591
6601 6657 6696 6699 6749 6752 6807 6876
6889 6961 6970 7022 7028 7041 7093 7099
7129 7182 7203 7218 7268 7293 7306 7312
7351 74#6 7485 7506 7508 7517 7526 7533
7650 7669 7673 7722 7731 7745 7784 7829
7932 7950 7954 8006 8017 8031 8048 8119
8120 8142 8156 8204 8211 8258/8345 8348
8382 8386 8547 8557 8566 8656 8766 8836
8840 8881 8889 8891 8004 8907 9005 9007
9033 9046 9089 9146 9154 9234 9290
9389 9403 9445 9471 9548 9628 9648 9747
9773 9812 9tJ86 10012 10032 10042 10097
10173 10202 10261 10238 10372 10395 10420
10508 10509 10600 10628 10635 10639 10666
10679 10723 10738 10761 10793 10813 10823
10857 10858 10933 11032 11101 11131 11214
11276 11349 11459 11537 11551 11584 11594
11642 11704 11750 11778 11797 11822 11844
11925 11937 12007 12069 12090 12157 12215
12244 12247 12366 12436 12454 12501 12540
12552 12581 12652 12691 12702 12730 12756
12772 12783 12794 12820 12912 12928 12944
12946 12950 12964 12969 13037 13063 13065
13080 13081 13109 13114 13161 13187 13192
13197 13211 13259 13265 13267 13353 13363
13425 13429 13486 13514 13544 13545 13559
13569 13571 13578 13593 13595 13653 13752
13753 13775 13819 13851 13873 13995 14100
14109 14159 14196 14209 14220 14222 14230
14237 14241 14244 14309 14347 14348 14475
14491 14494 14511 14533 14560 14638 14744
14788 14809 14832 14890 14905 14906 14926
14942 14945 14960 14981 14998 15009 15034
15039 15063 15091 15137 15188 15211 15114
15283 15290 15323 15375 15425 15426 15455
15471 15502 15514 15546 15613 15698 15786
15806 15812 15834 15916 15955 16031 16052
16063 16113 16129 16133 16210 16215 16277
16310 16315 16367 16365 16435 16497 16518
16565 16570 16584 16597 16617 16678 16691
16701 16714 16717 16721 16800 16854 16932
17049 17089 17122 17182 17197 17285 17295
17303 17398 17456 17463 17567 17575 17614
17658 17671 17686 17694 17766 17791 17839
17859 17905 17923 17944 17956 17991 18022
18068 18097 18133 -18177 18198 18240 18250
18284 18324 18353 18368 18395 18581 18678
18752 18787 18811 18858 18864 18900 18952
18972 18976 19000 19088 19178 19251 19264
19268 19307 19360 19362 19397 19409 19423
19426 19487 19509 19530 19536 19544 19550
19575 19622 19623 19658 19679 19699 19701
19720 19748 19772 19795 19834 19838 19857
19892 19929 19931 19998 20059 20101 20107
20115 20147 20169 20216 20282 20343 20353
20384 20415 20442 20551 20552 20555 20610
20615 20617 20631 20633 20643 20645 20681
20752 20765 20778 20874 20939 20949 20975
21032 21070 21082 21097 21128 21132 21133
21162 21164 21197 21220 21266 21273 2J292
21406 21417 21437 21508 21580 21596 21689
21712 21740 21749 21776 21804 21819 21863
21892 21953 21957 21959 21977 21980 22037
22064 22088 22137 22142 22177 22259 22283
22290 22304 22313 22367 22372 22401 22423
22482 22501 22547 22639 22702 22739 22769
22787 22788 22865 22924 2297 6
Vorige lyat stond: 1576K m. ƒ70 m. z.
niet; 16803 ontbreekt.
