^3
"binnen landT"
-
Pb%«i on Roeland te redden. Alles wat R«M-
aard noodig heeft, is te vindenvoorraden rijn
Vr overal, da oogst was overvloedig in bijna
ellan enden. Er is slechts behoefte aan geld,
en dan nog maar 5 millioen pond sterling. Van
felle kanten wil méh hulp verleenen, 67 lfafda-
Viigheidsorganisaties waren ter conferentie van
Genève vertegenwoordigd, de Pa» schonk een
'millioen lire, de Internationale van Amster
dam 10 millioen mark, Amerika wil 3 millioen
kinderen voeden. Maar men kan niets berdken
ronder de medewerking der regeeringen,
-
STADSNIEUWS."
UIT DEN OMTREK...
.«srtCbfs—
Nanaen klaagt, dat rijn artie gehinderd wordt
door een actie van de pers, een leugencam
pagne. Er moet iemand zijn, die niet wil dat
Rusland gered wordt Nensen deelt niet de
▼rees dat lijn actie dienstbaar gemaakt ral
worden aan de instandhouding van de wanke
lende sovjetregeering. Maar al was dat bet ge
woel, dan zou het nog geen reden zijn om 20
millioen onschuldigen te laten verhongeren.
Van de conferentie ven Brussel verwacht
Nansen zeer weinig. Hij begrijpt niet wet men
daar doen kan. Als er eerst een commissie uit
gezonden moet worden en men op haar rap
port wachten wil, komt de hulp zeker te laat.
De Scandinavische en Baltische landen heb
ben reeds het initiatief genomen. Zullen de an
dere volgen of willen zij de noodige millioenen
niet geven, het bedrag dat nauwelijks de helft
van den prijs van een dreadnought is T Dat rij
het dan ronduit zeggen. Maar laat ons dan ook
niet langer conferenties beleggen, discussee-
ren, rapoorten uitbrengen, terwijl de kussen
verhonger en".
Ike rede vm Clemfseeas.
Een enorme menigte zoo wordt uit Parijs aan
8e N. Ct. geseind woonde Zondag te Sainte
Hermine de onthulling bij door Clemenceau
jren rijn eigen standbeeld, waarbij onder meer
tegenwoordig weren de oud-minister Klotz,
(Tardieu en Mandel, en vele persoonlijke vrien
den van Clemenceau. Clemenceau, met rijn
jhoed op één oor, nnm op de bekende wijze
.het gejuich van de menigte in ontvangst Een
'jgroot aantal vereenigingen en leerlingen van
(Scholen was aanwezig. Onder het spelen van de
Marseillaise viel het doek, waarna de burge
meester van Sainte Hermine Clemenceau toe-
'sprak. Hij ging de rol na van Clemenceau ge
durende den oorlog en heiinnerde er aan, boe
In de zitting van de Frnnsche Kamer van tl
rfovember 1918 over Clemenceau de woorden
•reiden gesprokenil a bi en mérité de la par-
trie.
Het standbeeld stelt Clemenceau voor, staan
de op den rand van een loopgraaf, terwijl ach-
jter hem zich de onsterfelijke poilus scharen,
In vertrouwen naar hem opziende.
Verschillende overheidspersonen hielden na
Hen burgemeester nog toespraken, waarop on-
per geweldig gejuich, Clemenceau opstond om
pijn rede te houden, die Zondagmorgen aan ds
Veheele Fransche pers Is verstrekt en die Cle-
fnenoeau ook van het papier voorlas. Er deed
«kk daarbij een aardig incident voor. Clemen
ceau zag de fotografen en werd plotseling
boos. „Maar heeren," riep hij, „ik ben toch
peen zeldzaam beest, dat ik gefotografeerd moet
Morden Ais Ik u zie fotografeeren boud fk
Sep." Er ging een luid gejuich op. Daarop volg
de weder stilte, maar toen Clemenceau weer
•ou beginnen, zag hij opnieuw de camera's op
fretten en meteen hield hij op. Jk heb a ge-
Maarschuwd, dat ik niet meer zal lezen, als dat
poorging," reide hij, en vouwde zijn papier op.
Daarna zei hij tot den burgemeester: „Mfjn-
fheer de burgemeester, laat toch de fotografen
•«vaderen, wrig geven hier toch geen voorstel
len slotte dwong het publiek self de foto*
Cafen heen te gaan. Voortdurend onderbroken
or luide toejuichingen, vooral waar hij met
bewondering sprak ove* de bevolking van de
(Vendee, vervolgde Clemenceau toen zijn rede.
Toen hij over de Fransche soldaten sprak, was
Clemenceau tan zeerste ontroerd en het scheen
bijna, of hij zijn tranen niet kon weerhouden.
Maar zijn stem herkreeg al haar kracht toen
bij sprak over de uitvoering van het verdrag
Van Versailles. Zijn slotkreetJLa pair ie au
'dessus <hi tout" werd niet donderend gejuich
begroet
Des namiddags had een banket plaats, waar
aan 650 personen deelnamen en waar Clemen
ceau opnieuw het woord voerde. Ditmaal im-
firoviseerde hij. Het was meer een causerie
lover het thema, dat het gemakelijker is lief te
hebben, dan liefde te uiten. Hij deed een be
roep op de eenheid en broederschap van de
Franschen, haalde veel herinneringen uit den
oorlog op en sprak dan van zijn rol bij den
(Wapenstilstand. Hij zeide r „Als men naar mij
geluisterd bad bij den wapenstilstand, dan zou
man heel wat verder zijn gegaan." Ieder ver
wachtte op dit oogenblik sensationeele onthul
lingen, maar Clemenceau liet het daarbij.
Over den inhoud der rede seint de corres
pondent van het Hbld.:
Ds rede, die in haar geheel een verheer
lijking van het vaderland is, bestond uit twee
hoofddoelen: een glorificatie van den Franschen
soldaat en een critiek op de wijze, waarop de
regeeringen, die na hem zijn gekomen, haar taak
hebben uitgevoerd.
Het eerste deel, waarin de uitnemende schrfj-
|Ter en journalist zich nog eens op Zijn allerbest
Vertoont, bevat gedeelten, die tot het beste en
pterkste behooren, dat over de onwrikbare
Standvastigheid van den „poilu" gezegd is en de
(wifze, waarop de staatsman zichzelf daarin weg
cijfert mi zichzelf bij de aangrijpende periode
pan het front schildert als „viefilard, qui étran-
C«fune émotion surhomaine, ne savait que
'buiier des paroles sans suite", is uiterst sym
pathiek en wischt uit, wat in de plechtigheid het
Denkbeeld van zelfoverschatting had kunnen
Wekken.
Het belangrijkst is echter uit den aad der zaak
bet tweede deel der rede. Daarin geeft Clemen
ceau eerst den bondgenooten htm deel m de
overwinning en betoogt hij, dat Prankrijk nooit
anders dan vredelievend meer kan zijn; hij
Waarschuwt naar buiten daaromtrent geen ver
keerden indruk te wekken. Daarna somt hij, In
termen, waarbij zijn scherp en steeds tot spot en
"°011 ffMwiffd karakter nogal eens door den
•ereen-fOosofischen toon van den ouderdom
heenbroekt, de tekortkomingen op van zlfn op-
Volgers, die steeds meer van de rechten, d> hij
Je Versailles voor Frankrijk bevochten had, heb
ben prijsgegeven. In zfin onverzwakte anglophl-
*'e betwist hfj de kwade oogmerken, die tegen
woordig zoo vaak in Frankrijk aan 7?*-Har.4 en
jAmrika worden toegeschreven, man- scM'-.t
te vergeten, dat de overweging, dat In fodcT
rrrrf WJjenoot«rhflp rrehnru" o
I T-. noeézaV HjVheid Kil toch zrf!
tl - -ï C" no*-—V. '—wenst - t*ar~\
Dit gedeelte van «!jn rede, hetwelk het meeste
vat geeft, zal seker door zijn talriike terrnstan-
ders het felst worden gecritieeerd.
Na betoogd te hebben, dat beter voor den eco-
nomfschen toestand moet worden gezorgd, wil
men de overwinning niet in een nederlaag zien
verkeer on, besloot hij met een beroep op de
publieke opinie, ten einde Frankrijk's rechten in
de wereld beter geëerbiedigd te zien.
Clemenceau heeft in de eerste plants het zege
vierende vaderland verheerlijkt en vervolgens in
een schoon en litterairen vorm den lof gezon
gen van den „poilu", die teruggekeerd uit den
oorlog, weder boer wordt op die Fransche aar
de, die de voedster Is van de geestkracht der
natie. De overwinning van Frankrijk, zeide Gc-
menceau, was de overwinning van het ideal isme,
dai noodig is om het leven te veredelen. Reeds
beeft het onderworpen of verdrukte volken be
vrijd. De overwinning is de overwinning van alle
bondgenooten, maar de beproeving van het
bondgenootschap is begonnen, zoodra de vijand
de wapens had neergelegd. De bondgenooten
hebben er allen behoefte aan nu ook weer hun
eigen belangen te dienen, maar de opofferingen,
die een elk zich getroos* heeft, leggen een elk
eerbied op voor de gemeenschappelijke zaak
tn het gevoel, dat eenheid in moeilijke oogen-
h'ikVei. geboden is.