GOUDA, 29 September 1921
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders brengen
ter algemeene kennis, dat op de Secretarie
ter visie is gelegd een verzoek met bijla
gen van de Pure Oil Company te Rotter
dam, om vergunning tot het oprichten van
een bergplaats voor petroleum, in een te
stichten gebouw op het terrein ge,ogen
Vest no. 56; kadastraal bekend Sectie D
No. 2548;
van L. G. C. W. Bruns te Gouda, otn ver
gunning tot het oprichten van een confec
tiefabriek, waarin de verschillende voor de
uitoefening van het bedrijf benoodigde
werktuigen, als snijmachine en naaimachi
nes, gedreven en in werking gesteld zul
len worden door een 6-tal te plaatsen elec-
tromotoren, n.l. 1 van 2 van 1 en 3 van
2 P.K., in het perceel gelegen Peperstraat
nos. 1416, kadastraal bekend Sectie D.
Noe. 20516 en 507.
en van die Directie der Coöperatieve Pro
ducenten- en Export-Vereenigring van Vol
vette Gouda Kaas met Rijkscontrolemerk
te Gouda, om vergunning tot het oprich
ten van een inrichting voor het «teriü we
ren van kaas, in het perceel gelegen Niau-
wehaven No. 165, kadastraal bekend Sec
tie B no. 2070.
Op Dinsdag den 11 October 1921, c'es
namiddag» ten 1% ure ia op het Raadhuis
gelegenheid om bezwaren tegen de ge
vraagde vergunningen in te brengen en
gedurende drie dagen vóór dien dag kan
op de Secretarie der Gemeente van de ter
zake ingekomen schrifturen worden ken
nis genomen.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie niet
tot beroep gerechtigd zyn zy, die niet
overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet
voor het Gemeentebestuur of een of mee»
zyner leden zyn verschenen ten einde hun
bezwaren mondeling toe te lichten
KUNST.
Collecte school met den bijbel.
De 43ste jaarcollecte van de scholen met
den bijbel heeft opgebracht 135.
November-propaganda.
Tot regeling van de plaatselijke Novem
ber-propaganda voor de R.-K. Vakorgani
satie werd, volgens de N. Z.-H., Maandag
avond, in t Gebouw der R.-K. Leesrereeaxi-
gmg. op initiatief van bet Bestuur der
afd. Gouda van den Ned. R.-K. Volksbond
vergadering gehouden van de Besturen
der R.-K. Vakbonden.
Benoemd werd een „Plaatselijke Com
missie van Zeven', samengesteld als volgt:
A. Agten, G. Hoonhout, A. Heerkens, N.
de Korte (v. d. Prop.-cLub „Mgr. Dr.
Schaepman"), W. J. Müddedweerd (v. d.
R.-K. Volksbond), J. C. Rietveld (v. d. R.-
K. Volksbond), en A. van Velsen (v. d.
Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden).
In een daarna gehouden vergadering van
de „Plaatselijke Commissie van Zeven"
werden tot voorzitter gekozen de heer J.
C. Rietveld en tot secretaris de heer W. J.
Middelweerd. De heer Rietveld werd te
vens belast met de zorg voor de pers (aan
kondigingen, verslagen, resultaten, enz.).
Eenige vakvereemignngen, die niet op de
kam vergadering tegenwoordig waren, zul
len daaromtrent een schrijven ontvangen.
De eJc. vergadering van de „Commis
sie van Zeven" (C. v. Z.) zal gehouden
worden op Maandag 3 Oct. a.s.
le Abonnementsvoorstelling.
Ails eerste abonnementsvoorstelling in
dit seizoen zal door het gezelschap van
Eduard Verkade ,de Haghespeders in het
Voorhout" genaamd, worden opgevoerd op
Maandag 3 October, des avonds 8 uur
„Waarom wjj trouwen", blyapel in 3 be-
dlryven door J. Williams.
„Waarom wy trouwen" had in den Haag,
Amsterdam en Rotterdam heel veel succes
en wordt overal uitnemend beoordeeld.
Behalve de heer Verkade treden daarin
op de dames Sara Heyblom, Willy Haak
en Nelly Stanta en de heeren Paul d«
Groot, Albert van Dalsum, Joh. de Mees
ter Jr., Dick von Veen, Frits van Dijk.