De geest, het gevoel, de wfl van Frankrijk zijn
vredelievend. Onze regel is: niet overheerscht
worden en niet overheerschen en een bflllfVe
vrede voor allen. Clemenceau welt zijn land-
genooten op allen hun burgerplicht te vervuil"n
en de uitvoering te eischen van het program
der democratische overwinning. Frankrijk za! le
ven van den rechtvaardigen vrede of het zal on
dergaan. Nadat de vergoeding voor de barbaar-
sche verwoestingen voldaan zal zijn, zal er niets
gaan boven het belang van Frankrijk's veilig
heid. Cfamenceau zeide het plan magnifiek te
vinden om den wereldvrede te verzekeren tot In
het verre Oosten, maar Frankrijk behoort tot
de vredelievende wereld, dicht aan de Duitsche
grens. Overftiigd van de ijdelheid van afzon
derlijke militaire waarborgen, wilde Frankrijk
van een afzonderlijken vrede niet weten, over
wegende, dat verwerving van grondgebied de
bondgenootschappen *ou verbreken.
Sprekende over de conferentie te Washington
zeide Clemenceau, dat de belangen van de vol
ken meer dan ooit solidair zijn. Het ingrijpen
van Amerika in den oorlog bewees, dat het
evenals Frankrijk en Engeland den algemeenen
vrede wilde. Het is onmogelijk de vertegenwoor
digers van de beschaving bijeen te roepen uit
sluitend om hun mee te deelen, dat men zich
«uet inlaat met het hoogste goed der mensch-
heid, waarvoor men zijn bloed vergoten heeft.
Niemand zal weigeren het Frnnsche yraagstuk
te beschouwen als een vraagstuk van vrede. Een
nnancieele nederlaag van Frankrijk zou geliik
staan met een nederlaag met de wapenen. De
ondergang van den overwinnaar, die door re
vanche-pogingen het meest bedreigd wordt, zou
tegenover alle bondgenooten het gevaar der
Meeds dreigende overheersching ontketenen,
tieen bondgenoot zou een hervatting van het
economische verkeer met Duitschland willen be
vorderen, wanneer dit ten koste vnn Frankrijk
*ov gaan. Het zou verraad zijn. Stelselmatige
verwoesting van de Fransche industrie is het
doel van den vijand geweest. Die verwoesting
berooft Frankrijk thans van de middelen om te
iabriceeren, terwijl de bondgenooten hun fabri
cates voortdurend ontwikkelen.
Clemenceau sprak vervolgens over het ver*
Spa, waardoor Frankrijk gedwongen
werd geld aan Duitschland te leenen voor zijn
herstel en betreurde het dat er oorlogsmisdadi
gers ongestraft blijven. Hij spoorde ten slotte de
openbare meening aan in overeenstemming met
het vredesverdrag te eischen, dat de schuld voor
de vergoeding vóór de binnenlandsrhe schuld
van Duitschland gaat; dat de belasting van elkén
Duitscher althans even hoog is als van eiken
Franschman.
Het gedeelte uit Gemenceau's redevoering,
dat over de verplichtingen van de bondgenooten
Jegens Frankrijk voor de handhaving van den
vrede handelt, luidde: Wanneer eenmaal de
schadeloosstelling, die ons door Duitschland
verschuldigd is voor zijn barbaarsche verwoes
tingen, geheel afbetaald zal zijn, dan zal de zorg
voor onze veiligheid boven alles gnnn. In zake
de schadevergoeding fa het Parlement ons vol
komen Inlichtingen schuldig. Ten einde den
vreds te handhaven, hadden onze bondgenooten
de noodzakelijkheid gevoeld om ons him steun
aan te bieden zonder te wachten dat de Fran
sche onderhandelaar hun dien gevraagd had. Zij
hebben daartoe verplichtingen onderteekend,
waarover htm te eeniger tijd gesprpken zal wor
den, dank zij het voorbehoud van het verdrag1
van Versailles. Htm daden zullen dan over de
onze heslissen.
laakt.
- r -h die Hl
TELEGRAMMEN.
Genève, 3 Oct. (B. T. A.) Men weet, dat
bij den raad van den Volkenbond een voorstel
Is ingekomen van den afgevaardigde van Chili,
waarin wordt aangedrongen om het aantal per
manente leden van den raad met twee te ver
meerderen en voor deze nieuwe plaatsen Spanje
en Brazilië aan te wijzen. Uit vertrouwbare bron
wordt gemeld, dat de Braziliaansche afgevaar
digde van den Volkenbond dit voorstel in den
read verdedigde, het motiveerde en er voor
pleitte uit naam van achttien staten van het
•Amerikaansche vasteland, welke deel uitmaken
van den Volkenbond.
Berlijn,50et. (W.-B.). De te Genève ver
toevende deputatie uit het Saargebied heeft in
een memorandum als de werkelijke oorzaak van
den economischen noodtoestand des lands ge-
noMnd de tegen den wil der bevolking voorge-
•eWreven gedwongen Fransche munt naast de
Duitsche marken. De industrie van het Saarge
bied is nog, evenals vroêger, voor 't grootste
deel voor haar afzet op de Duitsche markten
aangewezen. Door invoering van de franken
moet zij haar onkosten aan grondstoffen, steen
kool, vervoer enz. in franken betalen, terwijl de
verkoop bijna uitsluitend tegen marken ge
schiedt Vooral de ijzerindustrie yerkt al sedert
yiaanden met toenemende verliezen. Daar nu
ook de bezoldiging van de gemeenteambtenaren
in franken zal gescliieden, hetgeen ook weer de
betaling van de belastingen in franken zal ten
gevolge hebben, zou de mark geheel worden
j verdrongen. Daardoor zou de industrie in het
Saargebied slechts op de Fransche markt zijn
aangewezen, die niet genoeg kan afnemen.
Bodenhausen, 3 Oct. (W.-B.). Het stof
felijk overschot van den hertog van Wurtemberg
zal Vrijdagmorgen II uur op het oude kerkhof
in Ludingsburg aan de zijde zijner eerste ge
malin worden bijgezet
Hesnjtfl», 5 Oct (W.-B.). Volgens de
tf Oppau fa
geteld. Het Matei vermisten bedraagt volgteM
de laatste publicatie 177.
Berlijn, 3 Oct (V. D.J. Te Straatsburg fa
weder onder voorzitterschap van den Commie*
sarfa-generaal voor Elzas-Lot haringen een con
gres gehonuden, waarop besloten werd, bij de
Fransdie regeering een voorstel in te dienen tot
doorboring der Vogeezen, daar bet wegens mili
taire redenen noodzakelijk was, eene lijn te
scheppen, langs welke in den kortst mogelijken
tijd troepentransporten naar den Beneden-Rijn
konden geschieden. r
Londen, 3 Oct (N. T. A. Draadloos). De
conferentie van Lloyd George te Gairloch met
de industrieele en finandeele deskundigen is
heden afgeloopen. De eerste minister verlaat
morgenochtend Gairloch om naar Londen te
gaan.
Te Inverness zal hij zijn reis afbreken om het
eereburgerschap dier stad in ontvangst te ne
men. Hij zal van de gelegenheid gebruik ma
ken om een rede te houden over den bloei van
den handel en over de werkloosheid. Naar ge
meld wordt heeft de eerste minister in groote
lijnen aangegeven, hoe hij hoopt deze kwestie
op te lossen. De correspondenten der dagbladen
deelen mee, dat de conferentie uitvoerig de ge-
heele kwestie vnn herleving von den handel be
sprak en dat een groot deel der beraadslagingen
zaken van groot internationaal en politiek be
lang betrof.
Berlljn,30ct. (N. T. A. Draadloos). Bran-
ting, die lot Zweedsch minister-president is be
noemd, vertrok 2 October van Genève naar
Stockholm.
Stockholm, 3 Oct (W. B.) De defini
tieve uitslag der verkiezingen voor de Tweede
Kamer van den Zweedschen Rijksdag is thans
beken d. Volgens dezen uitslag verkregen: de
sociaal-dmocraten 640.000 stemmen en 93
zetels, vroeger 75; de conservetieven 454.000
stemmen en 62 zetels; vroeger 75; de liberalen
332.000 stemmen en 41 zetels, vroeger 48; de
landeigenaars 185.000 stemmen en 21 zetels,
vroeger 29; de links-socialisten en communisten
te zomen 127.000 stemmen, de links-eocialisten
6 zetels, vroeger 5, de communisten 7 zetels,
vroeger geen een. De burgerlijke partijen heb
ben dus in het geheel 24 zetels verforen aan de
socialisten en communisten.
Berlijn, 3 Oct (N. T. A. Draadloos). Een
offideele nota der Hongaarsche regeering meldt,
dat West-Hongarije róór 4 October zal wor
den 'fftitruimd.
Weenen, 3 Oct (V. D.). Naar het blad
Morgen bericht bereidt Hejjas, de aanvoer
der der opstandelingen in West-Hongarije,
zich voor, om het kkbinet Bethlen ten val te
brengen en de militaire dictatuur te vestigen.
Aan de grenzen van West-Hongarije wordt
de concentratie van sterke troepennuassa's
voortgezet.
Weenen,50ct (W.-B.). Volgens een offi
cieel bericht losten in den afgeloopen nacht
Hongaarsche benden bij Bruck aan de Leitha
schoten op Oostenrijkst* gebied. Hierbij is een
Oostenrijker gedood.
Oedenburg, 3 Oct. (W.-8.). Volgens
een bericht van het Hongaarsche Telegraaf- en
Correspondentiebureau werd hedennamiddag het
protocol dat betrekking heeft op de overgave
van West-Hongarije aan Hongaarsche zijde door
den luitenant-generaal ljegedness onderteekend.
Daarmede is thans ook de laatste hinderpaal tus-
schen Oostenrijk en Hongarije, door de over
eenkomst welke als gevolg van de bemiddeling1
der Italiaansche en Czecho-Slowaaksrhe regee
ring zal worden gesloten, vervallen. Op verlan
gen van de algemeene commissie Zal de Oos-
tenrijksche gendarmerie instructiën van den
commissaris-generaal tot handhaving der orde
in Oedenburg en omgeving uitvaardigen.
Kopenhagen, SOct. (W. B.) Aan de Ber-
lingske Tidende wordt uit Helsingfors gemeld:
De Sovjet-regeering heeft een besluit uitgevaar
digd luidende welke de passen voor bukenland-
sche reizen weer werden ingevoerd. Pf^n reis
vergunning via Rusland naar het buitenland koe
ten 3Q0,000 roebels.
B e r 1 ij n3 Oct. (V. D.) Maxim Gorkf ver
klaarde aan een vertegenwoordiger van de Daily
News, dat het communisme in Rusland wel
plaats zou maken voor eene socialistische of
zelfs democratische republiek op de wijze der
Vereenigde Staten, maar dat oogenhlikkelijk
slechts eene Bolsjewistische regeering mogelijk
was, wier val een volkomen chaos zou verooi-
zaken. De beste weg, om Rusland vooruit te hel
pen was de opheffing der*blokkade.
Londen, 3 Oct (V. D.) Ter voorbereiding
voor de conferentie te Brussel, welke aanstaan
den Donderdag zal worden gehouden door de
internationale hulpcommissie voor Rusland, ma
ken de regeeringsdepartementen te Londen lijs
ten op van de oorlogsvoorraden, welke de Brit-
«che regeering bereid is aan te wenden, om de
hongerlijdende Russen bij te staan. Aanzienlijke
hoeveelheden kleederen, zoomede voorraden le
vensmiddelen en medicamenten zullen hiertoe
bestemd worden, en wellicht wordt ook nog een
motortransport ter beschikking gesteld. De Brit-
sche regeering verlangt inzonderheid dat een
dergelijken maatregel zal worden genomen door
andere natiën, die aan den oorlog hebben deel
genomen en oorlogsvoorraden In hun bezit heb
ben. Waarschijnlijk zullen deze goederen ter be
schikking worden gesteld van Roode Kruis-ver-
eenigingen om te bèheeren.
Rumenië zal-worden vertegenwoordigd op de
conferentie te Brussel door zijn gezant aldaar
en Czecho-Slowakije door zijn gezant te Lon
den.
Kopenhagen, 3 Oct. (V. D.) Aan de
Berilngske Tidende wordt uit Helsiftgfors ge-
meldt De Amerikaansche hulpactie in Peters
burg heeft negen spijskokerijen geopend, welke
dagelijks 10,000 kinderen eten kunnen ver
schaffen. De Sovjet-regeering verzocht ook eten
voor volwassenen te verstrekken; dit werd ech
ter geweigerd.
Konstantinopel, 29 Sept. (B. T. A.).
De hoofdmacht van het Grieksche leger schijnt
opgesteld te zijn op het front ten Oosten van
Eskisjehir. De Kemalisten uiten hun bedrijvig
heid vooral op het Zuidplijk front. De jongste
aanvallen in het vak van Afioen Kara Hissar
hebb enGrieksche afdeelingen tot den terug
tocht gedwongen en tot bet prijsgeven van het
dorp Tsaibolvadine aan den spoorweg Afioen-
Kenia. Nationalistische afdeelingen in het vak
van Sandilki hebben den vijand ten Z. O. van
Afioen Kara Hissar teruggeworpen en den
spoorweg bereikt In bevoegde kringen fa men
van meening; dat de Turken, als sjj hier over
voldoende strijdkrachten beschikken, ds Gris»
km kunnsn dwingen és streek van Afioen Kam
na de jongste militaire operatiën. Hij deed
Gededeelingen van don loop der militaire ge*
beurtenisspn en verklaarde daarop: „Wij vragen
niets andera dan om onafhankelijk te mogen
leven binnen onze grenzen. Wij vragen van de
volken van Europa geen inbreuk te maken op
onze rechten, die we zullen verdedigen. Door
onze souvereiniteit over uitgestrekte en rijke ge-
Weden, zooels Syrië en Mesopotamië op te ge
ven, hebben wij onze deelneming aan den oor
log aan de zijde der overwonnen mogendheden
duur genoeg betaald. Geen enkele der overwon
nen mogendheden zag zich zoo geamputeerd als
wij. De redenen, die men tegen ons bestuur aan
voert om als voorwendsel voor die veroverin
gen te dienen zijn onrechtvaardig en huichel
achtig. Wij zullen de wapens niet neerleggen eer
onze rechten zijn gewaarborgd. Wij voeren geen
oorlog om den oorlog, maar ten einde vrede te
krijgen, een vrede die voor ons aannemelijk is
en ons waardig is. Wij willen zoo spoedig moge-
Üjijk vrede zien in ons verwoest land. En wij
rullen al onze krachten geven om ons volk den
vrede te geven dien het verdient."
Lloyd George, zoo vervolgde Kemal, heeft In
een op T6 Aug. in het Lagerhuis gehouden rede
gezegd, dat men met het militaire succes der
oorlogvoerenden had rekening te houden. „Wel-
nu, wij zijn thans in de positie van overwinnaars
en ik hoop dat Lloyd George woord zal houden
en niet van meening zal veranderen, omdat
thans de militaire toestand in Klein-Azig te
onzen gunste is gewijzigd."
Berlijn, 3 Oct (N. T. A. Draadloos). Ge
neraal Dusmanis werd tot chef van den Griek-
schen generalen staf benoemd.
Melilla, 2 Oct. (B. T. A.). Officieel. Drie
sterke colonnes, uit Nador vertrokken, opereer
den in vereenigde actie en brachten den vffand
een zware nederlaagd toe belangrijke posities
werden bezet De vijand leed zware verliezen.
Madrid, 4 Oct. (V. D.). Een communique
van het ministerie van Oorlog deelt mede dat
de Spaansche troepen na hun overwinning op
de rebellen na hevige gevechten Sebt hebben
ingenomen.
Aarora, I Oct <B. T. A) Moeatafa Kama!
heeft in een rede een uiteenzetting gegeven van
den huldigen toestand, zooals die zk* voordoet
Aan de Staatscourant van gisteravond ont-
leenen wij de volgencje Kon. besluiten
benoemd tot ridder in de Oranje Nassau Oide
S. Kalma, Ned. Herv. predikant te Hoogeloon
en Eersel;
verleend de bronzen eere-medaille van de
Oranje Nassau-orde aan M. Küsters, bottelier
bij den post- en telegraafdienst t» Tricht;
benoemd tot onder-inspecteur van den haven
arbeid H. W. Balfoort, commissaris van het
loodswezen, tevens ontvanger der loodsgelden
te Harlingen;
benoemd tijdelijk bezuigingsinspecteur bij
het departement van financiën K. L B. A. de
Coster en mr. J. F. Dijkstra, beiden te 's-Gra-
yenhage, H. Sieperda, kapitein van het 20e reg.
inf., commandant van het interneeringsdepftt
Harderwijk, mr. A Spanjer, hoofdcommies bij
b departement van financiën;
toegekend de zilveren eere-medaille van de
Oranje Nassau-orde aan H. Derkinderen en G.
r V*', beiden meesterknecht in de sigaren-
fabriek der firma gebrs. Van Best te Valkern-
v ïard.
met ingang van I October voor den tijd van
0 jaren benoemd tot voorzitter van den Raad
van Arbeid te Maastricht A. C. J. Moonen,
voorzitter van den Raad van Arbeid te Heer
len, zulks onder toekenning van eervol ontslag
als zoodanig en is met Ingang van genoemden
datum aan T. Janssen, eervol ontslag verleend
als plaatsvervangend voorzitter van den Raad
van Arbeid te Heerlen, zulks in verband met
de opheffing van dien Raad
met ingang van 1 October 192T aan de ad
junct-commiezen ter directie van de Rijks post
spaarbank mej. W. M. de Bruin en J. G Veen-
hoff, op hun verzoek eervol ontslag verleend
aan mr. C. M. J. Schuiler tot Peursum, ge
zantschapsattaché, werkzaam b|j het Ministerie
van Buitenlandsche Zaken, en aan den heer
S. G L. Reygerabexg, vice-consul van het Brit-
sche Rijk te Dmuiden, verlof verleend tot het
aannemen onderscheidenlijk van het Ridder
kruis 3e klasse der Orde van Medjilié van
Turkije en van het Ridderkruis der Orde van
het Britsche Rijk.