MOORDRECHT.
In deze gemeente doet zich een geval van
typhus voor. Het is raadzaam zoowel drink
water als melk voor het gebruik te koken.
Te beginnen met Zondag a.s. zullen de
godsdienstoefeningen in de Ned. Herv. kerk
inplaacs van 10% uur om 10 uur v.m. aan
vangen.
De heer Verwey is benoemd tot hoofd der
o. 1. school te Hoornaar.
Een inwoner alhier, heeft het genoegen
voor de tweede maal dit jaar prachtige
aardbeien to plukken.
Tot 29 dezer bestaat er ter gemeente-se
cretarie gelegenheid, zich op te geven voor
den cursus in de Fransche taal en vervolg-
onderwys.
REEUWUK.
Onze plaatsgenoot de heer J. J. A. van
Staveren .luitenant ter zee le klasse wordt
30 September a.s. als commandant geplaatst
bij het vliegkamp de Mok (Texel).
STOLWIJK.
De Raad dezer gemeente is bijeengeroe
pen in spoedeischende vergadering op Vrij
dag 30 September des morgens te 10 uur.
Aande orde komen ingekomen stukken,
benoeming hulponderwijzeres handwerken.
Natkmele Opera. Fauzt.
Met de*e, wei meest populaire, opera,
luiddè de Nationale Opeira hier te Gouda
het winterseizoen in en dat men, nu de
herfst nog ternauwernood begonnen is, on,
na deux wondermooien zomer, „bloem en
blad nog menige gaarde siert", van een
winterseizoen nog met veel wil weten, be
wees de nog schoorvoetende opkomst van
het publiek, niettegenstaande men met een
der aantrekkelijkste opera's als Gounod's
meesterwerk „Fwut' nóg altijd is, ingezet
heeft
En over bet geheel genomen was deze
inzet, wat de vertolking betreft, een uiter
mate gelukkige, die voor de komende op
voeringen bet beate doet verwachten. Alles
liep vlot van stapel en violisten, regie, koor
en orkest gaven alle reden tot arioaotelyk-
heai.
Na de vele Faustopvoeringen hier ter
stede, volsteen we met een bespreking der
vertolking. De Faust-party was bij den
heer van Schaick in vertrouwde haiulen;
zyn mooi tenor-geluid, dat, niettegenstaan
de dte zware, vermoeiende party, van be
gin tot eind hpider bleef, imponeerde, voor
al ook in de lastige Cavatine; zyn actie
was voldoende, hoewel in den Waipwgu-
nacht hij wel wet warmbloedig er had mo
gen zijn, maar immers, de acteur, die deze
>artü dragelyk te maken weet, moet den
kelijk nog geboren worden.
llïirks' prachtige basstem hebben wy ten
volle bewaardeerd in de Mefisto-vertolking;
vocaal ia deze party wellicht het zwaarst.
Van den braven VaJentjjn mag mep mets
anders verlaiypen, dan dat by good zmgtj
aan dat verlangen heeft De Nocloer vol
daan. De Gretchen-party was tot ons ge
noegen weer aan Mevrouw van Kaalte—
Homoman opgedragen, een zangeres, die
hier in haar geboortestad volkomen terecht
steeds op een bartel yke ontvangst staat
kan maken, bewyse ook nu weer de haar
geoffreerde tiwee bloemstukken. De aan
Mevrouw van der Meer—Offeré toebedeel
de Martha-uol doet van deze begaafde zan
geres voor dit seizoen de beste verwach
tingen koesteren; wy waardeerden haar
zang en mooi, krachtig geluid, zeer en zy
bevestigde haar reputatie van eemte rangs
zangeres; een volgend maal hopen we haar
eens in een groote rol te hooren.
Mejuffrouw De Haas gaf een lieve Sie-
bei, zong haar coupletten van de liafaiyke
en zoete hioemkena charmant.
""et koor was zeer te loven, eenige on-
gelykheid in het begin daargelaten.