De ex-kroonprins.
De gewezen Duitsche kroonprins is gisteren
vergezeld door den secretaris-generaal in alge
meenen dienst, mr. Kan, naar Doorn gereisd,
ten einde een bezoek te brengen aan zijn vader.
De Nederlandsche gezant te Parijs, jhr. dr.
Loudon, die ©enigen tijd hier te lande met ver
lof heeft vertoefd, fa Zondagochtend naar zijn
post teruggekeerd.
Da nieuwbenoemde Duitsche gezant te
s Gravenhage, de heer von Lucius, wordt einde
dezer week in de Residentie verwacht.
Scheidsgerecht FrankrUk—Pern.
In de kleine rechtszaal van het Vredespaleis
is gisteren de eerste zitting gehouden van het
scheidsgerecht in het geschil tusschen Frankrijk
en Peru betreffende vorderingen van Fransche
•chuldeischera tegen laatstgenoemden Staat
Aanwezig was de agent voor Frankrijk, prof.
Basdevant, hoogleeraar aan de Universiteit te
Parijs.
De agent voor Peru, de heer Varela Orbegoco,
was verhinderd te kamen, doch zijn broeder,
zaakgelastigde van Peru te 's-Gravenhage, was
tegenwoordig.
Da voorzitter van het Scheidsgerecht, F. Qe-
tertag, president van het Zwitsersdie Bondage-
recht, opende de zitting met een rede, waarin
hij Nederland dank bracht voor de gastvrijheid,
door de Nederlandsche regeering aan het
Scheidsgerecht verleend, alsmede den Raad van
Beheer van het Permanent Hof van Arbitrage,
die de lokalen en de organisatie van het Inter
nationaal Bureau van het Permanent Hof van
Arbitrage tor beschikking van het Scheidsge
recht had gesteld. Daarna dankte hij voor de
•er der benoeming tot voorztiter van het
Scheidsgerecht.
Met secretariaat van het scheidsgerecht werd
opgedragen aan den secretaris-generaal van het
Hof van Arbitrage en aan den eerstan secretaris
van het Internationaal Bureau van dit HoL Ten
slotte constateerde da voorzitters, dat da pro
cesgang door het arbitrage-protocol voorge
schreven, in acht fa genomen de memories zijn
ovsrgalagd css twsschm ds partijen gemsseld en
da afschriften der stukken, waarop een beroep
Ia gadoon, zijp N deze memoriën gevoegd. Pan*
tffm zljM ra voor 8mm rtifas ttiioim i -
Op da ran da Praddoit
tegimwoordiger. ra ptófj» of „'I .J?™
opmorkfagm hoddon t. „„l,*, met
tot ótn procesgang, ontwoordden deren omk«S
n«d, makten der. gelegredrefd «ht3
gdtndk om nA een te .luiten bi) de woordS
™1 kon» oott de Koobgin en het Nederig»
sA» volk, door den «oorrftter gesproken.
N^dot de «gent ven Frankrijk op vragen deg
scheidsrechters nog enkele inlichtingen had veraf
strekt betreffende de in bet geding vertegen*
woordigde schuldeischera, werd de rfttfc^ gav
sloten.
De Grondwets-voorstellen. Naa|
de Res.-Bode verneemt fa de regeering voornae
mens om bij Nota van Wijziging een veranda»
ring te brengen in het thans voorgestelde steli
sel tot verkiezing der leden van de Eerste Kas
mer. De practische uitvoering van het in d»
Memorie van Antwoord nader ontvouwde stefa
sel moet op zooveel bezwaren stuiten, dat hef
niet uitvoerbaar wordt geacht.
Is het blad goed ingelicht, dan zou de regees
ring willen voorstellen het huidige stelsel vai|
verkiezing te handhaven, met dien verstande, daf
de leden niet meer om de 9 Jaren, maar om dé
4 jaar aftreden.
Ontslag van arbeiders bfj-
de mijnen. Op de vraag van den heer
De Kanter betreffende het aantal en de national
liteit der arbeiders, sedert 1 Januari j.l, wegens
slapte fei de werkzaamheden bij de Limburgschs
mijnen ontslagen, luidt het antwoord van den
beer Van LJsselsteijn, minister van landbouw
enz.:
Blijkens aan den ondergeteekende verstrekte
inlichtingen zijn sedert 1 Januari 1921 bij
Limburgsche mijnen wegens slapte in do werk*
zaamheden 300 arbeiders ontslagen, allen bm
hoorende tot de Duitsche nationaliteit.
Nieuwe Tweede Knuterledeu
bi de plaats van den heer baron Van Vooral
tot Voorst, die bedenkt heeft als lid van <fe
Tweede Kamer in de vacature-De Wijkeralool
is heden benoemd verklaard de heer H. T. Hoog*
veld, burgemeester van Wehl; in de plaats van
den heer L M. Hermans is tot lid van de Kamer
benoemd de heer H. J. van Braambeek te Zutfete
t De K IV. Aan het departement van
Manne is telegrafisch bericht ontvangen dat
nr. Ms. onderzeeboot K IV, onder bevel van
den luitenant ter zee le kl W. K. Maurifa
den len October }1 te Alexandrië fa aangek o*
men.
De garnizoenskwestie. IBt Maas*
tricht schrijft men aan het Vad.
Het bericht uit den Haag betreffende de opi
heffing van het garnizoen alhier, heeft groote
beroering verwekt in alle kringen. Algemeen il
men van oordeel, dat hiertegen een actie fat
grooten «tijl moet worden op touw gesel,
Reeds meer dan 30 jaar lang was er sprake
van het garnizoen in Maastricht geheel weg
te nemen, doch e enige jaren geleden vond men
bet noodig, dat er in allen gevalle één bataljon
en een afdeehng pohtie-troepen te Maastricht
hleeL Toen heeft men in de Kommen een groox
te paviljoenkazerne gebouwd, zelfs een hoofcfc
gebouw met toren, kaderwoningen enz., waan
aan eenig* millioenen zijn ten koste gelegd.
Het fa in den Haag bij de Regeering bekend^
dat men hier niet zoozeer om militaire als wal
om politieke redenen zeer tegen een wegne*
ming van het garnizoen gekant is. Voor de ra
sluimerende annexionisten zou 't een aanspo*
ring zijn, om een nieuwe actie in het leven te
roepen. Zij souden een dergelijken maatregel
wel eens als een uitnoodigmg kunnen beschou*
wen. Deze zijde van de kwestie heeft in def
Haag ook reeds de aandacht getrokken.
EGA ten Slethoff f De lira*
EGA. ten Slethoff, med. doctorandus sn
arts, fa te den Haag in den ouderdom van 571
jaar na langdurig lijden ontslapen.
In een artikel in Het Vad. wordt de overie*
dene geschetst als een man, die in een door
ziekte gebroken leven bij lange na niet is kon*
nen worden waar zijn inderdaad geniale aam
leg hem had toe had bestemd, maar toch all
geleerde en als dokter veel voor de mensch*
heid heeft gedaan. Het aantal menschen, dié
hem in ongeneeslijk geachte riekten hun haw
std dankten en hem verknocht bleven, is aan
zienlijk geweest, maar het hadden er zooveel
meer kunnen zijn. Zonder rijn ziekte was hert
ongetwijfeld een professoraat te beurt geval*
len en had hij school kunnen maken. Nu reedt
kwamen herhaaldelijk collega's' hem in moefa
lijke gevallen raadplegen.
Toen ten Slethoff nog te Deventer woonde»
vond hij een methode om koemelk zoo na mos
gelijk op de moedermelk te laten gelijken. Ges
heel belangloos stond hij zijn vinding un dé
Emstermatefabriek af. Maar niet tevreden met
deze kindermelk, die nog gesteriliseerd moest
worden, zette hij zijn proeven voort, tot hij dé
kindermelk uit rauwe koemelk wist te bereiden
die als de kindermelk van Berkendael bekend
is geworden. Daarvoor had hij een modelstal
noodig, die te Loosduinen werd opgericht.
P. Hoytema vaji Konijnènburg.l
Te Naarden is Zondag, 52 jaar oud, overledetf
de burgemeester, de heer P. Hoytema Van Koe
nijnenburg, die sinds 1915 aan het hoofd v?rt(,
deze gemeente stond.
Voordien was hij, van 1907 tot rijn benofal.
ming fei Naarden, burgemeester van EnkhuisttK
Naar wij vernemen heeft het hoofdLuriiHB
der Nederlandsche Maatschappij voor NiJ»«®
heid en Handel (vJl Maatschappij van Nijver*
heid), dezer dagen bet volgende adres geri®!
tot de beide Kamers der Staten-Generaal t
Het hoofdbestuur enz. veroorlooft zich «N
hoog college bij de opening der nieuwe rittfod
nog eens nadrukkelijk te wijzen op de fel lom
gen van nijverheid en handel gevestigde
tuiging, dat een «eer ingrijpende bezuinigi*!
op alle overheidsuitgaven volstrekt noodzakelijk
is, wil men een finandeele ramp voorkomen.
Het vraagstuk der bezuiniging fa uitvoerig
besproken in de jongste algemeen* vergadering
de- Maatschappij, op 24 en 25 Juni JJ. te Hert*
lem gehouden. M
Bij die bespreking werd OJn. aangeroerd, «fa*
de thans «en behoeve ran Rijk, provinciën en
de tb
i belas
lietilfjlje hosgte zij*
11""*^"' -
roede tot soo aairt
d, dat rij voor te*
600
Voigeaw aan
tal san belastingen
itfngen reed^
ren belastbaar inkomen van ruim f2 milliard;
fat maakt dos ongeveer 40 >rtt
Het nationaal inkomen is sterk achtanrftgoan-
|e, terwijl de stijging der uitgaven blijft aan-
I Als jesultaet van de besprekingen werd in de
jlqcmeene vergadering met algemeene stemmen
V i motie aangenomen.
Gezien den ernst van den toestand meent het
hoofdbestuur voornoemd uw hoog college met
pen meesten aandrang te mogen verzoeken me
dewerking te verleenen voor alle maatregelen,
pie tot doeltreffende bezuiniging op de Rijks
uitgaven kunnen leiden.
Met nadruk zij er op gewezen, fh\t de aan
drang tot bezuiniging niet alleen het belang van
ren enkele klasse der burgerij betreft, maar dat
kran alle klassen der burgerij, en dat vermoede
lijk de arbeidera ten slotte het meest getroffen
pullen worden door het roekeloos interen van
Jèen nationalen rijkdom, met als gevolg daar-
■an stopzetten van tal van ondernemingen en
',us vermindering van werkgelegenheid.
Voorloopig dienen, naar de meening van het
jhooldbestuur, slechts* die uitgaven te worden
ïoegestaan, welke strikt noodzakelijk zijn, ter
wijl anderzijds moet worden bevorderd, dat bij
1de besteding der gelden het grootst mogelijke
p 'ttig effect worde bereikt bij zoo gering moge
lijke kosten.
Zijn bij de wet uitgaven door 't Rijk voorge
schreven, welke in deze tijden niet meer volko
men verantwoord zijn te achten, dan dient zoo
ppoedig mogelijk tot wijziging der betreffende
■wetsbepalingen te worden overgegaart.
Het hoofdbestuur spreekt het vertrouwen uit,
•dot bij de aanstaande behandeling der Staats-
begrooting ook uwerzijds met den eisch van
zuinigheid voortdurend rekening zal worden
gehouden.
Neder 1. Bond van Belasting
betalers. De vierde algemeene vergadering
Van den Nederlandschen Bond van Belastingbe
talers zal worden gehouden op Donderdag 6
October a. s„ om half twee, in de serre van
Krasnapolsky te Amsterdam.
Het voornaamste punt van de agenda is de
houding van den Bond bij de algemeene verkie
zingen van 1922.
In alle afdeelingen bestaat een sterke stroom,
©m den Bond met eigen candidaten te doen uit
komen.
In verband met het feit, dat vele leden van
politieke partijen *4id van den Bond zijn, is het
inmiddels niet waarschijnlijk, dat de Bond van
Belastingbetalers al die partijen den oorlog zal
verklaren, maar knn veeleer worden verwacht,
'dat de Bond in 1922 bepaalde politieke partijen
als het ware bij de kiezers zal recommandeeren,
maar daarnaast de kiezers, die buiten ieder poli
tiek verband staan, in de gelegenheid zal stellen,
hun stemmen op eigen Bondscandidaten uit te
brengen.
Overcompleete ambtenaren.
In de Vrijdag j.l. te Amsterdam gehouden ver
gadering van den vakgroep „Belastingen" van
'de Vereeniging van Ambtenaren der Gemeente
Financiën werd uitvoerig besproken de afwijzen
de houding die het departement van financiën
in het algemeen aanneemt ten opzichte van de
overname van de inspecteurs en controleurs der
gemeentebelastingen die overcompleet rijn ge
worden. Men betreurde het, dat aan die ambte
naren indien zij een aanstelling bij de Rijks-
belastingadministratie krijgen slechts werk
van .ondergeschikten aard wordt opgedragen,
terwijl het juist in het belang van het Rijk zou
zijn, indien rij gelijk thans de zoogenaamde
tijdelijke inspecteurs werden belast met het
regelen van aanslagen en het behandelen van
bel astingreclames.
Aangezien het voorts was gebleken, dat ten
aanzien van de rangindeeling van de ambtena
ren, die een betrekking bij de Rijksbelastingad-
ministratie verkregen, geen vaste lijn wordt ge
volgd en dat tot verschillende onbillijkheden
leidt, werd besloten daaromtrent een adres te
richten tot den minister van Financiën. Vooits
werd besloten nogmaals bij den minister van
Binnenlandsche Zaken en van Financiën aan te
dringen op het spoedig tot stad komen van een
Wachtge I drege 1 ing.
BEMENGDE BERICHTEN.
I.eirieu's ontzet.
Men schrijft ons uit Leiden
Als inleiding tot de viering van het herden
kingsfeest van Leiden's Ontzet op gisteren, 3
October, had Zaterdagavond een huldiging
plaats van de 3-October-Vereeniging, welke 35
jaren bestaat en telken jare het leeuwenaandeel
fieeft in de feestviering. Deze huldiging ging ujt
(van de Vereeniging tot bevordering van het
(Vreemdelingenverkeer te Leiden en omstreken.
En zoo bracht een groot aantal Leidsche ver-
«enigingen Zaterdagavond een serenade met
toortsen, banieren en lampions en natuurlijk mu~
piek aan het bestuur der 3-October-Vereeniging,
'dat deze grootsche hulde van af het balkon
der Stadszaal in ontvangst nam. Daarna gingen
'de deelnemers aan den stoet de zaal binnen.
Waar de voorzitter van Vreemdelingenverkeer
het bestuur gelukwenschte en het een oorkonde
aanbood. Vervolgens bood een comité een nieuw
vaandel aan, waartoe velen hadden bijgedragen;
een vaandel, dat zich meer leent om meegedra
gen te worden dan het oude. Tijdens de sere
nade werd veel bengaalsch vuur ontstoken en
Van vele woningen wapperden de vlaggen al.
Gisteren begonnen de feestelijkheden reeds
«e acht uur met koraalmuziek, weldra gevolgd
door den intocht van oen geuzenvloot, onder be
vel van Boisot, welke aan den Vliet de stad bin
nenviel en als nieuw nummer veel bekijks had.
Van af deze vloot werd aan 2450 personen
Voor de Waag haring en brood uitgedeeld.
Inmiddels* werd het stadscatillon bespeeld en
rong de fontein op de Vischmarkt en vingen
Volksvermakelijkheden aan op het faastterrei^
welke den ganschen dag en 's avonds werden
voortgezet.
Het voornaamste nummer van het programma
Was de groote romantieke optocht, voorstellende
roepen trit de meesterwerken der wereld-lite
ratuur, waarvan deelnamen '20 groepen, 700
personen, van wie 200 te paard en 6 muziek
korpsen, een prachtige stoet, 1H K.M. lang, die
*eel belangstelling trok van 'stedelingen en
vreemdelingen, die in grooten getale naar de
feestvierende stad waren opgekomen.
bi den schouwburg had een opvoering plaats
Van „De Bruiloft van ^loris en Roosje" en waren
er openluchtconcrrten en een groot vuurwerk.
De Leidsche Chr. Oranje-Verecniging houdt
feestavond in de groote Stadszaal en in
•®le lteiken werd het groote historische feit
godsdienstig herdacht.
De melkprijs te Lelden,
besluit van de beide melk veehouder «bonden
(feoorloopig geen melk aan de i
te leveren, tenzij deze de voorwaarden van desa
bonden, n.L contracteeren voor 6 maanden te
gen 18 ets. per Kter, aanvaarden, is het met de
melkvoorziening te Leiden niet spaak geloopen.
Het meerendeel der melkhundelaren, die bij
hun actie steun ondervinden van de zuivelfa-
brikanten, heeft van deze melk betrokken.
Vermoedelijk zullen de melkhandelaren ook de
volgende dagen hun melk van deze fabrikanten
ontvangen. 0.a. is uit Zoetermeer een groote
hoeveelheid mrik aangekomen. Verder komt er,
naar van de zijde der melkhandelaren wordt
medegedeeld, ook melk van de kaasboeren.
I>« loonactle In hel mijnbedrijf.
De Nederlandsche Mijnwerkersbond vergader
de Zondag te Heerlen. Op voorstel van het
hoofdbestuur werd door de afdeelings-afgevaar-
digden met 30 tegen 25 stemmen besloten met
de verminderde loon- en bijslagregeling voor
drie maanden genoegen te nemen, onder af
wijzing van de verantwoordelijkheid voor de ge
volgen.
Eveneens is besloten, ingevolge verzoek van
den Prot. Chr. Bond, om de nieuwe arbeids
overeenkomst onder protest te aanvaarden. Daar
de christelijke organisatie, zooals bekend, reeds
besloot tot aanvaarden van loonregeling en con
tract, is de mogelijkheid van staking al zoo uit
gesloten.