In stryd met de aankondiging, zat niet
de beer Zeldenruat, doch de beer Willem
Gehrels, in den diirigeeretoelnaar we ver
namen is dit een nieuwe dirigent, die ech
ter al dadelijk bij ons den indruk veeUg
de te weten wat hy wil; zyn directie was
lm en beslist en het ornaat speelde on
der zyn leiding teer verdienstelijk.
Het ballet van Lily Green dient in bi-
zondere mate geprezen; vooral het Elfen-
regen in den Walpurguanacht was een
verrukking voor de oog<en en voldeed aan
inderdaad hooge eischen v^n rhytnuak en
plastiek; fijnheid van kloux en elegantie
troffen hier en de even genoemde Wal-
purgisnacht werd een fragment, op den to
taal-indruk van belangrijken invloed.
Het artistieke succes van deze eerste
opera-opvoering liet mete te wenschen en
de aanwezigen schonken geestdriftig en
byv«l; dat is zeer te waardeeren, maar
daarvan kan een groote onderneming als
een opera niet bestaan. Komt, atadgenoo-
ten, steunen wy ook ons nationale kunst
instituut door daadwenkelyke belangstel
üng.
WADDINXVEEN.
Opsporing verzocht.
Te Waddinxveen vervoegde zich by een
bejaarde vrouw een i-g- koopman mat
schuurpapier aan de deur.
Even later miste de vrouw uit het achter
huis haar zak, inhoudende ongeveer ƒ1000,
waarmede zy verschillende rekeningen voor
haar man moest betalen. De zak werd later
teruggevonden op een erf, waar men even
te voren den koopman of bedelaar had ge
zien. Het bestolen echtpaar is door dezen
diefstal totaal geruineerd.
De burgemeester verzoekt de opsporing
van dien verdachte. Hy droeg een grijs pak,
is schraal van persoon, middelmatig van
lengte en vermoedelyk tusschen de SC
40 jaar oud.
MARKTBERICHTEN.
De eenheid «school.
Onder de „Snippersin „Het Onderwijs"
vertelt B., dat een U.L.O.-school dertien
lokalen telt, en dat de toeloop naar die
schooi het vormen van drie eerste klassen
noodig heeft gemaakt Twee van die klas
sen zyn ondergebracht in een school voor
gewoon lager onderwys vlak achter de
J.L.O.-schooi en slechts door een speel
plaats erom gescheiden, maar met een an
deren uitgang.
„Het gevolg is: Heftig verzat der
ouders. Ze voelen zich gegriefd en belee-
digd, dat hun kind daar in die school weg
gestopt zit Al ons geredeneer over leer
plan en onderwyzera en leermiddelen en les
rooster om te betoogen, dat het toch klas
sen van een U. L. O.-school zyn, baat niet
Ze willen hun kind daar niet hebben en drei
gen met overplaatsing naar byzondere
scholen.
„Dit is geen uitzonderingsgeval. Op meer
dere U. L. ü.-scholen, die overbevolkt zyn,
beleeft men hetzelfde.
„Er zyn er, waar de scheiding doorgebro
ken is, om de kinderen ten minste door den
zelfden uitgang weer te kunnen uitlaten.
Zooveel voelt ons volk voor de eetiheids-
school. Het verfoeit ze", zegt de schrijver.
GOUDA, 29 September 1921.
GRANEN. Voor vele artikelen heerschte
nog steeds eene flauwe stemming.
Tarwe 16—18, Rogge 15.60—17, Gerat
14—15.50, ld. chev. 17—18.50, Haver 14
—15, Erwten ƒ2626, Bruine Booneri ƒ30
—32 per 100 K.G.
KAAS. Aangevoerd 144 partyen. Handel
flauw, le kwal. 70—73, 2e kw. 67—69,
Zwaardere 77, Rijks, 68—76 Ryka.
BOTER. Red. aanvoer. Handel vlug. Wel
boter 1.45—1.60.