S t a k i n g. Men meldt ons uit Amsterdam:
Gistermorgen hebben de bootwerkers in de
Houthaven bij een zestal schepen het werk neer
gelegd. Ook bij de weekbooten is het werk ge
staakt. De losse havenarbeiders, in dienst der
Maatschappij Nedëftond en bij de Kon. Hol!.
Lloyd, hebben eveneens groètendeels het werk
gestaakt. Naar wij vernemen staat deze staking
in verband met een schrijven, hetwelk is verzon
den door de havenreserve aan de bootwerkers,
waarin hun werd medegedeeld, „dat een gedeelte
van de gratificatie van de havenreserve wordt
ingehouden. Indien zij hiermede geen genoegen
nemen, zullen zij voor Woensdaer 5 October
hiervan mededeeling doen aan de Havenreserve.
Door de bootwerkers wordt heden een verga
dering gehruden in Handwerkers Vriendenkring.
Een of Heler «llenil welgermtr.
Voor den krijgsraad te Arnhem heeft te
recht gestaan een officier von gezondheid 2e
klasse te Arnhem, wien tej\ leste, werd gelegd,
dat hij op 8 Juli 192t^te Amersfoort opzet
telijk heeft nagofeften te gehoorzamen en na
te komen den vliem den vorigen dag door den
dirigeerend officier van gezondheid, chef van
het militair hospitaal, in dienst gegeven last
om te 9 uur in het militair hospitaal te komen
en de behandeling der zieken op een der zalen
op zich te nemen.
Beklaagde bekende het hem ten laste geleg
de feit. Hij werd bij keuring in 1920 niet on
geschikt voor den dienst verklaard. Bij tweede
keuring te Utrecht, een week later, werd hij
ongeschikt voor den dienst verklaard. De in
specteur van den geneeskundigen dienst
schreef bekl. na deze uitspraak, dat hij geen
dienst behoefde te doen. Dauraan heeft bekl.
zich gehouden. Bekl.'s verzoek om eervol ont
slag uit den dienst werd op 3 Februari afge
wezen. BekL ontvangt nog regelmatig zijn sa
laris en oefent als arts zijn burgerpraktijk uit.
Als getuige werd gehoord generaal dr. Snij
ders, inspecteur van den geneeskundigen dienst,
die verklaarde bekl. persoonlijk te hebben aan
geraden den dienst geleidelijk te hervatten en
het tweede onderzoek, waarbij bekl. ongeschikt
werd verklaard, niet te beschouwen is als het
tweede onderzoek waarvan de wet spreekt
De auditeur-militair, mr. W. F .van Meurs,
wees er op, dat de feiten wettig en overtuigend
bewezen zijn, doch tevens moest bevestigend
worden beantwoord de vraag of bekl. aanleiding
had te handelen zooals hij deed. De eisch luid
de veroordeeling tot voorwaardelijke gevan
genisstraf van 14 dagen en 1 jaar telkens met
een proeftijd van een jaar.
De verdediger, mr. L. van Gigch, pleitte
vrijspraak, subs, ontslag van rechtsvervolging.
Een rechtvaardige straf. Voor
de rechtbank te Heerenveen stond teiecht H. H.
uit Scharsterbrug, beschuldigd van dierenmis
handeling op de jongstp harddraverij te Tjalle-
berd. Als pikeur van een der mededingende
paarden had hij het gebruik van een zweep
was verboden in de leidsels prikkeldraad ge
vlochten en sloeg daarmee het dier in de dijen.
Daardoor ontstonden bloedende wonden. Het O.
M. vond deze dierenmishandeling al heel erg
en zag daarin reden gèen geldboete, maar ge
vangenisstraf voor den tijd van ^én maand te
eischen.
Een aanklacht wegens laster.
Naar Het Volk verneemt is door den ex-inspec-
teur van de N. V. Geb. voor Kunsten en We
tenschappen, I. Samson, bij de Justitie een aan
klacht wegens laster ingediend, tegen den heer
G. H. Koopman, directeur dier Naam!. Vennoot
schap.
Groote algoretteu-swendel.
De politie van het bureau Muiderpoort te Am
sterdam heeft Zaterdag een einde gemaakt aan
een omvangrijken sigarettenzwendel.
Een firma te 's Hertogenbosch, die hier te
lande de vertegenwoordiging heeft van het En-
gelsche merk Grey, was het opgevallen dat den
laatsten tijd belangrijk minder van dat soort
werd verkocht. Onlangs bleek echter, dat te
Amsterdam duizenden en duizenden sigaretten
von hun merk verkocht werden, die toch niet
door de fabriek waren vervaardigd.
Een Engelsehe vertegenwoordiger werd naar
Holland gezonden en besprak het geval met
den officier van justitie mr. Massinkf die de
zaak haar het bureau Muiderpoort verwees.
Deze had al spoedig fel de gaten, dat de siga
retten onder de winkeliers werden geplaatst door
een zekeréh v. d. S., wonende in de Bethaniën-
straat.
Het bleek, dat in een sigarettenfabriek fei de
Jan Bemardusstraat sigaretten gemaakt werden
van dezel^fa vorm en afmeting als de Greys.
Bovendien geleken de doosjes bedriegelijk veel
op de echte en vermelden dezelfde opschriften
en hetzelfde merk. Het eenige nterkbare verschil
bestond in de zeer inferieure kwaliteit tabak.
Het gevolg was, dat v. d. S. Vrijdagmiddag
gearresteerd werd. Hij had een truc toegepast
om de valsche Greys, die aanmerkelijk goedr
kooper verkocht werden dan de wettig gedepo
neerde, ingang te doen vinden. In Julie begaf
hij rich namelijk naar Londen en kocht daar een
groote partij van het goede merit. Deze plaatste
hij tegen zeer lage prijzen bij de winkeliers, die
niet nalieten ze spoedig na te bestellen.
Er was een groots voorraad en toen de po
tte Zaterdag «en huiszoeking in de verdachte
fabriek deed, werden daar een half millioen
Tijdens de huiszoeking hadden twee agenten
voor de fabriek en 2 er achter plaats gevat, ten
einde te voorkomen, dat de „directeur" of
iemand van hot personeel iets weg bracht. De
fabrikant zelf werd eveneens gearresteerd.
Gebleken is, dat een millioen valscho Greys
in omloop zijn gebracht; de rest, een half mil
lioen, bevindt rich met het cartonnagewerk aan
de Muiderjioort, dat meer van sigarettenwinkel
heeft dan van een politiebureau.
De beide aangehoudenen zijn inmiddels op
vrije voeten gesteld. De fabriek aan de Jan
Bemardusstraat staat onder politie-contröle. De
zaak heeft onder de sigarenwinkeliers groote
beroering gewekt
DeWeensche oplichter. V. D.
seint ons uit Weenen:
Aangaande de manipulatiën van den Hollan
der Duijm wordt alsnog bericht, dat alle groote
banken van Weenen hierin zijn betrokken en
de totale bedragen, waarvoor zij zijn benadeeld,
een milliard overschrijden.
Papiardiefstal. Een groothandel in
papier, gevestigd in Den Haag, is Je Amsterdam
opgelicht voor 1800. De firma had een op
slagplaats van papier in de Elandstraat te Am
sterdam. Telkens werd door knechts een voor
raad papier meegenomen en verkocht. Deze
diefstallen hebben over een tijdsverloop van
eenige maanden plaats gehad. Voor een waar
de van 1800 gulden wordt reeds vermist. Twee
daders zijn aangehouden.
Z'n verstand verleren. Uit Den
Haag schrijft men ons:
Met den trein van Rotterdam is aangekomen
een man, die tengevolge van een plotselinge ver
standsverbijstering zijn geheugen verloren was.
Hij wist zich niet meer te herinneren wie hij was
en waar hij vandaan kwam. Een conducteur van
den trein, waarmede de mnn gereisd had, over
handigde de politie eenige snippers papier van
een bind, 't welk de reiziger tijdens de spoorrcis
had verscheurd. Dit bleek te zijn een ontslag
brief uit de gevangenis. Tevens kon hieruit wor
den vastgesteld dn't de man genaamd was J.
P. B., oud 26 jaar, zonder vaste woonplaats.
Hij is per auto overgebracht naar het krankzin
nigengesticht Oud-Rozenburg.
Prettig ju bil Uit een fubilé-bericht.
Op 6 October herdenkt de firma P. van Gastel
en Zn., kassiers te Dongen, den dag, waarop
voor 25 jaar haar zaak aldaar is uit een
schommel gevallen.
1
School- en Kerknlenw».
Beveiliging van kerkgebou
wen. Ter beveiliging van hare kerkgebouwen,
zijn in de Ned. Herv. gemeente te Rotterdam,
volgens de N. R. Ct„ de volgende maatregelen
genomen:
"Te. Geen loodgieter mag op het dak van een
der kerken werkzaamheden verrichten, tenzij
de opzichter van de kerkgebouwen, of een door
hem gemachtigde, daarbij tegenwoordig is.
2e. Geen koster mag een deur, die toegang
geeft tot het verwulf van een kerk ontsluiten
voor iemand, die daar werkzaamheden moet
verrichten, tenzij door den opzichter der kerk
gebouwen daartoe gemachtigd.
3. Geen lampen met een z.g. steekvlam (spi-
rituslampen) mogen bij den arbeid aan de kerk
daken gebruikt worden. Waar geen isoleergele
genheid is voor de vuurpot, moeten de bouten
beneden worden gejfToeid en noar boven ge-
hesthen
4«. De opzichter of de door hem aangewezen
employé moet zorg dragen, dat bij alle loodgie-
tersarbeid aan het dak van een der kerken,
zand en water ter bluséching boven gereed sta.
Na afloop van den arbeid moet hij twee uren
boven blijven en het dak niet verlaten voor hij
zich overtuigd heeft, dat alles koel en geen ge
vaar voor brand aanwezig is.
5e. Bij sterken wind mag geen loodgieters-
werk aan het dak eener kerk worden ver
richt.
inm n - 11 - ii - in - t' -• -ra
Als Voorzitter werd aangewezen «Ie heer A. gendc blzono. i ..eden over de ramp de het dorp
H. de Metter, al» Secretaris de hoer W. N. de Berg-Ambacht heeft getroffen t
Jong, Heerenstraat 70 Morgen», om kwart over negen ongave*»
Een conceptreglement werd na kern* wii-
»l*rag Itoediw'.eun!. h" '«•«'"•M*. -1"' (terwld Tan Goud,
Het ia bedoeltar va» Mermrhra <1. °P Schoonho™» rildt, tui* «deel» moraeiwt
exAmena controleermrl en revrleiel t» tra- K»!»—raid, looi Piel.r Btiy., rati bo»r dl» laiwf
den ,om deugdelijke diploma's te waarborgen, den spoordijk aan de linkerzijde, rijn boerderff
Aan de examens kan werden deelgenomen heeft staan, plotseling bemerkte, dat «fa hoofs
door candidaten voor alle aystemen, wonende berg in vlam stond
ta den kring Gouda en Omatraken, ook «IWll- I„ m „.„wenk nlood d. hrale hooUchelf in
D» aanwesige Leeraren egden nllen hunne Ö00'
medewerking toe. terwtil ver»«eht wordt H»t «u'd-weslen wind. greep het tout met tóó n
lp het belang vnn de candidaten en patroons «*elheid om zich heen. dat aan redding van dg
alle leeruren hiertoe bereid zullen zfin. belendende perceelen niet meer te denken viel«
Beveiliging togen br»ndg.»»"»r Hs' H<,wn h" "«bligelegon woonhui»
van Kerkgebouwen. »Bn vatte dus eveneens spoedig vlam, eil
|ln verband met don brand in de Vrede-Kerk al was reeds onmiddellijk de Berg-Ambachtsch*
te Delft is dezer dagen door den heer C. E.
Kramer do aandacht gevestigd op de bijzon
dere voorziening bij brand In de St. Janakerk
alhier, waar door een electrisch getfaeven spuit,
die daar is gestatlonneerd, het water tot over
brandweer ter plaatse, met twee z.g. „moe
del"-sDulten zij was niet in staat den brand
te bepèrken.
Het vuur greep M ongelooflijk snel om «IcK
oic uaar in |,i si.iiHiiinti i u, net water vOv ©vor
het hoogste punt vnn het monumentale Re. dat de bewoners zelfs niet. van hun hui»,
bouw kan worden opgevoerd. """l konden redde... In een kwartier tijds stone
Deze voorziening is inderdaad heel goed. den niet minder dan 5 naast elkander gelegen
Maar aangezien het voorkomen van brand t xrh j perceelen, bewoond door ongeveer 8 gezinnen,
altüd nog beter is dan het blusuchen, achten |n vollen vlam en at werkte de brandweer va»
wü het van belang hier onder de aandacht te Berg-Ambarht ook met man en macht, me»
brengen welke maatregelen er door het kerk
bestuur der Ned. Herv. Gemeente te Rotterdam
ter beveiliging van de kerkgebouwen dier g«-
meentp z|jn getroffen:
le. Geen loodgieter mag op het dak van een
der kerken werkzaamheden verrichten, tenzij
de oplichter van de kerkgebouwen, of een
door hem gemachtigde, daarbij tegenwoordig is.
2e. Geen koster mag een deur, die toegang
geeft tot het vcrwulf van een kerk ontsluiten
voor Iemand, die daar werkzaamheden moet
moest de vlnntlWën him vrijen loop laten nemen.
Omdat men dadelijk had Ingezien, dat men hulp
en handen te kort schoot, was om assistentie
getelefoneerd naar de naastbij gelegen plaatsen.
Spoedig na het uitbreken van den brand ware»
dan ook de modelspuiten der omliggende don*
pen aanwezig, terwijl ook de stoomspuit va»
Gouda, voor alle gemak had men er een
pnürd voor gezet ter plaatse verscheen.
voor ïemanu, ine naar werKzanmneoen moet
verrichten, tenzij door den oprichter der kerk- I Ze,fs *,jf Spul,T' T, IT In
gehouwen daartoe gemachtigd. i terstralen, was het vuur te machtig, zoodat w«h
3. Geen lnmpen met een z.g. steekvlam (spi-1 derom om bijstand werd verzocht, ditmaal aan
rituslampen) mogen bij den arbeid aan d« i Rotterdam en 's-Gravenhage. Naar men vertelde
kerkdaken gebruikt worden. Wanr geen iao- waren de Haagsche brandweerwagens reeds na
leergelegenheld is voor den vuurpot, moeten de drie kwartier op de plaats (des onheils.
bouten beneden worden gegloeid en nnar boven 1 B!eef de enorme brand aanvankelijk slechts
gehesrhen. »ot het eene gedeelte van het dorp beperkt, plot*
4e. De opzichter of de door hem aangewezen
employé moet zorg dragen, dat bij allen lood-k,wam men ot <™de«bgr' dat bet
gietersarbeid aan het dak van een der kerken, I vuur ook in een onder gedeelte der kom, btj de
zand en water ter blussching boven geree»! sta. Dorpsstraat, eenige huizen had aangetast. D*
Na afloop van den arbeid moet hU twee uren i vonken waren over een complex woningen heen*
boven blijven en het dak niet verlaten voor gewaald en waren op eenigo rieten daken van
hij zich overtuigd heeft, dat alles koel en geen huizen, die zich achter de kerk bevonden, be-
gevaar voor brand aammig In. Ook lu.r werd hel in kollen lijd tfr, vuur.
Jt „B1 rielr wl mdm"Ml be»»""»
werk aan het dak cener kerk worden verricht. L huisrMd „„1,1^,1,1 brengen. De open.
rk ijÜ0 v,8t°.0T" n bare school, gelegen naast het gemeentehuis,
ambacht^heeft*gewoed eÏJÜSSS U ff^e de 20 panden «n haar omgevfag,
burgemeester dier gemeente ook de hulp ia in-ï«Heel in vlammen op Tijdig fad MR «*n In
geroepen van de Goudscha brandweer, heeft j deelte van de inventaris en leermiddelen weten
opnieuw doen zien hoe noodzakelijk het is dat ite redden. t
onze gemeente de beschikking moet hebben Dat de consternatie en ontzetting bij de dorp*
over zeer snel verplaatsbaar materiaal. De bewoners «eer groot was, behoeft niet te worde»
stoomspuit, die eenmaal op het terrein van den verte|d. De slachtoffers moesten, diep ongeluk*
brand aangekomen, dan* goed» Wensten he»« k, hm ,,oud,„ d, .lommen
bewe.cn, moeat, met een paard Mannen h d de pidnhoo-
daarheen worden gebracht. En het toeval wilde I"'4®
dat het paard niet direct beschikbaar waal I*", ot ""d" ko",b""r '«""""F n0« ko™
Wij verwijzen hiervoor naar de mededeeling worden gevonden,
in de Raadszitting van gisternamiddag in liet De toeloop van belangstellenden en toesctious
Tweede Blad. wers, vooral uit Gouda en Schoonhoven, wné bes
Kindervoeding. grijpelijkerwijze zeer groot. Een detachemenl
De Neutrale Vereeniging voor kindervoeding, rijkspolitie, dat toevallig te Schoonhovra ee»
Mevr. J. N. v. Dantzig, Voorzitster,-C. W. Za-cursus volgde, is, onmiddellijk na het bekend
nen. Secretaris, Dr. Leijdsstraat 10; de Stads- worden van den brand, naar Berg-Ambncht ge-
Evangelisatie „Jeruël," J. de Gruijl, Voorzitter, trokken, om daar da twea veldwaéhtars In hu»
A. C. de Kroon, Secretaris, Prins Hendrikstraatmoeilijke taak te steunen.
94, en de R. K. Vereeniging voor kindervoeding, j Om 1 uur wae SM» den brand voldoende
namens de vereeniging J. A. Donker, Mej. J. i meester.
M. E Tholens, Zeugstraat 7, hebben een op- De dorpskerk, voor welker behoud men aans
roep gericht tot de ingezetenen, waarin zij de i vankelijk ook had gevreead, is evenwel intact
aandacht vestigen op de tot standkoming van gebleven.
eene regeling tot samenwerking tusschen eenige Gelukkigerwijze hebben ernstige persoorttjM
deze gemeente gevestigde vereenigingen, die j ongelukken niet plaats f®Lad. Al lean is er r*"
SPORT.