VEEMARKT. Melkvee goede aanvoer,
handel red., ƒ400600, Vette Varkens red.
aanvoer, handel vlug, 5052 ct. per half
K.G. Magere Varkens goede aanvoer, handel
flauw, 45—60 ct. per half K.G. Magere Big
gen groote aanvóer, handel flauw, 1.602
per week. Vette Schapen red. aanvoer, han
del slecht, 30—38. Lammeren red. aanvoer,
handel slecht, 20—28. Nuohtere Kalveren
red. aanvoer, handel slecht, 1018.
EIEREN. Red. aanvoer, handel vlug, per
100 stuks 15—16.50.
Groenten*ilina.
NIEUWERKERK a. d. IJSEL, 28 Sept.
(Bericht der Coöperatieve Tuinbouwvei
ling Nieuwerkerk d. IJsel en Omstreken).
Eng. komkommers 47.10, dito 2e soort
ƒ3.60—4.30, kleine halve komkommers
1.80—2.40, gïoengele komkommers ƒ2.10
—2.80, bloemkool 1326, dito 2e soort 4
—15, uitschot ƒ2, andyvie ƒ5.409.50, sla
ƒ6.80—per 100; stek komkommers ƒ2, spi
nazie 14—16, postelein 1.10—4.90, prin-
cesseboonen stok 4982, dito stam ƒ40
65, per 100 K.G.; peen 9.80—14.30 per 100
bos; roode kool ƒ4.205.70, Duitsche stok-
princosseb. ƒ18—40, pronkboonen 1520,
snyboonen 1567, savoye kooi 5—7,
uien ƒ9.10, witte kool 4 per 100 K.G.
De luchtvaart-dienst BrusselLonden voor
loopig gestsakt.
Ten gevolge van het afbranden van de
groote hangar van de S.N.E.T.A. op hot
vliegveld te Evere naby Brussel, waarby ze
ven vliegtuigen van deze maatschappy in
vlammen opgingen, is de luchtvaartdienst
BrusselLonden voorloopig gestaakt De
dienst AmsterdamBrusselParys heeft
echter geen vertraging ondervonden.
Er bevond zich in de hangar ook een ma
chine van de Compagnie des Measageries
Aériennes, die eveneens een prooi der vlam
men is geworden. De overige zeven vliegtui
gen waren twee Fehrmann-Goliaths, vier
J. H.'h en één Spad. Slechts één Spad-vlieg-
tuig kon nog tydig in veiligheid worden ge
bracht en bekwam slechts geringe schade.
De hangar was van hout en bedekt met
asfalt. Men was reeds begonnen met den
bouw van een steenen loods die binnen een
maund gereed zou zyn en die moest dienen
ter vervanging van de houten hangar.
Over den oorzaak va nden ramp tast men
nog in het duister. De bewaker, aan wiens
onvoorzichtigheid aanvankelijk de brand
werd toegeschreven, houdt vol, dat hy vlam
men zag en hy de hangar binnenkwam, en
dat hij daarop zijn lantaarn neerzette om
een brandbluschapparaat te grypen. Dit wei
gerde evenwel en de man zag zich gedwon
gen voor het vuur te vluchten. Zyn verkla
ringen worden bevestigd door een anderen
bewaker.
8CHEEPVAAK" "BfcMUi i EN.
Kw. West-Indische Mai ld.
Annor, vertr. 27 Sept. v. Havre n- St
Thomas.
Commewyne vertr. 27 Sept. van Fort au
rhxce n. New-York.
Hebe (tihui&r.) vertr. 28 Sept. v. Havre.
Niekerie (thuisr.) vertr. 27 Sept. van
Madera.
Van Rensselaer (uktr.) pass. 28 Sept.
lizard.
Rotterdsmsche Lloyd.
Anjer vretr. 28 Sept. v. Rotterdam n.
Batavia.
Hollend-Amerika Lijn.
Edam vertr. 28 Sept. v. Rotterdam n.
Quebec Montreal
Noorderdyk arr. 26 Sopt. v. Rotterdam
te San Francisco.
Stoomv. My. „Oceaan".
Polyphemus vertr. 28 Sept. v. Amster
dam n. Hamburg.