Voetbal en Zondagswét.
Uitspraak doende op het cassatieberoep van
den ambtenaar van het» Openbaar Ministerie te
Gouda, tegen het vonnis van den kantonrechter
aldaar, waarbij L. V., J. van T. en J. L. van
rechtsvervolging werden ontslagen wegens over
treding van de Zondagswet, heeft de Hooge
Rand gisteren dit vonnis vernietigd en de gere-
quireerden veroordeeld tot 0.50 boete. Het
gold hier het door genoemde personen als be
stuurders van een voetbalvereeniging zonder de
vereischte toestemming doen geven van een
voetbalwedstrijd te Waddinxveen op Zondag.
De kantonrechter had dit niet strafbaar geoor
deeld op grond dat het niet zou opleveren het
geven van eene publieke vermakelijkheid nis in
art. 4 der Zondagswet bedoeld. Met den amb~
tenaoi* van het Openbaar Ministerie en in over
eenstemming ook met de conclusie van het
Openbaar Ministerie bij den Hoogen Raad be
schouwde ook de Hooge Raad het hier bedoelde
wel als eene openbare vermakelijkheid fei don
zin der wet,
brandmeester van een dak gevallen, tengevolgé
waarvan hij een been brak, terwijl eenlgesl
slechts onbeduidende brandwonden bekwame».
Het dorp biedt thans een treurigrn aanblik Oft
Groote, platgebrande rtflmten, gevuld reet zwaff
berookt* steenhoopen en verkoold hout, hier «tt
daar nog smeulend. In de etraetjee hier een Hn*
nenkast, daar eenige potten en pannen, een
j stoel, bedden en ander hulsgerei, waarbij de
„Deze steun moet blijkens de toelichting bij j slachtoffers in roeedelooze houding tljn ««ergo-
het desbetreifend raadsbesluit gegeven, even- wten. Ongeveer 100 mannen, vrouwen en «me
wel beschouwd worden als een „subsidie" In hetderen zijn nu zonder tehuis en het is zaaX^oa»
bijeenbrengen der voor de voeding benoodigde deze weer zoo spoedig moge J een
gelden," geboden door de tijdsomstandighe- het hoofd hebben,
den."
zich tot taak hebben gesteld het behoeftige kind
van degelijk voedsel te voorzien en het alzoo de
noodige lichamelijke kracht te verzekeren om
den bestaanastrijd met succes aan te binden, en
waarin zij steun vragen voor dit doel.
In dien oproep wordt oji. gezegd s
„De gemeenteraad verklaarde zich bereid, ons
gemeenschappelijk streven financieel te steu
nen."
„De vereenigingen zullen zelf de hand aan
den ploeg moeten slnan tot het verkrijgen der
Bodegraven.
De Stichting Woningbouw Bodegraven «i
Omptreken heeft wederom 18 woningen gereed
voor de voeding bnoodigde middelen." j hnlien ^daarvan ^wooiid.'^Het geheel
„Weldadigheid" en „Liefdenrbeki" zullen bij Indruk. Achter elke woning
Landweer.
Jaarlijksch Onderzoek.
De Burgemeester van Gouda maakt bij dezen
bekend, dat het onderzoek, bedoeld bij artikel
29 der Landweerwet, dit jaar alleen zal worden
gehouden voor de lichting 1920 en dat dit on
derzoek voor de in het verlofgangersregister
van de landweer dezer gemeente ingeschreven
verlofgangers zal plaats hebben te Gouda in
de Kazerne, zaal 7, op Vrjjdag 4 November '2i
des voormiddags 11 uur voor hen, wier ge
slachtsnamen beginnen met de letters A tot en
met K en op Vrijdag 11 November 1921, des
voormiddags 11 uur voor hen, wier geslachts
namen beginnen met de letters L tot en met Z.
Voor nadere bijzonderheden verwezen wij
naar de publicatie ten Stadhuize.
De heer K. Stein, is met ingang van 1
Oé?ober benoemd tot Directeur van de Natio
nale Bankvereeniging alhier.
De heer L. H. Engelsman, heeft bedankt
als lid van den Raad dezer gemeente De ljjst
der S.D.A.P. is uitgeput, zoodat de Raad tot
1923 uit 10 leden zal bestaan. De linkerzijde
bestaat nu uit 2 leden.
De heer K. J. de Beun van Gouda is be
noemd tot directeur van de afd. Zang der
Jeugd-Vereeniging, afd. Volksonderwijs.
Enmeni Stenografie en
Maehinesehrijven.
Nadat op initiatief von „Mercurius", Af dee
ling Gouda een Commissie was gevormd om
de mogelijkheid te onderzoeken bier ter rted»
exameps W houden in bovengenoemde vakken,
is Zaterdagmiddag ji. te Coenisli^fa tfaftsftfaf
haar bemoeiingen op den voorgrond staan.
„Weldadige medeburgers I Het is in dit ver
band dat wij ons ieder voor zich, tot U wenden
om firwincieelen steun. Wilt ons de middelen
verschaffen tot het verleenen van d© in dezen
tijd vun verschrikkelijke maatschappelijke ellen
de zoo hoog aoodige voedipg voor het behoef
tige kind. Denkt U in het naamlooze wee von
die kleinen, die nevens hun reeds ontelbare noo~
den moeten missen althans niet in voldoende
mate ontvangen de zoo hoog noodige voe
ding. Helpt ons die groote ellende, zij het niet
op te heffen, in ieder geval te lenigen.
„Ingezetenen, de nood vnn het kind fa ook fei
onze ztad groot I Wij geven U de verzekering,
dat onze steun oordeelkundig zal worden gege
ven. De jarenlange ervaring, die sommigen on
zer hebben is U daarvoor een waarborg."
„Wanneer straks onze vertegenwoordigers
zich tot U zullen wenden een fader tot die
gene waar hij denkt, steun te mogen verwach
ten geeft dan Uwe gaven voor zooveel dit
mogelijk fa.
maakt een sol iaden indruk. Achter t
fa een flink stuk grond, zoodat een klein tuin
tje aangelegd kan worden.
Nnar nran ragt, 1, ratt dé» bouw vnn 4M
18 woningen nog niet voldoende is, den nfar
heerschenden woningnood voorzien.
Reeuw ijk
Haar w# vernemen, beitann er bij enkel»
ingexetenen (lezer gemeente plannen, om. JW
verband der zeer zterk. dnlln, tier gram prtt-
aen en het alt«d nog even 'tuor WIjvemle bew
een coöperatieve bakker!) op t> richten.
Roseudaal.
Voor het beroep bd d. N'^ Herv. Gemeent»,
alhier, bedankte dr H. L Smit, te Boxmeer.
Schoonhoven.
Tot hoofd der Christelijke schoolIte Baarn fa
benoemd de heer G. J. Jansen, alhier
Onze stadgenoot, de heer C M. Maling*»
pharmaceutfach student te Leiden, is dWnar géS
slaagd voor het examen' npothekersadsistent.
Voor de botrekking van hoofd der echool no.
1 hebben xkk nog 7 voUkiwmen .nngemeld.
De heer Hnn vnn dor Kop loeroor d»r Rljto»
.Word, comrlhnrarend Ud dn rak- en Knn-nljv-h-dwW h
U«, l«k o< dl. ve,ranging op SLT.IÏÏES
wijze die U het beste voorkomt.
„slaat me, on, de handm, meen tra «UW van. De heer H. Mrnkhora., hoold d" openbra.
L Vina r I lagere achool no. 1 alhier, wien tegen 1 DeMjn»
j yj, .j., door den gemeenteraad eervol onhhg
Burgerlijke Stand van Oooda. verleend, wegen» zijne benoeming fci geti(k«
Geboren» Sept. Hcnnan Hemlnk twr<, benoemd to,
Bdunrd, z. ven T. Oatendorf en A. Arit. »0 betrekking te trafo» v ,u pm,
-Aaltje Jan», d van A Kuilman en A. O. leeronr in de Ned. Taal en Rekenen ran de nu*
Geuke» Magdalen* Cornelia, d. ran H. Ver- verheidzachool oldear.
boom en D. J. van Reede 1 Oct. Al'da Eeuwen cursus voor het veirrtR^
Sophia, d. van H. van der Kleyn en C. A. Brem un de Openbare Lagere School No,
Anna Maria, d. van L. Gorfasen en N. van 12 jongens en 16 meisje*
den Dool - 2 - Wilhelmina Barendina, d. v.
S. Schoonderwoerd en W. B. van Hennen van aangemeld.
Uitingen. 8 Wilhelmina Cornelia Maria,
d. van A. J. van Xanten en Th M. Schrave. GRANEN, MEEL en OUftN.
O v e r 1 e d e n: 2 Oct. Johannes S. van Waaa, Rottert}»m, 3 October. Binnenl. granen. AH»
artikelen beduidend minder ter markt, en lege»
I Tarwe 13.23-14. uitgezochte V"**'
boven bepaaVte nlwifcrad m I
Rous- 13-1330, rtp"®-
"Bergembaeht.
De heer 1. V. Mmkbtede alhier, heet.
«urdeldke vergunning veitaeranvoorb.
richten van een veral»- ra