UN DER W Lid.
LUCHTVAAKT.
Lyst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, van welke de afzenders onbekend
zyn.
Terugontvangen in de le helft van de
maand September 1921.
Binnenland. Brieven: Akker J. v. d., Rot
terdam; Arbeid Hoofdinspect. v., Utrecht;
Frank Mr. J., Amsterdam; Knipping J.,
Gouda; Moor A., Vianen; Middendorp W.,
Ede; Postsack 16, Venlo (twee stuks);
Summering Adr., Rotterdam; Leest N. van
der, Monster.
Binnenland. Briefkaarten: Bree M. van,
Rotterdam; Goebel L., Haag; Goverta J.,
Amsterdam; Ham Lena v. d.„ Boskoop;
Hoyng L., Haag; Rosseling A., Amsterdam;
Scholten J. G., Rotterdam (twee stuks);
Schroot familie, Haag; Schutte familie, Hil
versum; Schepkens F., Vaals; Touw Mej. v.,
Rotterdam.
Buitenland. Briefkaarten: Muller Julius,
Nordseebad; Rabaine Abrs., London; vyf
briefkaarten zonder adres.
LAATSTE BERICHTEN.
Typhoon in Japan.
OSAKA, 28 Sept. V.D. Boven het weste-
iyk deel van Hondo woedt een hevige ty-
pnoon, tengevolge waarvan door overstroo
ming en aardverschuiving meer dan 1000
nuizen zyn vernield; vooral Osaka en Kolo
nebben ernstig te ïyden.
in de haven leden verschillende schepen
schipbreuk.
Nadere byzonderheden ontbreken, daar de
telegrafische verbinding gestoord ia
De Brand in de Printemps.
PARIJS, 20 Sept. Üe geheele schade van
den brand wordt geraamd op 70 millioen
francs, n.l. het gebouw 12 millioen, de instal
latie 11 millioen en de goederen op 50 mil
lioen francs.
By den brand zyn 7 brandweerlieden ge
wond, waarvan 8 ernstig; ook drie politie
agenten bekwamen ernstige wonden.
Brand in een Veem.
ROTTERDAM, 29 Sept. Er is brand uit
gebroken op de 4e en 5e verdieping van het
süo- en veem bed rijf Concordia aan de Per
soonshaven W.-Z. De brandweer biuscht
met drie stralen. Alles is verzekerd.
BURGERLIJKE Si Aft Al.
GOUDA.
GEBOREN: 26 Sept. Lida Maria, d. v. H.
C. Kortenoever en J. A. A. E. Verwey.
Jetje Carla, d. v. A. Mogendorff en J. Wais-
visz. Wilhelmina Johanna, d. v. A. vaii
Leeuwen en M. G. de Kedts Houtman. 27
Sept. Jacobus Johannes, s. v. J. J. de Bruin
en C. M. van der Louw.
GEHUWD: J. van Kranenburg en L. J. S.
van Eyk. 28 Sept. M. P. van Lith en M. J.
Cootmans. G. de Keizer en H. Klok. C.
Kraagevekt eh A. Jesse. W. Koster en P. M.
Spee. C. J. van Oostenryk en A. E. Ver-
gunst. B. Hoogerwaard en M. Balk. J. Lam
me ring en C. de Jong. L. Polderman en P.
C. Gerhards. J. de Jong en P. Lohum. J. de
Brum en D. A. Peek. K- Broer en M. do
Koning. G. J. van der Hee en G. J. van Wil
ligen. A. R. Smit en G. Geukes.
OVERLEDEN: 26 Sept. Gerritje Wiezer
geh. met B. Weeldenburg 72 j. Annigje Ka-
bauw, geh. met P. Verkerk, 66 j.
lELEGRAFlSi H WEERBLKlt Hi.
Verwachting tot den volgenden dag:
Meest zwakke veranderlijke wind, neve
lig tot half of zwaarbewolkt, weinig of geen
regen, zelfde temperatuur roet kans op
nachtvorst
